Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ……………………………………………..……….. 3
1-тарау. Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық байланысының
6
1.1 Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық
6
1.2 Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық
20
2-тарау “Жамбыл-нан” ЖШС №3 нан зауытының
26
2.1 Мекеменің мамандануы, оның өнеркәсіп құрылымы.
26
2.2 Мекеменің техникалық дамуы және өндірісті
31
2.3 Мекеменің өндірістік-шаруашылық қызметінің техникалық-экономикалық
35
3-тарау Өндірістің ауыл шаруашылығымен байланыс механизмдерін
50
3.1 Ауыл шаруашылығ мен өндіріс кәсіпорындарымен
50
3.2 Ауыл шаруашылық өндірушілер мен нан өнімдерін
56
3.3 Ауыл шаруашылық өндірушілерді бақылаудағы шетелдік
62
3.4 Ауыл шаруашылық аралық байланыстарды дамыту
67
ҚОРЫТЫНДЫ ……………………………………………… 84
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Қаралыстылып отырған тақырып бүгінгі таңда ең актуалды және маңызды
Берілген мәселенің маңыздылығы ауыл шаруашылығының тауар өндірушілермен тығыз байланысының
Алайда, бұл жүйе қазірге кезде Қазақстанда іс жүзінде көрінген
Зерттеу нысанасы ретінде Жамбыл облысының ауыл шаруашылығы мен ЖШС
Жергілікті ауыл шаруашылықтарында табиғи орта барлық табиғат тұтынушыларға
Берілген жұмыстың мақсаты болып ауыл шаруашылығының шикізаттарынан тауар
Берілген жұмыстың мақсатының негізінде мынандай мәселелері қойылды:
ЖШС «Жамбыл-нан» №3 нан комбинатының қаржылық- шаруашылық әрекетін қарастыру.
ЖШС «Жамбыл-нан» №3 нан комбинатының ауыл шаруашылығымен байланысын зерттеу.
шикізат өндірушілер мен ауыл шаруашылығы арасындағы өзара әрекеттестікті зерттеу.
Алайда зерттеу барысында облыс ауыл шаруашылығының салалық құрылымы диверсификация
Өндіріс жабдықтарын өндіру бұл жерде шектеулі түрде даму алған
Қорды шығару оны өндіру мен ақырғы өнім шығару, қалдықтарды
Жергілікті ауыл шаруашылығының қызмет құрылысын зерттеу процесінде ауыл шаруашылығы
Сонымен қатар, басты өндіріс пен жол жөнекей қосымша өндірістердің
Бөлек шаруашылықтардың өзара қарым-қатынасы ауыл шаруашылығының бөлігі деңгейінде тығыз
Өсіріліп жатқан жемдік дақылдар мен табиғи жем-шөптер әлі күнге
Бірінші тарауда ауыл шаруашылығының құралы мен байланыс құралысының
Үшінші тарау ауыл шаруашылығының шикізат өндірушілермен және соңғы өнімді
Жұмыста Қазақстан Республикасының заңдары, ауыл шаруашылығы санасындағы Қазақстан Республикасының
1.Тарау. Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық
байланысының теоретикалық аспектілері мен мәселелері
1.1. Ауыл шаруашылығы шаруашылық аралық байланысын жақсартудың теориясы
Табиғи және еңбек қорларының байлығына қарамастан, Қазақстан әлемнің дамыған
Қазақстанның ауыл шаруашылығының түп-тамырымен өзгеруі әлдеқашан пісіп-жетілген болатын, алайда,
Ауыл шаруашылығы өндірісін жақсартуға талпынған әрекеттердің бірі, ол, ауыл
Ауыл шаруашылығы өндірісі мәселелерін шешу үшін, менің пікірімше, өзге
Қазақстанның ауыл шаруашылығын жеке өндіріс торабына ірі көлемдерде беру
Жаңа заңдылықтар талабына сай колхоздар мен совхоздар, қайта тіркеліп,
Қазіргі кездегі жағдайларда ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту мәселелері нарықтық
Маркетингтік қызметтің негізгі құралдарының қолда бар болу мәселесі (немесе
Алайда, бірлескен қызметтің бұл түрінің кең пайдалануы қазақстандық ауыл
Ауыл шаруашылық кооперациясының дамуына байланысты негізгі теоретикалық мәселелерді, олардың
Кооперативтардың жалпы ұйымдық жұмыс жасау қағидалары шет ел тәжірибелерін
Менің жұмысымның негізгі мақсаты маркетингтік кооперацияның экономикалық мазмұнын зерттеу
-ауылшаруашылық маркетингтік кооперацияның әлеуметтік мазмұнын ашу және оны қалыптастырудың
-шынайы ұйымдасқан-экономикалық шараларды анықтау, ауыл шаруашылығы кооперативтарының осы түрін
-ауыл шаруашылығы маркетингтік кооперацияларының шаруашылық аралық міндеттемелерін және қалыптасудың
Зерттеудің әдістемелік негізі экономикалық теория және тәжірибеде, отандық және
Мемлекеттік басқару және астық нарығын реттеу мақсаттарына:
1)Қазақстан Республикасының азық-түлік және жедел даярлық қауіпсіздігімен қамту;
2)Астыққа баға демпингінің алдын-алу;
3)Астық жұмсау нарығын кеңейту;
4)Астық сапасымен қамту;
5)Фитосанитарлық жағдайды қауіпсіз дәрежеде көтермелеу;
6)Астық өнімін алуға табиғи-климаттық жағдайларды, нарық бәсекелестігін, өндіріс технологиясын
7)Мал және құс шаруашылығында жаппай астық өндіруді мемлекеттік қорлар
8)Астық өндірісінде инвестициялық, несиелік, салықтық және кеден саясатын қалыптастыру.
Зерттеудің ғылыми жаңашылдығы келесідей сипатталады:
-маркетингтік кооператив түсінігі негізделген және олардың ауыл шаруашылығында әдістемелік
-маркетингтік кооперативтарын қазіргі кезде қалыптастыруды белгілейтін нарықтық ортаның негізгі,
-маркетингтік кооператив үлігілері жасалып, оларға талап сындары таңдалған;
-маркетингтік кооперативтар қалыптастыру нұсқаулары ұсынылып, оларды ауыл шаруашылығында
Қазіргі жағдайлардағы кооперативтік қозғалыстардың даму мәселесі біршама өсті, себебі,
Бірлескен қызмет жоғары нәтиже алуға жағдай жасайды және мұндай
Өндірістің мамандануы ауыл шаруашылық өнімдерін шығарушыны соңғы тұтынушыдан біршама
Азық-түлік байламындағы тек бір өзекті маркетингтік қызметпен қамтудың жеткіліксіздігі
Осы мәселені шешудің бір түрі маркетингтік кооперативтарды құру, кооперация
Бар бағалар бойынша маркетингтік кооперация дамыған елдерде маңызды, кей
Қазақстанда кооператив жүйесінің дамуы, алғышарттарға қарамастан, өте жай қарқынмен
Маркетингтік кооператив-өндірістің келесі кезедерінде және кооператив мүшелерінің нарықтық бағытта
Маркетингтік кооперативтарға қызметтің екі түрі жатады. Олардың бірі физикалық
Вертикалды кооперацияның бұл түрінің артықшылығы кооперациялы мекемелердің қызмет саласына
Астық өндірушілер мен ауыл шаруашылығы салалары мүдделерінің әрқилылығы қайта
Мүдделердің келіспеушілігі қайта өңдеу мекемелеріне де кері әсер етеді,
Ауыл шаруашылығы маркетингтік кооперативтарды қалыптастыру механизмін жақсарту ауыл шаруашылығының
Маркетингтік кооперативтарды қалыптастыру болашақта оның қызметін анықтайтын үш негізгі
Ауыл шаруашылығында маркетингтік кооперативтерді құруда келесі үлгілерді пайдалануларыңызды ұсынамыз:
1)Көп салалы қызмет көрсетуде, жалғыз сауда маркасын дамыту бағыттары
2)Бір ауыл шаруашылығының маркетингтік қызмет көрсетуге бағытталуы. Тәуарлы
3)Нарық мамандануының тар сегментіне бағытталуы. Мұндай үлгі кішігірім ауқымдағы
Қойылымы бойынша ұзақ мерзімді келісімдермен астық кіргізуші елдер азық-түлік
Астықты сыртқа шығаратын импортер-елдердің пәрменді дәнді
дақылдарды өсіруде ауыл шаруашылығының мамандануы жұмыс орындарының көбеюіне, ауыл
Астық саудасының белсенділігінен мұндай пайданы өзін-өзі қамту тобына жататын
Шаруашылық аралық байланыстарды жақсарту мақсатында астық нарығын қалыптастыру және
Қазақстан Республикасында астық өндірісін реформалау барысында туған оның нарықтық
аграрлық реформалардан пайда болған меншік түрлерінің әрқилылығы және ауыл
Ұн-сұлы өндіру мекемелерінің және нан пісіру өнеркәсіптерінің ұзақ уақыттық
өздерінің мүшелерін нарықтық ақпаратпен қамту міндетін өз мойындарына алған,
Сондай-ақ, ТМД қатысушы мемлекеттерінің жалпы аграрлық нарық құруына да
Құзыретті биржалар өкілдерінен астық биржасы Кеңесі құрылып, сауда мәмілелеріне
Агенттіктің міндеттеріне астықтың тұрақталған қоры және тәуарлық сатып
Кеңес тұрақталған қордың астық алуға элеваторлар және нан қабылдау
Астықты темір жолы көлігімен ТМД елдерінің аймағында тасу
арнайы жылжымалы құрам және оны жөндеу, өндіру мекемесімен жүреді.
Микродәрежеде астық нарығының ұйымдасқан механизмі шаруашылық субъектілері мен кооперациялық
Экономикалық механизм бағаларды, тарифтарды, кедендік қойылымдарды реттеу, келісілген қаржылық-несиелік,
Бірінші кезең мәселесі-астық нарығын өзін өзі реттеу және мемлекеттік
Астық өндірісінің төмендеуі және осыған байланысты Қазақстандағы астық мәселесін
1.2. Ауыл шаруашылығы шарауашылық аралық байланыстардың теоретикалық аспектілері мен
Негізінде ауыл шаруашылығының салалық ерекшеліктері және өзара әрекеттесу аралас
Сонымен, қызіргі кезде еліміз астықпен өізін-өзі қамтып, осы өнім
Тұтынушылардың сол түрлі өнімдерді таңдауын анықтау
факторын айқындау мақсатында жүргізген маркетингтік зерттеулеріміз, халықтың кірісінің төмен
1 - Кесте.
Маркетингтік қызметтің негізгі бағыттарының маңыздылығы бағасы, баллды көрсеткіштермен.1
Маркетингтік қызметтің негізгі бағыттары Ауыл шаруашылығының жетекшілері және мамандары
Өнімді пайдалану нарығын зерттеу 6,1 8,8 7,6
Ақпараттық қамтулар 8,9 9,1 9,0
Азық-түліктік түржинақтық саясат қалыптастыру 8,5 9,4 8,2
Тәуардың нарықтық сипаты 5,5 7,8 7,2
Баға беру технологиясы 7,9 9,6 8,2
Тәуардың нарықта жылжуы 5,9 7,2 6,0
Пайдалану каналдарын құру 8,1 8,9 7,7
Стратегиялық жоспарлау 6,4 9,1 5,5
Маркетингтік қызмет құру немесе кеңес алу 7,8 9,3 7,6
Аграрлық маркетингтің бүтін жүйесін ұйымдастыру 8,5 9,2 8,8
Қазіргі кезде елімізде маркетингтік кооперативтердың тәжірибелік міндеттерінің жоқтығы, бірақ
Мұндай ауыл шаруашылғы қызметінің бағасына басты талаптар: шикізаттарды қайта
Ауыл шаруашылық маркетингтік кооперативы міндеттерінің ұйымдық-экономикалық механизмі ішкі және
Шаруашылық қызмет атқару үшін кооператив өзінің еңбек ұжымын құрып,
Кооператив жұмыс жасау үшін қажетті пайлық қор маңызды экономикалық
Кооператив ішіндегі реттеу жүйесінің негізіне біздер әрбір жақтың мүдделерін
Бұл алдын-ала анықталған нәтижеге жету үшін кооператив белгілеген (есептік
Баға үстемелеу өндіріске шығарған шығын құрылымына тең және дайын
Өндірушілер маркетингтік кооперативке кірерде және барлық маркетингтік құралдарды пайдалануда
Жоғарыда аталған мән-жайларға қорытынды жасай келе, орындалған есептер ауыл
2.Тарау. ''Жамбыл нан'' ЖШС №3 нан зауытының сипаттамасы
2.1 Мекеменің мамандануы, оның өнеркәсіп құрылымы. Өнімнің міндеті мен
Жамбыл нан пісіру өнеркәсібінің өндірістік бірлестігі 1969-шы жылы Жамбыл
Тараз қаласындағы №3 нан зауыты 1977 жылы тұрғызылып,
1980-ші жылы нанның пұтты сұрыпын өндірудегі технологиялық тізбегі халықтың
1984-ші жылы бірінші тізбек батон нандарын өндіруге, қайта құрылып,
1985-ші жылы кәкпірлер ауқымы толығымен ауыстырылып, ыңғайлылары іске қосылды.
1986-шы жылдан 1989-шы жылға дейін бункерлі нан даярлау агрегаттары
1998-ші жылы макаронды жартылай фабрикат-''Кукси'' өндірісі жабдықталып, онда: ''Пионер''
Югослав жабдықтарының ескіруіне байланысты 1996-шы жылы пұтты нан 1-сұрыбы
1993-ші жылы желтоқсанда нан пісіру өнеркәсібінің ӨБ ''Жамбыл-нан'' Мемлекеттік
Акциялар саны-23608 дана. Акцияның атаулы құны 1000 теңге. Акциялар
Еңбек ұжымы-10 пайыз;
Мемлекеттік пакеті-29,9 пайыз;
Өзге акционерлер-60,01 пайыз;
Барлығы-100 пайыз;
2000-шы жылы ''Жамбыл-нан'' ашық акционерлік қоғамы ''Жамбыл-нан'' жауапкершілігі шектеулі
Мекемені басқару құрылымы (1. Кестеде көрсетілген) тізбекті және міндетті
Шығарылған өнім туралы айтар болсақ, бүгінде мекеме формалы нанның
Өнім шығару сатуға байланысты, себебі өндірілген, бірақ сатылмаған өнімдер
''Жамбыл-Нан'' жауапкершілігі шектеулі серіктестігі №3 нан зауыты тіке тізбекті
Зауыт орташа қуатты, автоматталған түрлі мекемелерге жатады. Кең түржинақтағы
2-Кесте
''Жамбыл- нан'' ЖШС №3 нан зауытының негізгі техникалық-экономикалық
Көрсеткіштері Өлшем бірлігі Жылдар
2001 2002 2003
№3 1 2 3 4 5
1 Тауар өнімінің ауқымы
-әрекеттік бағада
-салыстырмалы бағада
Мың.теңге
Мың теңге
31182
33066
43165
43027
93928
92169
2 Тауар өнімінің ауқымы табиғи көріністе
Тонна
1440
1987
4822,1
3 ӨӨМ саны барлығы
- жұмыскерлер Адам
Адам 166
149 120
107 119
104
4 ӨӨМ еңбек ақысын төлеу қоры
барлығы:
- жұмыскерлер
Мың теңге
Мың теңге
4198,7
3624,3
5070,4
4321,4
4062,2
3588,2
5 Орта жылдық жалақы
-1-қызметші
-1-жұмыскер
Мың теңге
Мың теңге
25,29
24,45
42,25
40,39
31,14
34,5
6 Еңбек өндірістілігі
-1-қызметшіге
1-жұмыскерге
Мың теңге
Мың теңге
187,84
209,3
359,7
403,4
789,3
903,2
7 НӨҚ орташа жылдық құны Мың теңге 24772 20869
8 Қор қайтарымдылығы Мың теңге 1,25 2,1 5,8
9 Толық өзіндік құн Мың теңге 33485 42520
10 Тауар өніміне 1 теңге шығындар Теңге 1,07 0,99
11 Пайда (шығын) Мың теңге -2303 645 1811
12 Өнім пайдасы % пайыз - 2 2
Бірінші кестенің мәліметтерінен көретініміз, тауар өнімі ауқымы бағалары 2003-ші
2.2 Мекеменің техникалық дамуы және өндірісті ұйымдастыру әдістері
''Жамбыл-нан'' ЖШС мекемесіндегі салмағы 0,7 кило 1 сұрыпты нан
1.Шикізатты қабылдап, сақтау
Ұн нан өндіруге арналған негізгі шикізат болып табылады. Нан
Мұнан басқа, мекемелерде қосымша шикізат сақтауға арналған, тұз, қант,
Тұз самосвал машиналарымен тасылып, 10 тонна сыйымдылықты, ылғалданған түрінде
2.Шикізаттың өндіріске даярлануы
Ұн қоймалардан көлікпен магнитті тазалайтын електерге жіберіледі. Одан соң,
3.Компоненттерді өлшеп, тасу
Қамыр даярлау үшін және жартылай фабрикаттарды илеу машиналарына және
4.Қамыр дайындау
Нан пісірудің дәнді ұннан (нан, күлше, тоқаш) секілді көптеген
Үлкен сұйық қамырларды барлық сумен, дәмкеңестегі бұйымдармен қамырды қызу
Нан, қамыр және қамырсыз әдіспен ашытқы пайдаланумен әзірленеді. №3
1.қамыр даярлау;
2.Нан даярлау.
Олар 50 пайыз ылғалды қою және 60 пайыз ылғалды
Қамырға тән сипат олар ашытқыға иленіп, қамыр илегенде толығымен
Сұйық қамырлар 68%-75% пайыз ылғалда әзірленеді. Қамыр температурасы 27-30қ
Сұйық қамырда даярланған нан қоюға қарағанда баяу қатады. Ұн
Сұйық қамыр даярлағанда ашытқының түріне (нығыздалған немесе сұйық) қарамастан,
Қамыр даярлаудың екі түрлі әдістері бар:
1.Кезекпелік (сыбағалы) және
2.Үздіксіз-ағымдық.
Кезекпелі әдісте қамырлар ХЗМ машинасында иленеді. Үздіксіз-ағымды әдісте қамырдың
Қамырдың ашуы чандарда кезекпелі және үздіксіз-ағымды жүреді.
Үлкен сұйық қамырлар илегенде су қосумен, қыс уақытында қамыр
5. Қамырды бөлшектеу
Мекемеде нан өндіру барлық машиналардың бір-бірінің артында тізбектеліп тұруында,
6.Нан пісіру
''Жамбыл-нан'' ЖШС ПХС-25М бес пешімен жабдықталған. Пісіргіш камерада қамырлар
Піскеннен соң, нанды салқындатып қойып, салқындағаннан соң, сақтауға беріледі.
7.Нан тарату
Сауда желісіне нан экспедиция арқылы түсіп, жұмыскерлер өнімнің есебін
2.3 Мекеменің өндірістік-шаруашылық қызметінің техникалық-экономикалық талдауы
Өнімді өндіру және сату талдамасы
Мекеменің негізгі тапсырмасы өніммен толық қамту. Өндіріс ауқымы қарқынының
Өндіріс ауқымын талдау валдық, тауар өнімінен, өсу және дамудың
3-Кесте
''Жамбыл-нан'' ЖШС тауар өнімі ауқымының салыстырмалы баға бойынша
№
т/н Жылдары Салыстырмалы бағада тауар өнімінің ауқымы
мың теңге Өсу қарқыны
Базисті Бағалық
1 2 3 4 5
1 2001 33066 100 100
2 2002 43027 130,13 130,13
3 2003 92169 278,74 214,21
3 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
Т ср=Қ(1ƒ1,3013ƒ2,1421(1,66696;
Екінші кестеден көретініміздей, ''Жамбыл-нан'' ЖШС-де соңғы үші жылы тауар
Өнімнің өндірілу және сату ауқымының орындалуының жалпы бағасы 4-ші
4 – кесте
Өнімнің өндірілуі және сатылуының жалпы сипаттамасы
№
т/н Көрсеткіш атауы Өлшем бірлігі
2003 жыл салыстырмалы % пайыздық көрсеткіште
2001 2002 2003 2001 2002
1 2 3 4 5 6 7 8
1 Әрекеттік бағалы тауар өнімінің ауқымы Мың теңге 31182
1 2 3 4 5 6 7 8
2
- Өнімнің табиғи түрде шығарылуы, сонымен қатар,
1 сұрыпты нан
- тоқаш
Тонна
Тонна
тонна
1440
1434
6
1987
1973
14
4822,1
4785,1
37
334,87
333,69
616,67
242,68
242,53
264,29
3 Сатылған өнім ауқымы Мың теңге 31182 43165 93928
4 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
4-ші кестедегі мәліметтер өнімнің табиғи бейнеде шығарылуы 2003-ші жылы
Шаруашылық қызметінің нәтижелеріне шығарылған тауар өнімінің түржинағы үлкен ықпал
5-кесте
Шығарылатын өнімдердің түржинақтарын талдау
№
т/н
Түржинақ-тар атау-лары Тауар өнімдерінің ауқымы
Өнім шығару салмағы
% 2003-ші жылдың кесікті салмағынан ауытқу
Жылдар Жылдар Жылдар
2001 2002 2003 2001 2002 2003 2001 2002
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1 сұрыпты нан 30974,4 42695,72 92687,39 99,4
2 Тоқаштар 207,6 469,28 1204,61 0,6 1,1 1,3 0,7
Барлығы 31182 43165 93928 100 100 100 - -
5 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
5-ші кестенің мәліметтері соңғы үш жылы барлығы 2 өнімдер
Табиғи шығарудың әсерін, құрылымы мен баға өзгерістерін тауар өнімінің
5-ші кестенің мәліметтері бойынша 1-ші сұрыпты нан бірлігінің бағасы
Сонымен, өндіріс ауқымына:
1.Табиғи шығару өзгерісі:
104394,89-31182= 73212,89 мың теңге.
2.Өнім түржинақтарының құрылымының өзгеруі:
93928-93686 =241,24 мың теңге.
3.Бағалардың өзгеруі:
93686,76-104394,89 =–10708,13 мың теңге болған.
Қорытындыда жалпы өзгерістер 62746 мың теңгені құрайды.
Әрбір фактордың әсері пайыздық көрсеткіш бойынша:
1. 116,68%;
2. +0,39%;
3.-17,07%;
Өнім сапасын талдау әрбір сұрыптың оның бірінші сұрыпқа көтерме
6-кесте
Көтерме баға қатысын талдау
№
т/н Өнім сорты Орта салмақтал-ған көтерме баға Табиғи бейнелі
Жылдар
2001 2002 2003
1 2 3 4 5 6 7
1 І 33,33 6 14 37 1
2 ІІ 20,87 1434 1973 4785,1 0,63
Барлығы - 1440 1987 4822,1 -
6 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
Сұрыптықтың орташа коэффициенті:
К
2000
К
2001
К
2002
Шығарылатын өнім ауқымына коэффициент және сұрыптылық өзгерісінің әсерін анықтау
7-кесте
Тауар өнімінің сұрыптылық коэффициенті әсерінен ауқымы өзгеруінің есептік мәліметтері
№
т/н Көрсеткіштер атаулары Жылдар
2001 2002 2003
1 2 3 4 5
1 Тауар өнімдері 30127,56 41643,13 101098,25
2 Сұрыптылық коэффициенті 0,6315 0,6326 0,6328
7 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
Тауар өнімінің артуы көптеген факторлардың есебіне, сонымен қатар,
41643,13-41643,13 Ł0,6315
0,6326
Негізгі қорлар мен өндіріс қуатын пайдалану және өндіріс
Мекемеде өндіріс тиімділігін көтерудің маңызды факторларының бірі оны негізгі
Мекеменің өндіріс қуаттылығын өнеркәсіптік-өндірістік қорлар айқындайды.
Мекеменің негізгі қорларын талдау олардың біраз жылдар бойы ауқымын
Бұл талдау 8-ші кестеде көрсетілген.
8- Кесте
Негізгі қорлар қарқыны ауқымының өзгеруі мың.тг.
№
т/н Көрсеткіштер Жылдар
Шексіз ауыт- қуы Өзгеру қарқыны Өсудің орта жылдық
2001 2002 2003
1 2 3 4 5 6 7 8
1 өнеркәсіптік-өндірістік қорлар
34696
20862
16761
-17935
48,3
-
2 Өндірістік емес мәндегі негізгі қорлар
Барлығы:
Негізгі қорлар
Пайыздық алдыңғы қорға -
34696
- -
20862
60,1 -
16761
80,3 -
-17935
- -
48,3
- -
-
70,2
8 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
Негізгі қорлардың жалпы сомасы 17935 мың теңгеге, немесе 48,3%-ға
Негізгі қорлардың қимылы 9,10-шы кестелерде келтірілген.
9-Кесте 2001-2002-ші жылдары негізгі
№
т/н Негізгі қаражаттар тобы Жыл басына мың тг. Жыл
мың.тг. Жыл соңына
мың.тг.
1 2 3 4 5 6
1 Өнеркәсіптік-өндірістік қорлар, сонымен бірге
машиналар мен жабдықтар 34696
9280
2852
90 16686
5147 20862
4223
9 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
9-шы кесте мәліметтері 2001-ші жылы маңызды өзгерістер болғанын көрсетеді.
Негізгі қорлардың қимылы тек белсенді бөліктің өзгеруінен жүрген.
10-Кесте
2002-2033жылдары негізгі қаражаттардың әрекеттері
№
т/н Негізгі қаражаттар тобы Жыл басына мың тг. Жыл
мың.тг. Жыл соңына
мың.тг.
1 2 3 4 5 6
1 Өнеркәсіптік-өндірістік қорлар, сонымен бірге
машиналар мен жабдықтар 20862
4223 580
578 4681
566 16761
4235
10 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
10-кесте мәліметтері 2002-ші жылы өзгерістер болғанын білдіреді.
Сондай-ақ, 2001,2002,2003 жылдары жұмыс уақытының атаулы қоры 260 күнді
Мекемелердің еңбек қорларын пайдалану пәрмені жұмыс уақыты бірлігімен шығарылатын
11- Кесте
Еңбек өнімділігінің және санының тауар өнімінің ауқымына қарай өзгеруін
№
т/н Көрсеткіштер Өлшем бірлігі Жылдар
2001 2002 2003
1 2 3 4 5 6
1 Тауар өнімінің ауқымы Мың теңге 31182 43165 93928
2 Еңбек өнімділігі Мың теңге 187,843 359,708 789,311
3 Саны Адам 166 120 119
4
-
- Тауар өнімінің ауқымының өзгеруі
Сонымен бірге
еңбек өнімділігінің өзгеру есебінен
Жұмыскерлер санының өзгеруінің есебінен
мың теңге
мың теңге
мың теңге
-
-
-
11983
20623,8
-8640,8
50763
51122,7
-359,7
5
-
-
Тауар өнімі уделды салмағы ауқымының
өзгеруі
есебінен:
еңбек өінімділігінен
жұмыскерлер санының өзгеруінен
%
%
-
-
172,1
-72,1
100,7
-0,7
11 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
11-ші кесте мәліметтерінен көретініміздей, 2002-ші жылы тауар өнімінің ауқымының
Тауар өнімі ауқымының уделды салмағы еңбек өнімділігі есебінен 2002-ші
25 кестеде 2001-2003 жылдары еңбек өнімділігінің факторлық талдауын жүргіземіз.
12 -Кесте
Еңбек өнімділігінің факторлық талдауы (2001-2003ж.ж.)
№
қойылымдар Есеп жылының алдыңғы жылдан еңбек өнімділігінің ауытқуына
Қызмет етілген күндер сандары Жұмыс күнінің сағатпен ұзақтығы Орта
1 2 3 4 5 6
1 82,74 7,91 47634,47 31182 -
2 123,78 7,91 47634,47 46638,9 15456,9
3 123,78 8,92 47634,47 52594,1 5955,2
4 123,78 8,92 39095,19 43165 -9429,1
Барлығы
11983
5 123,78 8,92 39095,19 43165 -
6 156,3 8,92 39095,19 54506,4 11341,4
7 156,3 8 39095,19 48884,6 -5621,8
8 156,3 8 75117,16 93928 45043,4
Барлығы
50763
12 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
12-кестеден көретініміздей, еңбек өнімділігінің өзгеруі келесі факторлардың өзгеруі есебінен
Оның шекті өнімділігіне сай болатын еңбек бағасы өндіріс факторы
Мекеменің еңбек ақысын төлеу қоры оның өткен кезең қорытындылары
Осылармен қатар, 2003-ші жылы 2001-ші жылмен салыстырғанда өзіндік құнның
Өнімнің өзіндік құнын шығындар баптарымен талдай келе, өнімнің өзіндік
Өнімнің өзіндік құнының айтарлықтай уделды салмағының өсуі баптар бойынша
Бұлардан байқайтынымыз, жалақыға шығындар төмендеуі, біріншіден-өнеркісіптік-өндірістік мамандардың қысқаруынан, сондай-ақ,
Үнемділік жабдықтарға шығындар мен қамтумен пайдалануға байланысты алынған. Өнімнің
Өнімнің өзіндік құнын талдауда өнімнің калькуляциясын қарастыру маңызды қадам
Калькуляциялар: жоспарлы-жоспарланған кезеңге еңбек шығындарының прогресстік нормалары негізінде және
Келесі кестеде 1-ші сұрыпты дәнді нанның 1 тонна калькуляциясын
13 - Кесте
1-ші сұрыпты дәнді нанның 1 тонна өзіндік құнының шығындар
''Жамбыл-нан'' ЖШС 2001-ші жыл
Шығындар баптары Шығындар нормалары
Килә Бірлік бағасы
Теңге Бірлікке шығындар
Теңге
1-ші сұрыпты дәінді ұн 601 28 16828
Ұнға үлкен шығындар - - 116,492
Ұнға шығындар қорытындыда - - 16944,492
Тұз 10,014 15 150,218
Өсімдік майы 1,8 90 162
13 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
Қорытындылар және негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштер
''Жамбыл-нан'' ЖШС мекемелік шараларын жүргізгеннен соң, №3 өнім өзіндік
Шаралар нәтижелері бойынша мекемеде жұмыскерлердің саны 4 адамға қысқарып,
Негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштердің өзгеруін 14-ші кестеде кескіндейік.
14 -Кесте
''Жамбыл-нан'' ЖШС ұсынылған шараларды енгізуден соң негізгі техникалық-экономикалық
№ Көрсеткіштер Өлшем бірлігі Жылдар Ауытқу
(+;-) Өзгеріс қарқыны %
1 2 3 4 5 6 7
1 Тауар өнімінің ауқымы
-әрекеттік бағада
-салыстырмалы бағада
Мың теңге
Мың теңге
93928
92169
93928
92169
-
-
100
100
2 Тауар өнімінің
табиғи бейнедегі ауқымы
Тонна
4822,1
4822,1
-
100
3 ӨӨМ барлық саны
жұмыскерлердің Адам
Адам 119
104
115
100
-4
-4
96,6
96,2
4 ӨӨМ еңбек ақысының қоры
барлығы:
жұмыскерлердің
Мың теңге
Мың теңге
4062,2
3588,2
3806,792
3332,792
-255,408
-255,408
93,7
93,1
5 Орта жылдық жалақы
-1-жұмысшыға
-1-жұмыскерге
Мың теңге
Мың теңге
34,14
34,5
33,1
33,33
-1,04
-1,17
97,1
96,6
6 Еңбек өнімділігі
-1-жұмысшыға
-1-жұмыскерге
Мың теңге
Мың теңге
789,3
903,2
816,8
939,28
27,5
36,08
103,4
103,9
7 НӨҚ орта-жылдық құны
Мың теңге
16091,6
16091,6
-
100
8 Қорқайтарым-дылығы
Мың теңге
5,8
5,8
-
100
9 Толық өзіндік құн
Мың теңге
92117
91807,96
-309,044
99,7
10 Тауар өнімдерін 1 теңгеге шығыны Мың теңге 0,98
11 Пайда (шығын) Мың теңге 1811 2120 309 117,1
12 Өнім тиімділігі % 2 2,3 0,3 115
14-ші кестеден көретін мәліметтер бойынша 2002-ші жылы тауар өнімінің
3 тарау. Өндірістің ауыл шаруашылығымен байланыс механизмдерін дамыту.
3.1 Ауылшаруашылығы мен өндіріс кәсіпорындарымен шаруашылық
қатынастарының механизмдерін жетілдіру.
ЖШС «Жамбыл Нан №3» кәсіпорынның жұмысын зерттей отырып, бұл
ЖШС «Жамбыл Нан №3» үшін шикізат жеке жасалған
Облыстағы жыртылған жермен ауданын талқылағанда, мынандай қорытынды шығаруға болады:
Дәнді дақылдылардың басты аудандары үш солтүстік обылыстарда: Қостанай, Солтүстік
2003 ж. ауыл шаруашылығы өндірісімен Жамбыл облысында
Жамбыл облысындағы шаруашылық категориялар бойынша ауыл шаруашылығы дақылдылардың егістік
15- кесте
Егістік ауданы мен басты өндірістік дақылдылардың өндірісі.
Дақылдылар Ауыл шаруашылығы кәсіпорындары Дихан шаруашылық-тары Халық шаруашылығы
мың га мың теңге мың га мың теңге мың
Дәнді бұршақтылар мен бұршақтылар
8619
7153
3723
4280
37
132
Сонымен қатар бидай 7061 5716 2987 3287 65 70
Жамбыл облысының статистика жинағы.
Кестеде берілген мәліметтер Жамбыл облысындағы басты көрсеткіштердің бірі бидай
Сонымен, облыста кәсіпорындар мен ұжымдарды өзіндік шикізатпен қамтамасыз ету
Бірақ, облыс ауыл шаруашылығындағы реформаларды жүргізуден бастап ауыл
Өндірістің төмендеуі ең алдымен дән нарығының бақыланусыздығынан, демпигті бағалар
Нәтижелі болып реформа жылдары өндіріс 2 есе төмендеген бұл
Сонымен қатар, Жамбыл облысында, жалпы Қазақстан бойынша, соңғы жылдары
Ресей мен ТМД елдеріне өнімнің өткізуін тоқтату.
«шағын өндіріс» (ауыл шаруашылығы өнімін өңдеу бойынша( қолдайтын Үкімет
Шеттен келген азық-түлікке қатысты либералды саясат.
Ауыл шаруашылығы мен өндірушілердің байланысын талқылай отырып бұл мәселеге
1994 ж астық сатып алу бойынша мемлекеттік азық-түлік келісім-шарт
1996 жыл бастап Мемлекеттік азық-түлік келісім шарт корпорациясы
Вексельдер айналымы 3 айға жарайтын мерзімге шығарылды. Бұл мерзім
Ауыл шаруашылық өндірісшілермен келісім-шарттар аудан және облыс әкімдерінің жәрдемімен
Екінші транш 1996 жылмен 10 шілдесіне жоспарланған, қосымша мемлекеттік
Осы мезеттен бастап мемелекеттік азық-түлік корпорациясы мемлекет сенім хаты
Мемлекеттік азық-түлік корпорациялық несиелік қарызы сол мезете 200600000 ақш
Мемлекеттік азық-түлік корпорациясы қолдау мақсатында 1997 жылмен 5 қантарында
Вексель ұстаушыларға бидай берудің басты талабы - вексельдік бағдарламаның
Ал соммасы 10000$ кем вексель иелеріне вексель ААҚ «Қазкоммерцбанке»
1997 ж. 14 қантар мен наурыз аралығында 69,4 млн.
1997 жылмен шілдеде республикалық бюджеттің орындалуын бақылау бойынша. Есеп
1996 жылмен вексельдік бағдарлама түпке тұрған жоқ. Берілген бағдарламаның
3.2 Ауыл шаруашылық өндірушілер мен нан өнімдерін өндірушілер арасындағы
Нан өнімдерің өндіруші мекемелер мен ауыл шаруашылығы арасындағы
Бұл мәселені шешу үшін ауыл шаруашылығын көтеру мақсатында үш
Мемлекеттіқ ауыл-шаруашылық өнімдері нарығын бақылдаудан бас тартуы реформалардың халық
Саланы көтеру бойынша шаралар жиынтығы (бағдарламамен қарастырылған) мемлекеттік бақылау
Астық ең басты стратегиялық өнім болып табылады. Қазақстан қазіргі
Қазіргі кезде үкімет пен қоғам түсінгі бойынша экономикалық
Осы мақсатта ағымда жылдың өнімінен мемлекет шаруашардан тоннасына
Алайда бұл заңның іс жүзінде асуын толық деп айтуға
Бұл жағдайда шаруалардың басты мәселесі болып өнімді өндіру емес,
Үлкен өнім жиналған астықтың төмен сапасы мен сыртқы
Статистикалық органдардың мәліметтері бойынша 2000 ж бидай қоры республикада
Басты тақырыптан алшақтай отырып, статоргандардың берген мәліметтерінің дұрыстығын анықталған
Бұнның бәрі астықтық тиісті есеп алмауымен байланысты әсіресе
Оперативті және статистикалық мәліметтерді оларды салық және шекарадан өткізу
Республикадағы астық өнімінің жиналуына басты себепкер болған мал
Сыртқы нарыққа сатуға 1 және II класты [бидай] (25%)
Кезінде республикада мемлекеттік ресурстарда 4 млн тонна жем өндіріліп
Статистика мәліметтері бойынша (2003 жыл) жемге 170 мың
Біздің бағалауымыз бойынша, мал шаруашылығының толық қажеттілігі жем-шөп 5
Сонымен астықты өткізу мәселесінің шешімі республикадағы егін шаруашылығының тұрақты
Ол үшін мемлекет мынандай жоғарғы саласы: құс өсіру, торай
Бұл жағдайларда республика өнімнің экспорттық потенциалы 5-6 млн тонна
Осымен қоса, мемлекеттік бақылау негізі болып тауар өндірушілерге
Жақын арада сыртқа экспорт көлемін ұлғайту мүмкіндігі жоқ көрінеді,
3.3 Ауыл шаруашылық өндірушілерді бақылаудағы шетелдік тәжірибе
Бұл жағдайдан шығу амалы мынада: Қазақстан, АҚШ, Канада, Австралия,
Жоғарады айтылған мемлекеттерде ең басты мәселеге тауар өндірушілердің мүдделері
Бұл коммитеттің басты мақсаты: фермелер өндірген астықты ішкі және
Бидайды толығымен өткізгеннен кейін Коммитет толығымен түскен пайдаға есеп
Ал АҚШ-та Конгресс бекіткен кепілді ең төмен бағалар белгіленген,
Францияда ұйымдастырылған мемлекетпен тікелей бақылауға алынған өнім нарығы қызмет
Қазақстанда бидай өнімін іске асырумен түрлі көптеген фирмалар айналысады.
Бұл жерде бір қызық жәйт байқалады: 3 жыл бойы
Сонымен қатар, үкіметтің басты функциясы болып нарықтық жүйенің
Әзірше нарық аренасындағы жағдай өндірушілердің үлесіне қолайсыз болып отыр.
Нарықтың басты элементі болып тауарлық (астық) биржалары табылады, олардың
Алайда үкімет бұл жұмысты тоқтатып отыр. Белгісіз себептерге
Астық нарығын реттеу жалпы сатып алушылардың әрекетінің лицензиялануын
Итнформациялық-маркетингтік жұмыс әлі күнге дейін дамымаған. Өркениетті нарығы бар
Жоғарыда айтылғанның барлығы Астық туралы заңның түзетілуі мемлекеттің астық
Сонымен қоса, мемлекет экономикасының жоғарылауы оған ұсақ шаруалардан бидай
2002 жыл мемелкетпен бекітілген астық сатып алу көлемі 1,5
Сонымен қатар, өнімді жылдар өнімсіз, қалайсыз жағдайлы жылдармен алмасуы
Сонымен қоса, астық нарығындағы ең үздік менеджер ретінде мемлекеттің
Бұл функцияларды орындау үшін «Азық-түлік Корпорациясы» (материалдық, техникалық, кадрлық
Шешілмеген мәселе болып өндірушімен қабылдаушылардың арасындағы экономикалық арақатынас мәселесі
Бұл мәселені шешу үшін біздің көзқарасымыз бойынша. Мемлекеттік нан
Ол ұсынушы мен алушыдан дербес болғандықтан арбитр қызметін
Нан қабылдаушы кәсіпорындармен белгіленген тарифтерді белгілу нарыққа сапасы жағынан
Мемлекет тарапынан реттеу жұмыстарының масштабтары, мемлекеттік сатып алу мен
Шаруалардың қаржылай жетіспеушілігі ауылдың материалдық-техникалық базасының нығыда ауыл адамдарына
3.4. Ауыл шаруашылық аралық байланыстарды дамыту және нығайту
Қазақстанның шаруашылық өмірінің 1992-ші жылдан бері либералданған кезеңінен бастап,
Бұрынғы жоспарлы жүйе кезінде еліміздің экономикасы барлық ауыл шаруашылық
Шикізатты қою, қайта өңдеу және тасымалдау жайында келісім-шарттар жасалатын.
Даярлау рұқсатынсыз өнімді келісімде көрсетілмеген, өзге орындарда сатуға тыйым
Астықты міндетті түрде мемлекетке қою міндеті жойылғаннан соң, тәуар
Егер, ол сату-сатып алу тәуар биржалары арқылы өркениетті формада
Ауыл шаруашылық тауарларын қайта өңдейтін көптеген мекемелер ауыл шаруашылық
Ауыл шаруашылық өнімдерін сату формалары мен ауқымдары барлығы нарықтағы
Астықты мемлекеттік сатудың қысқаруына, элеваторлардың жекешелендіруіне байланысты, Нан қабылдау
Астық нарығының қалыптасуын ұйымдастыру формалары мен экономикалық қатысушылардың өзара
Автор А.Стронгина өзінің мақаласында ''сауданың қазіргі кездегі еркіндігісипатында бәрі
Оның айрықша сипаттары-бартерлік мәмілелердің кеңеюі, баға қою тауқыметі, биржаның
Соңғы уақыттарда көптеген мамандар айтатындай, ауыл шаруашылығының айтарлықтай қайта
ҚР азық-түлік астығына деген сұрансы 36-37 млн. т. 2003-ші
Соңғы жылдары Қазақстан экономикасынан байқалған өнеркәсіп және ауыл
Кооперативті жүйенің тарихи қалыптасуын талдау, шаруашылықтың бұл формасы бәсекелестік
Елімізде кооперацияның вертикалды формаларын құруда ұйымдық-құқықтық негіздерді зерттеу құқықтық
-ауыл шаруашылық қызмет ету кооперативын тек ауыл шаруашылық тәуар
-''пайдалану кооперативын'' оның міндеттеріне сәйкес келмейтіндігі себепті, ''маркетингтік кооператив''
Қазақстан жағдайында қалыптасқан нарықтық орта маркетингтік кооперативтар дамуына қажетті
Вертикалды кооперацияның потенциалдық артықшылықтары кооперация қызметтерінің саласына байланысты. Осы
Астық нарығының жалпы бағасы келесі факторларды анықтады: соңғы бес
Жаңа экономикалық шынайылық және шикізат нарығындағы, астық нарығындағы
Жаңа технологияларды енгізу, шикізатты тимді пайдалану және оны тереңірек
Облыстың ірі нан комбинаттары керісінше, кондитерлік бұйымдар өндірісі ауқымы
2003-ші жылы облыста 33,1 мың тонна нан пісірілді, ол
Қазіргі кезде, дәнді нан шикізатына әрекеттік жіберу бағалары 38-45%
Мұнан басқа, астық пен ұнға деген баға өсуде. 2004-ші
2004-ші жылдың 20 ақпан күні мемлекеттік нан инспекциясы басқармасының
Нанның бағасын тоқтату, нан пісіру салықтарынан жеңілдіктер алуға-атап айтқанда,
Қазақстандағы агроөнеркәсіптік даму интеграциясының бағдарын қарастыру, интергациялық барыстың өзара
Нарықтық экономика шараларында аграрлық сала ауыл шаруашылық, ол үшін
Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешені ірі және орташа мекемелермен, ауыл шаруашылық
16-Кесте.
Қазақстан ның ауыл шаруашылығына жататын мекемелердің орташа саны, бірегей
Мекемелер түрлері 1999 2000 2001 2002 2003
Өнеркәсіптер барлығы 3753 3784 3937 3430 4159
Ірі және орташа мекемелер 297 288 275 248 283
Ауыл шаруашылық және өзге де өнеркәсіптік емес ұйымдар балансында
Ұсақ мекемелер 849 927 699 785 848
16 ҚР ауыл шаруашылық министрлігінің статистика жинағы
Қазіргі уақыттағы экономикалық шаралардың қиыншылықтарына қарамастан, ауыл шаруашылығы салаларындағы
17-Кесте.
Қазақстан ауыл шаруашылығының өнім өндіру ауқымының қарқыны, млн.тң.
Жылдар
Салалар атаулары 1999 2000 2001 2002 2003
Ауыл шаруашылығын-дағы барлық мекемелері бойынша 6771 11608 23486 29533
Ауыл шаруашылығын өндіріс құралдарымен қамтитын салалар 434 828 1485
Ауыл шаруашылық шикізаттарды қайта өңдеуші салалар
6337
10780
22001
27500
33509
Сонымен қатар, тамақ өнеркәсібі 5474 9362 2002 24535
Ұн-астық және жем-арпалық 852 1406 1981 2947 3461
17 Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы Министрлігінің мәліметтері бойынша.
Қайта өңдеу өнеркәсібінің барлық салаларында талдалған кезеңде өнеркәсіптің айтарлықтай
Қайта өңдеу және тамақ өнеркәсібінде, тамақ салаларының өндіріс ауқымының
Соңғы жылдары тартымды жай-қайта өңдеу мекемелеріне шикізаттың түсуінің артуы
2003-ші жылы тамақ өнеркәсібі мекемелері тәуар өнімдерін өндіріп, әрекет
Өнім өндірудің өсуі ауыл шаруашылық мәдениеттеріне валдық жинау өсуі
2004-ші жылғы болжамдар бойынша қайта өңдеу мекемелерінің негізгі капиталына
Мекемелерге шикізат қоюдың тұрақсыздығы себептерінің бірі қайта өңдеу астығы
Әлемдік тәжірибе мен қазақстандық астық өндірушілердің тәжірибесі сатылған бағалардың
Сондықтан, агроөнеркәсіптік интеграцияны екі бағытта жүргізу қажет:
1.Ірі ауыл шаруашылық мекемелер өндірілген барлық өнімдерді меншікті терең
2.Агроөнеркәсіптік қалыптасулар негізін қайта өңдеу және ауыл шаруашылығы мекемелерінсіз
Мұнда агроөнеркәсіптік қалыптасулар бірінші кезеңде қаржылық және ұйымдасқан мемлекеттің
Көлденең интеграция ауыл шаруашылығында ауыл шаруашылығы мекемелері және шаруа
Вертикалды интеграция жағдайында мекемелер өзара технологиялық байланысты, өнім өндіру
Осымен қатар, тәжірибеде интеграцияның үшінші аралас түрін де айрықшалайды,
Агроөнеркәсіп кешенінің қалыптасуы, агробизнес-жалпылама әлемдік заңдылық. Агроөнеркәсіптік кешен ауыл
Ауыл шаруашылығы мекемелері қызметтерін белсенді етудің маңызды шарасы және
70-ші жылдары агроөнеркәсіптік итеграция салалық қағидамен, яғни, өндіріс және
80-шы жылдар кезеңі территориалдық түрлік агроөнеркәсіп қалыптастыру құрумен (агроөнеркәсіптік
Агкроөнеркәсіптік интеграция барысының дамуы агроөнеркәсіптік интеграцияда түпкілікті айрықшаланады. Бұл,
Агроөнеркәсіптік қалыптасу құрылымы өндрістің аумақтық маманданбауынан көптеген аумақтық азық-түліктік
Келісім-шарттар қатынасы негізінде жаңа интегрирленген жүйелерді құрудың бірінші кезеңі
Интеграцияланған құрылымдардың ерекшеліктеріне қарамастан, (меншік формасы бойынша, басқару әдістері
Сонымен, агроөнеркәсіп интеграциясы бағытының астық облысында дамуы қазіргі
- ауыл шаруашылық тауар өндірушілермен қайта өңдеу өндірістерін құру;
-ауыл шаруашылық тауар өндірушілерімен және қайта өңдеу өндірістері мекемелерімен
-бәсекелестікке қабілетті ауданаралық бірлестіктер аумақтық (облыстық) дәрежеде;
-агроөнеркәсіптік қалыптастыруларды мекемелермен және түрлі салалардағы ұйымдармен құру.
Интеграциялық барыстардың даму тәжірибелері өзінің құрамында түрлі өзектерді біріктіретін
Алайда, орлар көбіне объективті шаралары ескерілусіз ұйымдасып, нәтижесінде бас
Агроөнеркәсіптік қалыптасуларды көтеру мақсатында:
1.оның бескелестік қабілетімен қамти отыра, астық өндірісіне кететін шығынды
2.ауыл шаруашылық ұйымдарына берілген жеңілдіктердің жойылуына алып келетін, астық
Ауыл шаруашылығы саласында интеграция мәселелерімен айналысу, бүгін пайда болған
Өнеркәсіп түрлеріндегі ауыл шаруашылық мекемелерінде табысты қызмет атқаратын интеграциялық
Қазақстанда бар интеграциялық құрылымдар өздерінің өмір сүру қабілеттіліктерін дәлелдей
Көптеген ауыл тұрғындары үшін бұл жанұяларын тек тамақпен қамтып
Интеграциялық қрылымдардың жұмысының қорытындысында бақылау асты мекемелерінде базалық құрылымдар
Бүгінде көптеген табысты қызмет атқарушы қайта өңдеу мекемелері сенімді
Әрине, инвестициялық көмек жаман болмас еді, бірақ өкінішке орай,
Құрылған интеграциялық құрылымдардың өндіріс және астықты қайта өңдеу саласында
Республиканың кейбір облыстарында шаруашылықтар біріктіріліп, ауданда бір агрофирма құрылып,
Мұндай интеграциялық құрылымдардың артықшылықтары материалдық және құрылым ішіндегі қаржылық
ҚОРЫТЫНДЫ
Берілген тақырып бойынша зерттеулер жұмыстарын жүргізіп, сол нарықтық
Тамаша басқаруға кәсіпорындар міндетті түрде өздерінде бар ресурстар мен
Осы жағдайда басты мәселе болып шикізаттар мен материалдардың
Шаруашылықтық істерді жоспарлау кезінде, әсіресе ұзартылған кезеңдерде (тоқсан, жарты
Финанстық шаруашылықтық әрекеттердің шығырылған анализі өнеркәсіптің 2003 жылғы есептеуі
Өнеркәсіп өзінің шығаратын өнімдері бойынша жеткілікті рентабильде болып табылады
Сондай-ақ өнімнің өзіне турарлық көрсеткішінің өсінуінің орнына және реализация
Осы анализден кәсіпорын нанды шығаруда өз бағасымен қалдыра отырып,
Шығындардың өзгерісінің тағы да басқа жолы – бұл қолданбалы
Мысалы, егер басқару шығындарының негізгі бөлісулері саяси жағдайдың өзгеруі
Тіпті шығарылған өнім өспесе де, шығындар абсолюттік және қатыстық
Сондай-ақ, нарық талаптарының күшіндегі буындар, яғни шикізаттық белгілі
Осындай нарыққа сатушылардық активті ізденіс кәсіпорынға шикізатты мықты қатыстықты
Бірақ оған қоса өнімнің шығынына сатып алынатын шикізаттардың
материалдар бойынша сондай-ақ төлем ақының қоры бойынша да шығын
шикізапіпен материалдардың жеке түрлеріндегі құнның өзгеруі
өнімнің шығарылуының өзгеруі есептепеді
Осыған қоса кәсіпорын өнімнің өз қунылық төмендезіне әсер ететін
Методологиялық негіз ең алдымен әрекет етуші кәсіпорындар мен сапасы
Бірақ дәл сол мезгілдерде дұрыс шығарулар үшін әлеуметтік
Мемлекеттік қолдауынсыз бұл мәселелерді шешу нарықтық талаптарда өте қиын.
минималді дәрежеде гарантия берген сатып алу бағаларын стратегиялық ауылшаруашылық
тауар өндірушілердің кірістерінің өсуіне өнім таратудан сол сияқты орталық
ұстаулардағы шектеулі ұстіңгі потолокты мақызды толоқтану өнімдеріп қуру арқылы
бірінші қажеттіліктіөнімдерді тароту да түгелінен және жеке сауда кәсіп
Қолданылған әдебиеттер тізімі
“2003-2005ж. Азық-түлік бағдарламасы” Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының “Астық туралы заң”
Назарбаев Н.А. Стратегия “Қазақстан-2030”. Ел
Қазақстан Республикасының 2003-2005 жж. Арналған
Қазақстан Республикасының “Шектеулі және қосымша
Абдильдин С. Агробизнес: бизнес-план. – Алматы,
Анализ хозяйственной деятельности пищевой промышленности.
Афанасьев М.П. Маркетинг: стратигия и практика
Винокуров В.В. Организация стратегического управления на
Герчикова И.Н. Менеджмент. – М.ЮНИТИ, 2001
Гончаров В.В. В поисках совершенства управления.
Диксон П.Р. Управление маркетингом. – М. ЮНИТИ, 2001
Есиркепов Т., Мырзагельды К. Становление организационно-правовых
Калиев Г. Аграрная реформа в Казахстане:
Кретов И.И. Маркетинг на предприятии. М.Финстатинформ,
Куватов Р.Ю. және т.б. АПК: Новое
Мамыров Н.К. Менеджмент и рынок: казахстанская модель. -*
Мескон М. Және т.б. Основы менеджмента. –
Насковец М.Д. “Концепция национального маркетинга” Алматы,
Оспанов М.Т., Аутов Р.Р., Ертазин Х.
Савицкая Г.В. Анализ хозяйственной деятельности предприятия. –
Хожаназаров Қ. “Маркетинг негіздері” Алматы, Экономика”,
Экономика пищевой промышленности. Под ред. Василенко О.В.,
Экономика предприятия. Учебник. Под ред.
Экономика хлебопекарного производства. Под ред. Комарова
“Интер-Трайд” ЖШС-нің 200-2002 жылдардағы есептері
1 Аль-пари журналынан № 28 7-8 бб.
2 Жамбыл-нан өндірістік тәжірибелік есебінен
6
=
=0,6315;
=
=0,6326;
=0,6328;
=
=72,411




Ұқсас жұмыстар

---

Қызылoрдa oблыcы Қaзaлы aудaнының Oрынбeк шaруa қoжaлығын құрудa тиімді жeр үлecін aнықтaу

---

Жерге ораналастыруды жобалау

---

Шаруашылық жерге орналастыру жайында жалпы түсінік

---

“Өндірістің ауыл шаруашылығымен байланысын жақсарту механизмдері”

---

Жерге орналастыру жобасы

---

Шаруашылық - аралық жерге орналастыру

---

Шаруа қожалықтарының және кәсіпкерліктің даму жағдайы

---

Ішкі шаруашылық жерге орналастыру жұмыс жобасы

---

Жерге орналастырудың экономикалық факторлары

---

Шаруашылық аралық жерге орналастыру жобалары

---