Физика есептері


Дипломдық жұмыс
Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ...................................................................................................................
І. ФИЗИКА САБАҒЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ІЗДЕНІМПАЗДЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ ОЙЛАУ
1.1.Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін дамыту жайында
1.2.Оқушылардың танымдық ізденімпаздық және ойлау қабілетін дамытудың рөлі
1.3. Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау
ІІ. ФИЗИКА САБАҒЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ІЗДЕНІМПАЗДЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ ОЙЛАУ
2.1.Физика пәні бойынша оқушылардың ізденімпаздық және логикалық
2.2. Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау
2.3.Тәжірибелі-эксперименттік жұмыстардың нәтижелері, тұжырымдары........
ҚОРЫТЫНДЫ...........................................................................................................
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР............................................................................
ҚОСЫМША...............................................................................................................
КІРІСПЕ
Зерттеудің өзектілігі: Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім
Білуге деген құштарлық, бақылауға тырысушылық, тәжірибеден өткізуге дайын
Педагогикалық үрдісте балалардың дарынын ашуда оқушы мен мұғалімнің
Жеке тұлғаны дамытып қалыптастыру үшін олардың өзгермелі әрекеттерін
Зерттеу білігі мен дағдысы ғылыммен айналысатын адамдарға ғана
Бұл пікірді Абайдың Жетінші қара сөзіндегі «Жас бала
Қазіргі кезде қоғамдық-әлеуметтік өмірдің барлық саласында түбірлі өзгерістердің
Иновациялық үрдістер ғалымдар мен практик ұстаздар арасында кең
Оқушылар мен студенттерді ізденушілікке баулу, оларға зерттеу дағдысы
Ғылыми әдебиеттерде оқушы мен студенттердің зерттеушілік әрекетінде қолданылатын
«Зерттеу» түсінігі «Үлкен кеңес энциклопедиясында» - «жаңа білімді
Зерттелу деңгейі: Белгілі ғалымдар Е.В.Бережнова, В.В.Краевский, А.И.Кочетов, П.И.Образцов
Е.В.Бережнова мен В.В.Краевскийй «Ғылыми зерттеу жұмысы – таным
Ф.Ф.Королев «Педагогикалық білімдер жүйесін зерттеу үрдісі – педагогика
А.И.Кочетов «Педагогика ғалымында ғалыми-зерттеу басқа ғылымдарға, яғни баланың
П.И.Образцов «Методология и методы психолого-педагогического иследования» еңбегінде «Ғылыми-зерттеу
Ғылыми зерттеу-ғылыми әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, белгілі-бір құбылыс жөнінде
Соңғы жылдары зерттеу қызметі мәселесіне «зерттеу тәртібі» деген
Зерттеу тәртібін ғалым А.И.Савенков күрделі психологиялық құбылыс деп
Зерттеу тәртібі кез-келген тірі жанның белсенді өмір сүру
Зерттеу тәртібіндегі басты ерекшелік – өзін-өзі үйрету, өзін-өзі
Оқушылар мен студенттердің ізденушілік қасиетін қалыптасытру зерттеуге оқытудың
Зерттеушілікке оқыту дегеніміз баланың қоршаған ортасын өз бетінше
Оқушылардың ізденімпаздық белсенділігінен қалыптастыру проблемасы әлі де зерттеуді
Зерттеудің мақсаты: Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық
Зерттеу міндеттері:
Философиялық, психологиялық, педагогикалық әдебиеттерді талдау негізінде танымдық ізденімпаздығы
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Зерттеу нысанасы: Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық
Зерттеу заты: оқушылардың физика пәніне деген қызығушылығын
Диплом жұмысының зерттеу болжамы: физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық
Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы:
«Танымдық ізденімпаздық», «логикалық ойлау», «ізденімпаздық және логикалық ойлау
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау әрекетін
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау әрекетін
Дипломдық жұмыстың тәжірибелік маңыздылығы:
Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін дамытудың
Тәжірибенің болжамы: егер де тәжірибелік зерттеулер арқылы физика
Эксперименттік база: Қостанай қаласындағы №20 М. Хакімжанова атындағы
Дипломдық жұмыстың зерттеу әдістері мыналар болып табылады:
- Ғылыми – педагогикалық әдебиеттерді оқып үйрену мен
- Бақылау әдісі;
- Әңгімелесу;
- Сауалнама;
- Педагогикалық эксперимент.
Дипломдық жұмыстың зерттеу құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден,теориялық және
Кіріспеде зерттеудің өзектілігі негізделеді, ғылыми аппаратқа (зерттеу мақсаты,
«Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
«Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Қорытындыда ғылыми болжамды дәлелдейтін зерттеудің қазіргі нәтижелері мен
Қосымшада тәжірибе жүргізу барысында қолданылған әдістемелер мен сабақ
Ғылыми жұмыстың тақырыбы апробациядан өтті: «Физика сабағында оқушылардың
І. ФИЗИКА САБАҒЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ІЗДЕНІМПАЗДЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ ОЙЛАУ
1.1.Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін дамыту жайында
Оқушылардың ізденімпаздығы туралы мәселе, тамырын тереңге
Оның үстіне ізденімпаздық ұғымының мазмұнына авторлар түрлі мағына
Зерттеулердің түрлі авторлары оқушылардың оқудағы танымдық ізденімпаздығы мен
Танымдық іс-әрекеттің дербестігін қалыптастыратын өзіндік жұмысты ұйымдастыру мен
Танымдық іс-әрекеттің тәсілдерін қалыптастыру арқылы (Богоявленский, 1959; Кабанова-Меллер,
Іс-әрекететтің бағдарланушылық негізін құрайтын жалпылама білімдерді енгізу арқылы
Оқытуға әдістемелік білімдер элементтерін енгізу арқылы (Лернер, 1981;
Оқу іс-әрекетін өздігінше бақылауды дамыту арқылы (Рувинский, 1981).
Жоғарыдағы шолуда айқын көрініп отырғандай, танымдық ізденімпаздық мазмұнын
60-шы жылдарға дейінгі кезеңде танымдық ізденімпаздық пен танымдық
Т.И.Шамова танымдық ізденімпаздықты жеке адамның білім мен іс-әркет
В.А.Крутецкий оны зертей келе мынадай қорытынды жасайды.: «Шығармашылықпен
Н.В.Бочкинаның докторлық диссертациясында ізденімпаздық проблемасы өте тыңғылықты да
Н.В.Бочкинаның ізденімпаздық тұжырымдамасымен келісе отырып, ізденімпаздықтың құрылымдық компоненттерінің
Сонымен, соңғы уақытта жеке адамның белсенділігі мен ізденімпаздығы
Сонымен танымдық ізденімпаздықты барлық зерттеушілер жеке тұлғаның қасиеті
жеке тұлға – «адам» деген ұғымға қарағанда аясы
адам жеке тұлға болып тумайды, бірақ жеке тұлғаға
жеке тұлға жеміс қана емес, сонымен бірге қоғамдық
жеке тұлға – сананың иесі ретіндегі, еңбек етуге
Шығармашылық қабілет әр баланың туылған кезінен пайда болады.
Д.Б.Эльконин мен В.В. Давыдовтың айтуынша баланың шығармашылық, зерттеушілік
Жаңа заманға бейімделген, интелектуалды, рухани бағытта өзін-өзі жетілдіре
Интеллектілік (ақыл-ой) сезімдері – мұндай сезімнің түрлеріне таңсықтану,
Бұл айтылғандар білім алу барысында, ғылыми зерттеу жұмыстарында,
Белгісіз нәрсені тануға, табиғат сырларын білуге, қоғамдық құбылыстар
Бұл үрдістің тиімділігі:
Қарастырылып отырған тақырыпты оқушыға әр қырын қарастырып, өз
Теориялық білімді толық меңгеруге мүмкіншілік беріледі;
Ақпараттармен жұмыс жасап үйренеді;
Әр балаға мүмкіндігіне қарай еңбек етуге мүмкіндік беріледі;
Әр сабақта барлық оқушы еңбегіне қарай өз бағасын
Оқушылардың бойында зерттеушілік, шығармашылық қабілет ең бастысы қолдануға
Білім беру саласы артады, оқушылардыңбілімділік деңгейі көтеріліп, көздеген
Ең бастысы әлі келгенше еңбек етеді, «өмір бойы
Психологиялық жайлы ортада еңбек ету арқылы оқушы денсаулығы
Қазіргі заманғы ой-тұжырымдарда гуманизм идеялары еркін білім беру,
Олай болса қазіргі ұстаздар қауымының алдындағы үлкен мақсат:
Логикалық қабілетін дамытуды ерте бастан қолға алу;
Жүйелі түрде логикалық әрекет жағдайында болуы;
Ойлау мүмкіндігінің ең жоғарғы деңгейіне жетуі;
Логикалық іс-әрекетке жағдай тудыру;
Оқушының іс-әрекетке жағдай тудыру дегеніміз – оқушыны ойлау
М.Жұмабаев балалардың ойлардың дамыту туралы «Ойлау жанның өте
Ойлап үйрену туралы сөз еткенде оқушының абайын, есін,
«Ойын дегеніміз ұшқын, білімге құштарлық пен еліктеудің маздап
Ойынсыз ақыл – ойдың қалыпты дамуы да жоқ,
Ожеговтың сөздігінде дарындылық «табиғаттан берілетін ерекше қабілет» деп
Балалардың дарындылығын дамытудағы бұл құралдың мәні, ең алдымен,
Педагогикалық үрдісте балалардың дарынын ашуда оқушы мен мұғалімнің
Жеке тұлғаны дамытып қалыптастыру үшін олардың өзгермелі әрекеттерін
Зерттеу білігі мен дағдысы ғылыммен ғана айналысатын адамдарға
Баланы ізденімпаздыққа баулу, оған зерттеу дағдысы мен білігін
Ғылыми зерттеу дегеніміз – ғылыми әдіс-тәсілдерді қолдана отырып,
Дарынды балаларды оқытуда зерттеу әдісін қолдану қажеттілігі олардың
Қазіргі кезде қоғамдық-әлеуметтік өмірдің барлық саласында түбірлі өзгерістердің
Адамның айналасын танып білуде жануарлардан айырмашылығы ортаға бейімделуінде
Сондықтан, психологтар зерттеу тәртібін тұлғаның дамуы мен өзін-өзі
Ізденімпаздық – дарынды балаларды оқытудың негізі. Онсыз баланың
1.2. Оқушылардың танымдық ізденімпаздық және ойлау қабілетін дамытудың
Жалпы білім беретін мектеп оқушылардың тиянақты білім алуан
Физиканы оқыту процесіндегі танымның ғылыми-зерттеу әдістері формулаларды қорыту,
Сондай-ақ физикалық заңдылықтармен құбылыстарға арнап жеке тірек белгілерін
Дене молекула
- дененің ішкі энергиясы
- молекулалардың потенциялдық энергиясы
- молекулалардың кинетикалық энергиясы
- молекулалар саны
Яғни, бұл тірек сигналы «Дененің ішкі энергиясы денені
Оқушыларды физиканың зерттеу әдістеріне үйрету, оларда зерттеушілік дағдыларын
Оқушының шығармашылық және қабылдаушылық іс-әрекеттерібір-бірімен байланысты. Қабылдаушылық іс-әрекет
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырудығы танымдық іс-әрекеттің бірі
Оқушылардың танымдық ізденімпаздығын, белсенділігін арттырудың тағы бір түрі
Векторларды қосу, азайту, көбейту.
Мысалы, «Екі векторды бастарын түйістіре параллелограмның екі қабырғасы
Физикалық әдебиетті оқуға баулу.
Модульдеп оқыту (М. Жанпейісова)
Деңгейлеп оқыту (Ж. Қараев)
Шаталовтың тірек конспектісі негізінде оқыту.
Тиімді де орынды пайдаланған педагогикалық технология сапалы білім
Танымдық ойындар.
Мысалы, «Қозғалыс» тарауына өткізген «Бақытты сәт» ойын сабағы,
Соңғы кездері көп қолданылып жүрген жаңа оқыту технологиясының
Оқушы сенімін арттыру.
Пәнге деген қызығушылығые арттыру.
Жаңа білімді өзі меңгеретін, өз бетінше ізденетін, пікір
Мысалы, 7-сыныпта «Қозғалыс» тарауына модульдік технология бойынша сабақ
Оқушылардың танымдық ізденімпаздығын арттырудың бір түрі – Үйірме
Физикалық қызықты тәжірибелер жасау.
Физикалық фокустар, сөзжұмбақ, схемалар құрастыру
Физикалық құралдардың істен шыққандарын қайта жөндеуден өткізу.
10. Оқушылардың танымдық ізденімпаздығын арттырудың тағы бір түрі
Физиканың мәні мен маңызын тек сабақ үстінде ғана
Мысалы, «Қызықты физика», «Қызықты тәжірибелер», «Кім көп біледі?»,
1.3. Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау
Қазіргі кезде білім берудегі басымдықтардың өзгеруіне сәйкес қолданыстағы
«Жаратылыстану» білім саласы пәндерінің бірі «Физика» оқу пәні
Стандартта физиканың зерттеу объектісі анықталған, ол материяның салыстырмалы
Мектепте білім берудің басты қызметі оның оқушылардың қабілетін
Мектептегі физика курсының мазмұны іргелі физикалық теориялардың динамикалық
Сонымен бірге базалық мазмұн да негізгі орта білім
Негізгі орта білім беру деңгейіндегі физика курсының құрылымын
7-9 сыныптардағы физика физикалық құбылыстармен және табиғат заңдармен
«Физика» оқу пәні орта білім беру деңгейінде (10-11
Мектептің «Физика» оқу пәні оқушыларға ғылыми танымның жалпы
Сипаттамалық мазмұндағы бұл бұл тарау жетілдірілген стандартта нақтыланып
Негізгі орта білім беру деңгейі (7-9сыныптар) стандартының базалық
«Электродинамика» тарауын жеңілдету Кулон заңы, электр өрісінің кернеуілін,
«Атомдық және ядролық физика» тарауына Стефан-Больцман заңы, рентген
Білім беруді модернизациялау білім беру үрдісіне айшықты тұлғалық
Сондықтан қазіргі жағдайларда білім беру стандартын жетілдірудің келесі
Практикалық және лабораториялық жұмыстар фактілер жайлы білімдерін жинақтау
Әзірленетін стандарт оқушылардың өзіндік шығармашылық іс-әрекетіне бағытталған тұғырларды
Физиканы оқытудың оқушылардың ғылыми білімдері мен біліктілігін тек
Жетілдірілген білім стандарты білім беру үрдісіне тұлғалық мағына
Білім берудегі басым міндеттердің өзгеруіне байланысты оқушылардың оқу
Жалпы оқу біліктері, дағдылары мен іс-әрекет тәсілдері стандартта
Оқушылардың оқу жетістіктерінің нәтижелері жүйеленді және өскелең ұрпақтың
Сөйтіп, физикалық білім мазмұнын жеңілдету негізгі және жалпы
Сонымен, «Физика» пәні бойынша әзірленетін стандарт қазіргі қазақстандық
Осы орайда физика пәнінде компьютерді пайдалану әдістемесіне тоқталып
Оқушылар информациялық технологияның жаңа формасымен жеке адамға, қоғамға,
Жүргізілетін теориялық зерттеулер мен эксперименттік жұмыстар физика сабағын
Компьютерлік оқыту басқа процестермен бірігу арқылы біртұтас педагогикалық
Біздің жұмыстарымыз тәжірибе көрсеткеніндей компьютерлік оқытудың жетістіктері оқыту
Компьютерлік оқыту кезінде дербес амалдың педагогикалық мағынасы
Сондықтан да педагогикалық процестің құрылымдық элементі бола тұрып
Біздің ойымызша физиканы оқыту кезінде компьютердің потенциалдық мүмкіндігін
Компьютерлік оқытудың міндертерін шешу арқылы физика пәнінің
Біздің ойымызша олар мыналар болып табылады:
Физиканы оқытудың міндеттерін анықтау, оның жағдайының сипатының
Қолдағы бар программалардың белгілі бір пәннің мазмұнына сәйкестігін
Қойылған міндеттерді оптимальды шешуін алу мақсатында материалдарды егжей
Физика пәнінің мұғаліміне компьютер берілген тапсырмалар туралы
Компьютер оқушылардың білімі мен біліктілігін бағалайтын құрал ретіндегі
Компьютер сұрақтар мен тапсырмаларды топтастыруға, құрылымдық ақпараттарды
ҚПП көмегімен физика курсының мазмұны мен оны меңгерту
Физика сабағында компьютерді қолданудың психологиялық-педагогикалық негіздемесі жасалынды, мұғалімнің
Біздің зерттеулеріміз ДЭЕМ-ді оқу қызметінде қолданудың маңыздылығын
ІІ. ФИЗИКА САБАҒЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ІЗДЕНІМПАЗДЫҚ ЖӘНЕ ЛОГИКАЛЫҚ ОЙЛАУ
2.1.Физика пәні бойынша оқушылардың ізденімпаздық және логикалық
Егеменді елдің ертеңгі оқу-білімінің тереңдігімен өлшенеді. Толассыз, үздіксіз
Бұрынғы оқу үрдісінде мұғалімге басымдық рөл берілсе, қазіргі
Оқушыға белгілі бір дәрежеде білім берумен қатар оқуға,
Физика – жеке тұлғаның ақыл-ой қабілетінің көзін ашу
Физикадан берілетін білімді түрлі мәселелерді шешуге, шығармашылықпен қолдануға
фактілердің жалпылануы;
абстрактілік модель құрылуы;
теориялық салдар;
бұл салдардың эксперименттік тексерілуі.
Физиканы оқытудың бірінші кезеңінде оқушыларды физика тілінде сөйлеуге
құбылыс, туралы не білуге болады?
құбылыстың сыртқы сипаты және өту шарты;
оның басқа құбылыстармен байланысы;
құбылысты сипаттайтын шамалар;
практикада қолданылуы;
техникалық қондырғылардағы құбылыстардың зянды әрекеті және қоршаған ортаға
Құр алгоритим оқушылардың логикалық ойлауын елестетуін дамытуға негіз
Жаңа тақырыпты өткенде, есеп шығарғанда тек айту, көрсету
проблемалық жағдаяттар;
эксперименттік жұмыстар;
эвристикалық тәсілдерді қолдану керек. Оқытудың негізгі мақсаты өз
Мен физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық, ойлау қабілетін дамыту
І. Проблемалық мақсат қою.
- Сабақ мақсат қоюдан басталады. Алға қойған мақсатқа
- жаңа білімді қабылдауға даярлау;
- жаңа білімді меңгеруге, танытуға.
- жаңа сабақты қорытындылау:
- білімді толықтырып жаңа (тәжірибе) жұмыс орындау, яғни
Білім мен білікті меңгеру, нәтижесін тексер, оқушылардың жетістіктерін
Оқушылардың алдына проблемалық мақсатты эксперимент арқылы қою:
Мысалы. «Денелердің жүзу шарттары» тақырыбын өтенде бірдей көлемдегі
Мұнда тәжірибе жасай отырып, жаңа сабақ мақсатын айқындау.
Жаңа сабақты проблемалық сұрақ қою арқылы бастаудың оқушының
Проблемалық жағдаяттар арқылы оқушының ойлау, іздену қабілетін дамытуға
Физика сабағында физика пәнінің күнделікті өмірге қаншалықты маңызды
Сіздің аяқ киімінің су, орны қалай тез кептіресіз?
Сізге тамақ дайындау керек. Бірақ шырпыны ұмытып кетпеңіз.
Ыстық үйде тоңазытқыш болмаған жағдайда бөтелкедегі сүтті суық
ІІ. Қойылған проблеманы шешу арқылы оқушыларды ізденімпаздыққа, ойлануға
«Эксперимент қортындысынан оқушылар алдында неге олай болды?» деген
Аузы тығындаулы шыны пробирканы қыздыра бастасаң не болады?
Эксперимент нәтижесі мен теорияны салыстыру арқылы қойылған проблеманы
9-сыныпта «Денелердің тепе-теңдігі» тақырыбын өткеннен кейін мынадай тапсырма
Бармақты В-ны А бармағы бағытында жылжытсақ не болар
Алғашында оқушылар: «онда сызғыш В жағына аударылып түсер
Содан кейін тәжірибені жасап көріп, сызғыштың алма-кезек жылжи
Құбылыстардың дұрыс шешімін сурет арқылы түсіндіреміз. В-дағы бармақ
Бұл жерде әуелі оқушылар жауаптары тыңдалып, соңынан тәжірибе
ІІІ.Білімді бекітуді түрлі формалар арқылы жүзеге асыруға болады.
Танымдық тапсырмалар:
Термометр мен шамның арасын алшақтатпай-ақ және шамды сөндірмей-ақ
Қайнап тұрған су барлық уақытта ыстық па?
Май шамның жалынында ұстап бір шелек суды қайнатуға
Оқушының ойлау қабілетін дамытуда эксперименттік тапсырмалардаң маңызы зор.
«Архимед күші» тақырыбын өткенде мынадай тапсырма беруге болады.
Құрал-жабдықтар: Сұйықпен толтырылған мензурка, ағаш білеуше, динамометр, жіп.
Тапсырма: Сұйық тықыздығын тап.
Көмек: Архимед күші қалай анықталады?
Батқан дене ... ығыстырылған сұйықтың ... тең
«Денелердің электрленуі» тақырыбын өткенде:
Құрал-жабдықтар: Эбонит таяқша, жүн.
Эбонит таяқшаны жүнге үйкелген.
Сұрақ: Таяқша массасы өзгереді ме?
Көмек: Таяқша заряды: - таяқша теріс зарядталады.
Сапалық есептер:
Сапалық есептер: Сабақта сапалық есептерді жиі қолдану оқушылардың
Кинематика: - Неге шабандоз шапқан кезде ұшақтағы жолаушыдан
Қасқырдың жылдамдығы 15 м/с болса, ол жылдамдығы 72
Динамика: Неге шауып келе жатқан салт атты бұрылған
Жұмыс. Энергия: - Байқоңырда ғарыштық кемелерді қай бағытта
Тербелістер. Дыбыстар: Көшпенділер жау әскерінің жақындағанын қайдан біліп
Неге қамшыны сілтеп қалғанда дыбыс шығады? т.б.
Өзіндік жұмыс. Әрбір өзіндік жұмыс оқушының жас және
Өзіндік жұмыстар түрлері:
Оқу және анықтама әдебиеттермен жұмыс
Лабораториялық-практикалық жұмыстар
Баяндама, рефераттар.
Сабақ кезінде демонстрацияларды бақылау және одан қорытынды шығару.
Табиғатта және өндіріске жасалған экскурсияларға байланысты тапсырмаларды орындау.
Үйден сөзжұмбақтар, әңгіме құрастыру т.б.
Дидактикалық материалдарды, қарапайым эксперименттік тапсырмаларды, үйден орындалатын бақылаулар
8-сыныпта «Ток күші, Амперметр» тақырыбын өткенде: ток көзі,
7-сыныпта «Архимед күші» тақырыбын өткенде суретті тапсырмаларды көптеп
1.Динаметрдің көрсетуі бойынша сұраққа батырылған денеге әсер ететін
2.Берілген ағаш берушінің массасын есепте т.б.
Оқыту процесінің басты мақсаттарының бірі – оқушыға дайын
АҚШ телеканалдарының қаңалықтар бағдарламасының жүргізуші Джейн Поли айтқан
Физика пәнінен есеп шығару – оқу үрдісінен бөліп
Есептер шығару физикалық заңдарды оқып үйренуде, тереңірек және
А) проблемалық ситуация туғызуда;
Ә) жаңа мәлімет беруде;
Б) практикалық істкерлік пен дағдыларды қалыптастыруда;
В) білімін (нақтылығын және тереңдігін) тексеруге;
Г) бекітуге, материалды қайталауға;
Д) техникалық құрылғылардағы жұмыс істеу принциптерін түсіндіруде
Е) оқушылардың шығармашылық ойлау қабілетін жетілдіруде.
Оқушыларға есептерді шығартып үйретудің мынандай тәсілдерін беруге болады.
Мұғалім есепті оқып, талдау жасап, әр түрлі сұрақтар
Есепке талдау мұғалімнің басшылығымен бүкіл сынып болып талқыланып,
Мұғалім қандай есепті шығару керектігін айтады, оқушылар оны
Бұл үш тәсілден басқа есепте шығаруды сыныптан тыс
Физика есептерін: мазмұнына байланысты; берілу тәсіліне қарай; шешу
1-кесте. Физика есептердің классификациясы.
Физика есептері
Классификациясы Есеп түрлері
Мазмұнына қарай а) механика
ә) молекулалық физика және термодинамика
б) электродинамика
в) кванттық физика
Берілу тәсіліне қарай а) мәтінмен берілген
ә) суретпен берәлген
б) графикпен берілген
в) сұрақ есептер
Қиындығына қарай а) жаттығу
ә) орташа
б) қиын
в) шығармашылық
Шығару әдістемесіне байланысты а) сапалық
ә) есептеу
б) эксперименттік
в) графиктік
Есептердің осы түрдегі классификациясының өзі шартты түрде, кейде
Мазмұнына қарай физикада есептерді механика, малекулалық физика, электродинамика
Орташа және қиындау есептер деп бірнеше формуланы, кейде
Шығармашылық есептердің өзі іздену (яғни, неге деген сұраққа
Есептер жинағында шығармашылық есептер жұлдызша арқылы ерекшеленіп тұрады.
Есептің берілу тәсіліне қарай (4түрге бөлінеді) мәтінді, графиктік,
Есептер шығарылу әдістемесіне байланысты сапалық, сандық немесе есептеу-есептері,
Сапалық есептердің физикалық құбылыстар мен заңдылықтарды оқып үйренуде
Алтыбақанға бір адам емес, екі адам отырса тербеліс
Серіппедегі дененің массасын екі есе арттырсақ, оның тербеліс
Егерде дене бекітілген серіппені қатаңдығы бұрынғыдан екі есе
Сапалық есептердің ерекшелігі мұнда оқушылардың ойын жинақтап, белгілі
Есептеу есептеріне тән қасиет берілген сұраққа жауапты тек
Есептеу есептері физикада жие кездеседі. Соның ішінде шамалардың
Сиымдылықтары және
Шешуі: Конденсаторларды қоспай тұрғандағы электростатикалық энергиялары:
(1) және (2)
ал жалпы энергиясы: орындарына қойсақ,
(3)
Оларды параллель қосқан кезде сиымдылығы:
(4)
Потенциалдар айырымы:
(5)
Заряд шамасы:
(6) және
(5) теңдеуге (4) және (6), (7) теңдеулерді қойсақ:
(8)
Конденсаторларды пеллель қосқан кезде оның элетростатикалық энергиясын (4)
(9)
Енді (3) және (9) теңдеулерді салыстырсақ. Ол үшін
(10)
ал (9) теңдеудегі өрнекті түрлендірсек
(11)
(10) және (11) теңдеулерді салыстыруға болады. (10) теңдеуінен
2) Радиусы R және сыну көрсеткіші n мөлдір
ЕСЕП: ШЕШУІ:
Берілгені:
R, n.
Т/к: f - ?
Эксперименттік есептерді шығару үшін, арнаулы құрал-жабдықтардың көмегімен тәжірибе
Графиктік есептер деп график бойынша берілген есепке керекті
Графиктік есептерді шағару үрдісінде графиктерді салу, графиктерден
Физиканың есептерін шығару әдістері. Физика есептерін шығаруда логикалық
Физикадағы әдістемелік оқу құраларына талдау (аналитический) мен іріктеу
Бұл әдісте есептің сұрағынан бастай отырып, талдау жолымен
Одан кейін іріктеудің көмегімен, пайымдауды кері қарай жүргізіп,
Сапалық есетерді шешуде бұл екі әдіс қатар жүреді.
Есеп шығарудың алгоритмдік әдісі. Әрбір жаңа тақырыпты өткен
Есеп шығару үдерісі күрделі, оны мынандай кезеңдерге бөлуге
Есептің берілгенін оқып, жаңа терминдердің, қиын ұғымдардың мағынасын
Есептің шартын қысқаша жазу, суреті болса салу.
Есепті талдау, физикалық мәнін, берілген есептерде қарастырылатын физикалық
Шығарудың жоспарын құру, тәжірибе жасау, есепке керекті тұрақтылар
Физикалық шамаларды БХБ жүйесінде жазу.
Ізделініп отырған физикалық шамамен берілген шамалардың арасындағы заңдылықты
Теңдеулерді құру және оларды шешу (қондырғыны жинау және
Ізделініп отырған шаманы есептеу, тәжірибе нәтижесіне талдау (анализ)
Алынған жауапты талдау, шығарудағы ықшамдауларды қарастыру.
Есептің басқаша шешу жолдарын қарастыру және олардың ішінен
Алгоритм және алгоритмдік тәсілді қолдану кезінеде оқыту, есепті
Есептің шартын және шешуін жазу тәсілдері.
Есеп: 24 В кернеу беретін Батареяға 15 Ом
ЕСЕП: ШЕШУІ:
Берілгені: 1. , өйткені өткізгіштер тізбектей
Электр тізбегі жалғанған.
U = 24 В 2. -
n = 2 3. .
R = 15 Ом Есетеулер:
I = 0,3 A
Т/к: =? Жауабы:
Есептерді шығару барысында үлгерімі төмен оқушыға есептің мазмұны
Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту мақсатында сабақта, үйірме сабақтарында
Жылу құбылыстары тарауы бойынша оқушыларың білімін Шығайбай ертегісін,
Физика сабағын оқушының қызығушылығын арттырып, түрлендіре жүргізсе, жақсы
Халықтық педагогиканың бір саласы – ұлттық ойындар. Қазақ
Оқушылардың физика сабағында пәнге ынтасын арттыруда, белсенділіктерін дамытуда
Қазақтың «Қыз қуу» ойыны салт-дәстүріміздің бір түрі. Осы
Арқан тарту ойынында бір топтың ғана жеңіске жететіндігін
Массасы 20 г асық 0,5 м/с жылдамдықпен қозғала
Сабақ барысында мақал-мәтелдерге де көңіл бөлініп оларды физикалық
Оқушылардың жалпы және жеке ойлау ерекшеліктерін қалыптастыру мен
Әрбір оқушы оқу материалын шығармашылық деңгейде игере алады,
Оқушылардың ой-өрісін кеңейтіп, олармен бірге жұмыстарын жиі жүргізіп,
Сабақ шығармашылық еңбектің жүзеге асырылатын басты орны болғандықтан,
Оқушыларға оқу материалын түсінікті әрі қызықты етіп беру
Оқушыларға сапалы білім беруді жүзеге асыру үшін алдыма
1.жалпы мәдениеттік мәні бар ұлттық, аймақтық, жергілікті материалдарды
2.оқушылардың тұлға ретінде дамуына жағдай жасау.
3.оқушылардың физика сабақтарындағы белсенді іс-әрекеттерін ұйымдастыру үшін барынша
4.оқытудың әр кезеңінде оқушылардың пәнді оқуға қызығушылығын қалыптастырып,
5.пәнаралық байланысты сабақта тиімді пайдалану.
6.деңгейлік және саралап оқыту жағдайында барлық оқушылардың бағдарламалық
Қазіргі таңда сабақты қызықты өткізу үшін көп мүмкіндіктер
Қазіргі заман талабына сай жаңа технология әдістерін қолданана
Физиканы оқыту процесін жетілдіру оқушылардың танымдық белсенділігімен ізденімпаздығын
Сабақ жүргізу нәтижесінде тәжірибе жинақталып, оқушының білім
1.Топқа бөлімді бірнеше әдістермен жүргізуге болады.
А) оқушылардың білім деңгейіне қарай орналастыра білу жақсы
Ә) білім деңгейіне қарай топтау. Өте жақсы меңгергендер,
Топтау әдістерінің тиімділігі.
Оқушының бір-біріне жолдастық, достық қарым-қатынастары арта түседі.
Бір-біріне бар ынта жігерлерімен көмектесуге, үйретуге болады, үйрете
Топтың жарыстары кезінде, ұйымдастырушылығының қабілеті арта түседі.
Бір сабақтың үстіне бірігіп, материалды толық қамауға мүмкіншілік
Бағалау жүйесін салыстырмалы түрде жүйелі жүргізе аламыз.
Оқушылардың өз бетінше ізденістері туындайды, қосымша оқулықтарын немесе
Өз білімі мен жолдарының білімін, саралай білуіне толығырақ
Осы мақсатты физика пәнінен сабақ беретін топтарда топпен
Мысалы. «Тұрақты тоқ заңдары» тақырыбындағы сабақты өткізу тәжірибемнен.
Үш топқа үш түрлі тапсырма беріледі. Сұрақтар бойынша
І топ. Электр тоғына сипаттама жазады.
ІІ топ. Тұрақты тоқтың жұмысын, қуатын анықтайтын формулаларды
ІІІ топ. Өткізгіштерді қосу туралы жазады.
«Кубизм» Жеке оқушылармен жұмыс жүргізуде «кубизм» әдісі пайдаланылады.
Әр топтың ортасында кубик тасталады, түскен қырына сәйкес
Ой ашақ. Оқушының есеп шығару дағдыларын дамыту мақсатында
Кернеу дегеніміз не? Бөгде күштер дегеніміз
Жаңа тақырыпты меңгерту сабағы.
Әрбір жаңа тақырыпты түсіндіргенде оқушылардың мүмкіндіктеріне қарай тірек
Мысалы, ішкі энергия тақырыбын, өткенге ішкі энергияның физикалық
Дене молекула
Мұндағы – дененің ішкі энергиясы,
- молекулалардың потенциялдық энергиясы,
- молекулалардың кинетикалық энергиясы,
- молекулалар саны.
Яғни, бұл тірек сигналы «Дененің ішкі энергиясы денені
Физикалық заңдылықтар мен құбылыстардың мәнін ашу үшін тақырыпты
Жылу қозғалтқыштары тақырыбын өткенде жұмыс дене қыздырғыштан Q1жылу
Жұмыс атқарушы дене ұлғайған кезде өзінің ішкі энергиясының
жылытқыш
Оқушылардың жинақылыққа, көркемдікке
бағалауға;
жұмыс
денесі
Оқушылардың есте сақтау қабілетін арттыруға;
Есеп шығаруға немесе тақырыпты бекітуге
тоңазытқыш
Оқушылардың білімін дұрыс бағалауға;
Мұғалім мен оқушы арасындағы байланысты нағайтуға;
Оқушылардың ойлау қабілетін арттырып, оларды шығармашылыққа баулуға мүмкіндік
«Еркін гармониялық тербелістер» тақырыбында оқушыларды қойылған түйінді мәселелерді
Түйінді мәселелер бақылау объектілері де болып келеді. Олар
Орындалу шартын анықтау (5 балл)
Тербелмелі жүйедегі энергияның түрлену және сақталу заңдарының орындалуын
Қозғалыс заңдылықтарын анықтап, қозғалыс теңдеулерін жазу (10 балл)
Негізгі сипаттама – периодтық формуласымен шығару (10 балл)
Қолдану (25 балл)
Рейтинг балдарының бағаларға сүйкестігі:
51-60 балл – 5; 41-50 балл – 4;
Ой толғаныс сатысы. Мақсаты: «Бес жолды өлең» стратегиясы
(Зат есім)
(Сын есім)
(Етістік)
(Сөз тіркесі)
(Тақырыпқа синоним)
Физика пәнін оқытуда қалықтық педагогиканы пайдаланудың мәні зор.
«Күн шыққан соң суарған суды күн жұтады» мақалының
Тақырыпты қайталау пысықтау сабақтарында шығармашылық сабақ, жарыс сабақ,
1. Оқушылардың алған білімдерін бір жүйеге келтіруге;
2. Негізгі заңдылықтар мен құбылыстардың мән-мағынасын ашуғ;
3. Сандық және сапалық есептерді шешуге;
4. Оқушылардың шығармашылығына жол ашуға;
5. Тақырып бойынша өтілген формулаларды бір жүйеге келтіруге
Осындай үлгідегі оқытудың әдіс-тәсілдері оқушылардың есте сақтау қабілетін
Сөз соңында айтарымыз, жалпы оқушылардың пәнге қызығушылықтарын түрлі
2.2. Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау
Физика оқу процесінде оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту үшін
Инновациялық педагогикалық технология білім беру саласын дамытуда төмендегідей
Физика сабағында әр түрлі өзіндік жұмыстар көмегімен оқушылар
Өзіндік жұмыстар жүйесі деп біз ең алдымен өзара
Кез келген жүйе белгілі бір талаптарды және принциптерді
Өзіндік жұмыстар жүйесін құру кезінде қойылатын негізгі дидактикалық
Өзіндік жұмыстардың жүйесі негізгі дидактикалық мәселелерді шешуге, яғны
Жүйе дидактиканың негізгі принциптерін, ең алдымен қажеттілік және
Жүйеге кіретін жұмыстар оқушылардың ебдейліктері мен дағдыларын қалыптастыратындай
Сыныпта және үйде жүргізілетін өзіндік жұмыстардың орындалу реті,
Физика сабағында ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін дамыту
3-кесте
2.3.Тәжірибелі-эксперименттік жұмыстардың нәтижелері,
тұжырымдары
Мектептегі физика курсындағы эксперимент – бұл физика ғылымына
Мектептегі оқу экспериментін көріп және жасау кезінде оқушылар
Оқу эксперименті деп арнаулы құрал-жабдықтардың көмегімен сабақта физикалық
Сабақта тәжірибелерді демонстрациялау, олардың кейбіреулерін кино және теледидар,
Мектепте дұрыс ұйымдастырылған физика экспериментінің тәрбиелік мәні зор,
Оқушыларға терең де нақты білім беру үшін, оларда
Қазіргі кезде мектепте физикалық эксперименттің жүйесі қандай? Бұл
оқу бағдарламасындағы оқыту мазмұнына байланысты (мұнда оқушылар игеретін
сабақтың түріне – барлық оқушылармен бір мезгілде өтуіне;
мектептегі физика кабинетінің жабдықталу тәуелділігіне қарай жүйелеп топқа
Сондықтан да физикалық экспериментті мұғалім мен оқушылардың іс-қимылдарына,
Демонстрациялық тәжірибелер (демонстрациялық эксперимент). Мұнда күрделі құрал-жабдықтар арқылы
Көрсетілген демонстрациялардың тізімі бағдарламада физиканың әр бөліміне және
4-кесте
Физикалық эксперимент
Демонстрациялық Зертханалық
Фронталь зертханалық жұмыстар мен бақылаулар
Физикалық практикум
Сабақтан тыс тәжірибелер мен бақылаулар
Оқушылардың сыныпта орындайтын зертханалық жұмыстары
Құбылыстарды және заңдарды оқып үйренгенде оқушының ой-өрісіне мұғалімнің
Берілген тақырыпқа физиканы оқыту әдістемесінде көптеген тәжірибелер бар.
Демонстрациялық экспериментке қойылатын негізгі әдістемелік талаптар:
Оқушылар көрсетілген тәжірибені түсінуге дайын болу керек, яғни
Демонстрациялық тәжірибеге керекті құрал-жабдықтар мүмкіндігінше қарапайым болу керек
Демонстрациялық тәжірибе барлық оқушыларға өздері көрмей тек мұғалімнің
Тәжірибені өткізу шапшаңдығы. Тәжірибені көрсету қарқыны материалды ауызша
Демонстрацияға арналған қондырғыны оқушылардың көз алдында құрастырған жөн,
Демонстрациялық тәжірибелер нанымды және айқын болуы тиіс, яғни
Тәжірибеге мүмкіндігінше мүдірмей жұмыс істейтін құрал-жабдықтар бірнеше рет
Қауіпсіздік техникасына қойылатын талаптар. Мұнда электрлік құрал-жабдықтармен, сәуле
Оқушылардың зертханалық жұмыстары
Физиканы оқыту үрдісінде зертханалық жұмыстарды енгізу теория мен
Мұғалім зертханалық жұмысты өткізу әдістемесін мұқият талқылап, оқушыларға
Оқушылардың берілген нұсқаумен өз бетінше, дұрыс жұмыс істей
Зертханалық жұмыстарға әр түрлі мақсаттар қойылады.
Біреуінің мақсаты – практикалық сипаттағы қарапайым икемділіктер мен
а) құралдардың көрсетілуін дұрыс жазу;
ә) өлшеу құралдарын пайдалана білу (таразы, динамометр, термометр
б)тізбекке электрөлшеуіш құралдарды дұрыс қосу (амперметр, вольтметр, ваттметр);
в) электр тізбектерін жинастыру;
г) энергия көздерін дұрыс пайдалану;
д)қарапайым құралдарды жинастыру (электр қоңырауы, электромагниттік реле және
Фронталь зертханалық жұмыстар және бақылауларда сыныптың барлық оқушылары
Сабақта шамалы ғана уақыт ала отырып, мұғалімнің басшылығымен
Екіншісінің мақсаты – оқушыларда күрделірек практикалық сипаттағы ебдейліктер
Мұндай жұмыстарға бірнеше шамаларды тура өлшеу негізінде басқа
Сондықтан күрделі жұмыстарды орындау оқушылардан теориялық білімдерін қолдануды
Әр оқушы жеке-жеке орындайтын фронтал зертханалық зұмыстардан басқа
Зертханалық жұмыстардың мазмұнын оқушылар тез түсініп және оларды
Зертханалық жұмыстарды өткізу сабағын оның мақсаты мен мазмұнына
Кіріспе әңгімеде оқушылардың зертханалық жұмыстарға дайындылығын тексеру үшін
Кіріспе әңгімені өткізе отырып, физикалық шамаларды өлшеу дәлдігіме
Оқушылардың зертханалық жұмысты орындауы. Оқушылар жұмысқа кірісер алдында
Оқушылардың жасаған жұмысының есебін тексеру және зертханалық жұмысты
Мұғалім зертханалық жұмыс кезінде оқушылардың жұмысты қалай жасағандығына
Жұмыс қорытындысын шығару. Сабақтың соңында немесе келесі сабақтажұмыс
Үшінші мақсаты – тәжірибелерді оқушылардың өздері орындауы арқылы
Бұл жұмыстарды құбылыстар мен шамалар, олардың арасындағы байланыстар
Эксперименттік жұмыстарды практикалық сипаттағы жұмыстардан ажырата алу керек.
Оқушылардың өздеріне белгілі өлшеу әдістері бойынша физикалық шамаларды
Физикалық практикум – зертханалық жұмыстардың күрделі түрі, сондықтан
Физикалық практикумда жасалатын зертханалық жұмыстардың тақырыбын таңдағанда, мектепте
Практикум жұмыстарын өткізуді ұйымдастыруды адын-ала, жұмыстың нұсқаулы жазылған
Үйде орындайтын эксперименттік жұмыстар – үй тапсырмасының ерекше
Үйде орындайтын эксперименттік жұмыстар оқушыларға оқып үйренілген физикалық
Физиканы оқыту үрдісі барысында зертханалық жұмыстардың түрлерін үйлесімді
Басқаша сөзбен айтқанда оқушылар жұмысты орындағанда бұрынғы өздері
Қанағаттанарлықсыз орындалған жұмыстардың көп бөлігі оқушылардың жұмыс мақсатын
Жұмыстың мақсатын дұрыс анықтау – оқушылардың оны орындауға
Әрбір орындалар жұмысқа біркелкі қарамаған жөн. Бір жағдайларда
Зертханалық жұмыстарды кітапта берілген түсіндірме немесе не істеу
Мұғалім түсіндірмейтін және жұмысты орындау реті жазылған карточкасыз
Зертханалық жұмыстарды өз бетімен орындау әсіресе, оқушылар тапсырманы
Бірнеше тәсілмен орындалатын тапсырмалар кіретін зертханалық жұмыстарды өткізу
Жұмыстың осы тәрізді ұйымдастырылуында оқушылар мұғалімге немесе оқушылардың
Бақылаулар мен тәжірибелер көрсеткендей, оқушылардың өз ойы мен
Мектептегі жүргізілетін тәжірибелік-эксперимент жұмыстарының мақсаты: қазіргі кезеңде
Тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың міндеттері:
Теориялық тұрғыдан қарастырған физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және
Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін арттыру жолдарын
Оқушылардың физика сабақтарында ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Тәжірибелік болжамы: егер де тәжірибелік зерттеулер арқылы физика
Зерттеу келесі эксперимент жоспары бойынша өткізілді:
Эксперименттік және бақылаушы топтарда оқушылардың ізденімпаздық және логикалық
Эксперименттік топпен қалыптастырушы тәжірибелік жұмыс бағдарламасын құрып, соған
Қайта оқушылардың оқудағы белсенділік деңгейін анықтайтын диагностиканы эксперименттік
Қалыптастырушы эксперименттен кейін бақылаушы және эксперименттік топтың көрсетткіштерін
Әдістемелерді өткізу барысында алынған қорытынды нәтижелерді математикалық есептеу,
5-кесте
Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетінінің
№ Оқушылардың сапалық
көрсеткіші Бақылаушы
топ Эксперименттік топ
1. Жоғары 19% 32%
2. Орта 39% 41%
3. Төмен 42% 27%
Сурет 1.
6-кесте
Оқушылардың білім деңгейінің өсу динамикасы
№ Деңгейлер БТ
экс дейін БТ
экс кейін ЭТ
экс дейін ЭТ
экс кейін
1. Жоғары 19% 19% 19% 32%
2. Орта 38% 39% 39 % 41%
3. Төмен 43% 42% 42% 27%
Сурет 2.
Эксперименттік топта жүргізілген эксперимент нәтижелері
Эксперимент нәтижесіне талдау жасасақ, эксперименттік топта төменгі деңгей
Орта деңгей көрсеткен оқушылар 37 пайыздан
Жоғары деңгей көрсеткіші 19 пайыздан 32 пайызға артты.
Бақылау тобындағы көрсеткіштер өзгеріссіз қалды.
Зерттеу мәселесі бойынша сарапталған педагогикалық-психологиялық әдебиеттер көрсеткендей,оқушының оқу-танымдық
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, қазіргі таңда республиканың білім беру жүйесінің ең
Сондықтан физиканы оқыту процесін жетілдіру оқушылардың танымдық белсенділігін
Ол оқушының дербестігін, танымдық қажеттілігін қанағаттандырумен қатар, интелектуалдық
Сондықтан оқушының жан-жақты мүмкіндіктерін ашуда мұғалім тәрбиесі
Сондықтан осы тұста мұғалім оқушының танымдық іс-әрекетін, ізденісін
Тақырып жан-жақты зерттеуге алынып, теориялық және тәжірибелік тұрғыда
Теориялық бөлімдегі зерттеу нәтижесін талдай келе біз атап
Оқытуды күшейту құралы ретінде оқушылардың танымдық ізденімпаздығы туралы
Сонымен, әйгілі педагогтардың, физиктардың пікірлерін қорытындылай келе біз
Оқу-танымдық белсенділік – оқушылардың білімге деген өте белсенді
Сонымен зерттеу барысында қол жеткен нәтижелер мынадай қорытындылар
Жүргізілген зерттеу нәтижелері бойынша мынадай қорытынды жасауға болады:
«Танымдық ізденімпаздық», «Белсенділік», «оқу-танымдық әрекет», «оқушылардың оқу-танымдық белсенділігі»,
Физика сабақтарында оқушылардың оқу-танымдық әрекетін белсендірудің әдіс-тәсілдері, педагогикалық
Физика сабақтарында оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетін
Физика сабақтарында оқушылардың оқу-танымдық белсенділігін арттыру жолдарын жетілдіруде
Жаңа сабақты проблемалық сұрақ қою арқылы бастау;
Физиканы оқытудың бірінші кезеңінде оқушыларды физика тілінде сөйлеуге
Білім мен білікті меңгеру, нәтижесін тексеру, оқушылардың жетістіктерін
Проблемалық жағдаяттар арқылы оқушының ойлау, іздену қабілетін дамыту;
Әрине, атқарылған істер аз емес. Дегенмен, әлі де
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
«ҚР білім беру жүйесінің 2015 жылға дейінгі
«ҚР жалпыға міндетті білім беру стандарты». Негізгі ережелер.
«ҚР жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті
Джуринский А.Н. «Развитие оразования в современным мире»: Учеб.
«Каким должен быть образовательный стандарт». //Под ред. Кезиной
Жұмабаев М.Педагогика. 1992ж.
Өтегенова Б.М. «Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдіснамасы және әдістері». Дәріс
Әбілқасымова А.Е. «Студенттердің танымдық ізденімпаздығын қалыптастыру» Алматы «Білім»
Акитай Б.Е. «Физиканы оқыту теориясы және әдістемелік негіздері»,Оқу
Жарықбаев Н.Ж. «Жантану негіздері» Алматы. №3. 2001ж.
Соколов И.И. «Орта мектепте физиканы оқыту методикасы».Алматы, «Қазмембас»,
Знаменский П.А. «Методика преподавания физики в средней школе».
Родина Н.А. «Изучение физики атомного ядра в школе».
Резников Л.И, Юськович В.Ф. «Строение атома в школьном
«Методика преподавание физики в 8-10 классах СШ» (часть
«Методика преподавание физики в СШ» (частные вопросы).Под.ред. Каменецкого
Қалығұлов А., «Физиканы оқыту методикасы» (орта мектеп мұғалімдеріне
Құдайқұлов М, Жаңабергенов Қ. «Орта мектепте физиканы оқыту
Ориер Дж. «Популярная физика». М. «Мир», 1969 (ағылшын
Купер Л. «Физика для всех».М., «Мир»,1974 (ағылшын тілінен
Шаяхметов Н.М. «Физика-10»(пробный учебник). М. «Просвешение», 1984.
Мякишев Г.Я., Б.Буховцев. «Физика-11»,Алматы 1990.
Ковалева А.Т. «Ойлау қабілетін дамыту» Общая психология. Просвещение
Бугаев А.И. «Методика преподавание физики в средней школе».
Зверева Н.М. «Активизация мышления учащихся на уроках физики».
Ланге В.Н. «Эксперементальные физические задачи на смекальку». –
Каменецкий С.Е., Орехов В.П. «Методика решение задач по
Тульчинский М.Е. «Сборник качественных задач по физике». –
Анцифиров Л.И., Пищеков И.М. «Практикум по методике и
«Демонстрационный эксперимент по физике в средней школе» //
«Физический эксперимент в школе». Из опыта работы //
«Фронтальные экспериментальные задания по физике в 6-7 классах»
«Физикадан демонстрациялық тәжірибелер» 6-7 кластар // Ред. Басқ.
Дрига И.И. «Кабинетная система в общеобразовательной школе». М.:
«Орта мектептегі физика практикумы» // Түп нұсқасының ред.
Құдайқұлов М., Жаңаберггенов Қ. «Орта мектепте физиканы оқыту
Богословского В.В. «Ойлау қабілетін дамыту». «Жалпы психология» Просвещение
Рахынбек Д. «Оқушылардың ақыл ой іс-әрекетін жетілдіру». Алматы.
Ивин А.А. «Дұрыс ойлау-өнер» Рауан. 1991ж. Алматы.
Аубакирова Ж. «Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту» //Қазақстан мектебі.
Бекболганов Е. «Ойлау қабілетін дамыту»//Қазақстан мектебі. №4.2005ж.
Баймуратова Ж.Н. «Оқушылардың ақыл-ой, іс-әрекетін жетілдіру» // Бастауыш
Виноградова М. «Оқушылардың ақыл-ой сабақтастығы» // Бастауыш мектеп.
Жұмабаевқа Қ. «Баланың логикалық ойлауын дамытудың жолдары» //
Құдебаева З.Н. «Оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін дамытуда мұғалімнің
Қапанова Ж.Т. «Оқушылардың логикалық ойлау қабілеті» //Егемен Қазақстан
Қоқымбаева Т. «Ойлау қабілетін дамытудың тиімді жолы» //Бастауыш
Мұсабекова О. «Логикалық ойлау тәсілдерін қалыптастыру» //Қазақстан мектебі.
Жаспанова В.Қ. «Физикадан топтық әдіспен оқыту арқылы оқушылардың
Акитай Б.Е.,Қабдылова Г.Т. «Физика есептерін шығару оңтайлы әдіс-тәсілдері»,
Сәрсенбаева Ж. «Физика сабағында оқушылардың ізденімпаздық және ойлау
Түймелейова Н. «Физика пәнінде танымдық ізденімпаздықты қалыптастыру» //Физика
КаримоваН. «Физика сабағында жаңа ақпараттық технологияларды қолдану арқылы
«Физика пәнінің сапасын арттыру жолдары» //Математика және физика
Қосымша А
Оқушылардың ізденімпаздық және логикалық ойлау қабілетінінің
Сауалнама сұрақтары
Сізге физика сабағынан өзіндік жұмыстарды жасаған ұнайды ма?
Физика сабағынан зертханалық жұмыстарды орындаған сізге қызықты ма?
Сіз өзіндік жұмыстар жасау барысында мұғалімнің көмегі
Физика пәнінен есептер шығару сізге қызықты ма?
Сабақ барысында берілген тапсырмаларды ұқыптылықпен орындауға зейініңізді
Физикалық есептерді шығаруға алғыртсыз ба?
Болашақта физика пәнінен жан-жақты, білікті маман болғыңыз келеме?
Физика пәні сізге қызықты ма?
Физика сабағында зертханалық жұмыстағы барлық құралдармен таныссыз ба?
Сізге математикалық маятник тақырыбындағы зертханалық жұмыс қызықты ма?
Физика сабағы жалпы сізге түсінікті ме?
Физика пәнінен беретін мұғалімдерге көңіліз толады ма?
Физика пәнінен факультатив (қосымша сабақ ) сізге қажет
Зертханалық жұмыстарды өз бетіңізше жасап көрдіңіз бе?
Физикалық құбылыстарды күнделікті өмірде кездестіресіз бе?
Интерпретация: Әрбір «ия» деп жауап берген сұраққа –
Нәтиже деңгейлері жоғары, орташа, төмен анықталады.
Көрсеткіштері:
1-4 – төмен деңгей
5-8 – орташа деңгей
9-10 – жоғары деңгей
Қосымша Ә
Сабақтың тақырыбы: Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль –
Сабақтың мақсаты:
А) Білімділік: Зарядтар орын ауыстырғанда электр күші атқаратын
Б) Дамытушылық: Электр тогы жайлы білімдерін дамыта отырып,
В) Тәрбиелік: Оқушыларды пәнге қызығушылығын арттыра отырып, өздігінен
Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгеру сабағы.
Сабақтың оқыту әдісі: Сын тұрғысынан ойлау әдістері.
Көрнекілік: Таблица, электронды оқулық, оқулық, интерактивті тақта, GLX-құрылғысы.
Сабақта қолданылатын стратегиялар:
Ой қозғау.
Топтастыру.
Мағынаны таныту.
Ой – толғаныс.
Сабақ барысы: І.Ұйымдастыру. ІІ.Сергіту ойыны (электрондар қозғалысы). ІІІ.Топтарға
Халқымызда: Аман – есен, қуаттысың ба? Жұмысың қалай?
V. 7 – сынып материалын еске түсіріп, механикалық
ІV.Жаңа сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.
Бүгінгі сабақта енді электр тогының жұмысымен, қуатымен танысамыз.
; ;
VІІ.Осы өткен материалды жаңа тақырыпқа қолдана білу дағдылардың
І – топ: ;
ІІ – топ: Жұмыстың формуласын пайдаланып, электр тогының
ІІІ – топ: GLX-құрылғысын пайдаланып шамның 30 секунд
ІV – топ: 10 кестені пайдаланып, тоңазытқыштың электр
Оқушыларға 5 – 7 минут дайындалуға уақыт беріледі.
Өлшем бірлігі
Өлшем бірлігі
1 Дж = 1 Н м
Механикалық қозғалыс 1 Дж = 1А 1В
Электр тогының қуаты
Өлшем бірлігі
Өлшем бірлігі
VІІІ.Теориялық білімді есептер шығаруда қолдану мақсатымен 21 –
№ 1 топ 21 – жаттығу (4)
№ 2 топ №1418 (л) (4)
№ 3 топ 21 – жаттығу (5)
№ 4 топ №1451 есептер дәптерге жазылады.
ІХ.Қорытындылау: Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіз? Не ой түйдіңіз?
Х.Бағалау: (не үшін қойылады, айтып кету)
1. Өткен тақырыптардыбіле ме?
2. Жаңа сабаққа талқылауға қатысуы, белсенділігі.
3. Өздігінен өткенді жаңамен байланыстыруы.
4. Теорияны практикада қолдануы.
ХІ.Үйге тапсырма: § 42,41 – жаттығу (2,3).
Қосымша Б
Сабақтың тақырыбы: Қайнау. Меншікті булану жылуы.
Мақсаты: Бу түзілудің бізге күнделікті тіршіліктен белгілі екінші
1. Білімділік: Бу түзілудің екінші әдісі – қайнауды
2. Дамытушылық: Қайнау процесінің өтуін тәжірибе арқылы бақылау,
3. Тәрбиелік: Оқушыларды физикалық мәдениетке тәрбиелеу, жүйелі түрде
Әдіс-тәсілдер: түсіндірме – иллюстрация, тәжірибе, есеп шығару,
сұрақ- жауап.
Түрі: Блум жүйесі, СТО элементтері
Қажетті құралдар: шыны колба, спирт шамы, штатив, термометр
Техникалық құрал: компьютер, жылжымалы экран.
Бағдарламалық жабдық: Power point - та жасалған
Пәнаралық байланыс: әдебиет, информатика, геометрия, алгебра.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Мақсатты жүзеге асыру барысында Блум жүйесінің 6
1.Білу
2. Түсіну
3. Қолдану
4. Анализ
5.Синтез
6.Бағалау
ІІІ. Тірек сызба арқылы үй тапсырмасын тексеру.
1.Білу
Жылу мөлшері
Заттың агрегаттық
күйі
Қатты Сұйық Меншікті балқу Бу түзілу -
Газ жылуы конденсация
Қаныққан – қанықпаған
Q = lm
Ауа ылғалдығы
Балқу – қайнау – меншікті булану жылуы
Q = rm
2.Түсіну.
Біз сұйықтың буға айналауының бір түрін – булануды
Тәжірибе жасау. Штативке коолбаны қыстырып су құйып, спирт
Тақтаға: Қайнау. Меншікті булану жылуы деп жазамын.
Графигін экраннан көрсетемін – анықтама беремін
def: Сұйықтың бетінде бу түйіршіктерін бөле отырып
Сұйықтың қайнауы өтетін температура қайнау температурасы деп аталады.
t0С
қайнау нүктесі
с.ы.
t
бақылау уақыты
Балқу температурасы да, қайнау температурасы да атмосфералық қысымға
2.Оқулық бойынша 90бет, ІҮ , Ү абзацтарды
ІҮ – бойынша r – меншікті булану жылуы
r = Qб / m Дж/кг немесе
3.Қолдану. Оқушылар оқулықтан 5 минут өз беттерінше оқиды.
4.Анализ. Есеп шығару. Физика негіздері, тест жинақтары. Намазбаев.Қ.Т.
5кг суды қайнау температурасында буға айналдыру үшін қанша
Берілген: Формуласы
m = 5кг
r = 2,3*106Дж/кг
Q = r m
Q=?
Шешуі: Q=2,3*106Дж/кг*5кг=11,5*106Дж
Жауабы: 11,5*106Дж энергиясы шығындалды.
5.Синтез. Қорытындылау. 3-оқушыға бір мәтінде карточка беріледі. Бұл
З.А.К.
Газ
Сұйық
Қатты
Булану – қайнау -r меншікті булану жылуы, Дж/кг.
Сабақты қорытындылай келе мына кестені оқушылар толтырады.
Білемін Білгім келеді Жаңадан білдім
6. Бағалау:
Үйге тапсырма § 2.8. Жаттығу №1,94 бет. Осымен
«Біле бер қанша білсең – тағы тіле,
Жетерсің мақсатыңа біле – біле.
Ж.Баласағұн
Қосымша В
Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы жылулық құбылыстар.
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың табиғаттағы жылулық құбылыстардың мағынасын аша
Білімділік: Оқушылардың «Ішкі энергия», «Жылусыйымдылық», «Жылу мөлшері»
Тәрбиелік: Оқушыларды достыққа, ынтымақтастыққа, татулыққа тәрбиелей отырып, тапқырлыққа
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, олардың пәнге деген
Сабақтың түрі: Іскерлік, ойын-жарыс сабағы. Не? Қайда? Қашан?
Көрнекіліктер: 1. «Әділ-қазылар алқасы», «І-топ», «ІІ-топ», «Жанкүйерлер».
2. «О», «1», «2», «3» деген жазулары бар
3. Құралдар: Термометр, қағаздан жасалған қорапша, термос, спиртшам,
Демонстрация:
1-тәжірибе: Суды қағаз қорабында қайнату.
2-тәжірибе: Жіппен жасалатын тәжірибе.
3-тәжірибе: Жылу қабылдағышпен жасалатын тәжірибе.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
Қымбатты балалар! Бүгін біз сендермен «Табиғаттағы жылулық құбылыстар»
Әділ қазылар алқасының төрағасы;
Теоретик физик;
Экспериментатор.
Жарысуға 2 топ сайланады. Әр топта 6 ойыншыдан,
Жарыста сендердің білімдерің, іскерліктерің, жылдамдықтарың, ептіліктерің, шеберліктерің сыналады.
І-сайыс. «Сәлемдесу»
Әр топ өзін таныстырып қарсылас топқа сәлемдеме жолдайды.
ІІ-сайыс. «Ептілер мен білгірлер» үшін немесе «Алдар Көсе
1. Бір күні аты әлемге әйгілі Алдар Көсе
- Бауырсақты ыстық кезінде жеген дәмді, сондықтан мына
Сонда көп білетін Алдар былай дейді:
- Жоқ қателесесіз: одан да бауырсақты ағаштан жасалған
Сұрақ: Алдардың берген кеңесі дұрыс па?
Жауабы: Дұрыс. Ағаштан жасалған ыдыста бауырсақ баяу суиды,
2. Алдар шайға қанып алып, орнынан тұрып кетуге
- Құлақшынымды кие шығайын, далада күн суық екен,-
Сұрақ: Далада күннің суық екенін Алдар қайдан білді?
Жауабы: Үйге кірген мысықтың жүніне қарап біледі. Күн
3. Алдар Көсе тағыда Шықбермес Шығайбайдың үйіне қонаққа
Сұрақ: Сонда қайсысының шайы тез суиды: Байдың ба,
Жауабы: Алдардың шайы тез суиды, өйткені шекерді ыстық
4. Неге сай жерлерде бау-бақша өсірілмейді? Бұны немен
- Салқын ауа ауыр болғандықтан төменге, сайға жиналады
5. Қыстыгүні қай үй жылы болады, ағаштан соғылғаны
- Қыстыгүні ағаштан жасалған үй жылы болады, өйткені
6. Термосты тоңазытқыш ретінде уақытша қолдануға бола ма?
- Болады. Суық су ұзақ суымайды, өйткені ауасыз
7. Желдеткішпен шыққан ауаның қатты ағыны суық болады.
- Болмайды. Өзін қоршап тұрған ауаның энергиясын бойына
8. Қыстыгүні қандай аяқ киімнен аяқ тез тоңады:
-Тар аяқ киімнен аяқ тез тоңады. Кең аяқ
9. Оңтүстік ендіктерде тұратын халықтардың аптап ыстықта
- Ыстық өтпес үшін: мақтадан тоқылған тоқыма киімдердің
10. Мыналардың қайсысына энергия кө жұмсалады: шойын құмыраны
- Суды ысытуға көп жылу керек, өйткені оның
ІІІ-сайыс. «Формуласын дұрыс тап», «Жылу» шыршасын безендіру.
Мақсаты: Оқушыларды жылу құбылыстары тақырыбындағы негізгі физикалық шамалардың:
ІV-сайыс. «Құралдар сайысы».
І-топ:
Манометр
Мензурка
Рычаг
Жылу қабылдағыш
1. Манометр – Атмосфералық қысымнан кем немесе үлкен
2. Мензурка – Сұйықтың, газдың, қатты денелердің көлемін
3. Рычаг – Өз-өзінен, өз осімен еркін айнала
4. Жылу қабылдағыш – Металл қорапша, ішінде ауа
5. Калориметр – Лабораториялық жұмыстарда қолданады, жылуды сақтайтын
6. Термометр – Дененің температурасын өлшейтін құрал.
7. Таразы – Дененің массасын өлшейтін құрал. Қосарланған
V-сайыс. «Сөзжұмбақтар» сайысы.
1 Т
2
Е
3 М
4 П
5
Е
6
Р
7 А
8 Т
9 У
10 Р
11 А
1. Құрамында көміртегі бар жылу шығару үшін жағылатын
2. Жылудың сұйық немесе газ арқылы берілуі.
3. Атмосфералық қысымнан кем немесе артық қысымды өлшейтін
4. Қысымның өлшем бірлігі.
5. Дененің қаншалықты жұмыс істей алатын қабілетін сипаттайтын
6. Жылуды сипаттайтын лабораториялық жұмыстарда қолданылатын құрал.
(калориметр)
7. Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал.
8. Жылуды ұзақ сақтайтын тұрмыста қолданылатын ыдыс.
9. Қар, мақта, былғары т.б. ішінде болуы олардың
10. Температураның өлшем бірлігі.
(градус)
11. Жылуды ең нашар өткізетін орта, ауасыз бос
IV-сайыс. «Физика мақал-мәтелдерде» Қазақтың мақал-мәтелдерінің мағынасын ашу.
1. Өзі затты құрайды,
Теңесуге таразыны сұрайды.
(масса)
2. Тіршіліктің қамы үшін,
Жоқшылықты түзейді.
Егер іскер жан үшін,
Жоқшылықты тежейді.
(жұмыс)
3. Жоғалмайды ешқашан,
Түрлендірсең егерде.
Басқа күйге ауысса,
Жұмыс істейді әрқашан.
(энергия)
Қозғалысқа келтіріп,
Жылдамдығын береді.
Өлшемдерін қарасаң,
Ньютонға ол келеді.
(күш)
Түнеріп келіп,
Бұлт егіп кетеді.
(жаңбыр)
Жүрісі бар, түрі жоқ,
Үні бар да, тілі жоқ.
Ұстатпайтын қашаған,
Жермен бірге жасаған.
(жел)
Аспандағы алып доп,
Жарқырайды жарық боп.
(күн)
Үстінде шөлдің,
Шалқыған көлмін.
(сағым)
VII-сайыс. «Физиктер сайысы» төрелігін айтыңыз.
Факт: Егер қыстыгүні ағаш есіктің темір тұтқасын ұстаса,
1-физик: Адам қолын есіктің темір тұтқасына тигізгенде, оның
2-физик: Менің досымның айтқаны дұрыс па, білмеймін. Меніңше
3-физик: Ал мен, достарым басқаша ойлаймын. Менің ойымша,
Ал шын мәнінде, егер темір тұтқа мен ағаш
VIII-сайыс. «Физика мақал-мәтелдерде». Қазақтың мақал-мәтелдерінің мағынасын ашу.
Отты үрлеген жағады,
Шындықты іздеген табады.
- Отты үрлеген кезде, отқа жаңа таза ауа
2. Теректің жануында мін жоқ,
Бірақ жылуында мән жоқ.
- Терек жақсы жанады, оның меншікті жану жылуы
3. Азықсыз адам алысқа бармайды.
- Адам әр уақытта энергияны астан алады, егер
4. Тонның жылысы терісінен емес – жүнінен.
-Тонды әдетте қойдың, түйенің терісінен илейді, ал жүннің
5. Нан піскенше күлше күйеді.
- Неғұрлым қыздырылған дененің массасы аз болса, оған
6. Түндіксіз үйден түтін түзу шықпайды.
- Ертеде біздің ата-бабаларымыз көшіп-қонып жүргенде, киіз үйлерде
IX-сайыс. «Кім жүйрік».
I-топқа:
Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі..
Джоуль
2. Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерін есептеуге
Q=mq
3. Термометр нені өлшейтін құрал.....
Температура
4. Меншікті жылу сыйымдылығының өлшем бірлігі........
5. 1 килоджоульде неше джоуль бар....
1000 Дж
6. Дененің массасы неғұрлым көп болса, оны қыздыруға
7. Энергияның, газдың немесе сұйықтың ағыны арқылы тасымалдаушы.....
8. Ішкі энергияны өткізудің тәсілдері....
Жұмыс істеу, жылу берілу
Денелердің қозғалыс энергиясы....
кинетикалық
10. Күннен жылу жылу берілудің қай тәсілімен беріледі....
11. Алтынның меншікті жылу сыйымдылығы......
12. Массаны өлшейтін құрал...
13. Денені қыздырғандағы температуралар айырмасы...
14. Судың тығыздығы....
15. Меншікті жану жылуын қандай әріппен белгілейді....
II-топқа:
Массаның негізгі өлшем бірлігі...
килограмм
Жылу мөлшерінің формуласы.......
Q=cm(t2-t1)
3. Денені құрайтын бөлшектердің ретсіз қозғалысы...
4. Денені құрайтын бөлшектердің қозғалыс энергиясы мен олардың
5. Жұмыстың өлшем бірлігі.....
6. Энергияның дененің көбірек қызған бөлігінен азырақ қызған
жылуөткізгіштік
7. Меншікті жану жылуының өлшем бірлігі.....
8. Массаның формуласы.....
m=Q/c(t2-t1)
m=Q/q
9. Жылуды ұзақ уақыт сақтайтын құрал...
термос
Судың меншікті жылу сыйымдылығы..
4200 Дж/кг оС
Температураның өлшем бірлігі....
Градус-Цельсий
12. Кг/м3 қандай физикалық шаманың өлшем бірлігі....
13. Дененің көлемін өлшейтін цилиндр...
мензурка
14. Мұржа биік болса, түтіннің тартуы қалай болады.......
15. Энергия жойылмайды және жаңадан пайда болмайды. Ол
Энергияның сақталу заңы
X-сайыс. Топ басылар сайысы. «Қызықты тәжірибелер»
I-тәжірибе: Егер ұста безендірілген ағаш цилиндрді қағазбен орап,
- Ағашқа оралған қағаздың көмірленуі ағаштың жылуөткізгіштігінің нашарануына
2-тәжірибе: Жылу қабылдағышты алып оны сұйық манометрмен жалғаңыз.
Жүн матаны жылу қабылдағышқа үйкегенде, жылу қабылдағыш қызады,
3-тәжірибе: Сұрақ: Суды қағаз қорапшада қайнатуға бола ма?
Бұл сұраққа жауап беру үшін төмендегідей тәжірибені жасаңыз.
(Термометрді судың ішіне салып, судың қызғанын бақылауға болады).
Жылу бірден электр плитаға немесе спирт шамның жалынынан
4-тәжірибе: Шыны түтікшесінің ортасын ақ жіппен тығыз етіп
Екінші тәжірибеде жіп ақынырақ қызады, себебі металл стерженьнің
Сабақтың қорытындысы: 2 топтың ұпайларын жинап, жеңіске жеткен
Міндеттері
оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру мәселесін теориялық тұрғыдан
оқушылардың өзіндік жұмыстарының маңызын ашып көрсету;
оқушылардың өзіндік жұмыстарының педагогикалық жүйесі мен шарттарын анықтау;
Принциптері
Танымдық, теорияның өмірмен байланыстылығы, сабақтастық және жүйелілік, көрнекілік,
Құралдары:
Арнайы семинар, пәндерге қосымшалар
Мазмұны:
Оқушылар бойында өзіндік жұмыс арқылы белгілі бір икемділік,
Нәтиже
Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру өздігінен және құзыретті түрде
Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудың ғылыми-теориялық тұрғыдан негіздеу
Әдістері:
әңгімелесу, пікірталас, көрнекілік, проблемалық, ми штурмы
Формалары:
Дәріс, семинар, практикалық жұмыс,
педагогикалық практика, пікір-сайыс, бақылау жұмыстары
Мақсаты





Ұқсас жұмыстар

---

Математикалық физика теңдеулері және оларды канондық түрге келтіру

---

Физикалық есептер, олардың классификациясы және шығару тәсілдері

---

Логикалық есептерді шығару әдістері

---

Физикалық есептерді шешу жолдары

---

Физика есептерін шығару әдістері

---

ФИЗИКАДАН ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУДЫҢ МАҢЫЗЫ

---

Лаплас теңдеуі үшін шеттік есептер

---

Физикалық есептер шығару үрдісінің кезеңдері

---

Электростатиканың есептері

---

ШЕКТЕЛГЕН СТЕРЖЕНЬДЕГІ ЖЫЛУ ӨТКІЗГІШТІК ТЕҢДЕУІНІҢ ҚОРЫТЫНДЫЛАУ ЖӘНЕ ОНЫ ФУРЬЕ ӘДІСІМЕН ИНТЕГРАЛДАУ

---