ЖҮРЕК АУРУЛАРЫ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қаныш Сатпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық университеті
Еңбек және тіршілік қауіпсіздік кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:
Жүрек ауруының алдын-алу шаралары
Тексерген: Мед. ғыл.доктары
Тезекбаева Ж
Орындаған:
Мамандығы:
Топ:
Алматы 2004
Мазмүны
КІРІСПЕ 2
1. Беймаза жүрек 3
1.1. Қан айналу жүйесі - жүрек 3
1.2 Жүрек қалай жұмыс істейді 5
2. ЖҮРЕК АУРУЛАРЫ 7
2.1 Жүрек - қан тамыр аурулары 7
2.2 Жүректің ишемиялық ауруы 9
3. Жүрек ауруының алдын-алу шаралары 14
3.1 Өмір бойы сақтауды қажет ететін ережелер 14
3.2 Өсімдіктермен емдеу 19
3.3 Тахикардия кезіндегі көмек 20
3.4 Валеологиялық жаттығуларды жүргізу жолдары. 20
ҚОРЫТЫНДЫ 21
Қолданған әдебиеттер: 22
КІРІСПЕ
Бұл курстық жұмыс үш бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімінде
Соңғы жылдары, әсіресе кейінгі он жыл ішінде дүниежүзінің
Дүниежүзілік медицина ғылымдарының ұлы өкілдері, денсаулық адамзат баласына
1. Беймаза жүрек
1.1. Қан айналу жүйесі - жүрек
Адам ағзасының іс әрекетін реттеуші басты жүйенің бірі
Қан дененің барлық мүшелері мен ұлпаларының арасында тасымал
Қанның құрамы
Қан сұйықтықтан (плазмадан) тұрады, оның негізгі бөлігін тірі
Эритроциттер ағза үшін өте қажетті, себебі олар оттегін
Ағзада лейкоциттер де айтарлықтай маңызды роль атқарады. Олар
Тромбоциттер қанды ұйытады. Ол жарақаттанған кезде өте пайдалы
Қан қозғалысы жүрек арқылы жүзеге асырылады. Ол өкпе
Жүрек – біртұтас мүше, ол бұлшық ет қабырғасымен
Жүрек насос секілді жұмыс жасайды. Жүректің жиырылу қызметін
Жүректің жиырылу жиілігін тамырдың (көбіне білектегі) соғуыны қарай
1.2 Жүрек қалай жұмыс істейді
Әуелі жүрекшелер жиырылады. Оның әр қайсысы өзінің қарыншасына
Оң жақ жиырылған кезде өкпе сала тамырларының қақпақшалары
Осыған ұқсас құбылысты біз сол жақ қарыншаның жиырылуы
Қарынша жиырылған соң жүрек бұлшықеттері босаңсиды, жүректің бұндай
Сала тамырдың систолық (максимальды) және диастолық (минимальды) қысым
Мүшелерге қан сала тамырлары арқылы келіп түседі. Сала
Ең ұлкен көк тамырлар арқылы (жоғарғы және төменгі)
Тыныштық күйде ересек дамның жүрегі минутына 5 литр
Адам физикалық күшті көп қажет ететін жұмысты істесе
Жүйке жүйесі де қан айналым жүйесін басқарады. қан
2. ЖҮРЕК АУРУЛАРЫ
2.1 Жүрек - қан тамыр аурулары
Үлкен адамдардың әңгімесінен бұрын соңды жүрек-қан тамыр
Осылайша ревматизм кезінде жүрек пен қан тамыр қақпақшалары
Ревматизмді тудыратын инфекция таңдай миндальдарында орналасады. Сол себептен
Жүрек жиырылу жиілігі мен сала тамыр қысымының өзгеруі
Егер жасөспірім дұрыс өмір салтын ұстанатын болса, ол
Егер де мұндай құбылыс жүрек қан тамырларында кездессе,
Келешекте ондай ауруда аулақ болу үшін бала кезден
2.2 Жүректің ишемиялық ауруы
Жүректің ишемиялық ауруына стенокардияны, миокард инфарктін және инфарктен
Бұл кеселдің негізгі клиникалық синдромы – жүрек маңының
Қысып, күйдіріп ауыртады немесе жансыздану сезімі білінеді.
Ауыру психо-эмоциональды немесе денеге түскен салмақтан туындайды, кейін
Ауруды денеге салмақ түсіруді тоқтату арқылы, ия болмаса
Психо-эмоциональдық немесе физикалық салмақ әсерінен көбіне атеросклеротикалық тұрғыдан
Стенокардия тұрақты және тұрақсыз деп екіге бөлінеді. әдетте
Оның негізінде – жүрек бұлшық етіне келетін
Егер емделушіде стенокардияның аяқ астынан ол үшін әдетке
Стенокардия сипатының өзгеру себебіне жүрек бұлшық етеріндегі оттегіне
Тұрақты емес стенокардия тобына мына жатқызуға болады:
алғаш пайда болған стеноркардия;
бір айға дейін болмаған стенокардия, бұған стенокардия ұзақ
үдей бастайтын стенокардия: бұған физикалық салмаққа төзімділігі күшейе
Ерекше стенокардия (вариантты, вазаспастикалық, принцметалдық) көбіне жас адамдарда
Осы стенокардияның негізінде көбіне “таза” интактылық вазоспазм, яғни
стенокардия және жүрек бұлшықеті инфарктісі мен стенокардия арасындағы
“Тұрақты емес стенокардияға” шалдыққан науқасты арнайы ауруханаға шұғыл
Жүректің ишемиялық ауруларын емдеудің қазіргі тәсілдеріне мынадай шаралардың
ем-дәрулік тамақ:
- денедегі артық салмақты азайту;
шылым шегуден және спирттік ішімдіктерден бас тарту;
антиангиеальды дәрілер, антиагренаттар, антиоксиданттар, липидтік құрамды түзету, психофармакологиялық
Ангинозды ұстама пайда болған кезде науқас денедегі салмақты
Ангинозды ұстаманы оқшаулау тіл астына немесе ингаляция түрінде
Сублингвальды қабылдау үшін 0.5-1.0 нитроглицерин немесе изосорбит динитрат
Нитраттардың аэрозольдық түрі жақсы, оқшаулағыш әсер береді.
Изокет-аэрозоль-ерітінді ауыз қуысына шашыратылады, әсері тіл астына салынатын
Ұстаманы басу үшін 30 секунд аралықпен 1-3 ингаляция
Нитроглицериннен изокет аэрозольдың ерекшелігі оның әсері ұзақ уақытқа
Нитраттарды қабылдағаннан кейін 20 минут ішінде басыла қоймайтын
Нитроглицеринге жоғары сезімталдық юастың ауыруы түрінде білінеді, кейде
Егер ұстеме пайда болған сәтте тез әсер ететін
Стенокардиямен ауыратын науқастарды емдеу амбулаториялық-емханалық жағдайда жүргізіледі, бірақ
Ұзаққа созылған және ауыр ұстамалардан кейін коронарлы қанмен
3. Жүрек ауруының алдын-алу шаралары
3.1 Өмір бойы сақтауды қажет ететін ережелер
Келешекте жоғарыда көрсетілген аурулардан аулақ болу үшін бала
Ашушаң болмау, себебі ол қан тамырлардың бітелуінің бірден
Шамадан тыс физикалық үшпен айналыспау (бар күшін салып
Көбірек қозғалу керек. Егер де адам аз қозғалып
Жұмсақ төсекке ұйықтамау, себебі ол қан ағымын тежейді
Ешқашан шылым шекпеу, спирттік ішімдік ішпеу. Алкоголь жүрек
Дұрыс тамақтану керек. Көп майлы тағамдар жеуге болмайды
Күн ысыған соң көптеген адамдардың жүрегі минутына 60-70
Маусымдық тахикардия тек орта белде мен солтүстіктің тұрғындарында
Дені сау адам жүрек лүпілін салыстыра айтқанда аздап
Егер Сізде осындай белгілер болса, тамыр соғысыңызды есептеңіз.
Креслоға отырыңыз, алдыңызға секундтық тілі бар сағат қойыңыз,
Оң қолыңызбен бен сол қолыңыздың білегін ұстаңыз.
Сұқ, ортаңғы және төртінші саусағыңызбен білезіктегі күре тамырды
Бір минуттағы соғысын есептеңіз.
Тағы 2-рет есептеңіз де, орташа есебін табыңыз (нәтижелерді
Минутына 60-80 рет – нормаға сай тамыр соғысы.
Минутына 81-95 рет болса, жүректің жиырылуы ырғағы
Минутына 95 реттен артық болса, жүрек соғысы жылдамдаған,
( өз әдеттеріңіз бен қызметтік міндеттеріңізді ескере отырып,
( күніне 5-6 ретаз-аздап тамақтаныңыз. Шамадан тыс жемеңіз-тамақта
( шәй мен кофені кофеиннің кардиостимуляциялық әсерін бейтараптандыратын
( артық салмақты жойыңыз, май ішінде болатын ұсақ
( су процедураларын жасаңыз. Таңертең үстіңізге 3-5 минут
3.2 Өсімдіктермен емдеу
( Сасықшөп (пустырник), батпақ ақшайыры (сушеница болотная), киік
( түймедақ гүлдерін, фенхель мен тмин жемістерін, жалбыз
( Жүрекке арналған шәй дайындаңыз. Бірінші рецепт: валериан
3.3 Тахикардия кезіндегі көмек
( Терезені ашыңыз, жейдеңіздің үстінгі түймелерін ағытып, жағаңызды
( Ыңғайлы креслоға отырыңыз немесе арқаңызға бірнеше жастық
( Көзіңізді жұмып, екі қолыңыздың сұқ және ортаңғы
( Ауаны терең ішке тартып, тынысыңызды тоқтата тұрыңыз.
3.4 Валеологиялық жаттығуларды жүргізу жолдары.
Валеологиялық жаттығуларды жүргізу үшін ең алдымен дәрігерлік тексерулерден
Валеологиялық жүктемесін жүзеге асыру шағында жүрек жиырылуы 120-150
Валеологиялық жаттығуларда жүрек жиырылысының жиілігі 1 минутта 170-ден
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келе айтатын болсақ, денсаулық - адам
Денсаулықты сақтап оны орынсыз ысырап етпеу керек, үнемі
Бірақта біздің қоғамымызда әлі күнге дейін “Дені
Қорыта айтатын болсақ, денсаулықты көздің қарашығындай сақтау керек.
Қолданған әдебиеттер:
Денсаулық 3,2003ж
2. денсаулық 7,2003ж
2
ЖҮРЕК АУРУЛАРЫ
Тыныс алу жүйесінің аурулары
Қанайналым жүйесі ауруларының қауіп факторларының маңыздылығы
Қан айналымы
Жұқпалы емес аурулар
Жүрек қабының қабынуы
Жүрек қан-тамыр жүйесі аурулары
Қан тамырлар жүйесінің аурулары
Жүрек қан тамырлар жүйесінің аурулары
Жүрек қан тамырлар жүйесі