Мектептерде оқытуға үйретудің әдістері
М А З М Ұ Н Ы
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 3
І Зат есімді оқытудың ғылыми-теориялық негіздері
7
1.1 Педагог ғалымдардың оқушылардың оқу икемділігі мен дағдыларын арттыру
7
1.2 Мектеп оқушыларының психологиялық және педагогикалық ерекшеліктері
10
1.3 Мектептерде оқытуға үйретудің әдістері 12
1.4 Мектепте зат есімді оқыту әдістемесінің ерекшеліктері 13
ІІ Мектепте зат есімді оқыту әдістемесінің озық тәжірибесі 20
2.1 Мектепте зат есімді оқытудағы озық тәжірибелер 30
2.2 Тақырыптық эксперимент жұмыстарының бағдарламасы 23
2.3 Эксперимент жұмысының қорытындысы 26
ҚОРЫТЫНДЫ 30
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 32
КІРІСПЕ
Бүгiнгi таңда бала тәрбиесiне, балаларға сапалы бiлiм беруге айрықша
«Бiлiм берудiң гуманитарлық сипаты, онда адам тек жай зерттеу
Мiне, бұндай мақсатқа жету бiлiм мазмұнын жаңартумен қатар, оқытудың
Жоғары сапалы білім жүйесі еліміздегі экономиканың тұрақты дамуын қамтамасыз
Зат деген ұғым тек күнделікті өмірде кездесетін әдеттегі жай
Зат есім деп аталатын сөздердің өздеріне тән морфологиялық ерекшеліктері
Зат есімдер тілдегі өзге сөздердің барлығына әрі ұйтқы, әрі
Өзара бір-бірімен байланысты осы үш түрлі белгіні, демек, семантикалық,
Қазақстан Республикасы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында
Осы аталған іріленген блоктарды оқытуда бастауыш мектеп мұғалімдері әртүрлі
Сондықтан көптеген тәжірибелі ұстаздар мен әдіскер-ғалымдардың пікіріне сүйенсек, бастауыш
Жалпы алғанда, грамматиканың да, грамматикалық талдаудың да негізгі міндетінің
Зерттеу өзектілігі: Жоғарыда аталған ұғымдарды меңгерту бастауыш мектеп мұғалімдері
Мiне, осы аталған және басқадай проблемаларды сараптай келе аталған
Зерттеу мақсаты: халқымыздың рухани өрісімен сабақтас қалыптасқан, материалдық өндірістік
Зерттеу нысанасы: зат есімді оқытудағы бастауыш сынып мұғалімдері мен
Зерттеу пәні: бастауыш мектептің қазақ тілі оқулығындағы зат есім
Зерттеу болжамы: егер бастауыш сыныптарда зат есімді оқытудың тиімді
Зерттеу міндеттері:
тақырыптың мазмұндық ұғымына терминдік анықтама беру;
психологиялық, педагогикалық және ғылыми-теориялық әдебиеттерді, баспасөз материалдарын зерттеу;
бастауыш сыныптарда оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру мәселесімен етене жақын танысу;
бастауыш мектеп оқушыларының зат есім тақырыбын меңгерушілік белсенділігін қалыптастыру
бастауыш сынып оқушыларына зат есім тақырыбын сапалы меңгерту әдістемесінің
Осы қойылған мiндеттердi шешуге байланысты өз жұмысымызда мынандай зерттеу
Зерттеу әдістері:
ғылыми-психологиялық, ғылыми-педагогикалық және ғылыми-лингвистикалық әдебиеттердi талдау-жинақтау;
білім стандартын және бастауыш мектеп оқу бағдарламасын сараптау;
арнайы мерзімді басылымдарды зерттеу;
бастауыш мектептердегі оқу-тәрбие процесін бақылау;
бастауыш мектептерде дәріс беруші озат тәжірибелі ұстаздардың іс-тәжірибесімен танысу.
Ғылыми-практикалық маңыздылығы мен құндылығы: - бітіру жұмысының қорытындысы ғылыми-теориялық
Зерттеудiң әдiснамалық негiзi: жеке адамды оқытып, тәрбиелеп, дамытуға арналған
Зерттеудiң деректi көздерi:
психологтардың, ұлы педагогтардың оқу, бiлiм туралы еңбектерi;
бүгінде есімдері кеңінен танымалы лингвистердің еңбектері;
ҚР «Бiлiм беру туралы» Заңы;
«Қазақстан Республикасының гуманитарлық бiлiм беру туралы» тұжырымдамасы;
оқу бағдарламалары.
Зерттеу базасы:
Жұмыстың құрылымы: кiрiспеден, екі бөлiмнен, қорытындыдан, әдебиеттер тiзiмiнен тұрады.
І ЗАТ ЕСІМДІ ОҚЫТУДЫҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Ғалым педагогтардың оқушылардың оқу икемдiлiгi мен
дағдылардын арттыру туралы көзқарастары
19 ғасырдың екiншi жартысында Ресейде кең өрiс ала бастаған
Қазақ даласына бiлiмнiң дәнiн сеуiп, қазақ жастарының оқуын арман
Қазiргi кезеңде бастауыш сыныптағы оқу сабағының түбегейлi мақсаты оқушылардың
Осы мақсатты орындауға келгенде оқу, сабағының алдына мынандай мiндеттер
оқушылардың оқу икемдiлiгi мен дағдыларын қалыптастыру және жетiлдiру;
көркем шығармаларды оқуға деген қызығушылығын ояту;
шығарманың түпкi мазмұн-мәнiн түсiнуінiн, эмоциялық қабылдауын (кейiпкерлердiң көнiл-күйiне ортақтасу
мәтiндегi сөздер мен сөз тiркестерiн, сөйлем мен сөйлеу үлгiлерiн
ауызекi және жазба тiлде байланыстырып сөйлеуiн (ойын еркiн жеткiзу,
өзiндiк ой-пiкiрiн айта бiлуге баулу.
Бастауыш саты – оқушыда, оның интеллектiсi дамуының iргетасы оқу
Бiрiншiден, оқу-әрекетi бастауыш сынып оқушыларының әрекетi ретiнде жан-жақты дамудың
Екiншiден, мәнерлеп оқу, сауатты жазу, дұрыс санай бiлу икемдiлiгi
Ал атақты педагог Д.Б.Эльконин мәнерлеп оқуға үйрету үрдiсi ауызша
Бастауыш мектеп оқушыларының оқу икемдiлiгi мен дағдысын арттыруда К.
Бiрiншiден, оқушының дұрыс және мүдiрмей оқуын қамтамасыз ету. Олай
Екiншiден, оқу сабағында оқушының ойлау қабiлетiн, қызығушылығын, бiр затты
Үшiншiден, оқушының шығармашылық қиялына әсер ете бiлу керек [
Әдiскер Ш. Әуелбаев және С. Рахметова пiкiрлерi бойынша бастауыш
Сапалы оқу ауызша және жазбаша тапсырмалар арқылы тексерiледi. Мәтiндi
Мәтiндi сапалы қабылдау арнайы берiлетiн тапсырмалар арқылы тексерiлуi мүмкiн.
Оқу икемділігінің қалыптаспауы сапалы оқуға олақтылықтан туады, яғни демдi
Ал С. Желдербаеваның пiкiрi бойынша оқу икемділігін жаттықтыру барысында
В.П. Острогорский: «Оқу икемділігін қалыптастыру дегеніміз – меңгеруге болатын
Мәтiндi оқуда мазмұнына қарамай құлаққа жағымды, естiлетiндей, түсiнiктi болу.
Тыңдаушыларға оқылып тұрған мәтiндi түсiнiктi етiп оқу.
Тыңдаушыларға оқылып тұрған мәтiндi естiлетiн және түсiнiктi етiп ғана
Оқушылардың бiлiм, бiлiк, дағдыларына қойылатын талаптар өзара тығыз байланысты
“Сыныптан тыс оқу негiзгi оқудан бөлiнбейдi дейдi, - А.
Сыныптан тыс оқығандары бойынша әңгiмелеу және өз беттерiмен оқыған
С.Тiлешова оқушылардың ауызекi сөйлеу тiлiне қатысы бар жұмыстың
Ал, А. Әбiлқаевтың ойынша ауызекi сөздiң тартымдылығы мына сияқты
Оқушылардың тiлдiк дыбыстың жүйесiн меңгерiп, әр дыбысты жеке тұрғанда
Сөйлегенде, барлық сөздi, қосымшаларды саралап айту iскерлiгi. Сөздi ашық,
Сөйлемде логикалық екпiндi дұрыс сақтап айту iскерлiгi. Мұның өзi
Интонацияны дұрыс қолдану дағдыларын игеру, сөйлеу қарқынын анықтау iскерлiгi
Байланыстыра сөйлеудi, ауызекi тiлдi дамытуда оқушылардың жеке ерекшелiктерi еске
Байланыстырып сөйлеуге, ауызекi сөйлеуге төселдiрудiң бiрiншi кезi, - К.Д.
Оқушыны мәнерлеп оқуға үйретсек оны мәдениеттi сөйлеуге үйрете аламыз
Сонымен, көптеген ғалым педагогтардың еңбектерiн зерттей келе оқушылардың оқу
19 ғасырдан бастап оқушылардың оқу икемдiлiгi мен дағдыларын арттыру
Мектеп оқушыларының психологиялық және педагогикалық ерекшеліктері
Бастауыш мектеп - өскелең ұрпаққа білім берудің бастамасы. Қазіргі
Еліміздің егемендігі тіліміздің тәуелсіздігі де өскелең ұрпаққа жаңа талаптар
Бастауыш мектеп оқушсының психологиясы тек жас ерекшеліктеріне ғана байланысты
Бастауыш мектеп кезеңіне 7-10 жас аралығындағы балалар жатады. Бұл
Бала зейінін негізінен өздері тікелей қызығатын нәрселерге аударады. Бала
Бастауыш мектеп кезеңінде негізгі іс-әрекет оқу болғандықтан, баланың барлық
Оқу іс-әрекеті балаға өзінің есте сақтау процесін басқаруды талап
Бастауыш мектеп кезеңінде сөздік материалды есте сақтау мүмкіншілігі күрт
Бастауыш мектеп жасындағы балалардың жеке басының дамуы – оқуы
Мұғалім мен тәрбиешілердің үнемі бақылауында болатын балалардың психикалық дамуы
Енді бастауыш сынып оқушыларының педагогикалық ерекшеліктеріне тоқтала кетейік.
Тәрбиенің жалпы мақсаты оқыту мен тәрбие процесінің логикасына сәйкес
Сондықтан педагогика міндеті тәрбие мақсатын арнайы талдау жасау, оны
Қазіргі жағдайларды тәрбие мақсатына педагогикалық талдау жасаудың зор маңызы
Тәрбие мақсатын педагогикалық талдау жасау, іс-әрекетке басшылық жасау ретінде
Тәрбиелеудің үлгі бағдарламасында мектеп оқушыларын жас ерекшеліктеріне қарай дамытудың
Қоғамның әр кезеңіндегі тәрбиенің мұраты жан-жақты, үйлесімді дамыған тұлға
Мектептің бірінші кезектегі міндеттерінің бірі оқушылардың жалпы адамзаттық құндылыққа
Сондықтан бастауыш мектеп оқушыларының шығармашылық, зерттеушілік қабілетін зерттемес бұрын,
Мектептерде оқытуға үйрету әдістері
Бастауыш мектептегі оқыту бағдарламасы оқушыларға нені оқыту керектігін көрсетеді,
Ал бұл материалдар оқушыларға қалай үйретіледі? Белгілі бір пәнді
Оқыту әдістерінің дидактикалық жүйесі оқыту жолдарының жолдарының жалпы заңдылықтарын
Оқыту әдістерін зерттеуші ғалымдар, жалпы алғанда, былайша топтайды:
балалардың оқу-таным әрекетін ұйымдастыру және оны іске асыру әдістері;
оқу-таным әрекетіне түрткі (мотивация) жасау, әсер ету әдістері;
оқу-таным әрекеттерінің тиімділігін тексеру әдістері.
Бұлардың әрқайсысына бірнеше жекелеген әдіс енеді. Мысалы:
Бірінші топқа сөздік, көрнекілік және практикалық әдістер (олар
Екінші топқа балалардың қызығу мүддесін туғызу, зейінін жинақтау және
Үшінші топқа ауызша тексеру, жазбаша тексеру, зертханалық-практикалық тексеру және
Ана тІлін оқыту барысында бұл әдістердің қайсысының қай кезде
Оқушы мектепте тілді оқу нәтижесінде тілдің өзі туралы, оның
Осы аталған дағдыларды меңгерту барысында пән мұғалімі оқыту процесін
Бастауыш мектепте оқыту процестерінің негізін қалаушы әдіскер-ғалымдардың бірі С.
Мектепте зат есімді оқыту әдістемесінің ерекшеліктері
Қазақ тілі курсының әрбір бөлімінің қарастыратын мәселелері мен
Сөз таптарының сыр-сипатын ашпастан бұрын, ең алдымен қазақ тілі
Қазақ тілі лексикасындағы сөздер мағына, тұлғалық өзгерістеріне және қызметтеріне
Негізгі сөздердің өздеріне тән дербес мағыналары болады. Негізгі сөздер
Негізгі сөздердің семантикалық-лексикалық және грамматикалық мағыналары мол, әрқилы реңкте
Көмекші сөздердің тобына енетін сөздердің өздеріне тән арнаулы дербес
Сөздердің лексикалық мағыналары жағынан үшінші топқа бөлінетін түрі –
Қорыта келгенде, қазақ тілі лексикасындағы сөздердің жоғарыдағыдай негізінен үш
Негізгі мағыналық, тұлғалық ерекшеліктеріне және өзара бір-бірінің жақындықтары мен
Негізгі сөздер мен көмекші сөздердің өзара топталуы семантика-лексикалық жақтарына
Қазақ тілі лексикасындағы сөздерді өз ішінде топтастырып, белгілі бір
Сөз табының лексика-грамматикалық белгілерін дұрыс аңғарту үшін, мұғалім тілдің
Қазақ тілі лексикасындағы сөздердің негізгі сөздер, көмекші сөздер, одағай
Зат есім тобына енетін сөздер, атап айтсақ, зат есімдер
Зат есімдер морфологиялық жақтарынан тіліміздегі 4 түрлі жалғауда түрленіп,
Зат есімдерді лексика-семантикалық, морфологиялық және синтаксистік жақтарынан өзара ұщтастыра
Зат есім заттық ұғым атауларын білдіретін болғандықтан, олар сырт
Ақыл, ес, арман, қабілет, сезім деген зат есімдерді көруге
Сол сияқты адам, туыс, құрт, жануар, хайуан, құс сияқты
Зат есімдер семантикалық жақтарынан өз ішінде: мал атаулары, адамның
Зат есім мағыналарын ашуда оқушылар кім? Сұрағының адам ұғымын
Зат есімдердің жалпы есім, жалқы есім болып бөліну ерекшелігі
Жалпы есім жалқы есімдердің де контексте болсын, жеке бір
Жалқы есімдерге кісі аттары мен жер-су аттары енетіні ескертіледі.
Жалпы, жалқы зат есімдердің өздері алуан түрлі мағынада жұмсалатыны
Зат есім сөздердің кейбір тобы лексика-семантикалық жақтарынан үнемі жалпылық
Сұйықтық ұғымды білдіретін зат есімдердің атаулары: көптік жалғауда қолданбайды:
Газ тектес зат есімдердің атаулары: азон, бу, түтін, тұман,
Уақ, ұнтақ, майда, мамық зат есімдердің атаулары: қант, ұн,
Дерексіз зат есімдердің атаулары: алғыс, қайғы, қуаныш, шындық, тілек,
Табиғат байлығы – кен атаулары: алтын, болат, құрыш, мыс,
Табиғат құбылыстарының атаулары: жаңбыр, жел, найзағай, боран, қар, құйын
Жұптық ұғымды білдіретін зат есім атаулары: көз, қол, аяқ,
Зат есімнің мағыналарын өз ішінде саралап түсіндіру оқушының тіл
Зат есімдердің бұл айтылған мағыналық ерекшеліктерін аңғартумен қатар, бір
Көмекші есімдердің ол бастағы мағыналарының сақталмай, бірде толымды,
Көмекші есімдер, негізінен, есім сөздермен тіркесіп, үнемі тәуелді жалғаулы
Көмекші есімдер негізгі сөздермен тіркесіп қолданылғанда, олар нақтылық, көлемдік,
Көмекші есімдер қандай тұлғада тұрсын, оның тіркесетін негізгі сөзі
Зат есімдердің лексика-семантикалық мағыналарыныңерекшеліктері, өзара ұқсастықтары және өзара бір-біріне
Зат есімдердің морфологиялық белгілерін меңгерту.
Зат есімнің морфологиялық тұлғада түрленуін меңгертуге бұрын өтілген сөздердің
Зат есімдер құрамы, құрылысы жағынан дара, күрделі болатыны меңгертіледі.
Зат есімдердің жасалуын меңгертуде негізгі, туынды, біріккен сөз, қос
Зат есімдердің жасалуын сөз еткенде, мұғалімдер үш түрлі ерекшелікті
Бірінші, зат есімдер лексикалық әдіс-тәсіл арқылы жасалады. Лексикалық тәсілге
Екінші, зат есімдер синтаксистік әдіс-тәсіл арқылы жасалады. Екі не
Үшінші, зат есімдер жұрнақ жалғану арқылы жасалады. Жұрнақтардың жалғануы
Мысалы: басшы, көзілдірік, орындық, құлақшын дегендегі –шы, - ілдірік,
Зат есім жасайтын бұл жұрнақтардан басқа бір топ жұрнақ
Мұндай мағына үстейтін жұрнақтар сөз түрлендіргіш қызметінде танылады. Сөз
Туынды зат есімдердің құрамындағы жұрнақтардың тұлғасы әр түрлі болатынынан
Зат есімнің жалғауларын оқыту. Зат есімнің морфологиялық тұлғасы жағынан
Зат есімнің көптік, тәуелдік, септік жалғауда түрлене алатыны оқулықта
Зат есім барлық сөз табымен тікелей байланысып, қарым-қатынасқа түсе
Зат есімдердің синтаксистік қызметін нақтылау барысында зат есімнің мағына
ІІ МЕКТЕПТЕ ЗАТ ЕСІМДІ ОҚЫТУ
ӘДІСТЕМЕСІНІҢ ОЗЫҚ ТӘЖІРИБЕСІ
Мектепте зат есімді оқытудағы озық тәжірибелер
Білім мазмұнын жаңартудың ғылыми негізіне бастауыш сынып оқушысын белгілібір
Бастауыш саты – оқушыда, оның интеллектісі дамуының іргетасы –
Бастауыш мектепте қазақ тілін оқытудың негізгі мақсаты – оқушыларды
Осы аталған мақсатты орындауда бірнеше нақты міндеттерді орындау жүктеледі.
Егерде тәжірибеге сүйенетін болсақ осы аталған міндеттің орындалуы тәуелсіз
Алматы қаласындағы №167 орта мектептің бастауыш сынып мұғалімі, тәжірибелі
Ал осы аталған Алматы қаласының М. Жұмабаев атындағы орта
Ал Ақтөбелік тәжірибелі ұстаз Мәриям Сыдыққызы «Зат есім» тақырыбын
Алматы қаласындағы №100 орта мектептің бастауыш сынып мұғалімі Балғаным
Ал Ақтөбе облысы Шалқар қаласында орналасқан №1 орта мектептің
Зат есімнің жекеше және көпше түрін оқытуда өзіндік әдістеме
Жамал Лебекова аталмыш тақырыпты негізінен теориялық ұстанымдарды басшылыққа алып
Мектеп мұғалімдері үшін, оның ішінде, әсіресе бастауыш мектеп мұғалімдері
Бұдан зат есімді оқыту мәселесімен тек әдіскер-ғалымдар ғана емес
Жалпы зерттеуді ұйымдастыру барысында зат есім тақырыбын оқытудың көптеген
дәстүрлі оқыту технологиясы;
топқа бөліп оқыту;
модульдық оқыту;
тестік технология;
ұжымдық оқыту;
дамыта оқыту технологиясы;
сыни тұрғыдан ойлау технологиясы;
«Тәй-тәй» бағдарламасы;
«Балбөбек» бағдарламасы;
«ТРИЗ» бағдарламасы;
Этнопедагогика т.б.
Сонымен тармақ бойынша жинақталған материалдарды сұрыптап талдай келе зат
Тақырыптық эксперимент жұмыстарының бағдарламасы
Шығыс Қазақстан облысы Үржар ауданы Қаратұма орта мектебінің
Егеменді еліміздің ертеңі мен бүгіні өскелең ұрпақтың білімінің тереңдігі
Осыған байланысты біз Үржар ауданындағы Қаратұма орта мектебінің
Эксперименттің ғылыми аппараты:
Зерттеу өзектілігі: бастауыш сыныптардан бастап заттық, атаулық ұғымдарды меңгерту
Мiне, осы аталған және басқадай проблемаларды сараптай келе аталған
Зерттеу мақсаты: халқымыздың рухани өрісімен сабақтас қалыптасқан, материалдық өндірістік
Зерттеу нысанасы: зат есімді оқытудағы бастауыш сынып мұғалімдері мен
Зерттеу пәні: бастауыш мектептің қазақ тілі оқулығындағы зат есім
Зерттеу болжамы: егер бастауыш сыныптарда зат есімді оқытудың тиімді
Зерттеу міндеттері:
тақырыптың мазмұндық ұғымына терминдік анықтама беру;
психологиялық, педагогикалық және ғылыми-теориялық әдебиеттерді, баспасөз материалдарын зерттеу;
бастауыш сыныптарда оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру мәселесімен етене жақын танысу;
бастауыш мектеп оқушыларының зат есім тақырыбын меңгерушілік белсенділігін қалыптастыру
бастауыш сынып оқушыларына зат есім тақырыбын сапалы меңгерту әдістемесінің
Осы қойылған мiндеттердi шешуге байланысты өз жұмысымызда мынандай зерттеу
Зерттеу әдістері:
ғылыми-психологиялық, ғылыми-педагогикалық және ғылыми-лингвистикалық әдебиеттердi талдау-жинақтау;
білім стандартын және бастауыш мектеп оқу бағдарламасын сараптау;
арнайы мерзімді басылымдарды зерттеу;
бастауыш мектептердегі оқу-тәрбие процесін бақылау;
бастауыш мектептерде дәріс беруші озат тәжірибелі ұстаздардың іс-тәжірибесімен танысу.
Ғылыми-практикалық маңыздылығы мен құндылығы: - бітіру жұмысының қорытындысы ғылыми-теориялық
Зерттеудiң әдiснамалық негiзi: жеке адамды оқытып, тәрбиелеп, дамытуға арналған
Зерттеудiң деректi көздерi:
психологтардың, ұлы педагогтардың оқу, бiлiм туралы еңбектерi;
бүгінде есімдері кеңінен танымалы лингвистердің еңбектері;
ҚР «Бiлiм беру туралы» Заңы;
«Қазақстан Республикасының гуманитарлық бiлiм беру туралы» тұжырымдамасы;
оқу бағдарламалары.
Зерттеу базасы: Шығыс Қазақстан облысы, Үржар
ЗЕРТТЕУ КЕЗЕҢДЕРІ
ДИАГНОСТИКАЛЫҚ КЕЗЕҢ
Тақырыптың мазмұнын қарастырған ғылыми-теориалық әдебиеттер мен мерзімді басылымдарды
Оқу-тәрбие процесінен бақылау жасап, білім сапасын бағалау.
Озат тәжірибелі және жас мұғалімдердің сабақтарына қатысып, пікір алмасу.
Бастауыш сыныптардың бағдарламасында оқылатын зат есім тақырыбының мазмұндық сипаттамасымен
Бастауыш сыныптарда зат есім тақырыбын оқыту әдістемелерін сараптау.
Эксперимент бағдарламасын құру.
Эксперимент және байқау сыныптарындағы оқушыларды зерттеуге арналған диагностикалық карта
1.8 Тақырып бойынша жинақталаған материалдарға сипаттама жасап, ғылыми-теориялық конференцияларға
1.9 Эксперимент және байқау сыныптарын іріктеу.
ЭКСПЕРИМЕНТТІК КЕЗЕҢ
. Эксперимент және байқау сыныптары оқушыларының эксперимент басындағы білім
Бастауыш сынып оқушыларының білім сапасын қалыптастыру мақсатында зат есімді
Эксперимент барысында оқушылардың сөздік қорын, ұлттық дүниетанымын, жалпы білім
Эксперимент барысында жинақталған материалдардың негізінде ғылыми-практикалық конференцияларға қатысу.
ҚОРЫТЫНДЫ КЕЗЕҢ
Эксперимент соңында, эксперимент және байқау сыныптарының тұлғалық қасиеттері мен
Зат есімді оқытуда пайдаланылған жаңа әдістемелік технологияларды пайдалану мүмкіндігінің
Эксперимент бағдарламасына өзгерістер енгізу, жинақталған деректерді кешенді талдау қорытынды
Эксперимент барысында жинақталған материалдардың негізінде ғылыми-практикалық семинарлар мен конференцияға
Эксперимент нәтижесіне сүйеніп, жинақталған материалдардың негізінде бастауыш мектеп мұғалімдеріне
ЭКСПЕРИМЕНТ ЖҰМЫСЫНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ
Диагностикалық кезең.
Жоғарыда құрастырылған эксперимент бағдарламасына сәйкес ұйымдастырылған эксперимент жұмысын қорытындылай
Бұл қызметті белгілі дәрежеде зерттеп болысымен біз бағдарламада белгіленгендей
Осы аталған зерттеу жұмысымызды талдап-жинақтау нәтижесінде, көптеген ұстаздардың зат
Осы аталған зерттеу жұмыстарының нәтижесіне сүйене отырып біз диагностикалық
Эксперименттік кезең.
Эксперимент кезеңіндегі алғашқы қызметіміз эксперимент және байқау сыныбы болып
Диагностикалық зерттеу жұмысының нәтижесін және ғылыми-теориялық зерттеу барысында жинақталған
Төменде эксперимент барысында пайдаланылған сабақ жоспарының біреуін үлгі ретінде
Бұл сабақта оқушылар өз беттерімен қорытынды жасап, жаттығулар орындай
Оқушыларға теориялық білім беруде көбінесе шешендік сөздер, нақыл сөздер,
Ал жұмбақ, жаңылтпаш, мақал-мәтел, айтыс сияқты тағылым түрлері оқушылардың
Сонымен қатар қазақ халқының ертегі аңыздары, ою-өрнектері мен ұлттық
Қорытынды кезең.
Экспериментіміздің қорытынды кезеңінде эксперимент және байқау сынып оқушыларының тұлғалық
Осы аталған диагностикалық зерттеу нәтижесі төмендегідей сапалық көрсеткіштерді көрсетті.
Диагностикалық зерттеу нәтижесі мен диагностикалық гистограммадағы көрсеткіштер және оқу-тәрбие
Зерттеу жұмысымыздың барысында жинақталған материалдар мен эксперимент барысында жинақталған
1-сурет
Эксперимент басындағы диагностикалық гистограмма
Экспериментіміздің соңында жинақталған материалдарды негізге ала отырып, ғылыми конференцияға
2-сурет
Эксперимент соңындағы диагностикалық гистограмма
Осы жоғарыда аталған жұмыстардың негізінде жинақталған материалдар әртүрлі деңгейде
Сонымен эксперимен жұмсымызды қорыта келе, бастауыш сыныптарда зат есім
ҚОРЫТЫНДЫ
Тілдің қоғамдық, тәрбиелік қызметі ерекше екені мәлім.
Өйткені тіл - адамның бір-бірімен пікір алысып, қарым-қатынас жасайтын
Мүмкін, даму сатысының баспалдағына байланысты тілдердің сөздік қоры аз,
Совет дәуірінде қазақ тілінің сөздік құрамы айтарлықтай өзгеріске ұшырады.
Негізгі сөздік қор бүкіл лексикалық байланыстың басты тұлғасы негізгі
Негізгі сөздік қордағы сөздер жаппай және жиі қолдану қасиетімен
«Қазақтар, - деп жазды ол, - сөз өнеріне аса
Қазақ тілінің байлығын қандай терең айтсақ та дәл жеткізу
Қазақ мектептерінің мұғалімдері мен оқушылары осы байлықты бірі игертуге,
Міне сондықтан да ұлттың сөздік қорын молайтушы, лингвистика ғылымында
Осы аталған деңгейге жету мақсатында ұйымдастырылған біздің зерттеу жұмысымыздың
Бітіру жұмысының бiрiншi тарауында ғалым педагогтардың оқушылардың икемділігі
Сонымен қатар осы тарауда тақырыптың негізін қалаушы мәселе, бастауыш
Ғылыми-теориялық және ғылыми-практикалық тұрғыда ұйымдастырылған дипломдық зерттеу жұмысымызды аяқтай
ӘДЕБИЕТТЕР ТIЗIМI
Аймауытов Ж. Тәрбиеге жетекшi //Қазақстан мектебi. - 1991.
Асқарбаева А., Ботабаева Ү. Ана тiлiн оқыту мiндеттерi //Бастауыш
Алдамұратов Ә. Жалпы психология. –Алматы: Бiлiм, 1996. –224
Әбiлқаев А. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi. (Оқу құралы). –Алматы:
Әуелбаев Ш. Бастауыш кластарда қазақ тiлiн оқыту методикасы. –Алматы:
Бабанский Ю.К., Деминцев А.Д. және ПобедоносцевГ.К. Комплексный подход к
Бабанский Ю.К. Рациональная организация учебной деятельности. М., 1981, -403с.
Бекжанова С. Оқыту нәтижесiн тексеру мен бағалаудың дидактикалық негiзi
Аханов К. Тіл біліміне кіріспе. –Алматы: Мектеп, 1965.-560 бет.
Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. –Алматы: Ана тілі, 1991.-384
Оралбаева Н., Жақсылықова К. Орыс тіліндегі мектептерде қазақ тілін
Құлмағамбетова Б. Қазақ тілін оқыту методикасы. –Алматы: Мектеп, 1988.-240
Манкеева Ж.А. Қазақ тілінің заттық мәдениет лексикасы. –Алматы: 1997.-
Бозжанов К. Бастауыш мектепте оқушылардың оқу дағдысын қалыптастыру. –
Бозжанова С. Оқыту нәтижесiн тексеру мен бағалардың дидактикалық негiзi
Буртавой И.Д. Бастауыш класс оқушыларының оқу икемдiлiгi мен
Выготский Л.С. Педагогическая психология //Под ред В.В. Давыдова. –М.:
Выготский Л.С. Собрание сочинении: Т.5. /Гл.ред. Запорожец. –М.: Педагогика,
Гальперин Г.Я., Запорожцев А.В., Эльконин Д.Б. Проблемы формирования знаний
Гоноболин Ф.И. Психология. Алматы: Мекиеп, –1996. –145
Давыдов В.В. Проблемы развивающего обучения: Опыт теоретического и
Жарықбаев К. Психология. – Алматы: . Мектеп, 1982. -188бет.
Жолымбетов Қазақ тiлiн оқыту методикасы. Алматы. «Қазақ университетi», 1991.
Жүнiсова К. Қазақстан Республикасы бастауыш бiлiмiнiң мемлекеттiк стандарты.
Занков Л.В. Дидактика и жизнь. –М.: Просвещение, 1975. –401с.
Каменский И.А. Ұлы дидактика. –Алматы, 1993. –201 бет.
Каратаева М.Қ. Қазақ совет энциклопедиясы. Алма-Ата, 1978. –600 бет.
Крутецкий В.А. Основы педагогической психологий. –М.: Просвещение, 1972. –141с.
Қазақ совет энциклопедиясы: 10 томдық -7- том. –752
Қазақстан Республикасының бiлiм беру тұжырымдамасы. //Егемен Қазақстан. –1995. –10
Қазақстан Республикасының гуманитарлық бiлiм беру тұжырымдамасы. //Егемен Қазақстан. –1995.
Қазақ тiлiнiң түсiндiрме сөздiгi: 10 томдық –Алматы: Ғылым,
Қазыбаев С. Бастауыш кластарда қазақ тiлiн оқыту. –Алматы: Метеп,
Леоньтьев А.Н., Лурия А.Р., Смирнов Н.Х. О дигностических методах
Макаренко А. С.
–269с.
Макаренко А.С. Таңдамалы педагогикалық шығармалары. Алматы, 1948. –159 бет.
Рахметова С. Қазақ тiлiнiң методикасы.
Торндайк Э. Принципы обучения, основные направления психологии. –М.: Просвещение,
Жарықбаев Қ. Қазақ тәлім-тәрбиесі / Қ. Жарықбаев, С.
Жарықбаев Қ. Жалпы психология / Қ. Жарықбаев. Алматы:
Қазақ Совет Энциклопедиясы //Алматы. -1982. -3т. -490 бет.
Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі // Алматы. -1976. -3т.
Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі. – Алматы: «Сөздік-словарь», 1997.
Қазақстан Республикасы бастауыш білімнің мемлекеттік стандарты. – Алматы: Ы.
Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы: 1т (VI ғасырдан XX ғасырдың
Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы: 2т (VI ғасырдан XX ғасырдың
Сейсенбина Айгүл Насиповнаның «Зат есімді
оқыту әдістемесі» тақырыбында жазылған бітіру жұмысына
ПІКІР
Сейсенбина Айгүл Насиповнаның бітіру жұмысы зат есімге қатысты теориялық
Бітіру жұмысын жазушы ұстаз ізденіс барысында үлкен жетістікке қол
Бітіру жұмысында қамтылған мәселелер дұрыс жүйеленген. Еңбек
Бітіруші Сейсенбина Айгүл Насиповнаның «Зат есімді оқыту әдістемесі»
Семей мемлекеттік педагогикалық
институтының қазақ тілінің
теориясы мен әдістемесі кафедрасының
меңгерушісі, ф.ғ.д., доцент
Екінші сынып математика пәні мазмұнының ерекшеліктері
Қазақ тілінде тіл дамыта оқытудың жалпы даму тарихы
2 – сынып математика пәні мазмұнының ерекшеліктерін зерттеу
Орыстілді оқушылардың сөйлесу әрекетін дамыта оқытудың ғылыми-теориялық негіздері
Бастауыш сыныпта ағылшын тілінен оқуға үйрету жолдары
Әр сыныптағы шет тілін оқытуда оқуға қойылатын талаптар
Жұмыстың атауы
Ыбырай Алтынсарин және ұлттың мектептері туралы
Қазақ тілін оқыту әдістемесіне үлес қосқан жалпы қазақ ғалымдар еңбектерінің сипаттамасы
Бастауыш сыныпта етістікті оқытуда ақпараттық технологияларды қолдану