Шетелдік басылымдарда денсаулық мәселесі
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
І тарау
1.1. Еліміздегі денсаулық мәселесі баспасөз беттерінде
1.2. Электронды ақпарат құралдарында қозғалуы
ІІ Тарау
2.1. Денсаулық және заң
2.2. Шетелдік басылымдарда денсаулық мәселесінің жазылуы
III ҚОРЫТЫНДЫ
Пайдаланылған әдебиеттер,
Сілтемелер көрсеткіші тізімі
КІРІСПЕ
Атақты ғалым, физиолог И.П.Павлов адам табиғаттың асқақ туындысы екенін,
Есімі бүкіл әлем жұртшылығына белгілі, дүлдүл орыс жазушысы М.А.Шолохов
1Уәлихан жұмашев.: Елімездегі бала онкологиялық аурулары // «Денсаулық» №
Денсаулығын сақтауға, оны нығайтуға күнделікті көңіл бөлу, шынығу әрбір
Өркениетті елдерде, мәселен, бір медицина саласы бойынша жүзден аса
Бізге дәл бүгін транспонтология туралы заң аса қажет. Себебі
Бүгінгі күні кадр мәселесінде де қиындық жоқ. Дәрігерлер жеткілікті.
Қазіргі таңда әлем дәрігерлері, ғалымдары «адам репродукциясы бизнеске айналып
Трафиканы заңдастыру құқықтық нормалармен шектелмейді. Қазақстандағы адам саудасы және
«Трафика туралы» заң жобасының заңдық та, медициналық сипаты да
Сенатта жолы болмаған заң жобасының енді қашан қабылданары емес,
Осыдан бес-алты жыл бұрын бір топ зиялы қауым «трансплантацияны
– Қоғам талқысына салынбай, үн-түнсіз заң күшіне еніп кетсе,
Ұлттық салт-дәстүр мен ұлттық сана-сезімді оңтайлы жолдармен дамытудың,
Жалған мадақ-мақтан, алдап-арбау, ұрлық-қарлық, боссөзділік, күштінің өктемдігінің әлсізді тұқыртуы,
Ендеше, бүгінгі күні, жаңа тарихи жағдайларға сай жастардың бос
Біздің бақытымыздың оннан тоғызы денсаулығымызға байланысты дер болсақ, осы
Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі адамдарды «жатыпасарлар» деп те атайды. Бүгінгі
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, денешынықтыру, яғни дене
Сондай-ақ бүгінде есірткінің, нашақорлықтың таралу мәселесі эпидемия сипатына ие
1.1. Еліміздегі денсаулық мәселесі баспасөз беттерінде
«Адамның мінез-құлқын жетілдіретін әрекеттер оның өз денесін жетілдіру үшін
Адамзат ғасырлар тоғысында денсаулық сақтауда зор табыстарға қол жеткізді.
Мемлекет басшысы жаңа орталықтың алдына бірнеше мақсат қойды. Біріншіден,
Алғаш рет Қазақстанда денсаулық сақтау жүйесінде адамдардың ауырмауы, олар
Адам денсаулығына қорған болатын бұл ұлттық саясатты жүзеге асыруға
Өмірінде дәрігерлерге қаралмаған адамдардың болуы мүмкін бе? Мүмкін. Ұлттық
Біз жоғарыда келтірген, ерекше тізімге енген ауыр сырқаттардың алдын
Қоғамның саулығы үшін барша адамның денсаулығын сақтаудың осындай мемлекеттік
Таяудағы үш жылдың өзінде елімізде 100 аурухана салыну мәселесі
Жалпыұлттық республикалық «Егемен Қазақстан» газетінің 2006 жылдың 13 қаңтар
Ол мынадай бір оқиғаны еске алады. Операция үстінде
Гүлзада Рахманбердіқызының бойындағы адамгершілік қасиеттер мен оның қабілеттілігін
2007 жылдың 3 сәуірінде Астана қаласында «Қазақстан Республикасы Президентінің
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі мен ҚР Президенті жанындағы
Ал оқырмандарға ұсынылып жүрген екінші бір басылым бұл –
1.2. Электронды ақпарат құралдарында денсаулық туралы хабарлар
Елбасы: «Журналистің, бұқаралық ақпарат құралдарының азаматтық жауапкершілігі, әсіресе мемлекеттік
Құрылыста жұмыс істеген жас жігіт осы ауруға ауыр зат
Бағдарлама жүргізушілері – Дидар Аятхан (кеңесші дәрігер) мен Сапар
Ықшамдалып ұсынылған сюжеттерден «Диагноздың» ауқымдылығы арта түскен. Кейіпкер дәрігерлік
Алматы қаласы. «Айқын» газеті/.
Медиахолдинг «31 арнада» денсаулық тақырыбында «ТВ доктор», «Дочки-сыночки», «Салауатты
«Тіршілік» хабарында – қаланың қайнап жатқан өміріне қарағанда шалғайдағы
«Салауатты өмір» бағдарламасы. Салауатты өмір салты деген ұғымның ажырамас
Алайда, перзент денсаулығының бұдан да басқа сын көтермейтін тұстары
Осы арнадағы тағы бір денсаулық жайлы бағдарлама «Дочки-сыночки» деп
«Ждем аиста» айдары нәрестелі болуға әзірленіп жатқан жас аналарға
«ТВ доктор» бағдарламасы «31 арна» медиахолдингінде беделді хабарлардың бірі.
«Хабар» арнасында журналист Ләззат Әбдрееваның «Бірінші байлық....» бағдарламасы да
Енді радио арналарға келер болсақ, Қазақ радиосы мен «Шалқар»
2.1.Шетелдік басылымдарда денсаулық мәселесі
Интернет беттерінде 22.09.2006 - ШЫМКЕНТТЕГІ ҚАСІРЕТ. «Шымкент өлкесін кеңес
Жеңіс Досжанов, «Алға!» Халықтық партиясының Оңтүстік Қазақстан бойынша ұйымдастыру
Бауыржан Есалиев, «Алға!» халықтық партиясының Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша
Зинаида Савина, «Южный Казахстан» газетінің журналисті. Бұл қайғылы жағдай
Геннадий Пушкарев, Шымкент журналистикасының ардагері. Шымкентте болған жағдай миға
Ақтамберді Мұсабек қажы, ОҚО бойынша имам орынбасары. Мен діни
Евгений, Православтік Никольскилік Собор шіркеуінің қызметкері . Әрине, бұл
Эстебан әке, Католиктік шіркеу өкілі. Біз СПИД жұқтырған балалар
Ольга Кан, Шымкенттік Эммануил Евангельдік христиан-баптистер шіркеуінің уағызшысы. Бұл
Kazakhstan today. 16 мамырда КАЗИНФОРМ-ның тілшісі Айгүл Тұрысбекованың
Kazakhstan today. Алматы. 22 мамыр. Қазақстан Республикасында қан орталықтарын
Денсаулық сақтау министрінің мәліметінше, Қзаақстанда тек өткен жылы ВИЧ
Ресейдегі денсаулыққа арналған басылымдар: 2007 жылдың наурыз айынан шыға
«Лечебные вести» газетінің «Главный гость», «Юридическая консультация», «Диагностика без
Екі аптада бір шығып тұратын «Айболит» газеті де оқырман
Шетел басылымдарынан денсаулыққа пайдалы ақыл кеңестер үнемі еліміздегі
Қазірден бастап өзіңе де, басқаға да қайырымдылық көрсетуге тек
Біздің заманымыздан бұрынғы 460-337 жылдары өмір сүрген Гиппократтың «Аталы
«Денсаулық» журналының 2007 жылғы №2 нөмірінде ежелгі рим ойшылы
Ресей басылымдарында мынадай оқиға жарияланыпты: «Оңтүстік Қазақстан облысында
– Отыз тоғыз жастағы жігіт ағасы екі тәулік бойы
Апта соңында облыс орталығы Тараз қаласында тағы да екі
«Егемен Қазақстан» газетінде журналист Бақтияр Тайжанның «Бірлеспеген білек
– Жауапсыздық, бейқамдық біздің ең бейкүнә, өзін-өзі қорғауға әлі
Шылым түтінін бүгінде бүкіл ғалам осылай ажал түтіні, яғни
Кейінгі жылдардағы ғылыми-зерттеулер шылым шегуден туындайтын сырқаттардан ғана жер
Екіншіден, темекі бизнесі бүгінде құлашын кеңге жайып, жаһандануға бет
Міне, осы екі себептің өзі-ақ келешегін ойлаған жұртты ажал
Енді әр елден хабар-ошарлар дерегіне тоқталсам, «Құрсақ көтерсең... кофеден
2.2. Денсаулық және Заң
«Ешкімнің де өз бетінше адам өмірін қиюға қатысы жоқ»
Ағзаны ауыстырып салу адамды ажалдан құтқару және науқастың денсаулығын
Сондықтан әлемнің көптеген елдері дүниежүзілік қоғамдастық жарияланған адамгершілік принциптеріне
Дүниежүзілік тәжірбиені терең талдау негізінде және Орта Азия мүфтиінің,
Қылмыстың тікелей объектісі – ауру адамның өмірі және денсаулығы.
Қылмыс объективтік жағынан:
Заңға сәйкес немесе арнайы Ереже бойынша көмек көрсетуге міндетті
Бұл әрекетсіздіктен абайсызда науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы зиян келтіру
Әрекетсіздіктен орын алған зардаптың арасындағы себепті байланыстың болуы арқылы
Заңға немесе арнайы ережеге сәйкес медицина қызметкері, басқа адамдар
Дәлелді себептерге – тойтарылмайтын күш орын алуы \су тасқыны,
Қылмыс заңда көрсетілген зардап – науқастың денсаулығына орташа ауырлықтағы
Қылмыстың субъективтік жағы әрекетсіздік жөніндегі қасақаналық, ал одан орын
Қылмыстың объектісі – арнаулы,
16 – ға толған, науқасқа көмек көрсетуге міндетті адам.
Медициналық қызмет көрсетудің құқықтық негіздері
Кез келген қоғамның ең қымбат қазынасы адам және адамның
Енді тегін медициналық көмектің кепілді көлеміне тоқталайық. \Бұдан қарай
I. Амбулаториялық – емханалық мекемелерде ұсынылатын ТМКК тізбесі алдын
Өкілетті орган белгіленген тәртіпке сәйкес 15 жас пен 49
ҚР Үкіметі тізбеге сәйкес жұқпалы және паразитті ауруларға қарсы
Санитарлық-гигиеналық: індетке қарсы іс шаралар мен ауруларды алдын алу;
Халықты қауіпсіз сумен қамтамасыз ету және ұтымды тамақтану жұмысы
Салауатты өмір салтын қалыптастыру туралы іс шаралар
Отбасын жоспарлау мен ұрпақ өрбіту, денсаулығын сақтау жөнінде
II. Диагностикалық қызметтер бойынша:
тармақтың 1 тармақшасында көрсетілген халық топтарын алдын ала тексеру
Зертханалық зерттеулер : қанды зәрді жалпы талдау, копрограмма,
Аспаптық зерттеулер : 40 жастан асқандарға электрокардиография және көз
Ауру бойынша есепте тұрған азаматтарды диспансерлеу кезінде;
БМСК маманның тексеруі, дәрігер жолдамасы бойынша азаматтардың барлық санаттарына
Дәрігер жолдамасы бойынша 18 жасқа дейінгші балаларға, жүкті әйелдерге,
Ауру бойынша қаралған кезде:
БМСК маманның тексеруі:
БМСК маманының жолдамасы бойынша сала маманының тексеруі;
Жолдама бойынша азаматтардың барлығына медициналық көрсетілімдер бойынша зертханалық \қымбат
Жоғарыда келтірілген кейбір заң актілерінің қазіргі таңда орындалуы баспасөз
Қ О Р Ы Т Ы Н Д Ы
Жылма-жыл әл-ауқаты артып келе жатқан халқымызға Президентіміздентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтың
Бүгінде Шымкенттегі атышулы оқиға – балалардың ВИЧ инфекциясын жұқтыруы
Қазіргі таңда елімізде бедеулік мәселесі де сырт қалмаған. Қалай
Еліміздегі медицина саласында жүргізіліп жатқан реформаларға келер болсақ, Президенттің
Елімізде биылғы жылдан бастап қан айналымы жүйесі ауруларымен ауыратын
2007 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған тірі туу
Соңғы жылдары Республикамызда бала туудың көбейіп келе жатқаны байқалады.
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев “Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан” атты Жолдауында
Жаңа үкіметтің бағдарламасында денсаулық мәселесіне қатты көңіл бөлінеді, бұл
«Денсаулық сақтау мәселелері үкіметтің болашақ бағдарламасының негізіне айналады»,-деді К.Мәсімов.
С І Л Т Е М Е Л Е
1.Уәлихан Жұмашев.: Еліміздегі бала онкологиялық аурулары, // «Денсаулық»,
2.Аббас Гучлу. «Теледидар бәледидарға айналмасын» // «Заман Қазақстан», 19.12.1997
3.Халықұлов Н.А. Медициналық қызмет көрсетудің құқықытық негіздері, // “Егемен
4.Ағыбаев Н. А. «Денсаулыққа қарсы қылмыстардың жалпы сипаттамасы
5.Асылбекұлы С. “Ұлттық парыз”, // “Парасат”, шілде, 2002
6.Әбжанов Х. “Ұлттық идея: Қазақ елі. Азаттық.
7.Әбиев Ж,.Бабаев С,.Құдиярова А. «Педагогика», Алматы: 1998 ж.
8.Н.Ж. Доғалбаев, Н.Ж.Жақыпова . “Медициналық бақылаудан неге өтеді?”, Алматы,
9.Қазақстанның дәрігер ғалымдары. // “Денсаулық” .№9, 2001
10.Әшімбаев . С «Шындыққа сүйіспеншілік», Алматы, 1993 ж.
11.Белдеубайұлы Д. «БАҚ туралы жана заң қандай болуы керек?»,
12.Бельгер Г. «Идеология дегенді ұмыттық, ағайын!..», // «Қазақ
13.Ұлбосын Қаназ “Тастанды” деген тастай сөз”//”Денсаулық”,№9. 2001
14.Ш.Беркімбаева. «Ақ халатты абзал жан»//Егемен Қазақстан., 15 наурыз, 2003
15.Дүтбаева Н, «Дәл бүгіннен бастайықшы», // «Қазақ әдебиеті», 22.03.2002
16.«Елбасы Нұрсұлтанның Қазақстан халқына Жолдауынан», // «Ана тілі 7.12.06.2003
17.Елікбаев Н. “Ұлттық психология”, А., “Қазақ Университеті”, 1992 ж.
18. М.Ә.Әлиев, Б.Б.Баймаханов, Ә.Ш.Сұлтанов, Ә.Қ.Зайналов. Адам ағзасын ауыстырып салу:
19.Б.Нұржекееұлы. Халқының ардағына айналған. // “Қазақ әдебиеті”. 28.11.2006ж.
20.Х.Ғабжалинов. Ақша ізгі мақсаттарға жұмсалуы тиіс.// “Егемен Қазақстан” 28.04.2007
21.Жұбаев И. «Теледидар бизнес пе, әлде,саясат па?», // «Қазақ
22.Кенжалин Ж. «Шындықты шырақ етіп ұстаңыз». Алматы. 1998 ж.
23.И.Анамбаев. Ауылға медициналық қызмет бұрылыс кезеңінде. // «Денсаулық», №2.
24.Қабылғазина К. «Аудиотехника жане радиохабарларынын технологиясы», А.,1999 ж.
25. Құлкенов М. “Біздің қоғам: жастар “, // “Ана
26.Құл-Мұхаммед М. “Мемлекет және БАҚ: бір-бірімізді қолдай отырып алға
27.Молдабек Ә. «Хабардың бес белесі», Алматы,2000 жыл
28.Сабильянов Н. «Жалған мақтаудан жалықтым», // “Қазақ әдебиеті” 30.04.2004
29.Тасмағамбетов И. “Алдымен өзімізден бастайық, сосын өзгеден талап
30.Тұрсынов Қ. «Көгілдір экран құпиясы», А., 1998 ж.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
«Егемен Қазақстан» газеті, 3.10.2003 ж.
«Денсаулық» журналы, №7. 2006 ж.
«Деннің саулылығы-жанның саулығы», «Бірінші байлық ... », Қазақ радиосы
«Заман Қазақстан», 19.12.1997 ж.
«Салауатты өмір» бағдарламасы, 31 арна, редакторы Сакиева Айжан Бақытбекқызы
«Тіршілік» хабары, Доқтырхан Тұрлыбек, 31 арна
«Бірінші байлық ...» бағдарламасы, Ләззат Әбдреева, Хабар арнасы
«Южный Казахстан» газеті, Шымкент, 22.02.2007 ж.
«Как увидеть мир?», Александр Бойне, Москва, 1999 ж.
«Столетник» газеті, Москва, 7.06.2004 ж.
«ТВ-доктор» бағдарламасы, 31 арна
«Здоровье» бағдарламасы, авторы Елена Малышева
«Аргументы и факты» газеті, 14 наурыз 2002 ж.
«Лечебные вести» газеті, 5 шілде 1998 ж.
«Вестник ЗОЖ», Москва, 24 ақпан 2004 ж.
«Дочки сыночки» бағдарламасы, 31 телеарна
«Егемен Қазақстан» газеті, «Ұлт тағдыры» мақаласы, 5 мамыр 2006
«Как сохранить здоровье?», Молотков Р., Москва 1999 ж.
«Басты байлық - денсаулық», Алшанова Д., Атамұра баспасы Алматы
«Тәні саудың-жаны сау» мақала, Жетісу газеті, Тұрысбекова
«Тазалық – денсаулық кепілі», Жас Алаш газеті, Бакеева С.
«Как помочь миру», Институт валеологии, 2006 ж.
«Қатерлі СПИД», Молдашев Т., Медтехникум 2001 ж.
«Что несет за собой СПИД?», Институт валеологии, 2006 ж.
«Медициналық қызмет көрсетудің құқықтық негіздері», Халықұлов Н.А., Егемен Қазақстан
«Денсаулыққа қарсы қылмыстардың жалпы сипаттамасы және түрлері», Ағыбаев Н.А.,
«Денсаулық сақтау жолдары», Әбиев Ж., Бабаев С, «Педагогика», Алматы
1
XX ғасырдың 20-30- жылдарындағы қазақ тіліндегі мерзімді баспасөзі: шығу тарихы мен деректік маңызы
Медициналық қызмет көрсетудің құқықтық негіздері
Денсаулық сақтау саласын басқаруды жақсартудағы қаржылық реттеу бағыттары
Түркия Республикасы құрылуының Кеңестік басылымдарда жариялануы
Денсаулық сақтау саласы қызметінің экономикалық - қаржылық көрсеткіштерін талдау
Сәйкестік аудитін денсаулық сақтау мекемелерінде жүргізу ерекшеліктері
Әйелдер басылымдарының дизайны
ЕМДІК-САУЫҚТЫРУ ТУРИЗМІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ
Дәлелді медицина – емдік дәрілердің алға дамуының кепілі. Дәрілерді қате жарнамалаудың белгілері
XX ғасырда Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау саласының дамуы