Құнды қағаздардың экономикадағы қызметтері
Жоспар:
Кіріспе 2
1. Құнды қағаздар нарығы 3
2. Құнды қағаздардың экономикадағы қызметтері 6
3. Құнды қағаздар және оның айналу
Қорытынды 16
Пайдаланылған әдебиеттер 17
Кіріспе
Құнды қағаздар орта ғасырлардан бері қарай
ХІХ ғасырдың 60-жылдары тағы да бір
Ресейге брокерлік бизнес осы Гермаииядан келді
1. Құнды қағаздар нарығы
Құнды қағаздар рыногы дегеніміз не? Ол
Құнды қағаздар рыногының маңызды бөлігі ақша
Барлық рыноктар сияқты, құнды қағаздар рыногы
Құнды қағаздар рыногы тікелей алғашқы және
Акцияларды корпорациялар шығарады, акциялар шығарудың өзі
Облигацияларды корпорациялар да, үкімет те шығарып
Әдетте процент зайымының қызмет мерзімі бойына
Акция мен облигациялардың инвестициялық сапасы бірдей
Құнды қағаздардың басқа да түрлері бар.
Құнды қағаздардың қозғалысы мынадай үш фазадан
Құнды қағаздарға деген сұраныс халықтың әлеуметтік-тұрмыс
Бағалау қағаздары бұл белгілі бір өзіндік
Құнды қағаздардың мәні мынада, яғни капиталды
Жалған капитал деп құнды қағаздың аталуы
2. Құнды қағаздардың экономикадағы қызметтері
Құнды қағаздар экономикада мынадай қызметтер атқарады:
1. Қайта бөлу қызметі, яғни құнды
2. Құқықтық қамтамасыз ету қызметі, басқару
3. Айналым шығынын үнемдеу қыметі. Ақшалық
Құнды қағаздар өзіне тән белгілеріне байланысты
1) Эмитентіне байланысты:
- мемлекеттік құндықағаздар (Үкімет, Қаржы министірлігі
- мемлекеттік емес құнды қағаздар (ашық
2) Экономика табиғатына байланысты:
- үлестік құнды қағаздар (үлес қосқандығын
- борыштық құнды қағаздар (қарыз бергендігін,
- төлемді, туынды құнды қағаздар, бұл
3) Операция сипатына қарай:
- негізгі құнды қағаздар (акция, облигация);
- қосымша құнды қағаздар (чек, вексель,
- туынды құнды қағаздар (қалғандары);
4) Айналым мерзіміне байланысты:
- мерзімсіз (айналым мерзімі көрсетілмеген акция,
- мерзімді, яғни қысқа (1 жылға
- мерзімі өткен, яғни көзделген мерзімде
5) Қаражат салу сипатына қарай:
- инветитцияланатын құнды қағаздар, яғни қаражат
- инвеститцияланбайтын құнды қағаздар, яғни төлем
6) Шығарылу формасына қарай:
- құжатты құнды қағаздар, яғни бекітілген
- құжатсыз формада шығарылатын құнды қағаздар,
7) Иелік ету сипатына қарай:
- атаулы құнды қағаздар;
- атаусыз құнды қағаздар;
- ордерлік, яғни басқа үшінші тұлғаның
8) Нарықта айналу сипатына қарай:
- нарықтық құнды қағаздар;
- нарықтық емес құнды қағаздар (жинақ
9) Басқару ісіне араласуына байланысты:
- дауысты құнды қағаздар (дауысқа ие
- дауыссыз құнды қағаздар;
10) Табыс төлеу әдісіне қарай:
- дивидентті (таза табысқа байланысты);
- дисконтты (өзінің номиналды құнынан төмен
- купондық, яғни табысты құнды қағаздар;
- пайыздық табыс әкелетін құнды қағаздар,
11) Аумақтық белгісіне қарай:
- ұлттық, яғни мемлекеттің шеңберіндегі;
- аймақтық;
- халықаралық, мемлекет аралық айналыстағы;
12) Қамтамасыз ету сипатына қарай:
- қамтамасыз етілген, яғни шығарушының мүлкімен
- қамтамасыз етілмеген, ешқандай да мүлікпен
Егер де біреу ломбард иесінен қарызға
Жалпы айтқанда бір бет қағаз инвестордың
Құнды қағаз түрлері көп. Олардың түрлерінің
Құнды қағаздардың кейбір түрлері бухгалтерлік есепте
олардың жарғылық қормен әр түрлі қатынасы
құнды қағаздардың номиналды құны мен сатылу
табыстардың аударылуына байланысты және т. б.
1) Эмиссиялық бағасы, осы баға бойынша
2) Нарықтық баға – құнды қағаздардың
3) Баланстық баға – қаржылық есеп
3. Құнды қағаздар және оның айналу
Құнды қағаздардың келесі түрі акция болып
Шетел тәжірибесінде акцияның әртүрлі қолданылады:
а) атаулы акциялар;
ә) ұсынушыға арналған акциялар;
б) жәй акциялар;
в) артықшылығы бар акциялар.
Біздің елімізде жай акция шығарылып, жеңілдікпен
Акция категория бойынша былай бөлінеді: еңбек
Еңбек ұжымының акциясы сол кәсіпорында жұмыс
Акцияны кәсіпорын шығара отырып, екі пайдалылықты
Акционерлік қоғамның акциясы кәсіпорын мүлігінің барлық
Әрбір атаулы акцияның қозғалысы акцияның тіркеу
Құнды кағаздар сауда-саттығының орталығы қор биржасы
Биржалық курс дегеніміз - қор биржасы
Құнды қағаздар курсы қозғалысының жиынтық көрсеткіші
Қор биржасы көп жағдайда жабық болады.
Қазіргі кезде дүние жүзінде 60-тан астам
Сондай-ақ басқада бағалы қағаздар түрлері бар.
Депозиттік сертификат — банк шығарған ақша
Жинақтық сертификат - несие мекемесінің ақша
Чек - қайта түрде бекітілген документ.
Чекті бірнеше түрлері бар: банктегі акцептелген
Қазіргі кезде Батыс елдерінде чектен басқа
Алғашқыда несие карточкалары "қарыздылық" атауымен АКШ-та
Сонда несие карточкасы арқылы есептесу жүйесі
ЭВМ-ның, жеке компьютердің пайда болуы несие
Қазақстан Республикасында қытырлаған купюрдың орнына пластикалық
Құнды қағаздардың ерекше түріне вексель де
Аудармалы вексель (тратта) - бір адамның
Ұлттық банк 1994-ші жылы сәуірде қазыналық
Біріншіден, кыска мерзімді міндеттемелерді шығару -
Қорытынды
Нарықтық экономикаға өтудің негізгі сипаты ретінде
Нарықтық экономика жағдайында ресурстардың сақтау процесі
Дегенмен, Қазақстан Республикасы жаңа нарыққа өтуге
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Сейтқасымов Г.С., Ильясов А.А. Ценные
2. Жуков Е. Ф. Ценные бумаги
3. Семенкова Е. В. Операции с
4. Мейірбеков. А.Қ, Әлімбетов. К.Ә. -
5. Бабақұлы. Б. - “Тәуелсіздік,
1
Құнды қағаздардың экономикадағы қызметтері
Бағалы қағаздардың түрлері, қызметі және мәні
Қор биржасы: мәні, міндеттері және операциялары
Қаржы нарығы туралы
Коммерциялық банктердің пассивті операциялары туралы
Бағалы қағаздар нарығының мәні мен қалыптасуы
ҚҰНДЫ ҚАҒАЗДАР ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бағалы қағаздар рыногының қалыптасуы мен дамуы
Ақша айналысы мен айналымының түсінігі
Қор биржасы және оның қызметтерi мен құрамы жайлы