Салық салудан
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ БИЗНЕС ФАКУЛЬТЕТІ
ҚАРЖЫ КАФЕДРАСЫ
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Салық салудың экономикаға және әлеуметтік
.
Тексерген: Қаржы кафедраның меңгерушісі,
э.ғ.к., доценті Ермекбаева Б.Ж.
Орындаған: 2 курс магистранты
Саулембекова А.К.
АЛМАТЫ 2005
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 2
1 Салық салудың экономикалық мазмұны 4
1.1 Теориялық негіздері 4
1.2 Функционалдық негізі 6
2 ҚР салық жүйесінің жағдайы 11
2.1 Салықтардың жіктелуі 11
2.2 Ықпал ету механизмі 14
Қорытынды 20
Қолданылған әдебиеттер 21
Кіріспе
Салық жүйесінің мазмұнын айқындау үшін салық
Салық салудың мәселелерін шешудегі дамуының бағыттарын
1 Салық салудың экономикалық мазмұны
1.1 Теориялық негіздері
Салық жүйесінің мәні мен рөлі, оның
Арада біраз уақыт өткеннен соң, бұл
Аталып өткен салық салу принциптері, Қазақстанның
Жаңа салық Кодексі салықты басқаруы мен
А.Смитпен қалыптасқан жалпы және әмбебап сипаттағы
I топқа - салық
II топқа - шаруашылық
III топқа - этикалық принциптері;
IV топқа - техникалық-басқару принциптері.
А.Венгер осылайша салық салу принциптерін жіктеген
Дамыған батыс елдерінің ішіндегі Германияның салық
- салықтардың мүмкіншілігінше минималды болуы;
- минималды немесе, дәлірек айтатын болсақ,
- салықтардың бәсекеге кедергі жасамауы, біреуді
- салықтардың құрылымдық саясатқа сәйкес болуы;
- бұл жүйенің құрылымында жеке адам
Салық жүйесінің принциптерін осылайша жіктей отырып,
1. Классикалық принциптері, оларға: әділеттілік,
2. Экономикалық-ұйымдастырушылық принциптері, оларға:
- тұрақтылық, салық
- әмбебап салық
- табысты қайта
- салықты бір
- салық салу объектілерінің, ставкаларының бейтараптылығын,
- салық құқығындағы барлық шаруашылық субъектілері
3. Құқықтық-ұйымдастыру принциптері - салық жүйесінің
Салық жүйесін қалыптастырудың және оны сын
Қоғамның мақсаты - ұлттық өнімді арттыру
Қабылданған салық салу жүйесін қолдану үшін
Салық салу жүйесінің негізгі принциптерін калыптастырудың
Жоғарыда аталып өткендей, республикамыздың экономикалық даму
1.2 Функционалдық негізі
Мемлекеттің экономикаға араласу дәрежесі қоғам дамуының
Салықтың экономикалық мазмұны олардың негізгі функцияларымен
XX ғасырдың бірінші жартысында дүниежүзілік қаржы
Автордың пікірінше, салық функциясы - бұл
Салықтың реттеуші функциясы, олардың ұдайы өндіріс
Салықтың ынталандырушы функциясы, экономиканың жеке субъектілеріне
Осыдан жүздеген жылдан астам бүрынғы ғалым-экономистердің
Осылайша, арада біраз уақыт өткеннен соң,
Қоғамның әлеуметтік жағдайы төмен топтары үшін
Қазіргі мемлекеттердің барлығында дерлік, азаматтарды экономикалық
беріледі. Қазіргі қоғамның әлеуметтік түрақтылығын қамтамасыз
Салықты қайта бөлу функциясының мәні, шаруашылықтың
Осыған орай К. Маркстің бөлу қатынасының
XX ғасырдың аяғында мемлекеттің рыноктық экономиканы
Мемлекеттің шаруашылық өмірінің өзара байланысының өсуі
Салық салудың интеграциялық функциясы ұлттық салық
Салық, сондай-ақ экономиканың жағдайын тексеретін бақылау
Салық салудың бақылау функциясының арқасында салық
Салықтың құндық категориясы ретінде қаржы категориясының
Салықтың өзіндік ерекшелігі болып, олардың монополиялық
Салық жүйесін анағұрлым тиімді пайдалану үшін
2 ҚР салық жүйесінің жағдайы
2.1 Салықтардың жіктелуі
Қазақстан Республикасының жалпы салық жүйесі тікелей
Тікелей салықтар сондай-ақ нақты және өзіндік
Жанама салықтар да сипаты жағынан сан
Салықтың алғашқы жіктелуі XVII ғасырдың бастапқы
Барлық салықтар ҚР-ның салық заңдылығы мен
А.И. Худяков пен Г.М. Бродскийдің «Салық
Экономикалық әдебиеттерде арнайы салықтар туралы әртүрлі
Барлық салықтардың бюджетке өз жолдамалары бар,
Салықтың бірнеше белгілері бойынша жіктелуінің толық
Салықты жіктеудің және бір белгісі болып,
Кесте 1 - Салықтың жіктелуі
Белгісі Салық түрі Қысқаша сипаттамасы
Салықтарды пайдалану сипаттамасына байланысты Жалпы Салықтардың
Мақсатты Нақты шараларды пайдалану үшін қолданылады
Салық төлеуші мен мемлекеттің өзара қатынасы
Жанама Тауар бағасына немесе көрсетілетін қызметтер
Салықтарды өндіріп алу органдарына байланысты Республикалық
Жергілікті Жергілікті бюджеттің табыс көзі болып
Салықтарды төлеу формасына байланысты Ақшалай Ақшалай
Натуралды Жер қойнауын пайдаланушылардың келісімінде белгіленген,
Субъекті бойынша Заңды тұлғалар Субъектісі болып
Жеке тұлғ. Жеке тұлғалармен төленетін жеке
Объектілердің экономикалық белгілері бойынша Табыска
Тұтынуға салынатын Тауарлар мен қызметтерді тұтыиғаны
Бюджеттік реттеу кұралы ретінде
Реттеуші Жыл сайынғы бекітетін бюджет процессінде
Салық
Декларация бойынша Салық толеуші табыс көлемін,
Табысты алу көзінде Табысты алған жерде
Патент негізінде Кәсіпкерлік қызметтің әртүрлі қызмет
Есептік экономикалық мақсаттарға сай айналым шығынына
салықтың шаруашылық қызметтеріне жан-жақты әсер ететіндіктен,
В. Фроловтың еңбегінде әдеттегідей емес, салықтардың
Баға құрылымын реттейтін салықтарға ҚҚС және
Өндіріс шығынын реттеу салықтарына кеден баждарын,
Инвестицияны реттеу салықтарына - кәсіпорындардың пайда
2.2 Ықпал ету механизмі
Мемлекет салық саясатын жүргізу барысында тұрақты
Салық жүйесінің жалпы жүйелік функциялардың нәтижелігі
Кесте 2. 2003-2005 жылдарда мемлекеттік
Түсімдер Жылдар
2003 2004 2005
1 2 3 4
табыстар 710173753 875896221 1241736393
С.і.
Салықтық 579964940 717358881 1101574114
КТС 269312332 310944940 524393349
ҚҚС 208598520 242122016 292831666
Акциздер 4716525 5871022 9260692
Бонустар 4036468 1170400 15168877
Роялти 5017630 75815208 122268191
Кеден баждары 31945139 39178115 49933038
Басқа да салықтар 745600 150000 96513
Салықтық емес түсімдер 51524488 63684189 36624437
Көзі: ҚР 2003, 2004, 2005 ж
Салық салудың рөлі туралы жеке салықтар
Қазақстанда салықтардың ЖІӨ-дегі үлес салмағы соңғы
Қоғамдық ұдайы өндіріс процесінің қай кезінде
Инвестициялық шегерімдердің формасы әртүрлі болғанымен, олардың
Жай салық шегеріміне қарағанда, салық несиесінің
Салықтарды шектен тыс көтеру - бұл
Көптеген елдерде ұлттық өнім мен ЖІӨ-гі
Мемлекеттің әлеуметтік аяны реттеудегі салық саясатының
Егерде әлемдік тәжірибеге сүйенетін болсақ, кез-келген
Халыктың түрақты өмірлік деңгейін қамтамасыз ету,
Еліміздегі теңсіздіктің тереңдеуі елеулі дәрежеде ресми
Қазақстан бойынша кедейілік тарауында елеулі айырмашылықтар
Сонымен бір уақытта жекелеген аумақтардың экономикалық
Сондықтан да, қаржы тұрақтылығының жалпы тәртібі
Қоғамның әлеуметтік-экономикалық қажеттілігін қанағаттандыру дәрежесі, өндірілген
Табыс салығынан босатылған сома ретіндегі «күнкөріс
Біздің елімізде күнкөріс минимумын анықтау 20-шы
Қазіргі кезде экономикасы дамыған бірқатар елдерде
Егерде бізде мәселен ҚР-ның Халық Банкінде
Кез-келген мемлекет өз елінің қаржы жағдайының
Жалпы, салықтар мемлекет табысының негізгі қайнар
1. Салық жүйесінің тұрақты -
2. Салық жүйесі салық төлеушіге
3. Салық салу механизмі барлық меншік
4. Салық жүйесі әділетті, ал салық
5. Салық жүктемесін төмендету, яғни салық
6. Салық төлеушілердің мүддесін қорғауды қамтамасыз
7. Салық салудан
8. Өңірдің және жергілікті
Азаматтардың конституциялық құқына байланысты әркімнің жеке
Қазіргі уақытта Қазақстанда минималды материалдық қамтамасыз
Кесте 3. 1999-200І ж.
Күнкөріс минимумынан төмен табысты халық
1999 2000 2001
Мың адам 5160,4 4736,9 4215,0
Жалпы халық санына %-бен
Көзі: Уровень жизни населения в Казахстане.
Осы аталған тұжырымдамаларды қорыта келгенде, Қазақстан
Қорытынды
Ұдайы өндірістік мүдделерімен байланысты салық жүйесінің
Салықтар жалпы ішкі өнімді және ұлттық
Салық салудың заңдылықтарын және мемлекеттің ақшалай
Қолданылған әдебиеттер
Ермекбаева Б.Ж. Салықтар және салық салу:
Караваева И.В. Налоговое регулирование рыночной экономики.
Налоги. Учебное пособие/ Под редакцией Д.Г.
Юткина Т.Ф. Налоги и налогообложение. Москва:
Худяков А.И. Налоговое право Республики Казахстан.
Байдуйсенов А.Д. Қазақстан салық жүйесіндегі
Назарбаев Н.Ә. Басты мұрат- халықтың әл-ауқатын
Кусаинов К.К. Механизмы налогового администрирования// Финансы
Тишин Е. Актуальные проблемы социального развития
Уровень жизни населения в Казахстане. Статистический
Жанама салықтарының шет елдердегi тәжірибесi
Макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етуде салықтан жалтарынудың әсері
Салықтан жалтарынудың мемлекеттік бюджетке әсері
Салық төлеуден жалтарыну
Сыртқы экономикалық қызметтің тауарлық номенклатурасы
Кеден одағының тарифтік реттеу шаралары
Қазақстанның сыртқы экономикалық қызметі
Қазақстан Республикасының сыртқы экономикалық қызметін дамытудағы кеден баждары мен тарифтері
Қазақстан Республикасындағы кеден төлемдерінің жағдайы
Салық құрылымының реформалануы