Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдаланудың жолдары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЬІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҒЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН КӨРНЕКІЛІКТЕР МЕН
Мазмұны:
Кіріспе....................................................................................................................3
Көрнекілік әдісі туралы түсінік.
Қазақ тілі сабағында көрнекіікті пайдалану жолдары.............................5
Техникалық құралдарды пайдалану әдісі туралы түсінік
Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдаланудың жолдары11
2.2 Жаңа технологиялар негізінде қолданылатын техникалы құралдар.......17
3. Көрнекілікті пайдаланудың психологиялық,педагогикалық негізі............. 25
Қорытынды............................................................................................................27
Әдебиет тізімі........................................................................................................29
Кіріспе
Тәуелсіз ел тірегі – білімді ұрпақ десек, жаңа
Қазақстан Республикасының үздіксіз білім беру жүйесі саясатының басты
«Білім туралы» заңда (8-бап) білім беру жүйесінің басты
Тақырыптың өзектілігі:
Қазақ тілін үйретуге байланысты көрнекі құралдарды кешенді қолданудың
Зерттеу нысаны: Қазақ тілі сабағында көрнекіліктер
Зерттеу пәні: Оқу үрдісінде қарастыру.
Зерттеу мақсаты: Қазақ тілі сабағында көрнекіліктерді пайдаланудың
Техникалық құралдардың пайдалану әдісінің маңызын ашу.
Зерттеу міндеті:
Көрнекілік әдісі ұғымын қарастыру.
Қазақ тілі сабағында көрнекіікті пайдалану жолдарын қарастыру.
Техникалық құралдарды пайдалану әдісі туралы түсінікті қарастыру.
Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдаланудың жолдарын зерттеу.
Жаңа технологиялар негізінде қолданылатын техникалық құралдарды зерттеу.
Көрнекілікті пайдаланудың психологиялық, педагогикалық негізін қарастыру.
Зерттеу болжамы: Оқу үрдісінде қазақ
1.Көрнекілік әдісі туралы түсінік.
Көрнекілік әдісі –оқушылардың тілін дамыту,өткен материалды бекіту үшін
Көрнекілік грамматикалық формаларды қайталап, бекіту үшін де қолайлы.
Мұндай суреттер ауыспалы келер шақ формасын қайталау үшін
Қазіргі уақытта тәжірибелі педагогтар мен әдістемешілер қазақ тілін
Көрнекі оқу құралдары кез келген әдіс (лекция, әңгіме
Әрбір стенд, планшет материалы тақырыптағы материалға көрнекі және
Көрнекіліктіді тағы да бір маңызды міндеті — оқушылардың,эстетикалық
Сабақта жаңа материалды көрнекілікпен ғана ұғындырып қоймай,сонымен қатар
Ян Амос Коменский көрнекілік принципінің ғылыми негізін салған
Балаларға ана тілін үйретуде көрнекіліктің алатын орны жөнінде
Біздің мектепте жас ұрпаққа сапалы білім мен адамгершілікке
Қазақ тілі сабақтарында өтілетін материалдарға қажетті көрнекіліктерді күні
Қазақ тілін оқытумен байланысты мынадай көрнекіліктер пайдаланылады: затты
Осындай көрнекіліктермен қатар техникалық құралдарды пайдалану (магнит таспасы,
Мұғалімнің сөзіне есту және көру көрнекіліктерін қоса пайдалану
Қазақ тілі сабақтарында көрнекілік грамматикалық ұғымдарды немесе ережелерді
Көрнекілікті пайдалану үшін сабақтың алдына мақсаттар қойылады: мүғалімнің
Қазақ тілі сабақтарында жиі қолданылатын көрнекілік — таблицалар.
Осындай лексикалық таблицалар оқушылардың сөздік қорын кеңейтумен бірге,
Ал, грамматикалық таблицалар меңгеруі, жазылуы қиын сөздерді түсіндіруде
Екіншіден, әрбір түбір сезден өрбитін жаңа сөздерді танып
Графикалық кернекілікті пайдаланудың да үлкен әсері бар. Бұл
Оқушыларға таныс тілдік материалдарды схема арқылы иллюстрация жасап
Үлестірме карточка да қазіргі заман көрнекілігіне жатады. Бұл
Иллюстрациялық карточкалардың да маңызы зор. Бұл тыныс белгілерін
Мысалы, оқушыларға бірнеше иллюстрациялық суреттерді көрсете отырып, заттың
Иллюстрациялық материалды көп вариантга беру жаттығу материалдарын түрлендіре
2.Техникалық құралдарды пайдалану әдісі туралы түсінік.
2.1.Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдаланудың жолдары.
Техникалық құралдар дыбыстық, проекциялық болып бөлінеді. Соңғы кезде
Сабақта мұғалімге өзінің немесе маман дикторлардың,өнер қайраткерлерінің орындауындағы
тақырыптарды, мақал-мәтелдерді де тыңдатып жаттықтыру жүмыстарын кеңінен жүргізуге
Магнитофонды сабақта пайдалану. Магнитофон —оқу процесін жетілдіре түсетін,
Магнитофонды сабақтың әр кезеңінде дұрыс пайдалану мұғалімнен аса
Сабақта магнитофонды мынадай мақсатта пайдалану керек: ерекше дыбыстар
Магнитофон қазақша ән үйретуде үлкен қызмет ат-қарады. Қазақша
Магнитофон арқылы диктант жұмысын жүргізу. Қазак, тілі сабағында
Магнитофон арқылы жүргізілген диктант жұмысы баланың қазақ сөздерін
Магнитофонды тіл ұстарту жұмысында пайдалану. Тіл
Магнитофон арқылы өлеңді оқуға және жаттауға үйрету. Қазақ
Алғашында оқушылар алдарындағы текске көз жүгіртіп, онымен салыстыра
Магнитофон арқылы қысқа өлен. тақпақтарды тез жаттауға болады.
Сабақта проекциялық аппараттарды пайдалану. Қазақ тілі сабақтарында диаскоп,
Диаскопты сабақта пайдалану. Қазақ тілі сабақтарында диаскоп арқылы
Сабақа диафильдерді пайдалану. Оқу-тәрбие ісінде диафильмдерді пайдаланудын, орасан
Оқу-тәрбие ісінде диафильмдерді бірнешері қолданыладыОлар: ертегі, әңгіме, очерк
Диафильмдерді 4—6 кластарда иайдалану тиімді. Оқушылар диафильімдерді керу
Диафильмді сабақта қалай болса, солай қолдана беруге
Сабақта пайдаланылатын диафильмнің тексі оқушыларға түсінікті, тілі жатық
Диафильм көрсетілмес бұрын, мүғалім 5 минуттай түсінік береді.
Диафильмнін тексі мәнерлеп, нақышына келтіре оқылады. Егер мүғалім
Оқу-тәрбие ісінде диафильм сабақтың басында, ортасында, аяғында пайдаланылады.
Жаңа материалды түсіндіруде диафильмді сабақтың ортасында пайдалануға болады.
Тіл дамыту мен тіл ұстарту жүмыстарында диафильмді пайдалану
Диафильм класта бір рет керсетілген соң, әр кадрына
Диафилімнің әр кадры бойынша оқушылардың жауаптары тыңдалады.
Оқушылар бірінін, әқгімесін бірі жалғастырып, диафильмдегі оқиға кім,
Оқу тәрбиесінде қолданылатын диафильмдерді әр сынып оқушыларының
Оқушылар оқыған кітаптары диафильм, кинофильмдердегі ұнамды және ұнамсыз
Методистер мен ғалымдар техникалық құралдар түрін оқу-тәрбиесінде комплексті
Диафильмдерді пайдалану қазақ тілінің лексика-симатикалық жүйесін жеке түсіндіруге,
2.2 Жаңа технологиялар негізінде қолданылатын технологиялық құрадар
Қазақ тілін компьютерлер арқылы окыту, яғни, окытудың дистанциялык,
Қазақ тілін компьютер арқылы оқыту материалдары ең тандаулы
Бұл айтылғандардың бәрі мемлекеттік мәртебеге ие болған қазақ
Тілді оқу орындарында оқыту мен үйрету әдістемелерінін сапасын
жақсарту. Тілдерді оқытудын телтума бағдарламалары мен жана
технологияларын әзірлеу. Оқу орындарында қажетті техникалық
құралдармен жабдықталған лингафондық және компьютерлік тіл
кабинеттерін ашу. Оларды окулықтармен, оқу материалдарымен және
әдістемелік әдебиетпен жабдықтау.
Мемлекеттік тілді казіргі заманғы техника тіліне (компьютер,
сканер, спутниктік байланыс және т.б.) көшіру бағдарламаларын жасау.
Қазақ тілінің компьютерлік сөздік қорын (мәліметтер жинағы)
құру.
4. Тілдерді оқытудын жана технологиясы мен озық практикасын
қорыту және тарату.
5. Қазақ тілін жеделдетіп оқыту жөніндегі оқулықтарды,
аудиобейне, компьютерлік бағдарламаларды конкурстық негізде
әзірлеп, тарату.
6.Мемлекеттік тілдегі іс қағаздарының үлгілерін (компьютерлік шаблондарын) әзірлеп,
Әрбір сабақ белгілі бір өмірлік оқиғаға кұрылып, диалог
Осы жоғарыдағы Жарлықтағы міндет-мақсаттарды жүзеге асырсақ қазақ тілін
Ол үшін не істеу керек? Қазақ тілі бағдарламаларын
Қазақстан Республикасынын білім беру жүйесінде қазақ тілін компьютер
Бұл аталған оқу бағдарламалары мен оқу құралдары 1998
Қазіргі кезде компьютерлік оқытуды ұйымдастыруда жеке оқытудың үш
Оқьпуды ақпаратгандыруда келесі негізгі сөзерді ескеру қажет.
1. Оқыту үрдісін компьютерлеңдіру тек бағдарламалау тілін немесе
Компьютерлендіру мүғалімді оқьпу үрдісінен шығарып тастамай, керісінше оқушымен
оқушылардың білім саласының көтерілуіне
Компьютерлерді алға қойылған педагогикалық мәселені
сапалы және тез шешуге көмекгесуін жағдайға ғана пайдалану
қажет, яғни мақсатқа сәйкестік ұстанымын есісеру керек.
Оқьтуды компьютерлендіруді оқушыны өз бетімен ойлап, шығармашылық белсенділік
Қазіргі кезде жекелеген пөндер үшін педагогикалық-психологиялық талапқа сай
тестері, анықгамалар, т.б. болуы тиіс.
Компьютерлік технологияда бағдарлама тиімді болу керек.
Педагогикалық психология мен дидактиканың негізгі ұстанымдарын ескере отырып
Бір жағанан компьютер бағдарламаны жасаушылардың теориялық танымымен,
Негізгі алыс және жақын оқу мақсаттарына қажет
Компьютерге деген қызығушылық есебінен емес,оқушылардың оқу мотивациясын
Оқу материалының мазмүнымен оқу мақсатында оқушылардың алған білімдерін,
Сыртқы және ішкі сұхбатгасуды қамтамасыз ету керек,оның
Оқу есептерін шешуде педагогикалық негізделген көмек
беруді қамтамасыз ете отырып, есепті шешу үшін жеткілікті
көмек көрсету және оларды шешу жолдарын
Оқушыларды оқу мақсатымен, оған қаншалықгы алға жылжығанымен, оның
Жеке оқытуға рұқсат беру, оқу стратегиясы, көмектесу түрі
беру.
10. Ақпаратты мәтін, график, бейне, соның ішінде
қозғалыстағы бейне, дыбыс жөне түс түріндегі берілу
тәсілдерін адекватты қолдану.
Тек компьютерге ғана сұхбатты жүргізуге мүмкіндік бермей, оқушыға
Оқушыларға бағдарламаның кез келген нүктесінде оған кіруге және
Компьютердің үлкен өрі кең мүмкіншіліктерінің бірі — ИНТЕРНЕТ
Жалпы, интренетгі қазақ тілін оқытуда қодцану жодцарын зертгеу
Интернет жүйесін қолданудьщ дидактикалық мақсатын мынадай түрде белгілеуге
қазақ тілін қазіргі кезде мемлекетгік тіл ретінде оқыту
қазақ тілін боашақта халықаралық тіл ретінде оқьггу ісіне
қазақ тілін ана тілі және екінші тіл, шетел
Интернет жүйесін қолданудың нақгы әдістемелік мақсатын мынадай түрде
қазақ тілін тиімділікпен оқыту әдістемесі берілген үлгілі және
қазақ тілін өзге тілді аудиторияда сапалы оқыту үшін
қазақ тілін өзге тідді аудиторшща оқыту әдістемесін педагогикалық
қазақстандық мектептерде барлық пәндердің интернет жүйесін пайдалану әдістерін
Біздің көзқарасымыз бойынша, интернетге қазақ тілін оқытуда пайдалануда
қазақ тілін оқыту материалдарын ақпарат түрінде жібергенде мәтін,
сондай жан-жақты ақпаратты алыс қашықтықтарға жіберу мүмкіндігі болады;
провайдердің сол алынған ақпаратты сақтау жөне кей дәрежедеі
Қазақ тілі туралы грамматикалық анықтағыштар, қазақ тілінің дыбыстық
Қазақ тілін оқытуда интернеггі пайдаланудың бір жолы -
Көрнекі құралдың жаңа жанрларыңың бірі мультимедиялық энциқлоцедия,.элекгронды оқулықтар,
Электронды оқулықтар: т компакті дискке жазылған кітап. ,
Электронды оқулық ескірмейді, оны қолдану өте ыңғайлы: ондағы
Сонымен қатар, қазақ тілін басқа ұлт өкілдеріне оқытумен
Дыбыстық: - видео /бейне/. сабақтарды жүргізудің әдіс-тәсілдерін әдіскер
Оқьтгудың тиімді өдістері, яғни интерактив, әдістері туралы қысқаша
3. Көрнекілікті пайдаланудын психологиялық,педагогикалық негізі.
Соңғы жылдары педагогикалық әдебиеттерде жаңа білімдерді игеруде заттық-бейнелік
Көрнекті психолог В. В. Давьщов: «Көп мағыналы сөздік
«Основы педагогической психологии» деген еңбегівде В. А. Крутецкий
Л. В. Занков көрнекі құралдар мен мұғалім сөзін
1-форма. Мұғалім сөздің көмегімен оқушылардың бакылауына жетекшілік жасайды.
2-форма. Мұғалім сезінің көмегімен оқушылардың өздері көрнекі объектіге
3-форма. Объектінің бейнесі, қасиеттері мен қатынастары туралы мәліметті
4-форма. Оқушылардың көрнекі объектіге жасаған бақылауларына сүйене отырып,
5-форма. Сөз жәрдемімен, немесе көрнекілік арқылы мұғалім оқушыларға
6-форма. Мұғалім (педагог) сөздің жәрдемімен оқушыларға қолда
Л. В. Занков көп жылғы эксперименттік жүмыстарының нәтижелерін
В. П. Стрезикозин «Бастауыш сыныптарды оқытудың актуалды проблемалары»
В. П. Стрезикозин бастауыш сыныптарда кернекілік және техникалык
Қорытынды.
Қазіргі уақытта тәжірибелі педагогтар мен әдістемешілер қазақ тілін
Қорыта айтқанда, көрнекілікті оқу процесінің барлық кезеңінде пайдалануға
Әдебиет тізімі:
1.Құлмағамбетова Б.,Исанова А,Көккөзова М. Қазақ тілі әдістемесі.Алматы-2000ж
2.Рахметова С. Алматы-1975.
3.Оразбаева Ф.Ш,Рахметова Р.С. Қазақ тілі оқыту әдістемесі.Алматы-2005
4.Сағынқызы с.Қазақ тілі әдістемесінде мамандыққа байланысты қазақ тілін
5.Әбілмажанов Д,Маманов Ы. Қазақ тілі оқыту методикасы
6.Әбілқаев А . Қазақ тілі оқыту әдістемесі.Алматы .1995
7.Батамбаев З. Орыс мектептерінде қазақ тілі оқыту
8.Жиенбаев С. Қазақ тілі методикасы. Алматы.1941
9.Кәтенбаева Б.Қазақ тілі оқулығына методикалық нұсқау. Алматы.1980
10. Оралбаева Н,Жақсылықова Қ Орыс тіліндегі мектептерінде қазақ
11. Ушинский К. Д. Таңдамалы педагогикалық -шығармалары. V
12.Каменский Я. А. Великая дидактика. Избр. пед. соч.
13.Мустафина Т. Көрнекі құралдардың пайдаланудың тиімділігі.//Бастауыш мектеп. 2000
14.Дүйсенова С. Сабақта техникалық құралдарды пайдалану тиімділігі.//Қазақ тілі
15.Нұрбатырова Т.Техникалық құралдардың пайдаланудың тиімділігі.//Бастауыш мектеп. Алматы.2004
16.Құлмағамбетова Б. Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды
17.Сарыбаев Ш «Қазақ тілі методикасының кейбір мәселелері»
25
Қазақ тілі сабағында қолданылатын көрнекіліктер мен техникалық құралдар
Көрнекі құралдар
Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдаланудың жолдарын зерттеу
Қазақ тілі сабағында техникалық құралдарды пайдалану әдістемесі және оны эксперимент арқылы тексеру
Көрнекі құралдар түрлері
Көрнекі құралдардың білім сапасында алатын орны
Сабақ процесінде сызба көрнекіліктерді сабақта қолдану
Әдебиет сабағында көрнекіліктерді қолдануың тиімді жолдары
Оқушылардың сөйлеу тiлiн дамытуда техникалық құралдарды пайдалану_
Әдебиет сабақтарында көрнекілікті пайдалану жолдары