Нарықты реттеу әдістері

Мазмұны
Кіріспе........................................................................................................3
I Бөлім. Нарықтың даму тарихы және нарық теориясы.
1.1. Нарықтың дамуы және кезеңдері туралы ұғым..............................5
1.2. Қазақстандағы нарықтың дамуы.......................................................8
1.3. Қазіргі заман нарық теориясы..........................................................11
II Бөлім. Нарықтың құрылымы және оның әдіс
2.1. Нарық механизмінің мәні және ерекшеліктері...............................14
2.2. Нарықтың атқаратын қызметтері, шарттары және түрлері...........18
2.3. Нарықтың құрылымы және инфрақұрылымы................................24
III Бөлім. Нарықты реттеу әдістері.
3.1. Нарықты реттеудің мәні...................................................................29
3.2. Мемлекеттік және мемлекеттік емес реттеу әдістері....................31
3.3. Өтпелі кезеңде нарықты мемлекеттік реттеу жолдары................38
Қорытынды.............................................................................................39
Пайдаланылған әдебиеттер....................................................................41
Кіріспе
Курстық жұмысымда қарастырған тақырыбым:
Нарық – бұл сатушылар мен сатып
Нарықты реттеу әдістері - бұл
Жұмысымды үш бөлімге бөліп
Бірінші бөлімінде айтып өткендей,
Нарық қатынастарының пайда болуының
Ал Қазақстандағы өндірістік қатынастардың негізі
Екінші бөлімде, нарықтың құрылымы, оның
Ал үшінші бөлімде, нарықты реттеу
Осы және тағы көптеген
I Бөлім. Нарықтың даму тарихы және нарық теориясы.
1.1. Нарықтың дамуы және кезеңдері туралы ұғым.
Нарықтық экономика – ертеден келе жатқан шаруашылықтың
а) нарық элементтерінің пайда болуы,
б) натуралдық айырбас кезең нарығы,
в) тауар баламасы кезеңінің нарығы,
г) тауар емес балама кезеңінің нарығы;
Бірінші кезеңде, айырбас операция\лары тұрақсыз, кездейсоқ болады, олар
Екінші кезеңдегі тауар қозғалысын мына
Үшінші кезеңдегі тауар тепе-теңдігі мына
Т¹ - Т², балама – Т². Әрбір жергілікті
Төртінші кезендегі тауар қозғалысының формуласы
Сонымен бірге нарықты стихиялы түрде
Монополиялық нарық XIX ғасырдың аяғында
Біздің жас тәуелсіз Қазақ
Қазақстан Республикасының нарықты экономикаға көшу
1.2. Қазақстандағы нарықтың дамуы.
Нарықтық қатынастар Қазақстан жерінде
Нарық қатынастарының пайда болуының
Жерге феодалдық меншіктің
Тереңдей түскен меншіктік бөлінісу
XIX ғасырдың аяғында Ақтөбе, Қостанай
Қорыта айтқанда, шаруашылық салаларының
Негізгі стратегиялық мақсат-демократияны дамыту, меншіктік қатынастарды реформалау, нарықтық
Бірінші кезең 1992-1995 жылдарды қамтиды.
Олар меншікті мемлекет иелігінен белсенді
Екінші кезеңде 1996-2005 жылдар экономиканың шикізаттық
Үшінші кезең 5-7 жыл мерзімге созылып,
1.3.Қазіргі заман нарық теориясы.
Батыс елдерінің шаруашылық саласындағы
Оның біріншілері – еркін нарықты
1930-1980 жылдары бойына Батыс елдерінде кейнсианстваның әсерімен нарықты
XX ғасырдың 70-жылдарында болған экономикалық дағдарыс және кәсіпкерлік
Біздің алдымызда нарықтық экономиканы реттеудің дүние жүзінде
II Бөлім. Нарықтың құрылымы және оның әдіс
2.1.Нарық механизмінің мәні және ерекшеліктері.
Нарық, қоғамдық тұтынушылар мен
Сонымен бірге нарықтық механизм
Реттелмейтін таза нарықтық экономика
Нарық механизмі ғылым мен
Енді нарық дегеніміз не?
Нарық – бұл өндіріс факторларын
Нарық – бұл сатушылар мен
Нарық – бұл сатушылар мен
Нарық – тауарларды сатып алу –
Нарық тауарды өткізуге байланысты сатушылар
Келтірілген көзқарастардың қайсысы да жеткілікті
Нарық қызметін тек қана
Берілген анықтамада, біріншіден, тек өндірушілер
Үшіншіден, алғашқы екі жағдайдың шүбәсіз
2.2. Нарықтың атқаратын қызметтері, шарттары және түрлері.
Жалпылама тұрғыдан алғанда нарықтың
Экономикалық игіліктерді және қызметтерді, өндірушілермен тұтынушыларды байланыстыратын буын
НАРЫҚТЫҢ АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТТЕРІ
Тауардың қоғамдық мағыналығын мойындау Өндірістік шығындарды
Нарықтың маңызды қызметтерінің бірі –
Нарықтың басқа бір атқаратын қызметі
Сонымен бірге нарық механизмі
Біздің нарық терең монополияландырылған,
Нарық күрделі экономикалық категория ретінде
Шаруашылық субъектілердің дербестігі мен тәуелсіздігі Меншік
НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКАНЫҢ ШАРТТАРЫ
Тауар өндірушілердің және сауда делдалдарының
Енді осы шарттарға толығырақ
Біріншіден, экономикалық субъектілердің дербестігі мен
Екіншіден, меншіктік қатынастардың алуан
Қазіргі кезеңде жаппай мемлекет
Үшіншіден, әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай,
Төртіншіден, нарық механизмімінің үзіліссіз қызмет
Бесіншіден, нарық механизмінде мемлекеттік қаржы
Бәсекеге тән ерекшеліктер
Н а р ы қ т ы ң
Жетілген бәсеке немесе таза бәсеке Жетілмеген (еркін
Монополистік бәсеке Олигополия
Тауар өндірушілер саны
Көп тауар өндірушілер
Көп тауар өндірушілер Тауар өндірушілер саны көп
Жалғыз тауар өндіруші
Өнім сипаты
Біртектес өнімдер
Әртектес өнімдер А. Ұқсас дерлік тауарлар
Б. Дара тауарлар шығаратын бірнеше фирмалар
Жақын ауыстырылатыны жоқ біртектес
Негізінен кездесетін экономика салалары
Ауыл шаруашылығы: астық, көкөніс, жеміс-жидек және т.б.
Бөлшек сауда: киім, аяқ-киім, бензин және т.б. Өнеркәсіп:
А) алюмин, болат қайнату, химия
Б)автомобильдер, ауыл-шар/ғы құралдары,тұрмыс құралдары Қоғамдық тұтынудың
Тауар өндірушілердің салаға кіру
Ешқандай қиыншылық
Ешқандай қиыншылық
Кірген жағдайда да кейбір
Бағаны тауар өндірушілер тарапынан бақылау
Болмайды
Орташа
Орташа Принципті түрде, едәуір, бірақ мемлекетке тән
Қазіргі нарық құрылымы жағынан сан-алуан
Территориялық белгілеріне қарай нарық мынандай
Дүниежүзілік нарық, сатушылар мен сатып
Еларалық бірлестіктер нарығы, деп экономикалық айырбастың
Ұлтаралық нарық бір елдің мемлекеттік
Аймақтық нарық – бұл бөлек территориялық
Жергілікті оқшауланған нарық – кейбір
2.3. Нарықтың құрылымы және инфрақұрылымы.
Адамдардың әрекет ету ортасына және
Нарықтық экономикаға қажетті элементтерінің бірі
Ұлттық нарықты құру, оның
Нарықтың инфрақұрылым проблемасының өндіріс
Қазақстанның «дағдарысқа қарсы шұғыл және
Нарықты экономиканың негізгі шаруашылық
Үй шаруашылығы, материалдық және адам
Нарықтың инфрақұрылымы
Аукциондар Консультациялық-делдалдық фирмалар
Биржалар және брокерлік кеңселер Бизнестің
Банктер Сақтық және аудиториялық компаниялар
Коммерциялық орталықтар және компаниялар Жарнама ақпараттық қызмет
Мемлекеттік резервті және бақтық қорлары
Мемлекеттік салық инспекциясы Сауда үйлері
Бағалы қағаздарға бақылау жасайтын
Құқық қорғау орындары Көтерме сауда
Лизингілік компаниялар Кадрларды даярлау орталықтары
Кедендік қызмет Жәрмеңкелер
Бағалар мен стандарттарға бақылау жасайтын
Тұтынушыларды қорғау қоғамдары Және басқалары
Нарық инфрақұрылымының тиімділігі көбінесе
өндіріс пен құрылыс динамикасы,
пайда, еңбек ақы және өндіріс
еңбектегі және жұмыссыздар саны арасындағы
Экономикалық коньюнктураны жақсартудың әдістері:
инвестициялық ахуалды қалыптастыру;
фирмаларға мемлекеттік заказдардың берілуі мен
салық және процент ставкаларының дәрежесін
халықтың ақшалай жинақтарының мөлшерін
Қазіргі барша кәсіпорындар немесе
III Бөлім. Нарықты реттеу әдістері.
3.1. Нарықты реттеудің мәні.
Нарықты реттеу әдістері - бұл
Біздің елімізде бөліп үлестіру
Нарықты жанама ретеу әдістері
3.2. Мемлекеттік реттеу әдістері.
Экономиканы мемлекеттік реттеу құралдарына
1. Фискальдық саясат. Ол мемлекеттік
Салықты реттеу фискальдық саясаттың
а) кейбір экономикалық процестерді
ә) салық нарығын өзгеріссіз қалдыра
б) салық жеңілдіктерін ендіру
2. Несие-ақша саясаты. Мемлекет нақты
а) эмиссиялық банктің есептеу
ә) эмиссиялық банкке ақша салудың
б) «ашық нарықтағы операциялар». Мұндай жағдайда,
Осылармен қатар несие нысандары
3. Бағаны және табысты реттеу
4. Әкімшілік реттеулер. Оларға кейбір
5. Қысқа мерзімді реттеулер. Оның
Нарыққа өту жағдайында қысқа мерзімді реттеулер бағаның шамадан
6.Ұзақ мерзімді реттеу - бірнеше жыл бойына нәтижелер
есептелген ұдайы өндіріс процесіне мақсатты бағытта әсер ету
лып табылады. Оған белгілі бір уақыт кезеңі бойына
ның даму қарқынын ұстап тұру (өсу саясаты), кейбір
артықшылықпен дамыту арқылы қоғамдық өндірістік құрылымын
өзгерту, технологиялық қайта құру және ғылыми-техникалық
прогресті жеделдету мақсатында жедел амортизациялау саясатын
жургізу жатады.
Нақты шаруашылық немесе белгілі бір әлеуметтік-экономикалық міндеттерді шешу
Бұған тәуелсіз Қазақ Республикасында қолданылып жатқан шараларда дәлел
Экономиканы түрақтандыру және нарыққа көшу кезеңіне арналған "дағдарысқа
Экономиканы жоғары тиімділікпен реттеу сапалы болжамдауды қажет
Нарықтың құқық жетілмеген шаруашылықтың жаңа әдістері толық игерілмеген
Нарықты реттеуде, монополиялық үстемдікке қарсы шаралар жүйесі маңызды
Қазақстанда, нарық қатынастарының қалыптасуы, жағдайында, экономиканы тікелей жөне
Мемлекеттік реттеу жүйесі тек жоғарыда көрсетілген әдістермен шектелмейді,
құқықтық база (заңдар, бағдарламалар, үкіметтің қаулылары, Президенттің жарлықтары
экономиканы сауықтыру және макроэкономикалық тұрақтандыру, жүмыспен қамту және
бәсекені қорғау және кәсіпкерлікке жағдай жасау;
материалдық байлықтар мен ұлттық табысты қайта бөлу;
ұлттық табыстың құрылымын өзгерту мақсатында ресурстарды бөлуді реттеу;
экономикалық тиімділікті арттыру үшін ресурстарды орналастыруға әсер ету;
Мемлекеттік емес реттеу әдістері.
Ассоциацияларға, бірлестіктерге біріккен, немесе өз бетінде әрекет ететін
нарықтық қатынастардың қатысушыларының арасындағы нақты көрсетілген әрбір жақтың
несие мен қарызды беру және алу туралы өзара
- кәсіпорындардың әртүрлі ассоциацияларын, ақпараттық жүйелерді, фирмалық дүкендерді,
мамандандырылған банктер, қор және тауар биржалары арқылы нарықтық
нақты өндірушінің тауарлары мен қызметтеріне сұранымды мақсатты түрде
Көріп отырғанымыздай, бұл әдістер, өндірушілердің және шаруашылық субъектілерінің
3.3. Өтпелі кезеңде нарықты мемлекеттік реттеу жолдары.
Ең алдымен мемлекет елдің барлық шаруашылық өмірін ұйымдастыратын
Екіншіден, мемлекет экономиканы реттеудің құқықтық шараларын белгілейді, көлемді
Осылармен бірге, мемлекет баға белгілеу, қаржы-несие, ақша айналысы,
Нарықтық өзгерістер жағдайында мемлекет, қоғамның өзін-өзі күн
Мемлекет, меншік нысандарының алуан түрлілігі, өндіріс қүрылымының салалық,
өтпелі кезеңде қандай негізгі
Бұл – жекешелендіру, макроэкономикалық тұрақтандыру,
Қорытынды
Қорытындылай келе, нарық мыңдаған жылдар
Тар мағынада тауар айналыс саласы
Осы нарық механизмінің қалыты түрде
Нарықты реттеу әдістерін оның субъектілеріне
қоғамдағы, мемлекеттегі экономикалық процестерге
Мемлекеттік реттеу құралдарына фискальдық, несие, ақша
Экономиканы жоғары тиімділікпен реттеу
Қазіргі таңда реттелмейтін нарықтық
Қорыта айтқанда, мемлекеттің нарықтық
Пайдаланылған әдебиеттер:
Әубәкіров Я.А., Есқалиев М. «Экономикалық теория негіздері» Алматы
Гайнуллин Ф.Р. «Основы экономической теории» Алматы 1998г
Джанкуразова Р.К. и др. «Теневая экономика: генезис и
Елемесов Р., Жатканбаев Е. «Государство и рынок», Алматы
Жүнісов, Мәмбетов «Нарық негіздері»
Калиев Г.А., Сатыбалдин А.А. «Казахстан, Рынок в АПК»
Кожаниязов Т.К. и др. «Экономическая теория» Жамбыл
Крымова В. «Экономическая теория» учеб. пос. в схемах,
Алматы 2002г
«Курс экономической теории» под ред. Ченурина Н.Н. Алматы
Мамедов О.Ю. «Современная экономика» Москва 1998г
Макконелл К.Р., Брю С.Л. «Экономикс» в 2 томах
Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие» Алматы 2000
Михайлушкин А.И. «Экономика» Москва 2002г
Мицкевич А.А. «Экономика в задачах и тестах», Москва
Нурмагамбетов А.М. «Рынок труда» Алматы 1998г
Нурсеит А. «Теория рыночной экономики: предпринимательский аспект», Алматы
Нуреев Р.М. «Курс микроэкономики» Москва 2000г
Парамонов В.В. «Экономика, рынок, финансы»
«Практическое пособие к семинарским занятиям по экономической теории»
Тарасевич Л.С. и др. «Макроэкономика» изд. во СПбГУЭФ
Титова Н.Е. «История экономических учений», Москва: Владос
Турысов К. «Становление рыночной экономики» Астана
Шеденов Ө.Қ. «Жалпы экономикалық теория»
Ақтөбе-Алматы, 2002ж
Шеденов О.К. «Общая экономическая теория» Актюбе-Алматы, 2002г
Шишкин А.Ф.«Экономическая теория» в 2 книгах,
Москва: Владос 1996г
«Экономика Казахстана» Алматы 2000ж
«Экономическая теория» под ред. Н.И. Базылева Минск 2001г
«Экономическая теория» под ред. Добрынина А.И. С-П
«Экономическая теория» под. ред. д.э.н. Камаева В.Д. Москва
Ядгаров Я.С. «История экономических учений», Москва 1998г
42
Мемлекеттік сатып алу және тапсырыстар
Ақша саясаты
Әлеуметтік саясаты
Баға мен табысты реттеу
Ресурстарды пайдалану шарттары мен ақысын реттеу
Фискальдық саясаты
Жанама реттеу әдістері
Амортизация саясаты
Дербес өндіріс салалары мен кәсіпорындарға бөлінетін
Несие саясаты
Нарықты реттеу әдістері
Орталықтандырылған күрделі ақша жұмсау
Салық саясаты
Лимиттер
Тікелей реттеу әдістері

Ұқсас жұмыстар

Нарықты реттеудің мәні

Нарықты мемлекет тарапынан реттеу

Нарық: мәні, құрылымы, кеңесітік заманнан кейінгі экономикадағы қалыптасу механизмі

Нарықтық экономиканы қалыптастырудың Қазақстандық моделі

Нарықтық экономикадағы мемлекет ролі

Рынокты мемлекеттік реттеу механизі

Нарықтық экономика: қажеттілігі, мәні, өту жолдары

Нарық механизміне мемлекеттің әсер етуі

Қаржылық нарықты мемлекеттік реттеудің тәсілдері