Кәсіпорынның негізгі қорларын талдау
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Кәсіпорынның негізгі қорларын талдау»
.
ОРЫНДАҒАН: _____________________
ҚАБЫЛДАҒАН: ____________________
Жоспар.
Кіріспе
1. Бөлім. Нарықтық жағдайдағы негізгі қорлардың экономикалық мәні
Нарықтық қорлар экономикалық категория ретінде және олардың өндіріс
Негізгі қорлар қозғалысы, жағдайы және бар болу
Негізгі қорларды бақылау.
Негізгі қорлардың тозуы және амортизациясы.
2. Бөлім. Негізгі өндірістік қорларды тиімді пайдалануды талдау
Негізгі қорларды тиімді пайдалануды талдау.
Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың көрсеткіштері мен факторларын талдау.
3. Бөлім. Негізгі қорларды тиімді пайдалануды көтеру
жолдары мен резервтері.
Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдалану жолдарын жоғарылату.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Нарықтық қатынастарға өтумен байланысты әр бір қоғам даму
Қазіргі экономика – бұл бір-біріне қайшы келетін топтар
Бұл мәселелерді шешу үшін кәсіпорынды тек қана техникалық
Өнім өндірісі және қызмет көрсету процессінде келесі экономикалық
Өндірістің заттанған құралдары кәсіпорын капиталы деп аталады. Капитал
Еңбек құралдары негізгі өндірістік қорлардың заттай мағынасын құрайды,
Негізгі қорлар өндіріс сферасында функциянирленеді және республиканың ұлттық
Нарықтық жағдайда кәсіпорын меншік формасына байланыссыз өзінің меншілігінің,
Осыдан курстық жұмыс тақырыбы «Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде «Нарықтық жағдайдағы негізгі қорлардың
Курстық жұмыстың екінші бөлімі анализ жасауда талданып отырған
Курстық жұмыстың бөлімінде кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдаланудың
Курстық жұмыстың методологиялық негізгі болып кәсіпорында негізгі қорлардың
Бөлім 1. Нарықтық жағдайдағы негізгі қорлардың экономикалық мәні
1.1. Нарықтық қорлар экономикалық категория ретінде және олардың
Кәсіпорынның негізгі белгісі – оның меншігінде, шаруа жүргізуінде
Негізгі қорлар – бұл өзінің құнын бөлектеп жоғалатын
Негізгі қорлардың кеңейтілген қайта өндіріс процесіне қатысу сипатына
Өндірістің әр бір процесі өндіріс қорларының қатысуымен жүзеге
1. Еңбекке заттары (материалдар, шикізаттар, сатып алынатын жартылай
2. Еңбек құралдары (станоктар, машиналар және т.б.).
Еңбек құралдарын басқару нәтижесінде адам еңбек затына тікелей
Еңбек процесінде ресурстарға және оларды тұтыну қатынасынан көпшілігінде
Ресурстар болып жоғарыда айтылғандай мемлекет оның әкімшілік орталықтары,
Негізгі қорлар – бұл еңбек құралдарына заттай айналған
Ресурстарды негізгі және айналымға бөлудің негізіне өндірісте жүргізетін,
Құрылыс кәсіпорындарының негізгі қорларына келесілер жатады: жылжымайтын мүлік
Құрылыс кәсіпорындарының негізгі қорлары олардың материалды-техникалық базасының негізін
Негізгі қорларды көптеген өндірістік циклдер ішінде пайдаланады, олар
Негізгі қорларға қарағанда айналым қорлары бір өндірістік процеске
Материалды активтер сатып алыну мақсатына байланысты негізгі қорлар
Негізгі қорлар өндіріс процесіне қатысу сипатына байланысты төмендегілерге
● өндірістік – бұл өндіріс процесіне тікелей қатысатын
● өндірістік емес – тұтынуға белгіленген негізгі қорлар.
Тәнділігі бойынша негізгі қорлар келесідей бөлінеді:
● меншікті – ол субъектке тиесілі және
● арендаға алынған – ол басқа бір
● қозғалыстағы - өндірісте және шаруашылық қызметте пайдаланылатын
● тоқтап тұрған – уақытша
● запастағылар – қозғалыстағы негізгі қорларды жөндеуде,
Заттай құрамына байланысты негізгі қорлар:
● мүлікті – заттай құрамы бар объектілер (ғимараттар,
● мүліксіз – жерге, тоғайлық және сулы жерлерге
Өндірілген өнім және көрсетілген қызмет қай экономика саласына
Негізгі қорлар жасайтын функциясына және мақсатты белгілеуіне байланысты
I. Жер – субъекттің меншік құқығымен сатып алынған
II. Ғимараттар – еңбекке жағдай жасау, халыққа әлеуметтік-мәдени
III. Құрылыстар – еңбек затын өзгертпейтін функцияларды орындау
Инвентарлы болып әрбір бөлек тұрған құрылыс саналады.
IV. Таратқыш құрылғылар – электро, жылу және механикалық
V. Машиналар және құрал-жабдықтар. Инвентарлы объектісі болып
● Күш машиналары және құрал-жабдықтар – жылу және
● Күш машиналары және құрал-жабдықтар –
● Өлшегіш және реттеуіш құралдар, жабдықтар және лабораториялық
● Есептеуіш техника – бұл процестерді автоматтандыруға
● Басқа да машиналар және құрал-жабдықтар – машиналар,
VI. Көлік құралдары – адамдарды және жүктерді тасуға
VII. Аспаптар (құралдар) – бұл механикаландырылған және механикаландырылмаған
VIII. Өндірістік жабдықтар және құралдар - өндірістік операцияларды
IX. Шаруашылық инветарь – конторлық және шаруашылық инвентарь
X. Көпжылдық отырғызулар – жасанды, көпжылдық оптырғызулар (жеміс-жидектер,
XI. Жерді жақсарту үшін капитал шығындары (құрылыссыз)
XII. Басқа да негізгі қорлар – библиотекалық қорлар,
Нарықтық экономикаға өту жағдайында бухгалтерлік есептің мақсаты негізгі
Негізгі қорлар қандай да болмасын өндірістің маңызды
Нарықтық экономикаға өту шарттары еңбек коллективін өндірістің барлық
Негізгі қорлардың жағдайы және оларды пайдалану – аналитикалық
Кәсіпорынның негізгі қорларын және өндірістік қуаттылықтарын толық және
Өнеркәсіпті-өндірістік негізгі қорларды тиімді пайдалануды және жағдайын талдау
Негізгі қорлар пайдалануына байланысты қозғалыстағы, запастағы және тоқтатылғандар
Қозғалыстағы – эксплуатациядағы негізгі қорлар (жұмыстағы, жөндеудегі немесе
Запастағы негізгі қорларға запаста тұрған құрал-жабдықтар және көлік
Тоқтатылған негізгі қорлар кәсіпорынның немесе бөлек цехтардың уақытша
Жеке меншіктегі сол кәсіпорынға тиесілі негізгі қорлар. Арендаға
Негізгі өндірістік қорлардың түрлік құрылымы әр саладағы өнеркәсіп
1.2. Негізгі қорлар қозғалысы, жағдайы және бар болу
Негізгі қорлардың толық барын көп жағдайда белгіленген бір
Негізгі қорлардың ортажылдық құнын келесі формуламен есептеуге болады.
Фс = Фн + Фв · Тв/12 –
мұндағы, Фн – негізгі қорлардың
Фв – жыл ішінде енгізілген негізгі қорлар құны;
Фл – жыл ішінде шыққан негізгі қорлар құны;
Тв – жыл ішінде енгізілген негізгі қорлардың
функционирлену уақыты;
Тл – жыл ішінде негізгі қорлардың шыққаннан кейінгі
өтіп кеткен уақыт.
Негізгі қорлардың тозушылық дәрежесін тозу коэффициенті арқылы есептейді,
Тозу сомасы
Негізгі қорлардың толық бастапқы құны
немесе Ктозу =
Негізгі қорлардың жарамдылық дәрежесін анықтау үшін жарамдылық коэффициенті
Негізгі қорлардың қалдық құны
Толық бастапқы құн
немесе Кжарамд. = 1
Тозу және жарамдылық коэффициенттерін жағдайына қарай жыл басына
Негізгі қорлар қозғалысының көрсеткіштері период ішінде негізгі қорлардың
Жаңа негізгі қорлар құны
Жыл аяғындағы негізгі қорлар құны
Ол қозғалысқа енгізілген негізгі қорлардың қатынастық сипатын көрсетеді.
Негізгі қорларды толықтырулар тек қана жаңасын сатып алу
Жыл ішінде түскен негізгі қорлар құны
Негізгі қорлардың жыл аяғындағы құны
Негізгі қорлардың қайта өндіріс динамикасын талдау үшін негізгі
Жойылған негізгі қорлар құны
Қайта енгізілген негізгі қорлар құны
Бұл коэффициентті көтерген жағдайда негізгі қорларды ауыстыру интенсивтілігі
Негізгі қорлардың тек қана тозуы және өте ескіргендігінен
Жойылған негізгі қорлар құны
Негізгі қорлардың жыл басындағы құны
Негізгі қордың қозғалысының барлық көрсеткіштері баланстық құннан шыға
Негізгі қорларды пайдалану үшін әр түрлі көрсеткіштер қолданылады,
Жеке көрсеткіштер – натуралды, көбінесе кәсіпорында немесе оның
Негізгі қорларды экстенсивті пайдалану көрсеткіштері олардың уақыттағы пайдалануын
Негізгі қорларды пайдаланудың экстенсивті көрсеткіштерінің маңыздыларына жоспарлы, тәртіпті
Экстенсивті пайдаланудың жеке көрсеткіштерінің ішінен құрал-жабдық жұмысын ауыстыру
Құрал-жабдықтар жұмысын ауыстыру коэффициенті келесі формуламен анықталады:
Ауыстыру машиндері
Құрал-жабдықтар мөлшері
Құрал-жабдықтарды пайдаланудың ауыстырымдылығын көтерудің басты мақсаты – бұл
Негізгі қорларды экстенсивті пайдалану көрсеткішінің ішінде құрал-жабдықтарды ауыстыру
Құрал-жабдықтарды экстенсивті және интенсивті пайдалану көрсеткіштерінен басқа өндірістік
Көп жағдайда жоғарыда айтылып кеткен құрал-жабдықтарды пайдаланудың экстенсивті
Олардың ішінде маңыздысы – негізгі қорлардың қорқайтарымы, өнім
ФО = Q/Fc
мұндағы, Q - өндіріс көлемі;
Fc – негізгі қорлардың орташа жылдық құны.
Қорқайтарым негізгі өндірістік қорларға жұмсалған әрбір тенгені пайдаланудан
1.3. Негізгі қорларды бағалау.
Материалды активтерді негізгі қор деп есептеу сәтінде қажетті
Негізгі қорлардың бастапқы құны.
Негізгі қорлар бухгалтерлік есепте бастапқы құн бойынша кіріске
● Шотта көрсетілген сатып алу бағасы;
● Қозғалмайтын мүлік жөнінде агенттерге комиссиондық сый-ақылар;
● Сату-сатып алу келісім шартын жасаған заңгердің
● Салықтар және жинақтар;
● Мақсатты пайдалануға жерді дайындау шығындары (ғимараттарды
Сатып алынған құрал-жабдықтың бастапқы құнына келессілер жатады:
● Сатып алу құны;
● Тасымалдауға кеткен шығындар (соның ішінде тасымалдау кезіндегі
● Монтаж;
● Құрал-жабдықтардың эксплуатацияға жарамдылығын тексеру мақсатымен сынау жүргізу
Ғимараттардың және құрылыстардың құрылысын жүргізгенде негізгі қорлардың бастапқы
● Материалдар;
● Еңбекақы төлеу;
● Үстеме шығындардың сәйкес үлесі;
● Архитекторлар, заңгерлердің қызметіне төлемдер;
● Құрылыс кезіндегі сақтандыруға шығындар;
● Құрылыс кезіндегі сақтандыруға шығындар;
● Құрылыс кезіндегі берілген кредит проценті;
● Құрылысқа рұқсат алуға кеткен шығындар.
Негізгі қорлар объектісінің бастапқы құны анықталады:
● Негізгі қорлар субъектісінің өзім дайындалған
● Объектілерді басқа бір заңды немесе
Ағымдық құн – бұл белгіленген уақытқа негізгі қорлардың
Баланстық құн – бұл негізгі қорлардың активі есепте
Жойылу құны – негізгі қорлар жойылған кезде туатын
1.4. Негізгі қорлардың тозуы және амортизациясы.
Негізгі қорлар өндіріс процесіне ұзақ уақыт бойы қатысып,
Тозу – моральдық және физикалық сипатынан айыратын процесс.
Физикалық тозуда негізгі қорлардың тұтыну құнының жоғалтуы болады,
Өндірісте тозған негізгі қорлардың көпшілік бөлігі, мысалға өнеркәсіпте
Моральдық тозу көбінесе физикалық тозудан ерте келеді, яғни
Моральдық тозудың бірінші түрі – машиндердің жарты бөлігінің
Моральдық тозудың екінші түрі - бұл бар
Тозуды анықтау әдістері.
Физикалық тозу негізгі қорлардың қызметтену негізінде анықталады:
Ттозу(ф) = Тф /Тн · 100%
мұндағы, Тф – нақты қызмет ету уақыты
Тн – нормативті қызмет ету уақыты (жыл).
Тозуды толық анықтау үшін негізгі қорлардың элементінің жағдайын
Моральдық тозудың бірінші түрі баланстық және қалпына
Ттозу(м1) = Фб – Фв /Фб · 100%
мұндағы, Фб – баланстық құн (мың тг.);
Фв – қалпына келтірілген құн (мың тг.).
Моральдық тозудың екінші түрі көп жағдайда құрал-жабдықтардың
Ттозу(м2) = Пр2 – Пр1 /Пр2 · 100%
мұндағы, Пр1 – қозғалыстағы негізгі қорлардың өнімділігі;
Пр2 – жаңа негізгі қорлардың өнімділігі.
Бірақ бұл кезде жаңа негізгі қорлар қамтамасыз ете
Ттозу(м2) = Изд2 – Изд1 /Изд2 · 100%
мұндағы, Изд1 – қозғалыстағы негізгі қорлардың
Изд2 – жаңа негізгі қорлардың өндіріс шығындары
Негізгі қорлардың амортизациясы.
«Амортизация» термині тікелей мағынада негізгі қорлардың өлімі жоқтығын,
Амортизация процесі негізгі қорлардың қызмет ету уақыты ішінде
Негізгі қорлардың ауыстырылған өнім құрамындағы құны өндіріс сферасынан
Өнімді шығарғаннан кейін сәйкесінше негізгі қор құнына ауыстырылған
Амортизацияның негізгі функциялары – қайта өндірісті қамтамасыз ету,
Одан басқа анықталған деңгейде негізгі қорларды толық пайдалануын
Шаруашылық практикада амортизацияны есептеу үшін амортизациялық аударымдар қолданылады,
Амортизациялық аударымдар өнімнің, жұмыстың, қызмет көрсетулердің өзіндік құнын
Амортизацияның объективті негізі болып өндірістік процесте және бағаның
Амортизациялық аударымдар шығып кеткен негізгі қорларды қайта өндіруге
Өнімге ауыстырылған құн көлемі келесіндей анықталады; біріншіден негізгі
Екіншіден, бұл мөлшер негізгі қорлар түрімен анықталады, мысалға:
Үшіншіден, өнімге ауыстырылатын негізгі қорлар құнының мөлшері өндіріс
Амортизациялық аударымдардың көлемі норма амортизациясы бойынша негізгі қорлардың
Осыған байланысты амортизация нормасы мына формула бойынша анықталады:
На = Фп (б) – Фп/Фп ·
мұндағы На – жыл ішіндегі амортизация нормасы
Фп (б) – негізгі қорлардың бастапқы құны;
Фп – жойылатын құн;
tсл – негізгі қорлардың жұмыс жасау мерзімі.
Амортизация нормасы негізгі қорлар құнының жылдық процентін өтеумен
Көпшілік салаларда өндірістің технологиялық ерекшеліктеріне, құрал-жабдықтар жұмысының ауыстырылуына
Амортизация нормалары экономикалық оқшауланған және негізгі қорларды уақытында
Бухгалтерлік есептің 6 стандартына сәйкес амортизацияны есептеу үшін
Бірқалыпты құнды тізімнен шығару;
Жасалған жұмыс көлеміне сәкес құнды тізімнен шығару (өндірістік
Тездетілген тізімнен шығару: а) кішірейетін қалдық
б) сандардың сомасы бойынша құнды тізімнен шығару
Бірқалыпты құнды тізімнен шығару әдісі – объектінің амортизацияланатын
Өндірістік әдіс амортизациялық аударымдар тек қана объектіні пайдалану
Өндірістік әдісті таңдауда объектінің өндірістік қуаттылығын пайдаланудан байланысты
Технологияны жетілдіру жағдайында құрал-жабдықтар моральды тез тозады. Сондықтан
а) сандардың сомасы бойынша құнды тізімнен шығару әдісі
б) кішірейетін қалдық әдісі.
Сандардың сомасы бойынша құнда тізімнен шығару әдісі есептік
Кішірейетін қалдық әдісі амортизацияны есептеу бастапқы құнмен емес
Бекітілген орнатылған тәртіптегі сәйкескен инвентарьлы объектінің амортизация нормасы
Соңғы жылдары дамыған елдерде машиндердің құнын тез тізімнен
Негізгі қорлардың инвентаризациясы.
Бухгалтерлік есептің және қаржылық есептеменің мәліметтерінің нақтылығын қамтамасыз
Инвентаризация – бұл мүліктің және міндеттемелердің нақты барлығын
Есептік жылдағы инвентаризация мөлшері, оларды жүргізу уақыты, мүлік
● жылдық бухгалтерлік есепті құрастырудан бұрын,
● кәсіпорын мүлігін арендаға, сатуға, сатып
● материалды жауапты адамдарды уаыстырғанда;
● ұрлық немесе қиянат, сонымен қатар құндылықтарды
● жойылу балансын құрудан бұрын
● экстремальды жағдайлардан болған өрт немесе апаттардан
● субъекттің есептік саясатпен анықталған мезгілінде негізгі қорларды
Инвентаризацияны жүргізу үшін инвентаризациондық комиссия шаруашылық субъектінің жұмысшылары
Комиссия міндетті түрде объектілерді тексереді және «Негізгі қорлардың
Негізгі қорларды жалға беру түрлері.
Аренда – бұл аренда берушінің аренда алушыға
Аренда келісім шартының заты – аренда берушінің меншігі
Халықаралық тәжірибеде аренданың үш түрін ажыратады:
Ұзақ мерзімді аренда (лизинг) – бұл 3
Жәй лизинг аренда берушіге мүлікті аренда келісім шартының
Қаржылық лизинг – бұл аренданы ұзақ мерзімді несиелуі
Экономикалық жағдайларға байланысты аренда: ағымда және қаржыланатын аренда
Қазақстан Республикасының «Бюджетке салықтар және басқа да төлемдер
Пайдалану құнымен байланысты тәуекел және сыйақылар егерде
● аренда алушыға жалға берілетін мүлікті аренда уақыттық
● аренда уақыты жалға берілетін мүліктің жаратымды пайдаланудың
● аренда мезгілінің ішінде арендалық төлемдердің дисконталған құны
Аренда алушының арендаға алатын мүлігі актив есебінде бухгалтерлік
Арендалық төлемдер төмендегілерден тұрады:
Қаржыландыру үшін төлемдер (проценттерге төлеу шығындары).
Арендалық міндеттемелердің баланстық құнды қысқартатын төлемдер (негізгі міндеттемелерді
Аренда берушінің жалға берілетін мүлігі бухгалтерлік есепте аренданың
Бөлім 2. Негізгі өндірістік қорларды тиімді пайдалануды талдау.
Негізгі қорларды тиімді пайдалануды талдау.
Кәсіпорынның негізгі қорларын және өндірістік қуаттылығын тиімді пайдалану
Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдалануды талдау өткізудің методикасы
Негізгі қорларды пайдаланудың нұсқаулық шешімдері; және
2) перспективаға
Перспективалық анализ – бұл инвестицияларды талдаудың негізгі түрі,
«Мұнайгазқұрылыс» ААҚ бойынша негізгі қордың қор қайтарымы
2000 жылы ФОо = 56997,8/66735 = 0,854
2001 жылы ФО1 = 152617/73855 = 2,066
2001 жылы пайдаланылған негізгі қорлардың 1 тенгесінен 2,066
Қор қайтарымның өзгерісін сипаттайтын индекс:
Iфо = ФО1/ФОо
Iфо = 2,066/0,854 = 2,4 немесе 241%
яғни, қор қайтарымдылық коэффициенті 2001 жылы 2000 жылмен
Қор қайтарым нәтижелерін салыстырғанда базистік жылға қарағанда есептік
Қор қайтарымның өсуі дәл қай фактордың есебінен өсетінін
2.2. Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың көрсеткіштері мен факторларын
Құрал-жабдықтар – бұл негізгі қорлардың үлкен бір активті
Құрал жабдықтар сәйкесінше келесі негізгі құраушыларды кірістіреді: нақты
Құрал-жабдықтарды пайдаланудың экстенсивті жолын сипаттайтын көрсеткіштер - құрал-жабдықтар
Құрал-жабдықтарды интенсивті пайдалану 1 машина/уақытта өнім шығару көрсеткіштерімен
құрал-жабдық өлшемінің календарлы уақыт қоры (талданатын кезеңге календарлы
номиналды уақыт қоры (бір кезеңде жұмыс сменасының көбеюі
тиімді уақыт қоры жоспарланған кезеңнің ішінде тиімді пайдаланылатын
пайдалы уақыт – құрал-жабдықтардың нақты жұмыс уақыты, жоспарлық
Уақыт қорының жиынтығы құрал-жабдықтардың жұмыс уақытын талдауға мүмкіндік
Талданып отырған кәсіпорын бойынша құрал-жабдықтардың жұмыс уақыт қорлары
Есептеулерден көріп отырғанымыздай құрал-жабдықты интегральдық тиеу көрсеткішінің өсуі
Негізгі қорлардың өсуі және олардың сапалы жетілдірілуі көп
Құрылыс шаруашылығының өндірістік негізгі қорлардың салмағының үздіксіз
Толықкүндік жағдайлар барлық машина түрлерімен жұмыс уақыт қорының
Ішкі сменалық уақыттың көп мөлшердегі өнімді емес шығындарға
Бұл қорқайтарым көрсеткіштерінің талдауы негізгі өндірістік қорларды тиімді
3 Бөлім. Негізгі қорларды тиімді пайдалануды көтеру
жолдары мен резервтері.
3.1. Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдалану жолдарын
Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары экономикалық потенциалдық материалдық базасын,
Кәсіпорынның техникалық потенциалын тиімді пайдалануды көтерудің негізгі жолдары
Негізгі өндірістік қорлардың құрылымына әсер ететін негізгі факторлар
● шығарылатын өнім сипаты;
● шығарылатын өнім көлемі;
● механизация және автоматизация деңгейі;
● мамандандыру және коопеприрование деңгейі;
● кәсіпорындардың климаттық және географиялық орналасу жағдайлары.
Бірінші фактор ғимараттардың көлеміне және құнына, тасымал құралдарының
Негізгі қорлардың өндірістік құрылымына концеетрацияның, маманданудың, коопирирлеу және
Негізгі өндірістік қорлардың құрылымын жақсартуға төмендегілер мүмкіндік береді:
құрал-жабдықтарды жаңарту және модернизациялау;
станок және машиналардың прогрессивті түрлерінің үлесін көтеру нәтижесінде
ғимараттарды және үйлерді жақсы қолдану, бос алаңдарда қосымша
құрылыс жобаларын дұрыс жасау және кәсіпорынның құрылыс жоспарларын
аз пайдалынатын және артық құрал-жабдықтарды және оның бөлек
Құрылыс көлемі артқан сайын кәсіпорын алдында терең бір
1. Инвестициондық цилды қысқарту, яғни қандай да бір
а) құрылыс объектісіне жұмсалатын халық шаруашылығынан алаңдайтын құралдар,
б) негізгі қорлардың физикалық және моральдық тозуының арасындағы
Бұл мәселелер құрылыстың негізгі объектілеріне капитал салымдарын біріктіру,
Негізгі құрылыс объектілерінде капитал салымдарын біріктіруді көтеру олардың
Құрылыс ұзақтығын және кәсіпорындарды реконструкциялау қысқарту – қазіргі
Бұл мәселені шешуде маңызды болып құрылыстың ары қарай
Құрылыстық өнеркәсіптік базаларының технологиясын және ұйымдастыруын жетілдіру төмендегілерді
● заводтық дайындау, өнімді тасымалдау және объектілерді
● құрылыстың материал сыйымдылығын және отын-энергетикалық
● эксплуатацияға енгізілетін объектілердің сапасын көтеру;
● эксплуатациялық объектілердің қажетті сапамен қамтамасыз еткенде құрылыстың
Құрылыс ұзақтығын қысқарту үшін құрылыс объектілерінің техникалық дайындалған
2. Транспортта және құрылыста өнеркәсіптік базаларының еңбек өнімділігін
Еңбек өнімділігі тиімді өсуі үшін құрылыс детальдарының және
3. Құрылыстың сапасын көтеру. Құрылыс өндірісінде біткен объектілердің
4. Құрылыстың басқару жүйесін жетілдіру, соның ішінде
5. Құрылыс құнын төмендету – көптеген фактор санына
Құрылыс жұмыстарын механикаландыру әр түрлі жұмыстарға арналған кең
Бірковшты экскаваторлар – циклдік әрекетпен жұмыс жасайтын жер
Экскаваторлардың экономикалық артықшылығы конструктивті және технологиялық артықшылықтарынан шығады.
Басқаруды автоматтандыру нәтижесінде еңбек жағдайларын жақсарту экскаваторлардың өнімділігін
Машиндерге техникалық қызмет көрсетуге арналған уақытты қысқарту оның
Қазіргі уақытта техникалық деңгейін ары қарай көтеру гидравликалық
Шетел тәжірибесінде машиндерді жетілдірудің аталған бағыттарды пайдалану үшін
Үздіксіз қимылдағы экскаваторларды ары қарай дамытудың негізгі бағыттары
Өнімділік эксплуатациялық сипаттардың негізгісі, ол қондырғылардың қуаттылығын көтеру
Үзіліксіз қозғалыстағы экскаваторлардың өнімділігінің негізгі факторы болып оның
Жетекші елдердің тәжірибесінде автогрейдерлерді шығарушылар қуаттылығы және массасы
Жер қазатын машиндер паркінің негізін бульдозерлер құрайды. Оларға
Отандық және шетелдік тәжірибені құрылыста қазіргі машиндерді құрастыру
Құрылыстың өнімділігін және сапасын көтерудің қажетті шарты болып
Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдалануды көтерудің, жоспарлаудың негізгі
Техникалық даму және өндірісті ұйымдастыру жоспарында негізгі өндірістік
Прогрессивті технологияларды енгізу, өндірісті механизациялау және автоматтандыру;
Құрал-жабдықтардың қозғалыстағысын модернизациялау және көнергенін ауыстыру;
Өндірісті басқаруды, жоспарлауды және ұйымдастыруды жетілдіру;
Ғылыми-зерттеулік және тәжірибелі-конструкциялық жұмыстар;
Ғылыми еңбекті ұйымдастыруды енгізу.
Қорытынды
Нарықтық экономикаға өтумен байланысты басты орында өндірістік кәсіпорындардың
Ұсынылған курстық жұмыста мынадай негізгі жағдайлар айқындалған, олар:
Амортизация нормативтерін және есептеу әдістерін, негізгі қорлардың қайта
Классификациясын өзгеру – оларды классификациялық топтарға таратқанда негізгі
Нарықтық экономикада қаржылық талдау басқарудың негізгі бір функциясы
Кәсіпорында өнеркәсіптік-өндірістік негізгі қорлардың үлкен мөлшері папйдаланатындықтан қойылған
Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың анализін жетілдірудің басқа бағыты
Қазіргі кезде негізгі қорлардың жаңарту процесі машиндердің және
Кәсіпорында реструризация программасы жасалынып жатыр оның ақырғы мақсаты
Жалпы алғанда негізгі капиталды пайдаланудың тиімділігін көтеру келесі
Өндірістік процестердің механизациясы;
Құрал-жабдықтардың модернизациясы және оларды ауыстыру;
Еңбекті және өндірісті ұйымдастыруды жетілдіру және т.с.с.
Барлық берілген бағыттар кәсіпорынды дамыту жоспарында қарастырылады. Осы
Пайдаланылған әдебиетте
Қазақстан Республиасы Агенттігінің статистика бойынша үкімі 28.05.1999 ж.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 03.09.1999 ж. №1308 үкімі: «Негізгі
Қазақстан Республикасы қаржы Министрлігінің 04.12.1995 ж. №13-5-3/10068
Қазақстан Республикасы Министрлер кабинетінің үкімі 21.10.1994 ж. №1178:
Грабового П.Г. және Цая Т.Н. Құрылыс өндірісін ұйымдастыру
Радостовец В.К. Бухгалтерлік есеп, Алматы: Бико 1998 ж.
Русак Н.А. Қаржылық талдаудың негіздері, Мн: Меркаванне, 1995
Савицкая Г.В. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың шаруашылық қазметін талдау. Жоғарғы
Снитко Х.Ф. Өнеркәсіптік кәсіпорында негізгі қорлар есебі, конспект
Құрылыс экономикасы. Под. ред. И.С. Степанова, - М.,
Кәсіпорын экономикасы. Под. ред. В.М. Семенова, -
Ашимбаев Т. Қазақстанның нарық жолындағы экономикасы, Қазақстан, 1994
Шмолен Г. Кәсіпорын экономикасының негіздері және проблемалары –
30
30
Кауыс. =
Кжою =
Кинт. =
Ктүсім =
Кжаңарту =
Кжарамд. =
Ктозу =
Жинақталған бірақ әлі эксплуатацияға берілмеген
Кәсіпорын үшін артық
Кәсіпорынның негізгі қорларын талдау
Өндірістік айналым қорлары
КӘСІПОРЫНДА АЙНАЛЫМ ҚОРЛАРЫН БАСҚАРУ ЖОЛДАРЫН ЖЕТІЛДІРУ
Кәсіпорынның негізгі қорларын пайдалануды бағалау әдістері
Айналым қаражаты
Ақшалай қаражат қорлардың экономикалық мазмұны
Кәсіпорынның айналым қоры
Кәсіпорынның айналым капиталы
Кәсіпорындағы неізгі өндірістік қорлары
Нарықтық жағдайдағы негізгі қорлардың экономикалық мәні және мағынасы