Оқу және тәрбие процесін ұйымдастыру
Мазмұны
Кіріспе
I . Кәсіби мектептердегі техникалық білім жүйесі
Кәсіби мектептердегі оқу процесін ұйымдастырудың формалары
1.2 Білім беру барысында инновациялық технологияларды қолдану 5
II Техниқалық шығармашылық пәндердің әдіс-тәсілдері мен ұйымдастыру формалары
2.1 Техникалық шығармашылық пәндерді және оны оқу барысында
2.2 Арнайы пәндерді ақпараттандыру
Қорытынды 13
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
29
30
Кіріспе
Техникалық және кәсіптік білім беру орта білім берудің
Техникалық және кәсіптік білім беру студенттерді даярлаудың біліктілік
1) техникалық және қызмет көрсету еңбегінің жалпы мамандықтары
2) техникалық және қызмет көрсету еңбегінің қиын (ұйқас)
3) техникалық еңбектің жоғарғы білікті мамандарын даярлауға, оларды
Орта білімнен кейінгі кәсіптік және техникалық білімді мемлекеттік
Кәсіптік және техникалық білім беру жүйесі келесі деңгейлерден
1) бастапқы кәсіптік білім ;
2) орта кәсіптік білімнен тұрады.
Бастапқы кәсіптік білімді кәсіптік лицейлер мен кәсіптік мектептерде
Бастапқы кәсіптік білімді жеке мамандықтар бойынша оқу мерзімінің
Бастапқы кәсіптік білім мекемелері Қазақстан Республикасының барлық азаматтарына
Кәсіптер бойынша оқу бағдарламаларының мазмұны, оларды игерудің нормативтік
Бастапқы кәсіптік білім мекемелерінде күндізгі, кешкі және қашықтықтан
Өндірістік оқытулар оқу – өндірістік шеберханаларда, лабораторияларда, полигондарда,
Өндірістік тәжірибе кәсіп бойынша профильдік ұйымдарда (өнеркәсіпте, мекемелерде)
Орта кәсіптік білім негізгі жалпы, орташа жалпы және
Зерттеу тақырыбының мақсаты – кәсіби мектептердегі болашақ
Зерттеу тақырыбының нысаны – кәсіби мектертерде болашақ технология
Зерттеу тақырыбының міндеттері:
техникалық және кәсіптік білім беруді дамытуды теориялық-әдіснамалық жағынан
техникалық және кәсіптік білім беруді ғылыми – әдістемелік
техникалық және кәсіптік білім беру теориясы мен тәжірибесін
Құрылымы: жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан,
1 Кәсіби мектептердегі техникалық білім жүйесі
Қазіргі өскелең өмір талаптарына сай жастарға білім және
Қазақстан Республикасында жастарға білім беру процесі халқымыздық ұлттық
Заңда көрсетілген білім беру жүйесінің негізгі міндеттері:
• жеке адамның рухани және күш – қуат
• азаматтықты, халықтың, қоғамның және мемлекеттің алдындағы жеке
• Республика тұрғындарына жалпы және кәсіптік білім алу
• жеке адамның шығармашылық қабілеттерін және эстетикалық тәрбиесін
• қазақ халқының мәдениеті мен дәстүр – салтын
Қазақстан Республикасының "Білім туралы" Заңы негізінде білім беру
Кәсіптік білім берудің әрбір сатысындағы білім беру мазмұны
Мектепке дейінгі тәрбие отбасында және мектепке дейінгі ұйымда
Орта білім беру Қазақстан Республикасының азаматтарына мемлекеттік оқу
Жалпы білім беретін орта мектептің мақсаты адамгершілігі, әр
Кәсіптік мектепте оқу мерзімі – 2-3 жыл, кәсіптік
Кәсіптік бастауыш білім, кәсіптік мектептер мен кәсіптік лицейлерде
Кәсіптік орта білім колледждерде, училищелерде негізгі, жалпы білім
Қосымша білім беру үшін денешынықтыру – сауықтыру, техникалық,
Сонымен, білім мен тәрбие беру – бұл республика
1.1 Кәсіби мектептердегі оқу процесін ұйымдастырудың
Тұтас педагогикалық процесті құраушы екі басты процестің бірі
Мұнда білім беру – мұғалімнің оқу материалын меңгертуге
Қазіргі түсінікте оқытудың мынадай белгілері бар: 1) екіжақты
Дидактика (гр. Didaktikos – оқытушы, didasko – оқушы,
Дидактика ғылым ретінде оның пәні аясында әрекет ететін
Дидактика принципі немесе оқыту принципі – бұл негізгі
Педагогикадағы оқытудың принциптері тәрбиемен бірге дидактикалық негізде құрылады.
Дидактикада принциптер жүйесі мыналарды қамтиды:
1-оқытудың ғылымилық, жүйелілік принципі;
2-оқытудың көрнекілік принципі;
3-саналылық және белсенділік принципі;
4-теория мен практиканың байланыстылық принципі;
5-білімнің шамаға лайықтылығы мен оқушылардың жас
6-білім беру мен тәрбиенің байланыстылық принципі;
7-білімді берік және тиянақты меңгеру принципі;
Оқыту процесінде бұл принциптер бір-бірімен өзара тығыз
Оқу орындарының даму тарихында оқытуды ұйымдастырудың әр
Білім ортасында сабақты оқытуды ұйымдастырудың бірнеше формалары бар:
Саяхат – пәндер бойынша жоспарланып, мектептің жалпы іс
Семинар сабағы – бұл арнайы немесе жекелеген
Семинар сабақтары оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге
Практикумдар – курс тарауы аяқталғаннан кейін оқушылардың өз
Мұғалім оқу бағдарламасының материалдарын және мектептің нақтылы
Факультативтік сабақтар – оқудың формасы оқушылардың қалауы
Үй жұмысы – бұл жұмыста оқушылардың дербес
Оқыту – білім берудің негізгі жолы. Оқыту оқытушы
Форма – сыртқы пішін, түр, қалыптасқан белгілі
Сабақ – оқушылардың топқа ұйымдасқан, класс (сынып, топ)
Оқу процесін ұйымдастыру формасы сыныптық-сабақтық жүйесінің ерекшеліктері:
- оқушылардың жас және дайындық деңгейлерінің шамалас
- әр сынып жылдық оқу жоспары бойынша
- оқыту процесі - бірлескен бір-бірімен жалғасқан
- әр сабақ бір пәнге ғана арналуы
- сабақтың арнайы кесте бойынша өтуі;
- мұғалімнің жетекшілік ролі;
-оқушылардың оқу – танымдық іс-әрекеттері қалыптастыруда оқушылардың оқу
Әрбір сабақта логикалық, психологиялық, ұйымдастыру бірліктері болуы тиіс.
Сабақтың типіне байланысты сабақтың құрылысы. Сабақтың
Жаңа білімді меңгеру сабағы:
1.Ұйымдастыру кезеңі
2. Мақсат, міндеті.
3. Жаңа білімді хабарлау.
4. Бекіту.
5. Қорытынды.
6.Үйге тапмырма.
Әдіс – тәсілдерді, білімді құрастыру сабағы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Мақсат, міндеті
3. Үй тапсырмасын сұрау.
4. Жаңа сабақты хабарлау.
5. Бекіту.
6. Қорыту.
7. Үйге тапсырма.
Практикада білім қолдану сабағы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Мақсат, міндет.
3. Білімді бекіту, қолдану және дағды мен іскерлікті
4. Қорытынды.
Жалпы және жүйелік сабағы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Мақсат–міндеттерін анықтау.
3. Білімді бекіту,қолдану.
4.Бақылау сабағы.
5. Қорыту және жүйелеу сабағы.
Қабілетті, білімді, білу қабілеттерін тексеру сабағы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Сабақтың мақсаты, міндеттері.
3. Бақылау мазмұнымен,тапсырмасымен, оны орындау тәсілдерімен
таныстыру.
4. Өздігінен жұмыс.
5. Қорытынды.
Біріккен сабақ:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Аралас сабақ.
3. Оқу материалын қайталау, жүйелеу және жинақтау.
4. Сабақтың қорытындысы [4].
Оқу және тәрбие процесін ұйымдастыру:
1. Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие процесі
2. Білім беру ұйымдары жүзеге асыратын оқу
Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмыстарын жоспарлау
Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмыстарының есебі
3. Білім беру ұйымдарындағы бағдарламалары оқу процесінің
4. Оқу және тәрбие процесі білім алушылардың,
Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қатысты күш көрсету, моральдық
5. Азаматтарды күндізгі бөлімдерінде оқыту уақыты мерзімді
6. Әскерге шақырылуға дейінгі және шақырылу жасындағы білім
7. Білім беру ұйымдары білім алушылардың білім беретін
Білім беру ұйымдары білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы
8. Негізгі орта, жалпы орта, техникалық жіне
9. Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім
10. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі
1) білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды
2) кәсіптік даярлығының бағалауды және біліктілікті берді қамтиды.
Жоғары білімнен кейінгі кәсіптік оқу бағдарламаларын
11. Білім беру ұйымдары кәмелетке толмаған білім алушылардың,
Техникалық және кәсіптік білімді енгізу, біздің республикамыздың
1.2 Білім беру барысында инновациялық технологияларды қолдану
Инновациялық процестің осы кезеңдеріне байланысты инновациялық іс-әрекеттің үш
Бірінші кезеңде мұғалім жаңалықтың қажеттілігін дәлелдеу арқылы жаңалық
Содан кейін, мұғалім инновациялық іс-әрекеттің екінші кезеңіне көшеді,
Жаңалықты енгізу уақыты аяқталғаннан кейін инновациялық іс-әрекет үшінші
Қазіргі кезеңдегі қоғамның жедел дамуы ғылым мен техниканың
Бастауыш кластың білім беру жүйесіне ерекше мән беруіміз
Мұғалім мен оқушының бірлік одақта қызмет істеуі, бір-біріне
Инновациялық оқыту арқылы оқытудың түрлерін, әдістерін, құралдарын үздіксіз
Инновациялық оқытуды тиімді пайдалану – болашақ мамандарды жаңа
Қазақ тілі – мемлекеттік мәртебемізді, ұлттық келбетімізді танытатын
Ол үшін сабақты мұғалім қызықты, тартымды өткізуі керек.
мұғалімнің сабаққа жаңашылдық, шығармашылық әрекеті;
көрнекті құралдарды тиімді пайдалану;
оқушының білімге деген қызығушылығын арттыру;
сабақтың әдіс-тәсілдерін түрлендіру.
Мұғалім өз пәнін жетік білумен қатар үнемі шәкірттерінен
Пәннің төңірегінде ғылыми жаңалықтармен оқушыларды қаруландырады.
Оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеп ізденуіне бағыт береді. Оқытудың
Инновация деген ұғым латын тілінде жаңарту, жаңалық өзгеріс
Инновациялық білім беру – тұлғаға бағытталу, білім берудің
Жаңа енгізілген немесе инновация адамның кәсіптік қызметінің бәріне
Инновация — жаңалық, жаңашылдық, өзгеріс деген ұғымды білдіреді.
Білім берудегі инновациялық процестердің мәнін педагогиканың маңызды екі
Бұның барлығы педагогикалық жаңалықты жасау, игеру және пайдалануда
Үйренудiң үлкен мәнді интенсификациялары үшiн белсендi жұмыстың
Интенсификацияның негізгі мақсаттары келесi талаптарды қанағаттандыруы керек:
1. Оқушылардың мүмкiндiктерiнiң максимумына және биiк белсендiлiктiң нақты
2. Мақсаттар бiр уақытта принциптi қол жетерлiк болуы
3. Оқушылар мақсатты сезiнуi керек; олар әйтпесе жұмыста
4. Оқушының мақсаты ең жақын дамытылатын аймақтағы
5. Мақсатқа жету үшін шарттардың өзгеруi, мүмкiндiктермен
Оқу барысының интенсификациясы студенттердiң психофизиологиялық кәсiби әзiрлiгiнiң процессiн,
Үйретушi программаның әсерінің әбден жетiлуiнiң акмеологиялық позициясы мен
Үйренудiң интенсификацияның мәселесiнде кибернетикалық оқу ақпарының белгiлерiнiң физикалық
Шет тiлдерінде оқытудың қазiргi әдiстері және технологияларының процесстiң
Оқудың талап ететiн қарқынды мәселелерiнiң өз шешiмдерiнiң арасында
Келешекте дистанционды оқыту процессі, компьютерлер және әр
2 Техниқалық шығармашылық пәндердің әдіс-тәсілдері мен ұйымдастыру формалары
2.1 Техникалық шығармашылық пәндерді және оны оқу барысында
Қазіргі ғылым мен техниканың кең қанат жайған кезеңінде
1.Олар оқушыларға тақырып шеңберінде немесе белгілі бір
2.Оқыту жүйесінің көп деңгейлі жетілдірілуі олардың тарамдалуы мен
Оқытудың мәңгілік сауалы: “нені оқыту,қалай оқыту”күн өткен сайын
-озық тәжірибелерді, түрлі педагогикалық әдістерді, жаңа педагогикалық технологияны
-өз білімін жетілдіру негізінде оқушының жеке тұлға болуына
-оқушылардың маңызды мәселелерді өздері талдап,қорытындылауына жол ашу;
Кәсіптік білім педагогикасы кәсіптік білімнің жекелеген (жеке) аспектісіне
Келешек маманның қажетті білімді, шеберлікті және дағдыларды меңгеру
Ақпараттық – коммуникативтік технологияларының қайнап дамуы жағдайында, маманның
Біз кәсіптік оқыту процесінің мектепте оқыту процесі сияқты
Бірақ, кәсіптік білімнің арнайы пәндері бойынша электрондық оқулықтар
Кәсіптік білім бойынша электрондық оқулықтарды құрастыру кәсіптік жеке
Келешек мамандарды кәсіби дайындаудың мазмұнды жағын қарастыра келе,
Көптеген кәсіпорындарда жұмысшы кадрларды дайындау деңгейі жұмыстың технологиялық
Компьютерлік технологияларды енгізу жұмысы барысында компьютерлік қолдауы бар
1. Сценарий қалыптастыру (нақты көрсетілген компьютерлік тапсырмалары бар
2. Сабақтың әр кезеңіне уақытты есептеу;
3. Сабақтың мақсатын міндеттерін, жүру барысын, практикалық тапсырмаларды
Компьютерлік технологиялардың білім-берудің гуманистік концепциясын іске асыруда үлкен
пәндік білім бағыттылығынан оқушылардың танымдық іс-әрекеттерін игеруге ауысуы;
шешімі шоғырландырып ойлауды қажет ететін, вербальды және бейнелі
оқушылардың іс-әрекетін басқаруда оның нәтижелілігін оқудан тыс оперативті
Қазіргі заманғы «Білім беру жүйесін ақпараттандыру» өзекті мәселелеріне
облыс мектептерінің және білім берудің басқа да мекемелерінің
электрондық оқу бағдарламалары және құралдарымен жеткіліксіз қамтамасыз етілуі;
оқу-тәрбие процесінде оқушылардың компьютерлік технологияларды пайдаланып іздену, зерттеу
білім беру мекемелерінің қызметінде оқушылардың қызығушылығын, бейімділігін және
білім беру мекемелерінің жаһанданған ақпараттық ресурстарына, бірінші кезекте
Перспективалар:
- салалық ақпараттық жүйені құру;
- барлық білім беру ұйымдары мен мекемелерін қазіргі
оқушылардың өз бетімен, жеке, топтық жұмыстарын, компьютерді пайдаланып
оқушылардың жеке ерекшеліктер, бейімділіктер, қызығушылықтар және мұғалімдердің педагогикалық
білім беру жүйесінде инновациялық процестерді ақпараттық және бағдарламалық
оқу процесіне интернеттегі дидактикалық материалдар қорын тарту;
компьютерлік тестілерді, білім беру сапасын бақылау және мониторингтің
мемлекеттік, орыс және шетел тілдерін үйренуде компьютерлік қолдауды
жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану және енгізу саласында педагогикалық
басқару ақпаратын жедел жинау, сақтау және талдау
электрондық оқу басылымдарын әзірлеу және енгізу процестерін жетілдіру,
Бүгінгі уақыт талабына сәйкес мемлекетіміздегі 2015 жылға дейінгі
Жаңа экономикалық жағдай және тенденция қоғам дамуының ерекшелігіне
Жаңа технологиялық біліммен қарулану функциясы арқылы оқушылар бойындағы
Ақпараттық технологиялардың кең мүмкіншіліктерінің бірі – интернет жүйесі.
Жалпы оқытуда және тұлғаның жан-жақты дамуына және қалыптасуына
Арнайы пәндерді ақпараттандыру – бұл ақпараттық технологияның құралдарын
білім беру жүйесінің басқару механизміндегі ғылыми-педагогикалық ақпараттар мен
ақпараттық қоғам жағдайында жеке тұлғаның даму бағыттарының міндеттерін
үйренушінің интеллектуалдық қабілетін дамытуға, өздігінен білім алуға, түрлі
үйренушінің білім деңгейін бағалау мен бақылау әдістерін талдау
Қазақстан Республикасы бiлiм беру жүйесiн, оның ішінде арнайы
Тәжiрибе жүзiнде дәлелденгенiндей, кез келген мұғалiм мен әкiмшiлiктiң
Студенттердің жалпы оқу біліктілігіне жататын оқу-компьютерлік біліктіліктерін «клавиатурамен
Демек, оқыту процесінде ақпараттық технологияны қолдану білім мен
Сонымен, арнайы пәндерді оқыту процесінде компьютерді қолдану оқытушы
Сурет 1 - Ақпараттық технологиялар арқылы мамандардың кәсіби
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, кәсіби лицейдегі білім беру бағдарламасын жүзеге
Жаңа экономикалық жағдай және тенденция қоғам дамуының ерекшелігіне
Қазақстан Республикасындағы оқу мен тәрбие жүйесін техникаландыру мен
Жаңа технологиялық біліммен қарулану функциясы арқылы оқушылар бойындағы
Білім беруді ақпараттандыру – бұл ақпараттық технологияның құралдарын
Қоғамда ақпараттандыру, есептеу техникасы құралдары кеңінен таралуымен байланысты,
Қазір білім беру мекемелерінің алдында күрделі инновациялық міндеттер
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Рыскельдина А.А. Кредиттік оқыту жүйесі жағдайында тіл
маманы студенттерінің кәсіби бағыттылығын дамыту. Афтореферат
Олжабаева Л.К 12-жылдық білім көшу жағдайында
Білім туралы заң//Егемен Қазақстан.-2008.-5-7 беттер.
http://kasipkerlikatyrau.kz/kaz/uploads/start_pl/upr_predpr4.doc
Әбиева Ж., Бабаев С., Құдиярова А. Педагогика. Алматы:
О.А. Цапова Кредиттік жүйе. Біліктілігін арттыру курстарының лекция
Қаланова Ш.М., С.М. Өмірбаев Қазақстан Республикасының жоғары оқу
С.М. Өмірбаев Кредиттік оқыту жүйесі: принциптер мен концепциялардың
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005 -
Сарбасова Қ.А., Шаушекова Б.Қ. Педагогика негіздері. Қарағанды, 2004.
Ж.А. Кулекеева, Г.Н. Гамарник, Б.С. Әбдрасилова — Алматы:
Тұлғаның кәсіби бағыттылығын дамыту үрдісінің моделі.- Абылай хан
Әдебиеттер:
1 . Білім туралы. - Об образовании: Қазақстан
2. Г.Қ. Нұрғалиева, С.Мусин. Салыстырмалы педагогика. -Алматы: Ғылым,
3. Қ.Жарықбаев, С.Қалиев. Қазақтың тәлім-тәрбиесі. - Алматы: Сана,
4. Ж.Қоянбаев, Р.Қоянбаев. - Астана, 1998.
5. Е.Сағындықұлы. Педагогика. - Алматы, 1999.
Ақпараттық технологиялар арқылы мамандардың кәсіби маңызды қасиеттерін жетілдіруде
Болашақ маманың ақпараттық технологияны оқытудың көкейкестi мәселелерi бойынша
Бiлiм беру жүйесiн басқару мамандарын жаңа ақпараттық технологияны
Мамандарды даярлаудың бiлiктiлiгiн көтеру және қайта даярлау
Бiлiм мекемелерiнiң мамандарының қажеттiлiгiн қанағаттандыру: информатика, ақпараттық саласы
Бiлiм беру жүйесінде ақпараттық ресрустарын қалыптастыру
Оқу процесi мен ғылыми-әдiстемелiк жұмыстарға жаңа ақпараттық технологияны
Бiлiм беру мекемелерiн ақпараттандырудың ғылыми-әдiстемелiк бағыт бойынша жетекшiлiк
Тәрбие процесін ұйымдастыру
Жаңашыл педагогтардың тәжірибесін оқу – тәрбие үдерісінде пайдалану
Бастауыш мектептің оқу-тәрбие процесін гуманизациялауда оқушыларды жекелеп оқыту
Бастауыш сыныптарындағы оқу – тәрбие процесін гуманизациялауда оқушыларды жекелеп оқытудың педагогикалық негіздері
Мектептегі оқу-тәрбие процесін басқару мазмұны мен оны ұйымдастыру
Мектеп жұмысын жоспарлау
Мектептің оқу тәрбие процесі
Бастауыш сынып жетекшісінің оқушылармен ұйымдастырылатын тәрбие жұмыстарының теориялық және әдістемелік негіздерін зерттеу
«Оқу қызметіндегі квалиметрия» пәнінің оқу-әдістемелік нұсқауы
Педагогиканың теориялық, методологиялық негіздері. Тұтас педагогикалық процестің теориясы мен практикасы