Қадағалау алқасы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҚАДАҒАЛАУ САТЫСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ....................
12
1.1 Қазақстан Республикасында қадағалау сатысының қалыптасуы, қадағалаудың міндеттері
12
1.2 Қадағалау тәртібімен сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану
27
2 ЗАҢДЫ КҮШІНЕ ЕНГЕН СОТ ШЕШІМДЕРІН ҚАЙТА ҚАРАУ
40
2.1 Қадағалау өндірісін қозғаудың процессуалдық және істі тексерудің
40
2.2 Қадағалау сатысындағы соттың өкілеттігі. Сотта
56
3 ҚАДАҒАЛАУ ТӘРТІБІМЕН ҮКІМНІҢ КҮШІН ЖОЮДЫҢ НЕМЕСЕ ӨЗГЕРТУДІҢ
65
3.1 Сот тергеуінің біржақтылығы немесе толық еместігі. Сот
3.2 Қылмыстық іс жүргізу заңының елеулі түрде бұзылуы.
65
ҚОРЫТЫНДЫ 118
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 121
КІРІСПЕ
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қылмыстық процестің міндеттері адамды және
Облыстық және соларға теңестірілген соттардың, Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Қадағалау өндірісін реттейтін заңнама республикамыздың қылмыстық сот өндірісі
Сонымен, сот шешімдерін қайта қарау мәселесінде бүгінгі заман
Бұл жұмыс қадағалау өндірісі саласындағы Қазақстан Республикасының
Дипломның мақсаты азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын жүзеге
Дипломның міндеті. Белгіленген мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай
- қадағалау өндірісі туралы республикалық заңнаманың қазіргі жағдайын
- осы институттың регламенттелу принциптерін пайымдау мақсатымен шетелдік
сот шешімдеріне шағымдану жөніндегі тараптардың құқықтарын жүзеге асыру
қадағалау шағымдарын алдын ала тексеру және қарау
істі қадағалау тәртібімен қараған кезде үкімді қайта қараудың
- заңды күшіне енген сот шешімдерін қайта қарау
сотталғанның жағдайын нашарлатуға жол берілетіндігіне байланысты
қадағалау сатысындағы соттардың қосымша материалдарды қолдану тәжірибелерін зерттеу
заңнамаларды, ғылыми зерттеу еңбектерін, құқық қолдану тәжірибелерін талдау
Зерттеудің обьектісі қылмыстық сот өндірісінде заңды күшіне
Зерттеудің әдістемелік және теориялық негізі. Зерттеудің негізіне диалектикада
Қосымша материалдарды қадағалау өндірісінде пайдаланудың құқықтық негізі жөніндегі
Дипломның құрылымы. Диплом кіріспеден, үш бөлімнен, алты тараудан,
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҚАДАҒАЛАУ САТЫСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
Қазақстан Республикасында қадағалау сатысының қалыптасуы, қадағалаудың міндеттері мен
Қазақстан Республикасының ұлттық сот өндірісі 1997 жылдың 13
Республиканың сот өндірісі кез келген басқа елдердікі сияқты
Қазақстан Ресейге қосылғаннан кейін мұнда қылмыстық іс жүргізудің
Қазақстан жерінде кеңестік өкімет орнағаннан кейін қылмыстық сот
Қазақ ССР Қылмыстық іс жүргізу кодексі сот үкімдеріне,
1997 жылдың 13 желтоқсанында Қазақстан Республикасының Президенті «Қазақстан
ҚР ҚІЖК-нің 10-бөлімі «Соттың заңды күшіне енген шешімдерін
Кезінде КСРО Жоғарғы Соты «Қылмыстық істер бойынша сот
Қадағалау өндірісінің мүмкіндігін әрмен қарай дамыту 2001 жылдың
Атап айтқанда, 2001 жылдың 11 шілдесіндегі Заң ҚІЖК-нің
Заң азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын бұзғандығы жөніндегі
Заң әдебиеті сот шешімдерін қайта қараудың міндеттері мен
«1. Қылмыстық процестің міндеттері қылмыстарды тез және толық
2. Қылмыстық істер бойынша іс жүргізудің заңда белгіленген
Көріп отырғанымыздай, келтірілген нормалардың бірінші бөлігі қылмыстық процестің
Заң шығарушы дәл осындай міндеттерді қадағалау өндірісіне де
Мәселен, 2005 жылдың 30 желтоқсанындағы Заң бойынша ҚР
Осы аталған құқық бұзушылықтар яки кемшіліктер, егер:
кінәсізді соттауға;
орташа ауыр қылмыс, ауыр немесе аса ауыр қылмыс
жәбірленушіні сот арқылы қорғалу құқығынан айыруға;
сот тағайындаған жаза қылмыстың ауырлығы мен сотталған адамның
Бұдан басқа, қадағалау инстанцияларының сот жүргізу құқығынан ҚІЖК-нің
Сот төрелігінің міндеті туралы кеңес заманында мейілінше дәлірек
Бұл бойынша екінші сатыдағы соттың міндеті істі зерттеудің
Енді осы айтылғандардың іс жүзінде қолданылу деңгейін сипаттайтын
Кеңестік дәуірдегі теория негізінен бұл сатыны ерекше деп
М.М. Гродзинский қадағалау тәртібімен үкімдерді қайта қараудың ерекшелігі
М.С. Строговичтің пікірінше, қадағалау сатысы іс өзінің әдеттегі
М.С. Строговичтің түсіндіруінше, сот қадағалауы тәртібінің ерекше сипаты
Бұл сатының ерекшелігі жөніндегі пікірлерді социалистік дәуірден кейінгі
П.А. Лупинскаяның тұжырымы бойынша, қадағалау өндірісінің ерекшелігі –
Қадағалау өндірісі сатысының ерекшелігі туралы ғалым-процессуалистердің пікірлері сол
Одақтас республикалардың заңнамалары қадағалау өндірісін тек сот және
Осындай нұсқаулар арқылы сотталғандардың, ақталғандардың және тағы басқа
Шағымдарды қарау тәртібі КСРО Жоғарғы Соты Пленумдарының қаулылары
Осы тақырыпқа қатысты өз ойын білдірген В.Демидов былай
Біздің пайымдауымызша, теориялық заң әдебиетінде қадағалау сатысының заңдылықты
А.Я. Грунның пікірінше, қадағалау тәртібімен кетірілетін наразылық заңның
Заңның мүддесі үшін деген ұғым Еуропа елдеріндегі соттардың
Заң әдебиетінде жазаның жұмсақтығы үшін немесе неғұрлым ауырырақ
Сот төрелігі заңды қатаң сақтай отырып жүзеге асырылады.
В.А. Познанский мынадай жайттарға назар аударады: Қоғамдық-құқықтық бағалаудан
1.2 Қадағалау тәртібімен сот үкімдері мен қаулыларына шағымдану
Қылмыстық іс жүргізу кодексі 23-бабының бірінші бөлігі қылмыстық
Мәселен, тараптардың тең құқықтылығы принципіне басымдық бере отырып,
Егер шағым үш судьядан құралған сотта алдын ала
Енді мынадай сұрақ туындайды: қайта қарауға негіздердің бар-
Қадағалау сатысының сот отырысын тағайындау ҚІЖК 465-бабының бірінші
Осы айтылған тәртіп прокурордың қадағалау наразылығы түскен жағдайда
Сонымен, 2005 жылдың 30 желтоқсанындағы Заң сот актісін
- шағымдалған сот актісін қайта қарау бойынша қадағалау
- қадағалау сатыларына прокурор наразылығының келіп түсуі;
- Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Жалпы отырысына Қазақстан
Жоғарыда атап өткеніміздей, заң шығарушы ҚІЖК-нің 467-бабында (1-5-бөліктер)
Қадағалау сатыларында (төралқада, пленумда) істі хаттамалар жүргізу арқылы
ҚІЖК 460-бабының бірінші бөлігі заңды күшіне енген үкімдер
Сонымен қатар, қадағалау өндірісі – бұл тараптардың бәсекелестігі
Заңдылық тұрғыдан алғанда сот шешімдерінің әділдігін тексеру үшін
«Шағымдар мен наразылықтарды қарау барысында жоғары тұрған сот
Көріп отырғанымыздай, заң қосымша материалдарды заңды күшіне енбеген
Қосымша материалдарды үкімнің заңдылығы мен негізділігін кассациялық тәртіппен
Қазақ ССР Қылмыстық іс жүргізу кодексі басқа одақтас
Қазақстан Республикасының жаңа Қылмыстық іс жүргізу кодексінде қосымша
Біздің түсінігімізде, «өзге де материалдар» санатында тек қосымша
Одақтың ең жоғары сот инстанциясы - ССРО Жоғарғы
Мәселен, аталмыш тақырыпқа байланысты екі қаулы қабылданып, процеске
Қадағалау сатысындағы соттардың қосымша материалдарды пайдалану іс-тәжірибелерін тиімді
Я.О. Мотовиловкер қосымша материалдарды қадағалау сатысындағы соттарда пайдалануға
Тілге тиек етіп отырған мәселе жөнінде М.М. Гродзинскийдің
Белгілі кеңестік процессуалист-ғалымдар Н.Н. Полянский [87, 167 б.],
Осы өзгертулерге байланысты А. соттың 2001 жылдың 13
Көрсетілген мән-жайлар ҚР ҚІЖК 459-бабы бірінші бөлігінің 4)
Алқа сот үкімін өзгертіп, оның ішіндегі айыптаулардан ҚР
Яғни, наразылықпен қоса ұсынылған сот құжаттарының көшірмелері іс
2 ЗАҢДЫ КҮШІНЕ ЕНГЕН СОТ ШЕШІМДЕРІН ҚАЙТА ҚАРАУ
2.1 Қадағалау өндірісін қозғаудың процессуалдық және істі тексерудің
Заң қайта қарауға жататын сот қаулыларының санын азайтты.
ҚР ҚК 10-бабының екінші бөлігі, жасалғаны үшін осы
Онша ауыр емес қылмыстың құқықтық салдарын (қылмыстың осы
Қадағалау сатысындағы соттардың қарау объектілері қатарынан істі қосымша
.
Біріншіден, осындағы «бұзу» ұғымына заң шығарушы нені жатқызады?
2000 жылдың 28 сәуірінде қабылданған Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Осы жерде іс жүзіндегі қызметкерлердің тарапынан мынадай сұрақтар
Мысалы, бірінші сатыдағы сот Л.-ға ҚР ҚК 96-бабының
Біздің пайымдауымызша, прокурор өзінің наразылығында сот ҚР ҚК
Біздің байқауымызша, сот қаулыларын қайта қарау жөніндегі сот
Осыған орай, 2006 жылдың 19 сәуіріндегі Алматы қалалық
Алқа қадағалау өндірісін қозғау туралы қаулының нұсқау бөлігінде
ҚР ҚІЖК 459-бабы бірінші бөлігінің талаптарын сәйкес істі
ҚР ҚІЖК 25-бабының бірінші бөлігіне сәйкес судья дәлелдемелерді
Өзінің қадағалау шағымында адвокат сұрағандай М.-ның әрекетін Қазақстан
Осынау іс бойынша аталған қылмыс құрамының жоғарыда аталған
Оның үстіне, Г.-ны өлтірген кезде М.-ның физиологиялық аффект
Сот отырысында сотталушы мен оның қорғаушысы істің мән-жайына
Бірақ сот пен апелляциялық саты М.-ның және оның
Сондай-ақ М. алдын ала тергеу барысындағы және сот
Алайда соттың және сот алқасының мұндай қортыныдысымен келісуге
Сот М.-ның жәбірленушінің заңсыз әрекеттерін кенет пайда болған
Барлық сотталғандарға қатысты істі толық көлемінде тексеру құқын,
Осы нормалардың мәтінінен көрініп тұрғандай, заң шығарушы жоғары
Жоғарыда атап көретілгендей, тексерудің ревизиялық тәртібі үкімге шағым
«Үкімге шағым жасамаған М.-ға қатысты істі ревизиялық тәртіппен
Істі ревизиялық тәптіппен тексеруге кеңестік сот өндірісінде кассациялық
Бұрын Республикамызда қолданыста болған РСФСР ҚІЖК шағымдардың және
ҚазССР ҚІЖК («Істі толық көлемінде тексеру» деп аталатын
Алайда ҚІЖК шағым бермеген, прокурор тарапынан наразылық білдірілмеген
Сонымен, апелляциялық сатыдағы сот:
- істі шағымдалған, наразылық білдірілген бөлігінде және тек
- істі шағымдар мен наразылық бойынша толық көлемінде
Толық көлемде тексеру іс материалдары және қосымша ұсынылған
Тексерудің жоғарыда айтылған барлық түрлері мен нысандары көздеген
Сонымен қатар, кейбір жағдайларда бірінші сатыдағы сот қабылдаған
ҚІЖК 404-бабының бірінші бөлігінде және 405-бапта – істі
Істі ревизиялық тәртіппен тексеру ережелерін қолдану жағдайлары Қазақстан
Мәселен, 2003 жылдың 19 желтоқсанындағы Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Осы аталғандарға байланысты біз 2000 жылдың 28 сәуіріндегі
Істі толық көлемінде тексеру туралы ҚІЖК 467-бабының он
Атарау облыстық соты 2001 жылдың 12 сәуірінде Қ.
2005 жылдың 30 желтоқсанында қабылданған «Қазақстан Республикасының Қылмыстық
Қадағалау сатыларының сот жүргізу құқығына жататын қылмыстардың басқа
ҚР ҚІЖК-нің 404-бабы сотталғандарға, сондай-ақ шағым бермеген, ол
ҚР ҚІЖК 375-бабы екінші бөлігінің 2) - 5)
И.Д. Перлов ақталғанның кассациялық шағымының немесе прокурордың наразылығының
Ақтау үкімін өзгертуді Я.О. Мотовиловкер де [101, 181
Жоғарыда атап өткеніміздей, іс жүзінде шағым немесе наразылық
Біздің пайымдаумызша, осынау ешбір шүбәсіз негіздер бойынша үкімнің
«Аталмыш құқық бұзушылықтардың (бұл жерде автор шүбәсіздік жағдайын
Тексерудің ревизиялық тәртібіне үкімнің толықтай немесе жарым-жартылай шағымдалуына
Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінен көрініп тұрғандай
Заң, сондай-ақ сотталушының пайдасына шығарылған істі қысқарту туралы
ҚІЖК 415-бабының мазмұнынан көрініп тұрғандай, қылмыстық іс жүргізу
Елеулі құқық бұзушылықтардың екінші тобына, олардың орын алуы
Жоғарыда атап өткеніміздей, үкімнің сөзсіз бұзылуына әкеп соқтыратын
Келтірілген норма негізінен өндірісті апелляциялық тәртіппен реттейді, бірақ
2.2 Қадағалау сатысындағы соттың өкілеттігі. Сотта дәлелдемелерді бағалау
Қадағалау сатысындағы сотқа сотталғанның жағдайын нашарлату құқы 2001
Мәселен, бұрын «Істі қадағалау тәртібімен қараған сот... жазаны
Республикамызда қолданыста болған Қылмыстық іс жүргізу кодекстері жоғары
2001 жылдың 11шілдесіндегі Заң сотталғанның жағдайын нашарлату құқын
Жоғарыда келтірілген нормаларды салыстыру бізге қадағалау сатысында сотталғанның
И. қажетті қорғану шегінен асып кетіп, Н.-ның денсаулығына
Сотталғанның шағымы бойынша істі ҚР Жоғарғы Сотының Қылмыстық
Алқа сотталғанның шағымында айтылған дәйектермен келісе отырып, іс
Қаулының мазмұнынан көрініп тұрғандай, облыстық соттың қадағалау алқасы
Дегенмен де, сот алқасының істі жаңадан сот қарауына
Сотталғанның жағдайын нашарлатуға қарай бұру үшін сот шешімдеріне
Көрсетілген сот шешімдеріне шағымдану және наразылық білдіру мерзімдері
Көрсетілген барлық сот шешімдерін қайта қарау процеске қатысушылардың
Келтірілген норманың екінші бөлігіне сәйкес неғұрлым ауыр қылмыс
- істі қысқарту туралы соттың қаулысына;
- айыптау үкіміне – а) неғұрлым ауырырақ қылмыс
- ақтау үкіміне не істі қысқарту туралы
Шағымдануға, наразылық білдіруге алты ай мерзіммен шектелетін сот
Егер қадағалау тәртібімен істі қарау кезінде істі заңсыз
Заңның келтірілген ережелері апелляциялық және қадағалау сатыларының қаулылары
Біздің пайымдауымызша, келтірілген түсініктеме апелляциялық, кассациялық инстанциялар немесе
Неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға немесе жазаны
Біздіңше, ҚІЖК 461-бабының екінші бөлігін толықтырып, оны мынадай
Бұл жерде байқасаңыз, айыптау үкімі де, ақтау үкімі
Сонымен, қадағалау сатысындағы сотқа негізінен түпкілікті шешім қабылдау
Алматы қаласы Медеу аудандық сотының 2001 жылдың 20
Ал енді, түпкілікті шешім қабылдау кезіндегі дәлелдемелерді бағалау
Қадағалау сатысындағы сот істің мән-жайын және дәлелдемелерді бағалауды
Қадағалау сатысындағы соттың бағалауы оның қосымша материалдарды пайдалану
Мысалы, Алматы қалалық сотының Қадағалау алқасы жәбірленуші А.-ның
Осы айтылғандарға орай, біз, 2000 жылдың 28 сәуірінде
Сонымен бірге, Пленум қадағалау сатысындағы соттардан заңды күшіне
Біз фактілердің дәлелденгендігі туралы сот тұжырымын іс бойынша
3 ҚАДАҒАЛАУ ТӘРТІБІМЕН ҮКІМНІҢ КҮШІН ЖОЮДЫҢ НЕМЕСЕ ӨЗГЕРТУДІҢ
3.1 Сот тергеуінің біржақтылығы немесе толық еместігі. Сот
Апелляциялық сатымен қатар, заң шығарушы әділетсіз сот қаулыларының
Екі саты – апелляциялық және қадағалау – сот
Аталған нормалардың мазмұнынан көрініп тұрғандай, сот шешімдерін қайта
Жалпы, республикамыз бойынша қадағалау тәртібімен күштері жойылған, өзгертілген
Жоғарыда аталған сатыдағы соттар заңмен белгіленген құралдар арқылы
Бұл өндірістердің мәні алдыңғы сатыларда қабылданған шешімдерді тексеру
Үкімнің заңдылығы дегеніміз – істі тергеу және қарау
Үкімнің негізділігі дегеніміз – үкімде баяндалған сот қорытындысының
Қазақстан Республикасы 15 шілде 1996 жылғы «Бас бостандығынан
Бұлай болған жағдайда «И» әрекетінде ҚР ҚК –нің
Сот істі шешуге қажетті және жеткілікті мән-жайларды толық
Сонымен бірге, тілге тиек етілген мысалдардың мазмұнынан көрініп
Заң шығарушы соттардың осындай қателіктерінен азаматтардың құқықтары мен
2001 жылдың 11 шілдесінде «Қазақстан Республикасының кейбір заң
Осы бапқа 2005 жылдың 30 желтоқсанында қабылданған «Қазақстан
Сөйтіп, ҚІЖК 458-бабының үшінші бөлігі басқа редакцияда жазылды.
Бұл жерде істің жаңа қадағалау сатысында қайта қаралуын
Адамдардың өмірі, денсаулығы не Қазақстан Республикасының экономикасы мен
Сот сатысы өзінің қаулысын қайта қарауға құқығы жоқ
Негізсіз қылмыстық жауапқа тартылмау үшін процессуалдық кепілдіктерге басымдық
Қазақ ССР Жоғарғы Сотының Пленумын құру 1959 жылы
Бұрынғы ҚІЖК қолданыста болған 1923-1959 жылдар аралығында процеске
2004 жылдың 10 наурызындағы Қазақстан Республикасының «Өлім жазасының
Енді осы екі мысалды қорытындылайтын болсақ, бірінші жағдайда
Ал, екінші жағдайда, К.-ның ісі бойынша Жоғарғы Соттың
Заңның осынау тұжырымын біз негізді деп санаймыз. Өйткені
ҚІЖК-нің 413-бабы сот тергеуінің біржақтылығы мен толық еместігін
2.Іс бойынша:
1) айғақтарының іс үшін елеулі мәні бар адамдардан
2) істі соттың жаңадан қарауына берген сот қаулысында
3) сотталғанның жеке басы туралы апелляциялық саты анықтай
Осындағы нормалардың мазмұнынан көрініп тұрғандай, сот тергеуінің біржақтылығы
Заң әдебиеті істі дұрыс шешу үшін елеулі мәні
Дәлелдеу теориясы дәлелдеуге жататын нақтылы мән-жайлардың қатарына олардың
Кейін ҚР ҚІЖК-ден орын алған мұндай мән-жайлар ешқандай
ҚР ҚІЖК 413-бабының екінші бөлігі нақтылы дәлелдеме көздерінің
Заң тек неғұрлым жиі кездесетін дәлелдеме көздерін ғана
Алматы қаласы Алмалы аудандық сотының 2006 жылдың 12
Алматы қалалық соты Қылмыстық істер жөніндегі алқасының 2006
Алдын ала тергеу органдары Д.-ға заңсыз банктік қызмет
Д. арнайы рұқсатсыз (жеке кәсіпорны арқылы банктік операция
Үкіммен келіспеген прокурор қадағалау наразылығында соттың үкімі мен
Наразылықтың дәлелдерін қостаған Алматы қаласы прокурорының міндетін атқарушы
2002 жылдың 15 тамызында қабылданған Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Алайда, аталмыш қылмыстық істі қарау барасында бірінші сатыдағы
Сот-экономикалық сараптамасын тағайындау кезінде сот 2004 жылдың 26
Сот осы көрсетілген нормаларды бұза отырып, сот-экономикалық сараптамасын
Сондай-ақ қадағалау алқасы, сот басты сот талқылауы барысында
Сонымен, бірінші сатыдағы сот осы қылмыстық істі толық,
ҚР ҚІЖК-нің 369-бабына сәйкес үкім заңды және негізді
Қорыта айтқанда, соттың ақталған Д.-ның әрекеттерінде ҚР ҚК
Мұндай жағдайда, Д.-ға қатысты ҚР ҚК 191-бабы екінші
Егер статистикаға жүгінер болсақ, айыптау үкімдерінің басым көпшілігі
Үкімнің күшін жоюдың немесе оны өзгертудің себебі болып
Ал, сот төрелігін жүзеге асырудың басты міндеті әрбір
Үкімде (қаулыда) баяндалған сот қорытындыларының істі нақты мән-жайларына
Жоғарыда айтылған осынау негіздерді топтастырып тұрған ҚІЖК 413-417-баптарының
Мәселен, ҚІЖК-нің 414-бабына сәйкес, егер:
1) сот тұжырымдары сот отырысында қаралған дәлелдемелермен расталмаса;
2) сот өз тұжырымдарына едәуір ықпал ете алатын
3) сот тұжырымдары үшін елеулі мәні бар қарама-қайшы
4) соттың үкімде айтылған тұжырымдарында елеулі қайшылықтар болса,
Талдап отырған негіз 1923 жылғы РСФСР ҚІЖК бойынша
ҚР ҚІЖК-ге түсініктеме беруші авторлар аталмыш баптың жекелеген
Сол үшін де, 2002 жылдың 15 тамызындағы ҚР
«Қылмыстық іс жүргізу әдебиетінде дәлелдемелерді бағалауға, – деп
Расында да, алдын ала тергеу және сот органдарының
2003 жылдың 19 желтоқсанындағы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының
Егер апелляциялық сатының соты істі қарау кезінде соттың
Негізінен жаңа мән-жайларды анықтаудағы тосқауыл сотталғанның жағдайын нашарлатпау
Нормативтік қаулы апелляциялық сатыдағы соттың заңдылық күшін реттеп
Мұндай шешімнің қабылдануына бірінші сатыдағы сот айыптау үкімін
Кеңестік дәуірдегі теориялық әдебиет қарастырылып отырған негізге қатысты
- сотталушының кінәлілігі немесе кінәсіздігі туралы соттың шешімі,
- үкімдегі фактілер істегі материалдарға, дәлелдемелерге сәйкес келеді;
- дәлелдемелер шын мәнінде орын алған барлық елеулі
- дәлелдемелердің анықтылығы [139, 24 б.].
Үкімнің негізділігіне байланысты және бір маңызды талап –
Жоғары тұрған сот сотталғанның кінәлілігі туралы сот қорытындысының
Көріп отырғанымыздай, республиканың ең жоғары сот сатысы үкімнің
ҚР ҚІЖК 414-бабының төртінші тармағында көрсетілген негіздердің қатарына
а) үкімнің (қаулының) сипаттау-дәлелдеу бөлігі мен қорытынды бөлігінің
ә) үкімнің (қаулының) сипаттау-дәлелдеу бөлігінің өзіндегі елеулі қайшылықтар;
б) үкім мен хаттаманың арасындағы қайшылықтар.
3.2 Қылмыстық іс жүргізу заңының елеулі түрде бұзылуы.
Қылмыстық іс жүргізу заңын бұзу – осы заңмен
Қайсібір процессуалдық құқық бұзушылық бір істе елеулі, ал
Қылмыстық процестің мәні мен мазмұнын танытатын оның принциптерінің
а) іске қатысушы адамдардың заңда кепілдік берілген құқықтарынан
ә) сот ісін жүргізу рәсімін сақтамау;
б) өзгедей жолмен: - істің мән-жайын жан-жақты, толық
- соттың қаулысына, әділ үкіміне немесе өзге де
Сонымен, заң шығарушы жоғары тұрған соттарға жоғарыда аталған
ҚІЖК 415-бабының екінші бөлігінде сот тергеуінің біржақтылығы немесе
Аталмыш норма бойынша, егер:
а) сот ҚІЖК-нің 37-бабында белгіленген негіздер болғанда қылмыстық
б) үкімді соттың заңсыз құрамы шығарған болса;
в) ҚІЖК 315-бабының екінші бөлігінде көзделген реттерді қоспағанда,
г) заң бойынша қорғаушының қатысуы міндетті болғанда, іс
д) сотта сотталушының ана тілін немесе өзі білетін
ж) сотталушыға сот жарыссөзіне қатысу құқығы берілмесе;
з) сотталушыға соңғы сөз берілмесе;
к) үкім шығарылған кезде судьялар кеңесінің құпиясы бұзылса;
л) үкімге судьялардың бірі қол қоймаса;
м) істе сот отырысының хаттамасы болмаса, кез келген
Елеулі құқық бұзушылық қабылданған үкімнің күшін жою негіздерінің
1960 жылғы Қазақ ССР ҚІЖК елеулі құқық
Ол кезде КСРО аумағында жалпыодақтық заңдарға негізделген тиісті
Мәселен, қарастырылып отырған мәселеге байланысты КСРО Жоғарғы Соты
Мысалы, 1980 жылдың 28 қарашасындағы КСРО Жоғарғы Соты
1983 жылдың 1 желтоқсанындағы КСРО Жоғарғы Соты Пленумының
- айып тағылмау;
- сотталушыға айыптау қорытындысы көшірмесінің тапсырылмауы;
- заң бойынша сараптама жүргізу міндетті болғанымен де
- істе сотқа беру туралы қаулының (ұйғарымның) жоқ
- істің қорғаушының қатысуынсыз қаралуы [143, 14 б.];
- сотталушыға соңғы сөздің берілмеуі.
Жоғарыда аталған құқық бұзушылықтар сол кезде Қазақ ССР
Осыған ұқсас қаулыларды одақтас республикалардың Жоғарғы соттары да
Мысалы, 1992 жылдың 24 сәуіріндегі Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Тап осындай ұстаныммен қабылданған 2002 жылдың 6 желтоқсанындағы
Жариялылықты заңсыз шектеу (іс материалдарын негізсіз құпиялау, заңда
Осы бұзушылықтардың сипаты мен мәніне байланысты іс жүргізу
Жариялық принципін сақтау туралы айтылған осынау ережеге байланысты,
Мәселен, ҚР ҚІЖК-нің 29-бабында қылмыстық істерді талқылау барлық
Істер мен шағымдарды жабық отырыста қарау ҚІЖК-де белгіленген
Көріп отырғанымыздай, ҚІЖК-нің 29-бабында «...іске қатысушы адамдар өмірінің
Осыған орай, кейбір кездері ұшырасып қалуы мүмкін сот
ССРО Жоғарғы Соты кішкентай қызды зорланғаны үшін кінәлі
Қылмыстық іс жүргізу заңының елеулі түрде бұзылуы туралы
Мәселен, ҚІЖК 415-бабы үшінші бөлігінің 4) тармағы, егер
2003 жылдың 19 желтоқсанындағы ҚР Жоғарғы Сотының «Қылмыстық
Елеулі түрде заң бұзушылық туралы ҚІЖК-нің, нормативтік қаулылардың
Біз Т.Г. Морщакова мен И.Л. Петрухинің үкімдердің күшін
Жоғарыда тілге тиек еткеніміздей, ҚР ҚІЖК-нің 415-бабы істі
«Осыған байланысты сезіктінің, айыпталушының өзіне тергеудің (анықтаудың) заңсыз
Әлбетте, бұл жерде автордың сақтық танытуы көңіл бөлерлік
Жаңа ережелер ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексіне де
Заң сөздігі құқық нормаларын қолдану дегенді мемлекеттік атқару
Философия және құқық теориясы саласын зерттеуші ресейлік танымал
істің нақтылы мән-жайларын анықтау;
осы нақтылы мән-жайларды заң жүзінде бағалау;
іс бойынша шешім қабылдау.
“Құқық қолданудың барлық сатыларындағы құқық қолданушы органның, адамның
ҚР ҚІЖК-нің 416-бабы қылмыстық заңның дұрыс қолданылмауына мыналарды
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің жалпы бөлімі талаптарының бұзылуы;
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі ерекше бөлімінің қолданылуға тиістісінен
Қазақстан Республикасы Қылмыстың кодексі ерекше бөлімінің тиісті бабының
Бұрынғы Қазақ ССР ҚІЖК-нің 331-бабы қылмыстық заңның дұрыс
Сонымен қатар, Қазақ ССР Қылмыстық іс жүргізу кодексіндегі
Әдетте, соттар рақымшылық жасау актілерін қолдану, азаматтық талаптарды
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасының соты сотталған Т.-ның
ҚР ҚІЖК 416 және 417-баптарының талаптарына орай Қылмыстық
Атап айтқанда:
заңдылық принципін (іс-әрекеттің қылмыстылығы және жазалануы тек қылмыстық
қылмыстық заңды ұқсастығы бойынша қолдануға тыйым салу принципін
азаматтардың заң мен сот алдында тең екендігі принципін
тек кінәлі жауаптылық принципін (адам соларға қатысты өз
жеке жауаптылық принципін (есі дұрыс, Қылмыстық кодексте белгіленген
заңның кері күші принципін – ҚК-нің 5-бабы;
әділеттілік принципін (қылмыстық-құқықтық бағалауға сәйкес жасалған іс-әрекетке әділ
адамгершілік принципін (жаза тән азабын шектіруді немесе адамның
Профессор В.А. Познанский заңның дұрыс қолданылмауын істің нақытылы
Профессор К.Х. Халиқовтың тұжырымы бойынша сот билігін жүзеге
Бұл жердегі бөлу мәселесі, әрине, шартты түрде ғана.
Мәселен, ҚР Жоғарғы Соты Қылмыстық істер жөніндегі: алқасының
Ш. құрбысы екеуі кездейсоқ жағдайда мас жігіттердің ортасына
Істі қайта қараған қадағалау алқасы, бірінші сатыдағы сот
Сөйтіп, ҚР Жоғарғы Соты Қадағалау алқасының 2003 жылдың
Және бір мысалға назар аударайық. Соттың 1999 жылдың
Сот Х.-ны екінші рет соттағанда бұл соттылығын қылмыстың
ҚР ҚК-нің 5-бабына сәйкес әрекеттің қылмыстылығын немесе жазаланушылығын
Демек, Х. қасақана қылмыс жасағаны үшін жойылмаған бір
Осы баяндалған жайттарды ескере отырып, қадағалау алқасы бірінші
Біз жоғарыда айтылған екі мысалды сараптай келіп, Ш.-ның
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасының іс-тәжірибелерін талдау нәтижесі
Қылмыстық құқықтың осынау ережелерін бұзу көп жағдайда үкімнің
Қылмыстық кодекстің жалпы бөлімі талаптарының бұзылуы түрлі нысанда
Қылмыстардың қайталануы туралы заң талаптарының дұрыс қолданылмауы.
Басқа мемлекеттердің аумағында жасаған қылмысы үшін соттылығын есепке
Қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза түрінің дұрыс анықталмауы.
Кәмелетке толмағандардың жауапкершілігін белгілейтін заңдардың дұрыс қолданылмауы.
Қылмысқа қатысу нысандарын анықтауға байланысты жіберілетін қателіктер.
Қылмыстық кодекстің 13-бабының бірінші бөлігіне сәйкес бұрын қасақана
Қылмыстың қайталануының ҚК-нің 11,12-баптарында қарастырылған қылмыстардың бірнеше рет
Заң қылмыстың қайталануының мынадай үш түрін белгілейді: қарапайым,
1. Егер бұрын кез келген санаттағы (ауыр немесе
2. Қылмыстың қайталануы қауіпті деп мынадай екі жағдайда
- егер бұрын қасақана жасаған қылмысы үшін екі
- егер бұрын қасақана жасаған ауыр қылмысы үшін
3. Заң шығарушы қылмыстың қайталануының аса қауіпті түрін
егер бұрын қасақана жасаған ауыр қылмысы немесе қасақана
егер бұрын қасақана жасаған ауыр қылмысы үшін екі
егер бұрын қасақана жасаған ауыр немесе аса ауыр
Адамның он сегіз жасқа толғанға дейін жасаған қылмыстары
Қылмыстың қайталануының әр түрі құқықтық салдары бар. ҚР
А.Ривлинің пікіріне жүгінсек, іс бойынша материалдық заңдардың қолданылуын
Бұған көрнекі мысал ретінде Алматы қаласы №2 Әуезов
Қылмыстың қайталануы туралы заң талаптарын дұрыс қолданбау қайталауды
Жоғарыда айтылғандарды ой елегінен өткізу арқылы қылмыстың қайталануы
Соттар ҚР ҚК-нің 59-бабын (жаңа нормалар) кейде дұрыс
Қылмыстардың қайталануы жағдайында жасалған қылмыс үшін жазаның мерзімі
Осы ережелер ҚР ҚК 59-бабының үшінші бөлігіне сәйкес
- егер Қылмыстық кодекстің ерекше бөлімінің бабында (бабының
- егер Қылмыстық кодекстің 55-бабында көзделген ерекше мән-жайлар
Заңның дұрыс қолданылмауының жоғарыда аталған түрлерінің қатарына басқа
Қылмыстық заңның дұрыс қолданылмау түрлерінің қатарына кәмелетке толмағандардың
Заң шығарушы кәмелетке толмағандардың жауапкершілігін регламенттеуде бірқатар ерекшеліктерді
Іс жүзінде көбірек тараған қателіктердің санатына мындай жайттар
- он сегіз жасқа дейінгі адамның жасаған қылмысы
- тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шаралын қолдану арқылы
- кәмелетке толмағандарға жаза тағайындау ережесін регламенттейтін заң
ҚР ҚК-нің 78-бабына сәйкес кәмелетке толмағандар деп он
Қылмыстың қайталануын анықтаған кезде адамның он сегіз жасқа
Кәмелетке толмаған адамға жаза тағайындау кезінде сот тек
Бірінші рет кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған
Кәмелетке толмағандарға қылмыстық жазалардың барлық түрі қолданыла бермейді.
- айыппұл;
- белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру;
- қоғамдық жұмысқа тарту;
- түзеу жұмыстары;
- бостандығын шектеу;
- қамау;
- бас бостандығынан айыру.
Аталған жазаларды қолданудың өзіндік ерекшеліктері бар. Жазалардың мерзімі
Айыппұл кәмелетке толмаған адамның дербес табысы немесе өндіріп
Кәмелетке толмағандарға белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру
Қоғамдық жұмыстарға тарту жүз алпыс сағат мерзімге дейін
Түзеу жұмыстары сот үкім шығарған кезде он алты
Бостандығын шектеу кәмелетке толмағандарға бір жылдан екі жылға
Үкім шығарылған кезде он алты жасқа толмаған адамдарға
Кәмелетке толмағандарға өлім жазасы және өмір бойына бас
Жазаны өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босату (ҚР
- кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмысы үшін сот
- ауыр қылмысы үшін сот тағайындаған жазаның кемінде
- аса ауыр қылмысы үшін сот тағайындаған жаза
Ескіру мерзімі кәмелетке толмағандарды қылмыстық жауаптылықтан немесе жазасын
Сондай-ақ соттылықты жою мерзімдері де қысқартылған:
- бас бостандығынан айыруға қарағанда жазаның неғұрлым жеңіл
- кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмысы үшін бас
- ауыр және аса ауыр қылмысы үшін бас
Соттар 2002 жылдың 11 сәуіріндегі Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Сот тәжірибесінде қылмыстық заңды дұрыс қолданбаудың едәуір жиі
Дұрыс дәрежелемеу қылмыстың белгілерін қате бағалаудың салдарынан болуы
Бұрын екі және онда да көп рет ұрлық
Бұл ережені 2003 жылдың 11 шілдесінде қабылданған Қазақстан
ҚОРЫТЫНДЫ
Құрамында бірінші сатыдағы соттардың заңды күшіне енген үкімдері
Осы аталған институттың тиімді әрекет ету жағдайын жақсарту
Заңнамаларды жетілдіру жөніндегі ұсыныстар: Егер апелляциялық қайта қарау
Бұл жерде істің мән-жайларының дұрыс анықталғандығын тексермей, заңның
- үкімнің сипаттау-дәйектеу бөлігі мен қорытынды бөлігінің арасында
- үкімнің сипаттау-дәйектеу бөлігінің ішінде елеулі қайшылықтар болса.
- үкім мен сот отырысы хаттамасының арасында қайшылықтар
ҚІЖК 416-бабының атауы үкімнің күшін жоюдың немесе оны
Ұсынылатын қосымша материалдардың сан алуандығын ескере отырып, ҚІЖК-де
Шағым иесі сот шешімдерінің заңсыздығы туралы өзінің дәлелдемелерін
Көрсетілген сот шешімдеріне шағымдану, наразылық білдіру мерзімдері ҚІЖК-нің
Көрсетілген барлық сот шешімдерін қайта қарау процеске қатысушылардың
Қадағалау шағымын алдын ала қарау процедурасы және заңды
ҚІЖК-нің 467-бабын екі бапқа бөлу. Істі қадағалау сатысында
Қазақстан Республикасының 2001 жылдың 11 шілдесіндегі Заңы сотталғанның
Осы келтірілген нормаларды салыстырып қарайтын болсақ, қадағалау сатысында
2000 жылдың 28 сәуіріндегі Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты
2003 жылдың 19 желтоқсанындағы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының
Осы айтылғандарға байланысты, 2000 жылдың 28 сәуіріндегі Қазақстан
Пайдаланылған Әдебиеттер тізімі
Мами К.А. Становление и развитие судебной власти в
Халиков К.Х. Судебная власть на переходном этапе развития
Қазақстан Республикасы. Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу және
Общая характеристика Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан в сравнении
Гродзинский М.М. Кассационное и надзорное производство в советском
Строгович М.С. Проверка законности и обоснованности судебных приговоров.
Рахунов Р.Д. Пересмотр приговоров и определений в президиумах
Ривлин А.Л. Пересмотр приговоров в СССР. – М.:
Цыпкин А.Л. Право на защиту в кассационном и
Грун А.Я. Пересмотр приговоров в порядке судебного надзора.
Алексеев В. А. Оценка доказательств в стадии надзорного
Перлов И.Д. Кассационное производство в советском уголовном процессе.
Альшевский Т. В. Пределы прав суда при рассмотрении
Мотовиловкер Я. О. О некоторых вопросах уголовно-процессуального законодательства
Раудсалу В. Ю. Доказательственная сила дополнительных материалов, представленных
Арсеньев В.Д. Специфика и пределы оценки доказательств вышестоящим
Трубников П.Я. Значение дополнительных материалов, представляемых суду надзорной
Посник В.С. Основания возобновления уголовного дела по вновь
Безуглов А. Возобновление дел по вновь открывшимся обстоятельствам
Арсеньев В.Д. Новые материалы и новые обстоятельства по
Фляте Н. Расширить право на защиту в надзорных
Сапаргалиев М.С. История народных судов Казахстана (1917-1965). –
Айтмухамбетов Т.К. Дополнительные материалы в кассационной инстанции //
Айтмухамбетов Т.К. Отграничение дополнительных материалов от вновь открывшихся
Толеубекова Б.Х. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. – Алматы:
Макулбеков Б. Необходимо дальнейшее углубление судебной реформы //
Когамов М.Ч. Актуальные вопросы уголовного судопроизводства Республики Казахстан
Берсугурова Л. Судебная реформа с точки зрения специалиста
Ахпанов А.Н., Юрченко Р.Н. Производство по уголовным делам
Алибеков Б.С. Производство в судах кассационной и надзорной
Бондаренко Г. Положения закона о рассмотрении уголовных дел
Қазақстан Республикасы. Қазақстан Республикасының кейбір заң актілеріне сот
Қазақстан Республикасы. Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексін
Ривлин А.Л. Организация суда и прокуратуры в СССР.
Суд и правосудие в СССР / Под общей
Образование Казахской АССР. – Алма – Ата: Казгосиздат,
Уголовно-процессуальный кодекс РСФСР. – М.: Госюриздат, 1956. –
Президиум Верховного Совета СССР. Закон. О судоустройстве СССР,
Президиум Верховного Совета СССР. О порядке рассмотрения дел
Основы уголовного законодательства Союза ССР и союзных республик:
Основы уголовного судопроизводства Союза ССР и союзных республик:
Сборник Законов Казахской ССР и Указов Президиума Верховного
Верховный Суд СССР. О практике пересмотра в порядке
Верховный Суд СССР. О применения судами законодательства, регламентирующего
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумы. Қадағалау сатысында қылмыстық
Қазақстан Республикасының Конституциясы (ресми мәтіні). – Алматы: Жеті
Қазақстан Республикасы. Қазақстан Республикасының сот жүйесі және судьялардың
Познанский В. А. Вопросы теории и практики кассационного
Рыжаков А.П. Надзорное производство. – М., 1997. –
Уголовно-процессуальное право Российской Федерации / Отв. ред.
Комментарий к Уголовно-процессуальному кодексу Республики Казахстан. Особенная часть
Кореневский Ю.В. Рецензия на книгу В.Б.Алексеева: Оценка доказательств
Демидов В.В. Производство по уголовным делам в суде
Комментарий к Уголовно-процессуальному кодексу РСФСР / Под ред.
Мотовиловкер Я.О. Проверка законности и обоснованности приговора. –
Кореневский Ю., Темушкин О. Прокурорский надзор за законностью
Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан: Общая характеристика (в сравнении
Қазақстан Республикасы. Заң №47-ІІ, 2000 жыл, 5 мамыр.
Комментарий к Уголовно-процессуальному кодексу Республики Казахстан: Особенная часть.
Толеубекова Б.Х. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. – Алматы,
Андреева М.А. Новые доказательства в кассационной инстанции //
Тагер А.С. О новых доказательствах в кассационном процессе
Либерман А.Л. О новых доказательствах в кассационном процессе
Строгович М.С. Курс советского уголовного процесса. – М.:
Перлов И.Д. Надзорное производство в уголовном процессе. –
Комментарий к Уголовно-процессуальному кодексу Российской Федерации / Под
Рахунов Р. Д. Теория и практика экспертизы в
Куцова Э.Ф. Советская кассация как гарантия законности в
Кондрашов П.Е. Право обжалования в уголовном судопроизводстве: к
Вандышев В.В. Уголовный процесс: Конспект лекций. – СПб.:
Рыжаков А.П. Уголовный процесс. – М.: Норма, 2003.
Уголовно-процессуальное право Российской Федерации / Отв. ред.
Уголовный процесс / Под ред. проф. В.П. Божьева.
Айтмухамбетов Т.К. Оценка дополнительных материалов в кассационной и
Ахпанов А.Н., Юрченко Р.Н. Апелляция в уголовном судопроизводстве
Пленум Верховного Суда СССР. О применении судами законодательства,
Атырау облыстық соты қадағалау алқасы: Н-ның ісі бойынша
Полный сборник кодексов Российской Федерации: 21 действующий кодекс
Арсеньев В. Новые материалы и новые обстоятельства по
Потеружа И.И. Значение надзорного производства уголовных дел в
Блинов В.В. Возобновление дел по вновь открывшимся обстоятельствам.
Мотовиловкер Я.О. Некоторые вопросы теории советского уголовного процесса
Саркисянц, Г.П. Участие защитника в кассационной, надзорной инстанциях
Тетерин В.С. Возобновление дел по вновь открывшимся обстоятельствам.
Шинд В.И. Рассмотрение уголовных дел в президиумах судов.
Гродзинский М.М. Аналогия в советском уголовно-процессуальном праве //
Полянский Н. Н. Вопросы норм советского уголовного процесса.
Рахунов Р.Д. Аналогия в советском уголовном процессе //
Добровольская Т. Н., Каминская В.Н. Толкование и применение
Лазарев В.В. О видах пробелов в праве //
Айтмухамбетов Т.К. К вопросу о применении аналогии закона
Каминская В.Н. Демократические основы советского социалистического правосудия. –
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасы. А-ның ісі бойынша
Сборник законов СССР и указов Президиума Верховного Совета
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі. – Алматы: Норма-К, 2005.
Алматы қалалық соты. Қадағалау алқасы. М-ның ісі бойынша
Оңтүстік Қазақстан облыстық соты Қылмыстық істер жөніндегі алқасы.
Николаев В.С. Задачи кассационного производства и ревизионный порядок
Кобликов А.С. Существенные вопросы судебного надзора по уголовным
В судебной коллегии по уголовным делам (извлечение) //
Мотовиловкер Я.О. Вопросы теории советского уголовного процесса. –
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумы. Нормативтік қаулы. Сот
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасының “В” - ісі
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасы. А-ның №44 у
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасы. “Н-нің” – ісі
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасының “С-ң” – ісі
Уголовно–процессуальный кодекс Республики Казахстан / Учебно– практическое пособие.
Постановление Коллегии по уголовным делам Верховного Суда Республики
Постановление Коллегии по уголовным делам Верховного Суда Республики
Жалыбин С. Состязательность как принцип уголовного процесса //
Чельцов М.А. Советский уголовный процесс. – М.: Госюриздат,
Теория доказательств в советском уголовном процессе: Часть общая
Полянский Н.Н. Вопросы теории советского уголовного процесса. –
Трусов А.И. Основы теории судебных доказательств. – М.:
Пашкевич П.Ф. Объективная истина в уголовном судопроизводстве. –
Фойницкий И.Я. Курс уголовного судопроизводства. – СПб.: Альфа,
Уголовный процесс России / Под ред. проф. В.Т.
Башкатов Л.Н., Ветрова Г.Н., Доценко А.Д., Зажицкий В.И.,
Пашин С.А. Проблемы доказательственного права // В кн.:
Розин В.М. Новая ситуация в юриспруденции: формы осознания
Баранов А.М. Состязательность как принципы и формы Уголовного
Теория доказательств в советском уголовном процессе: Часть особенная.
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасының Д-нің ісі бойынша
Потеружа И.И. Роль суда второй инстанции в укреплении
Кони А.Ф. Нравственные начала в уголовном процессе: Избранные
Теория доказательств в советском уголовном процессе / Отв.
Строгович М.С. Материальная истина и судебные доказательства в
Выдря М.М. Вещественные доказательства в советском уголовном процессе.
Перлов И. Д. Приговор в советском уголовном процессе.
Зеликсон Э.С. Доказывание как деятельность субъектов уголовного судопроизводства:
Фаткуллин Ф. Н. Общие проблемы процессуального доказывания. –
Белкин А.Р. Теория доказывания. – М.: Норма, 2000.
Арсеньев В. Д. Вопросы общей теории судебных доказательств.
Резник Г. М. Внутреннее убеждение при оценке доказательств.
Бохан В. П. Формирование убеждений суда. – Минск:
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулысы. №13, 2003
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты сот алқасының қаулысы //
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының бюллетені. – 2004. –
Дорохов В.Я., Николаев В.С. Обоснованность приговора в советском
Постановление Пленумов Верховного суда Республики Казахстан 1992-2002 гг.
Уголовно-процессуальный кодекс Казахской Советской Социалистической Республики. – Алма-Ата:
Пленум Верховного Суда СССР. О практике применения судами
Определение Военной коллегии Верховного Суда СССР от 16
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумының қаулысы. Қылмыстардан жапа
Шпилев В.Н. Содержание и формы уголовного судопроизводства. –
Морщакова Т.Г., Петрухин И.Л. Оценка качества судебного разбирательства
Богословская Л. А. Основания к отмене или изменению
Верховный Суд Казахской ССР. О практике применения уголовно-процессуального
Мами К.А. Становление судебной власти - объективное требование
Ляхов Ю. Новые изменения в УПК РФ -
Бозров В. Тактика судьи» в прошлом и настоящем
Абдиканов Н. Проблемы назначения главного судебного разбирательства по
Фомин М. Протокол судебного заседания: «прошу данный вопрос
Львова Е., Паршуткин В. Недостоверный протокол судебного заседания
Мами К. Духовность и нравственность как качественные категории,
Жусупов Н. Судья, процессуально не защищенное лицо //
Темирова Е.А. Формирование внутреннего убеждения судей // Заңгер.
Шайкенова С. Независимость судей – фундаментальная основа правосудия
Смолин А. Правовая культура судебного процесса // Заңгер.
Жалмуханбетов К.Ж. Об укреплении независимости судебной власти //
Гусева С.А. Профессионализм судьи и престиж суда //
Аверин А.В. Правоприменительная деятельность суда и формирование научно–правового
Юридический словарь. – М.: Государственное издательство юридической литературы,
Нерсесянц В. С. Общая теория права и государства.
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасы. Т-ның ісі бойынша
Қазақстан Республикасының заңы. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы
Верховный Суд Республики Казахстан. Надзорная коллегия. Постановление №
Алматы қалалық соты Қадағалау алқасы. “Х”-ісі бойынша қаулысы.
Алматы қалалық соты Қылмыстық істер жөніндегі алқасы. “С-ң”
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 жыл 30 тамыз (1998
ҚР Қылмыстық кодексі. 16.07.1997ж. (өзгертулер мен толықтырулармен. Алматы
ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексі. 10.12.1997ж. (өзгертулер мен
«Қылмыстық процесске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы» ҚР
«Қазақстан Республикасының прокуратурасы туралы» ҚР Заңы (21.12.1995)
«Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы» ҚР Заңы
«Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздік органдары туралы» ҚР Заңы.
8.«Қазақстан Республикасы сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы»
9.«Қазақстан Республикасының жедел-іздестіру қызметі туралы» ҚР Заңы (15.09.1994ж)
10. «Атқарушылық өндіріс және сот орындаушыларының мәртебесі туралы»
11. «Адвокаттық қызмет туралы» ҚР Заңы (05.12.1997ж)
Арнайы әдебиеттер:
Ахпанов А.Н., Ташибаев Г.У. «Угловно-процессуальное право РК»-Астана,
Басков В.И. «Оперативно-розыскная деятельность» Уч. метод. пособие-М, 1997г
Бахин В., Когамов М., Карпов Н., «Допрос на
Бекбергенов Н.А. «Правоохранительная система в Республике Казахстан»-Астана,2000г
Белозеров Ю.Н. « Органы дознания и предварительного следствия
Божьев В.П. «Уголовный процесс»- Москва: «Спартак», 2002г
Воронин Э.И. «Процессуальные полномочие следователя органов внутренних дел»-Караганда,
Газетдинов Н.И. « Деятельность следователя по возмещению материального
Гуляев А.П. «Следователь в уголовном процессе»-Москва: Юрид. Литер.
Гуткин И.М. «Начальник следственного отдела и его процессуальные
Гуценко К.Ф. « Уголовный процесс»-Москва: «Зеркало», 1999г
Доспулов Г.П. «Оптимизация предварительного следствия»-Алматы: Наука, 1984г
Зеленецкий «Следователь как субъект расследования»-Краснодар, 1982г
Калмаков В.П. «Идентификационное действия следователя»-Москва: Юрид. литер., 1977г
Коновалов Е.Ф. «Розыскная деятельность следователя»-М, 1973г
Лукашевич В.Г. « Тактика общения следователя с учасниками
Лупинская П.А. « Уголовное процессуальное право»-Москва: «Юристь», 1999г
Научно практический коментарий уголовно-процессуальному кодексу РСФСР»-Москва: «Спартак», 1996г
Новиков А.И. «Теория доказательств в уголовном процессе от
Ногин И.В., Фаткуллин Ф.Н., «Предварительное следствие» М., 1965г
Оспанов С.Д. «Уголовный процесс РК»-Алматы: Юрид. литер., 2002г
Павлов Н.С. «Субъекты уголовного процесса»-Москва: «Новый Юрист», 1997г
Похмелкин В.А. « Процессуальные самостоятельность следователя»-Пермь ПГУ, 1969г
Радутная Е.С. « Процессуальная самостоятельность следователя» В кн.:
Скаредов Г.И. «Участие прокурора в следственных действиях»-М, 1987г
Строгович М.С. «Уголовное преследование в советском уголовном процессе»-М.,
Төлеубекова Б.Қ. «Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу құқығы»-Алматы,2000ж
Холоденко В.Д. «Полномочия следователя»-Саратов, 1982г
Чеканов В.Я. «Прокурорский надзор на отдельных этапах предварительного
Шиярбеков Б.К. «Возбуждение уголовного дела и общие условие
Юридический энцик лопедический словарь, М., 1984г
«Оперативно-розыскная деятельность и уголовный процесс»:Учебно-практическое пособие/под. общ. ред.
44. Қарағанды облысы Ақтоғай ауданына қарасты Тоқырауын полиция
5
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты
Қазақстан Республикасының сот алқаларының қызметі мен мақсаты
Қазақ ССР кезіндегі сот жүйесі
Құқық қорғау органы – Сот жүйесі
Құқық қорғау қызметі
ҚР-ның сот жүйесі
Сот билігі және оның ұғымы
Қазақстан Республикасының сот жүйесі және құқық қорғау органдары туралы ақпарат
Қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді жүзеге асырудың себептері мен негіздері
Сот билігінің ұғымы