Көлік құралының түрі

Алматы қаласындағы көлік ұралдарының кідірісін азайту азайту шараларын жасау
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ.............................................................................................................
1. ТЕХНИКАЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДӘЙЕКТЕМЕ...............................
1.1 Алматы қ. көше-жол желісінің сипаттамасы...........................................
1.2 Қаланың автомобильдік тұрағы, қозғалыс қарқындылығы...................
1.3 Әлеуметтік-экономикалық мәселелер......................................................
2. МӘСЕЛЕЛЕРДІ ШЕШУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ
ӘДІСТЕМЕЛІК САУЛДАРЫ.......................................................................
2.1 Кеңістіктегі қозғалыстың бөлінуі..............................................................
2.2 Біркелкі көлік ағындарының қалыптасуы.................................................
2.3 Қозғалыстың жылдамдық режимін оңтайлы ету......................................
3. ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ..........................................................................................
3.1 Алматы қ. көше-жол желісіндегі зерттеу нәтижелері...............................
3.2 Жол қозғалысын зерттеуге арналған аппаратура......................................
3.3 Стационарлы орындағы көлік құралдары қозғалысының лездік жылдамдықтарды зерттеу.................................................................................
3.4 Лездік жылдамдықтарды өлшеу.................................................................
3.5 Жылдамдықты өлшеу нәтижелерін статистикалық өңдеу......................
3.6 Біржақты қозғалыс.......................................................................................
3.7 Жол-көлік оқиғаларының статистикасын талдау.....................................
4. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ........................................................................
4.1 Алматы қ. УДС –ғы бөгеліс жағдайларды жою
іс-шараларды өңдеу............................................................................................
4.2 Алматы қ. Әуезов көшесі мен Абай даңғылы
қиылысының сипаттамасы.................................................................................
4.2.1 Жол қозғалысының сипаттамасы.............................................................
4.2.2 Көлік ағынының қарқындылығы.............................................................
4.2.3 Көлік ағынының құрамы...........................................................................
4.2.4 Қозғалысты кідірту....................................................................................
4.2.5 Кідірісті анықтаудың тәжірибелік әдістері..............................................
4.2.6 ЖКО талдау................................................................................................
4.3 Алматы қ. Абай-Әуезов қиылысындағы кідірістерді азайту
бойынша іс-шараларға өңдеу және дәйектеме жасау.....................................
4.4 Жол-көлік оқиғалары. Көліктік құралдар мен жаяу жүргіншілер
қозғалысын ұйымдастыру...................................................................................
4.5 Алматы қ. жол қозғалысының ОБП дамуын талдау..................................
4.6 Алматы қ. ЖҚБАЖ жаңартудың және дамытудың негізгі
бағыттары бойынша ұсыныстар.........................................................................
4.6.1 Негізгі мәселелер.........................................................................................
4.6.2 Негізгі талаптар...........................................................................................
4.6.3 Алматы қ. ЖҚБАЖ жаңарту және дамыту бойынша
жұмыстарды жүргізу үшін техникалық құралдар мен
бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдаудың техникалық дәйектемесі...........................................................................................................
5. ЖОБАНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЭКОЛОГИЯЛЫЛЫҒЫ......................
5.1 Құрылыс материалдары.................................................................................
5.2 Құрылыс шешімдері......................................................................................
5.3 Техникалық шешімдер...................................................................................
5.4 Элетротехникалық шешімдер........................................................................
5.5 Құрылысты ұйымдастыру..............................................................................
5.6 Қауіпсіздік техникасы жән өртке қарсы шаралар........................................
5.7 Қоршаған ортаны қорғау................................................................................
6. ҰСЫНЫЛҒАН ІС-ШАРАЛАРДЫҢ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІ.......................................................................
6.1 Жол-көлік оқиғаларының шығындарын азайту коэффициентін
қолдану арқылы техникалық-экономикалық есептеу.......................................
ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................
Қолданылған негіздер тізімі..............................................................................
Жол апаттылығын азайтуда едәіур нәтижеге жеткен әлемнің дамыған елдерінің
Жол қозғалысына қатысы бар азаматтардың өмірі мен денсаулығының приоритетін
Осындай ұлттық бағдарламаны құру және жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз
«Жол қозғалысының қауіпсіздігі туралы» қабылданған заң қозғалыс қауіпсіздігіне қатысты
Осы заңды жүзеге асыру бойынша нақты қадамдардың бірі –
Жол қозғалысының қауіпсіздігі мен бағалаудың жалпы қабылданған жүйесі бойынша
1 сурет - ЖКО-нан қайтыс болғандардың салыстырмалы гистограммасы
ЖКО залалдарын бағалау үшін зерттеулер мен нормативті-техникалық негіздің жоқтығынан,
1. ТЕХНИКАЛЫҚ – ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕЛУІ
1.1. Алматы қаласының көше-жол желісінің сипаттамасы
Алматы – Қазақстан Республикасының оңтүстік астанасы, ірі саяси, қаржылық
Қаланың батыз бөлігі негізгі ықшам-аудандары орналасқан ірі «ұйықтайтын» аудан
Қаланың солтүстік бөлігі, негізінде көптеген ескі бір қабатты жер
Қаланың әрі қарай дамуы қазіргі кезде спутник-қалалар деп аталатын,
Қазіргі кезде, қосылған аймақты есепке алғанда, қалада, жалпы ұзындығы
Қаланың көше-жол желісімен қатар автомобильдер тұрақтары да дамыды.
Бұл мәселені шешудің бір ғана жолы бар, ол жаңа
Қаланың жоспарлық құрылымы – бұл көшелердің тік төртбұрыш түрінде
Қаланың сыртқы байланыстары темір жол, автомобильдік және әуә жолымен
Темір жол көріктерін, жүк пен жолаушы тасымалдауды жүзеге асыратын
Жүк және жолаушылар тасымалдаудың кең көлемі автомобиль көліктерінің құзырында.
Қала маңындағы және халықаралық аралықтағы жолаушы тасымалдау үшін қала
Алматы әуәжайы қалада, Бурундай әуәжайы – қала маңындағы аймақта
Жолаушыларды қала ішінде тасымалдау жалпы жолаушы көліктерінің үш түрімен
Қаладағы халық санының және автомобильдер санының өсуімен қатар (2000
Қатынас жолдарының жоспарлық ерекшеліктері мен геометриялық параметрлері көлік пен
Автомобильді қатынас жолдары қала көшелері мен қала сыртындағы жолдарда
Қалалардағы қатынас жолдары мен қала сыртындағы көліктердің дамуы
Осыған сәйкес қазіргі кездегі автомобильдердің қозғалысына арналған барлық қатынас
Көптеген көшелер мен қала сыртындағы жолдар өз параметрлері бойынша
Халықтың тығыздығы қозғалысты ұйымдастыру мәселелеріне едәуір әсер етеді,
Жол желісінің дамуы оның ұзақтығы мен тығыздығына қарай анықталады.
Жол желісінің тығыздығын анықтау үшін негізгі (магистральды) көшелер мен
Сондықтан, отандық мамандардың айтуынша, магистральды желінің оптималды тығыздығы 2.4
Тасымалдау ыңғайлылығы мен тиімділігін бағалауға мүмкіндік беретін маңызды көрсеткіш
Алматы қаласының қалыптасқан көшелік-жол желісі – бұл жоспарлы құрылым
Оңтүстік-батыс және солтүстік-батыс жақтан қала аймақтарын шектейтін негізгі магистральдар
Оңтүстік жоспарлы аймақта кең магистральдар айқын көрінеді: Райымбек даңғ.,
Райымбек даңғ., Тәттібеков, Халиуллин көшелерінің жүйесі Алматы-Талғар республикалық маңызы
Төле би көшесі қала орталығын Батыс аудандары және Орталық
Жандосов-Тимирязев көшелерінің жүйесі республикалық маңызы бар Алматы-Шамалған автожолының жалғасы.
Меридианды бағыттағы негізгі магистральдері – бұл Достық даңғ., Фурманов
Алматы І сыртқы көлік объектісі бар, қаланың оңтүстік және
Фурманов пен Жансүгіров көшелерінің жүйесі көліктер ағыны жоғары магистральдерінің
Розыбакиев көшесі айналыс магистралінің оңтүстік және солтүстік жақтарының түйіскен
Қаланың солтүстік жоспарлы аумағындағы көшелер жүйесі темір жол желісімен
Рысқұлов даңғылы Райымбек даңғылының қосары болып табылады да, транзитті
Сонымен бірге, солтүстік жоспарлы аудандарының негізгі көшелеріне Ақан Сері,
Қаланың орталық бөлігіндегі Гагарин, Жароков, Байзақов, Байтұрсынов, Наурызбай батыр,
Батыс жоспарлы ауданында дәл осындай қызметті М.Залка көш., Алтынсарин
1986-2001 жылдар аралығында қаланың орталық бөлігіндегі көшелік-жол желісі үлгісінде
2001 жылы магистральді көшелік-жол желісінің ұзақтығы 1461 км жетті.
Қала аймағының магистральді және подъезді темір жолдарымен, өзендермен бөлінуі,
Қазіргі кездегі инженерлі жасанды құрылыстардың сипаттамасы мен дислокациясы келесі
Кесте 1.1 - Жасанды құрылыстар сипаттамасы
№ Құрылыс Қиылысы
1 Эстакада Сейфуллин көш.-Райымбек даңғ.
2 Т/жолдары мен а/жолдар арқылы эстакада Рысқұлов пр.
3 т/жолдар арқылы жол өткелдер Рысқұлов даңғ. және Авангардная
4 Т/жолдар арқылы жолөткелдер А.Бөкейханов көш.-Райымбек даңғ.
5 Т/ж көпірі А.Бөкейханов көш.
6 Т/жолдар арқылы жол өткелдер Солтүстік айналыс
7 Жол өткел Солтүстік айналыс-Бурундайская көш.
8 Т/жолдар арқылы жолөткелдер Бурундайская көш.
9 Т/жолдар мен а/жолдар арқылы жолөткелдер Майлин көш.
10 Т/жолдар мен а/жолдар арқылы т/ж көпірі Домбровский көшесінен
11 Т/ж көпірі Мирзоян көш.-Райымбек даңғ.
12 Т/ж көпірі А.Бөкейханов көш. – Райымбек даңғ.
13 Т/ж көпірі Сейфуллин көш.
14 Т/ж көпірі Сейфуллин көш.
15 Весновка өз. арқылы т/ж көпірі Рысқұлов даңғ.-Волочаевская көш.
16 Т/ж көпірі арқылы жолөткелдер Шолохов көш.-Сүйінбай даңғ.
17 Т/ж көпірі
18 Алматы І ст. т/жолдары арқылы жаяу жүргінші көпірі
19 Т/жолдары арқылы жаяу жүргінші көпірі Полесская көш.
20 Алматы ІІ ст. т/жолдары арқылы жаяу жүргінші көпірі
21 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абай даңғ.-Достық даңғ.
22 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абылай хан даңғ.-Қабанбай
23 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Сейфуллин даңғ.-Гоголь көш.
24 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абылай хан даңғ.-Гоголь
25 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абылай хан даңғ.-Жібек
26 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абылай хан даңғ.-Райымбек
27 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Пушкин көш.-Райымбек даңғ.
28 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Райымбек даңғ («Монша»
29 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Достық даңғ.-Қажымұқан көш.
30 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Абылай хан даңғ.-Абай
31 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Жандосов көш. брйымен
32 Жер асты жаяу жүргінші өтпелі Сүйінбай даңғ. бойымен
33 Екі деңгейлі айырым Бекмаханов көш.-Майлин көш.
34 Жол үсті өтпелі Әл-Фараби даңғ.-Навои көш.
1.2 Қаланың автомобиль тұрағы, қозғалыс қарқыны
Қаланың, өнеркәсіптің, құрылыстың дамуы, халық санының өсуі, меншіктік автокөліктер
Қаладағы қала ішіндегі жолаушы тасымалдауды автобустар, троллейбустар, трамвайлар, бағдарлы
Қалалық электркөліктері саласында кері жағдай туып отыр. Қалада экологиялық
2005 жылға дейінгі Алматы қаласындағы АСУД перспективалық даму үлгісіне
Көрсеткіштер аталуы 1990 1995 2001 2005
1. Халық саны (мың ад.) 1200,0 1300,0 1500,0 1700,0
2. Магистраль желісінің ұзақтығы, км 1164 1232 1461 1570
3. Көлік бірліктерінің саны (мың бірл.) 107,0 149,2 212,0
4. Автомобилизация деңгейі (авт./1000 тұрғ.) 89,0 114,7 141,3 153,4
Қозғалыс ағыны ең жоғары магистральдер:
- Райымбек, Абай, Сейфуллин, Рысқұлов, Абылай хан, Сүйінбай және
- Фурманов, Желтоқсан, Наурызбай батыр, Гоголь, Сәтпаев, Жансүгіров, Төле
Көлік тұрағының өсуі және, әсіресе, қаланың орталық бөлігінің жоспарлы
1.3. Әлеуметтік-экономикалық мәселелер
Автомобиль көліктері адамның өмірлік қызметінің барлық салаларын кең көлемді
Бүгінде автомобиль көліктері ең қуатты энергетикалық база болып табылады.
Жеңіл автокөліктер мен мотоциклдарды халық бара-бара жеке
Автомобильдердің әлемдік тұрағы ылғи өсуде. 1886 жылы планетамыздың жолдарында
Автомобилизация көрсеткіші болып 100 адамға шаққанда, автомобильдердің барлық түрлерінің
Кейбір мемлекеттерде автомобилизация деңгейі едәуір жоғары және 1991 жылы
Отандық және шетелдік тәжірибе көрсеткендей, мемлекеттердің экономикасы мен әлеуметтік
Қазіргі кезде жол-көлік оқиғалары салдарынан бүкіл әлемде 400 мың
Жол-көлік оқиғаларынан зардап шеккендердің көбісі жастар. Бүкіл
әлемдік денсаулық сақтау ұйымының деректері бойынша, халықтың жастар бөлігі
Әр жастық топтың 1 млн. тұрғынына шаққанда ең көп
Жолдардағы апаттардан болған мүліктік шығындардың көлемі зор. Осыған сәйкес,
Ресей Федерациясында жол-көлік оқиғаларынан кейінгі шығындар 1994 ж. 14
Автомобильдердің зақымдалуын болған мүліктік шығындарды оларды қайта қалпына келтіруге
Оқиға кезінде жарақат алғандарды емдеудің ақысын есептегенде, емдеуге кететін
Бірақ сонымен бірге, жолдарды қайта құрған кезде және
Жол-көлік оқиғаларынан халық шаруашылығына тиген зиянын есептеу нұсқамасына сәйкес,
Автомобильдің пайдаланылған газдары құрамында мынадай канцерогендік компоненттер бар –
Адам организміне шу кері әсерін тигізеді: ол қала тұрғындарының
Шу деңгейі қозғалыс қарқынына байланысты және қарқын 1000 авт/сағ
Қаланың кейбір көшелеріндегі қозғалыс жылдамдығы автомобильдерді қозғалыс құралы
Автомобильдің осы артықшылықтарымен автомобилизацияға еретін аталған кері құбылыстар, бірінші
автомобиль көліктерінің өз параметрлері бойынша жолдарымен жеткіліксіз қамтамасыз етілуі;
көлік ағындарының жол қозғалысының басқа қатысушыларынан жеткіліксіз изоляциялануы;
мамандануының орташа деңгейінің төмендеуін тудыратын жүргізуші мамандығының жалпылануы.
Көшелік-жол желісінің дамуы деңгейінің апаттық жағдайына әсерін талдау осы
Жол құрылысының автомобильдер парктерінің өсуінен артта қалуы әлемнің шамамен
Қала сыртындағы жолдарда, әсіресе ол жердегі кіші тұрғын орындары
Қалаларда аралас қозғалыс едәуір артық, ал толық дамымаған көшелік-жол
Қозғалыс қауіпсіздігі жағынан негізгі мәселелер көптеген адамдардың жүргізуші болуын
Сонымен бірге автомобиль техникасының қазіргі деңгейінде жүргізушінің сенімділігі қозғалыс
Жолдарда жол қозғалысы деп аталатын, адамдар басқаратын түрлі көлік
Жол қозғалысы термині ( Road Traffic, Strassenverkehr) 1968 ж.
Жол қозғалысының өзіне тән ерекшеліктері мен проблемалары «жүргізуші-автомобиль-жол-қозғалыс ортасы»
Бұл интерпретацияда «орта» терминіне жаяу жүргіншілер, сонымен қатар ауа-райы
Жол қозғалысының қауіпсіздігі ЖАЖҚ жүйесіне кіретін компоненттердің сенімділігіне байланысты.
Сондықтан, қазіргі кезде қарастырылып жатқан жүйенің сенімділігін қамтамасыз етудің
2. ТАПСЫРМАЛАРДЫ ШЕШУДІҢ ТЕОРЕТИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК МӘСЕЛЕЛЕРІ
Автомобилизацияның дамуына қарай онжылдықтар бойы тиісті техникалық құралдарды пайдалана
Қозғалысты ұйымдастыруды жобалау саласындағы ғылыми зерттеулер мен тәжірибелік
Қозғалысты ұйымдастырудың түрлі әдістерін өңдеулер бір-бірімен өзара байланысты. Сондықтаносы
Жол қозғалысын ұйымдастырудың
негізгі әдістемелік бағыттары
Кеңістіктегі қозғалысты бөлу
Уақыттағы қозғалысты бөлу
Бір түрлі көлік ағынын құру
Көшелер мен жолдардағы қозғалыс жылдамдығын оптимизациялау
Жаяу жүргіншілер қозғалысын ұйымдастыру мәселелерін шешу
Уақытша тұрақтар мәселесін шешу
Жүзеге асырудың типтік түрлері
Тасымалдауларды бағыттау
Жол қиылысы мен көше аралықтарындағы қозғалысты арналау
Әртүрлі деңгейлердегі қозғалыстарды айыру
Біржақты қозғалысты енгізу
2.1. Уақыт бойынша тасымалдауларды айыру
2.2. Жол қиылыстарында басымдылықты орнату
2.3. Жол қиылыстарындағы бағдаршамдық реттеу
2.4. Т.ж. өткелдерінде қозғалысты реттеу
3.1. Жолаушылар қозғалысы көшелерін бөлу
3.2. Жүк қозғалысы көшелерін құру
4.1. Жылдамдық режимін шектеу және бақылау
4.2. Жылдамдық режимін арттыру бойынша шаралар
4.3. Қозғалысты «тыныштандыру» бойынша шаралар
4.4. Жылдамдықтың аймақтық шектеулері
5.1. Жолдар бойына жаяу жүргінші жолдарын орнату
5.2. Жаяу жүргінші өткелдері жабдықтары
5.3. Жаяу жүргінші мен тұрғын аймақтарын құру
5.4. Үнемілік жаяу жүргінші бағдарларындағы қозғалысты реттеу
Жаяужол маңына тұрақтар ұйымдастыру
Көше сыртындағы тұрақтарды ұйымдастыру
Кідірту тұрақтарын ұйымдастыру
Тұрақтық режим ақпараты және оны бақылау
Сонымен, жаяу жүргінші ыңғайлылығы мен қауіпсіздігн қамтамасыз ету
Жоғарыда айтылғанның дәйектемелерінің бірі, мысалы, жаяу жүргіншілердің жасы бойынша
Блокқа талдау жасағанда, сонымен бірге өз бетінше деп бөлінген,
Осылайша, қозғалыс жолында және жүру бөлігінде мүмкіндігінше біркелкі
Іс жүзінде бар көше-жол желісінде қозғалысты ұйымдастыру бойынша іс-шараларды
Қақтығысу нүктелері мен болуы ықтимал қақтығыс жағдайларының санын
Жолдардың толуы деңгейінің төмендеуі қозғалысты ұйымдастыру мәселелерін бұзған жағдайда
2.1. Кеңістіктегі қозғалыстың бөлінуі
Ең жалпы түрде кеңістіктегі қозғалысты бөлу автомобильді парк дамыған
Көше аралығындағы қозғалысты аңғарлау алдымен қарсы қақтығысының ауырлылығы
Қиылыстар аумағындағы қозғалысты аңғарлау бағдарлауды жеңілдетеді және конфигурациясы бойынша
Мұндай жерлердегі қозғалыстың белгілі траекториясының жоқтығы жүргізушілер мен жаяу
Қиғаш бұрышты қиылысқа жақындау жолдарын жол разметкасы және оңжақты
Жалпылай отырып, қозғалысты аңғарлау арқылы шешілетін келесі мәселелерді атап
жолшыбай және қарсы көліктер ағынын бөлу;
өту жолының артық енін резервтеу;
ең қауіпсіз траекториямен қозғалысқа себепші болатын, қиылыста маневр жасағанда
солға бұрылу маневрын орындау мүмкіндігін күтіп тұрған көлік құралдарын
жаяу жүргіншілердің қозғалысы үшін долдарды бөлу (белгілеу);
қозғалысты ұйымдастыруды (бғдаршам бағаны, шамшырақтар, жол белгілері бағандары және
автомобиль жылдамдықтарын кейбір жерлерде жолдарды (өту учаскесін) тарылту арқылы
Әртүрлі деңгейдегі қозғалысты айыру жаяу жүргіншілер қоғалысымен көлік ағындарының
Әртүрлі деңгейдегі қиылыстар құралы өте көп материалды шығындарды талап
Жүргізушілердің бағыттық бағдары қозғалысты ұйымдастырудың бара-бара ең маңызды әдісі
Бағдарлы бағыттаудың ойластырылған жүйесі жүргізушілерге қозғалыс бағытын таңдауда
Көлік ағынының кеңістктегі жергілікті таралуының мысалы ретінде, ағындардың қарқындылығына
Уақыт ішінде қозғалысты бөлуге – жол қозғалысын ұйымдастырудың осы
Ережелерде көлік құралдарының өз арасында және жаяу жүргіншілермен
Қиылыстарда жол белгілері арқылы приоритетті енгізуді 2.1-2.7 белгілерінің көмегімен
2.4 «Жол беріңіз» және 2.5 «Аялдаусыз жүруге тыйым салынған»
Қозғалыстың қарқындылығы төмен болған жағдайда өту жолының тарылтылған бөліктерінде
Қозғалыстың бағдаршамдық реттеуі өзара қақтығысатын бағыттар бойынша көліктер
Бағдаршамдық реттеуді жаяу жүргіншілердің өту жолдары арқылы және мектептер,
Бағдаршамдық дабылсыз темір жол өткелдерінен қауіпсіз өтуді дер кезінде
Көлік ағындарын уақыт ішінде бөлу үшін бағдаршамдық дабылды
Шамалап осыған ұқсас қызметті бағдаршамдық дабыл біржақты қозғалысты
Бағдаршамдық дабыл қолданылатын барлық жағдайларда жол полициясы қызметкерлері беретін
Ерекше жағдайлар, мысалы, кідіріс жағдайлары пайда болған кезде
Уақыт ішінде қозғалысты бөлу көлік ағындарының уақытша бөлуімен қамтамасыз
Күндізгі уақытта (көлік ағындарының қарқындылығы ең жоғары болатын кезең)
Көлік мәселесінің қатты асқыну жағдайларында ерекше шара қолданудың мысалы
2.2 Біркелкі көлік ағындарының қалыптасуы
Мүмкіндігінше біркелкі көлік ағындарын қалыптастыру, қозғалыс жылдамдығын түзетуге, магистральдардың
Бірінші бағыттың мысалы ретінде көп қатарлы қозғалысы бар магистральдарда
Тәжірибе көрсеткендей, магистральдағы көлік ағынының қозғалысының жағдайларын едәуір жақсартуға
Сонымен бірге, ең қауіптісі болып өту бөлігінің ені 7
Біркелкі көлік ағындарын құру мәселесін қарастырған кезде, тек қана
Жылдамдық белгісі бойынша көлік ағындарының құрамын жергілікті түзетудің үлгісі
Ағынды қозғалыс мақсатына дейін түзеткенде транзиттік және жергілікті қозғалыстарын
2.3 Қозғалыстың жылдамдық режимін оңтайлы ету
Жылдамдық режимін оңтайлы ету дегеніміз – ағындағы көлік құралдарының
Әрбір автомобильдің немесе жалпы көлік ағынының қозғалыс жылдамдықтарының біркелкілігі
Қозғалыстың қалыптасқан жағдайларына байланысты, жолдың өткізу қабілетін арттыру үшін
Осыған қарама-қарсы шаралар 100-120 км/сағ жылдамдық қажетті өткізу қабілетімен
Қозғалыс қауіпсіздігін арттыру мақсатында жылдамдықты регламентациялау мәселелері екі бағытқа
Жылдамдықты реттеу тұрақты және тегіс немесе уақытша және жергілкті
Түрлі мемлекеттерде қаладан тыс жерлердегі біркелкі көлік құралдары үшін
ҚР жол қозғалысының Ережелері, басқа да бірқатар мемлекеттердің ережелері
Жылдамдықтың жергілікті шектеулерін белгілеген кезде, жүргізушілердің 15%
Жылдамдықты реттеу қаншалықты жоғары болса, соншалықты осы автомобильдің жылдамдығы
Ол үшін ГОСТ 10807-78 және ГОСТ 23457-86 (Жол белгілері
Соңғы жылдарда, жолдарды жылдамдығы жоғары автомобильдерінің көбеюіне байланысты, мамандар
Қозалысты ұйымдастырудың бар деңгейінде жылдамдық режимін тиісті жол белгілерін
Отандық және шетелдік ғалымдардың зерттеулері негізінде жол учаскелерінде жылдамдықтық
Мысалы, V 85=90 км/сағ автомобильді жолда бірінші шектеу 70
Қозғалысты ұйымдастыруға үлкен зиянды жүргізушілерге түсініксіз және олардың көбісі
Қалалардың магистральды көшелері бойынша қатынасу жылдамдықтарын көтеру үшін, кейбір
Өту бөлігінің әртүрлі жолақтарында көптеген жағдайларда көлік құралдарының түрлері
Жылдамдық режимін тиімді түрде оңтайлы ету перспективасы әсіресе жүктеудің
Халықаралық тәжірибе көрсеткендей, қозғалыс ережелерінің және жылдамдықты шектейтін белгілерге
Олар жылдамдықты шектеу туралы белгілік ақпарат құралдарын толықтырады. 20-30
Қозғалысқа бөгет жасаудың (байланысу жылдамдығын төмендетудің) басты мақсаттарының бірі
3. ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ
3.1 Алматы қаласының көше-жол торабын зерттеу нәтижелері
Жол қозғалысын отандық және шетелдік зерттеулерінң тәжірибесінде оларды орындау
Жол қозғалысының параметрлерін зерттеу және оларды пайдалану әдістеріне енгізілген
Жол қозғалысын зерттеудің негізгі әдістері
Құжатты зерттеу
Натуралық зерттеулер
Қозғалысты үлгілеу
ЖКО есептеу мәліметтері Жол жағдайларын зерттеу
ОБП бойынша жобалық құжаттама
Көлік ағындарын зерттеу
Детерминацияланған үлгілер
Сұрақ-жауап зерттеулерінің нәтижелері
Бұрын жүргізілген зерттеулер материалдарын
Стохастикалық үлгілер
3.1 сурет – Жол қозғалысын зерттеу әдістері
Бірақ қозғалысты ұйымдастырудың кейбір жедел мәселелерін, басқару жүйелері қызмет
Құжаттық зерттеу дегеніміз - зерттеу объектісіне бармай (камералық
Жоспарланып отырған жүк айналымын, сонымен қатар жү тасымалдау мөлшерлерін
Мәліметтер, әрине, автомобильді және қалалық электр көліктері тасымалдайтын жүктерге
Сұрақ-жауап сонымен бірге зерттеліп жатқан бағыттар немесе көше-жол желлісінің
Құжаттық зерттеудің маңызды бөлімі, қозғалыс көлемдерінің өсуінің автомобильдер тұрағының
Жол полициясының жол-көлік оқиғалары туралы мәліметтеріне талдау жасау, олардың
Натуралы зерттеулер дегеніміз – бұл белгілі-бір кезең ішінде орын
Ақпаратты алу әдісі және оның сипаттамасы жағынанжол қозғалысын натуралы
Пассивті әдісте қозғалыстың тек нақты қалыптасқан режимдері тіркеледі, және
Жол қозалысының процесстерін үлгілеу, автомобильдер немесе жаяу жүргіншілер қозғалысының
Детерминацияланған үлгілер натуралы зерттеулер кезінде алынған орташа мәндер бойынша
Әдетте, үлгілеу кезінде варианттарды талдауды электронды-есептеу техникасы арқылы жасайды,
Ереже бойынша, әрбір зерттеу төрт негізгі кезеңнен тұру керек:
Бағдарламаны жасағанда, тек қана зерттеліп жатқан көрсеткіштерді алу дәістерін
Стационарлы орындардағы зерттеулер. Бақылаудың стационарлы орны көлік құралдарының лездегі
Көптеген жағдайларда көлік ағындарының қарқындылығы туралы мәліметтерді алу
Көлік және жаяу жүргіншілер ағындарының қарқындылығы мен құрамын, сационарлы
Арасында тасымалдаулар (көліктік корреспонденция), жүзеге асырылатын жүру орындары (О)
3.1 кесте- Жүргізушілермен жолда сұрақ-жауап жүргзу хаттамасы
Бақылау орнының №___________
Күні_____________Басталуы_____________Аяқталуы___________
№ Автомо-биль үлгісі
Автомо-бильдің нөмірлі таңбасы Бағыты Жүк-
тің аталуы
Жүк саны Автоның саймандары
Қайдан
Қайда
т
Дана
Зерттеліп жатқан аумақ бойынша қозғалыс көрсеткіштері туралы ақпаратты алу
Талондық зерттеудің маңызы – бұл белгіленген бақылау орындарында, көлік
Талондардың түрі мен мазмұны әртүрлі болуы мүмкін. Зерттеу мәліметтерін
Талондық зерттеу әдісімен шешілуі мүмкін жиі кездесетін мәселелердің
Талондық зерттеу әдісі әрбір көлік құралының зерттеу аумағында екі
Осы зерттеу үшін хаттаманы келесі үлгі бойынша толтырады:
3.2 кестесі – Қозғалысты зерттеу хаттамасы
Бақылау орны _______________
Зерттеудің басталуы _____________Аяқталуы____________
Уақыты Көлік құралының түрі Әрбір БД-нан келетіндер
Ескерту
сағ мин
Нөмірлі белгілерді жазу әдісі автомобильдерді тіркеу үшін тоқтатуға
3.3 кестесі – Нөмірлі белгілерді жазу орнының хаттамасы
Күні____________Бақылау орны___________________
Зертеудің басталуы_______________Аяқталуы _________________
Нөмірлі белгі Автомобиль үлгісі
Автомобильдің нөмірлі белгісін сериясын белгілемей жазады, себебі автомобильдің сериясы
Әрбір автомобиль бойынша көрші посттардың хаттамаларындағы жазбаларды кезекпен салыстыру,
Алматы қаласында көлік ағынының қарқындылығының дәрежесі Жетісу ауданында көрсеткіші
Жетісу ауданының негізгі даңғылдарын зерттегенде, төмендегідей нәтиже алынды:
Солтүстік айналым даңғ.:
Рысқұлов даңғ.:
Сейфулин даңғ.:
Райымбек даңғ.:
Сүйінбай даңғ.:
Фурманов көш.:
Жангельдин көш:
Осыдан, көлік ағынының қарқындылығы осылай жалғаса берсе, Алматы қ.
3.2 Жол қозғалысы зерттеуге арналған аппаратура
Жол қозғалысының параметрлері туралы көлемі мен дәлдігі бойынша қанағаттанарлық
Көлік ағындарынығ қарқындылығын өлшеу үшін жолдың жүру бөлігінде стационарлы
Стационарлы орындар үшін негізгі сезімтал элементі жол жамылғысында орнатылатын
Лездік жылдамдықты өлшеу үшін жұмыс істеу ұстанымы Доплер эффектісіне
Құрал қабылдайтын белгілердің жиілігі
f = fөлш + ∆f, (3.1)
где fөлш – шығарылып жатқан белгілер жилігі;
∆f – жылдамдықтардың айырмасы есебінен жиіліктің өзгеруі
Автомобильдің жүру жылдамдығы Va электр магнитті толқындардың таралу жылдамдығынан
2 Va
∆f = fиөлш −−−−−−
cos Q
мұндағы Q – сәулелену бағыты мен автомобиль қозғалысы арасындағы
Құралдың ішіндегі генератор шығаратын және қабылдауыш антеннасымен құрастырылған электрмагнитті
Жол қозғалысын зерттеудің техникалық құралдары құрамында кинофототехника маңызды орын
Көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің қозғалысының процесін зерттеу үшін
Кинотүсірілім немесе бейнетүсірілім арқылы шындыққа көбірек ұласатын нәтижелерді
3.3 Көлік құралдарының стационарлы орындағы қозғалысының лездік жылдамдығын зерттеу
Қозғалыс жылдамдығы, мақсаттық қызметін сипаттайтын жол қозғалысының мңызды көрсеткіші
Көлік құралының қозалысын ұйымдастыру тәжірибесінде, жолдың кейбір өзіндік нүктелерінде
Лездік жылдамдық мәнін мына формула арқылы анықтайды:
Va = lb / tb
мұндағы lb – базалық ара қашықтықтың
tb – базалық ара қашықтықтан жүріп өту ұзақтығы, с.
Базалық ара қашықтық осы учаскедегі жылдамдықтар деңгейіне сәйкес болуы
Бұл жылдамдықтың мөлшері уақыттың берілген сәтінде және жолдың
Жолдың немесе көшенің әртүрлі нүктелеріндегі қозалыстың лездік жылдамдығын өлшей
Лездік жылдамдық, жүргізушілердің жолдағы және көшедегі қозғалыс жағдайларының өзгеруіне
Лездік жылдамдықтың мөлшері көлік ағынының құрамы мен қозғалыс жағдайларына
Көлік құралының ағындағы қозғалыс жылдамдықтарын анықтау тікелей көше-жол желісінің
Көлік құралының лездік жылдамдығын өлшеу үшін көптеген жағдайларда секундомерлерді
Жұмысты орындауды бастау алдында, студенттер тобы қозғалыстың бір немесе
Содан кейін секундомерды немесе жылдамдықтарды өлшеуішті (серіппені іске қосу)
3.4 Лездік жылдамдықтардың өзгеруі
Натуралық зерттеулер кезінде, қозғалыстың жылдамдықтарын бағалау үшін секундомерлерді қолдану
Лездік жылдамдықтарды өлшеу нәтижелері 3.4 кестесіне енгізіледі.
3.4 – Қозғалыстың лездік жылдамдықтарын өлшеу хаттамасы
Күні______________________Көшесі___________________________________
Учаске (пост)___________________жолақтың №__________________________
Бақылаушының фамилиясы_______________________________________
№
Көлік құралының түрі
Жүріп өту уақыты, с Жылдамдық
Ескерту
м/с
км/сағ
Қозғалыс жылдамдығын өлшеуді барлық бригадалар бір уақытта бастады. Бұл
Қозғалыс жылдамдығын жеткілікті дәрежеде дұрыс болу үшін, қозғалысты ұйымдстыру
Өлшеулердің қажетті көлеміне жеткен соң, алынған нәтижелерді статистикалық өңдеуге
3.5 Жалдамдықты өлшеу нәтижелерін статистикалық өңдеу
Берілген зерттеулерді өңдеудің біріншікезеңі дегеніміз бұл топтастыру болып табылады
3.4 кесте – Лездік жылдамдықтарды бақылау кезінде алынған мәліметтерді
№
Жылдамдықтар аралықтары, км/сағ
Топтастыру Жиілігі
жекелік Жиналған жекелік
1 35.1-40.0
10
2 40.1-45.0
22
3 45.1-50.0
32
4 50.1-55.0
56
5 55.1-60.0
40
6 60.1-65.0
22
7 65.1-70.0
14
8 70.1-75.0
4
Жалпы
200
1.00
Жылдамдықтар мәндерінің қатарына қол жеткізу үшін. Жиілікті, жекелікті және
Pi жиілгі төмендегідей әдіспен анықталды:
Pi = m i / N (3.4)
мұндағы m I – І-ші разрядқа жатқызылған жылдамдықтар
N - бақылаулардың (өлшеулердің) жалпы саны.
F I жиналған жекелік дегеніміз әрбір разряд жекеліктерінің
Жекелік және жиналған жекелікт есептеу нәтижелері бойынша гистограмма мен
3.6 Біржақты қозғалыс
Екі параллель көшелер (жолдар) бойынша біржақты қозғалысты енгізу оны
Автомобиль қозғалысы жадайында біржақты қозғалыс алғашқы рет 1906
Біржақты қозғалыстың басты артықшылығы- бұл даулы нүктелердң санын азайту
3.5 кестесі –Бір жақты қозғалыстың артықшылықтары
Көрсеткіш Екі жақты қозғалыс Бір жақты қозғалыс
Қиы-лыс
Қосы-луы Айыры-луы Жал-пы Қиы-лыс
Қосы-луы Айыры-луы Жал-пы
Даулы нүктелер саны
16
8
8
32
4
8
8
20
Шартты баллдардың саны
80
24
8
112
20
24
8
52
Салыстармыл көрсеткіштер
1
1
1
1
0.25
1
1
0.46
Біржақты қозғалыстың артықшылықтарына сондай-ақ мыналарды жатқызуға болады:
жүру бөлігінің жолақтарын тиімді пайдалану және олардың әрқайсысындағы (жолақтардың
қиылыстар арасындағы бағдаршамдық реттеудің координациясы жағдайларын күрт өзгеруі;
қарсы көлік ағыны жоқ болғандықтан, нақты үйлескен реттеудің және
жүргізушілердің көру қабілетінің қарсы көлік құралдар фараларының жарығымен әлсізденуін
сондай-ақ едәуір артықшылығы болып, бір жақты қозғалысты енгізгендебір бағытта
Көптеген мемлекеттерде, оның ішінде біздің елімізде расталған нәтиже біржақты
Тұрақ екі жақ бойынша
рұқсат етілген ……………………………….1200/1600
бір жақ бойынша...……………………1800/2300
Тұраққа тыйым салынған........……….2800/3400
Жая жүргінші жолдарының қашықтығының, сондай-ақ тарту объектілеріне автомобильдердің
Кейбәр қала магистральдары мен қала маңындағы жолдарда әртүрлі уақытта
Біржақты қозғалыстың артықшылықтарының маңызды болғаны сонша, қозғалысты жедел ұйымдастыру
Біржақты қозғалыстың келесі жіктелуі ұсынылуы мүмкін: толық үнемі емес;
Жоғарыда айтылғандай, біржақты қозғалысты енгізуге кедергі болып палраллель жолдардың
Біржақты қозғалыстың басқа да кемшіліктерінің – қозғалыстың осындай сұлбасын
Біржақты қозғалысты енгзгенде қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін жол белгілері
Магистральды желісімен тікелей байланыспаған екі параллель көшелер бойынша біржақты
3.7 Жол-көлік оқиғалары статистикасын талдау
Жол қозғалысын ұйымдастыру және қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша барлық
Жол-көлік оқиғалары туралы мәліметтерді жинау және есептеу реті дәл
Қайтыс болғандар қатарына жол-көлік оқиғасы болған жерде немесе оқиға
Жол-көлік оқиғаларын есепуе алу жүйесінің шегінде көлік құралдарына автомобильдер,
Бірақ мемлекеттік статистикалық есепке тек қайтыс болғандары мен жарақат
Сонымен бірге мемлекеттік есепке кәсіпорындардың, ұйымдардың, аэродромдардың, әскери бөлімшелердің
Мемлекеттік есепке мына көлік құралдарымен болған оқиғалар енгізілмейді: негізгі
Апаттар нәтижесінде пайда болған (найзағайдың соғуы, дауыл, опырылу және
және жүргізуші жоқ кезде көлік құралдарын пайдалану ережелерін қауіпсіздік
Жол-көлік оқиғаларын есептеуді мыналар жүргізеді: ішкі істер органдары; кәсіпорындар
Барлық жол-көлік оқиғалары келесі түрлерге бөлінеді: қақтығысу, бір орында
Мемлекеттік статистикалық есептеуге жататын әрбір жол-көлік оқиғасына болған жерінде
Ақпараттары орталықтанып есепке алынбайтын зардап шеккендері жоқ жол-көлік оқиғаларын
Ішкі істер органдарында жүргізілетін жол-көлік оқиғаларының есебі ең толық
Жол-көлік оқиғалары туралы мәліметтерді толық және жан-жақты талдаудың, жол
Жол жағдайларын жетілдіру, көлік құралдарын жинақтау, жүргізушілерді дайындау, сондай-ақ
Апаттылықты болжау;
Мәселенің әртүрлі бағыттары бойынша, қозғалыс қауіпсіздігі бойынша әрекетер мен
Жеке жол-көлік оқиғаларының себептерін зерттеу (жол-көлік оқиғаларының сарптамасы) және
Айтылған мәселелердің ішінде бірқатары негізінде ведомство деңгейінді, ал көбісі
Әрбір нақты жол-көлік оқиғасы кездейсоқ құбылыс болғанына қарамастан, үлкен
Сапалық – апаттылық жағдайын белгілі-бір әкімшілік аумақта немесе көлік
Сандық – жол-көлік оқиғаларына себеп болатын себептер мен факторларды
Топографиялық – «апаттылық ошақтарының» жол-көлік оқиғаларының ең көр
Жол-көлік оқиғаларының пайда болу себептерін анықтау мәселесі ең күрделі
Ықтималдықтың сандық талдауының мақсаты белгілі-бір көрсеткіштердің өзгеру тенденциясын анықтау,
Сапалық талдаудың мақсаты – жол-көлік оқиғаларының себептері мен факторларын
Топографиялық талдау апаттыдықтың ошақтарын айқындау үшін қажет. Ол үшін
Жол-көлік оқиғаларының картасы – бұл тиісті нүктелерінде тіркеу
Жол-көлік оқиғаларының сызықтық графигі картаның әрі қарай бөлінуі болып
Карталар мен жол –көлік оқиғаларының сызықтық графиктері қаланы
Жол-көлік оқиғаларының көлемді сұлбасын (ситуациялық жоспар) ірі магистральдардың қиылыстары,
3.6 кестесі – Алматы қ. 2003-2005 жж. ішіндегі ЖКО
Жылдар 2003 2004 2005 Барлығы
ЖКО саны 2448 2482 2547 7477
Қорытынды: Жоғарыда көрсетілген кесте бойынша, жол-көлік оқиғаларының көбісі 2005
3.7 кестесі – Алматы қ. ЖКО айлар бойынша талдау
айлар қаң ақп наур Сәуір мам мауыс шіл там
ЖКО саны 389 464 600 546 825 517 748
Қорытынды: Жоғарыда көрсетілген кесте бойынша, жол-көлік оқиғаларының көбісі жылдың
3.8 кесте – ЖКО себептері бойынша талдау (жүргізушілерді
№ ЖКО себебі 2003 2004 2005 Барлығы
1 Жылдамдықты өсіру 379 334 310 1023
2 Қиылыстан өту ережелерін бұзу 638 592 586
3 Озып өту, маневрлау ережелерін бұзу 437 421 451
4 Ара қашықтықты бұзу 75 69 91 235
5 Қарсы долаққа шығу, озып өту ережелерін бұзу 104
6 Жаяу жүргінші өтпесімен жүру ережелерін бұзу 161 236
7 Мас күйінде 85 89 107 281
8 Басқалары 569 643 647 1859
Барлығы
2448 2482 2547 7477
Қорытынды: кестеден 2005 жылы ережелерді бұзу көрсеткіші ең жоғары
3.9 кесте – Алматы қ. ЖКО түрлері бойынша талдау
№
ЖКО түрлері 2003 2004 2005 Барлығы
1 Соқтығысу 596 609 571 1776
2 Аударылу 13 16 9 38
3 Бір оныда тұрған КҚ соқтығысу 187 149
4 Кедергіге соқтығысу 7 9 5 21
5 Жаяу жүргіншіге соқтығысу 1548 1482 1619 4649
6 Велосипед жүргізушісіне соқтығысу 15 13 11 39
7 Басқалар (Құлау) 82 204 125 411
Барлығы 2448 2482 2547 7477
Қорытынды: Кестеден соңғы жылдары ЖКО саны едәуір өскенін
3.10 кесте – Жасалған жері бойынша ЖКО талдау
№ ЖКО жасалған жері ЖКО саны
1 Қиылыс 2683
2 Көше аралығы 3956
3 Жаяу жүргінші
4 Аялдау орны
Барлығы 7477
Қорытынды: Жоғарыда көрсетілген кестеде, ЖКО көбісі қиялыстар мен көше
4. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМІ
4.1 Алматы қаласындағы көше – жол торабында көліктер бөгелісі
жағдайынан шығу жолдарын табу
Көше – жол торабының жағдайлары мен көлік паркінің санының
Алғашында жолдағы көліктердің жиналу жағдайымен Батыс елдері жолықты, олар
Әдетте бөгеліс сөзімен келіп жатқан машиналардың ағыны УДС берілген
Бірақ тығындалу жағдайлар себебі мен онымен ілесетін факторлар бойынша,
Көше – жол торабының кез-келген нүктелерінде кездейсоқ бөгелістер туындайды,
Үнемі қайталанатын бөгелістер бір жерлерде қайталанып отырады, әдетте, бағдаршамы
Үнемі қайталанатын бөгелістерді болжап, оларды азайту және жою үшін
Бөгелістер қозғалысты бөгеудің кез-келген түрі сияқты экономикалық шығынға алып
Бөгелістер ұзақтығы және оағн қатысқан көлік санымен сипатталады.
Автомобиль кезегі өте баяу жылжып бара жатқанда, толық бөгеліс
Бұл сауалға көңіл қоюдың себебі бөгелісті жою үшін ең
Мәліметті жинақтауда кино немесе бейнетүсіруді қолдану нәтижелі, олай бөгеліс
ЖКО кезінде кездейсоқ бөгеліс жағдайларын жою немесе ұзақтығын азайту
ЖКО болған жерге келгенде қызметкерлер зардап шеккендерге көмек ұйымдастырумен
ЖҚБ қызметкерлерінің негізгі міндеті – бөгелістерді жою үшін үнемі
Ұзақ мерзімді шараларды маманданған жоба жасаушы ұйымдармен жасалады, олар
Қысқа мерзімді шаралармен күнделікті жұмыс жасау қажет. Ол келесі
Жартылай шешілетін міндеттердің бірі – қозғалысқа қатысатын жүргізушілер мен
Жаяу жүргіншілер де, көлік жүргізушілер де бағдаршам белгілерін қатаң
4.2 Алматы қаласының Әуезов көшесімен Абай даңғылы қиылысының сипаттамасы
Әуезов көшесінің даңғылымен қиылысуы Алматы қаласының батыс бөлігінде орналасқан.
Жол қиылысында екі фазалық циклды реттелуі бар бағдаршам жұмысістейді.
Әуезов көш бойынша
Абай бойынша
4.1 сурет. Абай даңғылы, Әуезов көшесі қиылысындағы реттеу циклы
Қауіпсіз, ыңғайлы және шығынсыз автомобильдердің жүруін қамтамасыз ету
4.2 сурет- Көлік құралдары қозғалысын кідіртудің кері әсерінің
4.2.1 Жолдағы қозалыстың сипаты
2000 ж. басынан республикада экономикалық өсуі байқалады. Оған байланысты
Жол қозғалысын сақтау туралы ақпаратты жинақтағанда ең бірінші, көлік
Ғылыми зерттеудің көпжылдық тәжрибесі мен көлік ағынына жүргзілген тәжірибелік
4.2.2 Көлік ағынының белсенділігі
Na – уақыт бірлігінде жол қиылысынан өтетін көлік саны,
Көше-жол жүйесінде жеке аудандар мен аумақтарды бөлуге болады, онда
4.1 Кесте – жол қиылыстары ағынның белсенділігі, авт/сағ
Қиылысқа жақындағандағы бағыт Жақын-дағанда Ағынның бағыты
тура оң сол
Әуезов көшесімен оңтүстік бағытқа 2150 79 13 8
Әуезов көшесімен солтүстік бағытқа 1950 81 5 14
Абай даңғылымен батыс бағытына 850 59 34 7
Абай даңғылымен шығыс бығытына 600 84 11 5
4.3 сурет –Абай даңғылы - Әуезов көшелері қиылысындағы қозғалыс
қарқындылғының шартты картограммасы
4.2.3 Көлік ағынының құрамы
Көлік ағынының құрамы ондағы көліктің әртүрлі түрінің қатынасымен сипатталады.
Көлік ағынының құрамы жолдардың жүктелу дәрежесіне әсер етеді, бұл
4.2 кесте – Жол қиылысындағы ағын құрамы пайызбен
Қиылысқа жақындағандағы бағыт Жеңіл Жүк Автоб.
Әуезов көшесімен оңтүстік бағытқа 73 7 16 4
Әуезов көшесімен солтүстік бағытқа 84 8 2 6
Абай даңғылымен батыс бағытына 74 6 15 5
Абай даңғылымен шығыс бығытына 79 5 11 5
4.2.4 Қозғалыстың бөгелуі
Жолдағы қозғалыстың күйін бағалағанда, қозғалыстың бөгелуі, тосылуы ерекше көңіл
Негізгі жылдамдық ретінде қалалық магистраль үшін жол қозғалысы ережелерімен
T … = Na t.. ,
Мұндағы t.. - әрбір автомобильдің жиынтық орташа бөгелуі, с
Жеке желілерде немесе УДС бөліктерінде көліктің бөгелуін К3,
Көшелерді қиып өткендегі бөгелу көлік пен адамдарды реттелмейтін қиылыстарда
4.2.5 Бөгелуді анықтаудың тәжірибелік әдістері
Есептеу әдістерін қолдану қателіктерге әсіресе, қанығуға жол береді,.. Жақын
Арнайы аппаратуралық жабдықты талап етпейтін қарапайым әдістер кең қолданыс
Басқа әдісте аз уақыт аралығында ( қиылыста тұрған машина
(4.2)
мұндағы n - өлшеу саны, белгілі бақылау кезеңінде жүргізілген
nөт- бұл кезеңде қиылыстан өткен көлік саны
j – қозғалыс бағытының нөмірі (қиылысқа енген)
i - өлшеудің реттік саны.
Қалалық қозғалысты дұрыс жобалау, прогрессивті реттеу тәсілдерін енгізу, автомобильдердің
Автомобиль жолдарында әртүрлі маркалы ( отандық және шетелдік) көліктер
Экспериментальды бақылаулардың нәтижесі бойынша, белсенділігі жоғары қиылыстарда (1000 авт/сағ)
Алматы қаласындағы қозғалыс режимін зерттеу көлік жұмысының 35% жылдамдық
Экспериментальды бақылаулар 500 метр және одан жоғары аралықтарда жеңіл
Бұл әсіресе, қанығуға жақын қиылыстардың жұмыс істеу режимінде қолданылатын
4.4 сурет – Қалалардың ірі жолдарында уақыттың жалпы балансында
Әуезов көшесі бойынша оңтүстік бағытта 1 сағатта бөгелудің қосындысын
Т = 5 * 760 = 3800 с.
Әуезов көшесімен солтүстік бағытта
Т = 9 * 950 = 8550
Абай даңғылымен батыс бағытта
Т = 33 * 1850 = 61050 с.
Абай даңғылымен шығыс бағытта
Т = 32 * 1700 = 54400 с.
Сонымен қиылыстағы бөгелудің қосындысы 1 сағатта
Т = 61050 + 54400 + 8550 + 3800
4.5 сурет. - Абай-Әуезов қиылысындағы көлік құралдарының
орташа кідірістерінің картограммасы
4.2.6 Жол көлік оқиғаларын талдау
Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету айналасында басқарушы шешімдерінің сапасы
Әлеуметтік жүйелерде, ЖҚҚҰ жүйесі де бөлек жататын, негізгі басқару
Әлеуметтік жүйелерді басқарудағы ғылыми ізденістер бірқатар шарттарды тұжырымдауға
Жалпы қорытынды айқын басқарылатын объектіде мақсатты әрекет жасау факторы
Кез-келген саналы басшылық мақсатты болу керек. Егер басшылықтың
Сонымен қатар мақсат сандық түрде берілсе жақсы, өйткені нәтижеге
ОБДД жалпы мемлекеттік жүйесінің негізгі мақсаты – жол-көлік оқиғаларын
Әдетте, негізгі мақсат жеке-жеке мақсаттарға бөлінеді, бұл кім және
Жалпы мақсатқа немесе жеке-жеке мақсаттарға жету үшін таңдайтын
Әлеуметтік жүйелерге және ОБДД жүйелерінің ерекшелігі мүмкін шешімдердің шектен
Мүмкін шешімдердің ішінде шығыны ең аз, ең қолайлысын таңдау
Оңтайлы шешімнің бірінші тобында тек формалды әдістер қарастырылады. Шешім
Шешім қабылдау теориясындағы әдістердің екінші тобы жүргізілген жұмысты бағалауда
Жүйенің ішкі күйі мен сыртық ортаның оған әсерін үнемі
Сыртқы орта күйі мен басқарылатын жүйе күйі туралы жиынтық
Қабылданған шешімдер орындалу керек. Ол үшін басқарушы мүше басқарылатын
Басқару жүйесі үнемі басқарушы әсердің орындалуын қадағалау керек. Қадағалау
Жоғарыда айтылғанды қорытындылай келе, басқару процесін біршама жалпы түрде
Нәтижеге қол жеткізу үшін, әрбір кезең бірдей маңызды. Бірақ
Мәліметтерді талдау өте маңызды міндеттер ретінде жол қозғалысының қауіпсіздігін
1. ОБДД бойынша барлық саладағы шараларды негіздеу (жол жағдайларын
2. Апаттық күйді болжау.
Бұл бағыт та ең белсенді дамып келе жатқан статистикалық
4.6 сурет. – Жол қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жүйеде
%
3. Апаттық жағдайды сәйкестіріп, салыстыру үшін және жол қозғалысының
Әртүрлі көрсеткіштердің байланысын зерттеу және бұл байланыс дәрежесі бойынша
4. Жеке жол-көлік оқиғаларының туындау себептері мен шарттарын талдау,
5. ЖКО шектеулі топтарын талдау. Шетел мемлекеттерінде бұл мәселеге
6. ЭЕМ үшін әмбебап бағдарламалар кешенін жасау, оны енгізу,
ЖКО туралы мәліметтерді талдау үшін шешілетін мәселелердің әдістері бірқатар
Біріншіден, ОБДД жүйесі иерархиялық ұстаным негізінде құрылған. Әрине, жоспарланған
Екіншіден, ОБДД жүйесінде әрбір мекеме өзінің арнайы қызметін орындайды.
Көбінде апат қауіпін талдау, профилактикалық шаралар жасау, негіздеу және
Басқарудың аумақтық органдары мен жол қозғалысының қауіпсіздігінің ведомстволық қызметтері
Жедел басқарманың жобаларын орындауды ұйымдастыру негізінен ақпаратты өңдеудің құрамы
Басқарылатын жүйелерде қадағалау қызметі ақпарат ағынының «кертартпалығын» тудырады.
Жоғарыда айтылғандай, әлеуметтік жүйелерге басқарылатын объектілерде мақсатты әрекетімен оның
Енгізілген құжаттар түрлері мен ақпаратты беру жолдары, олардың пайдалану
Нәтижесінде, ақпараттық жүйеге қажетсіз қасиеттер тән – керексіз бірін-бірі
Бұл қабілетті ақпараттық жұмыстарды ескеріп жиналған мәліметтің қалыптасқан тәжірибесін
4.7 сурет – 2001 жылдан 2005 жылға дейін Алматы
ЖКО нәтижелерінде зардапты бағалауда зерттеулер мен құқықтық-техникалық базасы болмағандықтан,
Алматы қаласындағы Абай даңғылы мен Әуезов көшесінің қиылысында жүргізілген
Автомобилизацияның кері әсерін толық жою мүмкін емес. Сондықтан, олардың
Дүниежүзілік тәжірибе көрсеткендей, мемлекеттің экономикалық потенциалын өсірумен қатар автомобилизация
Болашақта жол қозғалысын ұйымдастыру толымды жобалар мен жол қозғалысын
4.3 кесте – Абай даңғылы мен Әуезов көшесінің қиылысындағы
Жылдар 2003 жыл 2004 жыл 2005 жыл
ЖКО барлығы 46 54 58
Қайтыс болғандар 4 6 6
Жарақат алғандар 42 53 61
Жүргізушілердің кінәсінен болған ЖКО 45 48 56
Сурет 4.9 – Абая - Әуезов көшелері қиылысындағы апаттың
Жол қиылыстарындағы қозғалыстарды басқару барысында сипатына қарай оларды
Жүргізуге кезекті құқық беру мерзімділік және циклдық бағдаршам жұмысының
Оның сандық және сапалық жұмысының сипаттамасына қарай такт, фаза
Қарапайым жағдайда, қозғалыс түзу бағытты қамтыған кезде, көлік
Шетелдік жұмыстар жарияланымдарында әрбір даулы нүктелер мен оның жиынтықтарына
m = no + 3nc + 5nп
мұндағы no , 3nc , 5nп
Қарастырылып отырған әдеттегі қиылыстар (5 сурет) 112 баллдық күрделі
Реттеулі қылыс қарапайым болып саналады., бірақ реттеусіз қиылыстармен салыстырғанда,
Көлік қозғалыстарының қарама –қарсы қозғалыстары күрделі болып саналады. Даулы
Қиылыстардағы қарқынды даулы ағынның қауіпті деңгейін талдау, мысалы, АҚШ
Даулы нүктелерді тексерудің тағы бір үлгісі бар, ол 10
10 баллдық жүйеде даулық нүктелерді қауіптідік деңгейі төмендегідей шартты
Ауытқулар
Қосылу
Бұрыштағы қиылысулар, ºС
3
4
6
7
9
(жиектегі қарсы қозғалыс) 10
Бұрыштағы қиылыстардағы қауіпті еселік белгілерді интерполяция арқылы анықтауға болады.
Барлық қарастырылған даулық нүктелерді баалау әдістері жобалау болып табылады.
Ерекше айтып өтетін жай, даулық нүкте теориясында көліктің қиылысу
4.3 Алматы қаласының Абай-Әуезов қиылыстарындағы бөгеттерді төмендету шараларының негіздеу
Қиылыстар деп бір жерде жолдармен, яни көлік жолдарымен жаяу
Отандық жол жүру ережелері жол қозғалысы туралы келісімге сай
Өте жиі ЖКО мен қозалыс бөгеттері болатынжерлер, ереже бойынша,
Қосалқы көшелер мен белгісіз жолдардағы жолаушылары дамыан ұйымдар шарттарына
5,,м ......... 10 20 30
Уа,км/сағ 20 30 40 50 60 70
Жүргізушінің бір секундтағы әрекетімен пневматикалық тежеудің берілуі
Жүргізушілер сақтық білдіргенімен жылдамдықтарын 30 км/сағ төмен түсірмейжі,
Қозғалыс ұйымдарының өзгешелігінде жеңіл бағдар беретін талқылауда бар
Қозғалыста бөгет пен қауіптілік тудыратын солға бұрылу сияқты кейбір
Қатал тыйым салу мен саналы реттеулердің пайдалы шараларын автомобильдендірудің
Жол қозғалыс ұйымдары құнды жоба және кешенді кесте негізінде
Жол қозғалысы ұйымдары құнды жоба және кешенді кесте негізінде
Жолдың өткізу қабілетін жоғарылату мақсатында Абай-Әуезов қиылысындағы тежеулерді төмендетуге
Бір жолақты сол жақтық ағынға қосып, Абай даңғылының екі
Қарқындылық және қозғалыс құрылымы, сонымен қосы, жолдан өту қабілеттілігі
Қалалық жол, соның ішінде реттелгендерінде көше-жол желісі ең мәселелі
Көше-жол желілерімен автомобильдердің қозғалыстары кезінде қиылыстарда бөгеттер болады. Осының
Қала магистарльдарының жоғары дәржеде жүктелуі және жиі тоқтаулар автомобильдің
Мұндай тежемелі және екпінді импульстық қозғалыс жол жамылғысының құлырғысына
Қиылысатын автомобильдер ағынынын уақытқа байланысты бөлу үшін, жол қиылыстарында
Бағдаршамның реттеу режимі цикл ұзақтығының, кезектілік тәртібі және такт
Тц = to1 + tn1 + to2 + tn2
Мұндағы Тц – реттеу циклының ұзақтылығы, с
to – негізгі тактілер ұзақтылығы, с
tn – аралық тактілер ұзақтығы.
Негізгі такті деп – бағдаршамның рұқсат етілетін және тыйым
Қазіргі уақытта қалаларда көптеген жол қиылыстары қос фазалы бағдаршам
Жол қиылысының өткізу қабілетін бүгінгі таңда есептемейді, яғни жол
Рvi =∑Мнij
Мұндағы, Рvi – жол қиылысына і-інші
4.11 сурет - Бадаршамның циклдық құрылымы
4.12 сурет - Қос фазалық реттеу схемасы
Әр бағытта берілген фазаларды реттеу заттай тексерілетін жолмен, сонымен
Тура бағыт жағдайындағы қозғалысқа:
Мнij тура = 525 Впч,
Мұндағы, Мнij түзу – түзу қозғалысты жолақтың қаныққан ағымы,
Впч, - өтетін бөліктің кеңдігі (5,4 ≤ Впч ≥
Түзу қозғалыстағы жағдайға сонымен қоса сол және оң жаққа
Мнij = Мнij тура • 100 / а +
Мұндағы а,в,с – қарқынды қозғалыстың сол және оңға
Сол және оң бұрылысты ағымдарға, арнайы белгіленген жолақтар бойынша
Мнij бұр= 1800 / 1 + 1,525 / R,
мұндағы R – бұрылыс радиусы.
Абай көшесіндегі өткізу қабілетінің төмен болып келуі, осы көшеде
yАбай = to Абай / Tц = 27 /
Әуезов көшесімен,
уӘуэзов = 30 / 63 = 0,48.
Картограммада бөгелулер анық көрінеді, Әуезов көшесіндегі бөгелулер ескерусіз және
Қарқынды ағын есептеуіш, яғни Абай даңғылының өткізу қабілеттілігін құрастырады:
Мн1 = 1800 бірл/сағ,
- екінші жолақ үшін (тек қана тура)
Мн2 = 1850 бірл/сағ,
-үшінші жолаққа (тура және солға жүру)
Мн3 = 1720 бірл/сағ.
Өткізу қабілетінің қосындысы тең болады
ΣМн = (1800 + 1850 + 1720) * 0,42
Яғни, өткізу қабілетінің қосындысы фазалық еселіктің негізгі фазаға есеппен
Абай даңғылының өтімділік қабілетінің есептілігі мөлшермен экспериментальды анықталған өткізу
-бірінші шеткі жолаққа (тура және оңға қозғалыс)
Мн1 = 1820 бірл.\сағ.,
- екінші жолаққа (тек тура)
Мн2 = 2030 бірл.\сағ.
Өткізу қабілетінің қосындысы:
ΣМн = (1820 + 2030) * 0,48 =
Ал Әуезов көшесінде 950 бірл.\сағ. Бұл жерден өткізу қабілеті
ZӘуэзов = 950 / 1848 = 0.51.
4.4. Жол көлік оқиғасы. Көлік құралы мен жаяу жүргінші
Бөгетсіз қозғалыс және жоғарғы жылдамдықтағы магистральдар реттелетін жалпы қалалық
Айналып өту магистральдарына шығуы бар жалпақ және де мерридианальді
Негізгі қиылыстарда көлік ағынын жоғарылататын құрылыстар салынуы әр түрлі
АСУДД модернизациясы реттеуші режим оптимизациясын алып жүреді, шынайыға бейімделіп,
2000-20005 жылдары ЖКО салыстырмалы көрсеткіштері көбейген. ЖКО саны 30%
Ең қауіпті магистральдар болып келеді: Райымбек даңғылы, Абай, Сейфуллин
4.5. Алматы қаласы Автоматтандырылған жол қозғалысының ұйымдастырудың жүйелерінің талауы
1985-1990 жж аралығынла Алматыда АСУД «Город 2-М» енгізілді, екі
Сонымен қатар жүйенің басқару пункті техникалық амал комплексінде модернизациядан
Эксперимент ішінде Әл-Фараби даңғылына приоритетті өткізу жүйесі орнатылып, өз
Бағдарламамен жабдықтауды АСУД қамтамасыз етті:
бағдаршам, жол бақылаушысы, детекторлардың техникалық жағдайына нақты автоматты бақылау
жүйенің жұмыс істеу аумағын 170 бағдаршам объектісіне дейін үлкейту
МАИ кезекшісі пультінен бағдаршам объектісінен оперативті түрде басқару мүмкінділігі
Шынайы қозғалыс сипаттамасының өзгеруін есептей отырып, бағдаршам белгісін автоматты
АСУД орталық басқару пультінің құрылғысын модернизация жасау нәтижесінде жүенің
Көбейгені- қозғалыс үйлесімдік бағдарында хабарлама жылдамдылығының 31-32 км.\сағ. артуы.
Кішірейгені- жол қиылысы аймағында үйлесімді басқару режимінде аялдама санының
Қысқартылғаны- автокөліктің тоқтау уақыты 45-49% қысқарды.
Үнемдеу- үйлесімді режим ауданында бензиннің 17% үнемділігі.
Көбейгені- үйлесімді режим аймағында троллейбустар мен автобустардың орташа жылдамдығының
Кішірейгені- жол қозғалысы реттелуіне байланысты жол көлік апаттарыныңсаны 3-6%
Азайғаны- АСУ «Город-ГАИ» жүйесі орнатылған аумақта зиянды лақтырыс көлемі
Алматы қаласындағы АСУ тиімділігі зерттеулері нәтижесінде байқалғаны, АСУ-ты енгізу
1-этап 1991-1992 жж.
ПЭВМ базасында МАИ-дың дисплейлік пультынан бағдаршам объектілерін оперативті басқару
2-этап 1,3- квартал 1993 жылдың
ДПОУ пультынан бағдаршам объектісін шынайы басқару жергілікті есептеу жүйесіне
3-этап 4-квартал 1993 жылдың
ПЭВМ (2 дана), УСКД (2-дана), БУМ-Мн.СХ-КЗЦ (12-дана), ДПОУ-құрамында жинақтау
ЭВМ СМ 2М басқаруын және КЗЦ 1 аудандық орталық
Алматы қаласы жол жүргізу басқармасының жаңа микропроцессорлық техникаға ешбір
Берілген жүеде келесі қызметтер жүзене асырылды:
1-Көліктік ағындардың параметрлері бойынша жинау және қайта құру анықтамалары
2-Анықтамаларды қайта өңдеу және бағдаршам нысанының жүйелік үйлесімдік бағдарлаиасының
3-ЦУП АСУД тіркемелік жұмысының және бағдаршам нысанының (жүйелік журналдың)
4-Жеке қиылыс пен бір топ қиылыстардың диспетчерлік жеке бағдарламасы.
5- «Жасыл көше» ьаршруттарының жиыны.
6-«Жасыл көше» маршрутының алдын-ала белгіленуі бойынша шығарылуы.
7-«Жасыл көше « маршрутының үйреншікті шығарылуы.
8-Үйлесімдік басқару тәртібінің күн бойынша таңдалуы.
9-Бағдаршам объектісі жұмысы бойынша жинақталған статистикалық қайта құрылымдар.
10-Мнемосхема мен дисплейлік қаланың картасында нысананың өшпелі жағдайы белгіленді.
11-170-тей қиылыстармен басқарушылық.
Көліктік ағым басқармасыәдістерінің дамуында микропроцессорлық техниктардың сапалы секірмелердің орындалуын
Жол жүргізу басқармасының тиімді жалпылама өсімі 1993-1998жж. арасындағы өнеркәсіптің
1-бағдаршам белгілерінің басқарылуына «ДКМП-1М,ДКЛ-МП) микропроцессорлық жол баұылаулық бағдаршам жұмысының
2-аймақтық орталықтағы микропроцессорлы тексерушілер, автомагистралда құрылған және 16 бағдаршамның
3-ДТ 1, ДТ 2, ДТ 4 көліктік детекторлар, индуктивті
ДКМП-1М, ДКЛ-МП және КЗЦ бақылаушыларының қабылданбаған себебін тексерулер көрсетті:
Келтірілген шешім жүйенің алгоритмдік қызмет істеуін жеңілдетуге және жағдайларын
1998ж. жүйе жасаушы (НПО «Автоматико» Омск қаласы) жаңа элементтік
Берілген жаңартулар Алматы қаласының НПК «Автоматка-Д» және ЗАО «СМЭУ»
Жаңа техникалық құрылымның құрамына кіретіндер;
1-ПЭВМ-У-басқармалы машина, 100 қиылысы бар ауданда негізгі технологиялық тапсырмаларды
2-ШКЗ орналасуы-КЗЦ-тың үшеуін айырбастайды, 48 жолдық бақылаушының мнемосхемаға және
3-УСКД (желі құрылымы және деректер шоғырлануы) –екі ШКЗ-ды қосуға
4-ПЭВМ-ДПОУ (оперативті басқарма пульт дисплейі) –кезекші МАИ-ға жол қиылыстарында
5-ПЭВМ-програмистің жұмыс орны сервистік бағдарламалар жиынымен қамтамасыз етіледі, ақпараттық
Есте боларлық жай, жаңарту процесінде көліктің жұмыс істемейтін детекторларын
-ақпаратты жинау және қайта өңдеу көліктік ағын параметрі бойынша-
-көлік ағынының жылдамдығының өзгеруіне байланысты үйлесімділік программасын модернизациялау.
-көлік детекторын қолданумен жергілікті реттеуді жол бақылаушысымен қамтамасыз ету.
Қорытынды
Қолданылудағы бағдаршам объектілерін жөндеуге және жаңасын орнатуға 1992ж.-дан бері
Ұзақ қолданылғандықтан, сыртқы орта әсерінен және күн радияциясынан бағдаршамдардың
Басқару пункті мен бағдаршам объектісі арасында қолданылған телефондық байланыс
Осы себептерге байланысты 2001ж. аяғында ЦУП АСУД –пен басқарылатын
4.6. Алматы қаласындағы ЖҚАБЖС-ін модернизациялау және дамытудағы негізгі бағыттары
ЖҚАБЖС перифериялық бөлшектерінің моральді және физикалық ескіргенін ауыстыру (жол
Жоғары сапалы жол қозғалысын қамтамасыз ету үшін, бұл жүйеге
Жол қозғалысының қауіпсіздігін жоғарылату:
гипержарық диодтан жасалған және кез-келген табиғи жағдайда көрсете беретін
жол белгілерін және жол бойынлағы басқа элементтерді жасауда жоғары
электронды жабдықтардың жұмыс істей сенімділігін өсіру.
Негізгі талаптар
1)Жаңа техникаға біртіндеп өту үшін және жол қозғалысының басқару
2)1998 жылы орнатылған ЖҚБАЖ жаңадан қосылған орталық басқару пункті
3)ЖҚБАЖ жаңартылған жүйесінде барлық қызметтері сақталуы қажет және жаңа
А. Жұмыс жүйесінің негізгі қызметтері:
1) тәулік уақытына байланысты үйлесімді басқару ;
2)бір немесе бірнеше жол қиылыстарын диспетчердің басқаруы;
3) «жасыл көше» маршруттарының жиыны;
4) алдын ала берілген «жасыл көше» бағытымен шығу;
5) жасанды «жасыл көше» бағытымен шығу;
6)БО жұмыстағы жиналған статистиканы жөндеу;
7) қазіргі таңдағы объект жағдайын мнемосұлбадан немесе қаланың дисплей
8) ОБП ЖҚБАЖ және БО жабдықтарының жұмыс режимін тіркеу;
9) әртүрлі басқару дәрежесінде ақпаратты беру.
Б. Жүйені жаңартудың қосалқы қызметтері:
1) көлік ағынының жылдамдығы және қарқындылығы туралы статистикалық
2) ағын жылдамдығы мен қарқындылығын өзгеруіне байланысты, жол қозғалысы
3) «мінезді нүктеде» көлік ағынының жағдайын үйлесімді басқару.
4) басқарудың дисплейлік пултында қалалық картаны жаңалау;
5) фаза қозғалысының ұзақтылығына жергілікті түзетулерді жолдық бақылаушылар қамтамаыз
6) жол бақылаушылары ақпараттардың алынуы және қайта өңделуі
7)автоматты іздеп табу және бөгелістерді тарату;
8) әртүрлі жұмыс істеу режимінде функциялы жүйеде автоматты бақылау;
4. Жүйе 300 бағдаршам объектісін басқаруды қамтамасыз етуі керек,
5. Алматы қаласының жалпы қалалық жаңартылған ЖҚБАЖ аудан орталығынан
6. Бағдаршамдар объектісі жариқдиодпен жабдықталу керек. Бағдаршам сенімді құрылғысы
7. Жол бақылаушысы жүйеде қолданылатын негізгі талаптарға сәйкес болуы
4.6.3 Алматы қаласында ЖҚБАЖ жаңарту және дамыту бойынша
1.«Автоматика-Д» Омск ЖАҚ ұсынған ТСРДД жүйесінің негізгі кемшіліктері мен
Жүйенің жол қозғалысын ұйымдастыру қызметтерінің толық базалық жинағын орындау
ЖҚБАЖ бағдарламадық қамтамасыз ету құрамында бөгеліс жағдайларын ретке келтіру
С/о орын алған бас тартулар туралы ақпарат толық көлемде
Бұл жағдайда ЖҚБАЖ 80-ші жылдардың басында шығарылған АСС-ҚБ ескі
ДКС-16, ДКСМ-24 сериялы түрде шығарылатын жаңа ұрпақ контроллерлері
Ресейдің бірқатар қалаларында осы контроллерлерді пайдалану тәжірибесі, төмендегі екі
ТМД елдерінде жасалған, элементтік базада орындалған контроллерді құнарландырудың импульстік
Контроллер корпусы рұқсат етілмеген енуден сенімді түрде қорғамайды және
Контроллер көліктің жаңа детекторларын қосу (үйлестірудің қосымша құралдарысыз) мүмкіндігімен
2. «MONITRON» (Англия) фирмасымен шығарылатын ТСРДД-ң негізгі кемшіліктері мен
Жүйенің жол қозғалысының ұйымдастырылуы күрделі ірі қалалардағы жол қозғалысын
Жинақта арнайы машиналар, «жасыл көшенің» ерікті бағыты бойынша көліктер
Құрал-жабдық құрамында ЖҚБАЖ ОБП-дан 15 км артық қашықтықта орналасқан,
Бағдарламалық қамтамасыз ету құрамында жүйенің тиімділігін басқару бағдарламасы, сондай-ақ
ІТС интеграцияланған жол контроллерлері пайдаланушылардың максималды талаптарын қанағаттандыру шартымен
Контроллердің бағасының жоғары және сатып алулардың көлемдерінің үлкен
«MONITRON» жүйесінде негізінен жол полотносына 5-10 см тереңдікке салынатын
«Monitron International limited» фирмасының жарықдиодты бағдаршамдары ГОСТ-ң барлық негізгі
электронды платалар коррозиядан қорғалмаған;
біріккен жерлеріндегі резіңке төсеніштер герметикалылығын қамтамасыз етпейді, сондықтан шаң
бағдаршамның бірыңғай корпусы, жөндеу жұмыстарын жүргізгенде ыңғайсыздықтарды туғызады;
қосымша бөлімдері бар бағдаршамдардың кескіндерін үйлесімдеу мүмкіндігі жоқ.
3.Новосибирск қ. «Жол жарықтехникасы» ӨК шығаратын жол контроллерінің негізгі
УДК әмбебап жол контроллері қазіргі элементті базада жасалған (АТ
УДС басты кемшілігі жаңа жарықдиодты бағдаршамдардың дабылдарын басқарғанда, бақылау
4. «SCAE» (Италия) фирмасы шығаратын ТСРДД-ң негізгі кемшліктері мен
ЖҚБАЖ құрал-жабдығының ірі қалалық аудандардағы жол қозғалысын басқару үшін
Бұл жүйе алғашқы рет Миланның аудандарының бірінде енгізіледі және
Бағдарламалық қамтамасыз ету құрамында келесі қызметтер қарастырылмаған:
«Жасыд көшенің» алдын-ала берілген немесе еркін түрдегі бағыты бойынша
бір немесе топталған с/о-ны жедел диспетчерлі басқару;
ақпаратты мнемосұлбаға шығару.
МТ 4040 жол контроллерлері жақсы техникалық деңгейде
Контроллерлер типі индуктивті көліктердің детекторларымен жабдықталған. Бұл Алматы қ.
МТ 4040 контроллерінің 40 бағдаршамға дейін басқаруға шамаланған қуатты
МТ 4040 басты кемшілігі жұмыс жасаудың белгіленген шарттарының Алматы
«SCAE» фирмасының жарықдиодтары Европа мемлекеттерінде қабылданған, ГОСТ белгілеген техникалық
Бағдаршамдардың басты кемшілігі бөлмдер корпусының кейбір құрылымдық элементтерінің механикалық
5. «СИГНЕЛИТ» (Венгрия) фирмасы шығаратын ТСРДД жүйесінің негізгі кемшіліктері
ЖҚБАЖ құрал-жабдығы с/о саны 100-ге дейін қала ауданындағы жол
Жол контроллерінің бағдарламалық қамтамасыз етілуі жаңа детекторлардың (радиолокациялық, инфрақызыл,
SGS-40 контроллерінің басты кемшілігі жұмысшы температуралардың (-20, +40ºС)
Бірқатар алыс және таяу шетел мемлекеттерінде қолданылатын, ЖҚБАЖ құрамындағы
Омск қаласының «Автоматика-Д» ЖАҚ ЖҚБАЖ басқа, жоғарыда айтылған басқару
«Автоматика-Д» ЖАҚ ұсынған жүйе, орындалатын қызметтер көлемі бойынша
Шамамен барлық фирмаларкөлік транспортының ең арзан индуктивті түрлерін падаланады.
МТ 4040, SGS 40 жол контроллерлері арнайы микро ЭЕМ
ІТС, МТ 4040, SGS 40 контроллерлерінің Алматы қаласының ЖҚБАЖ
Новосибирск қаласының «Жарықтехника» ӨК және Омск қаласының «Автоматика-Д» ЖАҚ
Жол контроллерлерінің барлық қарастырылып жатқан түрлерінің ішінде ең кең
«СМЭУ» ЖАҚ сынаған жарықдиодты бағдаршамдардың барлық үлгілерін 2 түрге
1-ші – сәулеленуінің жарықтығы төмен, бірақ олардың бағдаршамдық бөліктегі
2-ші – бір бағдаршамдық бөлімде саны аз (16-18 дана),
Бірінші түріне «Monitron» Ағылшын фирмасының, «SIGNALBAU HUBER
Асажарық жарықдиодтарындағы бағдаршамдардың 1-ші түрімен салыстырғанда төмендегідей артықшылықтары бар:
тұтыну қуаты 1,5-2 есе төмен;
линзалардың жұмысшы бетіне жарық түсуінің біркелкілігі мүлде жоқ;
қазіргі заманға сай әрлендірілген;
жарықтың осьтік күші 1,5-2 есе артық.
Оптикалық және құрылымдық сипатамалары мен әрлендірілуін ескерсек, «SCAE» Итальян
Тұжырымдамалар:
Алыс-жақын шетел мемлекеттерінде қолданылатын ЖҚБАЖ техникалық құралдарын салыстырмалы талдауды
1. Алматы қаласының жаңартылып жатқан жүйесіне қойылатын барлық талаптардың
2. Жоғарыда айтылған, реттеудің техникалық құралдарымен жабдықтаушы-фирмалар Алматы қаласының
3. Жоғарыда айтылған ЖҚБАЖ салыстыру нәтижесінде, негізінде бағасы едәуір
4. Ұсынылған жүйелердің әрқайсысы жеке жүйелермен жабдықталған: бағдарламалық қамтамасыз
Ұсыныстар
Алматы қаласының ЖҚБАЖ ұсынылатын талаптарды және шығарылып жатқан техниканың
1) Алматы қаласының ЖҚБАЖ енгізілген бағдарламалық қамтамасыз ету жаңартудың
2) ЖҚБАЖ басқарушы пунктін жаңарту процесінде, басқару шкафтары (БШ)
3) Жол контроллерлерін кезең бойынша жаңасына ауыстыруды жүзеге асырған
4) ЖҚБАЖ ОБП-ға қашықтықтағы бағдаршам объектілерінің қосылуы байланыстың радио
5) Жүйенің перифериялық құрылғыларын дұрыс басқаруды қамтамасыз ету мақсатында,
6) Жүйені бірқатар шетел фирмаларының құрал-жабдықтарын жинақтау қажет деп
7) ЖҚБАЖ құрылғылары арасындағы ауыстырудың бірыңғай хаттамасын сақтап қалу
Монтажды-пайдалану кәсіпорнының қазіргі базасында (Алматы қ. «СМЭУ» ЖАҚ)
Бұл шешім жүйені пайдаланушының да (жол полициясының), пайдаланушы кәсіпорыннның
5. ЖОБАНЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЭКОЛОГИЯЛЫЛЫҒЫ
5.1 Құрылыс материалдары
Бағдаршамдық объектілерді қайта құрғанда Алматы қ. «СМЭУ» ЖАҚ жасалатын
□ Металл құрылғыларын жасау үшін жобада келесі материалдарды қолдану
● Іргетастар бетоны – қысылуға беріктік шектеуі 15 МПа
● ГОСТ 8736-85 талаптарына сай келетін ұсақ құм, ірілік
● 5-10 мм фракциясының ұсақ тасы, бостығы 45%-дан артық
● Арматурасы – ГОСТ 5781-82 бойынша А –
● Болат – МЕМСТ 27772-88 бойынша С255, С245 маркалы.
5.2 Құрылыстық шешімдер
Бағдаршам объектілерін қайта құрғанда келесі құрылыстық шешімдер қабылданды:
□ Бағдаршам объектілеріндегі жол қозғалысын реттеудің техникалық құралдарын орналастыруға
□ Металл құрылыстары СНиП ІІ-23-81* «Болат құрылыстары. Жобалау
Жобада қолданылатын метал құрылыстарының жұмыс сызбалары «Конструктивтер мен металлл
□ Металл құрылыстарын жасау үшін жобада келесі материалдарды
Іргетастар бетоны – МЕМСТ 25192-82 бойынша В15 дәрежелі;
Арматура – МЕМСТ 5781-82 бойынша А-ІІІ дәрежелі;
Болат – МЕМСТ 27772-88 бойынша С245, С255 маркалы;
Сваркаға арналған электродтар МЕМСТ 9467-75 бойынша Э42А.
□ Металл құрылыстары іргетастарын қою тереңдігі (жол белгілері
□ Тот басуға қарсы төсенімдер СНиП 2.03-11-85 талаптарына
□ Жермен жанасатын іргетастар бетонының бетін қорғау, екі
□ Жұмыс жобасында бағдаршам объектілерінің кабельді канализация құрылысы қарастырылған.
□ Жаңа металл құрылыстарын орнату автомобильді жол үшін
□ Бағдаршамдардың, жол белгілерінің және паннолардың жақсы көрінуін
Осы жобалық және құрылыстық шешімдер автожолдар бойындағы көгалдарды жоюға
5.3 Техникалық шешімдер
Жоба жұмыстарын орындауға Алматы қаласының МІІБ ЖПБ берген техникалық
5.1 кестесі – техникалық шешімдер
№ Құрал-жабдықтардың, құрылымдардың, өнімдердің аталуы Техникалық сипаттамалар
І Құрал-жабдықтар:
1 Жол контроллері ДКСМ-KZ-16-2 немесе ДКСМ- KZ-24 Жүйелік,
2 Бағдаршамдар:
7 LED типі (МЕМСТ 23457-86 бойынша 1.1.2) Аса жарық
8 LED типі (МЕМСТ 23457-86 бойынша 1.1.3) Аса
3 Көлік детекторы PJR-бірканалды, инфрақызыл типті
ІІ Құрылыстар:
1 А 2-2 типті құбырлы үшбұрышты арка Панно мен
2 К 2-2 құбырлы типті консоль Панно мен бағдаршамдарды
3 СС-3 бағдаршам бағаны 3 бағдаршамға дейін орнатуға болатын
ІІІ Жол белгілері:
1 Көлемі 1220х1220 мм панно Жеке жабалаудың жол белгілері
2 Көлемі 1120х1830 мм панно
3 Көлемі 1220х2440 мм панно
4 Бекітпесімен жмнақталған бағандардағы далпақметаллды жол белгілері ІІ-ші типокөлемді
5 Жол белгілері мен паннолардың өң бетінің жарық қайтаратын
5.4 Электротехникалық шешімдер
АСУ-ң Орталық басқару пунктінен жол қрзғалысымен (ОБП АСУ) қайта
Кабельдердің изоляциясы зақымданған жағдайда кернеу астында қалуы мүмкін құрал-жабдықтардың
ДКСМ- KZ-16-4 жол контроллерінің жерге қосылуының негізгі контуры ұзындығы
Перифериялық құрал-жабдықтың металл құрылғыларын жерге қосудың қосымша контуры d-
Жерге қосудың екі контуры бір-бірімен d-8 мм металл өткізгішімен
Кейбір металл құрылғыларын жерге қосу реті:
Арка – арканың бір жағынан тірекке жерге қосу өткізгіші
Консоль – консоль тірегіне жерге қосу өткізгіші пісіледі. Тіректің
Жол контроллерінің шкафы – жерге қосу шинасы, контроллердің металл
Жерге қосу өткізгіші ретінде канализацияда өткізілген d -8 мм
5.5 Құрылысты ұйымдастыру
Құрылыс жұмыстарын бастамас бұрын кәсіпорындардың – инженерлі коммуникациялардың иелерінің
Жер жұмыстарын өндіруге рұқсат алған соң, кабельдерді жүргізу үшін
Жер жұмыстарын қолмен, ұру механизмдерін қолданбай, көшелердің бар
Құрал-жабдықтарды орнатуды және кабельді трассаларды төсеуді жер жұмыстары аумағына
Траншеялар мен қазаншұңқырлардан суы тартылып, тастардан, жер кесектері мен
Кабельдерді салуды СН85-74 кабельдерді орнату бойынша Нұсқамаларға, электр құрылғысын
Кабель жолдарын орнату алдында, бұрылыстар мен айналымдарды ескере отырып
Кабель желілерін жөндеу кезінде, кабельдер төмендегідей қалыпта болу керек:
- кабельдердің, сондай-ақ олар салынған құрылғылардың болуы ықтимал топырақтың
- соңғы нүктелерінде бекітілген.
Кабельдерді жүргізгеннен кейін, ұштарын біріктіретін муфталарды жөндегенге дейін уақытша
Кабельді кабельдік канализацияның асбесттік-цементтік құбырына салу алдында, оларды сырттай
Әуе желілері құрылыстар мен ғимараттардың қабырғалары бойынша салынады.
5. Кабельдер тиісті технологиялық саңылаулар арқылы бағандар, тіректер, кабель
Құрылғылар мен іргетастарды жасауды, құрал-жабдықтарды жөндеуді жөндеу сұлбаларына сәйкес
6.Бағдаршам объектілерінің құрал-жабдықтарын және металл құрылғыларын жерге қосу түсініктемелік
7. А-2-2 типті құбырлы үшбұрыш аркаларын жөндеу келесі ретпен
1) тіректі іргетасқа орнату, оны анкерлі болттармен түзету және
2) орнатылған жерге жақын орналасқан арнайы белгіленген алаңдағы элементтерден
3) арканы тіректерге автокран және АП-17 автогидроподъемник арқылы орнату;
4) арканың тіректерге электрпісіру арқылы бекіту.
Металл құлылғыларын жасағанда, тасымалдағанда және жөндегенде оыс бөлімде
Жұмыс жобасының кейбір қиылыстарындасызбаларға сәйкес (2 том) жаяужолдарды жаяу
Арка немесе консольды құру аумағына кіретін қала жарығының желілерінің
қала жарығының құнарландыру сымдарындағы кернеуді істен шығару және оны
өзін-өзі тасымалдайтын сымның (СИП) бекітілген жерін Қалажарығы бағанының (арка
өзін-өзі тасымалдайтын СИП сымын SO 214 қысқышымен арка немесе
СИП артық сымын SO 214 қысқышымен кесу;
өзін-өзі тасымалдайтын СИП сымын арка немесе консольда SO 214
қойылған сымды бекіту және изоляциялау.
Өзін-өз тасымалдайтын СИП сымы арка немесе консоль металл тірегінен
5.6 Қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы іс-шаралар
Құрылыс-жөндеу жұмыстарын жүргізген кездегі қауіпсіздік техникасы бойынша негізгі талаптар:
● Құрылыс шарттары бойынша талап етілген, құрылыстың
● Қажет болған жағдайда, қоршаулар орнатылып (қазаншұңқырларды
● Арықтар мен траншеялардан өту жерлерінде (тереңдігі
● Қажет болған жағдайда, жұмыс орындарында қоршаулар,
● Жұмыс орындарында бөтен адамдардың жүруіне тыйым
● Құрылыс машиналары мен механизмдерді электр қуатымен
● қозғалмалы шамдар үшін кернеу 36В артық
● Жұмыстарды жүргізгенде СНиП 4-80 талаптарын орындау
Құрылысты ұйымдастыру жобасында төмендегі өрте қарсы шаралар қарастырылған және
● Құрылыс алаңының электр шаруашылығы, оның ішінде
● Құрылыс алаңында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету
● Құрылыс алаңындағы өрт қауіпсіздігі және өоте
Бағдаршам объекітерінің бақылау және қуат кабельдерін қорғау үшін, қуат
Бақылау кабельдері ретінде, жобада қимасы 2,5 мм2 алюминий желілері
Кабельдің бұл типі екі қатарлы винил изоляциясымен жасалған.
5.7 Қоршаған ортаны қорғау
Қоршаған ортаға құрылыс-жөндеу жұмыстарының өндіру процесінің зиянды әсерін максималды
5.2 кесте - қоршаған ортаны қорғау бойынша іс-шаралардың жіктелуі
№ Іс-шаралардың аталуы Іс-шаралардың тиімділігі факторлары
Экологиялық Экономикалық
1 Күндізгі уақытта құрылыс техникасын құрылыс алаңына тасымалдау Күндізгі
2 Тауарлы бетонды орталықтандырылған бетон орындарынан кузовыжабық автосамосвалдармен тасымалдау
3 Жүру бөлігінің үстінен консольды-аркалы құрылымдарда бағдаршамдарды, жол
МЕМСТ талап ететін бағдаршам дабылдарының және жол белгілерінің 100
4 Үйлесімдік жоспарларының есептері
Жол ағындарын басқару сапасын арттыру, осы арқылы ЖКО азаюына,
5 Құрылысты сапалы жинқтау және аумақты көріктендірумен аяқтау Топырақтардың
6. ҰСЫНЫЛҒПН ІС-ШАРАЛАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІ
6.1 Жол-көлік оқиғаларынан болған шығындарды азайту коэффициентін пайдалану арқылы
Жол қозғалысын ұйымдастыруға бағытталған шаралардың тиімділігін бағалау кезінде, ең
Қарастырылып жатқан 2003-2005 жж. кезең ішінде, Алматы қаласының Әуезов
Жалпы жол қозғалысын ұйымдастыруды жақсартатын іс-шаралардың тиімділігін арттыру үшін
қозғалыстың қауіпсіздік деңгейін арттыру (жол-көлік оқиғалары санын азайту және
көлік құралдарының уақытының шығындарын азайту;
жаяу жүргіншілердің көшелерден және автомобиль жолдарына өткен кезде
жолаушылардың қоғамдық және жеке көліктердегі уақыттарының шығындарын азайту;
көлік шуының деңгейін азайту;
әуе бассейннің санитарлық жадайын жақсарту (ауаны ластайтын заттардың концентрациясын
жол маңындағы жолақты ластайтын зиянды заттардың концентрациясын төмендету.
Статистикалық деректерді пайдаланып, жол-көлік оқиғалары салдарынан болған орташа жылдық
С ЖКО = (ПТСN + Пп + ПпN +
Мұндағы ПТС , Пп,
N – осы түрдің зардап шеккендер саны ;
Т – жол-көлік оқиғасы болған кезең, жыл
Көлік құралдары зақымдалған жағдайда (зақымдар, көлік құралдарының кідіруі, апатты
6.1 кесте. Алматы қаласының Әуезов көшесі мен Абай даңғылының
Жылдар 2003 2004 2005 Барлығы
ЖКО барлығы 46 54 58 158
Қайтыс болғандар 4 6 6 16
Жарақат алғандар 42 53 61 156
Статистика мәліметтері бойынша, Алматы қ. Әуезов көшесі мен Абай
Статистикалық мәліметтерді пайдалан отырып, жол-көлік оқиғалары салдарына болған орташа
С ЖКО = (ПТСN + ПпN + ПpN)
мұндағы: ПТС, Пп, Пp - көлік құралдары
N – осы түрдің зардап шеккендер саны ;
Т – жол-көлік оқиғасы болған кезең, 3 жыл.
Осы формуланы сандық мәнге қойып, мынаны аламыз:
158 * 160000 + 16 * 1000000 + 156
С ЖКО = -------------------------------------------------------------- =
3
25280000 + 16000000 + 18720000
= ------------------------------------------------- = ---------------- = 20000000 тг
3
Іс-шаралардың бағасын анықтаймыз
К = SK ПК,
мұндағы: SK - әрбір ұсынылып жатқан іс-шараның сметалық
ПК - ұсынылып жатқан іс-шаралар саны.
К = 52000 + 1573200 + 200000 = 1825200
Қиылыстарды жабдықтағаннан кейінгі жол-көлік оқиғалары салдарынан болуы ықтимал шығындарды
Сп = Cд * k п.орт.,
мұндағы: k п.орт. – қосымша жолақты көріктендіру арқылы
жол белгісі үшін
жолды таңбалау үшін
бағдаршам үшін k п.орт. = 0.36
0.15 + 0.58 +0.36
k п.орт.жалпы = ------------------------- = 0.36
3
Cп = 0.36 * 20000000 = 7200000 тг
Белгіленген іс-шараға дейін және кейін болған жол-көлік оқиғалары салдарынан
Сд – Сп; тг
20000000-7200000= 12800000 тг
Капитал салудың өтелу мерзімін анықтаймыз:
К
Ток = ---------------------------------;
(Сд – С п) * 0.12
1825500
Ток = ------------------------- = ------------- = 1.19 жыл
(12800000 * 0.12)
Әртүрлі инженерлік іс-шараларға капитал салу халықшаруашылық шығындарды төмендеумен ғана
6.2 кесте – Іс-шаралардың экономикалық тиімділігі
№ Көрсеткіштер Өлшем бірлігі Мәндері
1
2
3
4
5 ЖКО орташа жылдық шығындар, О жко
Іс-шараларды енгізгеннен кейін болуы ықтимал шығындар, О к
Белгіленген іс-шаралардан кейінгі және дейінгі ЖКО шығындарының айырмасы
Іс-шараларға несие сомасы, Н
Өтелу мерзімі, Төт
мың, тг
мың, тг
мың, тг
мың, тг
жыл
200000
7200.0
2800.000
1825.200
1.19
ҚОРЫТЫНДЫ
Осы дипломдық жобада көше – жол торабындағы жағдайларға талдау
Кешенді жаңартуды жүзеге асыру нәтижесінде, Алматы қ. қазіргі заман
Алматы қаласының жол қозғалысын басқарудың қазіргі жүйесін жаңарту және
● Алматы қаласының көшелері мен магистральдарын жоспарлаудың
● Алматы қаласының ЖҚБАЖ жол қозғалысын басқарудың техникалық құралдарының
● Жүйені минималды шығындармен әр қарай жетілдіру
● Қарқындылық, жылдамдық және көлік ағындарының құрамы
● Жол ағындарын басқару сапасын арттыру, осы арқылы
● Құрылыс-жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қосымша жұмыс
● Ұзақ мерзімді қуаттысақтағыш LED бағдаршамдарын қолдану
● жол қозғалысын реттеудің қазіргі техникалық құралдарды
● жол қозғалысына қатысушыларға жақсы көріну үшін
Жоба қазіргі күші бар құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес
ҚОЛДАНЫЛҒАН НЕГІЗДЕР ТІЗІМІ
1. Клинковштейн Г.И., Афанасьев М.Б. Жол қозғалысын ұйымдастыру: ЖОО
2. Бабков В.Ф. Жол жағдайлары және қозғалыс қауіпсіздігі: Оқулық.
3. Буга П.Г., Шелков Ю.Д. Қалалардағы жаяу жүргіншілер қозғалысын
4. Волошин Г.Я., Мартынов В.П., Романов А.Г. Жол-көлік оқиғаларын
5. Кременец Ю.А. Жол қозғалысын ұйымдастырудың техникалық құралдары. –
6. Коноплянко В.И. Жол қозғалысындағы ақпарат. М.: МАДИ, 1987.
7. Афанасьев Л.Л., Дьяков А.Б., Иларионов В.А. Автомобильдің конструктивт
8. Аксенов В.А., Попов Е.П., Дивочкин О.А. Жол қозғалысын
9. Лобанов Е.М. Қалалардың көліктік жоспарлануы: ЖОО студенттерне арналған
10. Лукошявичене О.В. Жол-көлік оқиғаларын үлгілеу. – М.: Көлік,
96 б.
АҢДАТПА
Осы дипломдық жоба «Алматы қаласындағы көлік ұралдарының кідірісін азайту
Графикалық бөлімі А1 форматты 12 парақтан тұрады. Есептік-түсініктемелік жазба
Техникалық-экономикалық дәйектеме
Шешудің теориялық және әдістемелік мәселелері
Зерттеу бөлімі
Технологиялық бөлімі
Жобаның қауіпсіздігі және экологиялылығы
Енгізіліп жатқан іс-шаралардың экономикалық тиімділігі
Қорытынды
10 атаулардан тұратын қолданылған негіздер тізімі.
Бет
10 мың көлік құралдарына шаққанда қайтыс болғандардың саны
20.с
140
17.с
17.с
3.с
20.с
Қозғалысты кідіртудің кері әсері
Қоғамдық және жеке көлік жолаушыларының уақытын шығындауы
Жүк пен жолаушылар тасымалдаудың өзіндік құнын өсіру
Жанармай –майлау материалдарын шығындау
Тежеу учаскелеріндегі жол жамылғысының зақымдалуы
Көлік құралдарының материалды бөлігінің тозуының артуы (шиналар мен тежеу
Әуе бассейнінің санитарлық жағдайының нашарлауы (ауаның газбен ластануы, шу
Жүргізушілер мен жолаушылардың психологиялық жағдайына кері әсері
3420
250
1520
1330
1750
1900
190
3520
1770
400
270
810
650
850
850
280
460
110
1460
1700
Абай даңғ.
Әуезов көш.
1520
С
өлшем бірлігі авт/сағ
32
33
5
9с
Әуезов көш.
Абай даң даңғ.
С
Ақпарат жинау
Жағдайды бағалау (талдау)
Жоспарлау
(іс-шараларды жасау)
Шешімдерді қабылдау және орындау
Тиімділікті бақылау және бағалау
Жүргізушілердің кінәсінен болған ЖКО
Қайтыс болғандар және жарақаттанғандар
Жарақат алғандар
Жалпы ЖКО
Оның ішінде мас күйінде
Қиылыстан өту ережелерін бұзу
Жүргізушілер-дің кінәсінен болған ЖКО
1
сары.
сары.
қызыл
жасыл
красный
жасыл
цикл
фаза 2
2
3
4
фаза 1
1 фаза
2 фаза

Ұқсас жұмыстар

Машина, көлік құралдары және құрылғыларын бағалау

Жол-көлік оқиғасы болған жерді қарау

Автокөлік құралдарын банк қызметі үшін және тәуелсіз бағалау

Көлік құралымен орын алған оқиға болған жерді қарау

Автокөлікті бағалаудың қағидаттары

Автокөлік құралдарының құнын бағалау

Доңғалақты көлік құралдарының сәйкестігін бағалау

Оқиға болған жерді тексеру

Көлік құралдары иелерінің жауапкершілігін міндетті сақтандыру шарты