Өнімді қабаттың кондиционды қасиеттерін бағалау
Қазақстан Республикасының білім
Қ. И. Сатпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Унивеситеті
Мұнай және газ гелогия кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Колекторлық мұнай, газ және су қанығу қасиеттерінің
Оқытушы:Халелов.А.А.
Ғыл.дәреж:доцент
Студент:Қожалақова А.А
Мамандығы:1803
Тобы: ГНГ-02-01қ
Алматы 2005
ЖОСПАР
Коллекторлық мұнай, газ және су қанығу қасиеттерінің геолого
Жыныстың мұнай газға қанығуының жинақтауыш қасиеті 2
Тау жыныстарының кеуектілігі 3
Өнімді қабаттың кондиционды қасиеттерін бағалау 10
Біртекті емес өнімді түзілімдердің геологиялық түсінігі 12
Өндірістік геологиялық материалдарды статистикалық өңдеу әдісі туралы қысқаша
Қолданылған әдебиет тізімі 20
Коллекторлық мұнай, газ және су қанығу қасиеттерінің геолого
Мұнай, газ және су жер қойнауының
Өтімді қат-қабаттардың құрылысының ерекшелігі оның флюидінің қозғалыс шарты
Өнімді қабаттың қасиетінің толық мұнай, газ, суға қанығуының
Жыныстың мұнай газға қанығуының жинақтауыш қасиеті
Тау жынысында жердің қабаты қабатарының ажырауында әртүрлі мөлшер
Шаим кенорнының мұнайның фундаментінің мору бөлігінде, яғни
Көбінесе коллекторлық қасиеттері кеуектілік және өтімділік болып табылады.Жұмырланған
Тау жыныстарының кеуектілігі
Тау жыныстарындағы кеуектілік деп түсінуіміз ондағы бос
Кеуктілік шамасы жыныстың үлгі көлемінің қай бөлігінің қуыс
Практикада гелого- өндірістік есептеулер жыныстың қуыс көлемі, кеуектілік
Екінші қуыстық – ол: а) кеуек ерітіндісі –
Жыныстағы кеуектілік мөлшері кең шамада болады . Мысалға
Саздытақтатастар .............................................................0,54-1,40
Саздар..................................................................................6,0-50,0
Құмдар ................................................................................6,0-52,0
Құмтастар............................................................................3,5-29,0
Мұнай қаныққан ізбкстастар..........................................2,0-33,0
Доломиттер...........................................................................6,0-33,0
Тығыздалған ізбестастар мен доломиттер......................0,65-2,5
Жыныстағы қуыстың жалпы өлшемі көбіне көп жыныстағы
Субкапиллярлы қуыстың диаметрі 0,0002 мм дейін. Субкапиллярлы қуыс
Жарықшақтың өлшемі бойынша 0,01 –ден 0,1 мм
Берілген зерттеулер бойынша, кеуектегі жарықшақтың кішігірім бөлігін құрайды,
Қарастырылып отырған қуыс пен жарықшақтарды негізгі келісімдегідей кеуектілік
Жалпы кеуектілік бойынша жыныстағы барлық қуыс көлемі оған
Практикалық жұмыстарды шешу үшін өндірістік геология ашық кеуектілік
Тау жынысындағы өтімділік
Тау жынысының өтімділік деп қысым төмендегенде, сұйықтықты
( 1 )
мұндағы v-сүзгі жылдамдығы, м/с ; Q-сұйықтық шығыны, үлгі
( 1 ) формуласын теңгергенімізде өтімділік коэффициентін
(2)
Келтірілген бұл формула лобараторияда өтімділікті анықтау үшін қолданылады.
Бір өлшемді өтімділік өлшеу үшін дарси (Д) қолданылады
Байланысымен қатар тау жынысындағы қуыс бір уақытта
Жыныстың бір уақытта әр түрлі сұйық пен
Жыныстың эффекті өтімділігі қанығудың әр түрлілігі абсолютті өтімділігі
( 3)
(4 )
(5)
Қарастырылған график (1 сурет ) үлкен емес су
Мұнай және газ кен орынның игеру сүзгілеумен жұмыс
Сонымен қатар, қабаттың өтімділігін өлшеуде бағыттау өлшеуі көптеген
Жыныстың гранулометриялық құрамы
Жыныстың гранулометриялық оның әр түрлі өлшемдегі бөліктерінің
Жыныстардың гранулометриялық құрамын тау жынысының ішкі бетінің қуысына
Жыныс бөлігінің сол немесе басқа өлшемдігі құрамы менбөлшектеу
Қатты цементтелген жыныс үшін, оның құраушы түйірлердің нашар
Қорытындылай келе гранулометриялық анализ сандық мәндер түрінде реттеліп,
Коллектордың классификациясы
Табиғатта алуан түрлі жыныс коллектор кездеседі, бізге оларды
Жыныстарды класстарға бөлу үшін олардың жалпы белгілеріне қарайды.
Негізгі классификацияға сол не басқа белгілерін әр түрлі
Қарапайым классификациясына А. И. Леворсен үлгісін қолдануға болады,
Бірінші топтағы жыныстарға аналог жыныстардың қандай да бір
Классификацияның мазмұндамасы жыныстың жалпы сипаттамасына мүмкіндік береді. Бірақ
Жалпы құрылымдық белгісі бойынша мұнай және газ
Коллектор
классы Коллектор
типі Кеуетілік
сипаттамасы Цемент
құрамы Колл. жалпы
индексі
А1
А2
А3
В
С Құмтасты-алевролит
Карбонатты және сазды қабатшалы жынысты құмтасты алевролитті
Құмтасты-алевролитті,жұқа сазды жабындалған
Карбонатты
Метаморфты және атқыламды Туйіраралық(т)
Жарықшақты(ж)
Аралас(а)
Туйіраралық(т)
Жарықшақты(ж)
Аралас(а)
Туйіраралық(т)
Жарықшақты(ж)
Аралас(а)
Туйіраралық(т)
Жарықшақты(ж)
Аралас(а)
Туйіраралық(т)
Жарықшақты(ж)
Аралас(а)
Карбонатты(1)
Сазды (2)
Аралас (3)
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
Карбонатты
Сазды
Аралас
А11т
А21т
А31т
А11ж
А21ж
А31ж
А11а
А21а
А31а
А12т
А22т
А32т
А12ж
А22ж
А32ж
А12а
А22а
А32а
А13т
А23т
А33т
А13ж
А23ж
А33ж
А13а
А23а
А33а
Вт
Вж
Ва
Ст
Сж
Са
Өнімді қабаттың кондиционды қасиеттерін бағалау
Өнімді қабатты зерттеуде бірінш дәрежелі тапсырма болып, ұңғыма
Кондициоды блгілерінің параметірлерінің белгілеу үшін қабаттық қасиеттерін ескеру
Кешендік зерттеу ұңғыма қимасының керн мен өндірістік геофизикалық
Коллектордың өндірістік сипаттамасын анықтауда ұңғыманың жұмыстарына да мән
Дәл қазіргі уақытта әртекті өнімді қабаттың кондиционды шекарасына
Зерттеулрдің негізгі кезеңдері болып: 1) өнімнің коэффициенті мен
Зерттеулер көрсеткендей жыныстың бөлек қасиеттеріеің арасындағы тәуелділігі статистикалық
3 суретте көрсетілген ерекшелігі әртүрлі кен орындардың игеруінің
Әрбір мұнайлы аймақтың қор мөлшерінің ұтымдылығының минималдығын экономикалық
Көрсетілген кеуектің шекарасы белгіленбейді, жыныстың басқаларының 11% дейін
Біртекті емес өнімді түзілімдердің геологиялық түсінігі
Шөгінді жыныстарының түзілімдерінің заттық құрамы мен физикалық қасиеті
Сипаттамасы бойынша морфологиялық әртекті 3 негізгі типіне бөлуге
Өнімді әртекті горизонттың әртектілігін зерттеу мұнай және газ
Өнімді қабатты тұрғызу ерекшелігін зерттеу үшін құрылымдық карта,
Аймвқтық интервалдың бөлшектенген корриляциясының негізгі бөлуі ұңғыманың жоспарда
Қабаттың иорфологиялық әртектілігінің сандық бағасы үшін әр түрлі
Сандық реттілігінің есептелуінің сипаттамасы үшін өнімді қабаттың ұстамдылығы
Ұстамдылық коэффициенті (Квыд) кен орынның аймағы бойынша өнімді
Квыд=
Өнімді горизонтың қабаттану ретінде қабатшалануы, өз кезегінде аймақтық
Бөліну коэффициенті (Кр)барлық шоғыр үшін құмтасты қабатшаның суммасын
Кр=
Шоғырының шамасымен өтімділік қабаты ажыратылады. Литологиялық коэффициент байланысы
Кұңғ=
мұндағы, fCi-аймақтағы екі қабатшалардың ажырауы,м2;F3-шоғыр ауданы, м2; n-өнімді
Өнімді горизонт үшін әрбір ұңғыма бойынша құмтастың коэффициенттік
Кқұмт= hэф/hжал
Қарастырып отырған және басқа коэфициент реті өнімді горизонттың
Кен орынның геологиялық түзілімінің маңызды мақсатын зерттеу өнімді
Ұңғымалардың көп мөлшері бойынша қабаттың коллекторлық қасиетін анықтап
Қабаттың коллекторлық қаисиетінің көрнерлік өзгеру картасы, аймақтың әртүрлі
Өндірістік геологиялық материалдарды статистикалық өңдеу әдісі туралы қысқаша
Қабылданған математикалық статистика әдісі геологияда дәл қазіргі уақытта
Математикалық статистикалық әдіс көмегімен нәтижесінде бақылаудағы қателігін анықтауға
Мұндай материалдардың өңдеу заңдылығының негізінде жасырын материалдарда кенорындардың
Кездейсоқтық мөлшер деп атау, нәтижесінде сандық белгілермен иемденген
Кестені құру үшін кездейсоқ кезеңде сол не басқа
Күнделікті айтылған мәліметтерде статистикалық жинақты piв күнделікті
Pi=mi/n
Бұны ықтималдықтың бөлшегі ретінде қараймыз. 2 кестеде
Кеуектілік ин-
тервалының
орташа
көрсеткіші Кездейсоқ саны, яғни орын алған кеуектілік
Ықтималдық
Pi=mi/n
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
3
2
4
12
16
22
26
23
12
8
2 0,02
0,02
0,03
0,09
0,012
0,17
0,20
0,18
0,09
0,06
0,02
Көрінерлікті алу үшін кездейсоқ мөлшерді анализдеуді таралуы бойынша
Графиктегі қисықтық тығыздығының қалыпты таралымы қалыпты қисық немесе
Статистикалық анализ бөлшектенуі көптеген сұрақтарға түсіну үшін өткізулерді,
Көптеген тапсырманың түрлерін өндірістік геологияда көбіне заңдылықтардың бөлінуінің
Орташа арифметикасы арташа қосындысының бөлек
(11)
Математикалық mx үздіксіздігінің кездейсоқ мөлшері кездейсоқ мөлшерінің қосындысының
mx= mx pi
Варианттық өлшемі квадраттық бөлінуінің орташа статистикасымен анықталады. Бұл
(xi-X)2
Содан соң орташасын квадраттық түбірін табамыз.
Орташа квадраттық ауытқу сол мөлшердегі өлшемді иемденеді, сол
(14)
Орташа квадратталған ауытқуларға сүйене отырып, варианттар оэффициентінің санын
(15)
Коэффициенттік вариант статистикалық ықтималдыққа қарағанда ыңғайлы.
Тау жынысының физикалық қасиетінің зерттеуінде негізгі сұрағы болып-тау
Корреляциялық кесте құру үшін реттерін реттеу және интервалға
Әрбір интервал жалпы санына 30% аспауы керек.
Интервал мөлшерінде орташа мөлшерінің түсуі интервалдың орташа көрсеткішінен
Сайланған қадам барлық интервалда бірдей болу керек.
Ірі интервалда олардың аз көрсеткіштерінде статистикалық заңдылықты анықтау
Мысалға Ставрополь өлкесінің хадум горизонтының құмтасты-сазды жыныстарының нәтижесін
N Интер-
вал көр-
сеткіші Кеуек-
тілік,у 16-
17,9 18-
19,9 20-
21,9 22-
23,9 14-
15,9 24-
26,9 27-
28,9 29-
30,9 31-32,9 х
Орт.инт
көрсетк 17 19 21 23 15 25 27
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14 0,5-1,5
1,6-2,5
2,6-3,5
3,6-4,5
4,6-5,5
5,6-6,5
6,6-7,5
7,6-8,5
8,6-9,5
9,6-10,5
10,06-11,5
11,6-12,5
mу
Xу= 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
-
-
6
9,3
13
7,3
16
6,8
15
5,8
.
1
11
24
4,5
9
3,2
7
2,1
8
1,6
6
10
9
12
15
14
13
12
4
3
1
=99 30,3
28,6
26,3
25,3
23,7
23,1
20,8
20,0
18,5
17
15
Саздың интервалды көрсеткіші корреляциялық кестенің вертикалды қатарында, ал
mx= mxy
мұндағы, mxy-корреляциялық кестенің қатары бойынша көрсетілген.
my= mxy
мұндағы, mxy-корреляциялық кестенің бағаны бойынша көрсеткіші.
Мұнда мына формуланы еске сақтау керек.
mx= my=N
мұндағы N-статистикалық көлем жиынтығы.
Әрбір бағана бойынша орташасын табу.
(19)
Алынған мәлеметтер бойынша 4,5 кестеде келіседі.
4 кестеде интервалдың әрбір орташа көрсеткіші кеуектілік мөлшері-
=f(y)
Сызықтық сипаттама кезіндегі сипаттамасы екі ауыспалы график тәуелділігі
Қысылыс тәрізді байланысты коэффициент корреляциясымен r бағаланады,яғни мына
(21)
мұндағы - бұрыштық қиылысуының
Функционалды тәуелділік үшін корреляция 1 тең, бұл графиктің
Қолданылған әдебиет тізімі
1. М.А.Жданов, Е.В.Гординский, М.Г.Ованесов
“Основы промысловой геологии газа и нефти” , Москва
2. Қазақша – орысша геологиялық сөздік. Алматы
Коллекторлық мұнай, газ және су қанығу қасиеттерінің геолого - өндірістік сипаттамалары
Жартылай иірім жүн жібінің сраптамасы
Кен орындағы мұнай және газ қабаттарын игеру режимдері
Химиялық мелиорант, фосфогипс
Сүт өндірісінің түсінігі
Кеннің заттық құрамы
Заманауи дегустациялық анализ ұйымы
Тоқыма материалдарының физикалық қасиеті
Ұңғымалар қоры күйі
Қазақстанның Оңтүстік өңірінде өсірілетін жібек талшығын өндіруің технологиясы