ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚТЫ ҚҰРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

ЖОСПАР
КІРІСПЕ 4
1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМСЫЗДАНДЫРУДЫҢ ТАЛДАУЫ ЖӘНЕ ШОЛУ 6
1.1 оқу үрдісіндегі электрондық материалдардың рөлі 6
1.1.1 Дистанциондық оқыту технологиясы 6
1.1.2 Электрондық оқулықтарды сабақта пайдалану тиімділігі 9
1.2 Электрондық оқулық құрау әдістеріне шолу 14
1.3 қазақстан республикасының оқуындағы кредиттік технология 17
2 МУЛЬТИМЕДИА ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ ҚҰРАЛЫ
2.1 Мультимедиялық технология 22
2.2 MS POWER POINT АРҚЫЛЫ ПРЕЗЕНТАЦИЯЛАРДЫ ЖАСАУ 28
2.3 ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚТЫ ҚҰРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ 37
ҚОРЫТЫНДЫ 45
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 46
КІРІСПЕ
Өзектілігі. Қазіргі уақытта тез және нақты жаңа өмірге жол
Осы уақытқа дейінгі астрометрияда қолданылып келе жатқан жасанды интеллект
Тасымалдауға арналған ойластырылған зерттеудің жолдары. Яғни оқушылар мен студенттердің
Астрометрияны оқыту, пәннің өз ерекшеліктеріне байланысты, жаңа ақпараттық технологиялар
«Астрометрия» оқулығында физиканың тарауларының материалдары да, астрономия элементтері де
Жұмыстың мақсаты:жоғары оқу орындағы «физика және астрономия» курсының тақырыптарын
Зерттеу объектісі:сайт құру технологиялары.
Зерттеудің ғылыми жаңалығы:жоғары оқу орындағы «астрометрия» пәнінің мазмұны ғылыми-
Шешілетін ғылыми мәселенің қазіргі заманғы жағдайын бағалау: жасалып отырған
Автордың қорғауға шығаратын негізгі ережелері:
Пәннің Оқу Әдістемелік Кешенін өзгерту, толықтыру, жаңғырту;
«Астрометрия» пәнінің дәрістері бойынша презентацияларды әзірлеу, дайындау;
Мультимедияны қолдана отырып, оқудың негізгі аспектілерін суреттеу;
«Астрометрия» пәні бойынша электрондық оқулық жасау.
Жобаның тәжірибелік мәні:электрондық оқулықты жоғарғы оқу орындарындағы астрономия
Қолдану нәтижесі:студенттердің астрометрия пәнін игеруде білім деңгейлерін жетілдіру үшін
Жұмыстың құрылымы: курстық жоба кіріспеден, 2 бөлімнен, қорытындыдан және
1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМСЫЗДАНДЫРУДЫҢ ТАЛДАУЫ ЖӘНЕ ШОЛУ
1.1 оқу үрдісіндегі электрондық материалдардың рөлі
1.1.1 Дистанциондық оқыту технологиясы
Информатизацияланған мекемелерде оқу мектептеріне түсетін екпінді үдеріс болып табылатын
Бұл термин осы уақытта өте төзімді және осы түрлерге
Демек, оқулық электронды да, қолжазба да ретінде болады. Олардың
Оқу материалы білімнің нақтылы аясында баяндалады;
Бұл материал ғылым мен мәдениеттің жетістіктерімен негізделген;
Оқулықтағы материалдар жүйелі түрде баяндалады, яғни, көп элементтерден тұратын,
Электрондық оқулық - оқу курсының немесе үлкен бөлімнің дербес
Электрондық оқу құралытеориялық материалдарды, текст, график немесе мультимедиялық түрінде
Лабораторлық практикумның болу мүмкіндігі шектелген. Оқу құралы электрондық оқулыққа
Елбасының «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты жолдауында: «Біз бүкіл
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту үрдісін үздіксіз және
Электрондық оқу материалдары көбінесе ашық дистанциялық білімнің (АДБ)
Электрондық материалдардың режимдерінің бірі болып табылатын дистанционды оқуды қарастырамыз:
Дистанциондық оқыту технологиясы— бұл сыртай оқу және интернет жүйесі
Оқудың дистанциондық түрі бұл сыртқы бөлімде білім алуда
Дистанциондық оқу қызметінің негізгі бағыты жаңа ақпараттық және инновациялық
электронды оқу-әдістемелік материалдар әзірлеу;
қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды және телекоммуникация құралдарын пайдаланып, оқу
дистанциондық оқыту әдістерін қолданып, білім беру үдерісін ұйымдастыру және
Дистанциондық оқудың негізгі мақсаттары:
білім мен дағдыларды оңтайлы үйретуді қамтамасыз ететін ашық және
тиімді оқу-кәсіби бағдарламалары мен технологияларын, ең бастысы, дистанциондық білім
компьютерлік, аудио/видеотехника құралдарын, телекоммуникациялар және мультимедиа құралдарын білім беру
қызмет бағыты Дистанциондық оқудың мақсаттарына сәйкес келетін және дистанциондық
дистанциондық оқу технологиялары негізінде жоғары оқу орнына дейінгі, орта
қойылған мақсаттарға жету үшін Қазақстан Республикасының және басқа елдердің
Оқушыларға мақсатты дұрыс құрастыруға мүмкіндік береді:
Оқылатын тақырып бойынша ойлау қабілетті дұрыс келтіру;
Маңызды мәселелерге ықылас бөлу;
Текстерге, тапсырмалар мен басқа бағалатын құралдарға мұқият дайындалып келу.
Дистанционды оқу курсын құру және жоспарлау кезінде педагог қызметінің
Дистанционды оқудың жолы:
Дистанционды оқудың алдында психологиялық тесттен өту қажет;
Оқу материалы жіктелген түрде келтірілген. Бұл оқушыларға әр тақырып
Бақылау білімі әр құрылым бойынша тесттік бақылауының толық және
Дистанциондық оқудың негізгі оқу құралы электрондық оқулық болып табылады
1.1.2 Электрондық оқулықтарды сабақта пайдалану тиімділігі
«Білім туралы» заңда білім беру жүйесінің басты міндеті «Ұлттық
өз еңбегін ғылыми негізде ұйымдастыра білу, кәсіптік қызмет саласында
өзінің кәсіптік қызметінің түрі мен сипатының өзгеруіне пәнаралық жобаларымен
Қазіргі кезеңдерде негізгі мәселелердің бірі – оқыту процесін де
Оқушы өзін қоршаған ортаны барлық сезім мүшелері арқылы танып,
Қазіргі кезде мектепте жас ұрпақ тәрбиесі, оның жеке тұлғасының
Оқушы білімінің сапалы болуы бір жағынан мұғалімнің сабақ беру
Бүгінгі күннің басты ерекшелігі оқу процесінде жетілдіру жолында ең
оқу материалдары туралы оқушыларға дәл және толық ақпарат беру
абстрактылы оқу материалдарын нақтылыққа жеткізіп, оқытудың тиімділігін жетілдіреді;
оқу материалының маңызын арттырып, уақыттан ұтып, есте сақтау қабілеттерін
мұғалім мен оқушы еңбектерін жеңілдетіп, пікір алысып, байланыстарын арттырады.
Қазіргі таңда дайындалған электрондық оқулықтарда мынадай жағдайларды ескеру керек:
белгілі бір пәнге байланысты дайындалған электрондық оқулықтың сол пәннің
электрондық оқулықтар оқытылатын тараулар мен тақырыптарға қатысты дәріс конспектісін
зертханалық және тәжірибелік тапсырмаларды орындауға арналған қосымша материалдар;
материалға қатысты анықтама, библиографиядан тұратын көмекші материалдар;
аралық және қорытынды бақылау сұрақтарынан тұратын тест;
материалды дайындауда пайдаланылған әдебиеттер тізімдері қамтылуы.
Информатикадан оқушы үшін электрондық оқулықты қолдану тиімді [9].
Электрондық оқулықты қолдана отырып оқушылар төмендегідей жұмыс жасауға мүмкіншілігі
Өтілетін материалдарды дұрыс әрі жеңіл түрде түсінуге;
Оқушының өздігімен дайындалып, жұмыстың барлық кезеңдерінде өзін – өзі
Жұмысты тиянақты түрде орындап, мұғалімге файл түрінде тапсыруға;
Түсінбеген тақырыптарды шексіз қайталауға;
Оқулықты сабақтарда қолданып, оқушының өз деңгейінде тапсырмаларды таңдауға;
Қажетті материалдарды жылдам іздеп табуға мүмкіндік туғызады.
Ақпараттық технологиялардың мүмкіндері пайдаланып жасалынған электрондық баспа оқулығын пайдалану
Электрондық оқулықты қолдану саласы өте кең: электрондық – оқыту
Мен өз сабағымда электрондық оқулықтарды пайдаланып өтемін. Бұның тиімді
Электронды оқулық мынадай жағадайларда тиімді:
1) тез арадағы кері байланысты қамтамасыз етеді, яғни интерактивті
2) қажетті ақпаратты тез табуға көмектеседі, іздеу жай оқулықта
3) гипермәтіндік түсіндірмелерге бірнеше рет енген кезде уақытты үнемдейді;
4) экранға мәтінді шығарып ғана қоймай, сонымен бірге көрсетеді
5) нақты тарау бойынша нақты тұлға үшін ең сәйкес
6) Интернет көмегімен қажетті ақпаратты жаңартуы мүмкін.
Қазіргі кезде компьютерлік дидактикалық программалардың келесі типтері белгілі[14]:
бақылаушы программалар – кейбір істерді жоспарлау және орындау жолында
2) оқыту програмамлары – оқушыға оқу материалы мен ол
3) үлгіленуші программалар – оқушыдан талап етілетін тапсырмаларды беру;
4) жаттығу программалары – есепті шешудің техникалық дағдылануларын бекіту
5) дидактикалық ойындар – ойын үрдістерін пайдаланып, оқушыға сұраұқтарға
6) гипермәтіндік жүйелер – негізінен мультимедиалық анықтамалардан тұрады, ақпаратты
Мұндай жағдайларда студенттің компьютерлік оқыту программаларымен байланысы оқытушының тәжірибесіне
Электрондық оқулықты пайдалану арқылы:
сабақта техникалық құралдарды, дидактикалық материалдарды қолдану тиімділігі;
мұғалімнің ақпараттық – коммуникациялық технологияны меңгеруі;
оқушының пәнге қызығушылығы;
алынған білім, дағды деңгейі;
білімнің тереңдігі;
тексеру түрлері, бағалау;
практикалық дағдыларды игеру мүмкіндігі артады.
Қорыта келгенде электрондық оқулықты қолдану барысында оқушылардың сабаққа деген
Тақырыпты өзіндік меңгеру: әр оқушының, студенттің белгілі бір қабілеті
Оқушының, студенттердің ойлау және өзіндік білім алу қабілетін дамыту:
Оқушыларға, студенттерге білім берудің барлық сатысында берілетін әр деңгейлі
Оқушының өзіндік білім алуы, алған мағлұматты жетік меңгеруіне септігін
1.2 Электрондық оқулық құрау әдістеріне шолу
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, автоматандырылған оқыту жүйесінің қолданушылары мен
Қолданушылар үшін: әр түрлі деңгейдегі оқытуды ұйымдастыру – алғашқы
енгізілген анықтамалардың дұрыстығын тексеру;
анықталмаған ұғымдардың тізімін қалыптастыру;
ерекшеленген ұғымдар үшін байланыс графын тұрғызу.
Бұл жобада оқыту жүйелерінің құрастырушыларына қатысты барлық мүмкіндіктердің екінші
Электронды оқулықтардың құрылымын өңдеу және ерекшелеу жүйесі HTML тілінде
электронды гипермәтіндік оқулық ұғымының құрылымын тұрғызу;
қолданушы үшін көрнекі және ыңғайлы түрде алынған құрылымды бейнелеу;
құрылымдағы элементті іздеу;
құрылымды қараудан оқулықты қарауға көшу мүмкіндігі;
алынған құрылымды өңдеу:
- құрылымдағы анықтамалардың дұрыстығын тексеру;
- алғашқы ұғымдардың тізімін ерекшелеу;
- ұғымдардың берілген жиыны бойынша ішкі құрылымды ерекшелеу.
Жүйенің құрылымын құру. Жүйе HTML тілінде жазылған гипермәтіндік электронды
Интерактивті тақтаның көмегімен:
Жазуға;
Түстерді өзгертуге;
Қолданған мағлұматты сақтауға.
ИТ қолдану барысында оқушы:
Нақты ақпаратты ұғынады;
Оқушының зейіні ақпараттық көрнекілік, дыбыстық, бейне көріністер қарау арқылы
Жаңа өтетін тақырыптың практикалық маңыздылығына ынталандырады;
Ақпаратты технологияны сабақ барысында қолдану оқушы мен мұғалімнің ақпараттық
ИТ қолдану оқу үрдісіне енгізу сабақтың дидактикалық мүмкіндіктерін, көрнекілігін,
Интерактивті тақтамен жұмыс жүргізу артықшылығы:
Барлық жастағы оқушыларға қолдану;
Қосымша реурстарды қолдану арқылы жұмыс жүргізу: интернет, веб-сайттар, электронды
Сабақты қызықты жүргізу;
Көрнекіліктердің түрлі түсті болуы;
Түстерді өзгерту;
Мұғалімнің интерактивті тақтаны қолданудағы артықшылығы:
Орталықтандырылып оқыта отырып, сабақ барысында барлық сыныпты қамту;
Кез-келген даярламалардың үстінен сызу, жазу, сурет салуға болады;
Тақтадағы мәтін, сурет, кестелерді сақтау арқылы оқушыларға басып беру;
Сабақ даярламасына қайта қолдану;
Даярламаларды жылма-жыл пайдалану;
Кәсіби өсуіне ықпалын тигізеді;
Ақпаратты технологияларды қолдану сонымен қатар оқушылардың ақпараттық, коммуникативті құзыреттілігін
Білім беру негізінде ақпаратты технологиялардың беретін мүмкіндіктері:
мультимедиалық кешен арқылы тез арада ақпаратты меңгеру, оқушы мен
оқушылардың заман талабына сай жобалардың құруы;
интернет арқылы алынатын ақпарат түрлерінің алуан түрлілігі;
оқушының танымдылық қабілеттерін дамытады;
сабақ барысында оқушының өздігінен білім алуда белсенділігі артады;
Пәнді оқытудағы негізгі жетістіктер:
Оқушылардың сабақты меңгеру барысында өздерін еркін сезінуі;
Тапсырмаларды оқушылардың ерекшеліктеріне қарай ескерілуі;
Тақырыптық бақылаудың жүйелі түрде жүргізілуі;
Электронды оқулық пен оқытудың негізгі мақсаты: "Оқыту процесін үздіксіз
Оқыту үрдісінде оқыту әдістерін тиімді пайдалану, білім беру жүйесін
Оқытудың тиімділігі оқытудың жеке тұлғалық стиліне, яғни, оқушыға оқу
Осылайша ақпараттық технологиялардың дамуы жаңа әдіс-тәсілдердің пайда болуына және
Электронды оқытудың технологиялық құралдарын былайша топтастыруға болады:
1. Аппараттық құралдар, мультимедиалық бағдарламалар және Интернет.
2. Электронды оқытуды әзірлеудің бағдарламалық құралдары.
3. Оқу үрдісін басқарудың ақпараттық жүйесі.
1.3 қазақстан республикасының оқуындағы кредиттік технология
2002 жылдан бастап, халықаралық ұлттық білім бағдарламасын қолдау мақсатында
Ұлттық білім берудің оқу бағдарламаларының халықаралық танылуын, білім беру
Кредиттік оқыту технологиясы - білім алушы мен оқытушының оқу
Кредиттік оқыту технологиясы кезінде оқу жұмысының еңбек сыйымдылығының есебі
Кредиттік оқыту технологиясындағы білім берудің оқу бағдарламалары және оқу
Білім берудің оқу бағдарламаларының мазмұны тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті
Оқу жоспарлары үш нысанда әзірленеді:
үлгі оқу жоспарлары;
жұмыс оқу жоспарлары;
жеке оқу жоспарлары.
Оқу жоспарларының барлық нысандарында әрбір оқу пәніне әріптік және
Үлгі оқу жоспары (бұдан әрі - ҮОЖ) - білім
Жұмыс оқу жоспары (бұдан әрі - ЖОЖ) - мамандықтың
Жеке оқу жоспары (бұдан әрі - ЖЖ) - білім
Кредиттік оқыту технологиясын пайдалану арқылы оқу
үдерісін ұйымдастыру
Кредиттік оқыту технологиясын пайдалану арқылы оқу үдерісін ұйымдаcтырудың басты
білім көлемін біріздендіру;
оқытуды барынша дараландыру үшін жағдай туғызу;
білім алушылардың өзіндік жұмыстарының рөлі мен тиімділігін күшейту;
білім алушының оқудағы шынайы жетістіктерін оларды тиімді бақылау рәсімдері
Кредиттік оқыту технологиясы мыналарды көздейді:
1) білім алушылар мен оқытушылардың әрбір пән бойынша еңбек
2) білім алушылардың жеке оқу жоспарын қалыптастыруға тікелей қатысуын
3) білім алушылардың оқытушыларды таңдаудағы еркіндігі;
4) білім алушылардың білім траекториясын таңдауына ықпал ететін эдвайзерлерді
5) оқытудың интерактивті әдістерін пайдалану;
6) білім беру бағдарламаларын меңгеруде білім алушылардың өзіндік жұмыстарын
7) оқу үдерісін ұйымдастыруда факультетке (институтқа) академиялық еркіндік беру;
8) оқу үдерісін қағазды және электронды тасымалдағыштардағы барлық қажетті
9) білім алушылардың оқудағы жетістіктерін бақылаудың тиімді әдістері;
10) әрбір оқу пәні бойынша білім алушылардың оқудағы жетістіктерін
Білім алушылар өздерінің ЖЖ-ын құру барысында:
1) кредиттік оқыту технологиясы бойынша оқу үдерісін ұйымдастыру ережелерімен
2) оқу пәндеріне тіркелудің және ЖОЖ-ға өзгерістер енгізудің белгіленген
3) осы Ереженің 30-тармағында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, тиісті деңгейдегі
Білім алушылар академиялық жұмылғыштығын қамтамасыз ету үшін жекелеген оқу
Білім алушы пән бойынша аралық аттестаттаудан өткеннен кейін өзінің
Білім алушылардың аралық аттестаттауын ұйымдастыру және өткізу офис Регистраторға
Пән бойынша қорытынды бағалау рұқсат беру рейтингі бағасын және
Оң қорытынды баға тиісті пән бойынша белгіленген кредит санымен
Білім алушылар қорытынды бақылаудан (емтиханнан) «қанағаттанарлықсыз» деген баға алған
Қорытынды бақылауда қанағаттанарлық бағаны көтеру мақсатында қайта тапсыруға рұқсат
«Қанағаттанарлықсыз» бағасын оң бағаға қайта тапсыру үшін студент келесі
Қорытынды бақылаудың бағасымен келіспейтін білім алушылар емтихан өткізілген күннен
ЖОО басшысының бұйрығымен емтихан сессиясы кезеңіне (аралық аттестаттау) апелляцияланатын
Өту балының төменгі деңгейін жинаған және келесі курсқа ауыстырылған
Білім алушылардың оқудағы жетістіктері (білімі, іскерлігі, дағдылары мен құзыреті)
Бір кредиттің құны оқу жылына белгіленген оқыту құны мен
Жеке кесте бойынша оқытудың бір кредитінің құны (пәнді қайта
Білім беру ұйымдарына даярлық жүргізілетін барлық мамандықтар бойынша оқыту
Аралық аттестаттаудың қорытындылары бойынша барлық емтихандарын "А", "А-", "В+",
Офис регистратор емтихан сессияларының қорытындысы бойынша жаздық семестр нәтижелерін
Курстан курсқа көшіру үшін өту балының төменгі деңгейінің көлемін
Ең төменгі өту балын ала алмаған білім алушылар оқу
Курс бағдарламасынан толығымен өтіп, бірақ белгіленген өту балының ең
Оқу курсына қайта қалдырылған білім алушылар бұрын қабылданған жеке
Қайта оқу курсына қалдырылған мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша
Емтихандар мен сараланған сынақтарды А, А - «өте жақсы»,
Екі дипломды білім беру бағдарламасын жүзеге асыратын жоғары оқу
Студенттерді ауыстыру және қайта қалпына келтіру кезінде оқу курсы
2 МУЛЬТИМЕДИА ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ ҚҰРАЛЫ
2.1 Мультимедиялық технология
Қазіргі заман білім беру жүйесі, білім беру жүйесін және
Соңғы жылдары барлық оқу пәндерінің циклы бойынша ақпараттар көлемі
Білім берудің ең маңызды мәселесінің бірі ол оқыту ақпараттарын
Оқыту ақпараттарының басқа түрдегі ақпараттардан айырмашылығы, оның өзінің анықталған
Қазіргі заманғы жаңа ақпараттарды беру әдістерінің жіктелуі бірінші кезекте
Оқыту ақпараттарының сызықты көрсетілімі кезінде оқыту материалын баяндау құрылымы
Оқыту ақпараттарының құрылымдық көрсетілімі оның оқытылуының жүйелік жолдарына негізделген.
Қазіргі уақытта гипертекст – ақпараттар көрсетілімінің жаңа түрі пайда
Қазіргі заман жаңа компьютерлік технологиялары гипертекстілік ортаға тәжірибе жүзінде
Бұл берілген сөздерге әртүрлі ақпарат көздерінде көптеген түсініктеме басқа
Мультимедиа түсінігі кең спектрдегі мәндерді қамтиды: бұл құрастыру
Мультимедиа әртүрлі программалық және техникалық құралдар негізінде құрылады, білім
Қазіргі заманғы жаңа аудиовизуальды (ыңғайлы навигация, иілгіш үлестік берілу,
Білім беру жүйесінде оқытудың мультимедиа-құралдары қазіргі таңда кеңінен қолданылуда
Соңғы кездері оқытудың мультимедиялық құралдарын Windows операциялық жүйелері үшін
Соған қарамастан қазіргі кезде мультимедиялық қолдауды пайдаланып дәрістерін, оқулықтарын
PowerPoint программасы – бұл слайдтар жиынын көрсету және құрастырудың
Мультимедиа білім алу үрдісін әртүрлі көрнекі ақпараттардың интеграциясының көмегімен
Интерактивтілік пайдаланушы талаптарына сәйкес ақпараттардың көрсетілімін басқаруға, материалдардың берілу
Мультимедиялық оқулықтардың интерактивтілігі мен иілгіштігі материалды өз бетінше оқып
Өзінің артықшылықтарына (көрнекілік, қолжетерлік, қолданудағы иілгіштік, интерактивтілік және
Мультимедиялық оқулық құрастыру арнайы анықталған білімді талап етеді. Оқытушы
Үлкен көлемдегі ақпараттар және материалдарды берудің артық құрылымдық әдістері
Мультимедиялық оқыту білім алудың дидактикалық принциптарына және ақпараттарды қабылдаудың
Толық кері байланыстың болмауы. Мультимедиялық программалардың интерактивтілік деңгейі адамдар
Программалық және аппараттық қамтама дұрыс орнатылған болуы қажет. Мультимедиялық
Білім беруде мультимедиялық құралдарды қолдану және өңдеумен байланысты қиындықтарға
Оқыту технологиясы – 1) білімнің, ғылыми жетістіктердің, техниканың белгілі
Ақпараттық технология – көбінесе, қағаз жүзінде әр түрлі мәліметтерді
Оқытудың ақпараттық технологиясы – оқыту технологиясын интерактивті программалық-әдістемелік сүйемелдеумен
Жаңа ақпараттық технология – компьютерлік техника негізінде ақпаратты жинау,
Ақпараттық технология – қазіргі компьютерліктехника негізінде ақпаратты жинау, сақтау,
Коммуникация – ақпаратты тасымалдап жеткізу әдістері мен механизмдерін және
Мультимедиа – графиканы, гипермәтінді, дыбысты, анимацияны, бейнелік көріністерді пайдалана
Мультимедиалық технология – бейнелік және аудио-эффектілік, әр түрлі мультипрограммалық
Мультимедиалық технологиялар мультимедиа өнімдерінің жасалу үрдісімен байланысты яғни, электрондық
Гипермедиялық технологиялар мәтінмен жұмыс істеудің және олрдың бір-біріне хабар
Оқу үрдісінде ақпаратты экранда бейнелеудің түрлі формаларын (график, қозғалыс,
Жоғарыда келтірілген құралдардың әрқайсысының өзінің оқу үрдісінде қолданылатын ерекшеліктері
Кәдімгі информатика оқулығы білімді жалпылауды, ойлау үрдісін реттеуде, материалды
Презентация – ойды, адамдар мен өнімдерді, шикізатпен қызмет түрлерін
MS Power Point программасының әрбір презентациясы слайдтар
1сурет – Слайдтың түрі
Слайд – көзге көрінетін күрделі көрініс. Оның құрылымына
Мультимедиялық технологияларды пайдалану негізінде жүргізілетін оқыту әдісі оқытудың теориясы
Оқыту әдісі деп оқытушы мен оқушының немесе мұғалім мен
Осы кездегі негізгі талап:
үздіксіз білім беру тәсілдерін іздеу
жастарды өз бетінше оқу тәсілдеріне үйрету
жаңа оқыту құралдары арқылы білім алу жолдарын іздестіру
шығармашылық және шеберлік іске баулу
Педагогикада белгілі бір пән бойынша оқыту жүйесін құру заңдылығын
Оқытушы - шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологияларды
Жаңа технологиялар - педагогтың мүмкіндігін күшейтетін құрал. Компьютер мүмкіндіктері
Компьютерді оқытушы косымша материалдар, әртүрлі анықтамалық мәліметтерден ақпараттар беру
2.2 MS POWER POINT АРҚЫЛЫ ПРЕЗЕНТАЦИЯЛАРДЫ ЖАСАУ
2.2.1 POWER POINT ТЕРЕЗЕСІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
MS Power Point – көрмелерді әзірлеуге арналған Microsoft Office
Көрме – Сіздің қандай да бір қызметіңізге байланысты материалды
PowerPoint-тың негізгі міндеті – ақпаратты қабылдаудың және есте сақтаудың
(2 сурет. Microsoft PowerPoint бағдарламасын іске қосу)
PowerPoint бағдарламасы мына әмірлерді орындау арқылы іске қосылады: Бастау
PowerPoint терезесінің құрылымы Windows қосымшалары терезелерінің дәстүрлі құрылымындай, үстелер
(3сурет. PowerPoint терезесінің құрылымы)
• Тақырып жолағы – құжат атауын және терезені басқару
• Стандартты құралдар үстелі – PowerPoint әмірлерінің басым бөлігінің
•Пішімдеу құралдар үстелі – пішімдеу әмірлеріне арналған батырмаларды қамтиды.
• Слайдтардың кішірейтілген үлгілері – көрме слайдтары арасында жылдам
(4 сурет. Жаңа жұмыс аймағы)
• Жұмыс аймағы – слайдтарды жасауға, онда нысандарды –
• Тапсырмалар аймағы – ағымдағы тапсырмалар тізімін қамтиды.
• Күй жолағы – құжат ақпаратын қамтиды.
• Сурет салу үстелі – сызбалық нысандармен жұмыс істеуге
PowerPoint-та қол жетерлік үстелдер жиынтығын WordArt, Сурет және басқа
Көрмені сақтау үшін Файл мәзірінде немесе Стандартты құралдар үстелінде
PowerPoint-та тартымды, кәсіби түрде безендірілген көрмелерді аз күш жұмсап
Microsoft PowerPoint-та көрме жасау барысы жалпы безендіруді таңдау, жаңа
(5 сурет. Слайдтарды безендіру)
PowerPoint-та Жұмысқа кірісу тапсырмалар аймағы жаңа көрмені жасау үшін
– Көрмені жасау. Слайдтар безендіру элементтерінің ең аз санын
– Ашу. Көрме бұрыннан бар безендірілген көрмеге негізделіп
– Безендіру қалыбынан. Көрме негізгі безендіру элементтерін, қаріптерді және
Слайдтардың барлығы біркелкі мәнерде безендіру мақсатымен, слайдтарды безендіру амалдарын
Оны шерткен кезде тапсырмалар аймағында безендірудің кішірейтілген эскиздері болып
Суретті слайдқа қою үшін, алдымен суретті сақтаған құжатты ашасыз,содан
6 сурет - Суретке кірістіру
Сізге қажетті безендіру қалыбын бір шерту арқылы таңдай аласыз.
Қалып барлық слайдтар үшін мына элементтерді белгілейді:
• өң түсін;
• байрақшалар мен нөмірлер мәнерін;
• тақырыптың түсі мен өлшемін;
• негізгі мәтіннің түсі мен өлшемін;
• өңдік суреттер, сызықтар, жиектер және т.б. түріндегі безендіру
Слайдты безендіру үшін сондай-ақ дайын түстер сұлбаларын қолдануға да
(7сурет. Түстер сұлбасы).
Слайдтың түстік сұлбасын қарап алу үшін оны бөлектеп алыңыз
Безендіру қалыбы әдепкіде белгіленген түстер сұлбаларын, сондай-ақ осы қалып
Көрмеге жаңа слайдты кірістіру үшін Жаңа слайд батырмасын басу,
Слайдтарды безендіру кезінде мәтіндер, суреттер, клиптер, дыбыстар сияқты түрлі
Сызбалық нысандарды кірістіру, сондай-ақ оларға қатысты түрлі әмірлерді орындау
(8 сурет. Слайдқа дыбысты қою)
Сурет салу құралдар үстелі слайдқа мәтінді, Өзкескіндерді, WordArt нысандарын,
Суретті слайдтың еркін таңдап алынған тұсына орналастыру үшін Сурет
Пішімдеуді орындау үшін мәтіннің айналасындағы жақтауды шертіп (жүгіргі жоғалып
недәуір ірірек өлшемді таңдау (Қаріп өлшемі батырмасы);
ежелерге бөлу (әр жолдың аяғында пернесін басу);
ежелерге қатысты нөмірлеуді немесе байрақшаларды орнату (Нөмірлеу және Байрақшалар
жақтау ішіндегі мәтінді сол жақ, оң жақ немесе ені
қаріп түсін таңдау және т.б.
Қызыл ирек сызықпен асты сызылған сөзді қатесі бар-жоғына мәтінмәндік
Слайдтың барлық дерлік нысандарына (сызықтардан басқа) мәтінді үстеуге болады.
Бұл элементтерді слайдқа кірістіру үшін Сурет салу құралдар үстеліндегі
Кескін сызықтарының түсін өзгерту үшін Сызық түсі , ал
Көлем батырмасы кескінге үш өлшемдік мән үстейді. Сызықтың жуандығын
Өз компьютеріңіздегі жинақтан сурет не фотосуретті кірістіру үшін мына
1. Сурет салу құралдар үстелінде Суретті кірістіру батырмасын басыңыз.
2. Қажетті суретті қамтитын қалтаны көрсетіп, сурет файлын бөлектеп
Кірістіру әмірін орындаңыз.
Осы құралдар үстелінің көмегімен жаңа суретті кірістіруге, суретті ақ-қара
Дайын суретті кірістіру үшін Сурет салу құралдар үстелінде Суретті
WordArt мәнеріндегі жазбаны да дәл осындай алгоритммен: Сурет салу
PowerPoint көрмесі слайдына диаграмманы Кірістіру – Диаграмма әмірлерінің көмегімен
Егер Сіздің слайдыңызда бірнеше нысан бар болса, олардың бір-біріне
PowerPoint көрмесі өзге бағдарламалар құжаттарынан мультимедиалық нысандарды – бейнеклиптерді,
PowerPoint қарапайым нысандарға жан бітіруге мүмкіндік береді. Өзгертпелі жан
Бұл үшін Слайдтарды көрсету мәзірінің Жан бітірімді баптау әмірін
Есіңізде болсын – жан бітірім пәрмені әрбір нысан үшін
• Файл дыбысы әмірін таңдап, осы файл сақталып тұрған
• Суреттер жинағының дыбысы әмірін таңдап, айналдыру сызығының көмегімен
Сұхбат терезесі пайда болған кезде мына әрекеттердің бірін орындаңыз:
Слайдты көрсету кезінде музыка немесе дыбыс өз бетімен ойнатылуы
Музыка не дыбысты дыбыс белгішесін нұқу бойынша ойнату үшін
Көрмені көрсетер алдында слайдтар ауысымы қалай жүретінін шешіп алу
Слайдтар ауысымын дыбыспен сүйемелдеу үшін Слайдты көрсету мәзірінде Слайдтар
Шындап келгенде, слайдтағы әрбір нысанды слайдтар ауысуын басқарушы батырмаға
Егер Сіз ағымдық слайдты көрсеткіңіз келсе, Слайдты көрсету (ағымдық
Көрсетуді бірінші слайдтан бастау үшін мәзір жолағының Слайдты көрсету
Слайдтар көрсетілімі режімін жабу үшін, яғни, слайдтарды көрсетуді тоқтату
2.3 ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚТЫ ҚҰРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
2.3.1 ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚТЫҢ ЖАЛПЫ ТҮРІ
Компьютерлiк оқыту жүйесiнiң бiрi электрондық оқулық, оның мүмкiндiгiне байданысты
Электрондық оқулық - компьютерлiк педагогикалық проблемалық құрылғы,
Электрондық оқулық жаңа оқыту құралы сияқты толық, ашық және
Электронды оқулықтың кейбiр бөлiктерiне тоқталайық.
Электрондық оқулық кiшкене ғана мәтіндік
Дәстүрлi оқытуда жаңа материалдарды түсiндiргенде
ЮНЕСКО берiлгендерi бойынша қабылданатын ақпарат
Электрондық оқулықтың оқу элементтерiне гиперсiлтемесi және
Жаңа ақпаратты қабылдау сапасы, сараптау
Электрондық оқулықта пайдаланған әдебиеттер тiзiмi
Электрондық оқулық ешқашан да кiтаптың
Информатика пәнi бойынша электрондық оқулықты құрудың кейбiр принциптерi.
Кванттық принциптерi: көлем бойынша минимальды, бiрақ мазмұны
Толықтыру принципi: кез-келген модульдыкелесi компоненттерге бөлу керек.
1. Теоретикалық негiз;
2.Теория бойынша бақылау жұмысы;
Мысалдар, өзiндiк жұмыс үшiн тапсырма
Көзқарас принциптерi: мұнда әр модуль аз
Тармақталған принциптерi кез келген модульге еркiн енетiндей
Сәйкестендiру принципi: оқушы кадрдың ауысымын өздiгiнен басқара алады,
Компьютерлiк қолдау принципi: кез келген уақытта
Жинақтау принципi: Электрондық оқулық форматта орындалуы керек,
Электрондық оқулықты жасаудың негiзгi кезеңдерi:
негiзiн таңдау;
қайта жасау құқығы туралы автормен
модульдi тарау бойынша тесттi қайта
электрондық формада гипермәтінді қолдану;
компьютерлік қолдау құру,
дыбыстық тасымалдау құру;
мультимедиалық жаулау үшін материалдар теру;
визуальдау үшiн материал даярлау.
Электрондық оқулық - бұл ақпаратты жүйенi ұсынушы кiтап, әдiстемелiк
Hyper Text Markup Language – Гипер Мәтіндерді белгілеу тілі.
Бұл тіл сайт құру технологиясы облысында меңгеруге өте жеңіл
желілік құжаттарды тақырыптармен, мәтінмен, кестелермен, тізімдермен, фотосуреттермен басып шығару;
желіден ақпаратты батырманы басу кезінде гепермәтінге сілтеме арқылы алу;
алшақтатылған компьютерлерге сұраныс жіберу үшін форма құру;
электрондық кестелерді, бейне клиптерді, аудио клиптерді және тағы да
HTML тілі арнайы бағдарламалар – браузерлер (олардың негізгілері Netscape
РНР web-серверде HTML-беттерді генерациялау және деректер базасымен жұмыс жасау
РНРқарапайымдылығының, бай функционалдылығының, арқасында бұл тіл сайт құру технологиясы
PHP пайдаланылатын негізгі үш облыс бар:
скриптерді сервер жағында орындау үшін құру;
скриптерді командалық жолда орындалу үшін құру;
тұтынушы жағында орындалатын GUI қосымшаларды құру.
Электрондық оқулықты құрмастан бұрын ол сәйкес келетін талаптарды бөліп
негізгі бет – сайт туралы жалпы ақпарат;
дәрістер – астрометрия негіздеріне арналған тақырып бойынша материалдар;
презентациялар – дәріс бойынша жасалынған слайдтар жиынтығы;
тесттік тапсырмалар – пән бойынша құрастырылған тесттер жиынтығы;
лабораторлық жұмыстар – астрометрия пәні бойынша лабораторлық жұмыстар енгізілген;
қосымша деректер – астрономия мен астрометрия пәндері бойынша жинаған
ЭО қойылатын талаптар:
Жан-жақтылығы;
Ізгіліктілік;
Бейімділігі;
Модульдік;
Экономикалық тиімділігі;
Тұтынушыға бағдарлау.
Оқулықтың дизайнын өңдеу өте қиын және көп еңбекті қажет
жобалау кезінде бейтарап, ашық түстер таңдалды;
жоғарғы бөлікте оқулықтың тақырыбы орналасқан;
мәзір оқулықтың жоғарғы жақ бөлігінде;
экранның ортасында беттің негізгі мәніні орналасқан;
сол жақ төменгі бөлігінде күнтізбе мен сағат көрсетілген.
Электрондық оқулықтыңсызбасы оның жалпы сыртқы бейнесін ұсынуға көмектеседі. Ол
Берілген тарауда пайдаланушы бөлікті жобалау, сайттың құрылымдық сызбасы және
Пайдаланушы немесе «көрнетін» бөлік жалпы пайдалану үшін арналған, оқулықтың
Оқулықтың жұмыс істеу принципі сызбадан көрініп тұр, тышқанды қандай
(9сурет. «Негізгі бет» көрініс)
Дәрістер бөлімінде астрометрия пен астрономия пәндері бойынша үлкен тақырыптардан
(10 сурет. «Дәрістер» беті)
Дәрістер тізімінде оның тақырыбы және қосымша (дәріс авторы,
Презентациялар бөлімінде дәрістер бойынша жасалынған презентациялар көрсетілген. «Презентациялар» беті
(11 сурет. Презентациялар беті)
Сайтта одан басқа астрометрия пәні бойынша келтірілген тесттік тапсырмалар
(12 сурет. «Тесттік тапсырмалар» беті)
Зертхана бөлімінде астрометрия пәні бойынша лабораторлық жұмыстар енгізілген.
ҚОРЫТЫНДЫ
Білімді жастарды дайындау қажеттілігін қанағаттандыруда оқу процесін дұрыс ұйымдастырудың
астрономия саласындағы астрометрия негіздері бойынша жалпы білім беру стандартымен
тақырыпқа сәйкес материалдар, дәрістер, лабораторлық және семестрлік жұмыстар жиналып,
электрондық оқулықты жасау технологиялары таңдалды және ол жан-жақты меңгерілді;
электрондық оқулық құрастырылды.
Жазылған бұл курстық жоба бойынша алға қойылған мақсат орындалды.
Қорытындылай келгенде бұл электрондық оқулықты пән мұғалімдері ғана емес,
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Қалығұлов А. Ж. Физиканы оқыту методикасы. Жалпы мәселелер
Қазақстан Республикасының президенті –Ұлт көшбасшысы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан
Бөрібаев Б., Балапанов Е. - Жаңа ақпараттық технология. –
Гаврик Н.С. «Мультимедийные технологии в наше время». www.identika.ru. (17.10.12
И.М. Ибрагимов «Информационные технологии и средства дистанционного обучения». Изд.
Е.С. Полат «Педагогические технологии дистанционного обучения» Изд.
Бугаев А.П. Методика преподавания физики в средней школе.:Теорет. основы.-М.:
Гаврик Н.С. «Мультимедийные технологии в наше время». www.identika.ru. (19.10.12).
Кузьмина М.А. «Мультимедиа сервис». www.ufiuy.ru. (Актуальна на 20.10.10).
Панин А.П. «Образование и мультимедийные технологии». www.multiom.ru. (21.10.12 өзекті).
Башарұлы Р, т.б. Физика және астрономия. Оқыту әдістемесі: Жалпы
«Қазақстан-2030» стратегиясы, Астана, 1997.
Жаңа ақпараттық технологиялардың тиімділігі. Г.Бейсенова, Қазақстан мектебі №6 -
Дәстүрлі және электрондық оқытуды кіріктіру. Қазақстан мектебі, №7,8 –
Электронды оқулықтарды пайдалану . А.Абубаева , Информатика негіздері, №4
Электрондық оқулық. Ошанова Нуржамал Турашовна. Ошибка! Недопустимый объект гиперссылки.
Кредиттік оқу жүйесі. Батыс Қазақстан Мемлекеттік Университеті. www.wksu.kz
Кредиттік оқыту технологиясы бойынша оқу үдерісін ұйымдастырудың ережемін бекіту
Техникалық және кәсіби білім жүйесіне кредиттік технологияларды оқытудың ерекшеліктерін
Бент Б. Андерсон, Катя Ван ден Бринк. Мультимедиа в
Григорьев С.Г., Гриншкун В. В. Мультимедиа в образовании. –
Методическая комиссия : информатики и программирования. www.kulpan.kz . (15.11.12
Ганицкий А.Т « Презентации PowerPoint и основные сферы
Сторова А.О «Возможности PowerPoint в работе с текстом» www.referater.ru
Ступницкий И.А. «Мультимедийное сопровождение PowerPoint»www.5ballov.ru(19.11.12 өзекті)
Power Point-та слайд шоу жасау. www.massaget.kz (20.11.12 өзекті)
Ленкова С.Ю. «Microsoft Power Point 2007 и его новые
Гумерова Е.А. «PowerPoint презентация как средство обучения» www.coolreferat.ru. (21.11.12
MicrosoftOffice алғашқы қадамдар. www.microsoft.com (22.11.12 өзекті)
Пронин В.Г. «Рекомендации по оформлению PowerPoint презентаций» www.new.referat.ru (21.11.12
Электрондық оқулық жасау және пайдалану тиімділігі. www.korkyt.kz (21.11.12
3

Ұқсас жұмыстар

Электрондық оқыту құралдарын жасау және білім беру жүйесінде пайдалану

Информатика курсы бойынша электрондық оқулықтың нұсқасын жасау

Қазақ этнопедагогикасы пәнінің электронды оқулығын дайындау жайында

“Дінтану” кафедрасының негiзгi пәндерiнiң бiрi болып табылатын “Ислам тарихы” пәнінің электронды оқулығын дайындау

Электрондық оқулықты пайдалану саласы

Компьютерлік оқыту бағдарламалары

Электрондық оқулықтар жасау

Электронды оқулықтарды құру технологиясы

«ақпараттық жүйелерді жобалау» электрондық оқулықты өңдеу және жобалау