АКЦИЗ САЛЫҒЫН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТӨЛЕУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ МӘНІ МЕН МАҢЫЗЫ 5
1.1 Салықтың түсінігі, ерекшеліктері және элементтері 5
1.2 Салык жүйесінің түсінігі және құрылу принциптері 12
1.3 Қазақстан Республикасының салық жүйесінің даму кезеңдері 19
2 АКЦИЗ САЛЫҒЫН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТӨЛЕУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 24
2.1 Акциздің құрылу негізі 24
2.2 Акциздің төлеу мен есептеу тәртібі 29
2.3 Акциздердің бюджет кірісіндегі орны 37
3 АКЦИЗ САЛЫҒЫН АЛУДЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ЖОЛДАРЫ 40
ҚОРЫТЫНДЫ 49
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 52
КІРІСПЕ
Нарықтық қатынастар жағдайында салық жүйесі экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі
Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі он жылдан астам уақыт бойы
Қазақстан Республикасының «Бюджетке төленетін салықтар және басқа да міндеті
Нарық жағданында акциз салығының төлеу шарттарының қалыптасуына байланысты заңдық
Дипломдық жұмыстың мақсаты акциз салығының салық жүйесі ішіндегі мәнін
Алға қойған мақсатқа жету үшін өзара байланысқан келесі шаралар
1.салықтың маңызы мен мәнін ашу;
2.салық жүйесінің түсінігін, ерекшеліктерін және принциптерін зерттеу;
3.Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі ішіңдегі акциздің ерекшелігін қарау;
4.акциз салығының құрылу негізін қарастыру;
5.акциз салығының бюджет кірісіндегі орнын анықтау;
6.салық жүйіесінің мәселелерін қарастыру және жетілдіру жолдарын ұсыну.
Жұмыстың зерттеу пәні болып мемлекет пен салық төлеуші -
Ақпараттық, базасына Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң актілері, Қазақстан Республикасының
Практикалық (тәжірибелік) негізіне Қазақстан Республикасы Табыс министірлігінің жоспарлық және
1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ МӘНІ МЕН МАҢЫЗЫ
1.1 Салықтың түсінігі, ерекшеліктері және элементтері
Салықтар дегеніміз, жалпы мемлекеттік қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында, мемлекеттік жоғарғы
Көптеген экономистер салықтардың түсінігін, мәнін ашуға тырысты. Алғаш рет
Салық теориясына Ресейдің ғалымдары да өзіндік үлес қосты. Н.
Ал А. Соколов: " Салық дегеніміз мемлекет шығындарын жабу
Жиналған салықтарды мемлекеттің саясаттарын жүргізуге қолдану қажеттілігін айтады.
Мысалы, Гуреев В.И. салықтарды “міндетті жарна” деп атайды және
Ал салық жөнінде, мемлекеттің заңды және жеке тұлғалардан тиісті
Осы автордың айтуы бойынша, егер қандай да болмасын міндетті
Қазақстандық, белгілі экономист-ғалым Қарағүсова Г.Ж. " салықтар деп, жалпы
Қаржылық қүқық саласының Қазақстан бойынша берілетін бір әйгілі ғалымы
1 Салық-әрқашан мемлекет тарапынан енгізілінеді және алынады. Бұл жерде
2 Салық-мемлекеттің біржақты түрде белгілейтін төлемі. Бұл жерде мемлекет
3. Салық- әрқашанда ақшадай түрдегі төлем. Осы белгісі бойынша
4. Салық- әрқашанда ақшаларды еріксіз алу. Бұл жерде салық
5. Салық- заң жүзінде белгіленген ақшаларды алу. Мемлекет салықтарды
6. Салық- міндетті төлем. Салық төлеушінің салық телеу жөніндегі
7. Салық- тек құқылық формада қездесетін төлем. Салықтар нормативтік
8 .Салық- тек мемлекеттік кіріске түсетін төлем.
9. Салық- тұрақты ақша міндеттемелерін туғызатын төлем.
10. Салық- баламасыз төлем. Яғни, салық қандайда болмасын көрсетілген
А.И.Худяковтың айтуы бойынша салықтардың басты белгісі салық нысанасының ауысуы,
Ал мемлекеттік заңды тұлғалардың салықтарды мемлекет қарамағына түскенімен, олардың
Салықтар әркашаңца мемлекет пен халықтың жан-жақты мұқтаждықтарын қанағаттандыру және
Енді салық салу саласында міндеттемелерін және олардың орындалу тәртібін
Салық заңдарында белгіленген салық элеметтеріне мыналар жатады: салық төлеуші;
Салық төлеуші- өз меншігі есебінен салық төлеу жөніндегі заңды
Сонымен, Қазақстан аумағындағы салық төлеушілер мыналар болып табылады:
Кез келген ұйымдық-құқықтық формадағы заңды тұлғалар
1) Қазақстан Республикасының заңдары бойынша заңды тұлға болып табылатындар;
2) біздін республикамызда заңды тұлға ретінде тіркелмегендер, бірақ басқа
Қазақстан Республикасының жеке тұлғалары, яғни азаматтары, шетелдік азаматтар және
Салық салу обьектісі - заңда көзделген тауарлық-материалдық игіліктер жасалатын
Қазақстанда заңда көзделген салық салу обьектілері мыналар болып табылады:
а) заңды және жеке түлғалардың кірістері (табыстары, пайдалары және
в) мемлекет тарапынан көрсетілетін қызметтер;
г) өнімдер мен қызметтердің ( жүмыстардың ) қосылған құны;
д) тауарлардың кейбір топтары мен түрлері;
е) шаруашылық айналымы;
ж) қаржылық операциялар;
з) табиғи ресурстарды пайдаланушылардың төлемі
Бұл жерде ескертетін бір жай, қандай да болмасын заң
Салық салу бірлігі - есептеу үшін берілген салық объектісінің
Мысалы, жер салығында- 1 гектар, 1 шаршы метр, 1
Салық ставкасы - салық салу бірлігіне қатысты салық мөлшері
бөлінеді. Тұрақты ставкалар - түсетін табыс мөлшерін есепке алмай,
Пропорционалды ставкалар - бірыңғай пайыз түрінде белгіленеді, бұл жерде
Прогрессивті ставкалар - табыстар мен мүліктердің өсуіне байланысты күрт
Қарапайым прогрессивтік ставкалар - мүліктің немесе табыстың құны артқан
Күрделі прогрессивтік ставкалар - табыс екіге бөлініп, әрқайсысына көбейетін
Регрессивті ставкалар - салық салу объектісінің өсуіне қарамастан төмендетіле
Салықты есептеу тәртібі әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы, кәсіпорындардың жеке
Кейбір әдіс бойынша, төлеушінің жылдық нақты мезгілінде тапқан табысының
Салықтың есептелген сомасын төлеу кезінде бұрын осы табыстан ұсталған
Салықтардың төлеу тәсілдері. Салықтарды төлеудің үш тәсілі бар, деклорация
Салық төлеу мерзімі - салықтар мен басқа да міндетті
Салық жеңілдіктері - төлеушілердің заңда көзделген жағдайда, салық төлеуден
Мысалы, табыс салығы бойынша - мынадай заңды тұлғалардың табысы
Сонымен, салықтардың мәнін қарастыра отырып, мемлекеттің салықтарды дамыту мен
Біріншіден, қоғамның барлық мүшесі елдің қауіпсіздігін және ел ішіндегі
қоғамның барлық мүддесі үшін әскери күштер мен қоғамдық тәртіпті
Екіншіден, қоғамда мемлекетті
Үшіншіден, қоғамдағы білім беру және емдеу мекемелерін толығымен ақылы
1.2 Салык жүйесінің түсінігі және құрылу принциптері
Жас тәуелсіз еліміздің қомақты бюджеті болуы жолында, мемлекеттік қазынаның
Қандай да болмасын мемлекеттің атқаратын қызметінің ең маңызды, басты
Салықтар мемлекеттің басқа да атрибуттары сияқты мемлекеттер құрыла бастаған
Алғашқы кездерде мемлекетті ұстауға қажетті қаражаттар сол мемлекет тұрғындарынан
Салықтардың, салықтық құқықтың мемлекеттермен қатар пайда болуы олардың құқықтық
құқықтық принциптері көрініс берген. Әртүрлі меншік нысандарының теңдігі, олардың
Сонымен салықтардың экономикалық мәні мынада: салықтар шаруашылық жүргізуші субьектілер
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір
Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін
Салықтардың функционалдық, сипаттамасын нақтыландыру, яғни қызметтеріне талдау жасау арқылы
Бірінші, фискалдық қызмет-салықтардың және басқа да міндетті телемдердің бюджетке
Үшінші қызметі - салықтық реттеу, яғни реттеуші қызмет-салық нарықтарының
Мемлекет үстінде аталған салықтардың қызметін қолдана отырып салық салу,
жүйесін анықтап, олардың қызмет атқару тұтқасын әзірлейді. Салық салу
Енді осы қызметтер жөнінде қалыптасқан, дәстүрлі көзқарастармен шектеліп қана
1.фискалдық немесе жұмылдыру қызметі арқылы мемлекет тиісті шығындарын қаржыландыруға
2.қайта бөлу қызметі арқылы мемлекет экономика аясының әртүрлі саласына
3.ынталандыру қызметі - экономиканы дамыту, техникалық жаңарту және т.б,
4.шектеу кызметі, салық саясаты арқылы мемлекетке тиімсіз (пайдасыз) өндірістердің
5.бақылау-есептеу қызметі, кәсіпорындар мен азаматтардың табыстарын, өндірістің құрылымы мен
Мемлекет мына жоғарыда көрсетілген салықтардың қызметін пайдалана отырып еліміздің
Салық категориясының нақты формалары болып құқық органдарымен тағайындалған салық
Салық жүйесі тікелей және жанама салықтардың ара қатынасынан тұрады.
Жанама салықтың субьектісі, мемлекет пен төлеуші арасьында болатын делдал,
Тікелей салықтар өз кезегінде нақты мүлік түрлерінің әрқайсына төленетін,
Тікелей салықтардың біреулерін тек заңды түлғалар, келесісін тек-жеке тұлғалар,
Жанама салықтар құрамы да әр түрлі - акциздер және
Нарықтық экономикалық қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты немесе
Салық жүйесінің құрамы мынадай: қаржы қатынастары және осы қатынасты
Сонымен салық жүйесінің өте маңызды және күрделі құрылым екенін
Сондықтан, қандай да болмасын дамыған елдің салық жүйесі бізге
Бірақ дамыған елдерінің салық жүйесінің тенденциясын және жалпы сипаттамасын
Салық салу кезінде мемлекет белгілі бір принциптерді колданады. Салық
Салықтар жөніндегі ілімнің тұңғыш қарлығаштары, саяси экономикалық, теорияның ең
Кезінде салық жүйесін құрудың төрт қағидасын Адам Смит ұсынған
1.Біршіш қағида - салық әрбір салық төлеушінң тапқан табысына
2.Екінші қағида - салық мөлшері мен оны төлеу мерзімі
3.Үшінші қағида - ыңғайлылық қағидасы, яғни әрбір салық төлеушіге
4.Төртінші қағида - үнемділік қағидасы, яғни салық алу кезінде
Салық салу кезінде, аталмыш принциігіерді басшылыққа алу барысында мемлекет
Қазіргі кезде қолданылатын салық салу прпнциптері тікелей салық салу
1.Салық салмағының тең болуы, яғни әркім мемлекет қорына "
2.Салық жүйесінің қарапайым және анық болуы, яғни салық төлеушілерге
3.Салық салудың теңділігі және әділеттілігі, яғни әлеуметтік-экономиқалық мақсаттарға жету
4.Салыктарды басқару және заңдылықты сақтау жөніндегі әкімшілік шығындар мүмкіндігінше
Қазіргі кезеңде, мемлекет алдында тұрған бірден-бір күрделі мәселе -салық
Біріншісі, тапқан (алған) игіліктерге негізделген яғни мемлекет тарапынан көрсетілетін
Екіншісі, төлеу қабілеттілігі принцппіне негізделген. Бұл жерде салық айырмашылығы
Мельников В.Д. өз еңбегіңде дүние жүзілік мәні бар салық
Дүние жүзілік тәжірибеден өткен ол принциптер мыналар:
1.Салық салу формаларын белгілеу барысында карапайым формаларды қолданған жөн.
2.Салық жүйесі мүмкіндігінше бейтарап болуы тиіс. Былайша айтқанда, мемлекет
3.Прогресивті салықтардың орнына тікелей пропорционалды салықтарды басымырақ пайдалану.
5.Салық жүйесі экономикалық қызметтердің жақсаруына және күрделі жұмсалымдардың өсуіне
Сонымен салық жүйесі мемлекеттің экономикалық саясатымен анықталатын, үстінде аталған
1.3 Қазақстан Республикасының салық жүйесінің даму кезеңдері
Мемлекеттің қаржы көздерін жасақтаудың ең негізгі құралы болып табылатын
Салық жүйесін мемлекетпен заңды тұлғалар арасындағы қаржы қатынастарының жиынтығы
мен салық қызметі жиынтығы құрайды.
Кез келген мемлекеттің салық жүйесі оның әлеуметтік, саяси, экономикалық
1 Қарапайым салық жүйесі
2 Әкімшілік басқарудағы салық жүйесі
3 Жаңашыл салық жүйесі
Енді осы салық жүйесі кезендерінің өзіндік ерекшеліктерін айтып көрсетіп,
Қазақ феодалдары мал жайылымдарына арналған ең құнарлы жерлерді өз
аудандарына малдың жиырмадан бір бөлігі зекетті, ал жер өндейтін
Сонымен бұл қарапайым салық жүйесі сол аймақтағы байлар мен
Революция төңкерілісінен кейін жаңа Үкіметтің билік алуы Казақстан аумағында
Бұл салық жүйесінде әкімшілік - командалық басқару етек алды.
Қазақстанның 1992 жылға дейін өзіндік салық жүйесінің болмағанын айта
Осы мақсатта Қазақстан Республикасының 1991 жылдың 25-желтоқсанында қабылданған "
Қабылданған Заңға сәйкес 1992 жылдың бірінші қаңтарынан Қазақстан Республйкасында:
1 Жалпы мемлекеттік салықтар;
2 Жалпыға міндетті төленетін жергілікті салықтар мен алымдар;
3 Жергілікті салықтар мен алымдар енгізілді;
Дегенмен, өмірге келген әрбір жаңа құбылысқа кездескен ерекшеліктермен қатар
Салық санының көптіті, айналымды анықтаудың қиындығы шектен тыс дәлелсіз
Қазақстан Үкіметі 1995 жылдың басында салық реформасының үзақ мерзімді
Осы концепцпясы іс жүзіне асырудағы бірінші кезең Қазақстан Республикасы
Енді бұрын қызмет еткен 45 түрлі салықтар мен алымдардың
Қазіргі уақытта, 2002 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасының
Салық жүйесінде басты орынды салықтардың түрлері алатып сөзсіз. Қазақстан
1 Корпорациялық табыс салығы;
2 Жеке табыс салығы;
3 Қосылған құнға салынатын салық;
4 Акциздер;
5 Жер койнауын пайдаланушылардың арнайы салығы мен төлемдері;
6 Әлеуметтік салық
7 Жер салығы
8 Заңды және жеке түлғалардың мүлкіне салынатын салық;
9 Көлік құралдарына салынатын салық.
Салық төлеушінің салық заңдарына сәйкес мемлекет алдында туындаған міндеттемесі
Мемлекет салық қызметі органы арқылы салық төлеуішден - оның
Жоғарыдағы Қазақстан Республикасының даму кезеңдері керсеткендей, салық жүйесінің даму
2 АКЦИЗ САЛЫҒЫН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТӨЛЕУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Акциздің құрылу негізі
Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және Қазақстан Республикасының аумағына импортталатын
Акциз салығын төлеушілер мыналар:
1.Қазақстан Республикасының аумағында акцизделетін тауарлар шығаратын;
2.Акцизделген тауарларды Қазақстан Республикасының кедендік аумағына импорттайтын;
3.Қазақстан Реепубликасының аумағында бензиннің (авиациалық бензинді қоспағанда) және дизель
4.Егер Қазақстан Республикасының зацдарына сәйкес бұрын Қазақстан Республикасының аумағында
5.Қазақстан Республикасының аумағында қызметтің акцизделетін түрлерін жүзеге асыратын жеке
Айта кететін тағы бір жай, осы ережелерді ескеріле отырып,
Қазақстан Республикасының салық кодексі бойынша акцизделетін тауарлар мен қызмет
1.спиртің барлық түрлері;
2.алкоголь өнімі;
3.темекі бұйымдары;
4.ұрамында темекі бар басқа бұйымдар;
5.бекіре және қызыл балық уылдырығы;
6.алтыннан , платинадан немесе күмістен жасалған зергерлік бұйымдар;
7.бензин ( авиациалық бензинді қоспағанда), дизель отыны;
8.жеңіл автөмобильдер (арнайы мүгедектерге арналған, қолмен басқарылатын автомобильдерден басқа);
9.атыс және газ қарулары (мемлекеттік билік органдарының қажеттіліктері үшін
10.газ конденсатын қоса алғанда, шикі мұнай акциздедетін тауардар. Қазіргі
а) ойын бизнесі;
б) лотереяны ұйымдастыру мен өткізу .
Акциз ставкаларын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді және тауар құнына
Алкоголь өніміне акциздер ставкасы су араластырылмаған (жүз пайыздық) спирттің
Алкоголь өнімдерін өндіру үшін өткізілетін спиртке акциз ставкасы алкоголь
Ойын бизнесі обьектілеріне акциздің базалық ставкасының ең жоғары және
Жергілікті өкілді органдар ойын бизнесі обьектілеріне белгілемеген базалық ставкалар
Акциз салығының обьектілеріне төмендегілер жатады:
Акциз төлеушінің өзі жасай шығарған және (немесе) өндірген және
1)акцизделетін тауарларды өткізуі;
2)акцизделетін тауарларды алыс-беріс негізінде ұқсатуға беру;
3)алыс-беріс, оның ішінде акцизделетін шикізат пен материалдарды ұқсату өнімдері
4)жарғылық капиталға жарнасы;
5)заттай ақы төленген кезде акцизделетін тауарларды пайдалануы ;
6)тауар өндірушінің акцизделетін тауарларды өзінің құрылымдық бөлімшелеріне тиеп жөнелтуі;
7)тауар өндірушілердің жасап шығарған және (немесе) өндірген және (немесе)
8)бензиңді (авиациалық бензинді қоспағанда) және дизель отынын көтерме саудада
9)бензинді (авиациалық бензинді қоспағанда) және дизель отынын бөлшек саудада
10)тәркіленген және (немесе) иесі жоқ, мұрагерлік құқығы бойынша мемлекетке
11) ойын бизнесі саласындағы қызметті жүзеге асыруы;
12) лотереяларды ұйымдастыру және өткізуі;
13) акцизделетін тауарлардың, акциз алымы маркаларынын бүлінуі, жоғалуы.
Салық кодексінің белгіленген талаптарына сай келсе, акцизделетін тауарлардың экспортына
а) этил спиртін өндіруді және оның айналымын бақылау жөніндеп
б)тауар өндірушіде аталған өнімді өндіру құқығына Қазақстан Республикасының лицеңзиясы
в) мемлекеттік медецина мекемелеріне босатылса ;
г) түтынушының сыйымдылығы 0,1 литрден аспайтын ыдысына құйылған және
Операция жасалған күн.
Салық кодексі бойынша барлық жағдайларда акцизделетін тауарларды сатып алушыға
Тауар өндіруші өзі акцизделетін тауарларды өзінің құрылымдық бөлімшелер желісі
Акцизделетін алыс-беріс тауарларын беру кезінде аталған тауарларды мердігерге (ұқсатушыға)
Алыс-беріс тауарларынан акцизделетін тауарлар әзірленген кезде әзірленген акцизделетін тауарларды
Акцизделетін тауарларлы өздерінің өндірістік қажеттеріне пайдаланған кезде аталған тауарларды
Лотерея ұйымдастырған және өткізген жағдайда салық органдарыда лотерея билеттерін
Акцизделетін өнім, акциз алымы маркалары бүлінген жағлайла бүлінген акцизделетін
Акцизделетін тауарлар, акциз алымы маркалары жоғалған жағдайда акцизделетін тауарлар,
Тұрлаулы акциз ставкасы белгіленген акцизлелетін тауарлар бойынша салық базасы
Адвалорлық акциз ставкалары белгіленген акцизделетін тауарлар бойынша салық базасы
Лотереяларды ұйымдастыру және өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру кезіндегі
Егерде спирттің барлық түріне әртүтрлі акциз ставкалары белгіленген жағдайда,
Сонымен акциз салығының құрылу негізін қарастыра отырып, оның төлеушілерін,
2.2 Акциздің төлеу мен есептеу тәртібі
Акциз сомасын есептеу белгіленген акциз ставкасын салық базасына қолдану
Ойын бизнесі бойынша акциз сомасын есептеу салық кезеңіне белгіленген
Алкоголь өнімін өндірушілер базалық ставкадан төмен акцизбен сатып алған
Емдік және фармацевтік дәрі-дәрмек өндіру және медециналық қызмет көрсету
Төтенше оқиғалар салдарынан болған жағдайларды қоспағанда, өндірілген акцизделетін тауарлар
Акциз алымы маркалары жоғалған, бүлінген кезде акциз мәлімделген ассортимент
Алкоголь өнімін таңбалауға арналған акциз алымының бүлінген немесе жоғалған
белгіленген ставка негізінде алынып жүргізіледі .
Маркада сауыттың (ыдыстың) көлемі белгіленбеген жағдайда акциз алымының бүлінген
Акциз алымы маркалары жоғалған, бүлінген кезде мынадай жағдайларда:
1.акциз алымы маркалары төтенше жағдайлар салдарынан бүлінсе, жоғалса;
2.акциз алымының бүлінген маркалары салық органдары жоюға жасалған есептен
3.Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асырылатын бензин (авиациалық бензинді қоспағанда)
Егер сатып алу-сату шарты бойынша сатып алушы аталған акцизделетін
1бензин (авиациалық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын өндіруші;
2бензин (авиациалық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын одан әрі
Бензин (авиациалық бензиңді қоспағанда) мен дизель отынын бөлшек саудада
1.бензин (авиациалық бензинді қоспағанда) мен дизель отынын заңды тұлғаларға
2.бензин (авиациалық бензинді коспағанда) мен дизель отынын жеке тұлғаларға
3 өндірілген немесе одан әрі өткізу үшін сатып алынған
Ойын бизнесі саласындағы кызметке салық «алудың қазіргі уақытта өзіндік
1 ойын столы;
2 ақшалай ұтысы бар ойын автоматы;
3 тотализатор кассасы;
4 букмекер кеңселерінің кассасы.
Лотерея ұйымдастырушысының лотерея билеттерін сатуға шығаруы лотерея бойынша салық
Айта кететін бір жай, лотерея ұйымдастырушысы өткізуге әзірленген лотерея
Акцизделетін тауарларды экспортқа өткізу кезінде салық салудан босатудың негізділігін
1.экспортталатын акцизделетін тауарларды беруге шартты (келісім шартты);
2.акцизделетін тауарларды экспорт режимінде шығаруды жүзеге асырған кеден органының
қолдана отырып әкеткен жағдайда кеден рәсімдеуін жүргізген кеден органының
3.Қазақстан Республикасының кеден шекарасындағы өткізу пунктінде орналасқан кеден органының
4.Салық төлеушінің Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасында ашылған
Қазақстан Республикасы акцизделетін тауарлар экспортын акцизден босатуды көздейтін халықаралық
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттерге акцизделееін тауарлар экспортталған кезде
Акцизделетін тауарларды экспортқа өткізу расталмаған жағдайда, мұндай өткізуге Қазакстан
Акцизделетін тауарларды (спирттің барлық түрін және газ конденсаты мен
Салық кезеңінде акцизделетін тауарлар дайындауға нақты пайдаланылған акцизделетін шикізат
Акцизделетін алыс-беріс шикізаты мен материалдарынан дайындалған акцизделетін тауарларды беру
Акциздер бойынша бюджетпен ееп айырысу кезінде күнтізбелік ай есепті
Акцизделетін ішімдік тауарлары бойынша акциздер тауар өткізілген күннен кейінгі
Өзгедей акцизделетін тауарлар бойынша акциздер:
1.салық кезеңінің алғашқы он күнінде жасалған операциялар бойынша айдың
2.салық кезеңінің екінші он күшінде жасалған операциялар бойынша айдың
3.салық кезеңінің қалған күндерінде жасалған операциялар бойынша айдың кейінгі
Алыс-беріс шикізаты мен материалдарынан өндірілген акцизделетін тауарлар бойынша акциз
Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген газ конденсатын қоса алғанда шикі
Ойын бизнесінен алынған түсім бойынша есептелген акциз жоғарыда көрсетілген
Ағымдағы төлемдер бойынша акциздің төленген сомасы төлеуші есепті кезеңдегі
Акциздің төлеу мерзімін ұзартуға болмайды.
Төлеуші салық қызметі органдарында акциздер бойынша есепке тұруға міндетті.
Салық төлеуші акциз салынатын айналымға байланысты қызмет тоқтатылған жағдайда
Төлеуші салық қызметінің тиісті органына әрбір есепті кезең үшін
Акцизді төлеу мерзімі және декларацияны беру мерзімі демалыс немесе
Акциз алымының маркаларымен таңбалауға тиіс, акцизделетін тауарларды акциздік маркаларын
Құрылымдық бөлімшелері бар акциз төлеушілер құрылымдық бөлімшелерді олардың орналасқан
Сонымен қатар құрылымдық бөлімше үшін төленуге тиіс акциз сомасы
Акциз есебін қүрылымдық бөлімшелер бойынша жасаған кезде акциз салынған
Акциз төлеушілер құрылымдық бөлімшелері үшін төлеуге тиіс акциз сомалары
Ағымдағы төлемдерді қоса алғанда, құрылымдық бөлімшелер үшін акциз төлеуді
Жеке қәсіпкер, ағымдағы төлемдерді қоса алғанда , акциз төлеуді
Акцизделетін тауарлардың импортына салық салудың өзіндік ерекшеліктері бар, тұрлауды
Импортталатын тауарларға акциздер Қазақетан Республикасының кеден заңдарына кеден төлемдерін
Жеке түлғалардың Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен нормалар бойынша
1.бекіре мен қызыл балық, бекіре мен қызыл балық уылдырығы,
2.сыра -- 5 литр;
3.спирттің барлық түрлері, арақ, шарап өнімдері, ликер арақ өнімдері,
4.темекі өнімдері, құрамында темекі бар басқа да өнімдер -
5.бензин ( авиациалық бензиннен басқа ) - 100 литр;
6.дизель отыны-150 литр;
Төмендегі тізіп көрсетілген импортталатын тауарлар акцизден босатылады.
1.жол бойы бағытында және аралық аялдама пунктерінде халықаралық тапсырмаларды
2.Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы өткізгенге дейін бүліну салдарынан
3.шетелдік дипломатиялық және оларға теңестірілген өкілдіктердің ресми пайдадануы үшін,
4.Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы өткізілетін, еркін айналыс үшін
5.сыйымдылығы 0,1 литрден аспайтын тұтынушы ыдысына құйылған және Қазакстан
Бюджетке аударылуға тиіс акциздердің сомасы банк және банк операцияларының
Уақтылы төленбеген салық сомасы, соның ішінде ағымдық төлемдер, бюджетке
Белгіленген мерзімде жеткілікті негізсіз декларациясын табыс етпеген жеке тұлғаға
Декларацияда көрсетілген салық мөлшерін оның толық төленбеуіне әкеліп соққан
Бір айдағы ағымдық төлемдер сомасының мөлшері кемітілген үшін кемітілген
Есепте көрсетілген тауарларды (атқарылған жүмысты, көрсетілген қызметті) сату жөніндегі
Салық төлеуші салық салынатын кезең біткеннен кейін оны дұрыс
2.3 Акциздердің бюджет кірісіндегі орны
Бюджеттің кірістері орталықтанған ақша қорын құру кезінде болатын мемлекеттің
Нарықтық экономикаға көшуге байланысты, бюджеттің кірістері заңды және жеке
Акциздердің 2002-2004 жылдардағы Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет кіріс ішіндегі
Кесте 1
Акциздердің 2002--2004 жылдар аралығындағы Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетіне түсуі
Атауы 2002 2002 2003 2003 2004 2004
Нақты (млн тг) Үлес салмағы (%) Нақты (млн тг)
Табыстар
Барлығы 394773 100 544673 100 605676 100
Акциздер 18956 4,8 24774 4,5 29561 4,9
Кесте 1 көрсетіліп отырғандай, акциздердің Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетінің
Акциз салығы үлес салмағының 2003 жылы 0,3 % түсуіне
Кесте 2
Түсу болжамы орындалмаған акцизделінетін тауарлар
Акцизделетін тауарлар 2004 2004 2004 2004 2003 нақты Өсу
Жоспар (млн тг) Нақты (млн тг)
Алкоголь өніміне акциз 9901,2 7546,9 -20354,3
Бензин мен дизель отына акциз 7608,9 6332,5 -1276,3 83
Акциз салығының бензин мен дизель отыны бойынша бюджетке түсу
Сонымен қатар мұнай өңдеуші компаниялар көбінесе өз өнімдерін экспортқа
Сонымен, акциз салығы кез келген жанама салық сияқты тауардың
3 АКЦИЗ САЛЫҒЫН АЛУДЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ЖОЛДАРЫ
Дамыған елдерде акциз салығын жетілдіру арнайы объективті факторлардың әсерінен
Батыс экономистерінің ойы бойынша, барлық нарықтык, экономика елдеріне тән
1 Салық жүйесі салық төлеушілердің түсінуіне және салық органдарының
2 Жеке табысқа салық салу салықтың ауыртпашылықты әділетсіз бөлуді
3 Салықтың жоғарғы ставкалары экономикалық шеішмдер қабылдауға кері әсер
4 Салық салу кәсіпорындарыды қаражаттарды инвестициялауға және балансты экономикалық
Аталып өткен мәселелердің барлығында салық жүйесінің жетілмеуі орын алып
Қазақстан әлі толығымен нарықтық экономикасы дамымаған, бұның бір себебін
Қаржы нарығында әлі де мемлекет пен оның ресурстары билік
Бұл сұраққа жауап беру үшін, біріншіден, Қазақстандағы және батыс
Түрлі экономикалық жағдайларда және әртүрлі субъектілер үшін, салықтардың бірдей
Қазақстанда табыстардың едәуір бөлігі қылмыстық немесе жартылай заңды сипатқа
Батыста салық жүйесі азаматтардың жеке табысына салық салуына бағытталған.
Ал Қазақстанға келсек, көптеген салықтық реформалар нәтижесіндегі қатардағы жалдамалы
Батыс елдерінің салық жүйесінің басқа да негізгі принциптерін Қазақстанда
Егерде Қазакстан салық жүйесінің тиімділігін карастырсақ, ол келесі принциптерге
Салық төлеушінің табысынан 30-40% -нен жоғары алынады, әйтпесе бұл
Бізде салық қызметінің барлық бастысы салық төлеушіге бағытталған, сонда
Қазақстандағы салық бақылау деңгейі салық салу жүйесінің тиімсіз болуымен
Салықтан кету тәсілі жалған құжаттар бойыпша пайда болған жалған
Қазакстандағы салық ауыртпашылығы жөнінде айта келе, яғни батыс елдерінің
Өкіншіке орай бұндай сәйкестендіру істің (жүмыстың) шын мәнісіндегі жағдайдың
Қазақстандағы салық жүйесі негізінен батыс елдерінің модельдерінің көшірмесі, нақты
Біздің елімізде керісінше, салық салудың батыс әдістері қажетті дайындықсыз
Қазақстандағы салық жүйесінің негізгі қауіпінің бірі болып, заңның көптеген
Салық жайлы Занының өте жиі өзгеруі принципі бойынша дұрыс,
Салықтық қатынастардың ақаулы мәселесі нормативті құжаттардың жеткілікті түрде анықсыз
Көптеген анықтамалар, хаттар мен жеделхаттарды шығарудың қате тәжірибесін жоюдың
Салық жүйесі -- нарықтық қатынастарының маңызды элементінің бірі және
Бұл аймақтағы дамымаған еддерінің үлкен практпкалық жене теориялық біліктілігі,
Қазақстан қоғамы таяуда мемлекеттің 2005 жылғы сыртқы және ішкі
Бүгінгі таңда Казақстаң Республикасының Президенті Н.А.Назарбаевтың Қазақстан халқына «Қазақстан
Біріншіден, экономиканы диверсификациялауға бағытталған индустриялық -инновациялық стратегияны іске асыру.
Қазақстанды жаңа технологиялар мен жаңа экономика әлеміне енгізетін экономикалық
Екіншіден, Қазақстанның шағын және орта кесіпкерлікті дамытудың түбірінен жаңа
Үшіншіден, Қазақстанда аграрлық бизнесті мемлекеттік реттеу мен қолдау жүйесін
Төртіншіден, қаржы секторын одан әрі дамыту үшін қазір құнды
Банктердің қызметі ашықтықтың ашылуы өнегес болуға тиіс. Ең алдымен
Бесіншіден, биылғы жылдан бастап, ҚР іс жүзінде әрбір отбасының
Қорытындылай айтқанда, мемлекет қаржы саясатын жетілдіруде шешімді қадам жасады,
Салық реформасын жүргізу қиындықтары, бірінде Қазақстанның экономикасы нарықтық қатынастарға
болмайды. Қоғамдық экономикалық қатынастарының калыптасуы жағдайындай, салық саласында қателіктер
1.акциз салығының ставкаларына үнемі өзгерістер мен толықтырулар енгізіліп, салық
2.Бензин мен дизель отынына салынатын акциздерді бақылау үшін автомобильге
3.Қазақстан Республикасы мен АҚШ-тың акциз салықтарының қамтылу аймақтары өте
Акциз салығы ешкімді де зорлап, мәжбүрлеп төлетуді талап етпейді.
Қазіргі жағдайда қызмет етуші акциз салығының жүйесін түбегейлі өзгерту
Бүгінгі күнде салық ауыртпаларын біршама күшейту немесе бәсеңдету нақты
ҚОРЫТЫНДЫ
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір
Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін
Мемлекеттің қаржы көздерін жасақтаудың ең ңегізгі құралы болып табылатын
Салық жүйесін мемлекет пен заңды түлғалар арасындағы қаржы қатынастарының
Кез келген мемлекеттің салық жүйесі оның әлеуметтік, саяси, экономикалық
1. Қарапайым салық жүйесі
2. Әкімшілік басқарудағы салық жүйесі
3. Жаңашыл салық жүйесі
Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және Қазақстан Республикасының аумағында импортталатын
Акциз салығын төлеушілер мыналар :
1. Қазақстан Республикасының аумағында акцизделетін тауарлар шығаратын;
2.акцизделген тауарларды Қазақстан Республикасының кедендік аумағына импорттайтын;
3.Қазақстан Республикасының аумағында бензиннің (авиациалық бензинді қоспағанда) және дизель
4.егер Қазақстан Республикаеының заңдарына сәйкес бұрын Қазақстан Республикасының аумағында
5.Қазақстан Республикасының аумағында қызметтің акцизделетін түрлерін жүзеге асыратын жеке
Нарықтық экономикаға көшуге байланысты, бюджеттің кірістері заңды және жеке
Акциздердің Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджеттің кірісіндегі үлес салмағы 2000
Акциз салығы үлес салмағының 2003 жылы 0 3 %
Алкоголь өнімі және бензин мен дизель отыны бойынша акциздердің
Болжанған ішкі өндіріс тауарлары бойынша акциздің 22413 млн теңгесінің
Акциз салығы кез келген жанама салық сияқты тауардың бағасына
Сонымен акцпиздер жүйесін жетілдіру үшін мына бағыттарды ұсынамыз: Біріншіден,
Екіншіден, бензин мен дизель отынына салынатын акциздерді бақылау үшін
Үшіншіден, Қазақстан Республикасы мен АҚШ-тың акциз салықтарының қамтылу аймақтары
Акциз салығы ешкімді де зорлап, мәжбүрлеп төлетуді талап етпейді.
Жоғарыда көрсетілген ұсыныстарды салық жүйесіне енгізбес бұрын оның заңды
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. ҚР Президенті Қазақстан халқына 2005 жылғы жолдауы
2. 3акон Республики Казахстан "О налоговой системе в Республике
3. Закон Республики Казахстан "О налогах и других обязательных
4. "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
5. Постановление Правительства Республики Казахстан "О введении обязательной маркировки
6. Постановление Правительства Республики Казахстан "О нормах провоза физическими
7. Постановление Правительства Республпки
обязательной маркпровки подакцизных товаров марками акцизного сбора нового образца
8. Постановление Правительства Республики Казахстан "О ставках акцизов на
подакцизные товары , произведенные в Республике Казахстан и ввозимые
таможенную территорию Республики Казахстан и игорный бизнес, включая лотереи
9. Инструкция № 36 МГД РК "О порядке исчисления
10. Инструкция Министерство финансов и Мснистерство государственных доходов Республики
11. Антология экономической классики . В 2-х т. -
12.Ильясов К.К , Зейнальгабдин А.Б , Ермекбаева Б.Ж Налоги
13.Карагусова Г.Д. Налоги : сущность и пракика использования .
14.Маханов Н. Анализ поступления налогов и платежей в бюджет
15.Налоговая система зарубежных стран под . ред Д.Г.Черника,- М:
16.Налоги в развитых странах .Под ед И.Г .Русаковой.- М:
17.Налоги :үчебное пособие Под ред . Д.Г. Черника.-М :
18.Налоговая системы зарубежных стран.Под ред.В.Г Князева Д. Г.Черника. -
19.0мирбаев С.М . Налоги и налогооблажение Учебно методическое пособие
20.Оспанов М.Т. Проблемы совершенствования системы управления налогами в Республике
22.Прохоров ЕА. Основы налогового право -М: Инвест фонд ,
24. Статистичиский ежегодник Под ред . Ж.А.Кулелесова.- Алматы: Қаржы-қаражат,
25. Тулегенов Н. Качество налогового аудита. Вестник МГД РК
26. Худяков А.И , Наурызбаев Н.Б. Налог: понятие, элементы
27. Худяков А.Н Налоговая система Казахстана . Подоходный налог.
28.Чекаева Е. Информатизация налоговой службы Казахстана : где мы
29. Черник Д.Т. Налоги в рыночной экономике. - М
30. Экономические теории и школы (история и современность). Курс
3
Акциз салығын қазақстан республикасында төлеудің ерекшеліктері
Салық түрлері туралы
«Қазақстан Республикасының салық қызметін ұйымдастыру» пәні бойынша оқу бағдарламасы ( syllabus)
Тікелей және жанама салықтар
Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері
Салық жүйесінің мәнімен маңызы. Акциз салығын қазақстан республикасында төлеудің ерекшеліктері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
Салық төлеушінің салық салынатын табысы
Салық ұғымы және оның әлеуметтік-экономикалық мәні жайлы
Салық туралы түсінік