Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері
Мазмұны
Кіріспе
1 Мектептегі сыныптан тыс оқыту жүйесінің өзіндік ерекшеліктері
1.1 Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері
1.2 Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері мен оны оқытудың
2 Сыныптан тыс оқытудың маңызы
2.1 Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстың тәрбиелік мәні
2.2 Оқушы құзіреттілігін қалыптастырудағы сыныптан тыс жұмыстың ролі
2.3 Тарих сабағында оқушылардың ақпараттық құзіреттілігін дамытудағы қосымша
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет тізімі
Кіріспе
Оқыту - білім берудің негізгі жолы болып табылады.
Сыныптан тыс оқыту мұғалімнің ұйымдастыру шеберлігімен іске асады.
Оқушылармен сабақтан тыс уақытта жүргізілетін тәрбие жұмыстары көбіне
Жұмыстың өзектілігі:
Мектепте тарихты оқыту барысында сыныптан тыс жұмыстарға ерекше
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері: осы курстық жұмыстың мақсаты
Қойылған мақсатқа сәйкес ғылыми ізденіс үдерісінде келесі міндеттерді
- сыныптан тыс оқыту жүйесінің өзіндік ерекшеліктеріне сипаттама
- тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері
- сыныптан тыс жұмыстардың түрлері мен оны оқытудың
- сыныптан тыс оқытудың маңызын, тәрбиелік ролін жан-жақты
Тарихнамасы:
Қазақстанда педагогикалық ой-пікірлердің және оқу-ағарту ісінің тарихында зерттеушілер
Ә.Сембаевтың зерттеу еңбегінде төңкеріске дейінгі Қазақстанда оқыту ісінің
И.Я. Гармстың ғылыми еңбегінде бір тарау сыныптан тыс
Қ.Б. Бержановтың ғылыми-зерттеу жұмысының негізінде жарық көрген монографиясында,
Ж.Есекеев зерттеу жұмысында 1917-1930 жылдар аралығындағы Қазақстандағы педагогикалық
Қазақстандағы педагогика тарихы мен оқу-ағарту жұмыстарының дамуындағы педагогикалық
Қазақстандағы педагогикалық ой-пікірлер мен тәлім-тәрбиелік даналық жолдың өскелең
Қазақ жеріндегі жеке тұлғалардың педагогикалық мұралары мен көзқарастары
Зерттеу объектісі: Тарих пәні бойынша жүргізілетін сыныптан тыс
Зерттеу пәні: Тарихты оқытудағы сыныптан тыс жұмыстардың дәстүрлі
Жұмыстың ғылыми жаңалығы және теориялық маңыздылығы: Осы курстық
Зерттеу әдістері: Курстық жұмыс орындау барысында тарихи-салыстырмалы, анализ,
Курстық жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден,үш тараудан және
1 Мектептегі сыныптан тыс оқыту жүйесінің өзіндік ерекшеліктері
1.1 Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері
Толыққанды жеке тұлға дайындау жүйесіндегі институттар ішіндегі мектептен
Бүгінгі таңда өздігінен жұмыс істей алатын, білімін тереңдете
Қазақстан Республикасының «Білім беру» Заңының «Дамыту жолындағы оқыту
- 6 жас пен 18 жас аралығындағы жастарға
- оларды қоғам өміріне машықтандыру;
- жалпы мәдени деңгейлерін қалыптастыру;
- бос уақыттарын пайдалы да мағыналы өткізуді ұйымдастыру
Мектептен тыс білім беру орындары баланың ақыл-ой деңгейінің
Оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастыруға педагогтар ұжымының даму стратегиясы мен
Балалар мектептен тыс білім беру орындарын өздері еркін
Мектептен тыс білім беру орындарында үш түрлі мақсат
- үйрету;
- шығармашылық өсулеріне жағдай жасау;
- өз мүмкіндігін дұрыс пайдалануына көмектесу.
Балаларға қосымша білім берудің орта мектептегі білім беруден
Қосымша білім беруді түрлендіру білім беру жүйесіндегі өзгерістермен
Республикадағы мектептен тыс білім беру орындарында балалардың дарындылығы
- жеделдетіп дамыту бағдарламасы – баланың дүние тануға
- тәжірибе мен білімнің әр саласының мазмұнымен толықтырылған
Бағдарлама бірдей жастағы және әр түрлі жастағы балалардың
1. Үйірме жұмысы.
2. Қосымша білім беру және ғылымды тереңдете оқыту.
3. Тәжірибелік және ғылыми зерттеу жұмысы.
Мектептен тыс білім беру орындарының ұжымдары өздерінің ережесіне
Сондай бағдарламаға сәйкес мектептен тыс білім беру орындарының
1. Оқушылардың Кіші Ғылым Академиясы республиканың барша оқушыларын
2. Бастапқы кәсіби мамандыққа дейінгі даярлық. Бұл ертеректе
Мектептен тыс білім берудің мектептегі оқу-өндірістік комбинаттарынан айырмашылығы,
3. Мектептерге көмек орталығы. Мұғалімдердің білімін жетілдіру институттарымен
4. Сырттай оқытатын мектептер жалпы республика көлемінде оқушыларды
5. Үйірмелер, клубтар, шеберханалар – оқушылардың мүддесіне сәйкес
Мектептен тыс оқыту жүйесінің болашағы зор. Жастардың шығармашылығын
Жұмыстың бұл түрін тарихи білімді күнделікті оқытуды ұйымдастыру
Сыныптан тыс жұмыс қазіргі кезеңмен тығыз байланысты жүргізіледі.
Сыныптан тыс жұмыстар оқушылардың зерттеу әдісімен танысуына, оны
Сыныптан тыс жұмыстардың көбінің қоғамдық пайдалы бағыты бар,
Жоғарыда атап көрсетілген алуан түрлі сыныптан тыс жұмыстарды
Сыныптан тыс жұмыстардың бірқатарының мазмұны оқытылып жатқан тарих
Мектепте пән бойынша жүргізілетін сабақтан тыс оқу-тәрбиелік жұмыстары
Біріншіден, сабақ уақыты реттелген міндетті оқу түрі болса,
Екіншіден, сабақ мазмұны мемлекеттік стандарт, бағдарламамен белгіленсе, мұғалім
Үшіншіден, жұмыстың көптеген түрлерін қолдану барысында оқушылардың психологиялық
Төртіншіден, зерттеу жұмыстарының элементтерін (мұражай, мұрағат, кітапханалардағы жұмыс)
Бесіншіден, сабаққа қарағанда сыныптан тыс жұмыстарда өмірмен байланыс
Сыныптық және сыныптан тыс жұмыстардың табиғи тұтастығы олардың
1.2 Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері мен оны оқытудың
Мұғалім алға қойған педагогикалық міндеттерді іске асыруы үшін
Сыныптан тыс жұмыстардың мазмұны тәрбиенің бағыттарымен тығыз байланысты.
Сыныптан тыс жұмыстың мазмұны мен түрлері өзара тығыз
Сыныптан тыс жұмыс түрін таңдағанда мұғалім оқушылардың жас
Сыныптан тыс жұмыстардың бірқатарының мазмұны оқытылып жатқан тарих
Көбірек тараған жұмыстың бір түрі сыныптан тыс оқу,
Балалар өмірінде кітап оқу аса маңызды рөл атқарады.
Бұл бағытта оқылған кітап бойынша ауызша журнал жүргізу;
Осы жұмыстың бір түрі оқушылардың конференциясы. Мұның өзі
Саяси ақпарат алмасу бойынша барлық пән мұғалімдері соның
Сыныптан тыс жұмыстардың көбірек тараған формаларының бірі
Үйірмені бюро немесе кеңес басқарады, олар оқушылардан сайланады,
Тарих үйірмесінің жұмысын қамқорлыққа алған мұғалім мынандай ұстанымдарды
Сыныптан тыс жұмыстар бойынша көп тәжірибе жинаған мектептерде
Кеңес Одағы тұсында мектептерде «Қызыл ізшілдер отряды» деген
Осындай «ізшілдер» қазіргі мектептерде баршылық, олардың игілікті істері
Бірқатар, көбіне қалалық мектептерде дәріскерлер тобы құрылған. Бұл
Тарихи кештер мен олимпиадалар – сыныптан тыс жұмыстың
Тарихи тақырыпта викторина, түрлі кештер ұйымдастыру кеңестік мектеп
Тарих бойынша пәндік олимпиадалар өткізу қазіргі білім беру
Мектеп мұражайын ұйымдастыру бірнеше кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңде
Сыныптан тыс жұмыстардың аталған түрлерін іске асыруда
2 Сыныптан тыс оқытудың маңызы
2.1 Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстың тәрбиелік мәні
Оқыту барысында оқушылардың сыныпта алған білімін дамытып, оны
Өскелең өміріміздің өркені – жас жеткіншектерімізді тәрбиелеуде халқымыз
Осындай өнегелі тәрбиеміз отарлау саясатының ықпалында әр түрлі
Адамгершілік тәрбие мен мәдениеттілік батыста немесе Еуропа елдерінде
Халқымыз егемендік пен алып өмір сүргелі 10 жылдам
Толыққанды жеке тұлға дайындау жүйесіндегң институттар ішінде мектептен
ҚР-ның «Білім беру» Заңының «Дамыту жолындағы оқыту бағдарламасы»
Оқушыларға қосымша білім берудің орта мектептегі білім беруден
Сыныптан тыс жұмыстардың маңызы да, тәрбиелік мәні де
Мектеп – халықтың ұрпақтан-ұрпаққа жалғасқан адамгершілік ізгі қасиеттерін
Ұрпақ ұлтты ғана жалғастырмайды, ұлттық рухты да жалғастырады,
Оқушыларға рухани-адамгершілік тәрбие беруде ұлттық тәлім-тәрбиенің зерттелу деңгейін
Қазақ мектептеріндегі басты міндеттердің бірі – ұлттық тәлім-тәрбие
Тәрбие жұмысы – оқушылардың білім алу мен сабақтан
Әрбір мектепте тарих пәні оқытылады және ол негізінен
Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыс ұйымдастыру – оқушылардың
Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстар жүргізудің көптеген тәрбиелік
Бұндай сыныптан тыс жұмысты қызықты әңгімелер, кездесулер, пікірталас,
Сыныптан тыс жұмыстарды жүргізгенде әр түрлі әдістер мен
Тәжірибе көрсеткендей оқушылар үшін ең қызықты және нәтижелі
Сыныптан тыс іс-шара өткізуде оқушыларға ұнамайтын, іш пыстыратын
Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстар өткізудің мазмұны, әдіс-тәсілі
«Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек,
Тәрбиенің негізгі мақсаты – дені сау, ұлттық сана-сезімі
Сыныптан тыс жүргізуде оның тәрбиелік мәніне аса көңіл
Сыныптан тыс жұмыстар жүргізу арқыла тәрбиелеудің өзегі –
Сонау ХХ ғасырдың басында зиялыларымыз ұлт болашағын ойлап,
Егеменді елдің ертеңі – ұрпағының оқу-білімінің тереңдігімен өлшенеді.
Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың алдына кешенді
Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың өзіндік ерекшеліктері
1. Сабақ уақыты ерікті сипатта және оны өткізудің
2. Мұғалім сыныптан тыс жұмыстың мазмұнын таңдауда біршама
3. Оқушылардың ақыл-ой, тәжірибелік дағдыларын қалыптастыруға кең мүмкіндік
4. Өмірмен байланыс тығыз іске асады және оқушылардың
Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстардың түрі сан алуан
«Бала тәрбиесі» киелі ұғым, онымен адам тағдыры шешіледі,
Жаңа ғасырда білім мен ғылымның дамуы шарықтау биігіне
Қадірменді жастар, ата-анамыздың ақыл қосар ақылшысы, қиындықты жеңілдетер
2.2 Оқушы құзіреттілігін қалыптастырудағы сыныптан тыс жұмыстың ролі
Адамзат өркениетінің ұлы жемісі өз ұрпағына бүкіл дүниедегі
Қосымша білім беру - азаматтардың, қоғам мен мемлекеттің
Толыққанды жеке тұлға дайындау жүйесінде сыныптан тыс жұмыстың
Тарих пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың алдына кешенді
Сыныптық және сыныптан тыс жұмыстардың табиғи тұтастығы олардың
Шығармашылық пен ұжымшылдыққа дағдылануда, мысалы «Еркіндік –ежелден ел
Апталықтың жоспарын құрудан бастап, жүргізілуіне дейінгі аралықта клуб
Сыныптан тыс жұмыстардың мазмұны тәрбиенің бағыттарымен тығыз байланысты.
Сыныптан тыс жұмыстың мазмұны мен түрлері өзара тығыз
Саяси ақпарат алмасу бойынша оқушылардың қазіргі заманғы саясатқа
«ХХІ ғасыр көшбасшысы», «Азамат» бағдарламаларының бағыты мен бірнеше
Қазіргі күні оқушылар кітап оқығаннан көрі теледидар, компьютер
Тарих бойынша пәндік олимпиадалар өткізу қазіргі білім беру
Болашақта бұл клуб оқушылардың тұрақты құрамымен ұзақ мерзімде
-ұлы тұлғалардың өмірі және қызметімен таныса отырып ғибрат
- білімі мен білігі тереңдейді;
- тарихи дерек көздерімен жұмыс жүргізуге дағдыланады;
- ғылыми жұмыстар орындауға икемділіктері қалыптасады;
- мамандық таңдауға қосымша бағыт-бағдар алады [15].
2.3 Тарих сабағында оқушылардың ақпараттық құзіреттілігін дамытудағы қосымша
Қазіргі кездегі білім берудегі мұғалімнің мақсаты білім мазмұнын
- ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды құрметтейтін, табиғаттың мәдениеттің
- оқушыларды қоғам мен адамзаттың ежелгісімен, бүгінімен таныстырып,
- қазіргі қоғамға кіріккен және жетілдіруге ұмтылатын тұлға
- тұлғаны ұлттық және әлемдік мәдениетке кіріктіруге бейімдеу;
- әр түрлі көзқарастар жүйесін есепке ала отырып,
- тарихи білімдер мен әдістерді қолданып, қоғамдық ойдағы
Мектепте оқыту үшін таңдап алынған тарихтың мазмұны мемлекеттік
Ақпараттық құзыреттілік:
- сыни тұрғыдан ұғынылған ақпараттар негізінде саналы шешім
- өз бетінше мақсат қоюға және оны негіздеуге,
- ақпараттарды өз бетімен табуға, талдауға, іріктеу жасауға,
- логикалық операцияларды қолдана отырып, ақпарттарды өңдеуге;
- өзінің оқу қызметін жоспарлау және жүзеге асыру
Ақпараттық құзыреттіліктің келесі бағыттары бойынша білім алушының білім
1) Ақпараттық ізденісті жоспарлау:
- ақпаратты белгілі мен белгісізге бөледі;
- ұсынылған ақпараттан қойылған міндеттерді шешуге қажеттілерін бөліп
- анықтамаларды, энциклопедияларды қолданады, кітаптардың мазмұны бойынша және
2)Алғашқы ақпаратты алу:
- бақылау (қойылған міндетке сәйкес жоспар бойынша эксперимент)
- оқушыға сұрақ қоя отырып, ақпаратты алады;
- ақпарат көздерінен қажеттісін бөліп алады.
3) Ақпаратты екінші қайтара алу:
- берілген екі немесе одан да көп негіздеме
4) Ақпаратты алғашқы өңдеу:
- алынған ақпаратты қарапайым берілген құрылым (1 белгі
5) Ақпараттарды өңдеу:
- алынған ақпаратты дәл баяндай алады;
- ақпараттың жеткіліксіздігін немесе өзінің түсінбегендігін ескертеді;
- ұсынылған ақпарат көздерінен дәйектерді таба біледі және
Соңғы жылдары білім сапасы тест көмегімен бағалануда. Оның
9 сыныпта «Ауыл шаруашылығының дамуы. Тың игеру және
Жақтаушы топ.
Критерий: «Тың жерлерді игеру Қазақстанды әлемдегі ірі астық
1- аргумент: Тың жерлерді игеру нәтижесінде астық өнімі
2- аргумент: Тың жерлерді игеру республика экономикасының дамуына
Қала тұрғындарының бұлай өсуіне өнеркәсіптің, көлік түрлерінің, ғылым
Даттаушы топ:
Критерий: «Қазақстанның жер үшін сыздаған жүрегін түсіну керек
1- аргумент: Тың жерлерді игергу кезінде экологиялық тепе-теңдіктің
2- аргумент: Тың жерлерді игергу республиканың демографиялық ескерілмеді.
Пікір-сайыстың қорытындысын алдымен төрешілер шығарады. Бақылап отырған оқушылар
10 сыныпта дүние жүзі тарихында «Екінші дүниежүзілік
Кесте 1
Солтүстік: Прибалтика елдері
Ленинград
1941.22.06
Мәскеу
КСРО
Оңтүстік: Киев
Сталинград
Кесте 2
Германия КСРО
І кезең 1941.22.06 - 1942.19.11
Германия
ІІ кезең 1942.19.11-1945.09.05
Сондай-ақ сабақтан тыс уақытта «Алтын қақпа» ойынын жүйелі
«Алтын қақпа» ойынының сұрақтары:
Кесте 2
Тас қақпа
Күміс қақпа Алтын қақпа
«Алғадай» тобына
Кіші Жүздің алып жатқан аумағын ата? Жоңғар хандығына
«Тархан» тобына Орта жүздің территориясы? «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл
«Қырғыз-қазақ немес қырғыз-қайсақ ордасына сипаттама» еңбегінің авторы кім?
«Қыран» тобына
Ұлы жүз тайпалары ежелден қоныстанған жерлерді ата? Қазақ-жоңғар
Тевкелев Алексей Иванович жөнінде баяндап бер
«Бәйтерек» тобына
Үш жүздің төбе билерін атап бер Жоңғарларға қарсы
Әр сабақта тапсырмаларды алдын-ала беру арқылы оқушыларға қосымша
Қорытынды
Сыныптан тыс оқуға бөлінген сағат көп емес. Бөлінген
Сыныптан тыс оқу сабағы - тарих сабағының жалғасы.
Тәрбие – отбасынан басталады. Әр ата-ана өз баласын
Оқыту барысында оқушылардың сыныпта алған білімін дамытып, оны
Сонымен бүгінгі таңда елімізде жүріп жатқан жаңару үдерісі
Пайдаланылған әдебиет тізімі:
1. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы.
2. Нұрбекова Г. Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыру //
3. Хазретәлі Т. Мектепте тарихты оқыту әдістемесі. –
4. Тұрлығұл Т. Мектепте Қазақстан тарихын оқытудың теориясы
5. Бердникова Е.М., Озерский И.З., Хмелев А.Н. Внеклассная
6. Кунаева Р.И. Воспитательная работа на уроках истории.
7. Смаханова Ж. Тарих пәнінен сыныптан тыс жұмыстардың
8. Асқарбаева А. Сыныптан тыс оқу. – А.:
9. Кайбулдаева Г. Ауыл мектебі – ұлттық тәрбие
10. Тарих ақыл ойының қазынасы. 5 том. А.:
11. М.Дулатов. Таңдамалы шығармалар жинағы. А.: Атамұра, 1996.
12. Рогов Е.И. Методы развития организации // Ростов
13. Қисымова Ә.Қ. Жеке тұлғаны қалыптастыруға бағытталған орта.
14. Иманбекова Б.И. Сыныптан тыс жұмыс. – А.:
15. http//www. enu.kz/fakulty/avtoreferaty/shaimardanova.
16. Тілеуова С. Оқушылардың дарындылығы мен шығармашылық қабілеттерін
17. Білімдегі жаңалықтар. Ақпараттық-әдістемелік журнал. Астана, 2009 ж.
18. «Әдіскер мұғалім». Республикалық ғылыми-әдістемелік педагогикалық журнал.
19. ҚР 12 жылдық жалпы орта білім беру
20. Жайтапова А.А. Научно методическое обеспечение профессионального роста
21. Амонашвили Ш.А. Воспитательная и образовательная функция оценки
22. Баженова И.Н. Педагогикалық ізденіс. – А.: Рауан,
23. Бабанский Ю.К. Оптимизация учебно-воспитательного процесса. – М.:
24. М.Жұмабаев. Педагогика. - А.: Жалын, 1992. –
25. Р.Қоянбаев. Тәрбие теориясы. – А.: Рауан, 1990.
2
Сыныптан тыс оқытудың маңызы
Оқу дағдылары және оқу жұмысы тәсілдері
Тарих пәнін мектептерде оқыту
Информатика бойынша сыныптан тыс жұмыстың әдістемесін зерттеу
Мектепте тарихты оқыту әдiстемесi. ТАРИХТЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДIСТЕРI, ТӘСIЛДЕРI МЕН ҚҰРАЛДАРЫ
Жалпы білім беретін мектептерде өлкетану материалдарының географиядан жүргізілетін сыныптан тыс жұмыстардағы ғылыми – педагогикалық негіздерін айқындау
Тарихты оқыту әдістемесі пәні, оның мақсаты мен міндеттері
Химия сабақтарының жіктелуі
Мектепте тарихты оқыту әдістемесі пәні. Лекция сабақтары
Сыныптан тыс жұмыстардың түрлері