Тауарлы материалдық қорлардың есебі
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ
ТАЛҒАР ҚАЛАЛЫҚ Т. РЫСҚҰЛОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗЭУ-ДІҢ ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
ТАҚЫРЫБЫ:
материалдық қорларының есебі.
ТОП: 05-01 «Қаржы және несие»
ОРЫНДАҒАН: ЕГИЗБАЕВА
ТЕКСЕРГЕН:
ТАЛҒАР ҚАЛАСЫ 2007 Ж
Жоспар
Кіріспе
I. Негізгі бөлім
Тауарлы материалдық қорлардың есебі.
1.2 Материалдық қорлардың қозғалысын есепке алу жөніндегі
1.3 Қоймалардағы және сақтайтын орындардағы материалдық құндылықтардың
1.4 Тауарлы материалдық қорларды түгендеу.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе.
Нарықтық экономика жағдайында басқаруды жетілдіруде бюджеттік есептің ролі
Бюджеттік есепті жүргізу тәртібін бюджетті атқару жөніндегі орталық
Бүгінде бюджеттік есепті басқару жүйесінде ең басты бір
Бұл курстық жұмысым кіріспеден және бірнеше бөлімдерден тұрады.
Екінші бөлімшеде тауарлы материалдық қорлардың қозғалысын есепке
Үшінші бөлімшеде қоймалардағы және сақтайтын орындардағы материалдық құндылықтардың
Төртінші бөлімшеде тауарлы материалдық құндылықтарды түгендеу жайлы толық
Тауарлы материалдық қорлардың есебі.
Өндіріс процесіне еңбек құралдарымен қатар өндірістік босалқы қорлар
Материалдық құндылықтарды есепке алудың алдында мынадай негізгі міндеттер
Өндіріс барысындағы функционалдық (қызметтік) ролі мен мақсаты бойынша
Негізгілер- дайындалатын өнімнің заттай материалдық негізін құрайтын
Бірақ материалдарды негізгі және көмекші етіп бөлу шартты
Тауарлы-материалдық запастарды бағалау кезінде неғұрлым арзан өзіндік құнымен,
Бұл бөлімнің шоттарында бюджеттік ұйымға тиесілі құрылыс материалдары
малдың төлдері мен бордақыдағы малдар, оқулық, ғылыми және
мақсаттарға арналған материалдар, сондай-ақ оған пайдаланылатын және лабораториялық
Материалдық запастар есепке алуда және есеп беруде, берерменнен
Материалдық запастарды есептеудің негізгі міндеттері: барлық материалдық
Материалдық құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ету және есебін дұрыс
Материалдық құндылықтардың сақталу орыны қажетті таразылық жабдықпен ,
Материалдық құндылықтардың есебі материалдық атаулары және жауапты тұлғалар
Қоймадағы материалдық құндылықтардың есебін материалдық жауапты тұлға
Бухгалтерлік қызмет қоймадағы материалдық құндылықтардың келіп түсуін және
Материалдар мен тамақ өнімдері кірістер жөніндегі есептеу тіркелімдеріне
Бастапқы құжаттарда мынадай деректер көрсетілуге тиіс: материалдар мен
Қоймадағы материалдарды беру бюджеттік ұйымның басшысы бекіткен
а) Н.433 жолдама
б) Н.298 және Н.299 меню-талапхаты қоймадан тамақ өнімдерін
Тұлғалардың тамақ өнімдерін беру және алу туралы
Емдеу-профилактикалық ұйымдарда тамақ өнімдерін беру Қазақстан
в) Н.397 шөп және жем беретін ведомость. Шөп
д) Н.431 алыс-беріс картасы материалдар мен отынды күн
Алыс - беріс картасы әрбір алушыға материалдардың бірнеше
Босатылған кезде алыс-беріс картасы-15 күндік мерзімге, ал уақ-уақ
Материалдар мен отын алушы алыс-беріс картасының өзіндік
Егер қоймадан отынды ілеспехат ( талапхат) немесе алыс-беріс
е) жол парағы автомобиль бензинін шығысқа шығару үшін
ж) Н.1-т ( нысандық) ведомствоаралық тауарлық-көліктік жалдамахат ұйымның
Материалдар мен тамақ өнімдерін есептен шығару, егер олар
Ыдыстар қайтарылған немесе сатылған кезде сатып алынған баға
Материалдық запастарды есептеу үшін мынадай шоттар арналған.
03 «Бұйымдар және өнімдер»;
04 «Жабдықтар, құрылыс материалдары мен ғылыми зерттеулерге арналған
05 «Малдың төлдері және бордақыдағы малдар»;
06 «Материалдар және тамақ өнімдері».
03 «Бұйымдар және өнімдер» шоты
Бұл шотта өндірістік ( оқулық) шеберханалардың қосалқы ауылдық
03 «Бұйымдар және өнімдер» шоты мынадай қосалқы шоттарға
030 «Өндірістік ( оқулық) шеберханалардың бұйымдары»;
031 «Қосалқы ( оқулық) ауылдық шаруашылықтардың өнімдері ».
030 «Өндірістік ( оқулық) шеберханалардың бұйымдары» қосалқы шотында
031 Қосалқы ( оқулық) ауылдық шаруашылықтардың өнімдері қосалқы
өнімді кіріске алған кезде 031 қосалқы шоты дебеттеледі
Мұндай жағдайда, бір жылда алынған ауылдық шаруашылығы өнімінің
Егер бір жылда алынған ауыл шаруашылығы өнімінің іс
Қосалқы ауылдық қосалқы және оқу-тәжірибелік шаруашылықтардың өнімін талдамалық
04 «Жабдықтар, құрылыс материалдары және ғылыми зерттеулерге арналған
Бұл шотта салынып жатқан обьектілерде орнатылуға тиісті жабдықтар,
04 «Жабдықтар, құрылыс материалдары және ғылыми-зерттеулерге арналған материалдар»
040 «Қондырғы жабдықтары»;
041 «Күрделі құрылысқа арналған құрылыс материалдары»;
043 «Ғылыми зерттеулерге және лабораториялық зерттеуге арналған ұзақ
040 «Қондырғы жабдықтары» қосалқы шотында қондыруға әзір құрылыстық
Бұл қосалқы шотта, сондай-ақ монтаждауды қажет ететін және
041 «Күрделі құрылысқа арналған құрылыс материалдары» қосалқы шотында
Құрылыс материалдарына мыналар жатады: силикат материалдары ( цемент,
Металл бұйымдар ( шегелер, гайкалар, болтттар, құрсаулар және
Қосалқы ауылдық шаруашылықтарда бұл қосалқы шотта жеміс-жидек, жүзім
043 Ғылыми зерттеу және лабораториялық сынаққа арналған ұзақ
043 қосалқы шотында есептелетін материалдардың номенклатурасын бюджеттік ұйымның
043 қосалқы шотының дебетіне қоймадан алынған материалдар жазылады,
05 «Малдың төлдері және бордақыдағы малдар» шоты
Бұл шотта малдың барлық түрлерінің төлдері мен бордақыдағы
Өз шаруашылығыңда төлдету арқылы алынған төлдер сол күні
Алынған қосымша салмақ пен өнімнің құнына 051 қосалқы
Бордақылау аяқталған соң сойылған малдардың құны 050 қосалқы
Материалдық-жауапты тұлғаның кінәсінен малдар жоғалған жағдайда, шаруашылыққа келтірілген
031 қосалқы шотында және 050 қосалқы шотында есептелген
Мал төлдерінің талдама есебі олардың түрлері мен жасының
06 «Материалдар және тамақ өнімдері» шоты
Бұл шотта материалдар және тамақ өнімдері олардың
06 «Материалдар және тамақ өнімдері» шоты мынадай қосалқы
061 «Тамақ өнімдері»;
062 «Дәрі-дәрмектер және байлау-таңу құралдары»;
063 «Шаруашылық материалдары және кеңсе жарақтары»;
064 «Отын, жанар әне жағар материалдар»;
065 «Шөп және жем»;
066 «Ыдыс»;
067 «Өзге материалдар»;
068 «Жол үстіндегі материалдар»;
069 «Машиналар мен жабдықтарға арналған запас бөлшектер».
060 «Оқулық, ғылыми және басқа мақсаттарға арналған материалдар»
061 «Тамақ өнімдері» сметаларында 131 «Тамақ өнімдерін сатып
Тамақ өнімдері шығыстарының есебі н.399 тамақ өнімдері шығыстары
Сонымен бірге балалар мекемелері бойынша-тамақтанушылардың саны, балалардың болуы
Тамақ өнімдерінің аналитикалық есебі н.М-44 айналыс
062 «Дәрі-дәрмектер және байлау-таңу құралдары» қосалқы шотында, сметаларында
Дәрі-дәрмектер және байлау-таңу құралдарының есебі тиісті министрліктер шығарған
дәрі-дәрмектер, сывороткалар мен вациялар, дәрілік шөп шикізаттары, емдік
байлау – таңу заттары-мәрлі, бинттер, мақта, компресс кленкасы
көмекші материалдар –жылтыр, пергаментті және сүзгілі қағаздар, қағаз
ыдыс-сиымдылығы 5000 мл. жоғары шынылар мен банкілер, шөлмектер,
Денсаулық сақтау ұйымдардың емдеу-профилактикалық
бөлімдерінде (кабинеттерінде) дәрілік заттары мынадай топтар бойынша
улы дәрілік заттар;
наркотикалық дәрілік заттар;
этильді спирт;
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің нұсқауына сәйкес клиникалық
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі бекіткен тізбе бойынша
Дәрілік заттар салынбаған және салынған ыдыс.
063 ”Шаруашылық материалдарды және енңсе жарықтары” қосалқы шотында
Шағын ұйымдарда кеңсе жарақтары, сондай-ақ сатып алынған және
064 ”Отын, жанар және жағар материалдар”
065 ”Мал азығы және жем” қосалқы шотында малға
066 ”Ыдыс” қосалқы шотында бос (қосалқы) және
067 ”Өзге материалдар ” қосалқы шотында
Туған төлдер 067 қосалқы шотының дебеті және
Бюджеттік ұйымдар және орталық бухгалтерияларда 060, 063-067 қосалқы
060 қосалқы шотында есептелетін қара металдардың
Карточкалар осы нұсқаулықтың 23-тармағында айтылған тәртіппен тіркеледі, бұл
068 ”Жол үстіндегі материалдар” қосалқы шотында өзге қосалқылардың
Жол үстіндегі материалдардың талдау есебі жеке берермендер бойынша
069 «Машиналарға және жабдықтарға арналған қосалқы бөлшектер» қосалқы
Сатып алынған материалдардың құнына 06 шотының тиісті қосалқы
Материалдық қорлардың шоттарының корреспонденциясы.
Өндірістен қойма берілген дайын
бұйымдарды және өнімдерді кіріске алу;
Қосалқы шаруашылықты дайын бұйымдар мен өнімдерін 280,
Қосалқы шаруашылықты дайын өнімдерін мемлекеттік
Жыл аяғында ауылшаруашылық өнімдерін жоспарланған және іс өзіндік
қоймада тұрған сатылмаған өнімді
сатылған өнімді
5. Құрылыс үшін берушіден жабдықтар мен
құрылыс материалдарын алу
6. Күрделі құрылыс үшін мердігерлік ұйымдарға
7. Шаруашылық әдіспен орындалатын жаңа
8. Түгендеу кезінде анықталған
9. Ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау үшін 043
10. Жұмсалған ұзақ пайдаланылатын
материалдарын есептен шығару.
11. Тапсырыс берушіге тақырып аяқталғаннан кейін қайтарылмаған және
арзан құнды және тез тозатын
материалдар түрінде пайдаланылатын
баға бойынша кіріске алу.
12. Бордақылау үшін мал сатып алу
13. Жоспарланған өзіндік
төлге қосылған салмақты және төлді есепке алу
14. Мемлекеттік мекеменің есебінен
бордақыдағы өлген төлдер мен малдарды
есептен шығару
15. Малдар өлген кезде жоспарланған баға
бойынша мал өнімдерін кіріске алу.
16. Мал шаруашылығы өнімдерінің
жоспарланған –өзіндік құны және сатылмаған өнім құнына жататын
17. Материалдар мен тамақ өнімдерінің түсуі
111, 118, 160, 178
179
18. Материалдар мен тамақ өнімдерінің түсуі
151, 155
19. Материалдар мен тамақ өнімдерін қайта
дайындаудан және қайта өңдеуден
түскен материалдарды кіріске алу
20. Түгендеу кезінде анықталған
материалдар мен тамақ өнімдерінің
артығын кіріске алу
21. Өтеусіз алынған материалдарды кіріске алу 060-067,
22. Растайтын құжаттардың негізінде
жұмсалған материалдар мен тамақ өнімдерін
есептен шығару
23. Растайтын құжаттардың негізінде
жұмсалған материалдар мен тамақ өнімдерін
есептен шығару
24. Артық және пайдаланылмайтын
материалдарды сату
Бір уақытта қаржыландыруды азайтуға
Жазба жүргізіледі.
25. Шыққан материалдарды белгіленген норма
мекеменің есебінен қабылданған 069
жетіспеушілікті және бұзылуынан жоғалған заттарды есептен шығару
26.Кінәлі тұлғалардың есебіне жатқызылған 170 060-067
кем шыққан және жоғалған материалдар мен тамақ өнімдерін
есептен шығару
27. Бюджет есебінен қаржыланатын жұмыс 067 140,230
жасайтын аттардан жас төлді сатып алу құны бойынша
1.2. Материалдық қорлардың қозғалысын есепке алу
жөніндегі құжаттама.
Материалдық қорлардың қозғалысын есепке алу бойынша типтік құжаттар
Келіп түсетін материалдық құндылықтардың есептік құжаттары ( шот-фактуралар,
осы құжаттардың деректерін ассортиментке, материалдық құндылықтардың санына, бағаға,
жеткізушінің есеп айырысу құжаттарын төлеуге келісім беруге немесе
есеп айырысу құжаттарын келіп түсетін жүктерді есепке алудың
есеп айырысу құжаттарын бухгалтерияға табыс етуге және материалдарды
Материалдарды қоймадан алу үшін жеткізушіге немесе көлік ұйымына
М2А нысанын материалдық құндылықтарды алуын нөмірленген және тесіп
М2 нысанындағы сенімхатты қолданған кезде оларды беру және
Материалдық құндылықтардың келіп түсуі мыналармен рәсімделеді:
1.М4 нысанындағы кіріс ордерімен, субьектіге жеткізушілерден немесе тысқары
2. М5 нысанындағы тауар-көлік жүкқұжатын жеткізуші материалдық құндылықтар
Оның біреуі жүкті жіберушіде қалады.
Екіншісі материалдық құндылықтарды кіріс ету үшін жүкті алушыға
Үшіншісі жүк тасымалдағаны үшін көлік ұйымына шот есебінде
Төртіншісі жолдама қағазға қоса беріледі.
3. М7 нысанындағы Материалды қабылдау туралы акті жеткізушілердің
4. Әзірлеу, сақтау және өндіру процесінде материалдық
Акт қордың сақталуы үшін жауапкершілікті бөлімшенің есебінен шығаруға
5.Материалдық құндылықтардың табиғи кему нормасы шегіндегі ысырабы
6.Жүк құжатпен рәсімделетіндер:
а) Материалдық құндылықтардың өңдеуден келіп түсуі;
ә) Табыстылықтан материалдардың келіп түсуі.
Кәсіпорынның қоймасынан материалдық құндылықтар өнім әзірлеу үшін,
1.Өндірістің қажетті көлеміне белгіленген шығыс нормативтеріне сәйкес олар
2. Босату, әдетте, алдын ала белгіленген лимиттер шегінде
3. Қоймадан материалдарды талап ету құқы берілетін адамдардың
Шығыстар материалдық түрде былайша рәсімделеді:
а) №8 нысандағы лимиттік-шектеу картасы өнімді әзірлеу кезінде
Қорларды шектен тыс босатуға және басқасына алмастыруға тек
Лимит пайдаланылып болғаннан кейін лимиттік-шектеу карталары бухгалтерияға өткізіледі;
ә) материалдарды алмастыруға ( қосымша босатуға) арналған М10
б) материалдарды босатуға ( ішкі ауыстыруға) арналған М15
және өз кәсіпорынының басқа аумақтарда орналасқан шаруашылықтарына, сондай-ақ
в) материалдарды ( тауарлардың) бүлінуі, сынуы, сынығы туралы
г) машина құрылысы кәсіпорындарының әзірлеу цехтарында, тоқыма, аяқ
Қамтама карталарында көрсетілетіндер:
қойманың нөмірі;
атауы;
номенклатуралық нөмірі;
саны;
бағасы;
құны;
шығындар коды.
Қаптау аяқталғаннан кейін картада нақты алынған бұйымдардың саны
( жарамдысы және ақаулысы), оларға норма бойынша және
( үнемділік немесе артық шығындылық);
е) жиынтықтаушы ведомостар. Материалдардың босатылуын тікелей қойма есебінің
1.3 Қоймалардағы және сақтайтын орындардағы материалдық құндылықтардың есебі.
Қойма шаруашылығының жақсы жағдайы тауарлы-материалдық құндылықтардың есебін дұрыс
Қойма ішінде материалдардың әрбір тобы, топшасы мен түрі
Бірінші әдіс- сандық –сомалық есеп әдісі. Осы әдіс
Екінші әдіс- сальдолық (жедел-бухгалтерлік) әдіс. Материалдық құндылықтардың
1-қаңтарда бухгалтерия материалдардың қоймадағы есебінің М17 нысандағы карточкаларын
Тексеру қойма меңгерушісінің бухгалтерияға бастапқы құжаттарды табыс етуімен
( қалдықтарды есепке алудың М20 нысанындағы ведомосы )
-бухесеп жедел есепке негізделеді және онымен тығыз байланысты;
-қоймадағы және бухгалтериядағы есепті жедел салыстыру, демек есепті
-есептік бағаларды қолдану ай сайын қорлардың орташа құнын
Бұл түгендеу жүргізуді жеңілдетеді және есептің жедел функцияларын
Үшінші әдіс- материалдық есеп берулер әдісі. Қойма меңгерушісі
( құрылыс учаскесінің бастығы, прораб, шебер) қоймада (учаскеде)
1.4. Тауарлы-материалдық құндылықтарды түгендеу.
Түгендеу - меншіктің сақталуын, материалдық құндылықтардың сапалы күйін,
Түгендеу тексерудің көлеміне қарай жалпылама және талдамалы, уақытына
тауарлы- материалдық құндылықтар сақталатын қосалқы үй-жайларды, жертөлелерді және
барлық салмақ өлшеу құралдарының дұрыстығын және оларды таңбалау
түгендеу сәтінде кіріс және шығыс құжаттарының инвентарлық тізілімінің
түгендеу басталған кезде барлық кіріс және шығыс құжаттарының
Тауарлы - материалдық қорларды түгендеу олардың орын-орындарында
Түгендеу материалдарға жауапты адамдардың қатысуымен, міндетті түрде қайта
Іс жүзінде тексермей, материалды жауапты айтуымен түгендеу тізімдемесіне
Жеке бөлімшелерде жүйелі өткізілген түгендеуден кейін оларға кіруге
Меншікті тауарлық - материалдық қорлармен бірге басқа субьектілерге
Басқа субьектілерде сақталып тұрған тауарлық - материалдық қорлар
Басқа субьектілерде қайта өңделу үшін тұрған тауарлы- материалдық
Жолдағы, бірақ сатып алушылар мерзімінде төлемеген тауарлы- материалдық
Пайдаланып жүрген тауарлық - материалдық қорлар-тұрған орны мен
Түгендеу негізінде анықталған тауарлық - материалдық қорлардың кем
Келіп түскен барлық тауарлы - материалдық құндылықтар кіріске
Түгендеуді жүргізу сәтінде бухгалтерияда «Қоймалар, учаскелер бойынша тауарлы
Тауарлы - материалдық құндылықтардың артықшылығы мен кемшілігінің құнын
Жұмысты түгендеу комиссиясының отырысы хаттамамен рәсімделеді, онда қойма
Тауарлы - материалдық құндылықтардың бүліну себептері, пайдаланылмайтын және
Қорытынды
Осы курстық жұмысымды қорыта келгенде тауарлы - материалдық
Қазақстан Республикасы егемендік алып, тәуелсіз мемлекет болғанына
Тауарлы - материалдық қорларды бағалау кезінде неғұрлым
Бюджеттік есеп экономикалық саясаттың құралы ретінде кәсіпкерлік қызметті
Бюджеттік есеп пәнін оқып меңгеру-бүгінгі заман талады. Себебі
Курстық жұмысымда тауарлы - материалдық қорлардың есебін
Пайдаланылған әдебиеттер
«Қаржылық бақылау және басқарушылық аудит теориясы, әдіснамасы
Д.О. Абленов.
2. «Қаржылық есеп».
С.Б.Баймұханова.
«Мемлекеттік бюджет»
Б.С. Отебаев. 2006 ж.
«Қаржы есебі ».
Т.А.Тасмағамбетов
А.Ш. Омаров
6. 30- нұсқаулық.
Тауарлы материалдық қорлардың есебі
Мемлекеттің сыртқы сауда жағдайының теориялық негіздері
кәсіпорындағы тауарлы материалдық қорлар есебінің ұйымдастырылуын зерттеу және «ЕмбіМұнайГаз» АҚ – ның мәліметтері негізінде кәсіпорынға экономикалық сипаттама беру
Тауарлы - материалдық қорлардың қоймадағы есебі
Тауарлы-материалдық қорларды талдау
Материалдардың номенклатурасы
Тауарлы материалдық қорлар есебі
Тауарлы-материалдық қорлардың есебі туралы ақпарат
Кәсіпорында тауарлы-материалдық қорларды аудиттеуді ұйымдастыру жолдары
Тауарлы-материалдық қорлардың сипаттамасы мен есеп саясаты