Қазақстанның халықаралық экономикада қатысуы

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
Дүниежүзілік сауданың мәні, түрлері және құрылымы 5
1-тарау. Халықаралық экономикалық қатынастар жүйесі және одағы Қазақстанның
1.1 Қазақстанның халықаралық саудадағы орны және рөлі 9
1.2 Халықаралық тауар айырбасындағы дамушы елдердің орны мен
2-тарау. Қазақстанның халықаралық экономикада қатысуы 20
2.1 Халықаралық валюта-қаржы және несие қатынастары жүйесіндегі
2.2 Халықаралық экономикалық ұйымдар және олардың Қазақстандағы қызметі
IIІ-тарау. Халықаралық ұйымдар және Қазақстан 25
3.1 БҰҰ-ның маманданған мекемелері 25
3.2 Халықаралық қаржы ұйымдары 26
3.3 Орталық Азия Экономикалық кеңістігі 27
Қорытынды 30
Қолданылған әдебиеттер тізімі 31
КІРІСПЕ
XX ғасырдың екінші жартысындағы дүниежүзілік шаруашылықтың айтарлықтай ерекшеліктерінің
Әр түрлі мекемелер мен фирмалардың, сондай-ақ мемлекеттер арасындағы
Қазіргі кезеңде адамзат әлемін "ақ, қара" деп жіктеп,
Қазақстан Республикасы бұрынғы кеңес өкіметі тұсында халықаралық экономикалық
Ал, қазір Қазақстанның егеменді ел ретінде қалыптасуы барысында
Еліміздің сыртқы экономикалық байланыстарын орнықтырып, дамытудың қазіргі кезеңі
Сондықтан да, біз халықаралық экономикалық қатынастардың мақсаттары мен
Дүниежүзілік сауданың мәні, түрлері және құрылымы
Мемлекеттер өзара неге сауда жүргізеді? Осыған деген талпыныс
Австралияда ауылшаруашылық өнімдерін өндіруге жақсы жағдай қалыптасқан. Оның
Бразилияда табиғи-климаттық жағдайдың өзі кофе өндіруге бейімделген. Ал
Халықаралық өзара сауда кейбір елдердің белгілі өнімді өндіруге
Қазақстан Республикасында дұрыс қалыптасқан табиғи-климаттық жағдай ТМД елдеріне
Бүгінгі жағдайда барлық елдердің экономикасы халықаралық саудамен байланысты.
Бір сезбен айтсақ, халықаралық сауда — екі жақты
Сыртқы сауда - тауарды әкелуден (импорт) және шығарудан
Қазақстанның сыртқы сауда айналымы (экспорт пен импорттың қосындысы)
Кесте-1.
Сыртқы сауда айналымы 1993 1995 1998
Экспорт 3277,0 4974,4 5338,9
Импорт 3685,8 3781,0 4241,7
Сальдо (актив +, пассив -) -408,8 + 1193,4
Қазақстаннын сыртқы сауда динамикасының күрт өзгеруіне мұнай өнімдері,
Сауда балансы пассивті болғанда мемлекет айырманы алтынмен жабуы
Шартты түрде: 1 доллар — 1 теңгеге тең
Сауда кедергілерінің ауқымы көп және бүған мыналар енеді:
Халықаралық нарық қазіргі жағдайда үш негізгі бағытты құрайды:
— тауар мен қызмет көрсету (ақпарат нарығыи қосқанда);
— жұмыс күші;
— қарыз капиталы.
Халықаралық нарықта тауарлар интернационалдық құнның негізімен байланысып, ал
Дүниежүзілік кауымдастық талабына сай қалыптасқан, сауда және тариф
Халықаралық еңбек бөлінісі мен өнеркәсібі дамыған елдердің позициясын
Сауда және тариф бойынша халықаралық басты Келісім (ГАТТ)
50-ден 60%-ке дейін — қант, фосфорит;
70-тен 75%-ке дейін — күріш, каучук, қалайы;
80-шы 85%-ке дейін — шай, боксит, мыс;
85-тен 90%-ке дейін — кофе, мақта, темекі, темір
90%-ке дейіи — аудио-видеотехника және жеке компьютерлер өтіп
Осының барлығы жоғарғы монопольды түрде үстемдік жасауға ықпал
Сауда және тариф бойынша халықаралық басты Келісіммен (ГАТТ)
Осыдан байқайтынымыз, тауар мен қызмет көрсетудің халықаралық нарығы
Халықаралық жұмысшы күші нарығы жұмыс күшінің сырттан келуімен
Миграция — бір елден скіпші елге жұмыс күші
Қазіргі жағдайда жүмыс күші миграциясының жаңа бағыты пайда
Қазіргі кезде Батыс Еуропа елдерінде 14 млн. шетел
Арзан шетелдік жұмысшы күші ұлттық байлықтың көп бөлігін
Еңбек миграциясының басқа түрі — акылдылардың кетуі. Бұл
1-тарау. Халықаралық экономикалық қатынастар жүйесі және одағы Қазақстанның
1.1 Қазақстанның халықаралық саудадағы орны және рөлі
Қазақстанның егемен ел ретінде Біріккен Ұлттар Ұйымына және
Қазақстан экономикасының бүгінгі жағдайын талдап қарасақ, онда біз
1. Теңгенің тұрақтылығының нығаюы. Егер 1995 жылы
2. Инфляция деңгейінің төмендеуіне байланысты Ұлттық банктің
3. Өндірістің құлдырауы тежеліп, макроэкономикалық ахуал барынша тұрақтанып,
4. Экспорт өнімдері тұрақты түрде ұлғаюда, егер 1995
Қазіргі кезде Қазақстанда қолданылып отырған сыртқы сауда режимі,
Солардың ішінде:
облыстардың лицензиялар беру құқығын жойып, сыртқы экономикалық байланыстар
барлық лицензиялар мен квоталарды (үлестерді) аукциондарда сатуды заңдастыру
Экспорттық салалар мен өндірістің дамуын жетілдіре беру мен
Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстар саласындағы орнын тұрақтандырып, рөлін
Экспорт мүмкіндіктерін ұлғайта беру үшін интенсивті ауыл шаруашылығын,
Аталған салалар мен өндірістерді шұғыл дамыту мемлекеттің экспорттық
Қазақстанның халықаралық саудадағы рөлін күшейту үшін оған тән
Қазақстанды дамыған елдер қатарына қосатын факторларға халқының жаппай
Экономикасының шикізаттық бағыты, шетел инвестициялары мен жаңа технологияларға
Ал, дамушы елдердің өз экспортына қолайлы база жасау
Таргетинг - экспорттық потенциалды, негізінен бір мақсатты ғана
1997 жылдың басында, Мәскеуде, Интеграциялык, комитетте Беларусьтің, Қазақстанның,
1996 жылы Беларусь, Қазақстан, Қырғызстан және Ресей үкіметтері
“Төрттік" елдердің БСҰ-ға қосылу туралы қужаттарды дербес жасайтыны
Қазақстан дербес сыртқы экономикалық саясатты жасау мәселесінде халықаралық
1.2 Халықаралық тауар айырбасындағы дамушы елдердің орны мен
Халықаралық еңбек бөлінісінде шаруашылық қызметтің көптеген сфералары қатысады.
17%-тен 8%-ке дейін кеміп кетті. Керісінше, азиялық елдердің
Көптеген проблемаларға қарамастан дәстүрлі тауарлар экспортын кеңейту ісінде
Соңғы жылдары дамушы елдерде жиынтық экспорттың құрылымын қайта
Дамушы елдердің жалпы көрсеткіштерінің сыртында жекелеген мемлекеттердің экспорттык,
Дүниежүзілік экономикадағы дамушы елдердің жалпы сипаттамасына қарасақ, онда
Мұндай қорытындыға сауда және даму жөніндегі Біріккен Ұлттар
Дүниежүзілік саудадағы шикізат пен азық-түлік үлесінің азаюы оларды
Халықаралық сауданың даму тенденциясы соңғы онжылдықта әртүрлі қызмет
Көптеген дамушы елдер үшін туризм шетелдік валютаны келтіретін
Жұмысшы күшін экспорттаудан келетін валюталық түсімдер бойынша ең
Кедейлік құрсауынан шығуға ұмтылыс дамушы елдерді экономиканың жоғары
Қазақстанның дамушы елдермен экономикалық қатынастарының
болашағы
Ұлттық экономика дамуының, оны реформалаудың кезек күттірмес мәселелері
Қазақстанның экономикалық мүлделерінің күрделілігі және көптүрлілігі дүниежүзілік қоғамдастықтың
Елдің экспортқа бейімділігі салыстырмалы артықшылықтары бар өндірістер мен
Қазақстан мен дамушы елдер экономикаларының бірін-бірі толықтыру мүмкіндіктері
Мамандардың айтуынша дамушы елдердің рыногы Қазақстан экономикасына қажетті
Қазақстан экспортын дамыту жөнінде сөз болғанда, ең алдымен
Импорттық саясатта мемлекеттің өмір сүруіне қажет өнімдерден өзгелеріне
Әрине, рыноктық экономиканың заңдылықтарынан жасырынып, бұғып қалу ешкімнің
Дамушы елдермен экономикалық қатынастарды қалыптастырып, жандандыруды ол елдерден
90-жылдардың тәжірибесі көрсеткендей, дамушы елдерден, әсіресе “жаңа индустриалды
Дамушы елдермен экономикалық қатынастарды кеңейтуде екі жақты және
Дамушы елдермен экономикалық байланыстарды нығайту үшін жүйелі әрі
Қазақстан және Тмд-ның экономикалық қатынастарының
болашағы мен мақсаттары
Қазақстанның Елбасы Н.Ә. Назарбаев ұсынған ЕАО жобасы ТМД-ның
Әскери салада қорғаныс министрлігінің Кеңесі басқаратын әскери-қорғаныс кешенін
Атқарушы секретариаттың құрамы акпараттық бюроға маңызды орын беруі
Қазақстан Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 1993 жылы Біріккен Ұлттар
Еуразиялық Одақ - бұл кеңес дәуірінен кейінгі кеңістікте
тұрақтылыкты және міндеткерлікті, әлеуметтік-экономикалық жақсартуларды нығайту мақсатына бағытталған
Тәуелсіздік Мемлекеттер Достастығы саяси, әлеуметтік-экономикалық мақсаттарды шешу барысында
Қазақстан да дәл Ресей секілді Еуразияның орталығы, ендеше,
Жаңа тәуелсіз мемлекеттер әлеуметтік-экономикалық интеграция мәселелерін шеше отырып,
XXI ғасыр басында тұрақтануды қамтамасыз ету, одан әрі
инфляцияның жылдық қарқынын төмендетуді жалғастыру;
қаржы секторы мен өнеркәсіптерді реформалау;
өндірістік инфрақұрылымды жаңарту;
құрылымдық-институционалдық реформаларды жалғастыру, тиімдігілі жоғары бәсекелік мүмкіндігі мол
іскерлікті колдаудың мемлекеттік саясатын нығайту, бірінші кезекте ұсақ
мемлекеттік билік институттарын, заңдылық пен тәртіпті, төлем және
жергілікті мекемелерге орталық мекемелердің кейбір басқару міндетін тапсыруды
Еуразиялық интеграцияның өте күрделі жол таңдағаны анық, бұл
мемлекеттерінің жалпы өркендеуіне қол жеткізуге көмектеседі.
Қазіргі халықаралық қатынастарда интеграция көп қырлы, жан-жақты және
Әртүрлі мектептердің шеңберінде пайда болған интеграцияның көптеген саяси
2-тарау. Қазақстанның халықаралық экономикада қатысуы
2.1 Халықаралық валюта-қаржы және несие қатынастары жүйесіндегі
Қазақстанның дүние жүзілік шаруашылыққа интеграциялануға ұмтылысы оның халықаралық
Қазақстанда қазірдің өзінде теңгенің ел ішінде еркін ауысуына
90-жылдардың ортасына қарай теңгенің ішкі ауысуының тұрақсыздығы экономиканың,
Қазақстанның дүниежүзілік шаруашылыққа интеграциялануға ұмтылыстары қарыз капиталының дүниежүзілік
Қазақстанның валюта саясатының маңызды бағыттарының бipi ТМД елдермен
Қазақстанның Халықаралық валюта Қоры (МВФ) сияқты халықаралық
1997 жылдан бастап Қазақстан үкіметі өз жұмысының басты
Шетелдік инвестициялар рыногындағы ахуал оларға деген Шығыс Еуропа
Қазақстанға шетелдік инвестицияларды тарту бағдарламасын әзірлеу қажет, ол
1) Біздің елімізге шетелдік бизнесмендердің келуіне байланысты барлық
Күллі іскер әлем қарым-қатынас жасасатын ағылшын тіліне қазақстандықтарды
Біздің авиажелілеріміздің, әуежайларымыздың, ондағы қызмет көрсетудің қолайлылырына, жоғары
2. Инвестицияларға немесе кредиттерге салық үзілістердің жеңілдікті ставкаларды,
Тым жан-жаққа шашырай берудің қажеті жоқ қарапайымнан күрделіге
Импортты алмастыру және бәрінен бұрын халық тұтынатын тауарларды,
Ақыр соңында, аймақтық басымдықтарды әрі ең алдымен халықты
3. Жер мен жылжымайтын мүлікке берілетін құқық түріндегі
4. Үкіметтің капиталды сыртқа шығаруға, әр түрлі қызметтер
5. Үйлестірілген және оралымды жұмыс жүргізу үшін тікелей
Шетелдік инвестицияларды тарту бағдарламасымен қазірдің өзінде мамандар жұмыс
2.2 Халықаралық экономикалық ұйымдар және олардың Қазақстандағы қызметі
Халықаралық үкіметаралық ұйымдар (ММПО) қазіргі халықаралық қатынастарда маңызды
Мемлекеттер бұл ұйымдарға мүшелігін өздерінің сыртқы экономикалық саясаттары
Халықаралық үкіметаралық ұйымдардың қатарынан экономикалық мәселелермен шұғылданатын ұйымдардың
БҰҰ-ға мүше елдердің қатары өскен сайын экономикалық сектордың
Егер БҰҰ-ның маманданған мекемелері жөнінде айтатын болсақ, олардың
Қазақстан БҰҰ-ға оның 164-ші ұлттық мүшесі болып 1992
Қазақстандық өкілдіктің БҰҰ-ның көмекші органдарындағы іс-қимылдары айтуға тұрарлық.
БҰҰ-ның даму Бағдарламасы (ПРООН) 1965 жылы құрылған. Бұл
IIІ-тарау. Халықаралық ұйымдар және Қазақстан
3.1 БҰҰ-ның маманданған мекемелері
Бүкіл дүниежүзілік метеорологиялық ұйым (ВМО) — метеорологиялық және
Бүкіл дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ВОЗ) дүниежүзінің 170-тен
Бүкіл дүниежүзілік инттеллектуалды меншік ұйымы (ВОИС) — құрамында
Бүкіл дүниежүзілік почта Одағы (ВПС) — халықаралық ұйымдардың
Халықаралық теңіз ұйымы (ИМО) 1958 жылы құрылған. Штаб-пәтері
Халықаралық азаматтық авиация ұйымы (ИКАО) 1995 жылы құрылған.
Халықаралық еңбек ұйымы (МОТ) — дүниежүзінің 170 мемлекетін
Халықаралық электр байланысы одағы (МСЭ). Бұл одаққа 17
БҰҰ-ның Білім, ғылым және мәдениет жөніндегі маманландырылған ұйымы
Қазақстан ЮНЕСКО-ға 1992 жылдың мамырында мүше болып кірді.
3.2 Халықаралық қаржы ұйымдары
Халықаралық валюталық қор (МВФ) 1945 жылы құрылған. Штаб-пәтері
Халықаралық қайта құру және даму банкі (МБРР) 1945
Халықаралық даму ассоциациясы (MAP) — (МБРР)-дың филиалы. 1960
Халықаралық қаржы корпорациясы (МФК) 1956 жылы экономикасы нашар
Инвестицияларға кепілдік беретін көп жақты агенттік (МАГИ) —
Қазақстан МВФ пен МБРР-ге 1992 жылы мүше болды.
1993 жылдан бастап Қазақстан Үкіметі экономикада түбегейлі реформаларды
Азия даму банкі (АБР) — Азия, Тынық мұхиты
Еуропаның қайта құру және даму банкі (ЕБРР) 1990
3.3 Орталық Азия Экономикалық кеңістігі
Қазақстан экономикасын жандандырудың және оның дүниежүзілік қоғамдастықпен үйлесуін
Орталық Азия мемлекеттері халықтарының тарихы, мәдениеті, тілі, болмысы
Орталық Азия мемлекеттерінің дамыған тау-кен, түсті және қара
Орталық Азия аумағындағы интеграциялық процестерді тереңдету және кеңейту
Қаржы және төлем қатынастары шеңберінде ынтымақтастықты дамыту бағытында
Істің шын мәнінде, Орталық Азия мемлекеттерінің экономикаларын үйлестіру
Кедендік одақ 1995 жылдың қаңтар айында Қазақстан Республикасы
1995 жылдың шілде айында Кедендік одақ құрудың бірінші
Қазіргі кезде Кедендік Одақ құрудың екінші кезеңі жүзеге
1998 жылы қаңтардың 22-сінде Мәскеуде Мемлекетаралық кеңеске мүше
Мемлекет басшыларының бұл кездесуінде қызу талқыланып, қолдау тапқан
Бірыңғай экономикалық кеңістіктің басты міндеттеріне: мемлекеттер арасындағы ортақ
Қорытынды
Экономикалық кеңістіктің өтпелі кезеңі деп белгіленіп отырған алты
Осы жолғы “төрттіктің" Н. Назарбаев мемлекетаралық интеграциялық байланыстарды
Сондай-ақ Н. Назарбаев Ақмолаға қатысты ойларын да ортаға
Халықаралық ұйымдардың қазіргі кездегі атқарып отырған қызметтерінің мәні
Халықаралық ұйымдарға мүшелікті тиімді пайдалану қандай елдің болса
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Н.Ә. Назарбаев. «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен
Н.Ә. Назарбаев «Еуразиялық одақ туралы» Казахстанская Правда
Послание Президента страны к народу Казахстана. Стратегия "Казахстан-2030".
Елемесов Р.Е. «Халықаралық қатынастар» Алматы 2000.
Курс экономической теории. Под ред. Чепурина М.Н., -
Мамыров Н.К., Ихданов Ж. Государственное регулирование экономики в
Таналинов А. «Бұрыңғы КСРО елдерінің кешегі мен ертеңі»
«Саясат» журналы №3 2001 жылы
«Саясат» журналы №4 2001 жылы
«Саясат» журналы №5 2001 жылы
«Континент», № 19. 23.10.2001 г.
«Континент», № 6. 29.03.2001 г.
Азия – экономика и жизнь /1998 г. №27
Аль-Пари /98г. № 3
Вестник КазГУ. Серия экономическая /2002, №4(16)
Вестник КазГУ. Серия экономическая /2001, №9
Таналинов Амангелді «Бұрыңғы КСРО елдерінің кешегі мен ертеңі»
«Саясат» журналы #3 2001 жылы
9

Ұқсас жұмыстар

Мемлекеттік кәсіпкерлік секторының функцияларының механизмі

Халықаралық ұйымдар жайлы

Халықаралық сауда туралы ақпарат

Аралас экономика мәні, маңызы

Банктік жүйенің дамуы мен қалыптасуы

Қазақстан халықаралық экономикалық қатынастар жүйесінде

Сыртқы экономикалық қызметте саясаттың қалыптасуы

Кәсіпкерлік қызметтің теориясы

Жаһандану жағдайында бизнесті ұйымдастыру