Республикалық бюджет
Мазмұны
КІРІСПЕ .....................................................................................3
МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТТІ ЖОСПАРЛАУ МЕН БОЛЖАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ
1.1Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні және оның ұйымдастырушылық
1.2 Мемлекеттік бюджетті жоспарлау мен жобалаудың теориялық және
1.3 Қазақстан Республикасының бюджет жүйесінің ерекшеліктері......13
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БЮЖДЕТ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ ........................................19
2.1 Республикалық және жергілікті бюджеттердің қазіргі кезеңдегі орындалу
ҚОРЫТЫНДЫ ............................................28
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ......................29
КІРІСПЕ
Бюджеттің ролі, мәні және процедуралық аспектілері экономикада нарықтық
Бюджет – қайта өндіру процесінің жүзеге асырылуының аса
Сол сияқты, біздің еліздегі эконмикалық реформалауы қоғамдық қаржы
Қаржылық баланс жүйесінде мемлекеттік бюджет басты орынды
Жоспарлау өз кезегінде мақсаттардың, приоритеттердің жолдарын және оларға
1.МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТТІ ЖОСПАРЛАУ МЕН БОЛЖАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ
1.1 Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні және оның ұйымдастырушылық
Бюджет – мемлекеттің заңмен немесе жергілікті өкілді органдардың
Мемлекеттік бюджеттің экономикалық қатынастардың жиынтығы ретінде өіне тән
Ақша құралдарының орталықтануы барлық халық шаруашылығы масштабындағы қорлардың
Айрықша бюджеттік саланың құндылық бөлінуінің бар болуы тағы
Мемлекеттік бюджетте мемлекетпен жүзеге асырылатын қаржылық орталықтандыру қағидасы
Қаржылық қайта бөлудің ерекше бөлімі ретінде мемлекеттік бюджет
Бюджет қатынастары арқасында ғылыми-техникалық прогрессті жеделдету және қоғамдық
Біз көріп отырғанымыздай, мемлекеттік бюджет қаржылық қатынастардың аңықталған
Мемлекет қолындағы кері өнім құны бөлшегінің және жалпымемлекеттік
Құндылық тұтынуға кіретін өндірістік емес саланың қаржыларын және
Қоғамдық өнімнің тауарлы түріндегі қозғалысымен тікелей байланысты емес
Қоғамдық өнім құнының бюджеттік бөлу түрлері және пропорциялары
Бюджеттік бөлу саласы қаржы-несие жүйесінің басқа салаларымен салыстырғанда
Қаржылық баланс жүйесінде мемлекеттік бюджет басты орынды
Мемлекеттік баланс концепциясы барлық мемлекеттік шығындар мен кірістердің
Қаржыландырудың ішкі көздеріне Ұлттық Банктен, коммерциялық банктерден және
Мемлекеттік бюджет жалпы шығын мен табысқа әсер ететін
Қосылған құн салығы үшін салықтық база болып қосылған
Салық сомасының өсімшесі салық базасының және де салық
Автоматты әсер икемділік коэффициенті көмегімен өлшенеді /5/. Мысалы:
Дискрециондық әсерді есептеу үшін қай жылы салықтық жүйе
Мемлекет табыстарына қарағанда өкіметтік шығындарды болжамдауда олардың деңгейін
Мемлекеттiк бақсарудың бюджеттiк қатынастарды реттеу саласындағы құрылымын құрайтындар
- Қазақстан Республикасының Президентi;
- Қазақстан Республикасының Парламентi;
- Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп
- Қазақстан Республикасының Үкiметi;
- экономикалық жоспарлау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган;
- бюджеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган;
- бюджеттi атқару жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган;
- iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган;
- мәслихат;
- жергiлiктi атқарушы орган /6/.
Қазақстан Республикасының Президентi бюджеттiк қатынастарды реттеу саласында: республикалық
Қазақстан Республикасының Парламентi бюджеттiк қатынастарды реттеу саласында: республикалық
Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау
Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетi бюджеттiк
республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылауды жүргiзу тәртiбiн белгiлейдi;
республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылауды жүзеге асырады;
төтенше мемлекеттiк бюджеттiң атқарылуына бақылауды жүзеге асырады;
бақылау iс-шараларының қорытындылары бойынша қабылданған шешiмдердiң орындалуын бақылауды
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де өкiлеттiктердi жүзеге
Бюджеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган: Қазақстан Республикасы
Экономикалық жоспарлау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган бюджеттiк қатынастарды
басым бюджеттiк инвестициялық жобалардың (бағдарламалардың) тiзбесiн қалыптастырады; байланысты
1.2 Мемлекеттік бюджетті жоспарлау мен болжаудың теориялық
Республикалық бюджет жобасын дайындау үшін
Индикативті болжамды көрсеткіштерімен салыстыра отырып экономиканың нақты көрсеткіштерінің
ҚР-ның экономика және бюджеттік жоспарлау Министрлігі басқаруды жүзеге
Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі бағыттарын жасаумен ҚР-ның
Әлеуметтік-экономикалық дамудың көрсеткіштерінің нақты тізімі өкілетті органмен анықталады,
Республикалық индикативті жоспарды жүзеге асыру екі кезеңнен тұрады.
Екінші кезеңде елдің экономикасының дамуының болжамдық бағаларының нақты
Қазақстан Республикасында бюджеттің құрылуы бюджеттік тапсырыстардың қосылуына және
Сонымен, бюджетті құру процессі мемлекеттің нақты мәселелерін шешуге
Мысалы, осы жылдың бірінші кварталында мемлекеттік бюджеттен әр
Көптеген аймақтарда бірінші кварталда өздерінің «аймақтық» қаражаттарын дұрыс
Бұл жоспарланбаған миллиардтар ең бастысы Экономика және бюджеттік
Жалпы елде 1999 жылдан бастап жоспарлаудың жаңа жұмыстары
Бюджеттік жоспарлаудың жақсаруына республикада бюджеттік бағдарламалау әдісінің енгізілуі
Бюджетті жоспарлау процесіндегі позитивті өзгерістерге қарамастан, тәжірибеде жаңа
─ республикалық бюджетті құру кезіндегі есептелетін негізгі
─ жергілікті бюджеттердің қаржылық міндеттерін
─ мақсаттар мен мәселелердің негізделуінің
─ жыл бойы республикалық бюджеттік бағдарламаның теңсіз
─ бөлек республикалық бюджеттік бағдарламалардың орындалмауы немесе толық
Тиiстi қаржы жылына арналған республикалық
бюджет туралы заңның жобасын әзiрлеу. Бюджеттiк жоспарлау жөнiндегi
- алдағы қаржы жылындағы республикалық бюджет кiрiстерiнiң, шығындарының,
- жалақының, зейнетақының, айлық есептiк көрсеткiштiң ең төменгi
- жергiлiктi бюджеттерден республикалық бюджетке бюджеттiк алып қоюлар
- республикалық бюджеттен жергiлiктi бюджеттерге берiлетiн бюджеттiк субвенциялар
- Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң резервi мөлшерi;
- Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiктерi бойынша мiндеттемелердi орындау
- Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiктер беру лимитi;
- Үкiметтiк борыш лимитi болады.
Республикалық бюджет жобасын қарау мен бекiту туралы
1) әлеуметтiк-экономикалық дамудың орта мерзiмді жоспарын;
2) алдағы үш жылдық кезеңге арналған орта мерзiмдi
3) республикалық бюджеттiк бағдарламалар паспорттарының жобаларын;
4) республикалық бюджеттiң түсiмдерi бойынша негiздемелер мен болжамдық
5) соңғы есептiлiк күнгi жағдай бойынша мемлекеттiк және
6) алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет жобасында
Алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет Қазақстан Республикасы
Кезектi қаржы жылының бiрiншi тоқсанына арналған республикалық қаржылық
Өкiлдi органдардың бюджет жобасын қарауының негізгі принциптерi
1. Өкiлдi органдар бюджет жобасын қараған кезде мынадай
негiздiлiк принципiн;
бюджеттiң теңдестiрiмдiлігін сақтау принципiн/13/.
Негіздiлiк принципi депутаттардың бюджет жобасына өзгерiстер немесе толықтырулар
Бюджеттiң теңдестiрiмдiлiгiн сақтау принципi депутаттар бюджет жобасына кез
Республикалық бюджет жобасын Қазақстан Республикасының Парламентiнде қарау. Тиiстi
Талқылау Қазақстан Республикасының Үкiметi уәкiлеттiк берген адамның (адамдардың)
Тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджеттi бекiту Қазақстан
1.3 Қазақстан Республикасының бюджет жүйесінің ерекшеліктері
Бюджет жүйесі ең алдымен, мемлекеттің құрылымымен анықталады. Унитарлық
Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі экономикалық қатынастар мен сәйкес
ҚР мемлекеттік бюджет жүйесі
1 – сурет.
Республикада келесі деңгейлердің бюджеті бекітіледі, орындалады және дербес
республикалық бюджет;
облыстық бюджет, республикалық маңыздағы қала, астана бюджеті;
ауданның бюджеті (облыстық маңыздағы қала бюджеті)/15/.
Республикалық бюджет салықтық және басқа да түсімдерден құралатын,
Аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетi
1. Осы Кодекспен айқындалған салықтық және басқа да
2. Тиiстi қаржы жылына арналған аудан (облыстық маңызы
Төтенше мемлекеттiк бюджет
1. Төтенше мемлекеттiк бюджет республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң
2. Төтенше мемлекеттiк бюджеттi бюджеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық
3. Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында төтенше немесе соғыс
4. Төтенше мемлекеттiк бюджеттiң қабылданғаны туралы Қазақстан Республикасының
5. Төтенше мемлекеттiк бюджеттiң қолданылу уақытына тиiстi қаржы
6. Төтенше мемлекеттiк бюджет төтенше немесе соғыс жағдайы
Төтенше мемлекеттiк бюджеттiң қолданылуы тоқтатылғаннан бастап республикалық және
7. Қазақстан Республикасының жекелеген жерлерiнде төтенше жағдай енгiзiлген
8. Қазақстан Республикасының бiрнеше аймақтарының аумақтарында бiр мезгiлде
Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры
1. Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiндегi
2. Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры мемлекеттiң тұрақты әлеуметтiк-экономикалық
3. Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры жинақтау және тұрақтандыру
4. Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын қалыптастыру мен пайдалану
5. Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының түсiмi мен жұмсалуы
Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының операциялар жөнiндегi есебi мен
6. Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенiмгерлiк басқаруды Қазақстан
Кiрiстер, бюджет кредиттерiн өтеу, мемлекеттiң қаржы активтерiн сатудан
Бюджеттiң құрылымы мынадай бөлiмдерден тұрады:
1) кiрiстер:
салықтық түсiмдер;
салықтық емес түсiмдер;
негiзгi капиталды сатудан түскен түсiмдер;
ресми трансферттер түсiмдерi;
2) шығындар;
3) операциялық сальдо;
4) таза бюджеттiк кредит беру:
бюджеттiк кредиттер;
бюджеттiк кредиттердi өтеу;
5) қаржы активтерiмен жасалатын операциялар бойынша сальдо:
қаржы активтерiн сатып алу;
мемлекеттiң қаржы активтерiн сатудан түсетiн түсiмдер;
6) бюджет тапшылығы (профицитi);
7) бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитiн пайдалану):
қарыздар түсiмi;
қарыздарды өтеу;
бюджет қаражаты қалдықтарының қозғалысы.
Бюджеттердi бекiту және бюджеттердiң атқарылуы туралы есептердi түзу
Бюджет кiрiстерi: салық және басқа да мiндеттi төлемдер,
Салықтық түсiмдер - Қазақстан Республикасының Салық кодексiнде белгiленген
Бюджет шығындары: қайтарылмайтын негiзде бөлiнетiн бюджет қаражаты бюджет
Бюджет шығындары мынадай түрлерге бЈлiнедi: мемлекеттiк мекемелердiң қызметiн
Ағымдағы бюджеттiк бағдарламалардың жалпы көлемi бюджет кiрiстерiнiң көлемiнен
Бюджет тапшылығы (профицитi) таза бюджеттiк кредит берудi және
Бюджет тапшылыын қаржыландыру - қарыз алу және бюджет
2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БЮЖДЕТ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
2.1 Республикалық және жергілікті бюджеттердің қазіргі кезеңдегі орындалуын
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасы өзінің жеке бюджет
Қазақстандағы бюджеттік үрдіс «Бюджет жүйесі туралы» Заңның үш
Орталық және жергілікті билік органдарының функциялары бөлінді,
республикалық және жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын бағдарламалардың тізімі анықталды;
Аймақтар бюджетінің жеткіліктілігін қамтамасыз ету үшін олардың орындайтын
Бюджеттің кредиторлық қарызының өсуінің алдын алу механизмдері жасалынды.
Барлық бюджеттен тыс қорлар қысқартылды.
Бұл заң шынайы тенденцияларға едәуір жақын болғанмен де,
Қазақстан Республикасындағы бюджеттік жоспарлаудың қазіргі
Кесте 2 - Республикалық және жергілікті бюджеттердің
Республикалық бюджет Жергілікті бюджет
2005 жылғы
1 қаңтарға кассалық атқарылуы, млн.теңге қоры-тын-
дысы-на
%-бен бір жылға бекітілген бюджетке кассалық атқарылуының %-ы
%-бен бір жылға бекітілген бюджетке кассалық атқарылуының %-ы
1 2 3 4 5 6 7
Түсімдер 722034 100,0 101,7 486289 100,0 104,4
Табыстар, оның ішінде: 649000
89,9 101,7 355676
73,1 104,2
Салық түсімдері 603396 93,0 104,0 343855 96,7
Салықтық емес түсімдер 39348 6,1 76,4 5575 1,6
Капиталмен жасалатын операциялардан түскен табыстар
1,0 94,6 6246 1,8 111,5
Алынған ресми трансферттер
Кредиттерді қайтару
1,6 76,5
Шығыстар 768935 100,0 97,0 479119 100,0 99,5
Шығындар, соның ішінде 730459
Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызмет көрсету
Қорғаныс 40415 5,5
Қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздік 73779 10,1 99,9 17771
Білім беру
Денсаулық сақтау
Әлеуметтік қамтамасыз ету және әлеуметтік көмек беру
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістік
12879 1,8 99,5 20910 4,4 96,8
2- кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6 7
Отын-энергетикалық кешен және жер қойнауын пайдалану
Ауыз су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны
Өнеркәсіп және құрылыс 1364 0,2
Көлік және байланыс 58812
өзгелер 68010 9,3 97,1 30973 6,6 98,1
Борыш қызметі 34338 4,7 90,8 1170 0,2 91,4
Ресми трансферттер 93630 12,8 99,8 57650 12,2 100,0
Кредиттер 38476
5,0
Бюджет тапшылығы (профицит) -46901
7179
2005 жылдың 1 қаңтарына Республикалық бюджетке түскен түсімдер
Есепті кезеңде республикалық бюджеттің 89,9%-ын табыстар (соның ішінде
2005 жылғы республикалық бюджеттің шығыс бөлімі мен 2005
Осы зерттеудің негізгі мақсаты, экономиканың осы сияқты салаларына
денсаулық сақтау
білім беру
әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік көмек
тұрғын-үй шаруашылығы
ғылыми зерттеулер
ауыл, су, орман, балық шаруашылығы мен қоршаған ортаны
Республикалық бюджет елдің негізгі қаржылық құжаты болып табылады.
Өткізілген зерттеулер келесіні көрсетті:
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігі 977
2004 жылғы республикалық бюджеті толығымен пайдаланбады: 01.10.2004 кезеңіне
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде білім
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде денсаулық
Ал 01.10.2004 кезеңіне жоспарланған 30 059
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде ғылыми
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде тұрғын-үй
2005 жылға арналған республикалық бюджеттің шығын бөлігінде ауыл,
Алынған нәтижелер бірқатар күрделі сұрақтардың туындауына әкелді, жекелеп
2005 жылға денсаулық сақтау, білім беру және
2005 жылы осы салалардағы шешілмеген мәселелерге байланысты денсаулық
2. Аймақаралық бюджеттер арасындағы қосымша қаржыларды қайта бөлгенде
3.Ауыл шаруашылық, су, орман, балық шаруашылығына, сондай-ақ қоршаған
4. Тұрғын-үй шаруашылығындағы мемлекеттік шығындар деңгейінің қысқартылғаны
5. Ағымдағы жылдың денсаулық сақтау бюджетінің орындалуының төмен
6.Берілген қаражаттардың осындай төмен игерудегі денсаулық сақтау шығындары
7. Осы жағдайды шешу үшін Министрліктер мен ведомстволарға
Аймақтардың қаржылық мүмкіндіктерін теңестіру үшін мемлекет жалпы трансферт
Осы кестеден көріп отырғанымыздай, субвенция көлемі жыл санап
Қостанай облысының динамикасы да осындай, ал Солтүстік Қазақстан
Кесте 3 - Республикалық бюджеттен бөлінген
мың теңге
Облыстар жылдар:
2002 2003 2004 2005 (болжам)
мың тг. %-бен мың тг. %-бен мың тг.
Ақмола 4227 876 12,3 7 191511 12,0
Алматы 8340 023 25 10 289366 17,2
Шығыс-Қазақстан - - 5 189 908 8,6
Жамбыл 5437 028 16 6 877
Қарағанды -
- - - - 1835447 2,2 6 605
Батыс –Қазақстан
- 1 285 861 2,1 - -
Қостанай
- 4 181 616 7,0 5 191
Қызылорда 2156 267 6,2 6 64
Солтүстік–Қазақстан 3252 656 9,4 5201645 8,7 6
Оңтүстік –Қазақстан 10636332 31,1 12900814 21,6 19072
Павлодар
-
-
-
1,1
Ақтөбе
-
-
1,4
Барлығы: 34051182 100 59763278 100 80513 248
Осы кестеден көріп тұрғанымыздай, республикалық бюджеттен бөлінетін субвенцияның
Кесте 4 - Донор облыстардан бюджеттік алу
Облыстар жылдар:
2002 2003 2004 2005
Ақтөбе 2513486 569100 428735 412341
Атырау 29880867 19602863 20114903 19685056
Шығыс-Қазақстан 2407479 - - -
Батыс-Қазақстан 53566 - 497040 467825
Қарағанды 6655646 81131 - -
Қостанай 38406 - - -
Маңғыстау 8434024 9000442 10651255 11458908
Павлодар 2057745 1895969 974293 968524
Алматы қаласы 26298355 17915000 24963765 25896304
Барлығы: 78339574 49064505 5729991
* [17-20]
Кестеде әр жылда бюджеттен алулар бір қалыпты болмағы
Бюджеттен алу механизм әміршіл - әкімшіл жүйеде пайдаланылған
Бюджетаралық қатынастар мәселесі жергілікті шаруашылықты айналып өтпейді. Жергілікті
Мемлекеттің аймақтық саясатының қаржылық теңестіру бағытындағы атқарылатын жұмыстар
Кесте 5 - Қазақстан Республикасындағы бюджеттердің әр түрлі
Бюджет түрлері 2001ж 2002ж 2003ж 2004ж 2005ж
Млн.
теңге % млн.
теңге % млн.
теңге % млн.
теңге % млн.
теңге %
Респуб-
ликалық 250352 53,5 381863 54,8 487651 55,3 565282
Жергі-
лікті 217575 46,5 314896 45,2 393436 44,7 386013
Мемле-
кеттік 467927 100 696759 100 881077 100 951295
5-ші кестені талдау арқылы , 1990-шы жылдан 2003-шы
Құрылымдық өзгерістердің өсу динамикасын қарастыра отырып, табыстар бойынша
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазақстан Республикасында бюджеттік үрдістің қалыптасу және даму сатысында
1. Соңғы бірнеше жыл ішінде Қазақстан экономикасының даму
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 24 сәуірдегі №548-11 жаңа
“Бюджет жүйесі туралы” 1999 жылғы 1 сәуірдегі Қазақстан
“Республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуын бақылау туралы” 2002
Финансы. Учебник. //под редакцией Радионовой В.М. –М., 1995.
Худяков А. Финансовые право Республики Казахстан (Общая часть).
Мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. Учебник. -Алматы,
Государственной бюджет. Учебник. // Ильясов К.К и другие
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1998 жылы 19 сәуір.
Зейнельгабдин А.Б. Финансовая система: экономическое содержание и механизм
Эсберг К.Т. Курс финансовой науки. –Санкт-Петербург, 1913. –113
Мельников В.Д., Ильясов К.К Финансы. Учебник. –Алматы, 2001.
Қазақстан Республикасының әлеуметтік – экономикалық дамуының 2004 –2006
Воронин А.Г., Лапин В.А., Широков А.Н. Основы управления
Пояснительная записка к проекту Закона Республики Казахстан “
Брачева Т.В. государственные финансы. Учебное пособие. –СПб.: Питер,
46
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджеті
Республикалық бюджет
Жергілікті бюджеттер
Облыстар бюджеті
Астана және Алматы қалаларының бюджеті
Аудандар бюджеті
Облыстық бағыныстағы қалалар бюджеті
Қалалық бюджеттер
Аудандар бюджеті
Облыстық бюджеттер
Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні мен ролі туралы
Бюджет жүйесі туралы
Мемлекеттік бюджет жүйесі және бюджет құрылысы
Бюджет баланысы. Бюджет тапшылығы
Бюджет жүйесі және бюджет құрылысы
Мемлекеттік бюджеттің кірістері мен шығыстарының құрамы мен құрылымы
Бюджет жүйесі және бюджет құрылымы
Мемлекеттік бюджет жүйесі және оның теориялық негіздері
Мемлекеттік бюджетті жоспарлау мен болжаудың теориялық және методологиялық негіздері туралы
Республикалық және жергілікті бюджеттердің жобаларын қарау және бекіту рәсімі