Инфляциялық таргеттеу
Жоспар
Кіріспе----------------------------------------------------------------------------3
І бөлім. Инфляцияның теориялық аспектілері
Инфляция түсінігі, пайда болу себептері------------------------------------------5
1.2 Инфляцияның түрлері мен факторлары-------------------------------------------8
1.3 Инфляция әлеуметтік-экономикалық салдары----------------------------------14
ІІ бөлім. Қазақстан Республикасындағы инфляция және оны реттеу
2.1 Қазақстандағы инфляцияның пайда болуы және оның ерекшеліктері----18
2.2 Қазақстан Республикасындағы инфляцияның қазіргі кездегі
даму қарқынын талдау--------------------------------------------------------------------20
2.3 Инфляция салдарынан туындайтын проблемаларды талдау----------------24
ІІІ бөлім. Инфляциямен күресу шараларын жетілдіру жолдары
3.1 ҚР инфляцияға қарсы күресінің болашаққа арналған бағыттары
3.2 Инфляцияға қарсы саясатын жетілдіру жолдары------------------------------32
3.3 Қазақстан Республикасының инфляцияға қарсы 2009-2010 жылдарға арналған
Қорытынды--------------------------------------------------------------------41
Қолданылған әдебиеттер тізімі------------------------------------------43
Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі: Қазіргі таңда инфляция Қазақстан Республикасының
Курстық жұмыстың мақсаты – инфляцияның пайда болатын себептерін
Курстық жұмыстың міндеттері:
- инфляцияның әлеуметтік-экономикалық құбылысқа әсерін анықтау;
- ҚР инфляциялық жағдайын талдау;
- инфляция мәселелерін талдаудағы перспективаларын қарастыру.
Экономикалық құбылыс ретінде инфляция көптен бері өмір
Сонымен, инфляция дегеніміз – бағалардың жалпы өсуі, табыстардың
Инфляцияның салдары өте күрделі де көп қырлы. Қарқыны
Экономиканың интернациялануы (ұлттық шеңберден шығуы) инфляцияның бір елден
Инфляцияға қарсы саясатты сипаттағанда, екі әдістемені бөліп айтуға
ХХ ғасырдың екінші жартысында жұмыспен толық қамту,
Қазақстанда 2001-2003 ж.ж. арналған Ұлттық өндірісті дамыту бағдарламасы
Курстық жұмыстың зерттеу пәні – кез-келген нарықтық экономикаға
Курстық жұмыстың объектісі – Қазақстан Республикасының экономикасындағы инфляция
Курстық жұмысты жазу барысында Қазақстан Республикасының Заңдар жинағы,
І. Инфляцияның теориялық аспектілері
1.1 Инфляция түсінігі, пайда болу себептері
Инфляция – бұл күрделі де көпфакторлы
Инфляция ең алдымен тауар бағаларының өсуі
Алтын немесе күміс ақша айналымы кезінде
Артық ақша сұранымды арттырады. Артық сұраным, өз кезегінде,
Батыс елдерінде 10 %-ке дейінгі баяу
Бірақ 10 %-тен асқанда инфляция қауіпті. Экономика
Спекулятивті бизнес ұсыныстың өндірістің өсуіне ықпал
Инфляция – бағалардың жалпы өсуі, табыстардың құнсыздануы.
Ақша сұранысынан тыс тауар бағалары еңбек өнімділігіне, нарықтың
Инфляцияның негізгі себептері: ақша тауарларды сатып алу
Мысалы, экономиканың конъюнктуралық ауытқуына байланысты бағалардың
Инфляция негізінен шаруашылықта қалыптасқан әртүрлі диспропорцияға байланысты
Инфляцияның пайда болу себептері:
Біріншіден, бұл мемлекеттік шығындар мен табыстар арасында қалыптасқан
Екіншіден, егер инвистицияларды қаржыландыру, жоғарыда айтылған әдіспен, яғни
Үшіншіден, осы күнгі экономикалық теория бағалардың жалпы өсуін
Төртіншіден, ұлттық экономикалардың «ашыла» түсуіне, олардың дүниежүзілік шаруашылық
Бесіншіден, «инфляцияны тосу» деген жағдайда байланысты инфляциялық процесс
«Инфляцияны тосу» механизмі экономикаға қалай әсер етеді?
Инфляцияның себептері сан қилы, бірақ әр кезде олардың
1.2 Инфляцияның түрлері мен факторлары
Инфляцияның түрлері. Бұрын инфляция төтенше жағдайда ғана қалыптасатын.
Баяу немесе жылжымалы инфляцияда бағаның өсуі 10% дейін
Қарқынды инфляция (бағалардың жылына 10% - 200%-ке дейін
Гиперинфляцияда бағалардың жалпы деңгейі мыңдаған процентке
Инфляция теңгермелі түрде болуы мүмкін, яғни бағалар бір
Сонымен, тосылған инфляцияны тосын инфляциядан айыра білген жөн.
Бұл жерде қалыпты қызмет атқаратын нарықтық шаруашылық жағдайында
Нарықтық экономиканың механизмі — бәсеке мен тиімсіз кәсіпорындардың
Монополияландырылған экономикада бұл механизм әрекет етпейді, өйткені өндіруші-кәсіпорынның
«Сұраным инфляциясы» жалпы сұраным мен ұсыным арасындағы тепе-теңдіктің
Жоғарыда келтірілген себептерге байланысты ақша массасының өсуі жалпы
Шығындар инфляциясы график түрінде 2 - суретте
Айтылған себептерге байланысты өндіріс шығындары өседі, жалпы ұсыным
ХХ – ғасырдың екінші жартысында жұмыспен толық
Мемлекет сұранымды шектеу мақсатында инфляцияға
Батыс елдерінде жинақталған тәжірибе көрсеткендей,
Біріншіден, халықтың инфляциялық үрейін жою мақсатын көздейді.
Екіншіден, салықтарды арттырып, бірақ мемлекеттік шығындарды қысқарту арқылы
Үшіншіден, ақша айналымын реттеу іс –шаралары, нақты
Төртіншіден, сыртқы факторлардың әсерін әлсірету. Жеке алғанда, бюджет
Жалпы инфляцияның себептері базистік қатынастардың қарама-қайшылықтарынан, экономикадағы үйлесімсіздіктер
Инфляция сыртқы экономикалық қызмет тарапынан арандатылуы мүмкін, бұл
Экспортталатын инфляция тауарлар мен қызметтер көрсетуге экспорттық бағаның
Инфляцияныц көріну нысаны — ақшаның құнсыздануы мен өнімге,
Инфляцияның табиғаты ақшаның онымен салыстырмалы тұлғаланатын тауар
Р х Q = М х V,
мұндағы сол жақ бөлігі қоғамдық өнім құнын, ал
Ұлттық өндірістің артуы жағдайында ұдайы өндіріс процестерінде материалдық
Қазіргі мемлекет қаржы-қаражатының, бірақ өзінің негізгі бөлігінде тауар
Тұралаушы экономикада мұндай шараларды қаржыландыру үшін шаруашылық жүргізуші
Өндірістік емес сфераны қаржыландыру міндетіліктермен қатар мемлекет дағдарыс
Сонымен қорытатын болсақ, экономистер инфляцияны екі типке бөледі:
1.3 Инфляцияның әлеуметтік-экономикалық салдары
Инфляцияның ішкі және сыртқы факторларын (себептерін) айыра білу
Дүниежүзілік құрылымдық дағдарыстар (шикізат, энергетика, валюта дағдарыстары), басқа
Сөйтіп, көпфакторлы процесс ретінде инфляция - бұл ақша
Инфляцияның іс - әрекетін қаржы проблемаларымен байланыстырып отыру
- белгілі бір салық нысандары мен әдістерін қолдану;
- мемлекеттік бюджеттің тапшылығын жабудың әдістері; мемлекеттік берешектің
Нарықтық экономика кезінде қаржы инфляциялық процеске бірқатар факторлар
Бірінші фактор — мемлекет шығыстарының өсуі, бұл ерекше
Екінші фактор — табысқа (пайдаға) салынатын салықтың көбеюі.
Үшінші фактор — бюджеттердің ұзақ уақытты тапшылықтары (өндірістік
Инфляция қаржы қатынастарын да өзгерістерге ұшыратады.
Біріншіден, инфляция тауарлар мен қызметтерге бағаның өсуі салдарынан
Екіншіден, инфляция қаржы ресурстарын құнсыздандырады және салық түсімдерін
Үшіншіден, инфляциялық процесс мемлекеттің берешегі проблемаларын шиеленістіреді. /15,
Сөйтіп, қаржы мен инфляция өзара тәуелді болып келеді.
Қаржы қатынастары мен инфляциялық процестердің бір бағытты келеңсіз
Төмен инфляция немесе оның болмауы ұлттық шаруашылықтың түрлі
Инфляцияны бағалау және өлшеу үшін бағалар индексінің көрсеткіші
Қазақстанда тұтыну тауарларының бағасы мен қызметтер көрсетудің тарифтері
1990 - 1; 1992- 2,5; 1993- 30,6; 1994-
Дүниежүзілік практикада егер инфляцияның қарқыны жарты жыл ішінде
Инфляциялық процестің қуаттылығын бағалауды және инфляцияның түрлерін мынандай
бағалар өсуінің қарқыны бойынша:
баяу — баға жылына 10 пайыз өскенде; бұл
өршімелі — баға 100 пайыз шегінде өскенде; ақшаның
гиперинфляция — баға жүздеген пайызға ескенде; баға мен
бағалар өсуінің теңгерімділік дәрежесі бойынша:
теңдестірілген және теңдестірілмеген инфляция; теңдестірілген инфляция кезінде әртүрлі
болжаулық ( болжап айтушылық ) дәрежесіне қарай:
- күтілген, болжалды және күтілмеген;
- шығу немесе пайда болу орнына қарай:
- импортталынған жене экспортталынған;
- сондай-ақ дамудың әркелкілігімен сипатталатын сатылы, баға шамалы
Қаржы мен инфляцияның өзара байланысын инфляцияның екі типі
Бірінші жағдайда ол заңды және жеке тұлғалардың ақша
Екінші жағдайда кәсіпорындардың еңбекке ақы төлеуге, кредиттер бойынша
Инфляция өндірістік сфераға, халықтың көптеген жігінің материалдық жағдайына,
Инфляцияның классикалық көзі — мемлекеттік бюджет тапшылығы Қазақстан
Инфляцияның дамуына инфляциялық нәтижені тудырған жаңа салықтарды —
Инфляцияның дамуының қосымша факторы пайдаланылатын кредиттер бойынша пайыздарды
Айтылған факторлар өндіріс шығындарын — өндірушілер инфляциясын арандатушы
Бағалардың артуы жағдайында халықтың, әсіресе жеке кәсіптік және
Сонымен түйіндей келе, кенеттен болған инфляция алдын ала
Егер баға жайлап өсе бастаса, ол жағдайда тұрғындар,
ІІ. Қазақстан Республикасындағы инфляция және оны реттеу негіздері
2.1 Қазақстандағы инфляцияның пайда болуы және оның ерекшеліктері
Осы күндері Қазақстанда қалыптасып отырған
Қоғамдық өндіріс құрылымы қаржы баға
Қеңес экономикасының 70 – ші жылдың даму
өнеркәсіп өндірісі мен ауыл шаруашылығы арасындағы алшақтық;
ауыр өнеркәсіп пен жеңіл өнеркәсіп арасындағы сәйкессіздік;
шикізат өндірісі мен дайын (түпкі) өнімдер өндірісінің
әскери өндіріс пен азаматтық өндіріс арасындағы
материалдық өндіріс пен материалдық емес өндіріс арасындағы
Бұл диспропорциялар Кеңес экономикасының өзінде бағалардың инфляциялық
Қазақстанда қалыптасқан өндірісаралық, оның ішінде шикізат өндірісі мен
Сонымен түйіндей келе, Қазақстан Республикасындағы инфляцияның дамуы –
2.2 Қазақстан Республикасындағы қазіргі кездегі
инфляцияның даму қарқынын талдау
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің 2008 қазандағы берген
Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі агенттігінің ресми деректері
2008 жылдың қараша айында 2007 жылға қарағанда
2008 жылдың қараша айында қатты отын 4.7%,
Ақылы қызмет көрсетудің ішінде білім беру
Сонымен 2008 жылдың 1 – жартыжылдығында ресурстардың нетто
2008 жылдың 1 жартыжылдығында борыштық капитал бойынша
2008 жылдың 1 – жартыжылдығында жалпы сыртқы борыш
Тұтастай алғанда, 2008 жылы тамызда шілде айына қарағанда
Тұтыну бағалары құрылымы бойынша неғұрлым жоғары деңгейде азық-түлік
2008 жылы инфляция динамикасына тән ерекшеліктердің ішінде барлық
2004 жылдан бастап Ұлттық Банк ақша-кредит саясатын жүргізу
Ақша-кредит саясатының 2004-2007 жылдарға арналған негізгі бағыттарында негізі
Алдыңғы жылдарға көз жүгіртсек 2007 жылы жылдық инфляция
Тұтыну бағаларының өсуінің басты себептері азық-түлік тауарларының қымбаттауы
2007 жылы азық-түлік тауарларының құрылымында бағалардың жоғарылауы тіркелген
Азық-түлікке жатпайтын бағалар тобына да бағалардың өсуі байқалды.
Ақылы қызмет көрсету құрылымында тұрғындық-коммуналдық қызмет көрсету аясында
Орта жылдық инфляция 7,6% құрады, 2006 жылғы
2008 жылғы инфляция деңгейі жыл басынан бергі уақытта
Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі агенттігінің ресми деректері
2007 жылдың шілдесінде азық-түлік тауарларының ішіндегі жұмыртқа –
Азық-түлікке жатпайтын тауарлар ішінде де бағаның жоғарылауы байқалды:
Ақылы қызмет көрсетулер арасында да баға жоғарылады көлік
2007 жылдың басынан бастап тұтыну нарығында бағаның жоғарылауы
2007 жылдың шілдедегі инфляция жылдық деңгей бойынша –
Сонымен осы көрсеткіштерді талдай келе, инфляция деңгейі соңғы
2.3 Инфляция салдарынан туындайтын проблемаларды талдау
Сонымен біз инфляцияны екі типке бөлдік – сұраныстың
Инфляцияның үйлестірімді әсері. Ал енді инфляцияның зардабын зерттейік.
Баға деңгейі және ЖІӨ арасында белгілі бір қарым-қатынас
Атаулы және нақты табыс. Бұл сұраққа жауап беру
Егер атаулы табысыңыз бағаның өсу деңгейіне қарағанда тезірек
Нақты табыстың
пайыздық өзгеруі =
Егер атаулы табыс 10% өссе, ал баға деңгейі
Тұрақты атаулы табыс алушылар. Атаулы және нақты табыс
Классикалық мысалға зейнеткерлерді алуға болады, оларға тұрақты зейнетақы
Мүлік иелері. Инфляция мүлікті сақтаушыларға да үлкен зардап
Қарыз алушы және несие беруші (дебитор және кредитор).
2004 жылдан бастап Ұлттық Банктің
Негізгі мақсатты орындау үшін Ұлттық Банкке
- мемлекеттің ақша – кредит саясатын әзірлеу және
- төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз
- валюталық реттеуді және валюталық бақылауды
- қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге ықпал
Ұлттық Банктің негізгі мақсаты мен
Инфляциялық таргеттеу принциптерін пайдаланатын көптеген елдер
Ұлттық Банк 2004 жылдан бастап «базалық
2004 жылы ақша – кредит саясатының негізгі
Инфляция жағдайында Үкімет «қымбат – ақша саясатын
Жалпы алғанда, инфляцияға қарсы саясаттың ұзақ
Құнсызданудың (инфляцияның) жағымсыз әлеуметтік және экономикалық салдары көптеген
Инфляцияға қарсы саясатты сипаттағанда, екі әдістемені бөліп айтуға
Екінші әдістемені жаңа классикалық бағыттағы
Сонымен инфляция салдары барлық әлеуметтік топтарға, экономикалық секторларға
ІІІ. Инфляциямен күресу шараларын жетілдіру жолдары
3.1 ҚР да инфляцияға қарсы күресінің болашаққа
Қазақстан экономикасында сақталып отырған жақсы жағдайға байланысты Қазақстан
Еліміздегі макроэкономикалық тұрақтылыққа қол жеткізу, қаржы секторының пәрменді
Ұлттық Банктің ақша-кредит саясаты ақша агрегаттары мен теңге
2002 жылдан бастап Ұлттық Банк өзінің ең басты
Таргеттеу (ағыл. targeting – бағыт алу, бағыттау, бағытталу)
Бүкіләлемдік тәжірибеде таргеттеудің бірнеше стратегиялары ажыратылады, олардың ішінде:
6 сурет. Таргеттеу стратегиясының классификациясы
Ең бірінші болып инфляциялық таргеттеуді қолданған 1990 жылы
Инфляцияның Ұлттық Банк болжамының деңгейіне жақын болуы монетарлық
Инфляциялық таргеттеудің негізгі элементтері:
ортамерзімдік көрсеткіштерді жария ету;
ақша-кредит саясатының негізі ретінде баға тұрақтылығының институционалды келісімі;
ортамерзімдік бағдар алудағы тәуелсіздік;
ақша-кредит саясатының жоғары транспаренттілігі;
қадағалау органдарының жоғарғы жауапкершілігі.
Ұлттық Банктің инфляциялық таргеттеуге көшуінің қажеттілігінің терең түсіндіру
күшті жақтары (strenght);
әлсіз жақтары (weakness);
мүмкіншіліктер (opportuinies);
қатерлер (threans);
Күшті жақтары.
Соңғы жылдардың қорытындылары бойынша Қазақстан бұрынғы Кеңес Одағы
2004 жылдан бастап қаржы нарығындағы бақылаушы және тұрақтандандырушы
Ұлттық Банк – елдегі инфляцияны төмендетуге бағытталған ақша-кредит
Елдегі инфляция процесстерін және ликвид деңгейлерін қазіргі таңда
Ақша-кредит құралын қолдану деңгеінде де, Ұлттық Банктің дербестігі
Соңғы жылдары теңге енгізілгені кезден бастап алғаш рет
Әлсіз жақтары. Қазақстанның шикізатқа бағытталған экономикасы, экспортқа шығарылатын
Қазақстанның қаржы секторы реалды секторға қарағанда жоғарғы деңгейде
Экономикаға «долларизация» деңгейіндегі монетарлық құралдардың әсері қаржы-несие сферасын
Ұлттық Банктің бағалы қағаздар портфелі көлемінің жетіспеушілігі –
Қазақстанның 2015 жылға дейінгі индустриалды-инновациялық даму стратегиясының қабылдануы
Инфляция инфляциялық таргеттеу кезінде маңызды рөлді атқарады. Сонымен
Бүкіл әлемдік мұнайға деген баға тербелісі Қазақстан экономикасына
Отандық қаржы нарығының сиымдылығының жеткіліксіздігі оған шетел капиталын
Сонымен қорыта келе, инфляциялық таргеттеу принциптеріне көшу процесі,
3.2 Инфляцияға қарсы саясатты жетілдіру жолдары
Инфляцияның өрістеп, күшеюі экономикалық жөне әлеуметтік қарама -
1) бейімделу саясатын жүргізу немесе инфляцияға бейімделу;
Бұл кезде табыстарды, жалақыны, пайыздық өлшерлемелерді, инвестицияларды индекстеу
Компаниялар мен фирмалар қысқа мерзімде жобаларды өткізеді, жеке
2) инфляцияны төмендету немесе басу жөнінде инфляцияга
Инфляцияны жою жөніндегі шаралардың кешені қоғамның іс-әрекет етуінің
Сұраным инфляциясын жоюға ақша жөне фискалдық саясатты пайдаланудың
Инфляцияга қарсы саясат — инфляциямен күреске бағытталған экономиканы
Дефляциялык, саясат — мемлекеттің шығындарын азайту, несие үшін
Кірістер саясаты — бағаға және жалақыға оларды толықтай
Инфляцияға қарсы саясат ақшалай ұсынымды шектеудің әр түрлі
1. Орталық банктің нақты ақша эмиссиясын қысқарту
2. Барлық несие ресурстарын қымбаттату және оларға
3. Кредит мультипликаторын қысу және коммерциялық банктердің
4. Сондай мақсаттарда Орталық банктің кедитерін тікелей
Инфляцияға қарсы фискалдық саясат салықтарды көбейту, мемлекеттің шығыстарын
Салық саясаты инфляция жағдайында екі өзара байланысты, бірақ
бірішіден, мемлекеттік бюджеттің тендестігіне жету және тапшылығын жою
екіншіден, экономиканың бастапқы буындарында - өндіріс пен айырбас
Инфляцияға қарсы салық саясаты жанама салық салуды қысқартуда
Сондықтан инфляция кезінде тұтынуға салық салуға акцентпен жеңілдіктеудің
Мемлекеттің шығыстарын қысқарту бұл процесті бюджет сферасына да,
Жалпы мемлекеттік және жергілікті деңгейлердің бюджет шығыстары жайында
Бюджет шығыстарын шектеуге мыналар арқылы жетуге болады:
а) тура әдістермен — шектеумен (рестрикциялармен), яғни
ө) секвестірлеу әдісімен — барлық шығыстарды әртүрлі факторлармен
б) қолда бар кірістердің деңгейін бақылаумен;
в) мемлекеттік бюджет тапшьшылығының деңгейін шектеумен.
Кез келген жағдайда шығыстарды қысқарту дамудың көптеген үлттық
Мыналардың нәтижесінде инфляцияның екінші типін—шығындардың (өндірушілер инфляциясының) өсуінен
1) жалақыны көбейту;
2) үйымдық сипаттағы себептер бойынша шаруашылық механизмінің
3) шикізат жөне энергетикалық ресурстар иелерінің инфляциялық тосулары,
Өндіріс шығындарымен байланысты болатын инфляцияны жою өзара байланысты
Инфляцияны төмендету проблемаларының бірінші блогы экономикалық тұрақтандырудың бүкіл
Біріншіден, еңбек өнімділігінің уәждемелік ынталандырмаларын, оның тиімді нәтижелеріне
Сауда - делдалдық сфераға қарағанда өндірістік сфераның басымдығын
Инфляцияны жеңіп шығу жөніндегі шаралар жүйесіндегі қажетті элемент
Бәсеке механизмін жасау монополияға қарсы шараларды жүргізумен, меншіктің
Инфляцияға ықпал етудің ең түбегейлі құралы экономиканы мемлекеттік
Жалақыны реттеу бастапқы ( қол жеткен ) деңгейден
Сыртқы экономикалық қызметті қамтып көрсететін төлем балансы тарапынан
Төлем балансының ағымдағы тапшылығын қысқартуға жалпы импортталатын тауарлар
Инфляцияны басқаруды жақсарту және инфляцияға қарсы саясат шараларының
Ұлттық Банктің негізгі міндеті ретінде бағалардың түрақтылығын қамтамасыз
Австралия, Канада, Финляндия, Жаңа Зеландия, Испания, Швеция, Ұлыбритания
Ұлттық Банк рыноктық мөлшерлемелерді репо мөлшерлемесімен айқындалатын кейбір
Қазіргі уақытта инфляциялық таргеттеуді еңгізуге дайындық шеңберінде мынадай
Инфляциялық таргеттеуге көшуге қажетті база жасау үшін Ұлттық
- ашық рынок операцияларын кең ауқымды көлемде жүргізуге
- өзінің бағалы қағаздар портфелін ұлғайту;
- бағалы қағаздардың қайталама рыногын дамыту;
- трансмиссиялық тетіктің үлгісін, яғни репо мөлшерлемесі өзгерісінің
- инфляциялық таргеттеуді пайдалана отырып, шешім қабылдау қағидаттарын
Жоғарыда жазылған мәселелерді қортындылай келе қазіргі таңда біздің
3.3 Қазақстан Республикасының инфляцияға қарсы 2009-2010 жылдарға арналған
2008 жылы 10 қарашада Премьер- Министр Кәрім Мәсімовтың
10 қарашадағы жағдай бойынша еліміздегі инфляция деңгейі 8,8%
Үкімет еліміздегі жанар-жағармайдың бағасын едәуір төмендетуге қол жеткізді.
Осы мерзім ішінде елімізде азық-түлік бағасы 9,5
Тұтыну тауарларының төмен бағасы – Маңғыстау, Ақтөбе, Қарағанды
Инфляцияға қарсы күреске барлық өңірлердегі ӘКК-лер белсенді ат
2007 жылдың екінші жартысында басталған әлемдік қаржы рыноктарындағы
Қазақстан Республикасының Үкіметі, Ұлттық Банкі мен Каржы нарығы
Өтімділіктің жаһандық тапшылығын тудырған қаржы дағдарысының екінші толқыны
Бұл отандық экономиканы тұрақтандыру және оңалту жөнінде қосымша
Қазақстан Республикасының Үкіметінің, Ұлттық Банкінің және Қаржы нарығы
Жоспардың мақсаты Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық жағдайға жаһандық дағдарыстың
Мақсатқа жету үшін Үкімет, Ұлттық Банк пен Қаржылық
Қаржы секторын тұрақтандыру.
Жылжымайтын мүлік рыногындағы проблемаларды шешу.
Шағын және орта бизнесті қолдау.
Агроөнеркәсіптік кешенді дамыту.
Инновациялық, индустриалдық және инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру.
Жобаны қаржылық қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық
Үкімет, Ұлттық Банк пен Қаржылық қадағалау агенттігі «Самұрық-Қазына
Жоспарды іске асыру бойынша негізгі оператор болып «Самұрық-Қазына»
2007-2008 жылы қабылданған шараларға келер болсақ ағымдағы жылдың
Экономикалық өсу қарқынының төмендеуі жағдайында Үкімет контрциклдық бюджет
Ағымдағы жылғы 10 айда инфляция деңгейі 8,8% -ды
Жалпы алғанда тұрақтандыру шараларын жүзеге асыру арқылы еліміздің
Қорытынды
Зерттеу жұмысының І – бөлімі «Инфляцияның теориялық аспектілері»
- Инфляция түсінігі, пайда болу себептері;
- Инфляция түрлері мен факторлары;
- Инфляция әлеуметтік - экономикалық салдарлары.
Инфляция қоғамда ақшаның құнсыздануы, бұл процесс қарқынды да
Инфляция жағдайында Үкімет «қымбат – ақша» саясатын
Қазақстан Республикасындағы инфляцияның дамуы – мемлекеттік бюджет тапшылығына
Бағалардың өсуі тұрғындардың нақты табысын төмендетеді. Сондықтан кәсіподақтар
Курстық жұмыстың ІІ – бөлімі «Қазақстан республикасындағы инфляция
- Қазақстандағы инфляцияның пайда болуы және ерекшеліктері;
- ҚР инфляцияның қазіргі кездегі даму қарқынын талдау;
- Инфляция салдарынан туындайтын проблемалар
2004 жылдан бастап Ұлттық банктің
Негізгі мақсатты орындау үшін Ұлттық банкке
мемлекеттің ақша – кредит саясатын әзірлеу және жүргізу;
төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз
валюталық реттеуді және валюталық бақылауды жүзеге
қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге ықпал
Ұлттық банктің негізгі мақсаты мен
Курстық жұмыстың соңғы бөлімінде келесідей мәселелер келтірілді:
-ҚР-да инфляцияға қарсы күресінің болашаққа арналған бағыттары;
- Инфляцияға қарсы саясатты жетілдіру жолдары;
- Қазақстан Республикасының инфляцияға қарсы 2009-2010 жылдарға арналған
Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 2006 жылғы жолдауында айтқандай:
Қазақстан экономикасында сақталып отырған жағдайға байланысты Қазақстан Республикасының
Еліміздегі макроэкономикалық тұрақтылыққа қол жеткізу, қаржы секторының пәрменді
Ұлттық Банктің ақша-кредит саясаты ақша агрегаттары мен теңге
Сонымен тоқсан сөздің тобықтай түйініне келетін болсақ, инфляция
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Бухгалтерия-Жұмабек Жанділдин «Қазақстан экономикасының «қызуы» қандай?». // Айқын
Бимендиева Л.А. «Экономикалық өсу – ұлттық экономиканың қызмет
Бердалиев К.Б «Қазақстан экономикасын басқару негіздері»,
Алматы – 2001.
Жүнісов Б., МәмбетовҰ., Байжомартов Ү. «Нарықтық экономика
Көшенова Б.А. «Ақша, Несие, Банктер, Валюта қатынастары»
Алматы «Экономика»-2000ж
Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие», Алматы
Мэнкью Н.Г. «Макроэкономика», Москва 1999 г
Мауленова С.С. «Экономикалық теория». Алматы – 2004.
Мамыров Н.Қ., Есенғалиева Қ.С. «Микроэкономика». Алматы –
Назарбаев Н.Ә. Қазақстан Республикасының ұзақ мерзімдік
Райханов Н. «Қазақстанның экономикалық реформа жолы өзінше»
«Экономикалық саясат», // Экономика Алматы - 2002
Ільясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. «Қаржы», // Алматы,2005ж.
«Макроэкономика», Н.Қ. Мамыров, М.Ә. Тілеужанова. Алматы –
Қазақстан Республикасының президентінің халыққа жолдауы. 2006 жыл, маусым
«Банки Казахстана» №3, 2006ж. // Қазақстан Республикасының Ұлттық
Сәйденов Әнуар. Ұлттық валюта: белесті жылдар бедері. //Егемен
«Банки Казахстана» №1, 2005ж. // Қазақстан Республикасы
«Банки Казахстана» №10, 2005ж. //Досниязова А.К. Инфляционное таргетирование.
«Банки Казахстана» №8, 2006ж. //Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
Қаржы-инвестициялық журнал «LS(Личный счет)» №2(17) Қыркүйек-қазан 2008жыл
Г.С.Вечканов, Г.Р.Вечканова «Макроэкономика» Москва 2008г
Егемен Қазақстан газеті 26 қараша 2008 жыл.
3
Пайыз ставкаларын таргеттеу
Номиналды жалақына таргеттеу
Номиналды табысты таргеттеу
Инфляциялық таргеттеу
Курстық таргеттеу
Монетарлық таргеттеу
Таргеттеу стратегиялары
Инфляциялық таргеттеу және оның Қазақстанда қолданылуы
Ақша-кредит саясатының режімдері
Мемлекеттің инфляцияға қарсы саясаты
Қазақстан Республикасындағы инфляциялық жағдай
2003-2006 жылдардағы инфляцияны төмендету саясаты және инфляцияны таргеттеудің Қазақстанда қолданылуы
Инфляция және Қазақстандағы инфляцияға қарсы саясат
Қазақстан Республикасының инфляциялық жағдайы және инфляциялық процесс
Ұлттық экономикадағы инфляцияға қарсы саясат және инфляциялық таргеттеу
Инфляция - елдегі баға деңгейінің өсуі
Инфляцияның түрлері мен факторлары