Электромагниттік толқын
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым
Қазақ Қатынас Жолдар Университеті жанындағы
техника экономикалық колледж.
Тақырыбы: Электромагниттік толқындарды экспериментте бақылау.
Электромагниттік сәулелер арынының тығыздығы.
Орындаған: НД 1-1 Оспанкулова Д. Ж.
Тексерген: Дигарбаева. Т. Д.
Алматы 2006ж.
ЖОСПАР
Кіріспе 3
а) Электромагниттік толқын. 3
II. Негізгі бөлім. 9
а) электромагниттік толқындарды эксперементте бақылау. 9
ә) Ашық тербелмелі контур. 10
б) Герц тәжірибелері. 12
в) Электромагниттік сәулелер ағынының тығыздығы. 13
III Қорытынды 18
Пайдаланған әдебиеттер 19
Кіріспе
а) Электромагниттік толқын.
Электр заряды бір нүктеден екінші нүктеге
Тербелуші заряд тудыратын электромагниттік өрістің пайда
Заряд қоршаған кеңістікте, бір-біріне перпендикаляр болып,
Кеңістіктің әр нүктесінде электр және магнит
Электромагниттік толқындар бар, екендігінің ақиқаттығына Максвелл
Электромагниттік толқындар айнымалы электр өрісінің айнымалы
Толқындық процестер табиғатта өте кең таралған.
Толқын дегеніміз не? Толқын деп уақыт
Ауада, қаттыденелерде және ұйық ішінде механикалық
Толқындық қозғалыстың ең басты ерекшеліктерін нағыз
Толқын таралған кезде ішінде толқын таралатын
Толқын жылдамдығы. Толқынның аса маңызды сйпаттамасы
Резеңке баудын бойымен тарайтын толқындарды да
Бірақ кез келген толқын көлденең толқын
Тербеліс
бағыты
Механикалық толқын таралған кезде дененің бір
Эгер созылған резеңке баудын ұшын белгілі
Егер баудың екі нүктесінің тербелістерінің фазалары
толқын ұзындығының, жиіліктің
Ал T период пен
қатысымен байланысатындықтан, былай болады:
Толқынның жылдамдығы толқын ұзындығы мен тербеліс
Біріншіден, баудын әрбір бөлшегі уақыт бойынша
Сонда, уақыт аралығы
Біз толқын ұзындығы, толқынның тербелісінің жиілігі
II. Негізгі бөлім.
а) электромагниттік толқындарды эксперементте бақылау.
Электромагниттік толқындардың тұнғыш рет қалай алынғанымен
Электромагниттік толқын айнымалы электр және магнит
Неғұрлым магнит индукциясы уақыт бойынша шапшаңырақ
Ендеше, интенсивті электромагниттік толқындар туғызу үшін
Өнеркәсіптік токтың жиілігінен (50 Гц) жиілігі
ә) Ашық тербелмелі контур.
Алайда электромагниттік тербелістердің үлкен жиілігі электромагниттік
2-сурет
Контурдан алыс жерде электромагниттік өрісті жоқ
Электромаениттік толқындарды шығарып алу үшін Герц,
Конденсатор пластиналарының арасын біртіндеп алшақтатып (2-сурет),
Ашық контурда зарядтар өткізгіштің ұштарында шоғырланбаған,
Әлгіндей контурда тербелісті қоздыру үшін Герцтің
Контур ішіндегі тербелістер екі себептен өшеді:
Осы кезде ашық тербелмелі контурда өшпейтін
б) Герц тәжірибелері.
Герц электромагниттік толқындары жоғары кернеу көзінің
Герц электромагниттік толқындарды, құрылысы толқын шығаратын
қабылдап тіркеді. Электромагниттік толқындардың айналымы электр
Герц электромагниттік толқындары шығарып алып қана
Герц тәжірбиелерінде толқын ұзындығы бірнеше ондаған
км/с.
Герц тәжірбиелері Максвеллдің теориялық болжамдарының дұрыс
Электромагниттік толқындарды шығарып тарату үшін ашық
в) Электромагниттік сәулелер ағынының тығыздығы.
Шығарылған электромагниттік толқын шығарып таратудың энергетикалық
Ауданы S бетті қарастырайық, электромагниттік толқындар
фазада өтеді. Мұндай беттер толқындық беттер
5-сурет
6-сурет
Электромагниттік сәулелер ағынының I тығыздығы деп
(4.1)
шындығында мұның өзі беттің бірлік ауданынан
I шамасын электромагниттік тығыздығы мен оның
(4.2)
яғни толқын шығару ағынының тығыздығы электромагниттік
Толқын шығару ағынының тығыздығы жарық көзіне
Электромагниттік толқындарды шығару көздері алуан түрлі
Егер жарық шығаратын көздің өлшемдері оның
Жұлдыздар жарық шығарады, яғни электромагниттік толқын
Электромагниттік толқындардың бойындағы энергия таралатын беттің
Толқын ағынының тығыздығы жарық көзіне дейінгі
Егер уақыт ішінде
(4.3)
Нүктелік көзден шығатын толқын ағынының тығыздығы
Зарядталған бөлшектер үдемелі қозғалғанда ғана электромагниттік
(4.4)
Электр өрісі энергиясының жиілігі өріс кернеулігінің
(4.5)
Ал (4.4) бойынша Е~w2 және B~w2,
(4.6)
Толқын ағынының тығыздығы жиіліктің төртінші дәрежесіне
Зарядталған бөлшектердің тербеліс жиілігін екі есе
Электромагниттік толқындар энергия тасмалдайды. Толқын ағыны
III Қорытынды
а) Генрих Герцтің электромагниттік толқынды ашуы.
Генрих Герц (1857-1894) – көрнекті неміс
Пайдаланған әдебиеттер
Мякишев, Буховцев – Физика.
Совельев – Жалпы физика курсы. (Том
Жданов – Физика.
1
Электромагниттік өріс
Электромагнитті толқындарының диапазоны
Электромагниттік толқындар
Электромагниттік толқындардың шығарылуы
Толқынның таралу бағыты
Электромагниттік толқындарды эксперементте бақылау
Электромагниттік толқындар туралы
Электромагниттік толқындар түсінігі
Толқындық құбылыстар. Электромагниттік толқындарды эксперементте бақылау
Көлденең және қума толқындар. Электромагниттік толқындар