Қаржылық саясат
Аннотация
Курстық жұмыста қаржы – экономикалық категория ретінде қаржының
Қазақстандағы қаржының нарықтық жағдайы мен халықтың қаржыгерлікті жүргізу
Курстық жұмыс 36 бет комьютерлік тексте берілген, 4
Мазмұны
Кіріспе ......................................................................................................................5
1. Қаржы туралы жалпы ұғым және оны басқарудың
1.1 Қаржының экономикалық мәні және қажеттілігі .......................................6
1.2 Қаржның атқаратын қызметтері және экономикадағы рөлі ......................10
1.3 Қаржының басқа экономикалық категориялармен байланысы .................13
2. Қазақстандағы қаржының нарықтық жағдайы және оның қызметін
талдау
2.1 Макроэкономикалық даму жағдайындағы мемлекеттік қаржының
қызметтері және рөлі ......................................................................................16
2.2 Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі және оның негізгі
буындары .........................................................................................................18
2.3 Нарықтық қатынастардағы халықтың қаржыгерлікті жүргізу
құндылықтары .................................................................................................24
3. Нарық жағдайындағы қаржының экономикалық рөлін жетілдіру
жолдары
3.1 Қаржы секторының бәсекеге қабілеттілігі ...................................................27
3.2 Мемлекеттік қаржы саясаты және қаржы жүйесін жетілдірудің
бағыт ................................................................................................................30
Қорытынды .............................................................................................................33
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі .......................................................................34
Кіріспе
Нарықтық қатынастардың құрылымында да, мемлекет тарапынан оларды реттеу
Қоғамдық өнімді бөлумен және осының негізінде ақшалай қорланымдарды,
Қаржы туралы ғылымда және қаржыны зерделеу кезінде танып
Экономикалық өмірде қаржының сыртқы көрінісі қоғамдық өндірістегі
әр түрлі қатысушылар қаражаттарының қозғалысы түрінде болып жатады.
Құбылыстар бетінде бұл қозғалыс ақшалай соманы шаруашылық жүргізуші
«Қаржы» ұғымы ақша нысанындағы қоғамдық өнімді бөлумен байланысты
Мемлекет қаржысы әдетте мемлекеттік бюджетке шоғырландырылады. Мемлекеттік бюджетте
1. Қаржы туралы жалпы ұғым және оны басқару
1.1 Қаржының экономикалық мәні және қажеттілігі
Қаржы («қолма-қол», «табыс» ұғымын білдіретін орта ғасырдағы латын
Бүгінде қаржы терминін күрделікті қолданысқа енгізген авторды атау
Қаржы туралы жұмыстың («Афин республикасының кірістері туралы») алғашқы
Аристотельдің ( б.э.д. 384-322 жж.) қаржы саласындағы көзқарасы
Қаржының мәні, оның даму заңдылықтары, тауар-ақша қатынастарын қамту
Түрлі қоғамдық-экономикалық формациялар қаржысының айырмашылығы негізінен мына себептерге
әртүрлі қоғамдық формацияға қоғамның өзіне меншікті таптық құрылымы
кез келген қоғамдық-экономикалық формацияларда қаржы билеуші таптың мүдделерін
өндірістің жаңа әдісі шаруашылық қатынастардың жаңа жүйесін тудырады.
егер мемлекет басқару органы ретінде қалыптасқан өндірістік қатынастардың
Құн категорияларының жүйесінде қаржы белгілі орын алады және
Қаржының пайда болуының бастапқы шарты ақша қатынастарымен ортақтастырылған
Тауар өндірісінің негізі тауар өндірушілердің экономикалық оқшауланушылығын шарттастыратын
Ұдайы өндіріс процесінің үздіксіз жалғасып жататын белгілі өндіру,
Қаржы ғылыми ұғым ретінде қоғамдық өмірде сан алуан
Экономикалық өмірде қаржының сыртқы көрінісі қоғамдық өндірістегі
әр түрлі қатысушылар қаражаттарының қозғалысытүрінде болып жатады.
Құбылыстар бетінде бұл қозғалыс ақшалай соманы шаруашылық жүргізуші
«Қаржы» ұғымы ақша нысанындағы қоғамдық өнімді бөлумен байланысты
Қаржы – ақша қатынастарының жиынтығы, олардың ажырағысыз бөлігі,
Жалпы қоғамдық өнім мен ұлттық табысты жасау, бөлу
Алайда қаржы ақша қатынастарының бүкіл сферасын қамтиды деп
Қаржының ақшадан мазмұны жағынан ла, функциялары жағынан да
Жоғарыда айтылғандардың негізінде қаржының қысқаша анықтамасын былайша тұжырымдауға
Қаржының мәні ақша нысанындағы құн қозғалысынан туындайды. Мұндай
Қаржының қажеттігі объективті мән-жайдан – тауар-ақша қатынастарының болуынан
Қаржы ресурстары болмаса, қаржы механизмі арқылы барлық жағдайға
Сызба-1
Қаржы қажеттігінің факторлары
1.2 Қаржының атқаратын қызметтері және экономикадағы рөлі
Қаржының мәні, іс-әрекет механизмі және рөлі оның функцияларынан
Қаржыға қатысты функция осы экономикалық категорияға тән қызмет
Қазіргі уақытта қаржының бөлгіштік және ұдайы өндірістік тәрізді
Бөлгіштік қатынастардың ерекше сферасы ретінде қаржының мәні ең
Бөлу функциясы қаржы құралдарын қоғамдық жалпы өнім мен
Қоғамдық өнімді бөлу алғашқы және кейінгі немесе қайта
Алғашқы бөлу кезінде жиынтық қоғамдық өнімнің жалпы көлемінен
Қайта бөлу салалық, сондай-ақ аумақтық тұрғыдағы шаруашылық жүргізуші
Қаржы көмегімен ұлттық табысты бөлу және қайта бөлу
қаржылық-бюджеттік әдіс. Ол бюджетке табыстарды алғанда және бюджеттен
несиелі-банктік әдіс. Ол уақытша бос қаржы ресурстарын жұмылдыруды
Ұдайы өндірістік тұжырымдамасының жақтаушылары қаржы – бір стадияның
қоғамдық ұдайы өндірістің барлық стадиялары бір-бірімен тығыз байланысқан;
қаржы қоғам қызметінің бүкіл сферасына – материалдық өндіріске,
қаржы қоғамдық өндіріс қозғалысының барлық стадияларында пайдаланылатын бақылаудың
Ұдайы өндірістік тұжырымдамасы жақтаушыларының қаржының мәнін осылай кеңінен
ақшалай табыстар мен қорлады жасау;
ақшалай табыстар мен қорларды пайдалану;
бақылау функциясы.
Қаржы көмегімен мемлекет өзінің иелігіне материалдық өндіріс сферасында
Бұл ақша қорларын (табыстарды) нақтылы пайдалану қаржының екінші
Коммерциялық есеп пен маркетинг операцияларын жүзеге асыруға байланысты
Қазіргі кезде қаржылық бақылыудың мынадай түрлерін ажыратады:
қаржылық-шаруашылық бақылау. Оны фирмалардың, кәсіпорындардың, бірлестіктердің, министрліктер мен
қаржылық-бюджеттік бақылау. Ол кәсіпорындар табысының (пайдасының) бір бөлігін
несиелік-банктік бақылау. Ол фирмалар мен кәсіпорындарды несиелеу арқылы
Қаржы ұдайы өндіріс процесіне екі түрлі ықпал жасайды:
а) сан жағынан, бұл бөлгіштік процестің үйлесімдерімен сипатталады;
ә) сапа жағынан, бұл қаржының шаруашылық жүргізуші субъектілердің
Қаржының экономикалық рөлі мына бағыттардан көрінеді:
қаржы капиталдың айналымын тездете отырып, кәсіпорындардың, фирмалардың өндірістік
кірістер мен шығыстарды ұдайы салыстырып отыру арқылы экономикалық
қаржы ұлттық табыстарға қорлану және тұтыну қорларының үйлесу
қаржы ұлттық экономикада меншіктің сан алуан нысандарының дамуына
Сонымен бірге қаржы оңтайлы ұлттық шаруашылықтың ара салмағын
Қаржы көмегімен жететін нәтижелерді бағалауға жалпы тәсілдеме қаржының
ұлғаймалы ұдайы өндірістің қажеттіліктерін қажетті қаржы көздерімен қамтамасыз
қаржыны қоғамдық өндірістің құндық құрылымын реттеу үшін пайдалану
қаржының әлеуметтік-экономикалық дамудың ынталандырмасы ретінде
пайдалану тұрғысынан.
1.3 Қаржының басқа экономикалық категориялармен өзара байланысы
Қоғамдық өнімді бөлу процесі өте күрделі, мұның барысында
Баға – жұртқа мәлім, тауар құнының ақшалай тұлғалануы.
Қаржы көмегімен шаруашылық жоспарларымен және үйлесімдерімен белгілеген құн
Қаржы еңбекке ақы төлеумен тығыз байланысты. Бағаның ізінше
еңбекке ақы төлеудің басқа қорларының оқшаулануы үшін жағдайлар
Бұл категориялар жұмыс күшінің ұдайы өндіріс процесін ынталандырады.
Сырттай қарағанда еңбекке ақы төлеу қорын анықтауға баға
Ұлттық татысты бөлудің нәтижесі болып табылатын еңбекке ақы
Өндірістік емес сферада қызметкерлердің еңбекке ақы төлеу қоры
Барлық жағдайда экономикалық категория ретіндедегі еңбекке ақы төлеу
Еңбекке ақы төлеу тұтыну стадиясында, яғни тауарлар мен
Жалақы мен қаржының іс-әрекет етуінің айырмашылығы:
қаржылық бөлудің шекарасы анағұрлым кең; жалақы тек еңбек
қаржы құнның біржақты қозғалысына қатысады, ал жалақы оның
Жалақы көмегімен v толық және m ішінара бөлінеді.
Қоғамдық өнім құнын бөлуге несие де қатысады. Әр
Сонымен қатар қаралып отырған категориялардың арасында белгілі бір
Қаржы есеп-қисаптармен және есеп айырысу жүйесімен өте тығыз
Экономикалық категориялардың өзара іс-қимылы туралы қаралған негізгі қағидалары
2. Қазақстандағы қаржының нарықтық жағдайы және
оның қызметін талдау
2.1 Макроэкономикалық даму жағдайындағы мемлекеттік қаржының
қызметтері және рөлі
Мемлекет қаржысыз өмір сүре алмайды. Мемлект өз функцияларын
Мемлекет тарапынан экономикалық процерді реттеу кез келген қоғамдық
Экономиканы реттеу әдетте екі нысанда - өзін-өзі реттеу
Экономиканы мемлекеттік қаржылық реттеу- бұл макроэкономикалық тепе-теңдікке және
Мына бастапқы негіздемелер мемлекеттік қаржылық реттеуді жүзеге асырудың
Қоғам дамуының объективті экономикалық заңдарының іс-әрекетін есепке алу.
Қоғамның барлық мүшелерінің түпкілікті түдделерін білдіретін қоғам дамуының
Мемлекеттік борыш және оны басқару. Мемлекеттік несиелеу қызметінің
Қазақстан Республикасында мемлекеттік борыш өз кезегінде тікелей Үкіметтің,Ұлттық
Елдің экономикасының көлемімен салыстырғандағы оның сыртқы борышының мөлшері
а) жалпы сыртқы борыштың жалпы ішкі өнімге
ә) жалпы сыртқыборыштың экспортқа қатысы – 132 (бізде
б) берешекке қызмет көрсету сомасының экспортқа қатысы –
в) сыйақы (мүдде) төлемдерінің экспортқа қатысы – 12
Жалпы мемлекттік қаржы жүйесінің құрамы – бұл қаржы
Бүгінгі Қазақстанның қаржы жүйесінің құрамы, жоғарыда атап өтілгендей,
мемлекеттік бюджет жүйесі;
арнаулы бюджеттен қорлар;
мемлекеттік кредит;
жергілікті қаржы;
шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы;
халықтың қаржысы.
Қаржы қатынастарының алғашқы үш бөлігі жалпы мемлекеттік, яғни
Бюджет жүйесін құрудың барлық қағидаттары өзара үйлестірілген және
Мемлекеттің қаржысын басқаруға өзінің функцияларының өзгешелігі сәйкес Қаазақстан
Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі және оның негізгі
Елдің біртұтас қаржы жүйесі тиісті ақша қорлары құрылып,
Сонымен бірге жалпы интитуционалдық тұрғыдан алғанда қаржы мекемелерінің
Қаржы жүйесі терминінің жоғарыда келтірілген жоғарыда келтірілген анықтамасында
қаржы қатынастарының жиынтығы;
ақша қорларының жиынтығы;
басқарудың қаржы аппараты.
Ақша қорларының қозғалысына байланысты мемлекет, шаруашылық жүргізуші субъектілер,
Сызба-2
Қаржы жүйесінің функциялық белгісі (критерийі)
бойынша құрылымы
Қаржы жүйесі
Қосалқы жүйелер
Қаржы жүйесі интеграциялық тұрпатты жүйе болып табылады,
Қаржы жүйесін сыныптаудың функциялық критерийінен басқа қаржы субъектілерінің
Сызба-3
Қазақстан Республикасының қаржы жүйесінің сызбасы
Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі
Мемлекттің қаржысы – қоғамдық өнімнің құнын және ұлттық
Мемлекеттік бюджет – экономиканы, әлеуметтік-мәдени мұқтажтарды, қорғаныс пен
Мемлекеттік бюджеттен тыс қорлар – қорлардың ұйымдық дербестік
Қалыптасу көздері:
а) арнаулы мақсатты салықтар, қарыздар;
ә) бюджеттен берілетін субсидиялар;
б) қосымша табыстар мен үнемделген қаржы ресурстары;
в) ерікті жарналар және қайырмалдықтар.
Бюджеттен тыс қорлар толық көлемде ресурстарды мақсатты пайдалануды
Мемлекеттік несие – мемлекеттік билік органдарының қарамағына уақытша
Қаржы жүйесіне жиі сақтандыруды да жатқызады, бірақ көптеген
Материалдық өндіріс сферасының шаруашылық жүргізуші субъектілерінің қаржысы қаржылардың
Шаруашылық жүргізуші субъектілер қаржысының құрамына мыналар кіреді:
1. Материалдық өндірістің барлық кәсіпорындары және нарықтық экономика
2. Коммерциялық емес сфераның қаржысы. Коммерциялық емес қызмет
Қаржы жүйесіндегі өндірістік емес сфера қаржысының орны мен
Бұл қосалқы жүйеде қаржы қатынастары түрлі мақсатты сипаттағы
Халықтың (үй шаруашылығының) қаржысы қаржы жүйесінің ерекше бөлігі
Қазақстан республикасында макро және микроэкономиканың қаржы жүйесін реттеліп
Қаржы қатынастарының алғашқы үш бөлігі жалпымемлекттік, яғни орталықтандырылған
Қаржы қатынастары сфераларының әрқайсысының ішінде буындар бөлінеді, оның
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік бюджетінің орындалуы
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджеті. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің
2006 жылдың 1 шілдесіне табыс жылдың нақтыланған
Салық түсімдері құрылымында негізгі құрылымында негізгі үлес корпоративтік
Бюджеттің барлық шығындар көлемінен әлеуметтік қызмет көрсетуге 46,1%,
2006 жылдың 1 шілдесіне мемлекеттік бюджет тапшылығын қаржыландырудың
2006 жылдың 1 шілдесіне республикалық бюджетке түскен табыс
2005 жылдың тиісті кезеңімен (525 млрд. теңге) салыстырғанда
Есепті кезеңде республикалық бюджет табысының 91,7%-ын салықтар,
Шығындардың негізгі бөлігі әлеуметтік салаға -32,1% (301,7 млрд.
Жергілікті бюджетке осы кезең ішінде түскен табыс 515
Диаграмма-1
2006 жылғы Республикалық және жергілікті бюджеттердің орындалуы
Кесте-1
Мемлекеттік бюджеттің 2008-2010 жылдарға арналған
шығыстарының болжамы
Атауы 2008 жыл 2009 жыл 2010 жыл
ЖІӨ-гі %-бен Үлесі
% ЖІӨ-гі
%-бен Үлесі
% ЖІӨ-гі
%-бен Үлесі
%
Шығыстар 22,5 100,0 21,9 100,0 21,8 100,0
Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер 1,2 5,3 1,2 5,3
Қорғаныс 1,4 6,2 1,4 6,2 1,4 6,4
Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот, қылмыстық-атқару қызметі 1,8
Білім беру 3,7 16,4 3,8 17,6 3,8 17,4
Денсаулық сақтау 2,7 11,8 2,8 13,0 2,9 13,5
Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру 3,8 17,1 3,7
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық 1,4 6,2 1,4 6,3 1,6
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістік 0,6 3,8
Отын-энергетика кешені және жер қойнауын пайдалану 0,6 2,6
Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи
Өнеркәсіп, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі 0,05
Көлік және коммуникация 2,0 9,1 1,8 8,2 1,7
Басқалар
1,4 6,4 1,3 5,9 1,3 6,2
Борышқа қызмет көрсету 0,4 1,7 0,3 1,4 0,3
2.3 Нарықтық қатынастардағы халықтың қаржыгерлікті жүргізу
құндылықтары
Азаматтардың қаржыгерлік құқықтық қатынастар құндылықтарын сақтау орны мен
Адамдардың бостандығы мен теңдігі тек олардың экономикалық қатынастар
Адамдардың өмір сүру әлеуметтік теңсіздігінің туындауы – тек
Азаматтардың қаржыгерлік құқықтық қатынастарды дамыту мен қолдана білуі
Азаматтың қаржыгерлік құқықтығы ішінде әйелдер мен аналар құқықтық
Азаматтық қаржыгерлік құқықтық құндылық нормасы:
адамдар мен азаматтардың экономикалық қатынастар жүргізу қаржыгерлік бостандық
азаматтардың (адамдардың) қаржыгерлік құқықтығын қорғалуын талап ету құндылығы,
азаматтардың (адамдардың) қаржыгерлік құқықтық құндылығының теңдігі;
азаматтардың (адамдардың) қаржы-қаражат қатынастарынан туатын дүние мүліктерге егелену
азаматтардың (адамдардың) авторлық шығармашылық құқықтығындағы қаржы қаражат қатынастар
Азаматтардың (адамдардың) қаржыгерлік құқықтық құндылықтарының жүгінетін негігі принциптері:
қаржы-қаражат қатынастарынан туған меншігінің (капиталының) қорғалуын қамтамасыз етілуі;
қаржы-қаражат қатынастарының шарттық тәртіптері мен міндеттерінің сақталуы;
азаматтардың (адамдардың) қаржыгерлік қатынастардағы өзіндік объектілік және өзгелік
қаржы-қаражат қатынастардағы жеке және қоғамдық мүдделерді сақтау;
қаржы-қаражат қатынастар жүргізудегі қаржыгерлік қызметтерді орындау құқықтық заңдылықтардың
Азаматтардың (адамдардың) қаржыгерлік құқықтық құндылығының бастауы Қазақстан Республикасының
субъектілік экономика жүйелеріндегі барлық қабылданған заңда(оның
ішінде халыққа тікелей және қосалқы тиесіліктер)
Республика Президентінің нормативтік сипаттағы қаулылары:
Барлық министрліктер мен иедомстволардың, комитеттердің халыққа сыбағалы жетекшілік
Жергілікті өкілділік пен атқару органдардың халыққа тиесілі азаматтық-құқықтық
Азаматтардың қаржыгерлік қатынастар құқықтық құндылығының туындауы. Адамдардың қандай
Халақтың барлық өмір тіршіліктегі экономикалық қатынастарды жүргізу, тек
Заң жүзінде бекітілген бір құқықтың орындалуында екі беттігі,
Нарықтық қатынастарды жүргізудегі халықтың қаржыгерлік жүйелері. Халықтың нарықтық
Субъектілік экономика жүйелерінің қатынастар ұсыныстары мен сұранысындағы халықтың
Халықтың өзіндік объектілік экономикалық қатынастары жүргізудегі ұсыныстары мен
Халықтың қаржы-қаражат қызметтері бойынша қаржыгерлігі:
Табыстану қаржыгерлік (қаржылану қаржыгерлігі мен қаражаттану (өсім құнында)
Жарату қаржыгелік (қаржыау қаржыгерлігі);
Пайдалану қаржыгерлік (өсім құнында орналастыру қаржыгерлік).
3. Нарық жағдайындағы қаржының экономикалық рөлін
жетілдіру жолдары
3.1 Қаржы секторының бәсекеге қабілеттілігі
Банк жүйесінің жиынтық жеке қаржысы 2003 жылдан бері
Елімізде несиелендірудің үш деңгейлі жүйесі дамып келеді. Қор
Елімізде сақтандыру рыногы табысты даму үстінде. Оның заңнамалық
Осындай үйлесімді ынтымақтастық экономиканың басқа да салаларында қамтамасыз
Бүгінде еліміздің қаржы секторының алдында үлкен міндеттер тұр.
Елбасы еліміздің қаржы секторын дамытуға байланысты бірқатар жаңа
Мемлекет басшысының атап көрсеткеніндей, бүгінде барлық негізгі қаржы
Бұдан кейін Президент қаржы рыногын дамытудың стратегиялық міндеті
Конгресте Елбасы атап өткен екінші мәселе – қаржы
Екіншіден, банктердің қарыз портфелі қажетінше әртараптандырылмаған. Несиелер негізінен
Үшіншіден, банктер халықаралық рынокта байланыстар жасауға мүмкіндік алып
Қаржылық қадағалау агенттігінің міндеті – қаржы секторының тұрақтылығы
Төртінші – Қазақстанның БСҰ-ға кірудегі қаржы секторының дайындығы.
Елбасы сөзінде, сондай-ақ жинақтаушы зейнетақы жүйесінің тиімділігін арттыруға
3.2. Мемлекеттік қаржы саясаты және қаржы жүйесін жетілдірудің
Қаржы саясаты – қаржыны басқарудың түпкі мақсаты, оның
Өз кезегінде мемлекеттің қаржы саясаты тек оның экономикалық
Қаржы экономикалық категория ретінде, экономикалық заңдардың (құн заңының,
Мемлекеттің қаржы саясаты нақты шаруашылық өмірде қаржы механизмі
Қаржы стратегиясы экономикалық және әлеуметтік стратегиямен анықталып, перспективаға
Ұзақ мерзімді мақсаттарды таңдап алу және қаржы саясатында
Қаржы тактикасы қаржы байланыстарын ұйымдастыруды дер кезінде өзгертіп
Сызба-4
Қазақстан Республикасының қаржылық саясаттың негізгі бағыттары, міндеттері және
Қаржы саясатының стратегиясы мен тактикасы өзара байланысты. Стратегия
Қаржы механизмі мемлекет белгілеген қаржы шараларын атаулы, нақтылы
Сөйтіп, қоғамдық формацияның экономикалық заңдарымен, белгілі бір өндірістік
Сондықтан ұлғаймалы ұдайы өндірістің қалыпты ағыны экономикалық саясат
Экономикалық дамуға, әлеуметтік прогреске қаржы саясатының белсенді ықпал
Қорытынды
Қорыта келгенде, қаржы экономикалық категория ретінде, экономикалық заңдардың
Бүгінде еліміздің қаржы секторының алдында үлкен міндеттер тұр.
Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы еліміздің қаржы секторын дамытуға байланысты
Қаржы – ақша қатынастарының ажырағысыз бөлігі, ол әрқашан
Қаржы механизмі арқылы шаруашылық жүргізудің түрлі деңгейлерінде және
Қаржыны экономикалық категориялардың қатарынан бөліп алу үшін қаржы
Біздің қаржы секторымыз бұл біздің мақтанышымыз және бәсекеге
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан
халқына жолдауы.
2. Амрекулов Н. «Қаржы жүйесін ұйымдастыру және бюджет
Экономика-2006 ж. Оңтүстік Қазақстан облысының және Қазақстан
Республикасының статистикалық мәліметтері.
3. Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. «Қаржы» Алматы-2005ж.
4. // Қазақстан жоғары мектебі 2005ж.
5. Ысқақов Д. «Ілгерілеу бар, баяулы байқалады» //
№5- 2006ж.
6. Жанибеков С. «Бюджеттің орындалуын қалай көтеру керек?»
қаржысы. №8-2006ж.
7. «Қаржы секторының бәсекеге қабілеттілігі» // Егемен Қазақастан
2006ж. қараша.
8. «Облыс бюджетінің басты бағыты» // Оңтүстік Қазақстан
9. «Мемлекеттің қаржы саясаты» // Хабаршы №11-2007ж.
10. «Қаржы жүйесін жетілдірудің негізгі бағыттары» // Хабаршы
11. 2007жылғы Шымкент қаласының бюджеті. 2007ж. қыркүйек.
12. Иманбердиев Б.Ж. «Қазақстан Республикасындағы экономикалық саясаттың экономикалық
13. Жүнісова Н.А. «Бюджет саясаты» Саясат, №1-2007ж.
14. «Салық – халық несібесі» // Егеменді Қазақстан,
15. Кадырбекова М. «Преодоление малежного баланса и дефицита
16.
4
Тауар-ақша қатынастары
Өндіріс
Материалдық
Басқару
Тауарлар, қызметтер көрсету
Материалдық емес сфера
Р
Е
Т
Т
Е
У
Ө
Н
Д
І
Р
І
С
Қаржының қажеттігі
Қоғамдық дамудың қажеттіліктері
Әлеуметтік-экономикалық қажеттіліктер
Халықты әлеуметтік
Қорғаныс
Құқықтық тәртіпті қорғау
Қоршаған ортаны қорғау
Мемлекеттің жұмыс істеуі
Ізгіліктік функциялар
Салық
Бюджет
Сыртқы экономикалық қатынастар
Қаржы жоспарлары,
Нормативтік-заңнамалық қамтамасыз етілуі
Қаржылық
Қаржыны автоматтанды-рылған басқару
Кадрмен қамтамасыз ету
Негізгі
қосалқы жүйелер
Қамтамасыз етуші қосалқы жүйелер
Жалпы мемлекттік қаржы
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы
Халықтың (үй шаруа-ң) қаржысы
Мем-тік бюджет
Мем-тік несие
Бюджет-тен тыс қорлар
Респ-қ бюджет
Жер-ті бюджет
Облыс-ң, қала-ң, аудан-ң бюджеті
Материалдық өндіріс сферасының қаржысы
Өндірістік емес сфераның қаржысы
Орталықтандырылған қаржылар
Орталықтандырылмаған қаржылар
Қаржылық саясат
Қаржының толық болуы, қажеттілігі әлеуметтік салаларда т.с.с қаржыларға
Бағыттары
Міндеттері
Қажеттіліктері
Қаржы ағымдарының көбеюін қамтамасыз ету
Елдің қаржы жүйесінің мықты болуын қаамтамасыз ету
Қаржы ұйымдарының, мекемелерінің, жеке адамдар мен мемлекет арасындағы
Елдің қаржы жүйесін жетілдіру үшін қаржылық қатынастардың дұрыс
Қазақстан Республикасының қаржылық қатынастары
Экономикалық механизм жүйесіндегі қаржылық механизм
Қаржы саясатының мақсаттары мен міндеттері
Қазақстан Республикасының қаржы саясаты және оның нарықтық экономиканы дамытудағы ролі
Қазақстан Республикасының әлеуметтік – экономикалық процестердегі мемлекеттің қаржылық саясаты
Қаржының функциялары
Салық саясатының әлеуметтік-экономикалық мазмұны және оның қазақстан республикасында қолданылуы
Корпорацияның қаржылық стратегиясының мәні мен мазмұны
Қаржы менеджментінің стратегиясы мен тактикасының сәйкес келуін бағалау
Қаржылық стратегияның түрлері