Битумды мастиканы дайындау
беттері.
Кіріспе. 9
I. Технико – технологиялық бөлім.
1.1. Мұнай өткізгіштердегі жөндеу жұмыстарының түрлері мен олардың ерекшеліктері.
1.2. Жөндеу жұмыстарын дайындау. 12
1.3. Мұнай өткізгіштерді күрделі жөндеу тәсілдері. 13
1.4. Тоттану және Мұнай өткізгіштерді тоттануға қарсы
1.5. Изоляциялау жабынының конструкциясы. 16
1.6. Изоляциялық жабынға сипаттама. 18
1.7. Битумды – резиналық негіздегі
Битумдар.
1.8. Полимер негіздегі изоляциялық материалдар.
1.9. Топырақ жаюды дайындау.
1.10. Битумды мастиканы дайындау.
1.11. Изоляциялық материалдардың сапасын бақылау.
1.12. Изоляциялық жұмыстар.
1.13. МНУ ЛПДС Қаражанбастың жұмыс жобасы.
II Есептеу бөлімі
2.1. Берілген аралықтағы 31-62 км керекті битумды мастиканы алу
2.2. Құбыр өткізгіш қабырғасының қалыңдығын есептеу
2.3. Құбыр өткізгішті автокөлік жолы арқылы төсеу кезіндегі
қорғаушы футлярды ( кожухты, патронды ) беріктікке
есептеу.
35
III Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі
3.1. Тазарту және изоляциялау машиналарының жұмысы
3.2. Грунттауды дайындау кезіндегі техника қауіпсіздігі.
3.3. Битумды мастиканы дайындау кезіндегі техника қауіпсіздігі.
IV Экономикалық бөлім
4.1. Жалпы бөлім.
4.2. Амортизация
4.3. Өзіндік құн
4.4. Материал шығынын есептеу.
4.5. Экономикалық тиімділікті есептеу.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе.
Қазіргі заманғы тасымал түрлерінің негізгісі – автокөлік, темір жол,
Құбыр өткізгіш тасымалы ( басқа тасымал түрімен салыстырғанда) былай
Магистральді құбыр өткізгіштер инженерлі - техникалық құрылым ретінде анықталынып,
Мұнай өткізгіштердегі жөндеу жұмыстарының түрлері мен олардың ерекшеліктері.
Мұнай өткізгіштерін жөндеу техникалық шараларды біріктіретін құрама болып табылып,
Жөндеу мақсаты – құбыр өткізгіштің пайдалану сапасын алғашқы қалпына
көлемі мен сипаты жағынан жұмыстары ұқсас болғандықтан күнделікті және
Апатты (жоспардан тыс) жөндеу мұнай өткізгіштерінің бұзылуы мен жойылуына
Күнделікті жөндеу бүлінуді алдын–ала жөндейтін, сақтандыру шараларын орындайтын, жекелеген
Күрделі жөндеу бүлінген конструкцияларды ауыстыру мен жөндеу, пайдалану уақытындағы
бөлінген айырғышты, тиекті арматуралар мен ақауы бар аймақты жөндеу
мұнай өткізгіштің ішкі жағын парафиннен, лас заттардан тазарту, ысырмалар
сулы кедергіден өткен жердегі мұнай өткізгіштерін қайта төсеу немесе
өзендерден, арықтардан өтер жердегі жағалық құрылыстарды жөндеу немесе салу;
трассаға, елді - мекенге жақындағандағы сақтандырушы құрылыстарды жөндеу және
мұнай өткізгіштерді электрлі қорғау заттарын басқа да жабдықтарды техника
Мұнай өткізгіштердегі күрделі жөндеу жобалау - техникалық және сметалық
Мұнай өткізгіштердегі жөндеу – құрылыс жұмыстарының ұйымдастыру құрылымы жөндеу
Жөндеу жұмыстарын дайындау.
Мұнай өткізгіштерді жөндеу жұмыстарына дайындаудың негізгі мақсаты
Мұнай өткізгіштерді жөндеу жұмыстарына дайындау екі этаптан тұрады: жөндеу
Дайындалу кезеңі басталмас бұрын мынадай ұйымдастыру дайындау шаралары жүргізілу
Ұйымдастыру, дайындау шарасын орындап болған соң аймақ ішілік
Дайындау кезеңіндегі жөнделетін құбыр трассасын жоспарлауға байланысты жүргізілетін жұмыстар
Дер кезінде трассаны дайындау табиғи – климаттық жағдайға және
Мұнай өткізгіштерді күрделі жөндеу тәсілдері.
Практикада мұнай өткізгіштерді жөндеу мынадай тәсілдермен жүргізіледі:
мұнай өткізгіштерді шұңқыр жиегіне көтеру.
жөнделетін аймақтағы құбырды толығымен алмастыру.
мұнай өткізгішті көтермей, айдауды тоқтатпай, құбырдың астын қазып жерден
мұнай өткізгішті шұңқырға көтеріп және төсеп жатқызу ( көтеру
Жөнделетін аймақтағы құбырды толығымен ауыстырып
Бұл, ең алдымен құбырдың артық қорының болуы және кесу
Практикада өте күшті тоттанудан жөнделетін мұнай өткізгішке жапсырманы дәнекерлеу
Құбыр өткізгіштерді пайдаланудың техникалық ережесіне сәйкес құбырды толығымен ауыстыру,
Тоттану және мұнай өткізгіштерді тоттануға қарсы
Болат мұнай құбыр өткізгіштері тоттанып бүлінуге ұшырайды. "Тоттану" кең
Мұнай өткізгіштердің тоттануының мынадай түрлері бар:
болаттың химиялық ерітінділері мен өзара әрекеттесуінен топырақта түзілетін, топырақты
судың электролиттік әсерінен болатын тоттану;
бейберекет токтардан болатын электрлі сақтандыру;
газдардың әрекеттесуінен болатын атмосфералық тоттану қоршаған ортада түзіледі.
Жерасты мұнай құбыр өткізгіштерінің сыртқы бетінің бүліну жылдамдығы мен
Жерүсті мұнай құбыр өткізгіштері көмірқышқыл газдардың және ылғалдың (
Мұнай құбыр өткізгіштерін тоттанудан қорғаудың белсенді және ырықсыз, құрылымды
Белсенді қорғау түріне электрлі қорғау ( катодты, протекторлы, электродренажды
Ырықсыз қорғау түріне құбырдың бетін жермен түйісуден сақтайтын, изоляциялық
Изоляциялық жабын су өткізбейтін, берік, жылу тұрақты, электр тогын
Битумды - изоляциялық мастика құрамына мыналар жатады:
жұмсарту температурасы мен мастиканың механикалық беріктігі мен тұтқырлығын арттыратын
толықтырғыш есебінде әк тас (доломикті) пен асоральтті ізбес тас
Жұмсарту температурасын көтеруде резиналы үгінділерді қосады.
Изоляциялау реттері:
грунт жабу.
изоляциялаушы жабын.
ораушы жабын.
Изоляциялау жабынының конструкциясы.
Битумды-резиналы мастика негізіндегі изоляциялау жабынның конструкциясы және түрлері. 1,
Кесте 1.1. Битумды – резиналы негіздегі жабынның конструкциясы.
№ Изоляцияның
түрі Жабынның
конструкциясы Жабынның
жалпы
қалыңдығы, мм Қосымша
қалыңдық,
мм
Қалыпты Грунт, мастика, 4 мм, шөлмеккенептің бір қабаты 4
Қалыпты Грунт, мастика, 4 мм, бризолдың бір қабаты 5,5
Күшейтілген Грунт, мастика, 6 мм, шөлмеккенептің бір қабаты
Күшейтілген Грунт, мастика, 6 мм, бризолдың бір қабаты
Күшейтілген Грунт, мастика 3 мм, шөлмеккенептің бір қабаты, мастика
Күшейтілген Грунт, мастика 3 мм, шөлмеккенептің бір қабаты, мастика
Полимерлі лента негізіндегі изоляциялау жабынының конструкциясы мен түрлері.
Мұнай өткізгіштерді жерасты, жерүсті, жердегі төсеу тәсілдерінде полимерлі лента
Импортты полимерлі лента мен жабысқақ орамды конструкторлы изоляциялық орам
полимерлі ленталарды грунт жабу қабатынан кейін ғана, изоляциялы лентамен
бір қабаты импортты изоляциялық лента болып келетін және бір
Полимерлі ленталар мен қорғаушы орамның, орам материалдарының шығыны:
G = k н· k n · π
kH – беттесу коэффициентінің шамасы, бір қабатты изоляция үшін
kh = 1, 08 – орамдарды қиындыларды орнату
Д – изолирленген мұнай құбырдың сыртқы диаметрі.
l – изолирленген мұнай құбырдың ұзындығы.
Р - 1 м2 лентаның немесе орам материалының массасы.
Құбыр бойынша орам материалының немесе лентаның беттік ауданы.
S n =
В – орам материалының ені.
n – беттесу ені.
Мұнай өткізгіштің пайдаланылу шартына қарай қорғаныш жабынының екі түрі
Күшейтілген түрі диаметрі 1020 мм және одан да көп
еліміздің тұзды, топырақты аудандарында ( ылғалды сор беті, сортаңды,
өзен жағалаулары мен су асты өткелдері, сонымен қатар теміржол
Жарықшақталған, ұнтақталған тасты құрғақ сазды және сазды топыраққа изоляцияланған
Су асты өткелдерімен теміржол, автокөлік өткелдері арқылы өтетін аймақтарда
Изоляциялық жабынға сипаттама.
Болат мұнай өткізгіштері изоляциялық жабыны конструкциясына, әкеліну тәсіліне, төсеу
Мұнай өткізгіштерге тоттануға қарсы қолданылатын изоляциялық материалдар МЕМст, Сст,
Битумды–резиналық негіздегі изоляциялық материалдар. Битумдар.
Болат мұнай өткізгіштерді изоляциялау үшін изоляциялық маркасы БНИ-IV, БНИ-
БНИ- IV-3 битумын күз – қыс мерзімінде құбырдың ыссы
Кесте 1.2. Битумның физика – механикалық қасиеті.
Көрсеткіштері МЕМст 9812-74
Маркалық нормалары
БНИ - IV БНИ - IV-3
Иненің өту тереңдігі 0,1 мм
250С аралығында
00С, ден кіші емес
25-40
12
30-50
15
250С кезіндегі созылымдылық, 1 см кем емес 3 4
жұмсарту температурасы 0С төмен емес 75 65
тұтану температурасы 0С төмен емес 270 230
24 сағат ішіндегі суға қанығушылық, % көп болмайды 0,2
Қыздырылғаннан кейінгі массаның өзгеруі, % көп болмайды. 0,5 0,5
Парафиннің құрамы % көп болмайды - 4
Изоляциялық мастикалар. МПР - 90 және МР – 100
Пластификаторлар. Пластификаторлар изоляцияның мастиканың қолайсыз температурадағы иілінулік қасиетін арттыру
Пластификаторлардың негізгісі МЕМст – 15836 – 79 бойынша алынған
Жасыл май болмаған жағдайда пластификатор есебінде білік майы
Келтірілген пластификаторлар мастика құрамында 7% - не дейін болуы
Битумды мастикаларды толықтырғыштар.
Мастикалардың тұтқырлығы мен баяу балқығыштығын жоғарылату үшін толықтырғыштар –
Резиналы үгінділер ТШ – 98 – 104 – 36
Резиналы үгінділі мастиканы 7% – ке дейін қосқанда мастиканы
Хризолитті асбест 1 МЕМст 2871 – 83 талаптарына
Орам материалдары.
Битумды – изоляциялық жабынды орау үшін АА – К,
Орауыш материалдар.
Орауыш материалдарға полимерлі ленталар, бинарулдар, бризолдар, гидрооизолдар, ребероидтар, сонымен
Поливинилхлоридты ( ПВХ ) орауыш материалы ТШ 102-216-79
Полимер негіздегі изоляциялық материалдар.
Изоляциялық жабын астына, жабынның металл құбырға жабысып қалуын қамтитындай
Отындық өндірістегі полимерлі жабысқақ ленталардан жасалынған қорғаушы изоляциялық жабындарды
Импортты полимерлі жабысқақ ленталардың металл құбырмен ілінісіп, ұстасып (адгезия)
Лакбейнелілік жабындар.
Лакбейнелілік жабындар мұнай өткізгішінің жерүсті аймағын тоттанудан қорғауға қолданылады.
Күрделі жөндеу кезінде Мұнай өткізгіштерін изоляциялау үшін битумды негіздегі
битум негізіндегі изоляциялық жабын мынадай әртүрлілікті қамтиды:
минералды толықтырғышты битумды мастикалы жабын. Жоғарыда көрсетілгендей бұл жабындарды
битумды – резиналы мастикалы жабын. Битумға резина үгінділерін 5
битумды – резиналы жабын шөлмек талшықты ВВ кенебімен оралған
Изоляциялық материалдар мен олардың құрамы.
Битумды – резиналық изоляциялық жабынды мынадай материалдар құрайды.
Мұнай битумдары көмірсутектердің азотты және күкіртті қосылыстар мен араласқан
Мастиканы дайындау үшін газ, мұнай өткізгіштерін изоляциялауға мұнай битумдары
Жұмсарту температурасы “сақина – шар” тәсілімен анықтайды, бұл тәсіл
Битумның қаттылығы иненің өту тереңдігімен анықталады. Қаттылық болат иненің
Созылымдылық иілгіштікпен сипатталынып, сантиметрмен өрнектеледі. Созылымдылық жарылысқа дейінгі ұзартумен
Топырақ жаюды дайындау.
Битумды мастиканы құбырдың изоляциялық бетіне жабыстыру үшін топырақ жаю
80-1000С-ға дейін салқындатылған битумға праймерқоспасын, құйылған бензинді қосып, праймерқоспасының
Топырақ жаюдың меншікті салмағы 250С, 0,80-0,82 г/см3 құрайды.
Топырақ жаюды 0,25-0,4 мм аралықта болатын болат тормен
Битумды мастиканы дайындау.
Битумды мастиканы дайындау үшін битум еріткіш қондырғы УБ қолданылады.
Мастиканың сапасын арттыру үшін оны ұзағырақ (3 сағаттан көп)
Егер УБ битум еріткіш қондырғысы жоқ болса, изоляциялық мастиканы
Изоляциялық материалдардың сапасын бақылау.
Мұнай өткізгіштерінің тоттануға қарсы қорғауға қолданылатын материалдарында техникалық құжат
Изоляциялық материалдарды тасымалдау мен сақтауда жүйелік тексеру ұсынылады. Рулонды,
Изоляциялық жұмыстар.
Мұнай өткізгіштерін изоляциялаудың бірінші қабаты – грунтовка болып табылады.
Қазіргі кездері грунтовка қолмен жапсырылады, сондықтан машинаның көмегімен дәнекерленген
Грунтовканың дайын болғанын жайлап саусақпен басып байқаймыз. Егер грунтовкада
Грунтовкада ылғалдану болмауы керек, өйткені жоғарыда көрсетілгендей, жабынның сапасының
Изоляциялық мастиканы да грунтовка сияқты жапсырады. Мастиканы 170-1800С температурада
Изоляциялық жұмыстарды әрқашан изоляциялық машиналар жүргізіледі, изоляциялық өздігінен жүретін
Қуаты 2,8 кВт болатын АОП-42-4 электрқозғалтқышы изоляциялық машинадан бұрын
Машинада екі кісі – машинист пен машинист көмекшісі жұмыс
Изоляциялық жабынның сапасын бақылау. Изоляциялық жабын сапасына күрделі жөндеулердің
Бақылауда қалыңдығын, изоляцияның жабысуға бейімділігін тексереді. Изоляциялық жабындағы барлық
Жабысу бейімділігін адгезиметр аспабының көмегімен анықтайды.
Грунтовканы жаю – бұл жұмысшыға зиянды және өртке қауіпті
МНУ ЛПДС Қаражанбастың жұмыс жобасы.
Қаламқас – Қаражанбас мұнай өткізгішіндегі 31-62 км
Жоба жобалауға берілген тапсырма негізінде орындалды. Мұнай өткізгіш трассасы
Каспий теңізінің деңгейінің көтерілуіне байланысты мұнай құбыр өткізгішінің трассасы
Апатты жағдайдың алдын алу мақсатында Қаламқас-Қаражанбас мұнай өткізгішіндегі 31-
31 км-ден 54,5 км аралығына жоба бойынша диаметрі 530х8
54,5 пен 58 км аралығы барынша жаңартылған болып есептелініп,
Нәтижесінде 58 км–де жұмыс шарты күрделенеді. Құбыр өткізгіш трассасына
( 29.04.2008ж ).
Жобада желілік тораптарды 42 км және 61 км-де арматуралармен
Құбыр өткізгіштің топыраққа төселген жеріндегі тоттануға қарсы изоляциясы
Электрмен жабдықтау.
Қарастырылған Қаламқас - Қаражанбас мұнай өткізгішіндегі 42-61км аралығында жоба
42 км электрмен жабдықтайтын электрөткізгіш ысырмалар қызметі қолданыстағы
Қаламқас – Қаражанбас мұнай өткізгішінің 32-61 км аралығындағы күрделі
Құбыр өткізгіш диаметрі - 530 8,
Сыртқы тоттануға қарсы изоляциясы «Пластобит - 40» түрінде.
Желілік ысырмалар 42 және 62 км орналасуы.
62 км тазарту жүйесінің тезажырағыш тетіктерін және механикалық жабдықтарын
Құбыр өткізгішті салу тереңдігі құбырдан – 0,8м жоғарыда.
Құбыр өткізгішті топырақтан тоттануға электрохимиялық қорғауды алдын – ала
Мұнай өткізгішті сорлы аймақтардан кесіп өткенде трасса өткелдерінде үйінді
Нысанға телемеханизация орындау.
2.1. Берілген аралықтағы 31-62 км керекті
Құрамы:
а) битумды-резиналы мастика құрамын таңдау.
Дөңгелектің периметрі.
Құбырдың периметрі.
Барлық ұзындық бойынша мұнай құбырының беті.
Құбыр бетінің қосындысы.
Керекті грунтовка, шығынды былай аламыз - 125 г/м2=0,125 кг/м2.
Грунтовканың толық қажеттілігі.
Битумды грунтовканы көлемі бойынша 1 : 3 немесе массасы
битум:
бензин:
Кесте.2.1. Далалық жағдайдағы дайындалған битумды
мастиканың құрамы.
№
битум
БНИ-IV
БНИ-IV
БНИ -IV
БНИ-IV
жасыл
май
резина,
ұнтақ мине-
ралді
толық-
тырғыш-
тар еріту
тем-
0С ерігіш-
тігі
250С
( см ) күші
250С
( см )
1. 80 - - 5 15 70-80 3,5-3 20-16
2. 93 - - 7 - 76-80 3,5-3 20-16
3. 43 42 5 10 - 80-90 2,5-2 16-10
4. 48 42 - 7 - 90-93 2,5-2 25-20
5. 85 - 5 10 - 70-76 3,5-4 30-25
6. 85 - 5 10 - 76-86 4-3 55-40
Қажетті битумды мастика. Изоляция қалыңдығы - 5,5мм≈0,0055 м.
р – мұнай битумы = 900кг/м3=0,9т/м3.
битумды мастика: 93% - битум;
7% - резиналы үгінді.
битум:
резиналы үгінді:
Бризолды есептеу:
Бір қабатты изоляциялаудағы лентаның ені ( kН ) 15-25
Екі қабатты kН = 2,3.
51584·2,3=103,168 мм.
2.2. Құбыр өткізгіштің қабырғасының қалыңдығын есептеу.
Белгілі мәліметтер:
Жылдық ( айдау көлемі бойынша ) өнімділік – 4600
- берілген температура диапазонының орташа тығыздығы.
Сораптық станциядағы қысым – Р1, айыру соңындағы қалдық қысым
Мұнайдың секундтық шығыны:
;
Жұмысшы санының есептеу күні – 360 күн. Волжск
,
Құбыр материалының есептеу кедергісі мына формуламен анықталады.
;
мұндағы и - болат
" В" категориясындағы құбыр өткізгіштің аймағы үшін
m = 0,6
I және II категориясындағы құбыр өткізгіштің аймағы үшін
m = 0,75
III және IV категориясындағы құбыр өткізгіштің аймағы үшін
m = 0,90
біздің жағдайымыз IV категория болғандықтан:
k1=1,47, kн=1 (Кесте 7)
Мұнай құбыр өткізгішінің қабырғасының нақты қалыңдығын мына формуламен анықтаймыз:
мұндағы:
h р – шамадан тыс артық жүк тиеу коэффициенті
Р = 56 кгс/см2
онда: Ди = 529 мм ≈ 5,29 см.
Қабырға қалыңдығын есептеуге алынған есептеу шамасын жақын өлшемге дейін
НмЕЖ бойынша жөндеу үшін мұнай өткізгіштің төсемін табамыз
t I= - 150С (қаңтар)
t VII= + 400С (шілде)
I= + 300С
Жылдың жылы және салқын мезгіліндегі сыртқы ауа температураның нормативті
ал есептеу мәні
Жылдың салқын уақытындағы құбыр өткізгіштің тұйықталынуындағы температураның құлдырауы.
жылдың жылы мезгіліндегі тұйықталынуы кезінде
Есептеу температуралық құлдырау орташа үлкен мәнді
;
.
(-) таңбасы көлбеу осьтік сығушы кернеудің бар екенін білдіреді,
;
Ψ1 – коэффициентінің мәні металл құбырдағы екі осьті кернеулік
Формула бойынша құбыр өткізгіштің қабырғасының қалыңдығын қайта есептейміз:
;
.
Қабырға қалыңдығының үлкен мәні сортамент бойынша 8мм = 0,8
Қабырға қалыңдығына таңдалынған өлшем айқын, яғни δ=0,8 см
Есептеу барысында формула бойынша:
Сортаменті бойынша үлкен мәнге дөңгелектеп, мынаны аламыз
Алынған құбырдың қабырғасының қалыңдығы 1/140 кем болмауы және
;
0,3780,4 см.
Осылайша, алынған қабырға қалыңдығы шартты қанағаттайды, есеп орындалды.
2.3. Құбыр өткізгішті автокөлік жолы арқылы төсеу кезіндегі
қорғаушы футлярды ( кожухты, патронды ) беріктікке
есептеу.
Негізгі кедергілердің бірі темір және автокөлік жолдары болып табылады.
Футлярға сыртқы күштер әсер етеді – тік және жақтық
Керекті мәліметтер:
Дф=720 мм ( футлярдың сыртқы диаметрі ).
ζф=360 мм. ( футлярдың радиусы).
Н = 2м. (футлярды салу тереңдігі).
Материалы болат -14ГАСАФ.
R2= 2600кгс/см2 .- футляр материалының есептеу кедергісі.
Топырақ-саз.
γгр=1600 тс/м3-топырақтың көлемдік салмағы.
φгр=400С – Топырақтың ішкі үйкеліс бұрышы.
Fкр=0,8 – жыныстың қаттылық коэффициенті.
k0=104тс/м3- топырақтың төсем коэффициенті.
Жолдың төсемі - бетон.
hn=0,2 м – жол жабынының қалыңдығы .
Еn=2·106 тс/ м2 – материал жабынының серпімділік модулі.
Есептегі қозғалмалы құрам – автокөлік МАЗ – 530, Р1
Жол төсемі материалының инерция моменті ln мына формуламен
мұндағы:
hn – жол төсемінің қалыңдығы - 0,2 м
в – жол төсемінің ені – 1.
Формула бойынша жол төсемінің цилиндрі.
Еn- жол төсемі материалының серпімділік материалы . Е= 2·106
μ- Пуассон коэффициенті,жол төсемінің материалы. ;
Формула бойынша: ;
мұндағы: α - жолдың қатаңдық коэффициенті.
;
;
мұндағы:
η – Рi - күшінің ось центріне түсірілген
Футлярды Н = 2м тереңдікке салғанда және z:а=2:3,5=0,57 қатынасында
формула бойынша:
мұндағы:
ηп.с- артық тиеу коэффициенті =1,2.
Формула бойынша анықтаймыз:
;
мұндағы:
В – аралық ені .
формула бойынша:
hсв – футлярға әсер беруші топырақ биіктігі
Мына формула бойынша есептеуіш тік күшті табамыз:
мұндағы:
ηгр- артық тиеу коэффициенті – 1,2.
γгр – шынайы жағдайдағы топырақтың көлемдік салмағы – 1600
формула бойынша жақтық қысым.
;
Мұндағы барлық шамалар белгілі.
;
tg 25 = 0,466 → tg2 25= 0,2174.
формула бойынша көлденең қимасының күшін N - табамыз:
N= zф · (qгр.в + qn );
барлық мәндер белгілі.
N=0,36·(1,109+4,34)=1,962 тс/м=19,62 кгс/см.
Июші моментті М – табамыз.
;
мәні:
Сn.n-футлярдың жол жақты қысылуын ескеретін коэффициент: =0,25.
М=0,25·0,362(1,109+4,34-0,372)
М=0,165тс=165 кг.
Футляр қабырғасының қалыңдығын мына формуламен анықтаймыз:
,
Соңғы қорытынды
,
Соңғы қорытынды
Есеп орындалды.
3.1. Тазарту және изоляциялау машиналарының жұмысы
Жұмысты бастамас бұрын тазарту машиналарының дұрыс жұмыс істеп тұрғанын
Тазарту машиналарымен жұмыс істеген кезде көзді шаңнан қорғап, қорғаушы
Жұмыс кезінде мынаны ескереміз:
машина кедергіден өткен кезде жұмысшы органының өз уақытында ажырауын.
күштік сымның машина органына тиіп кетпеуін қадағалау.
Органдарды алмастыру машинаның жүрісі бойынша оң жағынан басталуы керек.
Жантайма астындағы ілініп қойылған құбырда жұмысшының керек-жарақтары жабдықталынуы керек.
өрт сөндіргіш ( бөшкеге біреуі).
1м3 болатын құрғақ құмды жәшік.
күректер.
техникалық талшықтар мен асбестті төсем.
Битумды қоймасын жабдықтан 25 м арақашықтықта орналастыру керек. Екі
Бөшкеге салынған материалдар құрғақ, таза және оралған массасы болмаған
Бөшкені толтыру барысында оны қисайтуға, тығындауға болмайды.
Битум жанған жағдайда, оны сөндіруге суды қолдауға болмайды.
Битумды сөндіру құммен немесе өртсөндіргіштермен қолданылады.
Битумның тұтануы кезінде бөшкенің қақпағын жауып, оған асбестті төсемді
Резиналы үгінділерді араластырушы бөшкеге түсіруде газға қарсы "А" түріндегі
3.2. Грунттауды дайындау кезіндегі техника қауіпсіздігі.
Грунттауды дайындау кезінде мыналарға тыйым салынады:
битумды қолғапсыз, көзілдіріксіз сындыруға, еріген битумды түбі тығыз жабылмаған
1000С жоғары қыздырылған битумға бензин құюға, грунттау үшін этильді
грунттау дайындау аймағында немесе одан 50 м арақашықтықта темекі
Грунтовканы кем дегенде екі айырушы (изолировщик) дайындау керек.
3.3. Битумды мастиканы дайындау кезіндегі техника қауіпсіздігі.
Битумды мастиканы дайындау битум еріткіш жабдықта жүреді. Битум еріткіш
Мықты, қауіпті емес еңбек шарты кәсіпорынды орналастыратын аймақты дұрыс
Кәсіпорындар, кәсіпшілік желілері, олармен байланыстыратын тазарту құрылыстары, ережеге сәйкес
Кәсіпорынды сумен қамтамасыз ететін қайнар көздермен жақын орналастыруға, органикалық
Өндірістік, қосымша және басқа да ғимараттарды кәсіпорын аумағына орналастыруда,
4.1. Экономикалық бөлім.
Өнімді өндіру процесіне үш фактор қатысады: еңбек, еңбек құралы,
Еңбек құралы (көлік, құрылғы, аспаптар,т.б) және еңбек заттары (шикізат
Осылайша, негізгі қорлар – бұл ұзақ уақыт аралығында заттық
Өндіріс процесіндегі негізгі қордың қатынасу және өндіріс нәтижесіне беретін
Өнеркәсіптік-өндіруші негізгі қоры өндіруші процесіне тікелей қатынасып немесе оған
Осыдан соң өмір сүру мерзімі, төзу көрсеткіші, жыл сайынғы
Өндіру емес қорлар – бұл өнеркәсіптің қарамағындағы ұзақ қолданылатын
Қазіргі кезде негізгі қорлар халық шаруашылығының барлық негізгі қорының
Ғимарат (сораптар ғимараты, механикалық шеберхана, құбыр базасы, зертханалар, жылытқыштар
Инженерлік-құрылыс нышандарын салу, олар еңбек құралымен (резервуарлар, темір жол
Беріліс жабдықтары, электр энергиясы мен жылу энергиясын беруге, сонымен
Көліктер мен құрылғылар оның ішінде:
күш көліктері мен құрылғылар, жылу және электр энергиясын өндіру
( генераторлар, бу бөшкелері, қозғалмалы электрстанциялары); әртүрлі энергия көздерін
жұмыс көліктері мен механикалық, термиялық өткізгіштендіру еңбек құралына әсерлесуіне
өлшеу, реттеу аспаптары мен құрылғылары, қалыңдықты, диаметрді, қысымды, сұйық
есептеуіш техникалар және т.б.
Адамдар мен жүктерді тасуға арналған көліктер, (мұнайгазөнімөткізгіштер, олардың қалдықтары,
Еңбек құралдарын өңдеуге арналған аспаптар ( кілттер, ұзартқыштар, және
Өндірістік инвентар мен керек нәрселер.
Шаруашылық инвертары.
Көпжылдық егістер.
Жерді және басқа да негізгі қорларды жақсартатын ақша қаражаты.
Өндіріс процесіне қатынасатын негізгі қорлар бірте – бірте еңбек
Моральдық тозуға екі себеп бар: негізгі қордың жаңартылуының арзандау
Тозу мәселесі мен негізгі қордың қызмет ету мерзімі, қорлардың
4.2. Амортизация.
Негізгі қордың қызмет көрсету мерзімі аралығында бірте-бірте тозып, істен
Екі ұғымға бөлінеді: амортизация қосындысы мен ережесі.
Амортизациясы қосындысы – көрсетілген уақыт аралығындағы (жыл, ай) негізгі
Амортизация ережесі – бұл амортизациялық қосындының белгілі бір уақыт
4.3. Өзіндік құны.
Өзіндік құн – мекеменің өндірістегі күнделікті шығымын ақша түрінде
Өндіруші – шаруашылық әрекеті барысында бұл жұмсалған қаражат дайын
Өзіндік құн мынадай жұмсалған қаражаттарды қарастырады.
Өндірістік нәрселерді тұтыну. ( шикізат, материал, отын, энергия, амортизация).
Еңбек төлем ақысы ( айлық төлем ақы, социальдық сақтандыру
Өндірісті басқару және қамту. ( жалпыцехтық, жалпыбасқармалық).
Өнім өндіруге арналған мекемедегі тікелей орынға кеткен және көрсетілген
Өзіндік құнның құрамы жекеленген элемент қаржыларының жалпы шығын қаражатына
Экономикалық элементтер бойынша қаражат статьялары бойынша немесе қаражаттың калькуляциялық
Экономикалық элемент бойынша қаражат топтамасы мыналарды көрсетеді, неге және
Калькуляциялық статья шығындарының қаржы топтамасы, олардың пайда болған жерлері
Оны өзіндік құнды калькуляциялауда ( өзіндік базасын, сатып алынған
Өзіндік құнның калькуляциясы материалды, қаражатты, еңбек және өнімнің толық
Тасымалданатын мұнайдың өзіндік құнының өлшемі теңгеге шаққандағы шығынының тасымалданатын
4.4. Материал шығынын есептеу.
1. 1 т (бір) грунтовканы ( мастиканы ) 40
оның ішінде айлық төлем ақы– 151 тенге.
1т- 590 тнг.
6,5·590=3835 т, оның ішінде 6,5·151=982 т.
Біздің жағдайымызда керекті грунтовка – 6,5 т. Грунтовка (
битум – 2,17 т , 1 т битумның бағасы
бензин -4,33 т, 1 т бензиннің бағасы -
2,17·10000=21700 т.
4,33·24000=104000 т.
грунтовка: 21700+104000=125700
Қажетті битумды мастика – 256 т. Битум мастикасы мынадан
256·0,93=238 т және 256·0,07=18 т
1 т битумның бағасы – 10000 тенге
1 т резина ұнтағының бағасы – 20000 тенге
238·10000=2380000 т
18·20000=360000 т
Битумды мастикасы: 2380000 + 360000 = 2740000
40 км = 2740000 т – битум мастикасының бағасы.
Керекті материалдар бағасы
№ Атауы Өлшем
бірлігі Бір (1) т
бағасы
мың. Керекті
мөлшері,
т. Барлығы
мың\ т.
грунтовка
1 битум тнг 10 2,17 22
2 бензин тнг 24 4,33 104
битум мастикасы
1 битум тнг 10 238 2800
2 резина ұнтағы тнг 20 18 36
Битумды – резиналық мастиканы дайындауда бригадаларын жабдықтау
Көліктер мен
құрылғылар Құбырөтк-тің диаметрі 529мм болғ. көліктер саны Технологиялық процесс
УБК-81 битум еріткіш
қондырғысы 2 битумды ерітіп және осы резина ұнтақтарымен араластыру
Транспортер ТП-61 1 битумның котелға берілуі
Авто.самосвалы КрАЗ-2566 2 битумды тасу
Қозғалмалы электрот.
СРК станогі 1 резиналы ұнтақты үгіту
Автокөлік краны РК-75В 1 битумды түсіру
Битумқуаты БВ-43. (БВ-41, БВ-2А) 3 битумды-резиналық мастиканы жұмыс орнына
Қаламқас-Қаражанбас мұнай өткізгішінің 31-62 км аралығының құбырын ауыстыру арқылы
Нормативті еңбексіңіру – 870813 адам/сағ.
Сметалық еңбек ақы – 1707,606 мың теңге.
Күрделі жөндеу жұмысының барлық ҚМЖ-көлемін анықтау.
№ Жұмыстың аты жұмыстың көлемі еңбексіңірімділік
адам/сағ. ҚМЖ-ның жылдық
көлемі.
өзгеру
дәрежесі саны бірлікке көлемге
1 Аймақ 31-62 км 31 15022 465682 9302,2
Еңбек сіңірімділігі бойынша жіктелуі:
465682:12:172 = 225,6 ≈ 226 адам.
мұндағы.
172 – бір жұмысшының жұмыс уақытындағы айлық қоры.
Өндіру бойынша жіктелуі – Р
1999 жылдарда жеткен өндіру бағасы – айына 1572 теңге.
Р=4123000: (1572·1,1·12)= 199≈ 200
Жылдағы орташа тізімділік жіктелу (ЖОЖ) – 200 адам.
Еңбек ақы қоры – ЕАҚ.
ЕАҚ = 2395·5·1,7·1,4·200·12=68,40 млн.теңге.
2395 – өкімет белгілеген жылға дейінгі айлық.
Есептелген жіктеу бойынша изоляциялық жұмыстарды жүргізетін
бригада құрамын анықтаймыз:
Изоляциялық жұмыстарды жүргізетін бригада: (Д- 539х8)
№ Мамандық атауы Разряд Адам саны
1 машинист – тазарту машинасы 6/5 -/1
2 тазарту машинасының машинистінің көмекшісі 6/5 -/1
3 Изоляциялық машинаның машинисті 6/5 -/1
4 изоляциялық машинаның машинисінің көмекшісі 5 1
5 изоляциялаушы 5, 4, 2 1, 1, 1
6 бульдозер және экскаватордың машинисті 6 2
жүргізуші III кл 3
механик
1
зертханашы
1
Барлығы
14 адам
Ескерту: Мұнай өткізгіштерін полимерлі ленталармен оқшаулаған кезде бригадалар санын
Жұмысшылар үшін тарифті еңбек ақы мөлшер, теңгемен.
№ Разрядтар Коэф. Сағаттың тарифті еңбек ақы мөлшері
коэф. Салалық
коэф.
1 I 1,0 37-18 1,7 1,4
2 II 1,15 42-76 -//- -//-
3 III 1,32 49-08 -//- -//-
4 IV 1,51 56-14 -//- -//-
5 V 1,73 64-32 -//- -//-
6 VI 1,98 73-62 -//- -//-
Бір жұмысшының (IV разряд) еңбек ақысын есептеу мысалдары
Тарифтік еңбек ақы мөлшері IV разряд – 53,12
ЕТҚ1=56,12·1,7·1,4·172=22982 тенге.
мұндағы
1,7 – екі құрамнан шөлейтті және сусыз 40-30% тұратын
1,4 – салалық коэффициент – 40%.
Көтеруші коэффициенттік К ЕНиР біз жоғарыда көрсетілген
64,96 – құрылыс - монтаждау және жөндеу жұмыстары үшін.
4.5. Экономикалық тиімділікті есептеу.
Біздің жоба бойынша құбыр өткізгіштің барлық қашықтығына 01.01. 2010ж
4123 мың теңге.
01.01.2010 жылға қайта есептеу үшін былай:
Кпл-1,1-10% -жоспарлы қор.
К- 1,67- 01.01.2010 қайта есептеу коэффициенті.
Кр – 142 - рыноктық коэффициент
КНДС=1,20-20% ҚБС ( қосылған бағаға төлемақы)
Кжал=1,1·1,67·142·1,20=313
осылайша 01.01.2010 жылдың барлық комплексті жұмысы 4123·313=1290499 мың теңгені
А7 = = 184357 мың теңге
А10 = = 129049,9 мың теңге
Экономикалық тиімділікті былай деп алып А10-А7=55307 мың теңгені кестеге
01.01.2010 жылғы жұмыстың көлемін қайта есептедік. Бұл жобада біз
01.01.2010 жылдың Қаламқас – Қаражанбас – Ақтау (31-62)
№ Көрсеткіштер атауы Өлшем бірлігі Қойма Жоба Ауытқу-
-шы-
-лық
өсуі +
кемуі -
1 Трассаның ұзындығы км 31 31 -
2 Шығындар,1-31. аралығындағы құбырларды ауыстыру,оның ішінде
2.1. Құбырды битумды-резиналық мастикамен изоляциялау (күшейтілген) мың теңге
72902,5
72902,5
+3000
- ЕТҚ төлемі мың теңге 16698,5 16698,5
- тасымал шығындары мың теңге 2277,1 2277,1
- техниканы амортизациялау мың теңге 3795,1 3795,1
- изоляциялық жұмыстар
(грунтовка, және т. б.) мың теңге 50131,8 50131,8 +3000
3 Адам саны адам 14 14
4 ЕТҚ
21980 21980
5 Еңбек өнімі
5550 5550
6 Құбыр өткізгіш амортизациясы мың теңге 184357 129049,9 -55307,1
7 Экономикалық тиімділік
55307 -3000= 52307
Қорытынды.
Диплом жобасын орындау барысында негізгі бөлімде маңызды нәрселер қарастырылды,
Есептеу бөлімінде керекті битум мастикасына есеп, құбыр өткізгіштің қабырғасының
Еңбекті қорғау және қоршаған ортаны қорғау бөлімінде тазарту және
Экономикалық бөлімде битумды мастикасы дайындау жөнінде, керекті материалдарды анықтау
Сонымен бірге диплом жобасын дайындауға пайдаланылған әдебиеттер мен өндірістік
Пайдаланылған әдебиеттер.
Березин В.А., Телегин Л.Г. Справочник «Строительства магистральных трубопроводов», М.,
Громов А.В., Каликин А.А. «Строительства магистральных трубопроводов», Будильник Киев
Майнерт В.А., Головкин Н.А. «Очистка, изоляция и укладка магистральных
Дерцакян А.К. «Справочник по проектированию трубопроводов».
Арзунян А.С., Громов А.В., Матецкий И.И. «Расчеты магистральных нефтегазопроводов
Бородавкин П.П., Березин В.Л. «Сооружение магистральных трубопроводов», М., «Недра»,
Новоселов В.Ф., Тугунов П.И. «Типовые расчеты при проектировании и
Крошак А.А., Шаммазов А.М, «Основы нефтегазового дела», Уфа, ООО
Мустафин Ф.И. «Машины и оборудования газонефтепроводов», 2006 Уфа «Монография».
Смета на строительство МНУ ЛПДС Каламкас-Каражанбас-Актау (капремонт нефтепровода на
8
Жөндеу жұмыстарын дайындау
Үйлердің ішкі қабырғалары мен едендерін қаптау үшін керамикалық жылтыр плиткаларды қолдану
Шатырға материал жеткізу
Құрылыс материалдары
Үлкен аралықты төбежабындар және оларға қойылатын талаптар
Азаматтық құрғын құрылысындағы едендер жабындысының құрылымы
ҚҰРЫЛЫС ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Құрылыс монтаж жұмыстарының әдістерін қабылдау және негіздеу
Дәнекерлеу жұмыстарының орындалуын бақылау
Магистралды құбырөткізгіштер