Ортадан тепкіш сорап
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті
«Газ-мұнай құбырлары мен газ-мұнай қоймаларын жобалау, салу және
“ГИДРАВЛИКАЛЫҚ МАШИНАЛАР ЖӘНЕ КОМПРЕССОРЛАР”
пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
ТАҚЫРЫБЫ: Осьтік нығайтудың
ОРЫНДАҒАН: ПГН-03-1к тобының
студенті Асқаров А. Н.
ҚАБЫЛДАҒАН: Имансакипова Н. Б.
Алматы 2006
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ .............................................................................................................. 3
Негізгі бөлім:
Ортадан тепкіш сорап ............................................................................. 4
Негізгі жұмыс мүшелері ........................................................................ 4
Есеп:
Ортадан тепкіш сораптың негізгі көрсеткіштерін есептеу ................
Арнайы тақырып:
Осьтiк нығыздауларды теңестiру жолдары …………………...…… 12
ҚОРЫТЫНДЫ ................................................................................................ 15
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі .................................................................. 16
КІРІСПЕ
Сорап дегеніміз – сұйықтықты жылжытуға және оған энергия
Қысым көтеру дәрежесі
Сұйық ағынының гидравликалық энергиясын механикалық энергияға айналдыратын машиналарды
Қалақшалы Арынды
Көлемдік
Ортадан Құйынды
тепкіш
Сораптың жұмысын сипаттайтын негізгі параметрлер – бұл беріліс,
Беріліс дегеніміз – белгілі бір уақыт аралығында өтетін
Q=[м3/кг] (көлемдік)
М=ρQ [кг/сағ] (салмақтық)
Поршеньді және роторлы сораптарды пайдаланғанда қысым үлкен болады,
Осьті сораптарда беріліс үлкен, қысым төмен болады. Энергия
Lп=P/ρ (Р=Р2-Р1)
Н=P/ρg[м] (арын)
Қуат пен ПӘК:
Сораптың жұмыс мүшелері (қалақша немесе поршень) энергияны көбейтуге
Сораптың энергиясын үнемді пайдалануын ПӘК көрсетеді:
Сораптың ПӘК-і мынадай факторларға байланысты:
-құралымына;
-көлеміне;
-түріне;
-сұйықтық түріне;
-жұмыс істеу тәртібіне.
Ортадан тепкіш сораптар
Ортадан тепкіш сораптар мен осьті сораптардың ұқсастығы құрылымдығына
Сұйықтықтың жылжуы мен тоқтатылуы қалақшалы сораптарда бір немесе
1 сурет. Ортадан тепкіш сораптың сұлбасы:
1-жұмыс дөңгелегі; 2-отвод; 3-подвод; 4-қалақша.
Негізгі жұмыс мүшелері
1)-Жұмыс дөңгелегі – бір немесе екі диск арқылы
Ортадан тепкiш дөңгелектiң қалақшаларының бетi цилиндрлi болып келедi,
Осьтiк сораптың жұмыс дөңгелегiнiң цилиндрлiк төлкесiнде бұрама пiшiндi
Ауыр заттарды (құм, топырақ, т.б.) және канализация суын
2 сурет. Қалақшалы сораптың жұмыс дөңгелектері.
2)-Отвод – сұйықтықтың жұмыс дөңгелегінен алып кету жабдығына
-Сұйықтықтың неғұрлым аз гидравликалық шығындар мен жылдамдығын азайту
-Жұмыс дөңгелегі – су ағынының пульсациясыз болуы.
-Ағынды шығу потрубкасына немесе сораптың келесі сатысына жіберу
Бiр каналды спиральдi отвод (3-а сурет) дөңгелектi айнала
Ағынның осьтiк симметриясы бұзылған жағдайда бiлiктi майыстырып, мойынтiректерге
3 сурет. Отводтар, аудару каналдары және подводтар.
3)-Бағыттаушы аппарат - Көп сатылы сораптарда қолданылатын бағыттаушы
4)-Аудару каналдары - Көпсатылы сораптардың аудару каналдары алдыңғы
5)-Подвод – сұйықтықтың жұмыс дөңгелегіне кірер кездегі неғұрлым
Сорапты пайдалану
Мұнай-газ ісінде сораптарды пайдалану аймақтары:
1)-Сұйық көмірсутектерді жер қабатына айдау үшін;
2)-Ұңғыдан сұйықтықты сорып алу үшін;
3)-Мұнай өнімдерін, сұйылтылған газды тасымалдау үшін;
4)-Коммуналды және басқа да қосымша өндірістерді су жүйесімен
5)-Сұйықтықтыі циркуляциясын ұстап тұру үшін (тау жыныстарын бұзып
6)-Қоспалар дайындаған кезде (цементтеу).
Сұйықтықтың салыстырмалы шығыны аз және қысымы жоғары қайталап
Сорапты реттеу
Сораптың берілісін өзгерту үшін – дроссельдеу қажет. Яғни,
Екінші тәсіл – дроссельдеп қайтадан жіберу. Бұл әдіс
Үшінші тәсіл – жетектің жылдамдығын өзгерту. Бұл әдісті
Төртінші тәсіл – жұмыс дөңгелегін егеу.
Бесінші тәсіл – сораптардың сатысын өзгерту.
Алтыншы тәсіл – жұмыс көлемін өзгерту.
Ортадан тепкіш сораптың көрсеткіштерін есептеу
Берілгені:
Судың берілісі Q=180м3/сағ, температурасы Т=293K , артық
Шешімі:
1.Сораптың арыны:
мұндағы
- артық қысымы
- кірер кездегі қысымы
Н= м.
Сораптың айналу жиілігін таңдаймыз, ол n=1430 айн/мин.
2.Жүйріктік коэффициенті:
3.Көлемдік ПӘК:
мұндағы а – кірер және шығар кездегі диаметрлерінің
4.Келтірілген диаметрі:
D1k = 4,25 = 4,25
5.Гдравликалық ПӘК:
Механикалық ПӘК-ті деп аламыз.
6.Жалпы сораптың ПӘК-гі:
7.Біліктегі қуат:
8.Айналу моменті:
М=9600 Н .
9.Біліктің диаметрі:
,
мұндағы - шекті кернеу,
= см.
10.Жұмыс дөңгелегінің ступицасының диаметрі:
мм.
11.Жұмыс дөңгелегіне кірер кездегі диаметрі:
мм.
12.Ступицаның ұзындығы:
мм.
13.Жұмыс дөңгелегіне кірер кездегі шеңберлік жылдамдық:
м/с.
14.Жұмыс дөңгелегіне кірер кездегі жылдамдық:
м/с.
15. с1=c1 деп отырып:
β1
16. i=4, деп отырып кірер кездегі қалақшаның бұрышы
17. Коэффициент μ1=0,9 ала отырып кірер кездегі қалақшаның
м=40мм.
18. екенін ескере отырып, дөңгелектен
19.
м,
.
20. шығар кездегі қалақшаның ені:
мм.
21. Жұмыс дөңгелегінің қалақшаларының саны:
.
Осьтiк нығыздаулардың теңестiру жолдары
Сорап жұмыс iстеген кезде бiр жақты кiретiн жұмыс
Сол күштiң пайда болу сұлбасы 4-а суретте көрсетiлген.
Бiр сатылы сораптарда осьтiк күштердi теңестiру үшiн:
1)-екi жақты жұмыс дөңгелек, ол бiршама радикалды болып
2)-дөңгелектiң артына орнатылған жүктеменi босататын камера, ол жоғары
3)-дөңгелектен кейiнгi қысымды бөлу эпюрасын өзгертетiн артқы дисктегi
Көрсетiлген гидравликалық қондырғылар болмаған жағдайда осьтiк күш үлкен
Көп сатылы сораптарда осьтiк күштi теңестiру үшiн келесiлер
1)-Соңғы саты мен жүктеменi босататын камераның арасындағы бiлiкке
2)-Автоматты түрде гидравликалық табан, ол да соңғы сатыдан
4 сурет. Осьтік күшті теңестіру.
саңылау азайса, онда табандағы шығын азаяды да, камерадағы
Сорапты тоқтатқан кездегi гидротабандағы металдың байланыстан сақтану үшiн
Гидротабанның бiрнеше түрi бар, онда кедергiлейтiн цилиндрлiк саңылау
3)-Жұмыс дөңгелегiнiң қарама-қарсы орналасуы (4-е сурет). 1-сұлбадағы бiлiктiң
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл курстық жұмысты орындау нәтижесінде гидравликалық машиналар және
Арнайы тақырып – осьтік күштерді теңестіру жолдары. Бұл
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Касьянов В. «Гидромашины и компрессоры». Учебник
2. Батырбаев Э.М.; Титов В.Н. «Гидромашины и
Алма-Ата: КазПТИ, 1991.
3. Чичеров Л.Г. Нефтепромысловое машины и механизмы.
М.: Недра, 1983.
4. Лекциядағы материалдар.
Сұйықты және газды айдауға арналған машиналар
Сұйықтық
Компрессорлар
Сораптар
Ортадан тепкіш сорап
Сораптың корпустық бөлшектері
Мұнай мен газ шикізатын өңдеудің химиялық технологиясының негізгі
Электро ортадан тепкіш сорапты қондырғының жіктелуі
Сораптар
Сораптар туралы
Батырмалы ортадан тепкіш электр сорап қондырғылардың сызбасы, қолдану ауданы
Ортадан тепкіш сораптардың есептік көрсеткіштері
Ұңғымаларды батырмалы ортадан тепкіш электрсораптарымен пайдалану
Ортадан тепкіш, мембраналы роторлы және поршенді сораптар