Несие формасы
Кіріспе
Несие — нарықтық экономиканың тiрегi ретiнде
Құнның қозғалысы — бұл несиенiң қозғалысының
Көбiне несиенi ақша ретiнде түсiнедi. Бiр
Сонымен қатар, несие мен қаржы категорияларын
Несие — бұл пайыз төлеу және
Несие мен ссуданың арасында да өзара
Қарыз берушi — қарызды беретiн несиелiк
Қарыз алушы — бұл несиенi алушы
Қарыз берушi және қарыз алушымен қатар
Несие — ақша сияқты тарихи экономикалық
Құндық қатынасты ерекше формасы сияқты несиенiң
Несиелiк қатынастар пайда болатын және дамығын
Қарызға алуына несиенi кедей болғаны үшiн
Несие объективтi қажеттiлiктен туындаған және ол
Оның көмегімен мемлекеттiң, халыктың, ұйымдардың және
І.Несиенің мәні, қызметі. Несиенiң мәнiн анықтаған
- несие мәмiлесi тұтасымен алғанда несиенiң
- несиенiң мәнiн талдауда несиенің құрылымын,
Несиеде өзгермейтін, тұрақты болып қалатын жәйiт
Несие берушi — несиелiк мәмiленiң қарыз
Қазiргi уақытта қарызга ақша ұсынатын негiзгi
Қарызга алушы — несиелiк қатынастар жағы,
Несиелiк мәмiледе қарызга алушы несие берушiге
Несиенiң экономикадағы орны мен рөлi, оның
- қайта бөлу;
- айналыс шығындарын үнемдеу;
- айналыстағы нақты ақшалардың орнын уақытша
- капиталдың шоғырлануын жеделдету;
- ғылымы-техникалық прогрестi желелдету.
Несиенiң қайта бөлу қызметi кез келген
Несиенiң айналыс шығындарын үнемдеу қызметiнің iс
Ал келесі, қызметi, яғни несиенiң
Капиталдық шоғыалану процесi қызметi экономиканың турақты
1.1 Несие формалары мен түрлері. Несие
Таңдап алынған жiктеу өлшемiне қарай несиенiң
- қызмет ету саласына қарай
- несие мәмілесінің объектiсiне қарай
- несие қатынасының субъектiсiне қарай —
9.1.сурет. Несиенің негізгі формалары.
Жорғарыда қарастырылган несие формаларының көптеген түрлерi
а) Қазақстанда несие турлерi былайша жiктеледi:
— айналым қаражатын қалыптастыруга берiлетiн несие;
— негiзi құрал-жабдықты калыптастыруга берiлетi несие;
— ТМҚ аясында шұгыл қажеттiлiкке, сондай-ақ,
— өндiрiстiң маусымдық шыгыны аясында берiлетiн
— жол үстiндегi (жолдагы) есеп айырысу
— төлем несиелерi.
ә) қамтамасыз етiлуi бойынша:
— жылжымалы және жылжымайтын мулікпен, ТМК-пен,
— iшiнара қамтамасыз етiлген;
— қамтамасыз етiлуi болмайтын банкiлiк (сенiмдiлiк).
б) қайтарылу мерзiмi бойынша:
— қысқа мерзiмдi;
— орта мерзiмдi;
— ұзақ мерзiмдi.
в) өтелу тәртiбi бойынша:
— бөлiп-бөліп төлеу (мерзiмін ұзарту);
— бір жолғы өтеу;
кезең сайын (бір қалыпты емес)
г) Тәуекелдi деңгейi бойынша:
— субстандартты;
— стандартты
— күмәндi;
— сенiмдi;
— сенiмсiз;
— ұзартпалы.
ғ) арқылылығы бойынша:
— қалыпты пайыздық мөлшерлемесi;
жоғары пайыздың мөлшерлемесi;
төмен пайыздың мөлшерлемесi;
— пайызсыз.
д) салалық бағыты бойынша:
— сауда-саттық несиесi;
— өнеркәсiп несиесi;
— ауылшаруашылық несиесi;
—құрылыс несиесі;
ж) ашылатын шот турлерi бойынша:
— жай ссудалық шот бойынша несие;
— арнайы ссуда шоты бойынша несие;
— контокорренттiк шот бойынша несие;
— овердрафт бойынша несие;
— несие желiсi бойынша несие.
Несиенiң айрықша түрiне жылдам сатылатын мулiкпен
Ломбардтық несиенi негiзгi әр алуан турлерiне
Жаңартпалы несие (ағл. Revolve- айналыста болу,
Несие желiсi қарыз алушының алдындагы несие
1.2 НЕСИЕ ЗАҢДАРЫ. Несие заңдарын
Несие заңдарына ең алдымен Несие заңының
Несиенiң пайда болу заңының экономикадағы тауар-ақша
Егер шаруашылық субъектiсiнiң өзi атқарып отырған
Несие заңдарының басқа да экономикалық заңдар
Несие заңдарының өзiнiң қозғалыс заңдары іспеттес
Несие заңына тән Заң - оның
Тарылған құчдылық өзi шыққан пунктке қайта
Несиенiң қарастырылған заңдары мен олардың ерекшелiктерiн
ІІ. Қазақстан Республикасындағы несие жүйесі.
Несие жуйесi ұғымы банк жүйесiне
Келтірілген сызбаға енген несие
Несие жүйесі
Иерархия деңгейі Мекеме аты Бөлімшелер аттары
Банк жүйесі
І
Ұлттық банк Орталық аппарат.
Ұлттық банктің басқармасы 1.Ақша айналысын және
2.Үкіметке несие-есеп айырысу қызметін көрсету.
3.Алтын-валюта резервін басқару.
4.Ақша-несиелік реттеу.
ІІ 1.Екінші деңгейлі банктер
2.Мамандан-ған банктер Орталық аппарат
Филиалдары.
Өкілдік.
Еншілес банкі.
Бөлімшелері Клиенттерге несие-есеп айырысу қызметін кешенді
Банк көрсететін қызметтің жекелеген түріне ғана
Парабанк жүйесі
ІІІ Банктік емес мекемелер Орталық аппарат
Филиалдары.
Өкілдік. Манманданған несие-есеп айырысу және қаржылық
IV Пошта-жинақ мекемелер Орталық аппарат
(АҚ Қазпошта)
Бөлімшелері Халыққа несие-есеп айырысу қызметін көрсету,
Банктердiң саны жыглдан жылға азаюда. 90-шы
2.1 Несиенің экономикадағы ролі. Несиенiң
Жаңа өндiрiс ашумен оларды кеңейту iсiнде
Қазақстанда экокомиканың шикiзаттық бағытынан арылып, жоғары
Несиенiң ақша айналымы саласында да алатын
бiрiншiден, ақша белгiлерiн дайындау, шығару, есеп
екiншiден, несие бос ақша қаржыларын сан
үшiншiден, айналымның шыгындары маусымдық қажеттiлiктерді қосымша
Экономиканың төмендеп, инфляцияның өрлеген кезiнде мемлекет
Несиелiк (ипотекалық тұтыну несиесі) арқасында тұрғын‚
Несиенiң көмегiмен басқа мемлекеттермен байланыстар ныгайып,
Сонымен, жекелеген шаруашылықпен айналысушы экономикалық субъектiлердiң
Несие саласын мейлiнше тарылтудың да керi
Несиенiң шектерiн негiздеп анықтау мен сақтаудың
Несиенiң сандық шегi несиелiк қаржыларды сандық
Несиенiң экономика циклiнің тиiстi кезеңiне байланысты
Несиенiң пайдаланылуы мен оның тар көлем
— қарыз алушылардың қарыз қаржыларына
— банкiлердiң өз табыстарын ұлғайту мақсатымен
Екi жақтың несиелiк тынымдарға ықыластары жасалған
2.2 Қазақстан Республикасындағы банк жүйесінің даму
«Банк» сөзi «үстел» мағынасын беретiн италияндық
Бiздiң эрамызга дейiнгi VI ғасырларда Ежелгi
VII ғасырдың 40-шы жылдарынан бастап, банктердегi
1846 жытлы Германияда жергiлiктi 33 эмиссиялық
Ресейде банк iсi мемлекеттiк тұргыдан дамиды,
ХХ гасырдагы 90-шы жылдардың басына дейін
Кеңес үкiметi тұсында Қазақстанның өз банк
КСРО-ның банк жүйесiнде, оның iшiнде, Қазақстанда
Ақша-несие катынасының қалыптасқан iс-тәжiрибесi нарық қатынасы
Социалистiк жүйе гасырлар бойы қалыптасқан қаржы
1990 жылдыiң желтоқсанында Қазақстан Республикасы егемендiкке
Республикалық Мемлекеттiк банк Қазақстан Республикасы Ұлттық
1989 жылдан бастап алғаш рет коммерциялық,
2.3 Банктердің экономикадағы ролі. Банк жүйесi
Банктер нарықтық экономикада ең басты қаржылық
Жаңа мiндеттеменi және жаңа талапты тудыратын
Банктер ақшалай капиталды әр түрлi көздерден
Банктер нарықтық экономикада монополистерге айналып, барлық
Банк жүйесінің мақсаттары мен мiндеттерi негiзiнен
Банктер экономиканы басқару процесiнде экономикалық қатынасты
Банктер өз қызметтерiн орындау процесiнде қызметтiк
Банктер экономикалық басқарудың органдары болып табылгандықтан,
Банктердiң экономикалық жауапкершлiгi ең алдымен өздерi
Банк жүйесiне когамның барлық ақша қорлары,
Қорытынды.
Қорыта айтқанда, халық пеп шаруашылық
Несиенiң ғылыми-техникалық прогрестi жеделдету қызметi гылыми-техникалық
Бiз дамыган нарықтық экокомикасы бар елдердiң
Пайдаланылған әдебиеттер:
1) Сейітқасымов Ғ.С. «Ақша Несие
2) Мақыш С.Б. «Ақша айналысы
3) Баймұханова С.Б.; Балапанова Ә.Ж.
4) Ержанов М.С; Ержанова А.М.; «Основы
5) Международные стандарты финансовой отчетности КМСФО/
6) Радостовец И.К. ; Радостовец В.В.;
7) Кеулимжаев К.К. Корреспонденция счетов хозяйственных
8) Бункина М.К. Национальная экономика.
9) Гальперин В.М. и д.р. Макроэкономика:
10) Саяси экономия. Оқулық-Алматы, Ана тілі,
Ломбардтар
Несиелік серіктестіктер
Сақтандыру
қоғамдары
Инвестициялық
компагиялар
Ипотекалық
компаниялар
Қазпошта
Пошта-жинақ жүйесі
Банктік емес мекемелер
Екінші деңгейлі банктер
Қазақстан
Ұлттық банкі
Парабанк жүйесі
Эмиссиялық
емес банктер
Эмиссиялық
банктер
Банк жүйесі
ҚР-ның несиелік жүйесі жүйесіжүйесі
Несиенің құрылымы
Несие беруші
Несиеленген құн (несие)
Қарызға алушы
Несие формасы
Ұлттық
Халықаралық
Ақшалай
Банктік
Мемлекеттік
Ипотекалық
Тұтынушылық
Тауарлық
Коммерсиялық
Тұтынушылық
Лизингтік
Ақшалай
Тауарлық
Аралас
Қысқа мерзімді несие
Қазақстан Республикасының банктік жүйесінің дамуы
Несиенің формалары және түрлері туралы
Несие бәрінен бұрын тауар өндірісі процесінде пайда болатын оның негізгі өндірістік қатынастарымен анықталатын қоғамның әлеуметтік байланыстарының белгілі бір типі
Банктерге және үкіметке несиелер беру
Несие- нарықтық экономиканың тірегі ретінде
Несиенің қажеттелігі және оның мәні. Несие капиталы. Несиенің қажеттілігі және несие қатынастарының пайда болуы
Қазақстан Республикасындағы несие жүйесі
Несиенің мәні мен қажеттілігі
Несие. Несие формалары мен түрлері