Міндетті экологиялық сақтандыру шарты экологиялық сақтандыру
Кіріспе....................................................................................................................2
1 Экологиялық сақтандырудың экономикалық мәні, мақсаты.
1.1 Экологиялық сақтандыру нысандары............................................................5
1.2 Міндетті экологиялық сақтандырудың Заңдық
2. Шет елдерде экологиялық тәуекелдерді сақтандыру тәжірибесі
2.1 Ресейде экологиялық тәуекелдерді сақтандырудың барысы......................22
2.2 Жаhандық экологиялық проблемалар............................................................25
2.3 Қазақстандағы негізгі экологиялық проблемалар ...................................30
3 Еліміздегі экологиялық проблемаларды шешудің жолдары.........................36
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Кіріспе
Қазақстандағы тәуелсiздiк жылдары экологиялық қауiпсiздiктi қамтамасыз етудiң мүлде
Алайда, Қазақстанда көптеген онжылдықтар бойы қоршаған ортаға төтенше
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың негiздерi Қазақстан
Ұлттық экономиканың барлық салаларын реформалау табиғи ресурстарды пайдалануға
Аталған Тұжырымдаманы қабылдаған сәттен бастап Қазақстан Республикасында қоғамдық
Мысалы, 1997 жылы "Қоршаған ортаны қорғау туралы", "Ерекше
Заңнаманы жетiлдiру мақсатында республикада оны дамыған елдердiң заңнамасына
Тұжырымдаманың мiндеттерiн орындау нәтижесiнде қоршаған ортаны қорғау саласындағы
Жоғарыда аталғандармен байланысты елдiң стратегиялық басымдықтарына сәйкес қазiргi
Жаңа Тұжырымдамада iске асырылмаған мiндеттердi шешу ұсынылады. Олардың
1 Экологиялық сақтандырудың экономикалық мәні, мақсаты
1.1 Экологиялық сақтандыру нысандары
Экологиялық сақтандыру – бұл қоршаған ортаға, өмірге, денсаулыққа
Қазақстан Республикасының «Міндетті экологиялық сақтандыру туралы» Заңына сәйкес
Ерікті экологиялық сақтандыру – бұл азаматтардың және заңды
Экологиялық сақтандыру нысандары. Міндетті экологиялық сақтандырудың нысаны апатты
Міндетті экологиялық келісім шарты моральды зиян келтіруден, тұрақсыз
Егер сақтандыру міндеті жүктелген тұлға оны жүзеге асырмаса
шарттың қолданылу мерзімі аяқталған;
шарт мерзімінен бұрын тоқтатылған;
сақтандырушы міндетті экологиялық сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сомасының
1.2 Міндетті экологиялық сақтандырудың Заңдық негіздері
Міндетті экологиялық сақтандыру туралы Заң экологиялық сақтандыру саласында
Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) жәбірленуші - қоршаған ортаның авариялық ластануы нәтижесінде
2) қоршаған ортаның авариялық ластануы - жеке және
3) міндетті экологиялық сақтандыру - қоршаған ортаның авариялық
4) міндетті экологиялық сақтандыру шарты - сақтандырушы мен
5) пайда алушы - Заңға сәйкес сақтандыру төлемін
6) сақтандыру жағдайы - басталуына орай міндетті экологиялық
7) сақтандыру сомасы - міндетті экологиялық сақтандыру объектісі
8) сақтандыру сыйлықақысы - сақтандырушы міндетті экологиялық сақтандыру
9) сақтандыру төлемі - сақтандыру жағдайы басталған кезде
10) сақтандырушы - сақтандыру ұйымы ретінде тіркелген және
11) сақтандырылушы - өзіне қатысты міндетті экологиялық сақтандыру
12) сақтанушы - шаруашылық және өзге де қызметтің
13) үшінші тұлғалар - міндетті экологиялық сақтандырудан туындайтын
14) уәкілетті орган - қоршаған ортаны қорғау саласындағы
15) шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті
16) шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті
Міндетті экологиялық сақтандыру объектісі шаруашылық және өзге де
Міндетті экологиялық сақтандырудың мақсаты және негізгі принциптері:
1. Міндетті экологиялық сақтандырудың мақсаты қоршаған ортаның авариялық
2. Міндетті экологиялық сақтандырудың негізгі принциптері:
шығындарды өтеудің кепілдігі;
тараптардың міндетті экологиялық сақтандыру шарты бойынша өз міндеттемелерін
қоршаған ортаның авариялық ластануының алдын алуды экономикалық ынталандыру
Азаматтық-құқықтық жауапкершілігі міндетті экологиялық сақтандыруға жататын тұлғалар шаруашылық
Шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті түрлерінің
Міндетті экологиялық сақтандыру саласындағы мемлекеттік бақылау мен қадағалау
1. Шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті
2. Сақтандыру ұйымдарының қызметін мемлекеттік қадағалауды қаржы нарығын
Міндетті экологиялық сақтандыру шарты және оны жасау тәртібі
1. Міндетті экологиялық сақтандыру сақтандырушы мен сақтанушының арасында
Шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті түрлерін
Шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті түрлерін
2. Міндетті экологиялық сақтандыру шартында моральдық зиянды, қолдан
жүзеге асырған кезде үшінші тұлғалардың өміріне, денсаулығына, мүлкіне
(немесе) қоршаған ортаға келтірілген зиянның салдарынан туындаған міндеттемелер
3. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты міндетті сақтандырудың осы
Сақтанушы сақтандырушыны таңдауға ерікті. Сақтандырушы сақтанушыға міндетті экологиялық
4. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты сақтандырушының сақтанушыға сақтандыру
Сақтанушының өтініші міндетті экологиялық сақтандыру шартын жасасу үшін
Міндетті экологиялық сақтандыру шартында көрсетілуге тиісті талаптардың толық
Міндетті экологиялық сақтандыру шарты бойынша оның жекелеген талаптарының
5. Сақтандыру полисі, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 826-
Міндетті экологиялық сақтандыру бойынша сақтандыру полисінің мазмұны мен
Сақтандыру полисі бланкісін дайындауға және оның телнұсқасын ресімдеуге
6. Егер сақтандыру міндеті жүктелген тұлға оны жүзеге
Міндетті экологиялық сақтандыру шартының қолданылуы
1. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты экологиялық сақтандыру
2. Жауапкершілігі экологиялық сақтандыру Заңына сәйкес міндетті экологиялық
3. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты міндетті экологиялық сақтандыру
4. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты күшіне енген күнінен
5. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше
Міндетті экологиялық сақтандыру шарты болып келесілер табылады:
1) шарттың қолданылу мерзімі аяқталған;
2) шарт мерзімінен бұрын тоқтатылған;
3) сақтандырушы міндетті экологиялық сақтандыру шарты бойынша сақтандыру
Міндетті экологиялық сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтату бұл:
1. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты Қазақстан Республикасының азаматтық
2. Міндетті экологиялық сақтандыру шарты мерзімінен бұрын тоқтатылған
№
Міндетті экологиялық сақтандыру шарты күшіне енген кезден бастап
Сақтандырушы ұстап қалатын сақтандыру сыйлықақысының мөлшері (жылдық сақтандыру
1 2 3
1. 1-айға дейін қоса алғанда 20
2. 1-айдан 2-айға дейін қоса алғанда 30
3. 2-айдан 3-айға дейін қоса алғанда 40
4. 3-айдан 4-айға дейін қоса алғанда 50
5. 4-айдан 5-айғадейін қоса алғанда 60
6. 5-айдан 6-айға дейін қоса алғанда 70
7. 6-айдан 7-айға дейін қоса алғанда 75
8. 7-айдан 8-айға дейін қоса алғанда 80
9. 8-айдан 9-айға дейін қоса алғанда 85
10. 9-айдан 10-айға дейін қоса алғанда 90
11. 10-айдан 11-айға дейін қоса алғанда 95
12. 11-айдан жоғары 100
Сақтанушының негізгі құқықтары мен міндеттері сақтандырушыдан міндетті экологиялық
Сақтандыру полисі жоғалған жағдайда, оның төлнұсқасын алуға;
Қоршаған ортаның авариялық ластануы нәтижесінде үшінші тұлғалардың өміріне,
Сақтандырушы немесе тәуелсіз сарапшы жүргізген келтірілген зиянның мөлшерін
Міндетті экологиялық сақтандыру шартын мерзімінен бұрын тоқтатуға;
Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту немесе
Және де осындай жағдайлар көзделген де сақтандыру төлемін
Міндетті экологиялық сақтандыру шартында сақтанушының Қазақстан Республикасының заңнамалық
Сақтанушы сақтандыру сыйақыларын міндетті экологиялық сақтандыру шартында белгіленген
Сақтандырушының құқықтары мен міндеттері келесілер болып табылады:
1) міндетті экологиялық сақтандыру шартын жасасқан кезде сақтанушыдан,
Қоршаған ортаның авариялық ластануы нәтижесінде үшінші тұлғалардың өміріне,
Қоршаған ортаның сақтандыру жағдайы басталғанға дейінгі және одан
Келісім шартта көзделген жағдайларда зиян келтірілгені үшін жауапты
Және өзге де талаптар көзделген жағдайлар бойынша
Сақтандырушы негізгі міндеттеріне мыналар жатады:
Сақтанушыны міндетті экологиялық сақтандыру талаптарымен таныстыруға, міндетті экологиялық
Міндетті экологиялық сақтандыру шартын жасасқаннан кейін сақтанушыға сақтандыру
Сақтандыру жағдайы басталған кезде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде
Үшінші тұлғаның яғни жәбірленушінің құқықтары келесідей болып табылады:
Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту немесе
Жәбірленушінің заң да белгіленген құқықтары Қазақстан Республикасының азаматтық
Сақтандыру сомасының мөлшері тараптардың келісімі бойынша міндетті экологиялық
Жеке кәсіпкер болып табылатын жеке тұлғамен міндетті экологиялық
Сақтандыру сыйақысының мөлшері тараптардың келісімі бойынша міндетті экологиялық
Жеке кәсіпкер болып табылатын тұлғадан 5000, ал заңды
Сақтандыру сыйлықақысын төлеу тәртібі мен мерзімдері міндетті экологиялық
Сақтандыру жағдайы деп Қоршаған ортаның авариялық ластануы нәтижесінде
Экологиялық аудитті сақтанушы сақтандыру жағдайы басталған кезде қоршаған
Экологиялық аудит жүргізу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен
Сақтандыру төлемін жүзеге асырудың жалпы талаптары келесідей:
1- ден, сақтанушы немесе жәбірленуші (пайда алушы) сақтандыру
2-ден, сақтандыру төлемі туралы өтінішке мынадай құжаттар қоса
1) сақтандыру полисі (оның телнұсқасы);
2) уәкілетті орган белгілеген тәртіппен құрылатын құзыретті комиссияның
3) жәбірленушіге денсаулық сақтау ұйымдары берген еңбекке уақытша
4) жәбірленушінің қайтыс болғаны туралы куәліктің нотариат куәландырған
5) сақтандыру жағдайы басталған кезде зиянды болғызбау немесе
6) жекелеген жағдайларда - өтелуге жататын зиянның мөлшерін
3-ден, жәбірленуші, сондай-ақ келтірілген зиянды сақтандырушының жауапкершілігі көлемінің
4-ден, сақтандыру төлемі қоршаған ортаның авариялық ластануы нәтижесінде
5-ден, сақтандырушы жәбірленушінің өміріне, денсаулығына және (немесе) мүлкіне
6-дан, сақтандыру төлемі жәбірленушінің жазбаша өтініші немесе нотариат
7-ден, сақтандырушы сақтандыру төлемін жүзеге асыру кезінде пайда
Сақтандыру төлемін жүзеге асыру тәртібі мынадай жағдайларға негізделіп
Бұрын сақтандыру төлемін алған жәбірленушінің денсаулық жағдайы нашарлай
Сақтандыру төлемі уақтылы жүзеге асырылмаған кезде сақтандырушы жәбірленушіге
Зиян келтірген тұлғаға кері талап қою құқығы сақтандыру
Сақтанушының сақтандыру нәтижесінде сақтандырушы өтеген зиян үшін жауапты
2. Сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартуы
Сақтандырушыны сақтандыру жағдайының басталғаны туралы хабардар етпеу немесе
Сақтандырушы, егер сақтандыру жағдайы соғыс қимылдарының, азамат соғысының,
Сақтандырушы сақтандыру төлемінен осы шарттарда көзделмеген негіздер бойынша
Қазақстан Республикасының міндетті экологиялық сақтандыру туралы заңнамасын бұзғаны
2 Шет елдерде экологиялық тәуекелдерді сақтандыру
2.1 Ресейде экологиялық тәуекелдерді сақтандырудың барысы
Сақтандыру – корпоративті деңгейде тәуекелдерді басқарудың тиімді тәсілдерінің
Ресейде экологиялық тәуекелдерді еркін сақтандырудың белсенді дамуына кедергі
Сақтанушы мен сақтандырушы үшін тиімді сақтандыру тарифін экологиялық
Сақтандыру мақсаттары үшін тәуекел әдетте екі негізгі параметрлері
- тәуекелдердің қаржылық табиғаты таза (екі шығысы болуы
- тәуекелдерді өткізу масштабтары: фундаментті( маңызды территориялар мен
- тәуекел зардаптарының ақшалай түрде болуы: материалды(нақты ақшалай
Сақтандыруға әдетте таза, жеке, материалды тәуекелдер қабылданады. Сонымен
- Объективтілік, яғни тәуекелдің мүмкін зиянның уақыты, орны
- Тәуекелдің түсу ықтималдылығы кездейсоқ оқиға тәрізді өлшеуге
Экологиялық тәуекелдерді талдау үшін оны бірнеше құрама бөліктерге
Табиғи құбылыстар(жер сілкінісі, су тасқыны)
Техногенді орта( авариялар, өндірістегі апаттар)
Экологияның жағымсыз салдарынан үшінші жақ алдында сақтандырушының азаматтық
Саяси оқиғалар
Сонымен қатар сақтандырушы экологиялық тәуекелге негізінен қоршаған ортаның
Табиғи жағдайлармен байланысты болған экологиялық тәуекелдерсақтандыруға ерекшелігімен алынады
Апаттық тәуекелдерді басқаруда әлемдік сақтандыру және қайта сақтандыру
Бұл дәстүрлі сақтандыру және альтернативті әдістері қайта сақтандырудың
2.2 Жаhандық экологиялық проблемалар
Климаттың өзгеруі."Қызу әсерiнiң" салдарынан болатын климаттың өзгеруi жалпы
Қазақстан 1995 жылы Климаттың өзгеруi жөнiндегi БҰҰ Yлгiлiк
Аталған хаттаманы бекiткен және ол күшiне енген жағдайда
Талассыз экологиялық тиiмдiлiгiнен басқа, Киото хаттамасын бекiту бiздiң
Киото хаттамасын бекiткеннен кейiн нақты жобалар мен iс-шараларды
Озон қабатының бұзылуы. Жердiң озон қабатының бұзылуы адам,
1973 жылдан бергi байқаулар Қазақстанның үстiндегi озон қабатының
Бiздiң ел озон қабатын сақтау туралы халықаралық келiсiмдерге
Озон қабатын бұзу қатерiн жоюдың негiзгi жолдары мыналар
Сондай-ақ 2004 жылдың барысында ОБЗ пайдаланатын кәсiпорындардың қызметiн
Осы iс-шараларды жүргiзу нәтижесiнде ОБЗ шығарындысы қысқарып, ол
Биоәртүрлілікті сақтау. Қазақстанның экожүйесi Орталық Азияда және тұтастай
Өсiмдiктер мен жануарлар түрлерiнiң жоғалуы генетикалық деңгейдегi әртүрлiлiктi
Биоәртүрлiлiктi сақтау үшiн Қазақстан Республикасы 1994 жылы Биоәртүрлiлiк
Биоәртүрлiлiктi сақтаудың неғұрлым тиiмдi шарасы ерекше қорғалатын табиғи
Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтарын дамыту мен
Қазақстанда биологиялық әртүрлiлiктi сақтау мақсатында биоәртүрлiлiк объектiлерiнiң жай-күйiн
Республика аумағының небәрi 4,2%-iн алатын Қазақстанның барлық ормандарының
Соңғы уақытта, әлемде кең таралған генетикалық өзгерген организмдер
Осы Тұжырымдаманың айтылған ережелерiн iске асыру қоршаған орта
Жердің шөлейттенуі және тозуы. Қазақстанның көп бөлiгi қуаң
Қазақстан үшiн елеулi iшкi қатердi бiлдiретiн жердiң шөлейттенуi
2004 жылдың барысында шөлейттенудiң көлемi мен құрғақшылықтың терiс
Бағдарламаның негiзгi нәтижелерi шөлейттену процестерiн болдырмау және жердiң
2.3 Қазақстандағы негізгі экологиялық проблемалар
Республикадағы ауқымды табиғи энергетикалық ресурстары қорының пайдалануы жөнінде
Сол себептен де жылу электр станциялары мен металлургия
Бұрьнғы одақтың аса қауіпті, қорғасынды техногенді провинцияларының тең
Сонымен, еліміздің көп бөлiгi кауіпті радиоактивті аймаққа жатады.
Қазақстанда ураннан басқа, мұнай, көмір сияқты қазба-байлықтарын колданып,
Бұрын кен орындарын немесе зауыттарды жобалағанда олардың радиоактивті
Жалпы, уран өндірісінен басқа кен өңдеуші кәсіпорындарда қазір
Бүгінде Теңіз кенішіндегі үйіліп жатқан күкірт нағыз бас
Жалпы, тау-тау болып үйіліп жатқан күкірттің проблемаға айнала
Зерттеушілердің жасаған қорытындысы – күкіртті ашық сақтаудың залалы
Бірақ бұл талқылау жұрттың күпті көңіліндегі барлық дүдәмал
3 Еліміздегі экологиялық проблемаларды шешудің жолдары
20 ғасыр басталмай тұрып көмірді газ жағдайына жеткізу
Жер астындағы көмірден газ алу үшін екі скважина
Бұл тәсіл қымбатқа түсетін көмірді шахта жолымен алу,
Экологиялық таза бензин қолдану.Қазақстан Республикасы білім және ғылым
Бұл кешенді өңдеуге жарамды көпфункциялы катализатор бip стадияда
Бұл ұсьныстар бұдан бұрын да жасалған, бірақ қала
Ол елде бұдан өзге де бірнеше зауыттар салу
Биотехнологияны дамыту. Дүние жүзінде органикалық заттарды өндіру 1950
Сондай-ақ кезінде минералдық тыңайтқыштар өндіру (олардың ішінде аса
Сонымен қатар жер қабатында артылып қалып қойған нитрат
Міне, бip ғана минералық тыңайтқышқа байланысты осындай желілі
Осындай мәселелерді дұрыс жолмен шешуге биотехнология ілімі көмекке
Биотехнологиялық ондіріс қоршаған ортаға зияны жоқ, нағыз қалдықсыз
Бәріміз де белоктар туралы көп естідік және оның
Сондықтан, қоршаған ортаны тазалап, қалпына келтіретін жаңа биотехнологияның
Қорытынды
Қазіргі кезде Алматы қаласының атмосферасына жыл сайын 500
Мына мәліметтерді талдап көрелік. Қоршаған ортаға жыл сайын
Алматыдан 200 шақырым жерде Кеңес Үкіметі кезінде геологтар
Дәл осындай жобаларды тек Алматыда ғана емес, лас
Бұл ұсыныстардың іс жүзіне асуына өткен ғасырлық технологияға
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1 Қазақстан Республикасының 2004-2015
экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасы
2 ҚР Міндетті экологиялық сақтандыру
3 Баймагамбетова З.А. Страхование. Астана
4 Шахов В.В. Страхование.
5 Журнал. Страхование. 2005-2007гг.
6 Интернет сайттар:WWW.nature.kz.
WWW.aikyn.kz .
WWW.edu.gov.kz.
Экологиялық сақтандыру
Мiндеттi экологиялық сақтандыру туралы
Міндетті экологиялық сақтандыру шарты
Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы мәні
Еліміздегі сақтандыру ісінің құқықтық қамтамасыз етілуін жетілдіру бойынша ұсыныстар
Қазақстандағы экологиялық сақтандырудың теориялық аспектілері
Экологиялық сақтандыру туралы
Сақтандыру саласына байланысты заңнамалық актілер
Сақтандыру қызметі саласындағы құқықтық қатынастар қағидаларының жүйесі
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру ісі. Оны реформалау және даму жағдайлары, басымды бағыттары