Экологиялық сараптаманың қағидалары
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
1. Экологиялық сараптаманың түсінігі 4
1.1 Экологиялық сараптамының түсігіні, мақсаты, міндеті 4
1.2 Экологиялық сараптаманың қағидалары 10
1.3 Экологиялық сараптаманың объектілері 17
2. Сараптама комиссиясы 21
Қорытынды 33
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 45
Кіріспе
Қазіргі әлемде экологиялық проблемалар өзінің қоғамдық мәні жағынан
Экологияны қорғау жөніндегі жұмыстар қысқа мерзімді жұмыстар емес,
Еліміздің экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасы – экологиялық қауіпсіздіктің негізгі
Экологиялық сараптама институты іске қосылатын объектінің нақты экологиялық
Экологиялық сараптаманы дұрыс ұйымдастыру және жүзеге асыру үшін
1. Экологиялық сараптаманың түсінігі
1.1 Экологиялық сараптамының түсігіні, мақсаты, міндеті
Қазақстан Республикасының “Экологиялық сараптама туралы заңы экологиялық
“Экологиялық сараптама туралың заңның негізгі басты қызметі –
Қазақстан Республикасының “Экологиялық сараптама туралың заңы 18 наурыз
Сонымен, экологиялық сараптама дегеніміз шаруашылық және өзге де
Экологиялық сараптама өз алдына жеке экологиялық бақылаудың бір
Әлемнің дамыған елдерінде қоршаған ортаны ластауға рұқсат беру
Бұл қағидаттың бір құқықтық көрінісі әлемнің көптеген елдерінің
Қазақстанда, әдетте, ТМД-ң басқа елдеріндегідей, қоршаған ортаға әсерді
Қазіргі кезде экологиялық сараптама өзекті мәселелердің бірі болып
біріншіден табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау үшін
екіншіден, экологиялық сараптама қоршаған ортаның сапасын жақсартуға,
үшіншіден, экологиялық сараптама мемлекет пен азаматтардың экологиялық мүдделері
Жалпы экологиялық сараптамаға байланысты берілген экологиясы мамандарының әртүрлі
Экологиялық сараптамаға байланысты Қазақстандық экология маманы Н.С.Байымбетовтың берген
Экологиялық сараптаманы кейбір ғалымдар экологиялық сараптаманы экологиялық бақылаудың
Экологиялық сараптама түсінігі оның негізгі бағыттарын, мақсаты мен
Заңда белгіленген экологиялық сараптаманың түсінігі оның алдына қойған
Бұл жерде заң шығарушы экологиялық сараптаманың өзіндік арнайы
Б.В.Ерофеев мемелкеттік реттеуде табылады табиғи ресурстар мен қоршаған
Украинаның ғалым В.Н.Анрейцевтің берген анқытамасы бойынша бірнеше топқа
құзіретті мемлекеттік органның бекітуіне дейін жобаның экологиялық талаптарға
жоспарланып отырған қызметтің қоршаған табиғи ортаға және халықтың
экологиялық қауіп-қатерді бодырмау және де мен талаптарға сәйкестігін
Экологиялық сараптаманың міндеттері мыналар: ықтимал, әлеуметтік, экономикалық және
Сонымен экологиялық сарапаманың міндеттері оның мақсатына жету мен
В.И.Андрейцев экалогиялық сараптаманың міндеттерін өте кең көлемде қарастырған:
- Жобаланып отырған объектлерді бағалау мен тексеру нормативтік
- Нақты табиғи жағдайда іске қосылатын объектінің қоршаған
- Экологиялық сараптама қортындыларын, негізгі табылған жобаларды тиісті
- Жобаланылған шешімдердің сапалы дәрежеде болуын қамтамасыз ету;
Андрейцевтің берген экологиялық сараптама міндеттерінің тізімі, Қазақстан Республикасының
Экологиялық сараптамаларды жүргізу барысында жоспарланған және жобаланған шешімдер
Н.С.Байметовтың көзқарасы бойынша экологиялық сараптаманың негізгі міндеті, бұл
1.2 Экологиялық сараптаманың қағидалары
Экологиялық сараптама институт ретінде және қызмет түрі ретінде
Экологиялық сараптаманың жалпы қағидалары қорғаушы сипатта болады. бұл
Заңи қағидаларды теориялық тұрғыда талдау, тәжірибеде көптеген мәселелерді
Сонымен экологиялық сараптаманың қағидасы -қазіргі заңда бекітілген, құқықтық
мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізудің міндеттілігі
министрлердің, мемлекеттік комитеттер мен ведомстволардың өзге де орталық
экологиялық сараптама тұжырымдарының объектілігі мен ғылыми негізділігі;
сараптама органдары мен сарапшылардың өз өкілеттігін жүзеге тасырған
жариялылық;
экологиялық сараптаманың кешенділігі мен алуан түрлі болуы;
экологиялық және медициналық биологияның мүдделерінің басымдылығы;1
Мемлекеттік экологиялық сараптама міндеттілік қағида-қоршаған ортаны қорғаудың, шаруашылық
Бұл қағида мемлекеттік экологиялық сараптаманың жүргізілуі алдында сарапталатын
Міндеттілік қағидасы бойынша біріншіден экологиялық сараптаманы заң талап
Министрлердің, мемлекеттік комитеттер мен ведомстволардың өзге де орталық
Елімізде табиғаттың жекелеген объектілерін қорғайтын арнайы органдардан
Экологиялық сараптама туралы заңға сәйкес қоршаған ортаны қорғау
Экологиялық мүддені қорғау барлық мемлекеттік органдармен жүзеге асуы
Сондай-ақ орталық атқарушы орган кансультациялар, бірлескен экологиялық сараптамалар
Экологиялық сараптама тұжырымдарының объективтілігімен ғылыми негізділігі қағидасы -
Бұл қағида қоршаған орта мен адам денсаулығын және
Сарапшы органдардың тәуелсіздігіне өз қызметтерінің атқарылуы кезінде заң
Қоршаған ортаны қорғау министрлігінің бекітілген ережелерінде төменгі функциялар
Жұмыс тапсырысшы ретінде болу;
Қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік -экологиялық сараптама жүргізеді.
Министр негізгі басты экологиялық сарапшыны тағайындайды. Бұл жерде
Бұл қағида ведомстволық ұғыммен толықтырылса жоғарыда айтылған кемшіліктерден
Жариялылық қағидасы - сараптау жүргізу кезінде алынатын деректердің,
Экологиялық сараптаманың келесі қағидасы, бұл экологиялық сараптаманың кешенділігі
Экологиялық сараптаманың сарапшысы экологиялық сараптаманың кешенді, объективті сапалы
Экологиялық сараптама жасалатын объектінің қоршаған ортаға және адам
Сарапшы өзінің бар тәжірибесі мен білімін қолданып, жасалатын
Табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау
Экологиялық мүдделер сонымен қатар медициналық - биологиялық мүдделермен
Экологиялық сараптаманың басшылыққа алатын қағидаларын қарастырып және оларға
1.3 Экологиялық сараптаманың объектілері
Экологиялық сараптама объектілері болып мыналар табылады: табиғат пайдалану
Кейіннен ерекше құқықтық мәртебе (табиғи қорық қорының
Жоғарыда көрсетілген образдар техникалық прогрестің дамуына байланысты түпкілікті
Қазақстан Республикасының экологиялық сараптама туралы заңында экологиялық сараптама
ТМД елдерінің Парламентаралық ассамблиясының 7 пленарлы мәжілісінде қабылданған
іске асыру барысында қоршаған ортаға әсер ететін кешенді,
Мемлекеттің халық шаруашылық салалары мен өнеркәсіпті дамыту схема
Мемлекеттің территориялық өндірістік күштерін ұйымдастырудағы және табиғат пайдаланудың
табиғатты пайдалануды және ірі өлкелердегі өндірістік күшті ұйымдастыруы,
Мемлекет қатысатын мемлекетаралық инвестициялық бағдарламалар мен ұлттық инвестициялық
Мемлекеттің қарамағындағы табиғи ресурстарды пайдаланатын тау-кен және қайта
Өнімді бөлу туралы келісім шарттар және концепционды шарттар,
мемлекеттік орталық атқару органдарының заңға сәйкес қызметті жүзеге
белгілі бір территорияға ерекше қорғалатын табиғи аймақ, төтенше
Мемлекеттің қарамағындағы су, орман, жер және өзге де
Ерекше қорғалатын табиғи аймақтың статусын өзгертетін аймақтар;
Сонымен қатар экологиялық сараптама туралы заң мазмұнына сәйкес
а) алдында экологиялық сараптамамен жасалған ескертулерден кейінгі түзетулер;
б) қоршаған ортаны қорғау саласындағы арнайы мемлекеттік құзыретті
в) оң қорытынды алған экологиялық сараптаманың мерзімінен өтіп
г) экологиялық сараптаманың оң қорытындысын алған жобалар мен
2. Сараптама комиссиясы
Мемлекеттік экологиялық сараптаманы жасау Қазақстан Респубьликасының “экологиялық сараптама
Мемлекеттік экологиялық сараптаманы жүргізудің ұйымдық нысанына келетін болсақ,
- Қазақстан Респубьликасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық
- Қазақстан Респубьликасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық
- ҚР қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқару
Экологиялық сараптаманы жүргізу үшін экологиялық сараптама комиссиясы құрылады.
1) белгіленген тәртіппен экологиялық сараптама жасау үшін экологиялық
2) сараптама бөлімшелерінің (мекемелердің, ұйымдардың) құрылатын комиссиялары мен
3) экологиялық сараптама кеңестерін басқаруға олардың қызметін ұйымдастыруға;
сараптама жүргізу әдістерін белгілеуге;
экологиялық сараптамаға ұсынылған экологиялық нормалар мен ережелерге сай
есептеулерде қателіктерімен және басқа да олқылықтар жіберілген, оны
экологиялық сараптама қорытындыға қол қоюға;
қоршаған ортаға қауіп төндіретін мән-жайлардың жаңадан анықталуына байланысты
сараптама жүргізуге қажетті ғылыми, жобалық, әдістемелік немесе өзге
банк және басқа да қаржыландырушы органдарға мемлекеттік экологиялық
Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарының бұзылуына кінәлі адамдарды
Сараптама комиссиясы экологиялық сараптаманы жүргізу барысында ешкімге тәуелді
Сараптама комиссиясы экологиялық сараптаманы жүргізу барысында тапсырма берушіден
- жоспарланған отырған қызметтің бүкіл жүзеге асырылуы кезеңінде
- жоспарланып отырған қызметті іске асыру туралы орталық
Сонымен қатар қоршаған ортаны қорғау министрлігінің тиісті
Мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізу нұсқауында (төмендегідей) жағдайларға байланысты
1. Үкіметтің тапсыруы бойынша.
2. Үкімет органдарының, территорияларда облыстық әкімшіліктері мен
3. ҚР экология және биоресурстар министрлігі үкімі бойынша.
4. Сот органдарының шешімі бойынша.
5. Тапсырысшының (заказшиктің) өтініш бойынша.
Заңда алғашқы мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізіліп оң
- алғашқы алынған мемлекеттік экологиялық
мемлекеттік экологиялық сараптамадан оң қорытынды алынған соң құжаттарға
оң шешім алынған МЭС- мерзімінің аяқталуы.
Мемлекеттік экологиялық
Мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізу тәртібінде зандағы кейбір
1. Сараптама жасауға қажетті
2. Материалдардың
3. Сараптаушы комиссияның тағайындалуы және оның
4. Мемлекеттік экологиялық
Сараптау нәтижесін мүдделілерге жариялау.
Жоғарыда қарастырылған экологиялық сараптаманы ұйымдастыру мен
Бұл шарттар және басқа да
1. Экожүйе компоненттерінің
2. Территорияның қазіргі экологиялық күйінің бағасы.
3. Жобаланып отырған қызмет сипаты туралы деректер мен
4. Халықтың денсаулығы, әлеуметтік
5. Жобаланып отырған қызметтің іске асуы нәтижесінде қоршаған
6. Табиғи ресурстарды немесе қоршаған табиғи
7. Объектінің қоршаған ортаға және халыққа
8. Объектінің немесе
Экологиялық сараптамаға берілетін материалдар мен құжаттарға қойылатын талаптар
Мемлекеттік экологиялық сараптама процедурасы тізбектелген сатылардан тұрады да,
Мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізуді қаржыландыру "Қазақстан Республикасының мемлекеттік
Мемлекеттік сараптама жүргізу үшін құжаттардың қарастырылу тәртібі
Мемлекеттік экологиялық
Мемлекеттік экологиялық сараптау категориясының күрделілігі сарапталушы объектінің күрделілігіне
Объектінің мемлекеттік экологиялық
Сараптама мерзімі мемлекеттік экологиялық сараптама басқармашылығы немесе облыстық
Экологиялық сараптама жасалу мерзімі үш айдан аспауға тиіс,
Экологиялық сараптама ұйымдастыру және жүргізу кезінде сараптама органдарының
Сараптама органдары басшыларының тәуелсіздігі олар туралы Қазақстан Респубьликасының
оларды тағайындау және босату тәртібін;
Қазақстан Респубьликасының мемлекеттік қызмет туралы қолданылып жүрген заңдарына
Экологиялық сараптаманың тиімді және қолайлы болуы үшін, сараптама
Мемлекеттік экологиялық сараптама қорытындысының тұжырымдары мен ұсыныстары Қазақстан
Саптаушылар комиссиясының соңғы
Мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысында ескертулер болмауы керек.
Егер сарапшылар тарапынан қорытындыға байланысты ескертулер болатын болса,
Экологиялық сараптама
Егер қосымша уақыттан соң да бұл жоба, жоба
Мемлекеттік экологиялық сараптама теріс қорытынды берген жағдайда тапсырысшы
Мемлекеттік экологиялық сараптама оң қорытынды бермейінше жобаларды мемлекеттік
Мемлекеттік экологиялық сараптаманың жоба құжаттамасына оң қорытындысының берілген
Сараптама қорытындысы сарапталып отырған объектіні іске қосылуына
Мемлекеттік экологиялық сараптаманың қорытындысының (Қазақстан Республикасының Мемлекеттік экологиялық
Жүргізілген мемлекеттік экологиялық сараптама нәтижелері бойынша сараптама қорытындысы
Мемлекеттік экологиялық сараптама қорытындысының тұжырымдары мен ұсыныстары. Қазақстан
Мем лекеттік экологиялық сараптама теріс қорытынды берген жағдайда,
Мем лекеттік экологиялық сараптама оң қорытынды бермейінше жобаларды
Бірлескен өнеркәсіп орындарының, шетелдік технологиялармен инвестицияларды пайдаланатын кәсіпорындардың
Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау заңдарына сәйкес Қазақстан
Шаруашылық қызметтің мәлімдеушісі мемлекеттік экологиялық сараптау басқармасына "ниеттер
Декларацияның берілу сатысында қоршаған ортаның күйі туралы қысқаша
"Ниет Декларациясына" экологиялық сараптаманың қорытындысы оң болса, шаруашылық
Бұл сатыда шаруашылық қызметтің инициаторы ұсынылып отырған жоспарланушы
ҚОӘБ-алды сатысы міндетті түрде істелуі қажет емес ол
Жоба материалдары құрылыс орнын анықтау сатысынан бастап "Басмемсараптауға"
Содан соң, барлық құжаттар бұл сатыда министрлікке жіберіледі.
Қорытынды
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін, қоршаған ортаға төтенше жоғары
Экологиялық сараптама туралы заң негізгі мақсаты экологиялық сараптама
Бұл заң негізгі қабылдану себебі, қоғамдық экологиялық қауіпсіздік
Экологиялық сараптама қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік басқаруды
Құрылыс және баска объектілер жобаларының техникалық және экономикалық
Объектілерді қайта жаңарту мен құрылыс және басқа өнеркәсіп
1. Құрылыс жұмыстары жургізілуі кезінде топырақтың күйін, табиғи
территорияны көгалдандыру, сауықтыру
Объектілерді пайдалануға беру кезінде мемлекеттік экологиялық
Объектілерді пайдалануға беру кезіндегі экологиялық талаптат (55- бап)
Ауыл шаруашылығындағы экологиялық талаптарға объектілерге жобалау кезіндегі қойылатын
Мал шаруашылық фермалары мен кешендері, ауыл шаруашылық өнімдерін
Мелиорапшвті жұмыстарды жобалау, жоспарлау және жұмыстарын іске асыру
Бұл талаптар орындалмаса жобалау тоқтатылады, немесе құрылыс және
Қалаларды, басқа да елді мекендерді жобалау мен құрылыс,
Қала және басқа елді мекендер құрылыстарын жоспарлау кезінде
Радиоактивтік материалдарды қолдануға қойылатын экологиялық талаптар (57-бап). Өндіріс
Бұл ережелерді бұзған жағдайда ол өнеркәсіп орындары, мекемелер
Қазақстан Республикасы территориясына сақтау немесе кему мақсатымен радиоактивті
Халық шаруашылығында биологиялық және потенциалды қауіпті химиялық заттарды
Бұл жұмыстар (потенциалды қауіпті химиялық және биологиялық заттарды
Химиялық және биологиялық заттарды өндіруде немесе жұмыс істеу
ҚР министрліктері (экология және биоресурстар, денсаулық сақтау, тамақ
Микроорганизмдер мен биологиялық заттардың өндірісі тасымалдануы, қолданылуы және
Биологиялық әсердің қоршаған ортаға әсерінің деңгейін бақылап есепке
Қоршаған ортаны зиянды физикалық әсерлерден қорғау (59-бап). Мекемелер
Бұл нормативтер өлшемінің (шамаларының) сақталу еріктілігі қалаларда, басқа
Қоршаған ортаға физикалық факторлардың әсер ету деңгейін есепке
Қоршаған табиғи
Қалдықтарды жинау, жою және кему орындары жергілікті комуналды
Қоршаған ортаны ластайтын өндіріс қалдықтарын тастау, ағызу іс-шараларды
Қалдықтарды Қазақстан Республикасының территориясында қайта
Қолданылған соң қалдықтарын
Тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды жинау және қолдану мемлекеттік
Токсикологиялық қалдықтарды, атомдық
Бұл ережелердің сақталмауы
Әскери және қорғаныс
ҚР заңында бекітілген
Жердің озон қабаты
Бұл талаптар жобалау кезінде орындалуымен қатар шаруашылық қызметі
Жердің озон
Халықаралық келісім-шарттар
Жердің озон қабатына зиянды әсер ететін химиялық заттар
Сонымен, қоршаған ортаға елеулі әсер ететін жобаларды зерттеу
Бұл талаптар бойынша қоршаған табиғи орта мен адам
Жоғарыда аталған экологиялық талаптардың барлығы нормативтер жүйесіне
Бұл нормаларға зиянды заттардың шекті мелшерлік концентрация (37-бап)
Нормалардың әрбір өндіріс түріне қарай ауыл шаруашылығында мелиорация,
Экологиялық сараптама кезінде ескерілетін барлық эколоялық талаптар нормативті-құкықтық
Экологиялық талаптардың негіздеме
Қорыта келе “экологиялық сараптама туралың заңдардың 4 тарауындағы
Сонымен қатар жергілікті өкілді және атқарушы органдардың комиссияларын
Өз еңбегімді қорыта келе экологиялық сарапмасының экологиялық және
Экологиялық экспертиза органдарының 1997 жылы жүргізген жұмыстары жөнінде
Бас мемэкспертиза, Экология және табиғи ресурстары аудандық қалалық
1997жыл қаралды келісілмеген 01.01.98 жылға қаралуға қалды
бар-
лығы қайта қаралды бар-
лығы С. ішінде қайта қаралды
Басты мем. эксперт. 12 312 308 32 74
Алматы 22 529 551 76 99 6 -
Ақтөбе 4 396 400 - 1 - -
Атырау - 240 240 - 4 - -
Ақмола - 63 63 1 1 4 -
Алматы 24 350 337 27 41 - 37
Шығыс Қазақстан 3 221 224 8 25 1
Батыс Қазақстан 7 512 512 22 39 -
Қараганды 4 278 261 1 8 - 21
Қызылорда 3 120 122 1 1 - 1
Қостанай - 232 232 42 31 - -
Маңғыстау - 99 97 5 5 1 2
Павлодар - 416 414 7 64 - 2
Солтүстік Қазақстан 1 409 410 2 6 -
Оңтүстік Қазақстан 1 596 565 7 12 5
Алматы қаласы - 337 337 31 36 -
Жезқазған/ жоғ 10 39 49 4 7 -
Көкшетау/ жоғ - 35 35 - 1 -
Семей /жоғ 17 93 110 2 2 -
Торғай /жоғ - 66 66 10 10 -
Барлығы 110 5316 5333 278 467 19 93
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. А.Н. Каримов, Н.П. Мажренова, А.Г.Сармурзина, Экологиялық сараптама.
Еренов А.Е., Мухитдинов Н.Б., Ильяшенко Л.В. Предмет и
Байсалов С.Б., Ильяшенко Л.В. Законодательства об охране природы.
Байдельдинов Д.Л. Правовой механизм государственного управления в области
Байдельдинов Д.Л. Экологическое законодательство Республики Казахстан. Алматы. Жеті
Байдельдинов Д.Л., Куратов С.Г. Правовые проблемы реформирования экологического
Байдельдинов Д.Л., Бекишева С.Д. Экологическое право Республики Казахстан
Баймбетов Н.С. Проблемы правового регулирования экологической экспертизы в
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан Республикасы - 2030 ж.
Назарбаев Н.Ә. Сындарлы он жыл. Атамұра, 2003ж.
Стамкулов А.С. Правовая охрана природы в Казахской ССР.
Петров В.В. Экологическое право Росси. Москва 1995 г.
Голиченков А.К. Экологический контроль: теория, практика правового регулирования.
Андрейцев В.И. Правовое обеспечение экологической экспертизы. Киев 1990
Колбасов О.С. Правовая охрана природы. Москва 1976 г.
Бектурганов А.Е. Қазақстан Республикасындағы жер құқық қатынасары. Алматы
Ерофеев Б.В. Экологическое право Росси. Учебник – Москва
әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Жалпы университеттік магистратура
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Мемлекеттік экологиялық сараптама процедурасы /қоршаған орта комитетінің
Орындаған:
мат. 1 оқу. жылы
Ғылыми жетекші:
х.ғ.к., доцент
Қорғауға жіберілді:
ж.х. және х.э.каф. меңгерушісі
х.ғ.д., профессор
Алматы, 2004 ж.
Реферат
Экологиялық сараптама – қоршаған ортаға келтірілетін зиянның алдын
Бітіру жұмысы 2 тараудан, кіріспе, қорытынды бөлімдерден және
Бірінші тарау экологиялық сараптаманың мақсатын міндеттерін, қағидаларын және
Екінші тарау экологиялық сараптама субъектілеріне арналған.
Бітіру жұмысына қолданылған негізгі терминдер: экологиялық сараптама, субъект,
Бітіру жұмысы Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдары мен
1 Экгологиялығ сараптама туралы за”. Егемен Іазағстан 21
2 Петров В.В. Экологическое право России – М.
1 Андрецев В.А. Правовое обеспечение экологиесческой экспертизы. Киев
2 Баймбетов Н.С. Проблемы правового регулирования экологической экспертизы
1 Голиченков А.К. Экологический контроль: теория, практика правового
2 Экологиялық сараптама туралы заң 3 бап
1 Петров В.В. Экологическое право Росси М. 1995
2 Ерофеев В.В. Экологическое првао России: Изд. “Учебник”
1 Экологиялық сараптама туралы заң 4 бап
1 Колбасов О.С. Правовая охрана природы. М. 1976
1 Экологичялық сараптама туралы 5 бап
1 Байсалов С.Б., Ильяшенко Л.В. Законодательство об охране
1 Баймбетов Н.С. Праблемы правового регулирования экологической экспертизы
1 Байдельдинов Д.Л. Юридическая ответственность за экологические право
1 Экологиялық сараптама туралы заң 17 бап.
1 Экологиялық сараптама туралы заң. 18 б.
1 Экологиялық сараптама туралы заң. 18 б.
2
Экологиялық сараптаманың түсінігі
Экологиялық сараптама түрлері
Табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы басқарудың ұйымдастырушылық- құқықтық нысандары
Мемлекеттік экологиялық сараптама
Экологиялық сараптама әдістері, түрлері
Экологиялық сараптаманың түсінігі, мақсаты, міндеті, қағидалары
Табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау
Экологиялық сараптама
Экологиялық Сараптамалар
Экология - Дәрістік курс