Шетеделдердегі суицид мәселесі
Мазмұны
Кіріспе……………………………………………………………..........3
1.1 Жастардың девианттық мінез-құлқы: түрлері, ерекшеліктері, сипаты.....................................................................................................5
Девиантты мінез-құлықтың зерттеудің теориялық аспектілері
1.2 Суицид әлеуметтік мәселе ретінде .........................................
1.3 Шетеделдердегі суицид мәселесі……….................................12
Қорытынды .........................................................................................18
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................20
Кіріспе
Латын тілінен аударғанда «суицид» сөзі - өзін-өзі өлтіру
Өткен ХХ ғасырдың басында осы жайға назар аударған
Өзін-өзі өлтіру деген түсінікке 19 ғасырда «Самоубиство:социологический этюд»
1.1 Жастардың девианттық мінез-құлқы: түрлері, ,ерекшеліктері, сипаты
Девианттық мінез- құлыққа адамның,әлеуметтік топтың сол қоғамдаресми түрде
Әлеуметтік құбылыс ретіндегі девиантты мінез-құлықтың себебіне әлеуметтік теңсіздік,
Осы және осы сияқты пікірлерге оң жауап беру
Суицидтің алдын алу әлеуметтік жұмыстағы өте маңызды және
Жоғарғы суицидальдық қауіп төнгенде адамды жалғыз,көмексіз қалдыруға болмайды.Жасөспірімге
Пост суицидальды фазада,аяқталмаған суицидте әлеуметтік қызметкер үш басты
1)аяқталмаған суицидті орындауға әкеп соққан жанжалдың көкейкестілігі;
2)суицидті тенденцияның жазып алынған дәрежесі;
3)клиенттің суицидке баруға деген қатынасы.
Осыларға сүйене отырып психологиялық және әлеуметтік жұмыстың тактикасы
екіталай (қысылшақ) – жанжал өз көкейкестілігін жоғалтты, суицидтің
манипулятивті – жанжалдың көкейкестілігі жанжал ь жағдайына суицидті
аналитикалық – жанжалдар өзінің көкейкестілігін сақтайды, өзін-өзі өлтіруге
суицидальды-бекіген – жанжал көкейкесті болып қалған, өзін-өзі өлтіруге
Пост суицидтің кез-келген нұсқасында көмектің табысты болуы әлеуметтік
Суицидент – жасөспірімдер мен бозбалалар көп жағдайда социономның
Суицид- рухани дерт деп жатыр. Ата-бабамызда болған шығар
Дәрігерлер суицид аурудың бір түрі десе, психологтар бұл
Суицидентпен жұмыстағы маңызды сәтке оның психологиялық жайсыздығының
Осындай күрделі,арнаулы білім мен іскерлікті қажет ететін жастар
Соңғы жылдары бұл проблеманы шешу үшін мамандар жасөспірімдердің,бозбалалар
Жақында Американдық психологиялық ассоцациясы бозбалалардың өзін өзі өлтіруін
медико психологиялық орталықтар мен басқа да кризистік қызметтердің
сәйкес заңдылықтарды қолдана отырып,атыс қаруларына қол жеткізуді шектеу
өзін өзі өлтіру тақырптарын сөз ететін көпшілік ақпарат
суицидальды қауіпті топқа жататын жастарды анықтау және терапевтік
Мұндай превентивті тәсілді қолдану өзін өзі өлтірудің әлемдік
Суицидальды мінез-құлық белгілерін ертерек анықтау үшін мыналар маңызды
Ауырған ауруларын немесе миынан алған жарақатын есепке алу
Қосымша стресс фактор ретінде отбасындағы күрделі қатынастардыңбала психикасына
Тым ашуланшылықтың,тым әсершілдіктің,ұяңдықтың пайда болуының,өз кемтарлығының сезінуінің,өз кемшіліктеріне
Баланың суицидальдық әрекеттерге әлеуметтік-психологиялық қатысын анықтау мақсатында ақырындап,мынадай
Жасөспірімдерге тән суицидальды мінез-құлыққа тән проблемалардың бірінші орнында
Өзін-өзі өлтірудің алдын алу ісінде анонимдік телефонның қызметі
Девиантты мінез-құлықтың зерттеудің теориялық аспектілері
1.2Суицид әлеуметтік мәселе ретінде
Суицидті мінез-құлыққа әсіресе екі жас топтары бейім болады
«Суицидтің көп тіркелу себебі, біріншіден, қоғамның бір формациядан
Суицид әлеуметтік құбылыс ретінде белгілі әлеуметтік себебі бар
Адам белгілі бір нәрсеге қатты күйзелгенде және ол
Жасөспірімдер мен бозбалардың теріс мінез-құлқының басқа да түрлері
Басқалары девиацияны екі негізгі бағытта қарастырады:
бұзушылықтың пайда болатын формалары бойынша – деликвенттілік, үйден
биологиялық факторлар негізінде жатқан себептер, факторлар, дәлелдерге қатысты,
Суицидальды мінез-құлыққа:антивитальды қапаланулар (өмірдің құндылығын жоғалту, «мен өмір
Суицид түрлері: Шетелдік ғалымдардың пікірінше, суицидтің үш түрі
Жасырын сиуицид. Өмірде әр қайсымыз оған тап болады
Бірақ жасырын суицид түріне алкоголь мен нашақорлық ғана
күйреуге апарып соғатын әрекеттер де жатады. Жасырылған немесе
Шын мәнісінде, жасырын суицид кезінде өлімге тура қадамдар
Жасырын суициденттерді киллер, өрт сөндіруші, құтқарушы, көлікті жылдам
Өкінішке орай кәсіби психолог пен психотеропевт дәрігердің өздері
Өз-өзіне қол жұмсау жағдайлары жүргінші жолда (Германияда әсіресе
Бүгінде, қазіргі заманғы қоғамда жастар түбегейлі қоғамдық ұстанымды
Жастар арасындағы теріс қылық реакциясына талдау жасағанда ғылыми
Өзін-өзі өлтіру қоғамда адам қалыпты,жалпыға белгілі жолдармен шеше
Суицидальды мінез-құлық мыналардан тұрады:
а)аяқталған өзін-өзі өлтіру,
ә)суицидальдық әрекеттер (өз өміріне қауіп төндіру),
б)ниет (өзін-өзі өлтіру идеясы)
Суициальды мінез-құлықтың себебін дұрыс түсіну үшін әрбір
Социологтар,әлеуметтік психологтар және психотерапевттер суицидальдық мінез-құлықтың екі негізгі
Г.Блэйннің айтуынша,жастардың арасындағы жүгенсіздік бейбастықтық,имансыздық пен бүлікшіл көңіл
Адам белгілі бір нәрсеге қатты күйзелгенде және ол
1.3 Шетеделдердегі суицид мәселесі.
Дамушы және дамыған елдерде тiркелген суицид оқиғалары бiр-бiрiне
Тарихқа үңiлсек, өткен ғасырдың 60-70 жылдары экономикалық, әлеуметтiк
Өзiне-өзi қол салушыларды рухани тоқырап, iшкiлiкке салынып, есiрткi
Жыл сайын 10-20 миллион адам суицид жасауға бекінеді.
Жыл сайын әлемде бір миллионнан астам адам өзін-өзі
Өз-өзіне қол жұмсау жағдайлары жүргінші жолда (Германияда әсіресе
Осы мәселемен айналысатын халықаралық ұйымның дерегіне үңілсек, Дүниежүзілік
Адам белгілі бір нәрсеге қатты күйзелгенде және ол
Негізі психологтар былай дейдi: "Дерттiң терең механизiмiн зерттегенде
Соңғы уақытта жасөспірімдердің өзіне-өзі қол жұмсау фактісі етек
«Суицид » туралы жаңалықтарды телеарналардан жиі берудің
Қазақстанда жыл сайын өзін-өзі өлтірушілер көбейіп келе жатыр.
Жасөспірімдер арасында өзін-өзі өлтіру мен өзін-өзі өлтіру ниеттену
Статистика көрсетіп отырғандай ,өзін-өзі өлтіруге ниет қылған
Өзін-өзі өлтіруге деген ниеттің себептерінің ішінде жасөспірімдердің және
Америкалық зерттеуші Уоррен Шиблдің «Смерть:междисциплинарный анализ» атты кітабында
Көпшілік қабылдаған өзін-өзі өлтіру ниеттері туралы пікірлерге қарамастан
Болуы мүмкін суицидальды қауіптердің индикаторларына мыналар жатады:
а)мінез-құлығындағы белгілі-бір белгілер:суицидальды қорытулар,осының алдындағы өзін өзі өлтіру
ә)депрессия,үмітсіздікті,қауқарсыздықты бастан кешіру,қамыту,жалғыздық,ешкімге қажетсіздік сезімі әлеуметтік оқшаулану және
Суцидпен көз жұмғандардың 44% өзіннің өліміне мына адам
Қорытынды.
Әр елдiң өз қайғысы бар. Бiр елдер халқын
Елімізде психикасы әлсіз адамдарға көмек көрсететін орталықтар ашу
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының деректеріне сенсек, Қазақстан бүгінде
Әрине, бұл барлық елдерде орын алып жатқан өзекті
Сөйтіп, бүгінде ата-анасы баласы мектепке кетсе, үйге аман-есен
Олардың бір тобы суицид оқиғаларының жиiлеуiне әлеуметтiк
Өзіне-өзі қол жұмсаушылардың көбеюі ең алдымен телеарналардан беріліп
Қорыта келе айтарым, отбасы - жасөспірім тәрбие алатын
Қазіргі таңда жастар рухани әлсіз.Көптеген өмірлік жағдайларға төзімсіз,қиыншылықтарға
Пайдаланылған әдебиеттер:
1 Агафонов А.Н., Меңлібаев Қ.Н. Жастармен жүргізілетін
2 Намазбаева Ж.И. Психология. –
3 Общая психология и психология личности //
4 Әбдірайымова Г.С. Жастар социологиясы. –
5 Биекенов К.Ү., Жаназарова З.Ж., Нұрбекова Ж.А.
6 Лаврикова И.Н. Молодежь: отношение к смерти //Социологическое
7 Социальная работа: Словарь справочник. - М.,
8 Социология молодежи //В.Т.Лисаковскийдің басш.ред. –Москва, 1996
9 Джаманбалаева Ш.Е., Зайниева Л.Ю. Актуальные проблемы отклоняющегося
10 Джаманбалаева Ш.Е. Общество и подросток: социологический
11 Кудро Н.М. Социально-правовое регулирование поведения личности.
12 Морозова Т.А. (Царева Т.А.) Методологические проблемы
13 Әбдікерова Г.О. Тұлға әлеуметтануы
14 Садырова М.С. Жеке адамның әлеуметтенуі мәселесі,мәні ,негізгі
15Орлова И.Б. Самоубиство – явление социальное // Социологические
16 Помро К. және басқалары.Суицидальные поведение в юношеском
17 Дюркгейм Э. Самоубиство соцологический этюд. – Москва,
18 Уоррен Шибл Смерть:междисциплинарный анализ. – Америка,
2
Жастардың девианттық мінез-құлқы: түрлері, ерекшеліктері
Қазақстан республикасындағы суицид мәселесі
Дюркгеймнің суицид мәселесіне социологиялық талдау
Жасөспірімдер суицидін педагогикалық тұрғыдан алдын алу жолдары
Шынайы суицид
Суицидтік мінез-құлықтың өзіндік психологиялық ерекшеліктерін анықтау
Фаталистік суицид
Суицид мәселесі
Суицид мәселесі, оның қоғам өміріне зардаптары
Суицид әлеуметтік құбылыс ретінде, оның мәні мен мазмұны