АУДИТОРЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ САПАСЫН БАҚЫЛАУ
МАЗМҰНЫ
беті
КІРІСПЕ 3
1 АУДИТОРЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ САПАСЫН БАҚЫЛАУ
1.1 Аудиторлық қызмет көрсетудің Қазақстандық рыногының сапасын бақылау
1.2 Аудиторлық фирмалардағы аудиторлардың жұмысын ұйымдастыру
1.3 Аудиторлық ұйымның жұмыс сапасын бақылау
2 АУДИТОРДЫҢ ЖҰМЫС ҚҰЖАТТАРЫ
2.1 Аудитті құжаттау
2.2 Жұмыс құжаттарына қойылатын талаптар
2.3 Жұмыс құжаттарын толтыру және пайдалану
ҚОРЫТЫНДЫ 27
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Сапаны қамтамасыз ету процедуралары аудиторлық фирманың ішкі құжаттарында
Курстық жұмыстың мақсаты – аудит жүргізу кезіндегі жұмыс
Фирмаішілік ереже-нұсқаулар мен стандарттардың көлемінің аудиторлық фирманың көлеміне
Егер тексеруге жұмыскерлерінің саны 10 адамнан аспайтын және
Өз клиенттеріне аудиторлық қорытынды бермейтін, яғни, жалғаспалы қызмет
Қазіргі кезде бақылау жасау функциясы не құқығы бар
жүргізілетін тексерулердің мақсаты мен міндеттерін клиенттің толық түсінбеуі;
өткізілген аудиттің сапасына бақылау жасаудың дәл анықталған процедураларының
Аудиторлық қызмет жүйесінің ажырамас бөлігі ретіндегі бақылау жасау
Бұдан туындайтын сұрақ: мұндай бақылауды кім жүзеге асырады
Аудиторлық фирма аудиторлық процедуралардың мазмұны, мерзімі және көлемі
Аудиторлық қызметтің сапасын бақылау
Аудиторлық қызмет көрсетудің қазақстандық рыногының сапасын бақылау мәселелері
Қазақстанда аудиторлық қызмет көрсету рыногы шартты түрде екі
Жергілікті аудиторлық компаниялар бүгінгі таңда халықаралық аудит стандарттарын
Тексеру жүргізу әдестемесін, яғни нені және қалай тексеретіндігін
Аудитордың өз клиентіне қосымша қызметтер көрсетуіне, мысалы, аудит
Жұмыстардың ондай қосарлануы аудитордың тәуелсіздігі принципін бұзғандық болып
Аудит осы мемлекетте қабылданған стандарттар мен принциптерге сәйкес
Алайда, іс-тәжірибеде клиенттер аудиторлардың қатал, бірақ әділетті қорытынды
Аудитор кәсібінің ерекшелігі – олардың маңызды қоғамдық міндетті
Клиентке сапалы қызмет көрсету үшін аудиторлық фирмалар өздерінің
Әрбір аудиторлық фирма өзінің ұйымдық құрылымын өз бетінше
Ірі аудиторлық фирмалардың басқару құрылымы төменгілерден тұрады:
директорлар кеңесі;
директор;
аудит объектілері бойынша департаменттер;
кеңес беру департаменті;
маркетинг бөлімі, бухгалтерия, ақпараттық, заңгерлік бөлімдер және т.б.
Орташа аудиторлық фирмалардың ұйымдық құрылымында төмендегі лауазымды қызмет
фирманың директоры;
фирманың аудит жөніндегі директоры;
кеңес беру бөлімі;
мүліктерді бағалау, заңгерлік, ақпараттық, шаруашылық және т.б. бөлімдер.
Бұл мәселе бойынша жеткілікті түрде толық ақпараттарды (1,
Оқулықтардан алуға болады. Сондай-ақ осы бөлім үшін тиімдірек
Ірі аудиторлық компаниялар, сондай-ақ, халықаралыө фирмалар аудитті мынандай
Аға аудитор аудиттің жеке бір субъектісінде топтың жұмысын
Менеджер немесе супервайзер, қағида бойынша, бір уақытта бірнеше
Компанияның партнерлары. Халықаралық тәжірибеде аудиторлық фирмалар партнерлықтың заңды
Аудиторлық қызметтің сапасына бақылау жасау бірнеше аспектілерде жүзеге
негізгі аудитордың өз ассистенттерінің жұмысына бақылау жасауы;
аудиторлық фирманың аудиторлардың жұмысына бақылау жасауы;
сыртқы бақылау.
Негізгі аудитордың өз ассистерінің жұмысына бақылау жасауы. Негізгі
Аудиторлық фирманың аудиторлардың жұмысына бақылау жасауы. Орташа және
Ағымдағы файлдар – жұмыс тобының жетекешісі тексерген құжаттар.
аудиттің жалпы жоспраға және бағдарламаға сәйкес орындалғандығы;
жасалынған жұмыстардың және олардың нәтижелерінің тиісінше құжатталғандығы;
айқындалған аудиторлық процедуралардың мақсатына жеткендігі;
тексеру нәтижелерінің қаржылық қорытынды есептің дұрыстығы жөнінде ой-пікір
Тұрақты файлдар – сарапшылар кеңесі мен аудиторлық фирманың
қызмет көрсету процесіндегі екі жақтың міндеттері мен шарттары
клиенттің ішкі бақылау жүйесіндегі негізгі кемшіліктер және оларды
аудиторлық тексеру нәтижелерін қарастыру хаттамалары және т.б.
Аудиторлар жұмысының сапасына сыртқы бақылауды мемлекеттік органдар жүзеге
Кейбір экономистер белгілі бір аудиторлық фирма жұмысының сапалылығына
220 «аудиторлық жұмыстың сапасына бақылау жасау» деп алатын
жалпы аудиторлық фирма жұмысының сапасына қатысы бар процендуралар;
нақты аудит өткізудің сапасына қатысты процедуралар.
Фирма жұмысының сапасы. Сапаны қамтамасыз ету процедуралары аудиторлық
Фирмаішілік ереже-нұсқаулар мен стандарттардың көлемінің аудиторлық фирманың көлеміне
Егер тексеруге жұмыскерлерінің саны 10 адамнан аспайтын және
Өз клиенттеріне аудиторлық қорытынды бермейтін, яғни, жалғаспалы қызмет
Қазіргі кезде бақылау жасау функциясы не құқығы бар
жүргізілетін тексерулердің мақсаты мен міндеттерін клиенттің толық түсінбеуі;
өткізілген аудиттің сапасына бақылау жасаудың дәл анықталған процедураларының
Аудиторлық қызмет жүйесінің ажырамас бөлігі ретіндегі бақылау жасау
Аудиторлық фирма аудиторлық процедуралардың мазмұны, мерзімі және көлемі
Аудиторлық фирмалардағы аудиторлардың жұмысын ұйымдастыру
«220 Аудит жұмысының сапасын бақылау» ХАС сәйкес
Аудитор
Персонал
Аудитордың ассистенті
Аудитор – аудитке байланысты ақырғы жауапкершілікті көтеретін тұлға.
Персонал – фирманың аудиторлық қызметіне тартылған барлық серіктестер
Аудитордың ассистенті – аудитор болып табылмайтын жеке аудитті
Қазіргі әдебиеттерде аудит жүргізу кезінде функция көзқарасынан мынандай
Аудиторлық ұйымдардың жетекшілері
Аудиторлық тексерулердің жетекшілері
Бас аудиторлар
Аудиторлық тексерулердің қатардағы қатысушылары.
Аудиторлық қызметтің жетекшісі - ұйым атынан аудиторлық есептілікке
Клиент ұйымының жетекшілерімен келіссөз жүргізеді;
Аудиторлық тексерудің жетекшісін тағайындайды және ұйымның аудитына бағытталған
Аудиторлық есептілікте көрсетілген тексерілген ұйымдардың қаржылық есептілігінің ақиқаттығы
Аудиторлық фирманың жетекшісі аудиторлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы
Аудиторлық тексерудің жетекшісі нақты берілген ұйымға тексеру жүргізу
Аудиторлық тексерудің жетекшісі мынаған жауапты:
Ұйымға және нақты ұйымның ағымдағы жұмысын бақылауға
Жұмысты жоспарлау процедурасына байланысты
Жүргізілген аудиттің сәйкестігіне және оның қорытындысы бойынша аудиторлық
Аудиторлық есептіліктің мазмұны мен қорытындыларына әсерін тигізуі мүмкін
Аудиторлық тексеруші болып аудиторлық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы
Бас аудитор – берілген немесе аудиторлық тексеру жүргізу
Бас аудитор жауапты:
Дайындыққа, аудиторлық процедураларының қорытындысына құжаттық рәсімдеу;
Оған жауапты тексерудің қатардағы қатысушылардың жұмысын ұйымдастыру
Тексерудің қатардағы қатысушылары – бас аудиторға немесе тексеру
Аудиторлық ұйымдар өз алдына басқарудың басқа құрылымын орната
1.3 Аудиторлық ұйымның жұмыс сапасын бақылау.
Әрбір аудиторлық ұйымда жұмыс сапасын бақылаудың фирмаішілік жүйесін
Аудиторлық ұйым жұмысының сапасын бақылау жүйесіне төмендегілер
Барлық қызметкерлердің аудиторлық фирманың тәуелсіздік, адалдық, объективтілік, құпиялылық
Өз қызметін сапалы жүргізу үшін білімі, білікті, кәсіби
Біліктілігі берілген тапсырмаға сай кәсіби мамандарға аудиторлық тапсырмалар
бақылау және iстелiнген жұмыстың тексеруi бұл сапа қажеттi
Аудиторлық фирмада және одан тыс жерлерде де нақты
сол сияқты жүйелi сенiмдiлiктi тексеру және жұмыстың сапасын
қабылдану онына мiндеттердiң ол жүктелген лайықсыз орындауларын орындамау
Қатал орындалу ұйымдастыру - әдеп аудиторлық қағида аудиттiк
Клиентiнен нақты тексерушiсiнiң тәуелсiздiгiнiң қағиданы сақтауына бақылау аудиттiк
Аудит жүргізу кезінде жұмыс сапасын бақылау.
Аудиттiк фирманы жетекшiсі жетекшi және нақты тексерудiң бас
Аудиттің жұмыс құжаттары
Аудитті құжаттау
230 «Құжаттау» деп аталатын Халықаралық аудит стандарттарында
Жұмыс құжаттарының жалпы мақсаты – аудитордың аудитті нормативтік-құқықтық
Олар аудитті жүргізу және жоспарлау кезеңіне көмектеседі;
Олар аудиторлық жұмысқа шолу жасауға және аудитке бақылауды
Оларда аудиторлық қорытындыны растаушы процедуралардың орындалуы нәтижесінде алынған
Жұмыс құжаттарында аудитор аудиторлық жұмыстардың жоспарлануы, сипаты, орындалған
Аудит практикасында жұмыс құжаттарының унификациясы (бір ізге салынуы)
Жұмыс құжаттарын стандарттау бірқатар артықшылықтарды қамтамасыз етеді:
Жұмыс құжаттарын дайындау және оған шолу жасаудың тиімділігін
Жұмыстарға шолу жасауды жеңілдетеді;
Сапаны бақылауға қолдау көрсетуге мүмкіндік береді.
Жұмыс құжаттарының нысаны мен мазмұнына төмендегі факторлар әсер
Көрсетілетін қызметтің сипаты;
Аудиторлық қорытынды есептің нысаны;
Клиент бизнесі;
Ішкі бақылау жүйесінің жағдайы;
Аудитті орындау процесінде қолданылатын әдістеме.
Жұмыс құжаттарындағы ақпараттар аудитор атқарған жұмыстардың және маңызды
Кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық нысаны және ұйымдық құрылым туралы ақпараттар;
Заңдық құжаттардан, келісімдерден және жинақтардан үзінді немесе олардың
Ревизияланатын кәсіпорынның аудитін жоспарлау процесінің негіздемесі;
Аудиторлық тексеруді өткізу бағдарламасы;
Орындалған аудиторлық процедуралардың өткізілу уақытын және көлемі, сонымен
Ассистенттер орындаған жұмыстарды аудитордың тексергендігінің және талдағандығының дәлелдеулері;
Аудиторлық процедураларды кімнің және қашан орындағандығы туралы көрсетулер;
Аудиторлардың сарапшыларымен, кеңесшілерімен және үшінші жақтың басқа да
Аудитордың өз клиентіне жіберген хаттарының көшірмелері, оның ішінде
Клиенттен немесе оның өкілдерінен алынған хаттар;
Аудиторға тапсырылған аудиттің маңыздырақ аспектілеріне қатысты түсіндірулер;
Шоттардың, экономикалық субъект қызметінің көрсеткіштері мен тенденцияларының талдауы,
Өткен есепті кезеңдердің қаржылық қорытынды есебінің, сонымен бірге
Өткізілген аудиттің нәтижесі бойынша аудитор жасаған қорытынды пікірлер.
Жұмыс құжаттарына қойылатын талаптар
Жұмыс құжаттары төмендегі ақпарттарды растауға тиісті:
бухгалтерлік жазулар қаржылық және басқа да қорытынды есеп
жұмыс бірдей жоспарланған және бақыланған;
аудитті жоспарлау мақсаты үшін ішкі бақылау жүйесін түсінуге
дәлелдеулер алынған, аудиторлық процедуралар жүзеге асырылған және тексерулер
Аудитор оның дайындаған жұмыс құжаттарын аудиторлық қорытынды жасау
тексеруші баланс
банк шоттарынан үзінділер
түгелдеу тізімдемесі
дебиторлар мен кредиторлардың тізімдемесі
келіп түскен және шыққан негізгі құралдардың, материалдық емес
Тексеруші балансты жұмыс құжаттарының «жон арқасы» деп жиі
Жұмыс құжаттарының толық саны әрбір аудиторлық ұйымның өзінің
аты, толтырылған мерзімі және оларды дайындаған қызметкердің фамилиясы;
пайдаланылған символдардың сурттемесі;
ұқыпты және мұқият дайындалуы.
Әрбір құжаттың бас жағында төмендегі ақпараттар болуға тиісті:
клиенттің аты және паканың номері;
кезеңнің басы және аяғы
жұмыс құжатының мазмұны;
жұмыс құжатының ағымдағы немесе негізгі папкаға жататын-жатпайтындығы.
Тестілер жазылған барлық жұмыс құжаттарында тест жүргізгендердің аты-жөні,
жинақтаушы және баланс пен негізгі кестедегі цифрлардың қайдан
қосымша және негізгі кестелердің арасында, сонымен бірге жұмыс
аудитор жылдар бойынша динамикаға қатысты шын ақпараттар алу
егер шоттарда қорытынды түзетулер жасалған болса, жөнделген болуға
кестелердегі цифрларды тексеру үшін өткізілген тестілер көрсетілуге тиісті.
Аудитті өткізу үшін аудиторға қажет кестелерді клиенттің өзі
Әрбір белгі аудиттің белгілі бір процедураларынынң орындалуын көрсететін
Барлық белгілеулер мен символдарға сол бетте немесе фирмаішілік
Жұмыс құжаттарын толтыру және пайдалану
Аудит аяқталғаннан кейін аудит жөніндегі директор немесе топтың
Тұрақты құжаттардың картотекалары;
Ағымдағы құжаттардың картотекалары.
Тұрақты құжаттардың картотекасында келесі аудитті өткізу процессінде пайдаланылатын
Клиенттің қаржы-шаруашылық қызметімен танысу үшін жаңа жұмыскерлерді дайын
Есеп саясаты және есеп процедуралары туралы ақпараттарды сақтауға;
Ішкі бақылау жүйесінің жұмысына қатысты ақпарттарды қамтамасыз етуге;
Келешекте өзгермейтін жұмыс құжаттрын жыл сайын жаңадан дайындау
Қайталанатын жағдайларға дайын сілтемелер алуға;
Клиент бизнесіне қатысы бар ақпараттарды құжаттауға.
Тұрақты аудиторлық папкада: жарғының және құрылтай келісімшарттарының, статистикалық
Ағымдағы құжаттардың картотекасы: жоспарланған жұмыстарды жазу үшін және
Қаржылық қорытынды есепке шолу жасау құжаттары;
Аудиторлық тексерудің жоспары мен бағдарламалары;
Нақты тексеру жүргізу нәтижесі бойынша құжаттар;
Арнайы мақсаттағы құжаттар.
Бөлімдердің ішінде құжаттарды тиісті бөлімшелерге бөлуге болады. Бөлімдер
Арнайы мақсатта пайдаланылатын құжаттардың аудиторлық тексеру жүргізуге тікелей
Жұмыс құжаттарын пайдалану. Меншік құқығы. 230 «Құжаттау» деп
Құпиялықты сақтау. Өзінің практикалық қызметінде аудитор клиенттің құпиялығы
Жұмыс құжаттарын сақтау. Аудитордың жұмыс құжаттарын қанша уақыт
Егер жұмыс құжаттры жойылатын болса, онда ол аудиторлық
Қорытынды
Қорытындылай келе, аудиторлық тексеріс жүргізу келісім-шартты ресми құжат
Аудиторлық қызметті жүргізудің өндірістік жағдай мен ақпарат жүргізудің
Аудит стандарттары мен нормаларының ерекшеліктері. Стандарттарды аудиттің теориясы
Аудиторлық қызметтің жалпы стандарттарының қызметінің жалпы стандарттарының негізін
Қазақстанда жергілікті орындарда Қазақстандық фирмаларға тексерістерді жүзеге асыратын
Егер сұраныс туралы сөзге келсек, онда директивтік органдар
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Шеремет А.Д., Суйц В.П., Аудит, М, «ИНФРА»6 2001,
Жандаулетов А.У76 Стандарты аудита на практике, Консалтинговая компания
Әжібаева З.Н., Байболтаева Н.Ә., Жұмағалиева Ж.Ғ. А 34
Международные стандарты аудита, т. 1 стандарт 230 «Документация»,
Қазақстан Республикасының «Аудиторлық қызмет туралы» Заңы, 5 мамыр
Халықаралық аудит стандарттары
Қаржылық есептің халықаралық стандарттары
Дүйсенбаев К.Ш., Егембердиева С. К., Дүйсенбаева З.К. Аудит
ҚР аудиторларының Этика Кодексі. Алматы, Қаржы-қаражат, 1995.
Дюсембаев К.Ш. Теория аудита: Учебник. – Алматы:
Юдина Г.А., Черных М.Н. Основы аудита: учебное пособие.
Шеремент А.Д., Суйц В.П. Аудит: Учебник. М.: ИНФРА-М,
Ажибаев З.Н. Аудит: Учебник. – Алматы: Экономика, 2004
Нурсеитов Э.О. Аудит: краткое руководство. Алматы, ТОО «Издательство
Ержанов М.С. Аудит-1: Учебник. Алматы, Бастау, 2005
Кочинев Ю.Ю. Аудит: теория и практика, СПб.: Питер,
Абленов Д.О. Финансовый контроль и углубленный аудит: теория,
Бычкова С.М. Международные стандарты аудита: учеб. пособие /
Жарылгасова Б.Т. Международные стандарты аудита: учеб. пособие /
Мазуренко А.А. Зарубежный бухгалтерский учет и аудит: Учеб.
28
Аудитордың жұмыс құжаттары
Аудиторлық тапсырманы жасау
Аудиттің мәні, мақсаттары, міндеттері және маңызы
Аудиторлық қызметтің негіздер
Аудит стандарттары және аудитордың кәсіби этикасы
Аудиттің стандарттары мен теория элементтері
Аудитті құжаттау — аудит жұмысының маңызы
Қаржылық есеп беру аудиті
Аудит қызметінің этикасы
АУДИТТІ АҚПАРАТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ