Қорқыт атаның өсиет - нақыл сөздері
Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
Қорқыт туралы ақиқат пен аңыз
Қорқыттың өліммен күресі
Қорқыт атаның өсиет-нақыл сөздері.
ІІІ. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
1. Қорқыт туралы ақиқат пен аңыз
Қорқыт ата - түркі халықтарының бәріне
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 1997
«Өлген кісі тірілмес, өткен қайтып келмес»,
Аңыз бойынша Қорқыт бабамыз артына адамның
«Қорқыт ата кітабы» - түркі тектес
Ал Қорқыт атаның өзі туралы бұл
Тарихи деректер мен халық шежіресі бойынша,
Жыраудың үлкен пірі Қорқыт ата,
Бата алған барлық бақсы асқан ата.
Таңғалып жұрттың бәрі тұрады екен,
Қобызбен Қорқыт ата күй тартқанда.
Ел аузындағы аңыздарда Қорқыт ата өзінің
Қорқытты асқан күйші, ақылгөй, данышпан, атақты
Қорқыт - жыр мен күйдің атасы,
Енді оғыздар жөнінде бірер сөз айта
Оғыз тайпалары, сондай-ақ Сырдарияның төменгі ағысында
Қадым заманнан Сыр суының төменгі ағысында
Қорқыт ата туралы сан қилы аңыз-әңгімелер
Қорқыт туралы аңыздар тарихта болған шын
Сөйтіп, күй атасы, жыр атасы, данышпан
2. Қорқыттың өліммен күресі
Мазмұны жағынан сан қилы болып келетін
Тіршіліктің тұрақсыздығына, өмірдің өтпелілігіне қарсы күресу
Өліммен күресу, адам баласына өлмейтін өмір
Өліммен күресу сюжеті әсіресе қазақ пен
Қорқыттың өлімге қарсы болған идеясы қазақтың
Қорқыт қашып ажалдан,
Аңыратты қобызын.
Қобызында көп арман –
Тоқсан толғау әдемі үн.
Желмаясын желдіртіп,
Ілгері басып келеді.
Күй сарыны - сел тасқын,
Күңірентіп келеді.
Тасы құлап жартастың
Жаңғыртты даланы.
Құйын боп та ұйытқыды,
Ну орманды шулатып,
Дауыл боп та жүйткиді.
Көл-өзенді тулатып,
Қас қаққанша кенеттен
Баурап бәрін биледі,
Боздағандай беубеулеп,
Жас төгеді күй легі.(676 84-85)
Қария сөз бойынша Қоқыт жиырма жасқа
,. .Дүниені қанша кезсе де, өлімнен
Қорқыт ата мұрасын жан-жақты
«Қорқыт ата кітабының» екі қолжазба нұсқасы
Ал «Қорқыт ата кітабының» екінші қолжазба
«Қорқыт ата кітабының» Дрезден қаласында сақталған
Дрезден және Ватикан қолжазба нұсқаларының факсимилесі
Қазақстан ғалымдарынан «Қорқыт ата кітабын» зерттеу,
3. Қорқыт атаның өсиет-нақыл сөздері.
Ой атасы Қорқыт айтқан мақал-мәтелдер, қанатты
«Қорқыт ата кітабында» автордың ой-пікірін философиялык
- Алла, Алла демейінше, іст үзелмес,
Күл - төбе болмас, күйеу бала
Қыз анадан көрмейінше, өнеге алмас. Ұл
Ат жемейтін ащы шөп біткенше, бітпегені
Жердің соны шөбін киік білер. Жайылым
Қорқыт ата тағы да сөйлеп кетті,
- Аузымды ашып, тілге келтірген көктегі
Бұл сияқты дидактикалық-философиялық сарындағы қанатты сөздер,
Ал Қорқыт ата ойшыл данышпан адам
Сонымен, «Қорқыт ата кітабы» Көк түріктер
«Түркі жазба жәдігерліктері» саналатын «Күлтегін», «Тоныкөк»
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
Қазақтар IV том
Наследие народов Казахстана
Қазақ совет энциклопедиясы.
Егемен Қазақстан газеті №24 ,26 қыркүйек
Қорқыт атаның даналық сөздері
«Қорқыт ата кітабы» - тарихи мұра
Қорқыт ата туралы ақиқат пен аңыз
Қорқыт Атаның нақыл сөздерінің тағылымы және тәрбиелік идеялары
Қорқыт ата кітабы шығармасының зерттелуі
Қорқыт ата дастанындағы ұлттық идея
Қорқыт (VIII-IX ғғ.)
Қорқыт ата кітабының жырлары
Қорқыт ата туралы
Қорқыт ата өмірі мен аңыздары