IGMP Хост тораптарын басқару хаттамасы

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 5
1 IP – ХАТТАМАСЫ ЖӘНЕ IP – МЕКЕНДЕТУ 6
1.1 IP-Internet хаттама 6
1.2 IP-датаграмма бастамасының пішімі 9
1.3 IP - мекендету 11
1.4 Тораптық мекен-жайларды аудармалау (NAT) 21
1.5 ICMP хаттамасы 23
1.6 Бағдарғыланатын және бағдарғыланбайтын хаттамалар 24
2 IP – БАҒДАРҒЫЛАУ 26
2.1 Бағдарғылаудың концептуалды негізі 26
2.2 Бағдарғылаудың ішкі және сыртқы хаттамалары 29
2.3 Метрикалар және бағдарғылау құндылығы 31
2.4 Қашықтық векторы бойынша бағдарғылау 36
2.5 Арна күйі бойынша бағдарғылау 44
3 КӘСІПОРЫН АУМАҒЫНДА ЖӘНЕ INTERNET ТОРАБЫНА ҚОСЫЛУҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРҒЫЛАУ
3.1 Бағдарғылау тетіктері 48
3.2 Орташа көлемді торапты бағдарғылау 59
4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ 64
4.1 ІР–тораптарында бағдарғылауды жобалау және жасау 64
4.2 Бағдарғылауды жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу 64
5 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ 68
5.1 Дербес компьютерде жұмыс істегендегі еңбек қорғау ережелері 68
5.2 Есептеулер 79
ҚОРЫТЫНДЫ 89
Әдебиеттер тізімі 90
АҢДАТПА
Қазіргі тораптық технологиялар ақпарат алмасу үрдісін айтарлықтай жеңілдетуге мүмкіндік
Дипломдық жобада ІР-трафигін бағдарғылау мәселелері, бағдарғылау тетіктері мен негізгі
Бағдарғылаудың негізгі құралы ретінде Cisco компаниясы өндірген бағдарғылауыштары алынған.
АННОТАЦИЯ
Современные сетевые технологии позволили значительно облегчить процесс обмена информацией.
В дипломном проекте рассматривается проблемы маршрутизации ІР-трафика, основные протоколы
В качестве основного инструмента маршрутизации ІР-трафика рассматриваются маршрутизаторы компании
ANNOTATE
Modern network technology let more lighting the process of
In the degree project considers problem of routing of
As a main as instrument routing of IP-traffic considering
КІРІСПЕ
Бағдарғылау және бағдарғылау хаттамаларсыз бүкіл әлемдік ақпарат алмасу мүмкін
Бағдарғылау хаттамалары түйіні ретінде біз ІР–хаттамасын қарастырып отырмыз. IP–хаттамасының
Бағдарғылау – тораптық технологияның өзекті және қызықты бөліктерінің бірі,
Дипломдық жоба бес тараудан тұрады: бірінші тарауда IP-хаттамасы, IP-мекендету,
1 IP – ХАТТАМАСЫ ЖӘНЕ IP – МЕКЕНДЕТУ
1.1 IP-Internet хаттама
Internet Protocol немесе IP, TCP/IP хаттамалар жинағының ең танымалы
IP хаттамасының негізгі міндеті тораптық деңгейде датаграммаларды қисынды мекендету
- қисынды мекендету
- дестелерді үзінділеу және құрастыру
- датаграммаларды байланыс орнатпай тасымалдау
Қисынды мекендету
Тораптық деңгейдің хаттамалары, IP секілді, физикалық деңгейдің МАС-мекендетуінен ерекше
Жүйелерге бірегей қисынды мекен-жайлар тағайындалады. Бұл мекен-жайлар торап аумағында
Тораптық индустрия таңында, IP хаттамасы туралы тек мамандар ғана
Қазіргі таңда TCP/IP орындамаларының көбісі жүйелерге қисынды IP мекен-жайларын
IP мекен-жайларды динамикалық режімде тағайындау RARP(Reverse Address Resolution Protocol
Дестелерді байланыс орнатпай жеткізу
Тораптық хаттамалардың екі негізгі түрі бар: қисынды байланыс орнатуға
Дестелерді құрастыру және үзінділеу
OSI үлгісінің тораптық деңгейінде ақпарат десте немесе датаграмма түрінде
Іс жүзінде автоматты түрде үзінділеуге бұл тасымалдау ортасының шектелген
Үзінділеу міндетін не хост жіберуші не аралық құрылғы атқара
1.1-суреті - Дестелер ұзындығы MTU санынан аспайтындықтан бағдарғылауыш оларды
1.1-суретінің мысалында үзінділеу қалай өтетінін қарастырайық. Ethernet сегментіндегі хост
Бағдарғылауыш әр датаграмманы қабылданып, жіберуші мен қабылдаушы мекен-жайларын, қай
Бағдарғылауыш MTU ұзындығынан асатын датаграммаларды қабылдаған кезде екі жағдай
1.2 IP-датаграмма бастамасының пішімі
IP-датаграммасы бастама мен ақпараттан тұрады. Датаграмма бастамасы ұзындығы “Options”
1.2-суреті - Бастама пішімі
1.2-суретіндегі бастама өрістерінің мәні келесідей:
Ver (4 бит) - IP-хаттамасының версиясы, қазіргі таңда 4-ші
IHL (Internet Header Length) (4 бит) - 32-биттті сөздердегі
TOS (Type Of Service) (8 бит) - өрістің мәні
1.3-суреті - TOS өрісі
1.3-суретіндегі датаграмма артықшылығын үш кіші бит (“Precedence”) анықтайды:
- 111 - торапты басқару;
- 110 - торапаралық басқару;
- 101 - CRITIC-ECP;
- 100 - лезден тез;
- 011 - лездей;
- 010 - тез;
- 001 - өте тез;
- 000 - қалыпты.
D,T,R,C биттері қалаудағы бағдарғылау түрін анықтайды:
- D (Delay) - күту уақыты ең аз бағдарды
- T (Throughput) - өткізгіш қабілеті ең жоғары бағдарды
- R (Reliability) - беріктілігі жоғары бағдарды таңдау;
- C (Cost) - бағасы ең төмен бағдарды таңдау.
Датагараммада D,T,R,C биттерінің тек біреуі қолдануы мүмкін. Байттың
TOS байтына байланысты артықшылықтарды беру, қалаулы бағдарды таңдау мүмкіндігін
Total Length (16 бит) – максималды мәні 65535, ал
ID (Identification) (16 бит), Flags (3 бит), Fragment Offset
TTL (Time To Live) (8 бит) – датаграмма “өмір
Protocol (8 бит) – датаграмманы әрі қарай өңдеу үшін
1.4-кестесі - IP-хаттамалар кодалары
Кода Хаттама Баяндалуы
1 ICMP Бақылау хабарлар хаттамасы
2 IGMP Хост тораптарын басқару хаттамасы
3 IP IP үстінен IP (инкапсуляция)
4 TCP TCP
5 EGP Сырттай бағдарғылау хаттамасы
6 IGP Іштей бағдарғылау хаттамасы
7 UDP UDP
8 RSVP Мультикастинг кезінде ресурс резервтеу хаттамасы
9 IGRP Сisco фирмасының іштей бағдарғылау хаттамасы
10 OSPF Іштей бағдарғылау хаттамасы
Header Checksum (16 бит) – бастаманың бақылау қосындысы, 16
Source Address (32 бит) – жіберуші IP мекен-жайы.
Destination Address (32 бит) – қабылдаушы IP мекен-жайы.
Options - опциялар, ауыспалы ұзындығы бар өріс. Опция біреу,
Padding - 32-битті сөз шекарасы бойынша түзету. Егер опциялар
1.3 IP - мекендету
Тораптық деңгей жіберуші мен қабылдаушы қисынды мекендетуін, және де
Иерархия ұстанымы IP–мекен-жайды минимум екі бөлікке қисынды бөлу үшін
Иерархиялық ұстаным торап мекен-жайларын, ішторап пен бөлек түйіндер мекен-жайларын
Қисынды мекен-жайдың пішімі келесілерді өзіне жатқызады: торап мекен-жайы, белгілі
- Торап мекен-жайы – бұл қисынды мекен-жайдың бірінші бөлімі,
- Ішторап мекен-жайы. Әр мекеменің торабы бір немесе одан
- Түйіннің мекен-жайы. Тораптық деңгейдің қисынды мекен-жайы хосттың бірегейлі
Мекендердің сыныптары
Internet қоғамдыстығы IP-мекендердің иерархиялық құрылымын жетілдіріп жатқанда, мекендердің
1.5-кесте - Ортақ қоланудағы тораптар мекен–жайларының сыныптары
Атрибуттар А сыныбы В сыныбы С сыныбы
/8 /16 /24
Өлшем Хост саны үлкен, ал торап саны аз жүйеде
Биттердің мақсаттылығы Бірінші бит – 0 Бірінші екі бит
Мәндер ауқымы 1-126 128-191 192-223
Мекен–жай тораптық бөлігінің ұзындығы 1 байт 2 байт 3
Үнсіз келісім бойынша мекен–жай қалқасы 255.0.0.0 255.255.0.0 255.255.255.0
Торап ішінде хосттарды мекендету үшін арналған байттар 3 байт
Қол жетерлік тораптар саны 126 16384 2097152
Хосттар саны 16777214 65534 254
Торап мекен-жайының бірінші байттағы биттері торап сыныбын немесе NetlD
1.6-кесте - Ортақ қолдануға арналған тораптарды идентификациялау үшін А,
А сыныбы 100.0.0.0 255.0.0.0
В сыныбы 131.10.0.0 255.255.0.0
С сыныбы 192.2.1.0 255.255.255.0
Әрбір сынып берілген сыныптардың тораптар мөлшерін нақты анықтайды. Егер
Резервтелген мекен-жайлар
Бірнеше диапозонды резервтелген мекен-жайлар бар. Олардың бәрі әртүрлі мақсатпен
- ІР мекен-жайында белгіленген 255.255.255.255- барлық бірліктер, барлық түйіндер
- 0.0.0.0 – барлық нөлдер ІР-мекенінде белгісіз торап немесе
127.0.01-ТСР/ІР стекті тестілеу үшін және мәліметті торап ішінде алмасуына
255.255.255.255 ІР мекен-жайы кең таралатын ақпарат жіберуге арналғанына қарамастан,
Жекеменшік мекен-жайлар
RFC 1918-бен регламентталған жекеменшік мекен-жайлар, Internet-ке тікелей қосылмаған жекеше
А сыныбы – 10.0.0.0 – 10.255.255.255;
В сыныбы – 172.16.0.0 – 172.31.255.255;
С сыныбы – 192.168.0.0 – 192.168.255.255.
Берілген диапозондардағы мекен-жайларды Internet қолдануға болмайды (дәлірек, мүмкін емес),
Торап қалқасы мен іштораптар
Торап қалқасы мен ішторап ІР-мекендетуінің иерархиялық сұлбасының бөлігі болып
Бір торапта орналасқан екі хост, егер олар деректермен алмасқысы
Ішторап қалқалары жіберуші-хосттармен және бағдарғылауыштармен қабылдаушыға датаграмманы хост-қабылдаушыдан (shout)
Тораптың әрбір үш сыныбының өзіне сәйкес қалқасы болады. Жоғарыда
С сыныбы жасырын түрде 24-биттік қалқаны 255.255.255.0, немесе /24
1.7-сурет - Хост-жіберуші ретқақпаның IP мекен-жайын MAC физикалық мекен-жайына
IP-торапты іштораптарға бөлу
IP-мекендетуді жасаушылар тораптарды іштораптарға бөлетін иерархиялық жүйені ұсынды. Бұнда
IP мекен-жайдың әрқайсысына сәйкес ішторап қалқасы тағайындалады. Мекен-жайдың бір,
Айталық торап үнсіз келісім бойынша 255.255.0.0 қалқасына сәйкес 130.57.0.0
- Қазіргі уақытта мекемеге қанша ішторап қажет?
- Жақын уақытта қанша қосымша ішторап керек болуы мүмкін?
- Ең үлкен ішторапта қанша хост болуы керек?
Торап ішінде ішторапты бөліп шығару үшін, хост мекен-жайларына арналған
Бұл жағдайда біз 255.255.0.0 торап қалқасынан 255.255.255.0 ішторап қалқасын
1.8-суретте жоғарыда айтылып өткен торап. Енді бізге әр ішторапқа
1.8-сурет - Іштораптарға бөлінген В сыныбының торабы
Егер іштораптарды мекендетуге бір байт жетпесе және көбірек ішторап
Тағы бір мысал қарастырайық. Бізге 192.3.1.0 мекен-жайымен С сыныбының
128 64 32 16 8 4 2 1
1.9-сурет - IP мекен-жайдың төртінші байты
Қосу нәтижесінде (128+64+32+16=240) 14 ішторап үшін ішторап қалқасы келесідей:
Супертораптар, резюмдеу, агрегирлеу және CIDR
Тораптық индустрияда супертораптар, мекен-жайларды резюмдеу, агрегирлеу және CIDR (Classless
Бұны қай терминмен атасаңызда, бұл технология бағдарғылауышқа өзгертулер жайындағы
Мүмкін бұл термин сізге орынсыз болып көрінер, бірақ сәйкестендіру
ARIN мен қолданып отырған мекен-жайлар сұлбасы сіздің мекемеңіздің мекен-жайларын
Сізге іштораптарыңызды көрсету мүлдем керек емес, себебі трафикке жергілікті
CIDR
CIDR (Classless Inter Domain Routing — доменаралық сыныпсыз бағдарғылау)
Мекен-жайлар тобын сәйкестендіру тек олар бір тораптың тізбектелген мекен-жайлары
Келесі амалдарды орындаймыз:
1) IP мекен-жайды екілік түрге келтіреміз;
2) Кесте бойынша солдан оңға жылжыймыз.
Барлық мекен-жайлар үшін ортақ биттер тізбегін тапсақ, сол тізбектелу
1.10-кестесі - Мекен-жайларды сәйкестендіру
IP
мекен-жай Қалқа Екілік көрсетілімі
128 64 32 16 8 4 2 1
130.100.16.0 255.255.0 0 0 0 1 0 0 0
130.100.17.0 255.255.0 0 0 0 1 0 0 0
1.10-кестесі - Мекен-жайларды сәйкестендіру (жалғасы)
130.100.18.0 255.255.0 0 0 0 1 0 0 1
130.100.19.0 255.255.0 0 0 0 1 0 0 1
130.100.20.0 255.255.0 0 0 0 1 0 1 0
130.100.21.0 255.255.0 0 0 0 1 0 1 0
130.100.22.0 255.255.0 0 0 0 1 0 1 1
130.100.23.0 255.255.0 0 0 0 1 0 1 1
130.100.24.0 255.255.0 0 0 0 1 1 0 0
130.100.25.0 255.255.0 0 0 0 1 1 0 0
130.100.26.0 255.255.0 0 0 0 1 1 0 1
130.100.27.0 255.255.0 0 0 0 1 1 0 1
130.100.28.0 255.255.0 0 0 0 1 1 1 0
130.100.29.0 255.255.0 0 0 0 1 1 1 0
130.100.30.0 255.255.0 0 0 0 1 1 1 1
130.100.31.0 255.255.0 0 0 0 1 1 1 1
Бірінші екі байтты екілік түрде көрсету міндетті емес, себебі
Сыныпсыз моделде мекен-жайларды жазу тәсілдері
CIDR моделінде ыңғайлық үшін, өте жиі IP мекен-жайлар a.b.c.d
Мысалы: 137.158.128.0/17.
Бұл мекен-жай торап қалқасы: 17 бірлік (тораптық бөлік), олардан
11111111.11111111.10000000.00000000 = 255.255.128.0.
1.4 Тораптық мекен-жайларды аудармалау (NAT)
Осы тараудың басында ескерткеніміздей, RFC 1918 құжатында анықталғандай тіркеклген
Жекеменшік мекен-жай не үшін керек? Internet жүйесін шығару таңында
NAT жекеменшік мекен-жайларды жалпы қолданудағы торап мекен-жайларына ауысуын қамтамассыз
- статикалық;
- динамикалық;
- аралас.
Мекен-жайлардың статикалық көрінісі
Мекен-жайлардың статикалық құрылуы – бұл мекен-жайлардың «бір - біреуіне»
1.11-сурет - Мекен-жайлардың статикалық көрінісі
Мекен-жайлардың динамикалық аударулары.
Мекен-жайлардың динамикалық құрылуы кезінде мекен-жайлардың көрінісі «көптен біреуіне» немесе
Динамикалық мекен-жайдың құрылуына көмек болатын бағдарғылауыштар ішкі және сыртқы
1.5 ICMP хаттамасы
Бағдарғылауыштар ICMP(Internet Control Message Protocol) хаттамсын басқару, хабар ауысу
Кейбір кезде бағдарғылауыштарға хост жіберушілерді мәлімет тасымалдау кезінде пайда
ICMP бастама және хабарлар пішімі
ICMP хабарлары IP бастамасында 1 үлгідегі хаттама арқылы танылады.
- сұратулар көп жағдайда жіберіледі, мысалы уақытты бақылау үшін,
- қате жайындағы хабарлар пайда болған мәселелер жайында құрылғыларды
- жауап қайтару хабарлары сұратуларға жауап қайтаратын хабарлар.
Түр өрісі бағдарғылауышпен жіберілген хабарды ұқсастырып анықтайды; 1.12-кестеде ICMP
1.12-кесте - ICMP хабар түрлері
Түр Кода ICMP хабар баяндалуы
0 0 Echo Reply (Жаңғырық-жауап)
3
Destination Unreachable (тағайындалған мекен-жай (әртүрлі жағдайларға байланысты) қол жеткізерлік
0 Net Unreachable (торап қол жеткізерлік емес)
1 Host Unreachable (хост қол жеткізерлік емес)
2 Protocol Unreachable (хаттама қол жеткізерлік емес)
3 Port Unreachable (порт қол жеткізерлік емес)
4 DF=1 (үзінділеу керек, бірақ оған тыйым салынған)
1.12-кесте - ICMP хабар түрлері (жалғасы)
5 Source Route failed (Source Route опциясын орындауға мүмкіндік
4 0 Source Quench (қайнар көздің байаулануы)
5
Redirect (датаграмманы жіберу үшін басқа бағдарғылауышты таңдау)
0 Осы торапқа
1 Осы хостқа
2 Осы TOS-пен, осы торапқа
3 Осы TOS-пен, осы хостқа
8 0 Echo Request (Жаңғырық сұрату)
9 0 Router Advertisement (Бағдарғылауышты жариялау)
10 0 Router Solicitation (Бағдарғылауышты жариялауға сұрату)
11
Time Exceeded (Датаграмма өмір сүру уақытының шектен шығуы)
0 Тасымалдау кезінде
1 Үзінділеу кезінде
12
Parameter problem (Параметр қатесі)
0 Қате IP-бастамада
1 Керекті опцияның болмауы
13 0 Timestamp (Уақыт белгісі жайындағы сұрату)
14 0 Timestamp Reply (Уақыт белгісі жайындағы жауап)
17 0 Address Mask Request (Ішторап қалқасы жайындағы сұрату)
18 0 Address Mask Reply (Ішторап қалқасы жайындағы жауап)
1.6 Бағдарғыланатын және бағдарғыланбайтын хаттамалар
Хаттамалар бағдарғыланатын және бағдарғыланбайтын болып бөлінеді. Соңғылары тораптық деңгейде
Бағдарғылайтын хаттамалар – 3 деңгейдегі қисынды мекендетуді қолдайтын хаттаманы
2 IP – БАҒДАРҒЫЛАУ
2.1 Бағдарғылаудың концептуалды негізі
Бағдарғылау әр жерде орналасқан тораптарға датаграмманың жіберілуін қамтамасыз
Бағдарғылауыштар тораптар арасында физикалық қосылуын қамтиды. Оларда әр түрлі
2.1-сурет - Бағдарғылауыш ішторап 1 және 2 хосттары арасындағы
Бағдарғылау алгоритмі статикалық немесе динамикалық болуы мүмкін. Статикалық бағдарғылау
2.2-сурет - А хосты үнсіз келісім бойынша өзінің IP
2.2-суреттегі жергілікті бағдарғылауыш (131.107.1.1) сыртқы әлеммен берілген сегментті
Бағдарғылау кестесі
Барлық бағдарғылауштарда бағдарғылау кестесі (routetable) болуы керек. Бағдар кестелерін
Бағдарғылау кестесі ақпараттық әртүрлі кірісі: тікелей қосылу, статикалық бағдар,
Бағдарғылауыш датаграмманы алған кезде, ол нақты бағдар немесе тағайындау
Бірақта көптеген бағдарғылау хаттамалары арналардың жүктемелерін (load balancing) басқаруын
Бағдарғылауыш кесте құрғаннан кейін оның торап сызба-құрылымын нақты сәйкесінше
Датаграмманы тасымалдау
Хост IP-мекен-жайымен басқа жүйемен байланысу шешімін шешкенде, ол датаграмманы
Енді бағдарғылауыштың өзінің интерфейсінде кадр алған кезіндегі әрекетін қарастырамыз:
1) ол трейлер мен арна деңгейінің бастамасын бөледі де
2) одан кейін бағдарғылауыш, бару торап мекен-жайын анықтау үшін,
3) бағдарғылауыш ішторап немесе хостты торапқа нақты бағдарын анықтау
- егер торап бару мекен-жайы торап немесе ішторап бағдарғылауышына
- егер бағдарғылауышты бару торабы жергілікті емес екенін белгілесе,
- егер бағдар кестесінде бару торабына бағдар болмаса, бағдарғылауыш
- егер кестеде үнсіз бағдар болмаса, бағдарғылауыш хост-көзіне мекен
4) егер бағдарғылауыш көрші бағдарғылауын немесе хост-қабылдаушының ІР мекен-жайларын
- ол үшін бағдарғылауыш өзінің жергілікті ARP – бүркемінен
- егер жергілікті ARP – бүркемінде ІР мекен-жай
5) рұқсаттан кейін бағдарғылауыш ARP- мекен-жайы бұл ақпаратты арна
6) қайталау инкопсуляциядан кейін бағдарғылауыш өзінің шығыс интерфейсінен үзінді
7) келесі бағдарғылауыш аналогиялық әрекеттерді атқарады. Бұл хост-қабылдаушы орналасқан
2.2 Бағдарғылаудың ішкі және сыртқы хаттамалары
Бағдарғылау хаттамалары екі категорияға бөлінеді: ішкі (Interior) және сыртқы
IGP - ішкі ретқақпа хаттамасы
IGP (Interior Gateway Protocol) термині AS ішінде бағдарғылаудың бөлек
2.10-сурет - Әртүрлі IGP-лерді қосатын аралық бағдарғылауыш
2.10-суретте автономды жүйе ішінде екі IGP функциолналданады. RIP хаттамасын
ЕGP – сыртқы ретқақпа хаттамасы
ВGP (Border Gateway Protocol) сияқты, сыртқы ретқақпа хаттамасы
2.11-сурет - Аралық бағдарғылауыштар арқылы жалғанған бірнеше AS
ЕGP хаттамалары ішкі хаттамалары (IGP) қолданып бағдарғылау иерархиясындағы автономды
2.3 Метрикалар және бағдарғылау құндылығы
Метрикалар – бұл бағдарғылау құндылығының көрсеткіші. Көбінесе тағайындалған тораптарға
Метрикалар – бұл бағдарды таңдау туралы шешім қабылданатын негіздегі
Бағдар ұзындығы
Бағдар ұзындығы (ағыл. hop – секіру; бағдарғылау терминдерінде –
2.12-сурет - Сілтемелер
2.12-суретте жоғарғы жол үш сілтемеден, ал төменгі жол –
Метриканың орнына тек бағдар ұзындығын қолданатын бағдарғылау хаттамасы торапта
Өткізу жолағының ені
Осы метриканы қолданатын хаттамалар байланыс сызығының өткізу қабілетінің негізіне
2.13-сурет - Бағдардың өткізу қабілеті
2.13-суретте жоғарғы жол үш сілтемеден тұрады. Бірінші және соңғы
Кідіріс
Кідіріс уақыты ондаған микросекундтпен (мкс) өлшенеді. Бұл уақыт бағдарғылауышты
2.14-суреттен көріп тұрғандай төменгі жол сілтеме саны жағынан ұзынырақ
2.14-сурет - Кідіріс уақыты
Сенімділік
Бұл көрсеткіш торап әкімшісімен тікелей мәндер сияқты конфигурияциалануы мүмкін,
2.15-сурет - Сенімділік
2.15-суретте төменгі жолдық екі арнасының «үзілу» сигналымен байланысты мәселесі
Жүктеме
Торапты жүктеу айнымалы мән болады және көбінесе байланыстың
Трафиктің үлкейуіне байланысты жүктеме көрсеткіші үлкейеді. 255-ке жақындаған мән
2.16-сурет - Жүктеме
Трафиктің үлкейуіне байланысты арнаға келетін жүктеменің өсуін ескеру керек.
Құны
Торап әкімшісі бағдарғылауыштардың датаграммалардың барлық жолындағы метрика арналарының еркін
2.4 Қашықтық векторы бойынша бағдарғылау
Бағдарғылау хаттамасы екі негізгі категорияларға бөлінеді: қашықтық векторы хаттамасы
Қашықтық векторы хаттамалары тағайындалған пунктке дейінгі қашықтыққа байланысты ең
- RIP V1 (қайта сілтеме саны);
- RIP V2 (қ.с.с);
- IGRP (метриканың қамбинациялануы: өткізу және кідіріс уақыты жолағының
Қазіргі күнде қашықтық векторы хаттамасының ең танымалы ІР RIP
ІР RIP, V1 және V2 хаттамалары туралы 4 тарауда,
Бағдарларды жаңарту
Бағдарғылаудың барлық хаттамалары торап және ішторап туралы ақпаратты, бағдарларды
Кең тарайтын хабарлар қабылдаушы мекен-жайы мен 255.255.255.255 жіберіледі және
Бағдар туралы ақпаратты жиі сілтемелеу, өткізу жолын тиімсіз қолдануға
Метрикалар
Метрика мәнін біз алдыңғы тарауда қарастырдық. Бағдарғылау хаттамалары оларды
Қандай метрика қолдану керектігін қолданылатын бағдарғылау хаттамаға байланысты. Мысалға
VLSM
Егер сіздердің естеріңізде болса, екінші тораптың біз IP- мекен-жайын
Бағдарды жаңартуымен ішторап қалқасы хабарға қосылған кезде, қабылдайтын бағдарғылауыш
Егер ішторап қалқасы бағдарларды жаңартуға қосылмаса, онда бұл ақпарат
ToS
Қызмет ету типін білетін бағдарғылау хаттамалары ToS қатарында ІР-датаграмма
Жүктемені үлестіру
Тағайындалу пунктіне бірнеше бағдар жіберген кезде, бағдарғылауыштар жүктеменің үлестірілуін
Жүктемені үлестірудің бұл типін бағдарғылаудың барлық динамикалық хаттамалары қолдайды.
Тораптық максималды диаметрі
RIP сияқты, қашықтық векторының хаттамалары қолдайтын тораптар, торап диаметрі
Датаграмманың жылжуына байланысты оларды бағдарғылауыштар қабылдайды және қайтасілтеме санын
Аутентификация
Бағдарларды түзету туралы хабар авторизирленген бағдарғылауыштармен торапта ұсталуы мүмкін.
Үйлесімділік
Үйлесімділік – бағдарғылау домені ішіндегі барлық бағдарғылауыштар мүмкін бағдарлар
Қашықтық векторы хаттамалары кішкене үлесімділігімен ерекшеленеді, сондықтан бағдарғылау тұрағының
Қашықтық векторы бағдарғылауының сипаттамалары
Алдыңғы бөлімдерде біз қашықтық векторы бойынша бағдарғылаудың сипаттамасын қарастырдық.
2.17-кесте - Қашықтық векторы бойынша бағдарғылау хаттамаларының сипаттамалары
Сипаттамалар Бағдарғылар хаттамалары
RIPv1 RIPv2 IGRP
Бағдарлар жаңарулары:
Барлығына тарайтын хабарлар + - +
Көп мекен–жайлық хабарлар - + -
Толық бағдарғылар кестелерін қосып алған + + +
Жаңартулар жіберу таймері 30с 30с 0с
Метрикалар:
Қайта сілтеме саны + + -
Метрикаларды үйлестіру:
Өткізу жолағының ені және кідіріс - - +
VLSM - + -
ToS - - +
Жүктемені үлестіру:
Құны тең + + +
Құны тең емес - - +
Тораптың максималды диаметрі 15 15 255
Аутентификация - + -
Алдыңғы бөлімдере біз қашықтық векторы бойынша бағдарғылаудың барлық сипаттамаларын
Бағдарғылау тұрағы және оларды болдырмау
Қашықтық векторы хаттамасыны ең бір басты мәселесінің бірі -
Мысалға, ІР RIP хаттамасы түзету туралы кең көрсетулі хабарын
Мұндай әдістер немесе осындай әдістер комбинациясы дұрыс емес бағдарлы
Қайта сілтеу санының тектілігі (2.18-сурет)
Өзгерісті уақытша кідірту.
Көкжиекті бөлшектеу (2.19-сурет)
Бағдарды терістеуді түзету (2.20-сурет)
Бұл әдістерді шығару жабдықты және бағдарғылаудың таңдалған хаттамасы өндірушіге
2.18-сурет - Қайта сілтеулер
Қайтасілтеме санының шегі
Қайтасілтеме санының шегі – бұл кейбір қайтасілтеме санының көбеюі
Осы механизмнің әрекетін түсіну үшін бағдарғылауыш қалай жұмыс істейтінін
Егер қандайда бір себептермен датаграммалар қата сілтеме максималды санынан
Бөлшектелген көкжиек
Бөлшектелген көкжиек – бұл бағдар туралы ақпаратты кері жіберуіне
2.19-сурет - Бөлшектелген көкжиек
Бөлшектелген көкжиектік ережесі мынада, «айқындалған интерфейс арқылы алынған бағдар
Кері жаңарту
Кері жаңарту бағдарғылауштарға бөлшектелген көкжиек ережелерін болдырмауға және сол
Кері жаңарту түзету туралы қарама-қарсы сөзді хабарлардың таралуын тоқтатады.
2.20-сурет - Қайта жаңарту
Өзгерістерді бекітетін таймерлер
Көбінесе бағдарды болдырмауымен комбинацияда қолданылатын, басқа әдіс, бұл өзгеруді
Өзгерістерді бекітетін таймерлер бағдарғылауыштарды кез-келген жаңа, бірдей немесе төмендеу
2.5 Арна күйі бойынша бағдарғылау
Қашықтық векторы хаттамаларысен арна күйі хаттамаларын салыстырғанда арна күйі
Арна күйі хаттамаларының мысалы ретінде ІР трафигін қолдайтын OSPF
2.21-кесте - Арна күйінің сипаттамасы
Сипаттамалар Бағдарғылар хаттамалары
OSPF IS-IS
Бағдарларды жаңарту
Көп мекен-жайлы хабарлар + +
Ұйымдастырылған жаңартулар - -
Бағдарғылау кестелерімен бастапқы ауысулардан кейін тек бағдарлар өзгертулері туралы
Дерек қорлар және кестелер:
Көрші - -
Топологиялық сұлба - -
Бағдар
Метрикалар:
Әртүрлі метрикалар. Арна күйі хаттамалары ортақ мәндерді ортақ қолданады.
VLSM - -
2.21-кесте - Арна күйінің сипаттамасы (жалғасы)
ToS - -
Жүктемені теңестіру
Құны тең - -
Құны тең емес - -
Аутентификация - -
Арна күйі хаттамаларын функционалдау негізі
Арна күйі хаттамасы кең таралатын хабарларды сілтемелейтіндіктен және осындай
Түзету туралы хабар өзгерту туралы ақпарат бағдарғылауыштан бағдарғылауышқа кешігусіз
1) Бір торапқа жататын барлық бағдарғылауыштар өз-өзін және өзінің
2.22-сурет - Арна қалып-күй бағдарғылауышы сәлемдеме хабарларымен ауысып жатыр
2.23-сурет - D бағдарғылауышы торап 3-тегі көршілері жайында мәлімет
Көршілермен қатынас аралығынан кейін бағдар туралы ақпаратпен берілген бағдарғылауы
2) Түзету туралы хабарды алған бағдарғылауыштар бағдарғылау барлық доменінің
3) Әрбір бағдарғылауыш өзін негізіне орналастырып қисынды ағаш құрады,
4) Арна күйінің барлық хаттамалары бағдарды ең аз құнымен
Арналар күйі хаттамасыынң негізі кемшілігі деп бағдарды өзгертуге байланысты
3 КӘСІПОРЫН АУМАҒЫНДА ЖӘНЕ INTERNET ТОРАБЫНА ҚОСЫЛУҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРҒЫЛАУ
3.1 Бағдарғылау тетіктері
Кәсіпорын аумағында және оның торабын Internet-ке қосуға арналған бағдарғылауды
- тікелей жалғау (қосылу);
- статикалық бағдарғылау;
- үнсіз келісім бойынша бағдарғылау;
- динамикалық бағдарғылау.
Бұл бөлімде қарастырылатын барлық мысалдар ТАТ компаниясы торабының іштораптарын
Тікелей жалғану
Тікелей жалғану – бұл бағдарғылауыш үшін жергілікті болып табылатын,
3.1-суретінде 3 бағдарғылауыш көрсетілген, олардың әрқайсысы үш арнаға қосылған.
Сол уақытта А бағдарғылауышымен қосылмаған тораптарға арналған датаграммалар, мысалы
3.1-сурет - А, В және С бағдарғылауыштары бар торап.
RouterA#
RouterA#
RouterA#
RouterA#show ip rout
Codes: C - conected, S - static, I -
D - EIGRP, EX - EIGRP external, O -
N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 -
E1 - OSPF external type 1, E1 - OSPF
i - IS-IS, L1 - IS-IS level 1, L2
U - per user static route, o - ODR
Gateway of last resort is not set
c 199.10.3.0/24 is derectly connected, serial1
c 199.10.2.0/24 is derectly connected, serial0
c 199.10.1.0/24 is derectly connected, ethernet0
RouterA#
RouterA#
RouterA#
3.2-листинг - Бағдарғылау кестесі тек А бағдарғылауышымен тікелей жалғанған
Тікелей жалғану әрқашан бағдарғылаудың ыңғайлы әдісі болып табылады.
Үнсіз келісім бойынша бағдарғылау
Әрбір ІР-хостта үнсіз бағдар болуы керек немесе ол қолмен
Соңғы пайдаланушылар хосттары мүмкіндіктері бар болса да өздерінің жергілікті
Бағдарғылауыштар түбіртек хосттың тораптық деңгейіндегі қисынды мекен-жайды ұқсастырғышы арқылы
Жергілікті бағдарлар туралы ақпататты алуды оңайлату үшін компания жүйесінің
ip adress 199.10.5.2 255.255.255.0
bandwith 64
!
interfacs Seriall
ip adress 199.10.3.2 255.255.255.0
bandwith 64
no keepalive
!
ip classless
ip route 0.0.0.0 0.0.0.0 199.10.3.1
!
line con 0
password secret
login
line aux 0
password secret
login
line vty 0 4
password secret
login
!
end
Router0#
3.3-листинг - Ішторап қалқасы және керекті торап мекен-жай өрісі
3.3-листингтен бағдарғылауышты пішінүйлесіміне үнсіз келісім бойынша бағдарының операторын қостық.
RouterC#
RouterC#
RouterC#show ip route
Codes: C - conected, S - static, I -
D - EIGRP, EX - EIGRP external, O -
N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 -
E1 - OSPF external type 1, E1 - OSPF
i - IS-IS, L1 - IS-IS level 1, L2
U - per user static route, o - ODR
Gateway of last resort is 199.10.3.1 to network 0.0.0.0
c 199.10.5.0/24 is derectly connected, serial0
c 199.10.6.0/24 is derectly connected, ethernet0
c 199.10.3.0/24 is derectly connected, serial1
S* 0.0.0.0/0 [1/0] via
RouterC#
RouterC#
RouterC#
3.4-листинг - Үнсіз келісім бойынша бағдары үйлестірілген кесте
Әртүрлі өндірушілерден бағдарғылауыштары бағдарғылау кестесін экранға әртүрлі болып шығыруы
Статикалық бағдарғылау
Статикалық бағдар – бұл торап әкімшісі қолымен бағдарғылау кестесіне
Статикалық бағдарғылауды баптау
3.5-суретте көрсетілген торап сұлбасы, В және С бағдарғылауыштарын А
3.5-сурет - А бағдарғылауышының В (Serial0) және С (Serial1)
3.5-суретте А бағдарғылауышы үш тораппен тікелей жалғануы бар. Сәйкес,
interface BRIO
no ip adress
shutdown
!
ip classiess
ip route 199.10.4.0 255.255.255.0 199.10.2.2
ip route 199.10.5.0 255.255.255.0 199.10.2.2
ip route 199.10.6.0 255.255.255.0 199.10.3.2
!
!
banner motd ^CThe EASY^C
!
line con 0
line aux 0
password secret
line vty 0 4
password secret
login
!
end
RouterA#
RouterA#
RouterA#
3.6-листинг - Бағдарғылауыштың бағдарлар кестесіне үш статикалық бағдар енгіздік
3.6-листинг қорытындысы А бағдарлауышының пішінүйлесімделінуін көрсетеді. Көріп тұрғандай IP
RouterA#
RouterA#
RouterA#
RouterA#
RouterA#
RouterA#show ip rout
Codes: C - conected, S - static, I -
D - EIGRP, EX - EIGRP external, O -
N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 -
E1 - OSPF external type 1, E1 - OSPF
i - IS-IS, L1 - IS-IS level 1, L2
U - per user static route, o - ODR
Gateway of last resort is not set
c 199.10.3.0/24 is derectly connected, serial1
c 199.10.2.0/24 is derectly connected, serial0
c 199.10.1.0/24 is derectly connected, ethernet0
S 199.10.6.0/24 [1/0]
S 199.10.5.0/24 [1/0]
S 199.10.4.0/24 [1/0]
RouterA#
RouterA#
RouterA#
RouterA#
3.7-листинг - Бағдарғылау кестесіне үш бағдар қосылды
Құны әртүрлі бағдарлар жүктемелерін баптау
Төмендегі кестелер variance бұйрығының жұмысын көрсетеді. 3.8-суретте S0 және
3.8-сурет - Cisco бағдарғылауыштары
Осы интерфейстермен тізбектелген жалғанулар әртүрлі өткізу қабілетіне ие. Serial0
Interface Serial 0
Serial0 is up, line protocol is up
Hardware is HD64570
Internet address is 10.10.46.4/24
MTU 1500 bytes, BW 768 Kbit, DLY 20000 usec,
reliability 255/255, txtload 1/255, rxload 1/255
Encapsulation HDSL, loopback not set
Keepalive set (10sec)
Last input 00:00:04, output 00:00:00, output hang ever
Last clearing of "show interface" counters 10wd
Input queue: 0/75/0 (size/max/drops)
Queueing strategy: weithed fair
Output queue: 0/1000/64/0 (size/max total/threshold/drops)
Conversations 0/4/256 (active/max active/max total)
Reserved Conversations 0/0 (alocated/max alocated)
5 minut input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec
5 minut output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec
1541374 packets input, 94717913 bytes, 0 no buffer
Reseived 708695 broadcast, 0 runts, 0 giants, 0 throttles
0 output errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun,
1700619 packets input, 129512232 bytes, 0 underruns
0 output errors, 0 collisions, 197 interface resets
0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out
168 carrier transitions
DCP=up DSR=up DTR=up RTS=up CTS=up
Interface Serial 1
Serial1 is up, line protocol is up
Hardware is HD64570
Internet address is 10.10.64.4/24
MTU 1500 bytes, BW 1544 Kbit, DLY 20000 usec,
reliability 255/255, txtload 1/255, rxload 1/255
Encapsulation HDSL, loopback not set
Keepalive set (10sec)
Last input 00:00:01, output 00:00:02, output hang ever
Last clearing of "show interface" counters 10wd
Input queue: 0/75/0 (size/max/drops)
Queueing strategy: weithed fair
Output queue: 0/1000/64/0 (size/max total/threshold/drops)
Conversations 0/3/256 (active/max active/max total)
Reserved Conversations 0/0 (alocated/max alocated)
5 minut input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec
5 minut output rate 1000 bits/sec, 0 packets/sec
303370 packets input, 18174875 bytes, 0 no buffer
Reseived 708695 broadcast, 0 runts, 0 giants, 0 throttles
0 output errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun,
341711 packets input, 30578466 bytes, 0 underruns
0 output errors, 0 collisions, 361 interface resets
0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out
111 carrier transitions
DCP=up DSR=up DTR=up RTS=up CTS=up
3.9-листинг - Cisco бағдарғылауыш консолінің көшірмесі
Назар аударсақ Serial0 жалғауының өткізу қабілеті 768 Кбит/сек., ал
А бағдарғылауышының базалық пішінүйлесімі:
router eigrp 100
network 10.0.0.0
3.9-листингте А бағдарғылауыштың пішінүйлесімін өзгерткенге дейінгі бағдарғылау кестесі. Назар
Codes: C - conected, S - static, I -
D - EIGRP, EX - EIGRP external, O -
N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 -
E1 - OSPF external type 1, E1 - OSPF
i - IS-IS, L1 - IS-IS level 1, L2
U - per user static route, o - ODR
T - traffic engineered route
Gateway of last resort is not set
10.0.0.0/8 is variably subnetted, 7 subnets, 2 masks
D 10.0.0.0/8 is a summary, Nu 110
C 10.10.40.0/24 is derectly connected, Loopback0
C 10.10.46.0/24 is derectly connected, serial0
D 10.10.50.0/24 [90/2195456] via 10.10.64.6, serial1
C 10.10.64.0/24 is derectly connected, serial1
C 10.100.1.0/24 is derectly connected, ethernet0
D 10.10.200.0/24 [90/2221056] via 10.10.64.6, serial1
131.108.0.0/32 is subnetted, 1 subnets
C 131.108.4.4 is derectly connected, Loopback1
3.10-листинг – А бағдарғылауышының бағдарғылау кестесі
Енді А бағдарғылауышындағы AS 100 автономдық жүйеде EIGRP бағдарғылау
router eigrp 100
variance 2
network 10.0.0.0
Бұйрықты енгізгеннен кейін бағдарғылауыш Serial0 интерфейсі арқылы өтетін қосымша
Codes: C - conected, S - static, I -
D - EIGRP, EX - EIGRP external, O -
N1 - OSPF NSSA external type 1, N2 -
E1 - OSPF external type 1, E1 - OSPF
i - IS-IS, L1 - IS-IS level 1, L2
U - per user static route, o - ODR
T - traffic engineered route
Gateway of last resort is not set
10.0.0.0/8 is variably subnetted, 7 subnets, 2 masks
D 10.0.0.0/8 is a summary, Nu 110
C 10.10.40.0/24 is derectly connected, Loopback0
C 10.10.46.0/24 is derectly connected, serial0
D 10.10.50.0/24 [90/2195456] via 10.10.64.6, serial1
[90/3870720] via 10.10.46.6, serial0
C 10.10.64.0/24 is derectly connected, serial1
C 10.100.1.0/24 is derectly connected, ethernet0
D 10.10.200.0/24 [90/2221056] via 10.10.64.6, serial1
[90/3870720] via 10.10.46.6, serial0
131.108.0.0/32 is subnetted, 1 subnets
C 131.108.4.4 is derectly connected, Loopback1
3.11-листинг - “variance 2” бұйрығын енгізгеннен кейін бағдарғылау
Енді бағдарғылауыш 10.10.200.0/24 тағайындау торабына жету үшін бағалары әртүрлі
3.2 Орташа көлемді торапты бағдарғылау
Негізгі мысал негізінде ТАТ компаниясының торабы келтірілген. ТАТ компаниясының
- өзара магистралімен жалғанған бірнеше тораптық сегмент;
- бірнеше тораптық хаттамалардың қолдануы (IP және IPX);
- тұтынушылармен қолданатын Dial-up жалғанулар.
3.12-суреті - ТАТ компаниясы торабының негізгі элементтері
Операциялық жүйені баптау
Windows NT жүйесін TCP/IP тораптарымен жұмыс істеу үшін орнату
Жүйе TCP/IP хаттамалар стегімен жұмыс істеу үшін жүйе ядросын
Әдетте осы файлға сүйеніп, баптауға арналған, local деп аталатын
quest:/usr/src/sys/i386/conf:\[6\]>cat QUEST
options
options
device
device
device
device S0 at isa? port 0x280 net irq 9
device S1 at isa? port 0x300 net irq 5
pseudo-device loop
pseudo-device ether
pseudo-device log
pseudo-device sl
Осы үзіндіден көрініп тұрғандай бұл машина Ethernet: S0 және
TCP/IP хаттамалар стегін MS-DOS операциялық жүйелеріне орнатқан кезде жоғарыда
@ECHO OFF
set tz=MSK
set temp=c:\temp
set tmp=c:\temp
PATH C:\WINWORD;C:\;C:\NC5;C:\WINDOWS;C:\DOS;C:\UT;C:\ME;c:\spelchek\g4;
c:\spelchek\logs;c:\photo;
goto %config%
:Network
PATH %PATH%c:\network\tel;c:\network\xfs;
:Dial-in
:Local
LH CYRILLIC
LH C:\DOS\SHARE.EXE /l:500 /f:5100
nc
Тораптық бейімдеуіш арқылы жұмыс істеген кезде барлық интерфейстер config.sys
[menu]
menuitem=Local, Load Computer without any drivers.
menuitem=Network, Start Computer with Ethernet Network Conection.
menuitem=Dial-in, Start Computer in Local Mode with Dial-in Connection.
[common]
rem common statments
[Local]
rem ordinal
[Network]
rem network interface installation
device=c:\network\pktdrv\accopen.exe /int=5 /port=300 /mem=0000
DEVICE=C:\DOS\HIMEM.SYS
DEVICE=c:\dos\emm386.exe noems
[Dial-in]
DEVICE=C:\DOS\HIMEM.SYS
DEVICE=c:\dos\emm.386.exe noems
; PCMCI modem
DEVICEHIGH=C:\PCMCIA\SSVADEM.SYS
DEVICEHIGH=C:\PCMCIA\AMICS.SYS
DEVICEHIGH=C:\PCMCIA\PCMODEM.SYS
Әртүрлі жүйелерде баптаулардың айымашылықтары болуы мүмкін, бірақ құрылымы сол
Тораптық интерфейстерді баптау
Тораптық интерфейстерді баптау деп, тораптық интерфейс арқылы ақпарат алмасу
Ethernet интерфейсін баптау
Бұл жағдайда ешқандай параметрлерді баптау керек емес, тек IP
ifconfig interface address_family [address [dest_address]] [parameters]
Осы бұйрықтағы параметрлер мәні:
interface – тораптық интерфейстің аты;
address_famіly - мекен-жай түрі. Біздің жағдайда - inet,
address – жіберуші IP мекен-жайы. Әдетте осы өрісте тораптық
dest_address – қабылдаушы IP мекен-жайы. Бұл мекен-жай "нүкте-нүкте", яғни
ifconfig бұйрығы интерфейс жайлы ақпрат алу үшін де қолдану
quest:/usr/src/sys/i386/conf:\[14\]>ifconfig S1
S1: flags=863
inet 144.206.130.138 netmask ffffe000 broadcast 144.206.159.255
quest:/usr/src/sys/i386/conf:\[15\]>
S1 интерфейсі жайлы сұрату жіберілген. Жауаптан осы интерфейске тағайындалған
quest:/usr/src/sys/i386/conf:\[19\]>netstat -ain
Name Mtu Network
S0 1500 0.0.1b.12.32.46
S0 1500 144.206.192 144.206.192.1
S1 1500 0.0.1b.12.32.32
S1 1500 144.206.128 144.206.130.138
lo0 65535
lo0 65535 127
sl0* 296
sl1* 296
Осы жауапта барлық тораптық интерфейстер, солар арқылы тасымалданатын фреймдердің
SLIP интерфейсін баптау
Тізбектелген портпен, тізбектелген порт интерфейсі болып табылатын sl0 псевдоқұрылғысы
/usr/paul/slattach /dev/cuaa0 144.206.160.100 144.206.160.101
Бірақ slattach форматы бір жүйеден екінші жүйеге қарағанда ауысып
/usr/paul>slattach -c -s 38400 /dev/sio01
/usr/paul>ifconfig sl1 inet 144.206.160.100 144.206.160.101
netmask 255.255.224.0
Бұл жағдайда /dev/sio01 порты арқылы өтетін жылдамдығы 38400, SLIP
Әдетте SLIP хаттамасы арқылы қатынас құру, берілген ретқақпа арқылы
PPP интерфейсін баптау
РРР интерфейсі әртүрлі жүйелерде әрқалай бапталады, ал мен BSDI
vega-gw: {6} cat options
/dev/cuaa2
57600
194.190.135.22:194.190.135.21
netmask 255.255.255.252
passive
defaultroute
#debug
local
#kdebug 7
Бұл файлда порт, порттағы жылдамдық, интерфейс пен жауапты провайдер
4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
4.1 ІР–тораптарында бағдарғылауды жобалау және жасау
Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар адамдар жинаған ақпаратты электрондық пішінге
Білім беру жүйесінде жаңа тораптық технологияларды құру, білім алып
Қарастырылып жатқан бағдарғылауыш құралды енгізудің технико-экономикалық тиімділігінің ең маңызды
4.2 Бағдарғылауды жасау және енгізуге кететін шығындарды есептеу
Іс–сапарға кететін шығындар 4.1-ші кестеде келтірілген.
4.1-кесте – Іс–сапарға кететін шығындар
Маман Жалақы, мың тг. Уақыт, ай Жол ақысы Мейманхана
Меңгеруші 35 0,5 40 25 83
Жетекші маман 30 0,5 40 25 80
Системотехник 26 0,5 35 25 73
Бағдарламалаушы 26 0,5 35 25 73
Нәтижесінде
309
Бағдарғылауды жасау мен енгізуге кететін шығындар 4.2-кестеде келтірілген.
4.2-кесте – Бағдарғылауды еңгізуге кететін шығындар
Маман Жалақы, мың тг. Зерттеуге кеткен уақыт, ай Барлық
мың тг.
Меңгеруші 35 4 140
Жетекші маман 30 4 120
Инженер 28 4 112
4.2-кесте – Бағдарғылауды еңгізуге кететін шығындар (жалғасы)
Системотехник 26 4 104
Бағдарламалаушы 26 4 104
Нәтижесінде
580
Жазғы демалыс үшін жалақы:
мұндағы A, B – 4.1, 4.2 кестелерінің сомасы.
мың тг.
Ауырғандарға төлемдер:
Әлеуметтік салық:
Жобалау және бағдарғылауды жасау кезінде арендаға үй алу үшін
50 м2 = 70 мың тг * 7 ай
Қажетті техникалық жабдықтарға кететін шығындар:
4.3-кесте – Техникалық жабдықтарға шығындар
Жабдық Саны Бағасы, мың тг. Сомма, мың тг.
Бағдарғылауыштар 3 183,33 550
Принтер 2 10 20
Сканер 1 40 40
Модем 1 8 8
Факс 1 15 15
Стол 5 8 40
Орындық 8 4 32
Нәтижесі
705
Қажетті материалдарға кететін шығындар:
4.4-кесте – Материалдарға кететін шығындар
Материалдар Өлшем бірлігі Баға, мың тг. Кажет Барлық баға
Компакт дискілер шт 0,1 50 5
Дискеталар шт 0,05 50 2,5
Қағаз бума 0,3 10 3
Қалам шт 0,02 10 0,2
Папкілер шт 0,02 50 0,2
Нәтижесі
11
Электроэнергия үшін төлем:
5 * 1,980 кВт * 0,046 мың тг *
0,4554 * 7 ай = 25
мұндағы 1,980 – бір компьютердің электроқуаты;
0,046 - электроэнергияның бағасы.
Телефон үшін төлем:
0,4 мың тг * 7 ай = 3 мың
Интернет үшін төлем:
2 мың тг * 7 ай = 14 мың
Бағдарғылауыштарды енгізуге байланысты шығындар:
4.5-кесте - Бағдарғылауыштарды жеткізу мен орнату.
Маман Жалақы мың тг. Уақыт, күн Орнатулар саны Сомма,
Инженер 28 1 50 0,9
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі
2
Бағдарғылауыштарды түзетуге байланысты шығындар:
4.6-кесте – Бағдарламаны түзетуге кететін шығындар
Маман Жалақы мың тг. Уақыт, күн Орнатулар саны Сомма,
Жетекші маман 30 1 50 1
Системотехник 26 1 50 0,8
Бағдарламалаушы 26 1 50 0,8
Нәтижесі
3
Барлық шығындар:
Ш = 2370,82 мың тг
Бағдарығылаыштарды орнатудан келетін кірістер:
28750 мың тг * 150 = 4300 мың тг
Жылғы жалпы пайда = кірістер – шығындар
4300 мың тг – 2370,82 мың тг = 1929,18
Таза пайда = Жылғы жалпы пайда - 30%
1929,18 мың тг – 578,754 мың тг = 1350,426
Тиімділік:
Тиімділік = Таза пайда / Шығындар =
= 1350,426 мың тг / 2370,82 мың тг =
Шығындарды өтеу мерзімі:
Өтеу мерзімі = Шығындар / Таза пайда =
= 2370,82 мың тг / 1350,426 мың
Технико – экономикалық көрсеткіштер
Көрсеткіштер Мәні
Жалпы шығын 2370,82 мың тг
Жобаны жасаған мамандар саны 5 адам
Жобаға кеткен уақыт 7 ай
Жылғы кіріс 4300 мың тг
Жалпы пайда 1929,18 мың тг
Таза пайда 1350,426 мың тг
Тиімділік 60 (
Шығынды өтеу мерзімі 1,76 жыл
5 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ
5.1 Дербес компьютерде жұмыс істегендегі еңбек қорғау ережелері
Бұл бөлім төмендегі Заңдарды ескере отырып жазылды. Қазақстан Республикасының
28.02.2004 ж. бастап, Қазақстан Республикасының “Еңбек туралы” заңы
Қазіргі уақытта дербес компьютерлер барлық ұйымдарда кең пайдаланылады, соның
Қауіпсіздік талаптарын орындамау компьютермен жұмыс істеп отырған қызметкердің біраз
Компьютермен жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек жағдайларын қамтамасыз етуімен байланысты
– өндірістік ортаның жеткіліксіз ауданы мен көлемі;
– жұмыс ортасының температурасы мен ылғалдылығына қойылатын талартардың сақталмауы;
– бөлменің ішіндегі және аппараттың жұмыс жазықтығындағы жарықтану деңгейінің
– монитордан таралатын төмен жиілікті магнит өрістер деңгейінің жоғары
– техниканы еркінше орналастыру және жұмыс орындарын ұйымдастыру талаптарын
– еңбек және демалыс уақыттарыныа қойылатын талаптарды сақтамау;
– қызметкердің өндірістік жұмыспен тым жүктелінуі.
Бейнедисплейлі терминалдарға (БДТ) және дербес электронды есептеу машиналарына қойылатын
БДТ-дың визуалды эргономикалық параметрлері қауіпсіздік параметрлері болып табылады және
БДТ-дың дизайны корпус түсінің жарықты шашыраңқы шашырататын байсалды болуын
БДТ-дың құрылымы, оның дизайны және эргономикалық параметрлердің жиыны пайдалану
5.1-кесте - БДТ-ның визуалды эргономикалық параметрлері және өзгеру ауқымы
Параметрлердің аттары Параметрлер мәндерінің шектері
миним.
(аз емес) макс.
(көп емес)
Белгінің (фонның) жарықтылығы, кд/м^2 (қараңғыда өлшенген) 35 120
Экранның сыртқы жарықтылығы, лк 100 250
Белгінің бұрыштық өлшемі, бұр.мин. 16 60
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің оңтайлы ауқымы деп адам-оператордың минималды
Визуалды эргономикалық параметр мәндерінің рұқсат етілген ауқымы деп адам-оператордың
Белгінің бұрыштық өлшемі – белгінің шеткі нүктелерін биіктігі бойынша
а = arctg(h/2l),
мұнда h – белгінің биіктігі, l – белгіден бақылаушының
Визуалды параметрлердің тізбесі және мәндері 5.2 кестеде келтірілген.
5.2-кесте - БДТ-ның нормаланған визуалды параметрлері [4]
№ Параметрлердің аттары Параметрлердің мәндері
1 Контраст (монохромды БДТ үшін) 3:1-ден 1,5:1-ге дейін
2 Белгі элементтер жарықтылығы-ның бірқалыпсыздығы, % + –
3 Экран жұмыс өрісі жарықтылығы-ның бірқалыпсыздығы, % + –
4 Бас әріптер және сандар үшін белгі матрицасының пішіні
бейненің 5 – 7 элементінен артық емес
5 Бас әріптер үшін белгі енінің биіктікке қатынасы
6 Монохромды БДТ үшін минимал бейне элементінің (нүктенің) өлшемі,
7 Бақылау түзуінің көлденең бұрышы, град. Көлденеңнен төмен 60
8 Бақылау бұрышы нормальдан дисплей экранның кез-келген нүктесіне дейін
9 Біртектес белгілердің рұқсат етілген көлденең ығысуы, % белгінің
10 Біртектес белгілердің рұқсат етілген тігінен ығысуы, % белгінің
11 БДТ экранының жұмыс өрісінің пішінінің дұрыс тіктөртбұрыштан ығысуы
– көлденеңнен
– тігінен
– диагональ бойынша
мұнда В1 және В2 – экранның жұмыс өрісіндегі мәтіннің
Жарықтылықтың бірқалыпсыздығы деп келесі қатынасты түсінуге болады [4]:
(оң бірқалыпсыздық),
(теріс бірқалыпсыздық),
,
мұнда n – жарықтылықтың өлшенген мәндерінің саны, Lmax –
БДТ және ЭЕМ-нің құрылымы экраннан және БДТ корпусынан 0,05
5.3-кесте - Иондамайтын электромагнитті сәулелендірудің рұқсат етілген мәндері [4]
Параметрлердің аттары, 01.01.1997 бастап Рұқсат етілген мәні
Электрлік құраушысы бойынша БДТ-ның айналасынан 50см. қашықтықтағы электромагниттік өріс
- 5 Гц - 2 кГц жиілік аралығында 25
- 2 - 400 кГц жиілік аралығында 2,5 В/м
Магниттік ағынның тығыздығы аспау керек:
- 5 Гц-2 кГц жиілік аралығында 250 нТл
- 2 - 400 кГц жиілік аралығында 25нТл
Беттік электростатикалық потенциал аспау керек 500В
Пернетақтаның құрылымы келесіні алдын-ала ескеруі қажет: оңай орын ауыстырылатын
БДТ және ЭЕМ-ді пайдалануға арналған ғимараттарға қойылатын талаптар
Компьютерді сатып алар алдында, олар орнатылатын ортаны тиісті талаптарға
СанПиН 2.2.2.542-96 сай компьютермен жұмыс істеуге арналған жұмыс орындарында
Табиғи жарықтану солтүстік және солтүстік-шығысқа бағытталған жарық арналарынан түсу
Компьютермен жұмыс істеуге арналған жұмыс орындарын подвалды жерлерде орналастыруға
Ересек пайдаланушылар үшін бір жұмыс орынның ауданы 6м2-ден төмен
БДТ және ЭЕМ үшін салынатын жаңа немесе қайта құрылатын
Жұмыс істеу үшін БДТ немесе ЭЕМ қолданылатын өндірістік меемелері
Жұмыс орындарының ішкі өңделуі үшін төбеден шағылу коэффициенті –
Бөлмелердегі еденнің беті тегіс, ешбір бүдірсіз, тайғанақ емес, тазалау
БДТ және ЭЕМ қолданылатын орындардағы микроклиматқа, ауа құрамындағы аэрондар
БДТ және ЭЕМ-ме жұмыс істеу қосалқы және негізгі болатын
5.4-кесте - БДТ және ЭЕМ бар бөлмелердегі микроклиматтың оңтайлы
Жыл мезгілі Жұмыс категориясы Ауа темп., гр. С көп
Суық жеңіл -1а 22-24 40-60 0,1
жеңіл -1б 21-23 40-60 0,1
Жылы жеңіл -1а 23-25 40-60 0,1
жеңіл -1б 22-24 40-60 0,2
1а категориясына отырып істелінетін және көп физикалық зорлануды қажет
Мектепке дейінгі, орта арнайы және жоғарғы оқу орындарындағы БДТ
5.5-кесте - БДТ және ЭЕМ бар бөлемлер үшін микроклиматтың
Оңтайлы параметрлер
Рұқсат етілген параметрлер
температура град.С,
салыстырмалы ылғалдылық %
температура град.С,
салыстырмалы ылғалдылық %
19
62
18
39
20
58
22
31
21
55
Бөлмедегі ауаның ылғалдылығын жоғарлату үшін ауаны дымқылдаутушыны қолданған жөн,
Бөлме ауасындағы оң және теріс аэрофондар деңгейі “Өндірістік және
5.6-кесте - БДТ және ЭЕМ-мен жұмыс істегендегі бөлме ауасының
Деңгейлер 1см3 ауа құрамындағы иондар саны
n+ n-
Минималды қажетті 400 600
Оңтайлы 1500-3000 3000-5000
Максималды рұқсат етілген 50000 50000
Шуға және дірілге қойылатын талаптар
Өндірістік ғимараттардағы жұмыс орындарындағы шу деңгейі “Жұмыс орныдардағы шу
БДТ және ЭЕМ-де негізгі жұмысты (диспетчерлік, операторлық, есептеу кабиналары
5.7-кесте - Жиіліктің октавты жолағындағы дыбыстың деңгейі, баламалы дыбыс
Дыбыстық тығыздықтың деңгейлері дБ. Октавты жолақтардың ортагеометрилық жиіліктері Гц
31,5 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000
31,5 59 48 40 34 30 27 25 23
31,5 63 52 45 39 35 32 30 28
31,5 67 57 49 44 40 37 35 33
86 71 61 54 49 45 42 40 38
93 79 70 63 58 55 52 50 49
96 83 74 68 63 60 57 55 54
103 91 83 77 73 70 68 66 64
Өндірістік ғимараттардағы жұмыс орындарындағы діріл деңгейі – “жұмыс орындарындағы
5.8-кестесі - “В” технологиялық типті 3 категория дірілінің санитарлық
Жолақтардың ортагеометриялық жиіліктері Гц Xo; Yo; Zo осьтері бойынша
Діріл үдеуі Діріл жылдамдығы
м/с2 дБ м/с*10-2 дБ
1/3 окт 1/1 окт 1/3 окт 1/1 окт 1/3
1,6 0,0125 32 0,13
2 0,0112 0,02 31 36 0,089 0,18 85 91
2,5 0,01 30 0,063
3,15 0,009 29 0,0445
4,0 0,008 0,014 28 33 0,032 0,063 76 82
5 0,008 28 0,025
6,3 0,008 28 0,02
8 0,008 0,014 28 33 0,016 0,032 70 76
10 0,01 30 0,016
12,5 0,0125 32 0,016
16 0,016 0,028 34 39 0,016 0,028 70 75
20 0,0196 36 0,016
5.8-кестесі - “В” технологиялық типті 3 категория дірілінің санитарлық
25 0,025 38 0,016
31,5 0,0315 0,056 40 45 0,016 0,028 70 75
40 0,04 42 0,016
50 0,05 44 0,016
63 0,063 0,112 46 51 0,016 0,028 70 75
80 0,08 48 0,016
Түзетілген және баламалы түзетілген мәндер және олардың деңгейлері
БДТ және ЭЕМ-мен жұмыс істеу негізгі болып табылатынөндірістік ғимараттарда,
5.9-кесте - БДТ және ЭЕМ бар барлық жұмыс орындарындағы,
және мектепке дейінгілерді қоса, дірілдің рұқсат етілген нормалары [4]
Октавты жолақтардың ортагеометриялық жиіліктері Гц X, Y осьтерінің рұқсат
Діріл үдеуі бойынша Діріл жылдамдығы бойынша
мс-2 дБ мс-1 дБ
2 5,3x10 25 4,5x10 79
4 5,3x10 25 2,2x10 73
8 5,3x10 25 1,1x10 67
16 1,0x10 31 1,1x10 67
31,5 2,1x10 37 1,1x10 67
63 4,2x10 43 1,1x10 67
Түзетілген мәндер және олардың деңгейлері 9,3x10 30 2,0x10
БДТ және ЭЕМ бар бөлмелердегі шу деңгейін төмендету үшін
БДТ және ЭЕМ бар бөлмелер мен жұмыс орындарының жарықтылығына
Жарық арналарына қатысты жұмыс орындарының орналасуы 5.10 суретте көрсетілген.
5.10-сурет - Жарық арналарына қатысты жұмыс орындарын орналастыру сұлбасы
Компьютерлер пайдаланылатын бөлмелерде жасанды жарықтану жалпы және тегіс болу
Жұмыс құжатының орналасу аймағындағы стол бетінің жарықтануы 300-500лк болу
Жарықтану көздерін олар көзді шағылыстырмайтындай етіп орнату кажет, сонымен
Өндірістік ғимараттардағы жалпы жарықтандыру көздері үщін көз шағылыстырарлық көрсеткіші
БДТ және ЭЕМ пайдаланушыларының көру ауданындағы жарықтықтың бірқалыпсыз таралуын
Жасанды жарықтану кезінде жарық көзі ретінде ЛБ типті люминесцентті
Бөлмелерде жарықтанудың қажетті мәндерін қамтамасыз ету үшін терезені, терезенің
БДТ және ЭЕМ бар жұмыс орындарын ұйымдастыруға және құрылғыларына
Жұмыс орындары табиғи жарық сол жақтан түсіп тұратындай етіп
Жұмыс орны мен монитордың арасы 2м-ден кем болмау керек,
БДТ және ЭЕМ пайдаланушының жұмыс орнын ұйымдастыру және құралдарын
Столдың жұмыс бетінің биіктігі 680-800мм аралығында басқарылатындай болуы дұрыс,
Жұмыс столында биіктігі 600 мм-ден, ені – 500 мм-ден,
Монитордың экраны пайдаланушының көзінен 600-700 мм оптималды қашықтықта, бірақ
Жұмыс орындығының құрылымы мынадай болу керек:
– орындық бетінің ені және тереңдігі 400мм-ден аспау керек;
– алдыңғы жағы дөңгелектенген орындық беті;
– орындық бетінің биіктігі 400 – 550мм аралығында, және
– арқаның тіренішбетінің биіктігі 300 20мм, ені –
– вертикал жазықтықтағы арқаның көлбеуі 30градус аралығында;
– орындықтың алдыңғы жағынан арқасын түзету қашықтығы 260 –
– тұрақты немесе алмалы шынтақшалар ұзындығы 250мм-ден аз емес
– орындықтың үстінен биіктігі бойынша шынтақшаны 230 30мм
Жұмыс орны ені 300мм, тереңдігі 400мм, биіктігі бойынша басқаруы
Компьютерлермен жұмыс істегендегі еңбек және демалыс уақыттары еңбек қызметінің
– А тобы – алдын ала сұраным жасалған монитор
– Б тобы – ақпаратты енгізу жұмыстары;
– В тобы – ЭЕМ-мен диалог режиміндегі шығармашылық жұмыс.
Жұмыс уақыты кезінде еңбек қызметінің әртүрлі түріне жататын жұмысты
Ауырлық және шиеленушілік сияқты еңбек қызметінің түрлерін еңбек жағдайы
СанПиН 2.2.2.542-96 компьютерлерде жұмыс істеудің ауырлық және шиеленушілік категорияларын
Жұмыс уақыты кезіндегі үзілістің уақыт тәртібі жұмыс уақытының ұзақтығына,
5.11-кесте - Жұмыс уақыты кезіндегі үзілістің уақыт тәртібі [4]
Жұмыс категориясы Жұмыс ауысымы кезіндегі салмақтың деңгейі, белгілер саны
А тобы Б тобы
І 20 мыңға дейін 15 мыңға дейін 30
ІІ 40 мыңға дейін 30 мыңға дейін 50
Сегіз сағаттық жұмыс уақыты кезінде және компьютермен жұмыс істегенде
– жұмыстың І категориясы үшін – жұмыс уақыты басталғаннан
– жұмыстың ІІ категориясы үшін – жұмыс уақыты басталғаннан
5.2 Есептеулер
24х24х3,2 (м) өлшемді компьютерлік зал, оның ішінде 16 компьютер
Компьютер залындағы табиғи жарықтандыруды есептеу
Табиғи жарық оптикалық спектр облысында көзге көрінбейтін инфра және
Табиғи жарықтану тек көзге әсер етіп қана қоймайды, сонымен
Табиғи жарықтану – бұл сыртқы шектейтін конструкциялардағы жарықтық тесіктер
ұзындығы А=24м,
ені В=24м,
биіктігі Н=3,2м,
еденнен жұмыс орнының бетіне дейінгі биіктік hеден=0,7м,
Терезелер 1м биіктіктен басталады. Терезелер биіктігі 1,5м. Ғимарат IV
Табиғи жарықтандыру өзiнiң спектралдық құрамы жағынан анағұрлым ыңғайлы болып
eнI,II,IV,V= eнIII(m(c,
мұндағы eнIII - ТЖК-ның III- ендікке қатысты мәні;
m – жарық климатының коэффициенті;
с – күндік климат коэффициенті.
5.12 кестеде m мен с-тің Қазақстан аймағына (IV- ендік)
5.12-кесте - Жарықтық климат m және күн климатының с
Жарық климатының белдеуi Жарық түсетiн орындарға сәйкес с
m Ғимарат. Қабырғасының сыртында Төртбұрышты және трапеция тәрiздес шамдарда
IV 500 солтүстiк ендiк және оңтүстiкке қарай (Алматы, Қарағанды)
Табиғи жарықтандыруды есептеу – жарық түсетiн орындардың аудандарын анықтауға
Бүйiрден жарықтандыру кезiнде, ТЖК-ның нормаланған мәнiн қаматамасыз ететiн терезелердiң
,
мұндағы Sn – бөлме еденiнiң ауданы, м2;
eн – ТЖК-ның нормаланған мәнi;
кз – қор коффициентi;
τ0 – жарық өткiзудiң жалпы коэффициентi τ0= τ1 τ2
η0 – терезелердiң жарық сипаттамасы;
r0 – ғимаратта төселетiн төсенiш беттiң және бөлме қабырғаларынан
кгим – қарсы тұрған ғимараттың терезенi көлеңкелеуiн ескеретiн коэффициент
5.13-кесте - Терезелердің жарық сипаттамасының η0 мәні [1]
(:В қатынасы В:h кездегі η0
1 1,5 2 3 4 5 7,5 10
4 және оданда көп 6,5 7 7,5 8 9
3 7,5 8 8,5 9,6 10 11 12,5 14
2 8,5 9 9,5 10,5 11,5 13 15 17
1,5 9,5 10,5 13 15 17 19 21 23
1 11 15 16 18 21 23 26,5 29
0,5 18 23 31 37 45 54 66 -
5.14-кесте - Жарық шығару коэффициентінің мәндері τ1, τ2, τ3,
Жарық өткізетін материал түрі τ1 Біріктіру түрі τ2 Тіректік
Мөлдір органикалық әйнек 0,9 Қосарланған ашылатын 0,6 Темір
5.15-кесте - Қор коэффициенті Кқор мәні [1]
Ғимарат түрі Қор коэффициенті Кқор
Табиғи жарықталу Жасанды жарықталу
Жанынан жоғарыдан Газоразрядты шамдар Қыздыру шамдары
Цемент зауыттары, агломерационды фабрикалар 1,5 2 2 1,7
Дәнекерлеу цехтары 1,4 1,8 1,8 1,5
Механикалық, инструменталды, жинау цехтары 1,3 1,5 1,5 1,3
Химиялық зауыттар цехтары 1,5 2 1,8 1,5
Ауа тазалығы бойынша ерекше режимдегі өндірістік ғимараттар - -
Оқу орындары, лабораториялар, конструкторлық бюролар 1,2 1,5 1,5 1,3
Терезелердiң жалпы ауданын (2) формула бойынша анықтаймыз[5].
,
Құрамдас бөлiктердiң мәндерiн анықтаймыз[5]:
Sn=B*A=24*24=576 м2
eIVн= eIIIнmc, m=0,9, c=0,75 (5.12 кесте)
eIIIн=1,5
eIVн=1,5*0,9*0,75=1,0125
η0-дiң мәнiн анықтаймыз – ғимарат ұзыныдығының тереңдiкке (яғни терезеден
В:h=24:3,2=7,5. Бұдан η0=11.
Жарық өткiзгiш материал ретiнде – қосарланған ашылатын, темiр бетонды
τ1=0,9, τ2=0,6, τ3=0,8, τ4=1. τ0= τ1 τ2 τ3 τ4=0,9*0,6*0,8*1=0,432
r1-дiң мәнiн В:h=7,5 және l:B=1,2:24=0,05 қатынасынан анықтаймыз –
r 1=1,05. Қасындағы ғимарат Р=8м қашықтықта орналасқан.
Нғим=3, Р:Нғим=8:3=2,6
5.16-кесте - кғим коэффициентiнiң мәндерi [1]
Р:Нғим 0,5 1 1,5 2 3 және одан жоғары
кғим 1,7 1,4 1,2 1,1 1
5.16 кестеден кғим=1,1, кқор=1,2.
Ендi iзделiнiп отырған ауданды есептеймiз
Бұл жалпы ауданды екiге бөлiп, екi жақ қабырғаға симметриялы
5.16-сурет - Табиғи жарықтанудағы терезелердің сызбасы
Компьютер залындағы жасанды жарықтандыруды есептеу
Қазіргі заманғы жарықтехникасының жетістіктерін пайдаланып, жарықты тиімді пайдалану –
Өндірістік кәсіпорындардағы жасанды жарықтандыру шарты адамдардың көру қабілеттілігіне, физикалық
Жұмыс жасауға қолайлы жағдайды қамтамасыз ету үшін, жасанды жарықтандыру
- жұмыс орнындағы жарықтандыру гигиеналық нормаларға сәйкес келуі керек;
- жұмыс орнындағы және қоршаған кеңістік көлеміндегі жарықтық мүмкіндігінше
- жұмыс орнында оқыс көлеңкелер болмауы керек, егер олай
- көзге түсеін аудан көлемінде шағылу болмауы (тікелей немесе
- жарықтандыру түсті дұрыс көрсету үшін қажетті спектралдық құрамды
Есептеу негізінен екі әдіспен орындалады: қолдану коэффициенті әдісі және
Ал нүктелік әдіс бойынша – көлеңке түсіретін заттар болған
Біздің жұмыс орны компьютерлік зал болғандықтан, онда өндірістегідей көлеңке
Қолдану коэффициенттері әдісі. Қарастырылып отырған бұл әдіс – есептелетін
Есептеу тәжірибесінде η–ның мәні – бөлменің геометриялық өлшемін (бөлме
Бздің есептейтін жұмыс бөлмесінің өлшемдері мынадай:
ұзындығы А=24, ені В=24, биіктігі Н=3,2м,
еденнен жұмыс орнының бетіне дейінгі биіктік hеден=0,7м,
төбенің шағылу коэффициенті Pтөбе=70%,
қабырғадан шағылу коэффициенті Pқаб=50%,
еденнен шағылу коэффициенті Pеден=30%.
Бөлме индексі келесі формуламен анықталады [5]:
,
мұндағы: А, В сәйкесінше бөлменің ұзындығы мен ені, h
h=H-hеден
мұндағы H – бөлме биіктігі. h=3,2-0,7=2,5м
Енді бөлменің индексін анықтаймыз:
Есептi әрi қарай жүргiзуге қажеттi мәлiметтердi 5.1 кестеден аламыз.
5.1-кесте - Жасанды жарықтандыру кезiндегi жарықтандыру нормалары
және табиғи мен аралас жарықтандыру кезiндегi ТЖК [4]
Көз жұмысының сипаттамасы Объектiнiң ең кiшi өлшемi, мм Көзжұмысының
Жасанды жарықтан. Табиғи жарықтан. Бiрiктiржарықтан.
аралас жалпы Жоғ.және аралас бүйiр Жоғ.және аралас бүйiр
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Орта дәлдiктi 0,5-1,0 IV А Төмен Қараңғы 750 300
Б Төмен Орташа 500 200
Орташа Қараңғы
Төмен Жарық
В Орташа Орташа 400 200 4 1,2 2,4 0,9
Үлкен Қараңғы
Г Орташа Жарық 300 150
Үлкен Орташа
Көз жұмысының сипаттамасы:
Орташа дәлдікті;
Көз жұмысының разряды: IV;
Объектімен фонның контрасты: орташа;
Нормаланған жарықтандыру: ЕН=200лк;
Қолдану коффициенті: η=60%;
Шамдар саны: N=20 дана;
Қор коэффициенті: КҚ=1,5;
Жарықтандырудың біркелкі еместігінің коэффициенті z=1,1÷1,2;
Әрбір жарықшамның қажетті жарық ағынын мына формуламен анықтаймыз [5]:
Осыған сәйкес қуаты 80Вт болатын, люминисцентті лампаның ЛБ түрін
Жалпы жарықтандыруға арналған шамдарды орналастыру келесі тәртіппен анықталады: Н
h=H-hеден=2,5м
Көрші шамдар арасындағы ара қашықтық -тың мәнінен
Қабырғадан шамға дейінгі қашықтық l=(0,25÷0,3) *α :
l=0,3*3,5=1,05м
Ұзындығы бойынша шамдар арасының қашықтығы [5]:
5.18-сурет - Шамдардың орналасу сұлбасы
Есептеу центрі (ЕЦ) бөлмелерін кондиционерлеу жүйелерінің есептелуі
Есептеу центрлеріндегі метерологиялық жағдайларды жұмысшылардың бөлмедегі ыңғайлылығы мен ЭЕМ-
ЕЦ- нің бөлмелеріндегі метерологиялық жағдайларды анықтайтын параметрлерге жататындар: ауа
ЕЦ бөлмелерінің ауа параметрлерін талап етілетін дәрежеде ұстау –
Есептеу.
Алматы қаласында орналасқан ЕЦ- нің компьютер залын желдету жүйесін
«Жылубөлінгіштік» факторы бойынша қажетті ауаны есептеу.
Ауаның мүмкін болатын күйінің облысын анықтаймыз. Ол үшін 2.1
2.1- кестеден құрал жұмысының технологиялық жағдайларына сай (ішкі вентиляторлы
t = 18-240С және φ = 50-70%. Төрт
Оператор жұмысының жағдайларын ескере отырып 2.2- кесте бойынша
Диаграммаға сыртқы ауаның жазғы периодтағы күй нүктесін енгіземіз: t
Қорек көздерінен ЕЦ бөлмесіне келіп түсетін жылудың қосынды мөлшерін
Адамдардан жылубөлінгіштік [7]. Залдағы максималды адам саны 16. 2.5.3
Qл = 16*525 = 8400кДж/ч.
Күн радиациясынан жылубөлінгіштік: q0 = 252 , 2.4- кестеден
Qпр = q0 *F0 *A0 = 252*(4*2*3)*1,15 = 6955кДж/ч.
Жасанды жарықтандырудан жылубөлінгіштікті, жасанды жарықтандыру жүйесінің пайдалану қуаты 1,2
Q0 = φ*3612 Nog = 1*3612*1,2 = 4334,4 кДж/ч.
ЭЕМ- нен жылубөлінгіштік [7].
Qд = (N *3612*= φ1 φ2 φ3 φ4 =
Қорек көздерінен ЕЦ бөлмесіне келіп түсетін жылудың қосынды мөлшері[7]:
Qмакс = Qпр + Qл + Q0 + Qд
J – d диаграммасында кондиционер шығысындағы ауа күйін анықтаймыз
ЕЦ- нің компьютер залын желдету үшін қажетті ауа мөлшерін
3/ч.
Қажетті атмосфераны қалыптастыру үшін суық мөлшері:
Qx = 32114.4 кДж/ч.
Кондиционер типін 2.6- кестедегі мәліметтерге сай [7] таңдауға
ҚОРЫТЫНДЫ
Берілген тақырыпты біз бірнеше себептермен таңдап алдық. Олардың ең
Тораптық технология тенденциялары ақпарат алмасуды жеңілдетуге, арзандатуға, яғни баршаға
Менің дипломдық жобамның мақсаты – Cisco компаниясы өндіріп шығарған
Дипломдық жобаны жасау жақсы аяқталды деп айтуға болады. Себебі
Алынған нәтижелер бағдарғылау тетіктерін, алгоритмдерін таңдау, бағдарғылауыштарды немесе тораптық
Әдебиеттер тізімі
1. Остерлох Х. Маршрутизация в IP – сетях. Уч.
2. Бистер Э., Ренфроу М., ДиМарцио Д. Компьютерные сети
3. Аграновский А.В., Девянин П.Н. Основы построения сетей: Учеб.
4. Marvel L., IP - networks. Univ.of Delaware, 1999.
5. Спортак М., Компьтерные сети и сетевые технологии. /
6. Соколовский Т. RFC 1180. Руководство по TCP/IP. –
7. RFC 791. Протокол IP. – 1 с.
8. RFC 792. Протокол IСМP. – 1 с.
9. А.М.Хавронская. Оценка технико-экономической эффективности программных средств. Методические указания
10. Санитарное законодательство РК. Санитарные правила и норма по
11. Долин А.А. Справочник по технике безопасности М: Энегроатомиздат,
12. Злобинской Б.М. Охрана труда в металлургии. М: Металлургия
1975 :- 154с.
13. Санитарные правила и нормы СанПиН РК 2.2.2.542-96.
Интернеттегі адресі: http://zakon.kuban.ru/nd2/2001-1/542-96.shtml.
14. Злобинского Б.М. Производственная санитария. Справочное пособие. под ред.
15. Шарипова А.Ш. Охрана окружающей среды справочник. М: Природа,
16. Кондиционирование и вентиляция помещений вычислительного
центра. Методические указания к выполнению раздела «Охрана труда» в
17. О промышленной безопасности на опасных производственных
объектах: Закон РК. – Алматы, Юрий, 2003 – 12с.
18. Законы РК в области ЧС. – Алматы изд-
19. Еңбек туралы - О труде в РК: Қазақстан




Ұқсас жұмыстар

---

ICMP – Internet Control Message Protocol хаттамасы

---

Интернет дамуының тарихы

---

Хост тораптарын басқару хаттамасы

---

TCP/IP хаттамаларының жұмыс жасау негіздері

---

Жергілікті желіні жобалау

---

Топология - компьютерлерді жергілікті желіге физикалық қосу тәсілі

---

NGN желісінде IPTV құрылымын талдау

---

Triple Play технологиясын имитациялық талдау

---

CISCO 5500 series қондырғысының негізінде есептеуіш желілердің құрылымы

---

Коммутация жүйесінің дамуы

---