ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНЫҢ ТУРИЗМ ЖАҒДАЙЫ

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫН ТУРИСТІК АТТРАКТИВТІЛІГІ БОЙЫНША АУДАНДАСТЫРУ
1.1 Физикалық-географиялық аудандастырылуы
1.2 Аймақты тарихи-мәдени кешендердің шоғырлануы бойынша аудандастыру
2 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНЫҢ ТУРИЗМ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Аймақтың туристік шаруашылық жағдайы
2.2 Тарихи-мәдени нысандары
2.3 Әлеуметтік-экономикалық нысандары
3 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНА БАҒА БЕРУ
3.1 Табиғи жағдайына баға беру
3.2 Тарихи-мәдени ескерткіштерінің шоғырлануына баға беру
3.3 Әлеуметтік-экономикалық жағдайына баға беру
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОСЫМША КІРІСПЕ
«Ұлытаудың ұлы атануы тауының биіктігінен емес, суының көптігінен
Аймақ территориясында 1500 астам тарих пен мәдениет ескерткіштері
Жұмыс мақсаты. Рекреациялық табиғи ресурстарын бағалау. Аймақта бар,
Жүргізілген зерттеулер маңыздылығы. Туризм дамуы үшін жергілікті халықты
Жұмыста Ұлытау аймағының географиялық орны мен табиғи-климаттық
1 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫН ТУРИСТІК АТТРАКТИВТІЛІГІ БОЙЫНША АУДАНДАСТЫРУ
1.1 Физикалық-географиялық аудандастырылуы
Ауданда Ұлытаудан басқа Арғанаты (757 метр), Желдіадыр (629
Қарсақбай қыраты – Ұлытау-Кішітау тау сілемдерінің жалғасы екеуінің
Ұлытау – Сарыарқа тауларының ішіндегі ең көнесі. Оның
Сарысу-Теңіз қыраты – Ұлытау ауданы территориясының шығысында жатыр
Бетпақдала үстірті – Ұлытау ауданының оңтүстік бөлігін алып
Қоғашықтан батысқа қарай кебір сазды, құмақты және тастақты
Сарысу өзенін бойлай оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай созылған құм
Ұлытау ауданының оңтүстік-батысы Тұран ойпаты аумағына кіреді. Бұл
Ұлытау ауданының аумағында солтүстіктен оңтүстікке қарай үш табиғат
Құрғақ дала зонасы ауданның қиыр солтүстігіне ғана тән.
1.2 Аймақты тарихи-мәдени кешендердің шоғырлануы бойынша аудандастыру
2 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНЫҢ ТУРИЗМ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Аймақтың туристік шаруашылық жағдайы
Ұлытау аймағы танымдық, белсенді туризм түрлерін дамытуға болады.
Велосипед туризмнің ұзақтылығы 70 шақырымға созылатын маршрут ұсынылады.
1) Жасұлан балалар сауықтыру лагері- Ұлытау кеншары
2) Жасұлан балалар сауықтыру лагері – Туристік алаң
3) Туристік алаң- Горелое шатқалы
4) Горелое шатқалы – Ұлытау шыңына шығу
5) Ұлытау тауларының бөктері – Ұлытау кеншары
Танымдық экскурсиялардан аймақтың өндірістік нышандарына және мәдени-тарихи экскурсияларды
Шетелден келген қонақтар үшін атпен экскурсияларды өткізуге болады.
Туризм индустриясының негізі инфрасқұрылым. Инфрақұрылым түсінігіне отельдер, мейрамханалар,
Қазіргі таңда аймақ бойынша тарихи-археологиялық ескерткіштер қайта қалпына
Ұлытау ауданында тарихи-мәдени ескерткіштер көп орналасқан. Солардың ішінде
Жошы хан мазарына “Байқоңыр” фирмасы Қарағанды облысының Мәдени
Дүзен мазарында жобалы сметалық құжатқа байланысты жаңғырту жұмыстары
Мазардың маңайында, іші және сыртында қоқыстан тазалау жұмыстары
Болған ана мазарының маңайына қоқыс тазалау жұмыстары және
Ұлытау тарихи-табиғи қорығының аумағына Мемлекеттік «Мәдени мұра» бағдарламасының
Мемлекеттік бағдарламаға енген тарихи мәні зор ескерткіштің бірі,
Әзірге зерттеліп жатқаны Тас дәуірінің Тоқтауыл, Аяқбұлак тұрақтары
Тоқтауыл мен Аяқбұлақтағы қазбалардан тас дәуірінің жаңа кезеңіне
Қола дәуірінің (б.з.д 11—I мыңжылдық) қонысы қазіргі Жезқазған
Осы кезең қорымының материалдары бұл
Зерттелініп, болашақ аспан астындағы мұражайға айналдыруға айналдырылмақ үшінші
Қазір оның солтүстік бөлігі аршылып, б.з.д.ХІ-ІХғ.ғ.аралығында салынған ғұрыптық-сәулет
Мавзолейдің шығыс жағында осы зәулім құрылысты салған құрылысшылар
«Ұлытау» тарихи-мәдени және табиғи қорық- мұражайында 2500 экспонат,
2005 жылдың 30 шілдеде «Ұлытау – көшпенді өркениеттің
- Ұлытау мен Кенесары хан;
- Ежелгі Түркістан және Ұлытау;
- Қ. Сәтпаев ежелгі Жезқазған аумағының Ұлытау тарихы
-Әбунәсір әл-Фараби, Шыңғысхан және Темірланның балауыз фигураларын қойып
«Қазақмыс» корпорациясының музей-көрмелік кешенің қызметкерлерімен бірлесіп зерттеу экспедициясын
Ұлытау кентінің жанынан «мұртты» қорғандарға (2 қорған) қазіргі
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Мәдени мұра» бағдарламасының
Жошыхан мазары; Айрамбай мазары
«Жерұйық» бағдарламасы бойынша Қарағанды облысының телерадиокешені «Кітап» баспасымен
Тарихи ескерткіштерді насихаттау мақсатында қорық музейінің экскурсия жүргізушілерімен
Қазіргі уақытта Ұлытау - Жезқазған аумағындағы ескерткіштер жағдайы
Кесте . Ұлытау аймағы бойынша орналасқан ерекше қорғалатын
Ерекше қорғалатын территория атауы Физикалық –географиялық орналасуы
Ұлытау (зоологиялық) Шөлейт зонасы, Ұлытау даласы, таулы аймақ
Қызылқақ (палеонтологиялық) Шөлейт зонасы, батыс –Бетпақдала шөлі, жазық,
2.3 Экономикалық-әлеуметтік жағдайы
Ұлытау аймағында индустрияның қалыптасу мен дамуымен байланысты, туристер
Қарсақпай елді – мекені Жезқазған қаласынан батысына қарай
Ұлы Отан соғысы кезеңдерінде Ұлытау аймағының маңызы арта
Жезқазған қаласынан солтүстік батысында 63 шақырым жерде орналасқан
Жезқазған қаласы 1954 жылы Кеңгір деген шағын тау
Сондай-ақ туристік бизнестегі басты факторларының бірі туризм саласының
Туристік рекреациялық ресурстары да маңызыды орын алады.
Туризм индустриясының негізі инфрақұрылым. Инфрақұрылым түсінігіне отельдер, мейрамханалар,
Ұлытау өңірінің қалалары бойынша инфрақұрылымды құрайтын нышандарға мынадай
Жезқазған қаласында санаторий, балалар санаторийі, профилактори және «Қазақмыс»
Аймақ аралық байланыстың дамуы дамыған магистралдарды талап етеді.
3 ҰЛЫТАУ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНА БАҒА БЕРУ
3.1 Табиғи жағдайына баға беру
Ұлытау өңірінің гидрографиясының өзіндік ерекшелігі тұрақты ағыны бар
Ұсақ шоқылы аласа таулы солтүстігінде өзен торы жиі,
Сонымен жер беттік ағын қар жамылығысындағы су қорына
Сарысу өзенінің алабы өңірдің шығыс жартысын қамтиды. Суағарлардың
Кеңгір өзені негізгі саласы болып табылады және мүйіске
Кеңгір өзені зерттелген территорииясындағы ең суы көп өзендердің
Ұлытау өңірінің жер бедері оңтүстік-батысқа қарай бірте-бірте аласара
Аймақтың топырағы шөлді далалық сортаңданған қара топырақ және
Экологиялық табиғи факторлар:
а) экологиялық шиеленісуді тежейтін - тасты-қиыршық тасты
ә) экологиялық шиеленісуді күшейтетін - топырақтардың кешенділігі,
Қазіргі экологиялық жағдайы
Жезқазған өнеркәсіптік ауданының қоршаған ортаға үлкен әсері, ірі
Байқоңыр ғарыш айлағының космостық ракеталарының сатылары құлау нәтижесінде
Экологиялық шиеленісу аймақтары
1. Жезқазған урбоөнеркәсіптік аймақ. Жезқазған, Сәтпаев қалаларын, кен
2. Қаражал-Жәйрем кен өндіру аймағы, Жәйрем КБК АҚ
3. Жезді кен өндіру аймағы: Жезді марганец кен
а) экологиялық шиеленісулерді тежейтін - тастықиыршық тасты
ә) экологиялық шиеленісулерді күшейтетін - пайдалы қазбаға бай
3.2 Аймақтың тарихи-мәдени ресусрстарын бағалау
Көшпенділердің үш мың жылдық рухын бойына сіңірген,аты аңызға
Айрықша туристік құныдылықтар Ұлы жібек жолының Сарысу
Археологиялық зерттеулер, қазу жұмыстары барысында бізге дейін сақталған
Кесте . Мемлекеттік маңызы бар тарих және мәдениет
Ескерткіш атауы типологиясы Орналасу орны
Басқамыр қалашығы X-XII Археология ескерткіші Жезқазған қаласынан солтүстік
Жошы-хан кесенесі XIII ғ. Архитектура ескерткіші Жезқазған қаласынан
Домбауыл салт-жоралы кешен ------------------------ Жезқазған қаласынан солтүстік батысында
Болған Ана кесенесі XII-XIII ғ. ----------------------- Кеңгір мен
Дүзен кесенесі 1863-1866 ж.ж. ------------------------ Жезқазған қаласынан солтүстік
Айранбай кесенесі (Бес күмбез) XIX ғ. ------------------------ Жезқезған
Саған – Махат кесенесі 1923 ------------------------ Мақат елді
Лабак кесенесі XIX ғ. ------------------------ Малшыбай елді-мекенінен 20
Кетебай кесенесі XIX ғ. ------------------------ Малшыбай елді –
Кесте . Республикалық маңызы бар тарихи-археологиялық ескерткіштер []
№ Кезең Ескерткіштер
1 Ерте палеолит. Ашель дәуірі (б.з.д. 700 мыңжылдық
2 Төменгі палеолит (б.з.д. ХХХV-X мыңжылдықтар) Жаманайбат,
3 Неолит (жаңа тас дәуірі, б.з.д. X-III мыңжылдықтар)
Жезқазған, Ұлытау, Байқоңыр, Теректі әулие петроглифтері (тастардағы таңбалар).
4 Энеолит (қола дәуірі, б.з.д. ІІІ-І мыңжылдықтар).
5 Темір дәуірі (б.з.д І мыңжылдықтан бастап)
6 Ертедегі орта ғасыр (Х ғасырға дейін).
7 Классикалық орта ғасыр (XI-дан XV ғасырға дейін).
8 Кейінгі орта ғасыр (XV-XVII ғасырлар). Жансейіт
9 Бүгінгі заман (XVII ғасырдан бастап.)
Ерден, Дүзен, Кетебай, Лабақ, Нәдірбай, Зылғара, Шегір би
Ұлытау аймағының қалашықтарының алғашқы локализациялануы VIII-XI ғ.ғ. оғыз
Қазақстан Республикасының «Тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану туралы
Ұлытау аймағының территориясымен оғыз тайпаларының ерте тарихы байланысты.
XIII ғ. басында Шыңғыс хан жорықтары нәтижесінде ірі
Обалысай, Мұзбел, Жаманайбат Обалысай шоқысының оңтүстік бөлігінен табылған
Сарысу өзенінің орта ағысы тұсында, құрғап қалған Талдысай
Мұзбелден ең көп табылған аңшылар құралы – ортасында
Ежелгі адамдар қоныстары қатарына Жаманайбат кеніші төңірегі де
Айбас дарасы Ұлытаудағы қола дәуіріне жататын ежелгі ескерткіштердің
Таңбалы тас “Сарысу өзенінің төменгі ағысында, Жезқазған ауданының
Орда-Базар Ұлытау өңірі ұлан-байтақ Жошы ұлысының саяси-әлеуметтік,
Белең ана қаланың аты бізге белгілі әдебиетте тұңғыш
Қираған қаланың үйінділерінің көлемінен оның аумағы өте үлкен
Жұбан ана тарихи маңызы мен географиялық орны жағынан
Болған ана күмбезі-ортағасырлық сәулет өнері ескерткіші.Сарысу мен
Әбдікәрім мазары 1917 жылы табылды Сарыкеңгір ауылынан 109
Теңбай кесенесі ХІХ ғасыр. Ұлытау ауданы. Сарыкеңгір ауылынан
Малшыбай мавзолейі ХІХ ғасыр. Қарағанды облысы. Ұлытау ауданы.
Жақсылық мавзолейі XIX ғасыр. Ұлытау ауданы. Жезқазған қаласынан
Шотқара мазары. ХІХғ. Ұлытау ауданы. Жезқазған қаласынан 47
Бұл портальді - күмбезді ғимарат. Бүйір және артқы
Алашахан кесенесі – XII-XIII ғасырларда халық шеберлерінің қолымен
Аяққамыр кесенесі – Алтын орда кезінен қалған ескерткіш,
Басқамыр қалашығы – Жезқазғанның солтүстік-батысына қарай 83 шақырым
Елубай кесенесі. ХІХ ғасыр. Малшыбай ауылынан 37 км.
Хан ордасы Ұлытаудың батысында 20 км. Жанғабыл өзенінің
Хан ордасы 2 бөліктен тұрады, ең үлкен бөлігінде
Бұл Хан ордасы ХІЏ-ХІХ-ғасырлардың арасында қазақ хандарының ордасы
Асанай-Борсанай кесенесі. XIX ғасыр. Ұлытау ауданы. Сарыкеңгір ауылынан
Бекқожа мазары. 1895 жыл. Сарыкеңгір өзенінің сол жағалауында
Асанқожаның тұрған үйі. XIX ғасыр. Сарыкеңгір өзенінің жағалауында
Әже мазары. XIX ғасыр. Ұлытау ауданы. Жезқазған қаласынан
Бұзау мазары. XIX ғасыр. Бұзау XIX ғасырда Сарысу
Лабақ мазары. ХIX ғасыр. Ұлытау ауданы. Малшыбай селосынан
Айранбай мавзолейі. XIX ғасыр. Ұлытау ауданы Жезқазған қаласының
Ұлы батыр Төлек ұлы Сандыбай бабаның кесенесі. (1772-1838ж)
Сандыбайдың өз әкесі Төлек, жоңғарлармен шайқасқан алып батыр
Жаманбай мазары. XIX ғасыр. Ұлытау ауданы. Жезқазған қаласынан
Әр адамның санасында өз қара шаңырағы,Отаны,Атамекені жарық дүниенің
«Кіндік жұрт» аталып кеткен, ұлттық сананы қайта өркендеткен
Ұлытау - ежелгі заманның көне сырларын ішіне бүккен
Қаракенгір өзені жағасындағы Дүзен мазарына жақын орналасқан палеолит
«Мұртты» қорғандар - Ұлытаудағы таңдай қақтырар көрікті нысандар.Олардың
Жазық жерлерде орналасқан ғұндар дәуіріндегі әдемі шатқалды қорғандар
3.3 Әлеуметтік-экономикалық жағдайына баға беру
Аймақ бойынша 936 ауыл шаруашылық субъектісі тіркелген, олардың
Өндіріс негізгі үш кәсіпорнымен анықталған:
1. «Жезді байыту фабрикасы» кенбасқармасы- негізгі қызметі- марганец
2.«Ақтас» АҚ жоғары сапалы кварцты қайта өндіру мен
3.Қарсақпай металлургиялық зауыты. Қарсақпай кеншарында орналасқан. Кәсіпорын «Қазақмыс»
2006 жыл бойынша Ұлытау аймағында 231.6 млн теңге
Жезқазған қаласы индустриалды қала болып табылады. Өнеркәсібі тау-кен
Аймақтың территориясы арқылы республикалық маңызы бар Қызылорда-Жезқазған-Ұлытау-Арқалық жолы
Телефонды желінің магистральды-кабельді ұзындығы 609 шақырым. Кеншарлар телефон
Аймақ халқы Ұлытау-Саламат, Жезді-Қарабұлақ су құбырлары арқылы суменқамтамасыз
Аймақ халқын электроэнергиямен қамтамасыз ету үшін «Ұлытау» мен
Аймақ территориясында әр түрлі ұлт өкілдері тұрады. Негізгі

Ұқсас жұмыстар

Қарағанды облысының Ұлытау аймағының туристік мүмкіндіктері

Ұлытау аймағындағы туризм

Экологиялық туризм ұғымы

Қазақстан аумағын физикалық-географиялық және геоэкологиялық тұрғыдан аудандастыруының ерекшеліктері

Қазақстандағы шағын көлдердің туристік рекреациялық мүмкіндіктерінің қазіргі жағдайы мен даму болашағы

Туристік рекреациялық ресурстар мен Қазақстан Республикасындағы экскурсиялық орталықтар және емдеу саласындағы туризмнің үлесі

Қарағанды облысында туризм мен демалысты дамытудың табиғи алғышарттары

Рекреациялық әлеуетті экономикалық тұрғыдан бағалау

Қарағанды облысында туризм мен демалысты дамытуға әсер ететін табиғи және әлеуметтік-экономикалық жағдайлар мен факторлардың маңызын анықтау