География және табиғат
Жоспар
Кіріспе......................................................................................................................3
1.Орта ғасырдағы географиялық мәлімет.............................................................3
2.Орта ғасырдағы географиялық ойлар................................................................11.
3.Орта ғасырдағы саяхатшылар...........................................................................18.
Қорытынды..........................................................................................................23.
Пайдалынған әдебиеттер тізімі.........................................................................25.
Кіріспе.
Ерте заман мен орта ғасыр аралығында болған, дүние
1.Орта ғасырдағы географиялық мәлімет.
Косма Индикоплов (VI ғ.)— Александрияның көпесі. Ол Эфиопияда,
Орта ғасырда басқа әлемді жер шетінен қарамақ болып
бәрін де дінге бағындырды. Дегенмен, ол Үндістан мен
Арабтың ғалым-географтарының математикалық географиямен шұғылданып, жердің ендік (параллель),
Орта ғасырлардың басында (VII ғ.) Аравия түбегін түгелдей
Орта ғасырлардың бас кезіндегі белгілі араб саяхатшы-географы Сүлейман
Массуди. Мұның аралаған жерлері Сүлейманнан да көп болды.
географтарының географиялық зерттеулеріне, бұл ғылымның дамуына ұқсан келтіре
Ибн-Хордадбех (850 ж.). Оның кітаптары мұсылман халқына кең
Мұхаммед Әбунәсір әл Фараби (870—950) Түркістанда, Арыс өзенінің
Орта ғасырларда арабтар Орта Азияны жаулап алғанда Отырар
Бала Фараби әдепкіде өзі туған Отырарда оқып білім
Фараби бұдан кейін ғылми зерттеу мақсатымен Мысыр (Египет),
Якуби — аса көрнекті араб географы. Оны араб
Ибн Фадлан (921 ж.) — елші Халифа Муктадирмен
Ибн Хаукәл (X ғ.) — Араб империясының ішкі
Идриси (1100—1166 ж.) — аса көрнекті араб географы.
Якут (1179—1229 ж.) — арғы тегі византиялық грек,
Ибн Батута (Әбу Абдулла Мұхаммед ибн Батута 1304—1377)
Орта Азия ғалымдарының еңбектерінде нақты географиялық материалдар көп
2.Орта ғасырдағы географиялық ойлар.
Мұхаммед ибн Мұса әл Хорезми (IX ғ.— Хорезмнен
Әбу Әли ибн Сина — 980 жылы Бұхара
Әл Бируни (973—1048) — Хорезмде туып өскен. Ол
Орта ғасырда Қытай мен Орта Азия аралығында «Жібек
Діншілдер жорығы. Орта ғасырларда тағы біркөңіл бөлетін оқиға
Сол кезде Балтық теңізіне жасалған саяхат пен зерттеулер
Вениамин Тудельский. XII ғасырдағы саяхатшылардың ішінде испандық Вениамин
Плано Карпини — 1182 жылы Умбри қаласында туған,
Карпини мен Рубрук жолы.
сенеміз, оның жәрдемімен шығыстан батысқа дейін барлық әлемді
Гильом Рубрук (Вильгельм Рубруквист). Плано Карпини Европаға қайтып
3.Орта ғасырдағы саяхатшылар.
Европаның діни орталығынан Азияға арнайы саяхатшылар жіберілді. Бұлардың
XIV ғасырда португалдар мен итальяндар экспедициясы екі рет
Марко Полоның жүрген жолы.Орыстар Таяу Шығысты ертеден-ақ біліп,
XV ғасырда Сибирь жері орыс картасында көрсетіліп, онда
орыстарға, содан кейін Батыс Европа елдеріне белгілі бола
XVI ғасырдың баскезінде орыс теңізшілері солтүстік теңіз жағалауымен
Академик В. В. Бартольдтың айтуына қарағанда, 1375 жылы
Афанасий Никитин — Тверь (Калинин) көпесі. Аты және
Афанасий Никитиннің жүрген жолы.
Англиядан бұрын білді...». Демек, саяхатшының қол-жазбасы әлемге 300
Қорытындылар.
Орта ғасырдың кейінгі 300 жылы, кейбір теңіз зерттеулерін
[10]
ӘДЕБИЕТТЕР:
1.Грюнберг А.В. Картография с основами топографии – Москва
2.Андреев Н. В.Основы топографии и картографии- Москва
3.Қалыбеков С. Топография негіздері – Алматы
4.Бахрамелев А. Картография –Москва
5.Дүйсенов С. Қ. Географиялық белдеулер –ХБГ, 2001, N
6.Полярлық координаттар. – Физика және география. 2005,
7.Госпадинов В. Г. Топография – Москва
8.Түсіпбекова Г. Географиялық карта туралы жалпы мәліметтер.-
9.География және табиғат –2006,N 2.
10.Коринский В.А. , Щенев В. А. , Душина
11.Төкенов Б.Географияны оқыту әдістері –География және табиғат. 2003,
12.Сейсенов А. Географиялық карталарды оқыту. География окружающая
13.Топографиялық карталар.- География және табиғат . 2004, N
2
Физикалық географияның бастауыш курсын оқытудың білімділік, тәрбиелік, дамытудың мақсаттары
Географияның оқыту әдістері
Географияны оқыту
Географияны оқыту құралдарының міндеті
Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған География пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
Оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу жұмысын ұйымдастыру
ГЕОГРАФИЯ МАМАНДЫҒЫ БОЙЫНША МАГИСТРАНТТЫҢ ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНЫҢ ЕСЕБІ
География сабағында экологиялық тәрбие беру әдістемесі.
География сабақтарында және сабақтан тыс кезде оқылатын экология мәселелері
География пәнінде өлкетану жұмыстары негізінде оқушылардың азаматтылықтарын қалыптастыру мүмкіндігі