Қытай реформасының нәтижелері
Кіріспе 1
1 тарау. «Қытай қайта түлеуде» 6
1.1 Рыноктық реформалардың алғашқы кезеңі 7
1.2 Реформаның бірінші кезеңінен екінші кезеңіне өту 14
1.3 Қытай реформасының нәтижелері 19
2 тарау. Баға саясаты – Қытайдағы рынок 20
экономикасына өту құралы ретінде 20
2.1 жоспардан рынокқа - баға саясатының үш сатысы 22
2.2 Шаруашылық жүйесін жетілдіру 27
2.3 Мемлекеттік кәсіпорындарды реформалау 35
3 тарау. Реформа жылдарындағы Қытайдың сыртқы саясатының даму мүмкіндіктері
3.1 Қытай реформасының парадигмалары 41
3.2 Меншік реформасының адымдауы. 1990 жылдардағы селолық және дербес
3.3 Қытайдағы қаржы реформасы 50
3.4 Қытайдағы шетел инвестициялары 53
4 тарау. Қытайдың 2001-2005 жылдарға арналған оныншы бесжылдық жоспарының
Қорытынды 60
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 65
Кіріспе
Осы дипломдық жұмыс құжаттанушы және/немесе халықаралық қатынастар бойынша кәсіби
Халықаралық құжат жүргізушінің кәсіби қызметінің мәні дипломатиялық және консулдық
Өзімнің жұмысымда мен қытайдағы экономикалық реформалардың жетілу кезеңдерін және
Бұл үшін мен өзімді қызықтыратын жәйттерге арналған «Қытай әлем
Бұл жұмыстың тақырыбы мені өте қызықтырды, себебі Қытай біз
ҚХР территория бойынша әлем жүзінде үшінші орын алады –
ҚХР-дің теңіз жағалауына орналасу жағдайы өте қолайлы. Теңіз шекарасының
Елдің административті-территориялық бөлінуінде ерекшеленеді: 22 провинция, 5 автономиялық аудан
Қытай - әлемдегі ең ірі державалардың бірі. Оның территориясында
70-ші жылдары ҚХР дамуы экономикалық реформалар және ашық сыртқы
Қойылған мақсаттар жетістігі екі шаруашылық жүйені: жоспарлы-үйлестіруші және рынокты
Шаруашылық механизмінің түрлендірілуі Қытайда уақыттың жүйелік ыңғайын талап ететін
Алғашқыда, 70 жылдардың соңында реформалар «жоспарлы экономика – негізгі,
1984-1990 жылдар аралығында түрлендірудің арнайы моделі социалистік тауар шауашылығы
Орталық рөль өзгеріс жүйесі – бағасы орталықтанған мемлекетпен тағайындалатын
Баға реформасы бірнеше кезеңде жүргізілді. Алғашқыда әсер ететін мемлекеттік
Екінші кезеңде өндірістік және тұтыну тауарлары шеңберін толықтыра түскен
1990 жылдың басында реформаның рыноктық бағыты кеңейіп және мақсатты
Қытай мамандарының ойынша, «социалистік рынок экономикасының» маңызды сипаттамасы болып
Ал енді, берілген дипломдық жұмыстың әр тақырыбына кеңінен тоқталайық.
1 тарау. «Қытай қайта түлеуде»
Өткен жылдың желтоқсан айында Қытайда ККП ОК 3-ші пленумының
«Реформа» термині қытай тілінде екі иероглифтермен – «гай» және
1999 жылдың ақпанында Мәскеуге ҚХР Мемлекеттік кеңесінің премьері -
Қытай реформасының бүкіл жиырмажылдық циклын ұзақтығы жөнінен бірдей бағаланатын
1.1 Рыноктық реформалардың алғашқы кезеңі
1958 жылы ККП 8-съезінің 2-сессиясы Мао Цзэдунмен ұсынылған «үш
«Үлкен секіріс» (1958-1962ж.ж.) және «мәдени революция» (1966-1977ж.ж.) жылдары 70
ҚХР Мемлекеттік статистикалық басқармасының деректері бойынша жұмысшылар мен қызметшілердің
Социализмнің құрылуы «үлкен секіріске» дейін репрессия лаңымен бірге жүрді.
Елдің ішкі жағдайы бұл кезде биліктің ең шыңында болып
Билік шыңындағы күрестің күшеюі 1975 жылдың қарашасындағы оң пікірлерді
1976 жылдың 9 қыркүйегінде Мао қайтыс болды. Осы кезден
Сол уақытта көзқарастарда жаңа күрделі келіспеушіліктер айқындала бастайды, және
Дэн және оның маңайына топталған үлкен ұрпақ жұмысшылары басқа
1978 жылдың көктемінде Дэн маңайына топталған күштер қажетті нәтиже
Маоизм саяси мұрасының қайта бағалануында және жалпылай басқарудың партиядағы
Бұл жерде екі лидердің (Хуа Гофэн немесе Дэн Сяопин)
1979 жылы Қытай басшылығы 1980 жылдардан келесі ғасырдың ортасына
Жаңа әлеуметтік-экономикалық стратегия өсіп бара жатқан дағдарысты жеңуге,
Реформаның жалпы бағыты бұрынғы жоспарлы жүйеге альтернатива ретінде және
Реформистік лидерлер көбінесе «өзенді аяқ астындағы тастарды сезініп кешіп
Қытай реформаторлары шаруалар тілектерінен қолдау таба отырып коммуналарды таратты.
Реформаның бірінші онжылдығында құрылған квазирыноктық жүйенің іргетасы шаруашылық механизмінің
Реформаның бірінші онжылдығының нәтижелерін қортындылай отырып, кейбір қытай экономистері
Реформадан күткен шапшаң дамуға көшуі, өндіріс тұрақтылығын қамтамасыз етудің
1986 жылдан бастап-ақ реформаға наразылық өсе бастады. әсіресе қорқынышты
Сыбайлас жемқорлық және басқа экономикалық қылмыстар халық наразылығын өршіте
КСРО демократиясының гүлденгені туралы хабармен өрши түскен қоғам наразылығы
1.2 Реформаның бірінші кезеңінен екінші кезеңіне өту
Реформаның бірінші онжылдығы оның іске асу жолын таңдаудың қиындығының
әртүрлі күштердің қарсы күресуі Дэн Сяопиннің белсенді араласуы нәтижелі
Реформаның тереңдеу кезеңінің басты бағыттарының бірі - экономиканың
1997 жылы өткен қалған ҚКП 15-съезінде ірі корпорацияларды құруды,
Орта кезеңі – кәсіпорындардың «коммерциялануы» деп аталынған, мұнда олар
Осылайша меншік дуалистикалық сипатқа ие болды – мемлекет те
Қорытынды кезең – мемлекеттік меншікте инфраструктураның едәуір қажет объектілері
1994 жылдың басында салық жүйесі саласында реформалар қатары арқылы
Салық реформасының тағы бір қажетті бағыты – орталық және
1992 жылы ортақ мемлекеттік бюджет екі бөлікке бөлінді: қалыпты
Несие-қаржылық жүйесінің реформасы жоспарында коммерциялық және коммерциялық емес несие-қаржылық
Соңғы онжылдық сыртқы әлемге қатысты ішкі рыноктың шапшаң ашылуымен
Біртіндеп әлеуметтік қамсыздандыру жүйесі реформасы ене бастады. 1986 жылы
Қызмет көрсету аясының кеңеюі және тұрғын үймен қамтамасыз етудің
1.3 Қытай реформасының нәтижелері
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе экономика реформасының негізін құрайтын 1992
Экономикалық реформалардың екі онжылдық көлемінде «үлкен секіріс» және «мәдени
2 тарау. Баға саясаты – Қытайдағы рынок экономикасына өту
Экономиканың өтпелі түрінің сипаттаушы қасиеті болып баға жүйесіндегі және
Бұрын қытайдың ресми экономикалық ғылымы өндіріс факторы құнның бар
20 жыл ішіндегі реформа кезеңінде баға орташа есеппен 3-4
2.1 жоспардан рынокқа - баға саясатының үш сатысы
Қытай басшылығының саясаты 20 жылғы реформа кезеңінде баға құрылымы
Екінші кезеңнің (1992-1996жж.) ерекшелігі «әлеуметтік рыноктық экономикасының құрылысы» курсының
Реформаның дайындық кезеңінде (1979-1984) баға құрылымдық механизмінің өзгерісі бағаны
Баға өзгерістері жанұя жүйесінің енгізілуімен бір мезгілде жүргізілді және
Келесі кезеңдегі (1984-1992жж.) баға саласының саясаты Қытай басқармасы ортасындағы
Кейінірек, жетінші бесжылдық (1986-1991) жоспар жобасында «жаңа типтегі социалистік
80-жылдардың екінші жартысында көне шаруашылық жүйеден жаңа бағалардың “екіаяқ”
Осы кезде, бағалардың “екіаяқ” жүйесін жүзеге асырудың логикалық нәтижесі
“Екіаяқ” бағалар жүйесін енгізу бағалар моделінің тез ауысуына әкелді.
Бірақ берілген жүйенің жұптылығы кейбір келеңсіз сәттерді туындатты.
Біріншіден, үлкен пайда беріп қайта сатушылар мен делдалдар тізбегінің
Екіншіден, қорларды бөлу және өнімді өткізу кезіндегі қатты әкімшілік
Үшіншіден, нарықтық бағалардың жоғары болуы және олардың тауар құнының
Мұның бәрі бағалардың өсуі қолайлы шектерде ұсталатын, ал бағалық
Мұның бәріне тек бір ғана түсіндірме бар: бағалар реформасын
Баға саясатындағы келесі үшінші кезеңнің (1992-1996) негізгі бағыттары
2.2 Шаруашылық жүйесін жетілдіру
Өзінің бағытталуы бойынша Қытайдағы экономикалық реформа бұрынғы өндірісті максималды
Бірақ нарықтық және әкімшілік байланыстар элементін синтездейтін жаңа шаруашылық
Осы ережелер 1995 ж. үшінші өнеркәсіптік санақ жүргізу кезінде
Ең толық статистикалық басылым болып табылатын “Жыл сайынғы Қытайдың
Қазіргі кездегі, “қоғамдық меншік түрлерінің” өте аз позицияларына қарағанда,
Мемлекеттік кәсіпорындардың үлесі өнеркәсіптік капиталдың жалпы көлемінде өте жоғары
Кесте-1. Меншік түрі бойынша өндіріс кәсіпорындарының негізгі және айналым
Жылдар Мемлекттік кәсіпорындар Ұжымдық кәсіпорындар Шетелдік капитал кәсіпорындары Жекеменшік
млрд.
юань % млрд.
юань % млрд.
юань % млрд.
юань %
1990 1192,5 67,0 544,4 30,6 33,0 1,9 9,5 0,5
1991 1368,3 68,4 577,1 28,8 44,7 2,2 12,3 0,6
1992 1794,8 65,1 824,2 29,9 116,0 4,2 22,1 0,8
1993 2546,2 60,9 1322,6 31,6 245,6 5,9 68,1 1,6
1994 2886,9 58,7 1576,8 32,1 312,3 6,3 144,8 2,9
1995 3166,4 58,1 1623,1 29,8 399,1 7,3 262,2 4,8
1996 3284,4 56,4 1726,5 29,6 441,5 7,6 375,2 6,4
1997 3624,9 58,2 1624,4 26,1 460,0 7,4 514,0 8,3
1998 3488,0 56,4 1512,5 24,4 467,3 7,6 719,8 11,6
1999 4351,0 60,8 1316,2 18,4 463,5 6,5 1028,7 14,3
Мемлекет макроэкономикалық үрдістерді басқаруды сақтап қалады, ал бизнес үшін
Қытайдың аралас экономикасы, мемлекеттік және жекеменшік шаруашылықтың бірге өмір
Осындай мемлекеттік-жекеменшік кәсіпорындардың тобының пайда болуы, Қытайда жапон экономикасының
Реформа жылдары ішінде Қытай нарықтық экономиканы құру жолында өте
Кесте-2. Қытай экономикасының маркетизация дәрежесі (%).
Экономика сфералары және нарық түрлері 1979 ж. 1990 ж.
Өнеркәсіп кәсіпорындары 0 15 46.4 48.0
Тауар нарығы 2.25 54.5 84.5 85.0
Жұмыс күші нарығы 3.24 34.7 60.0 65.0
Қаржы нарығы 1.0 6.3 9.1 10.0
Тұрғын үй нарығы 0 22.8 39.3 40.0
Техника нарығы 0 54.1 70.8 71.0
Ауылшаруашылығы 7.67 51.6 65.0 66.0
Өнеркәсіп 0 37.3 49.9 50.0
Сыртқы сауда 1.5 22.3 41.4 54.4
1991-1997 ж.ж. бойынша алдын ала бағалар.
Бұл мәліметтер Қытай халық шаруашылығының тауарлануы туралы тек жалпылама
Нарықтық қатынастарды енгізу көрсеткіші бойынша екінші орында ауыл шаруашылығы
Соңғы жылдардың ең үлкен өзгерісінің бірі – “сатып алушы”
Нарықтық реформалар қаржы саласында абайлап жүргізілуде. Қытайдың (қазіргі кезде
Соңғы 20 жыл ішінде ҚХР-дың сыртқы саудасы ішкі өндіріске
Қазіргі кезде Қытайдың модернизациялау дәрежесін бағалаудың бірнеше жалпылама нұсқалары
Кесте-3. Қытайдың модернизация деңгейі.
Көрсеткіштер Модернизацияның стандартты деңгейі Қытайдың қазіргі жағдайы (1998 г.)
ЖІӨ адам басына шаққандағы көрсеткіші 3000 долл. артық 800
ЖІӨ ауылшаруашылығының үлесі 12 – 15 % 18,0% 10%
ЖІӨ-де қызмет көрсетудің үлесі 45% артық 32,8% 60% жоғары
Ауылшаруашылығынан тыс жұмыс істейтіндер үлесі 70% артық 50,1% 80%
Қалалық тұрғындар 50% артық 30,4% 75%
Халықтың табиғи өсімі (промилле) 10 кем 9,53 7,0
Ересек халық арасындағы сауаттылар үлесі 80% артық 80% шамасында
Жастар арасындағы студенттер үлесі 10 – 15% 4% 20%
Бір дәрігерге пациенттер саны 1000 адам. кем 645 500
Орташа күтілетін өмір ұзақтығы 70 жылдан астам 70 жас
Жоғарыда айтылған “модернизация” деңгейінің “эталондық” көрсеткіштерінің төрт көрсеткіші бойынша
Жылдық халық санының табиғи өсуі (эталондық деңгейдің 83%, әлемде
Орташа күтілетін жас ұзақтығы (әлемде 46 орын);
Бір дәрігер қабылдайтын пациенттер саны (стандартты деңгейден 55%, әлемде
Ересек халықтың сауаттылығы (61 орын).
Басқа төрт көрсеткіш бойынша Қытай нормативті модернизация деңгейінен артта
Ресми Қытай статистикасы ұстанатын адам басына шаққандағы жалпы ұлттық
ЖІӨ құрылымындағы қызмет көрсету саласының үлесі бойынша нормативтен қалу
Жастар арасындағы студенттер үлесі бойынша (4% ғана, бұл әлсіз
Урбанизация дәрежесі бойынша (31%), бұл Қытайды (47,5%) қояды.
Қытайлық ғалымдар модернизация дәрежесін 21 дамыған капиталистік елдердің мәліметтерінің
Демографиялық жағдай (4 көрсеткіш) – 0,55
Экономикалық деңгей (5 көрсеткіш) – 0,26
Әлеуметтік даму (3 көрсеткіш) – 0,40
Өмір сүру деңгейі (5 көрсеткіш) – 0,59
Білім деңгейі (4 көрсеткіш) – 0,29
Ғылымның даму деңгейі (5 көрсеткіш) – 0,25
Ақпараттану дәрежесі (4 көрсеткіш) – 0,04
Экологиялық жағдай (2 көрсеткіш) – 0,49
Комплекстік баға – 0,404
Жеке аймақтарға осындай көзқарас бәрінен бұрын, 2005 ж. есептік
2.3 Мемлекеттік кәсіпорындарды реформалау
Мемлекеттік кәсіпорындар 80 жылдардың ортасындағы қаржылық өзгертулердің бірінші кезеңінде
1995 ж. сындарлы жыл болды, сол жылы мемлекеттік кәсіпорындардың
Кесте-4. Мемлекеттік кәсіпорындардың табыстылығы және қарыздылығының динамикасы, 1993-2001 ж.ж.
Жылдар Жылдық пайданың қаржының жалпы көлеміне қатынасы Жалпы
1993 10,16 91,1
1994 9,77 88,7
1995 8,00 86,7
1996 6,54 82,0
1997 6,27 82,7
1998 0,77 70,2
1999 1,56 77,5
2000 3,52 74,1
Бұл кестенің көрсеткіштерінен бірінші көрсеткіштің төмен мәні көрінеді, олар
Американдық сарапшылардың пайымдауы бойынша, ақша ағынының тым аз болуы
Соңғы жылдары мемлекеттік кәсіпорындардың қарыздану коэффициентінің азаюы байқалды, бірақ,
Жалпы айтсақ, мемлекеттік кәсіпорындардың қарыздарының көлемі мемлекеттік коммерциялық банктердің
Мемлекеттік кәсіпорындардың қарызы мәселесін шешу - өте қиын кешенді
Мемлекеттік кәсіпорындардың көпшілігінің экономикалық тиімсіздігі қытайдың банк жүйесінде дағдарысты
дағдарыс жағдайы мемлекеттік коммерциялық банктер (“үлкен төрттік”) ҚХБ-нің несиелік
“Үлкен төрттік” банктерінің ҚХР-де жинаған “жаман” қарыздарының тура есебі
Біріншіден, “үлкен төрттіктің” үмітсіз қарыздары таза шығындары, “жаман” қарыздарға
Екіншіден, олардың сандық мәндері ылғи өзгеріп отырады.
ҚХБ-нің төрағасы Дай Сянлун келтірген мәліметтерге сүйенсек, 2000 ж.
Зейнетақы төлемдері бойынша қарыздар ҚХР үшін жаңа нәрсе, өйткені
Қазіргі кезде тұрақты келісімшарттары бар мемлекеттік кәсіпорындардың барлық қызметкерлері
Мемлекет төлемдер жасауға міндеттелген өтпелі кезеңде зейнеткерлікке шыққан, басқаша
Орталық үкімет 9-шы бесжылдық барысында бірнеше рет зейнетақы қорларының
2002 ж. мамырында ҚХР-дың қаржы министрі Сян Хуайчен батыстық
Жүргізілген сараптау (кесте-5) қытайдың мемлекеттік қарыздарының көлемі туралы келесі
Кесте-5. ҚХР-дың ЖІТ көлеміне қатысты мемлекеттік қарызы.
Мемқарыздың компоненттері Қытай мәліметтері Мамандар бағасы
Сыртқы қарыз 14,8 15,8
Ішкі қарыз 16,4 21,73
Мемкәсіпорындар қарыздары - 18
Мемлекеттік коммерциялық банктердің қарыздары 18,9 44
Зейнетақы қорлары алдындағы қарыздар 18,9 52
Жергілікті үкіметтер қарыздары - 31,5
Мемқарыз, барлығы 69 183,03
Кестенің мәліметтері, орталық үкіметпен мойындалған несиелерді де ескере отырып,
3 тарау. Реформа жылдарындағы Қытайдың сыртқы саясатының даму мүмкіндіктері
Ғасырлар тоғысында адамдардың болашақ туралы пайымдаулар жасайтын әдеті бар,
Бүгінгі күнде Батыста және Шығыста келесі мыңжылдықта әлемдік істерде
Батыста Қытайды бұрыннан бері, АТР-дағы саяси-экономикалық қатынастарда ғана емес,
Бұның бәрі әлемнің дербес елдеріндегі ішкі саяси күрестің коньюнктуралық
3.1 Қытай реформасының парадигмалары
ҚХР-дағы формальды түрде 1978 ж. соңынан бастап саналатын реформалар
Осыған қарамастан кейбір сарапшылар елдің экономикалық дамуындағы жетістіктерін, ҚХР-дегі
Екі онжылдық ішінде Қытайда саяси реформалар жүзеге асты. Ал
Бұл әсіресе 80-жылдардың ортасына тән, бірақ Тяньаньмэнь алаңындағы қайғылы
ҚХР-дағы саяси өмірді демократизациялау және шаруашылық даму мәселелерінің приоритеттерімен
ҚХР-дың қазіргі саясаты 80-жылдарда жасалған концептуалды тұжырымдарға негізделген. Әлемдік
3.2 Меншік реформасының адымдауы. 1990 жылдардағы селолық және дербес
Халықаралық Қолданбалы Жүйелерді Сараптау Институтының (Люксембург қ., Австрия) және
Экономиканың барлық салаларында меншіктің және басқарудың жаңа нысаны кең
Қытайлық ұсақ және орта кәсіпорындар екі негізгі категорияларға бөлінеді
Қалалық КОК категориясына мемлекеттік сектордың КОК-тары, қалалық ұжымдық, қалалық
Мемлекет секторында КОК-дың меншік құрылымын реформалау негізінен мемлекеттік кәсіпорындарды
Мемлекеттік КОК-да меншік құрылымының реформалары оларға және жергілікті үкіметтерге
1992-1999 жылдарда ауылшаруашылық кәсіпорындарында оларға 80 жылдары тән, өндірістің
Әдебиеттерде олардың сәттілігіне мынадай факторлардың әсер еткендігі туралы айтылады:
Осы барлық кәсіпорындар үшін және әрқайсысына жеке қатаң бюджеттік
Барлық ауылдық кәсіпорындар үшін бірдей мүдделер мен ынталандырулар, олар
Кішкене көлемдерінен, әрбір қауымдастықтың экономикасының диверсификациясынан және бұрынғы бюрократтық
Тапсырыс беруші мен жеткізуші, әрбір кәсіпорындардың жұмысшылары мен қызметкерлері
Гүлденіп тұрған ауылдық кәсіпорындар өзінің құрылымын реформалауда дағдарыстың пайда
Жекеменшік және отбасылық КОК меншік түрін реформалау, келесі екі
1990 жылдардың ортасына қарай бәсекелестік үкіметтің негізгі табыс көзі
Меншік реформасы әртүрлі деңгейдегі үкіметтер рөлінің өзгеруін тездетті. Кәсіпорындардың
70-жылдар кезінде отбасылық және өнеркәсіптік және коммерциялық фирмаларды ұжымдық
Өтпелі кезеңде Қытай экономикасында бұрын соңды АТР елдерінде тіпті
Оң ынталандырулар оның саласына мемлекеттік емес субъекттерді, басты түрде
1993-1998 ж.ж. нақты мақсат қалыптасты: басқарудың халықаралық дәрежедегі танымал
3.3 Қытайдағы қаржы реформасы
Сыртқы және ішкі факторлар (Азиялық қаржы дағдарысы, БСҰ мүше
Үкіметтің мақсаты осындай қос құрылымдылықты жою және мемлекеттік банктерді
Банктік секторды реформалаудың бірінші кезеңіне Қытай 80-жылдардың басында кірісті,
1993 жылдың соңында Қытайда қаржы реформасының екінші кезеңі басталды.
Берілген реформа банктер активтерін жақсартуға және бүкіл қаржылық жүйені
Мемлекеттік бағалы қағазадармен операция жасау нарығы кеңейтілді және салықтық
1998 жылдан бастап несиелерді қайтармау мәселесімен тығыз айналыса бастады.
Қаржылық реформалардың нәтижесі Қытайдың қаржылық секторының АТР басқа елдеріне
қоғамның банктерге деген сенушіліктің жоғарылауы, бұл қытайлық банктерді олар
көбірек дамыған қаржылардың ішкі нарығы, бұл МК қарыздарын есептен
Бүгінде Қытай әлемдік қаржылық жүйесі үшін жабық болғандығына байланысты,
3.4 Қытайдағы шетел инвестициялары
Реформалар барысында Қытай тікелей шетел инвестицияларын (ТШИ) тартуда үлкен
Қытайдағы мемлекеттің әлсіздігі қытайлық ішкі заңдар да, халықаралық келісімдер
Өзіндік байланыстар жүйесі бұл елде өте жоғары дамыған, сондықтан
4 тарау. Қытайдың 2001-2005 жылдарға арналған оныншы бесжылдық жоспарының
2001 жылы Қытайда алдағы бесжылдыққа арналған елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының
Жаңа бесжылдықта азиялық қаржылық дағдарыстан кейінгі 2-3 жыл ішіндегі
Реформалар стратегиясының өзгеруінің нақты енгізуі Қытайдың БСҰ-ға тезірек кіруге
Қытайдың БСҰ кіру қытай экономикасын бейімдеу, оны осы заманғы
Жалғыз құрылымдық реформаның бесжылдықпен мақсатталған экономиканың жылына өсу қарқынын
Оныншы бесжылдықтағы жаңа қытай стратегиясының үшінші компоненті болып ғылыми-технологиялық
Әлемдік экономикаға интеграция, ұлттық экономиканы либерализациялауға және ішкі бәсекелестіктің
Макродеңгейде мемлекет кәсіпорындарын глоабальды нарықтарға бейімделуін қамтамасыз ету үшін
Басқа қорғаныс шарасы болып, қазіргі кезде жуық шамада толық
Сол сияқты, жаңа бесжылдықта, шаруа қожалықтарына салықтарды азайту, министрліктер
Жаңа бесжылдықтағы мемлекеттің макрореттеу рөлін күшейту келесі басты бағыттар
Әлемдік стандарттарға сай шаруашылық және қаржылық әрекеттердің ережелерін құру.
Приоритетті жобаларға кең көлемді инвестиция құю.
Мемлекет әлеуметтік қамтамасыздандыру жүйесінің реформасын жүргізуді жоспарлайды.
Негізгі назарды мемлекет қазіргі заманғы ақпараттық-технологиялық білімдермен және біліктілігі
Бірақ, әлемнің жетекші экономистері байқағандай Қытайдың әлеуметтік-экономикалық дамудың жаңа
Бірінші қақпан – қаржылық.
Нашар несиелерден және рентабельді емес мемлекеттік банктерден қалай құтылу
Ішкі сұраныстың өсуін қалай итермелеу керек және жаңа азжанды
Екінші қақпан – сыртқы экономикалық.
Қытай БСҰ-ға кіргенде қытай басшылығы іс жүзінде қандай мөлшерде
Үшінші қақпан – ішкі экономикалық.
Нарықтық өрістен шығарылатын мемлекеттік кәсіпорындардың жұмыс істеу тиімділігін қалай
Төртінші қақпан – интеграциондық.
АТР-дың қаржылық интеграциясының перспективаларына Қытайдың қатынасы қандай болады?
Пекин иенаны болашақ бірегей азиялық валютаның негізі ретінде тануға
Бесінші қақпан – саяси.
“Қытайлық ерекшелігі бар социализм” принциптерін қолдана отырып реформалар жолы
Алтыншы қақпан – сыртқы саяси.
Бұл жердегі көңіл бұзатын Тайвань болуы мүмкін, өйткені Қытай
Қытайдағы оныншы бесжылдық тақырыбы әлемнің жетекші экономикалық институттарымен бірнеше
Э. ғ. д. И. Н. Наумова: “Қытайдағы оныншы бесжылдық
Э. ғ. д. В.В. Карлусов: “Қытай экономикасы қорлар пайдаланудың
Э. ғ. к. Л. Д. Бонни: “Жаңа бесжылдық –
Осылайша, біз көріп тұрғандай, қытайлық экономикалық моделінің эволюциясы, бүкіл
Қорытынды
Қытай реформалары тақырыбына жүгінген кезде, біздің жас республикамыз туралы
Қазақстанда, біздің реформаларға қытайлық модернизацияның жетістіктерін мысалға қойғанда, бұйрықтық-таратушылық
Негізінде – бұл ұсыныстар тривиалды және табиғи. Сондықтан, қытай
Сонымен қатар, қытайлық тәжірибе 1991 ж., шоктық терапия және
Социалистік экономиканы маркетизациясындағы градуализм және саяси жүйенің трансформациясы? Әрине,
Одан қызығырағы нарықтық экономиканың қытайлық моделінің қаржылық негіздерін құру
Бұл контексте қытайлық тәжірибенің Қазақстан үшін басты сабағы ұлттық
Бүгін Қазақстан мен Қытай арасындағы айырмашылық, бәрінен бұрын, Қазақстанға
Өз кезегінде Қытайға басқа есепті шешу керек – қаржылық
Қытайлық тәжірибе біз үшін, мемлекетіміздің дамуы үшін жағдай жасау
Біздің ойымызша, “жағдай жасау” амалдар мазмұны елдегі нақты экономикалық
Бұл тезисті Қазақстан нақты қытайлық шешімдерді көшіру керек деген
Қытайлық тәжірибенің Қазақстан үшін маңызды және қызықты ететін тағы
Егер бүгін Пекинде бөлісетін сыртқы фактордың қолдануынсыз Қазақстанның дамуы
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
«Мировая экономика международные отношения» стр.7 1999г, №3
«Китай между прошлым и будущим» журнал 1998 г.
«О новой пятилетке Китая» стр.87 – 90. В.Михеев.
И.Наумов «Проблемы Дальнего Востока» №4 2001 г.
Журнал «Китаеведение» 2001 г.
«Международная жизнь» №2. Стр.9
Азия и Африка №4 ,02 стр.2
Общественно – политический еженедельник ИТАР – ТАСС, «Эхо планеты»
Переломов Л.С. Историческое наследие в политике китайского руководства// Проблемы
Страноведение Китая. Учебная хрестоматия , Кочергин И.В., Щичко В.Ф.
Древнекитайская философия. Собрание текстов. 2 тома 1973 г. с.105.
Султанов К.. Бекбергенов пробуждение гиганта (Очерки о китайских реформах_
Гельбрас В.Г. Реформы в КНР: проблема оценки итогов// мировая
Бергер Я.М. экономическая реформа и социальные группы \\ переход
Information Office of the State Council of the people’s
«Китай между прошлым и будущим» стр.48 Алматы 2001
«Китай между прошлым и будущим» стр.49 Алматы 2001
- «китай сбрасывает старую кожу» стр. 15. «междуародная жизнь»,
«Китай между прошлым и будущим» стр.50 Алматы 2001
«Проблемы Дальнего Востока» №4, 2001г.
-«Проблемы Дальнего Востока»
7 – Международная экономика международные отношения стр. 7, 1998
7 доклад по состоянию частных предприятий в Китае 2001
8
8 “Мировая экономика и международные отношения” стр. 5
9 Журнал “Китаеведение” 2001 г. стр. 52
10 “Мждународная жизнь” №2 6 стр. 7
КОК экспортының көлемі, млрд. доллар
КОК-тың Қытайдың жалпы экспортындағы үлесі %
Жекеменшік фирмалардағы жұмысшылар саны - адам
Жанұялық фирмалардың саны - млн
Қытай реформасының нәтижелері
Қытай экономикалық реформасының басталуы және оның кезеңдері
Экономикалық реформа нәтижелері
ҚХР-ның экономикасын реформалаудың теориялық аспектілері
Рыноктық реформалардың алғашқы кезеңі
Қытай экономикасының дамуы және әлемдік экономикадағы рөлі
Қытай модернизациясы
АҚШ экономикасы
Экономикалық монографияға талдау жасау
Түргеш монеталарын зерттеу мәселесі