ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТІ ТОҚТАТУ НЕГІЗДЕРІ
Қылмыстық істі тоқтату негіздері
ЖОСПАР
КІРІСПЕ....................................................................................................................3
І. ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ТҮСІНІГІ, МӘНІ
1.1 Қылмыстық сот ісін жүргізудің мәні мен мазмұны......................................7
1.2 Қылмыстық сот ісін жүргізу құқығының құрылымы....................................9
1.3 Қылмыстық іс жүргізу құқығының түсінігі мен оның құқық
ІІ. ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТІ ТОҚТАТУ НЕГІЗДЕРІ
2.1 Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұру......................................14
2.2 Қылмыстық iстi қысқарту...............................................................................20
2.3 Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi аяқтау................................................25
ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................26
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...........................................................29
КІРІСПЕ
Жұмыс өзектілігі. Қазақстан Республикасындағы Қылмыстық іс жүргізу құқығы дамуының
Қылмыстық іс жүргізу құқығының мән-жайы жөніндегі ең соны көзқа-рас
Осыған байланысты заң режимімен өзара байланыста қаралатын ұғым көкейкесті
Курстық жұмыстың мақсаты. Қылмыстық іс жүргізу құқығындағы қылмыстық істі
Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу оны тоқтатуға негiз болған
Iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұру немесе жаңарту туралы
Тоқтатылып қойған iс, егер iс бойынша ескiру мерзiмiн үзу
Қылмыстық іс бойынша одан әрі іс жүргізуге кедергі келтіретін
Қылмыстық ізге түсу функциясын жүзеге асыру барысында бір факті
Бір оқиға жөнінде түрлі айыпталушыларға қатысты істердің бөлек жүргізілуі
Келтірілген және сол сияқты оқиғалар істі біріктіруге немесе бөлектеуге
ҚІЖК 48-бабына сәйкес мыналар бір істе біріктірілмеуге тиіс:
1) әр түрлі адамдарға қатысты бірдей айыптау;
2) жеке айыптау ісі қаралатын жағдайларды қоспағанда, бір-біріне қатысты
3) біреуі бойынша қылмыстық ізге түсу — жеке түрде,
4) біріктіріп қарау істі объективті қарауға бөгет жасайтын барлық
ҚІЖК-тің 48-бабының мәнінен негіздер бар болған жағдайда істерді біріктіруге
ҚІЖК-тің 49-бабына сәйкес сот, қылмыстық ізге түсу органы қылмыстық
1) қылмыстық іс тоқтатылуға тиіс болғанда жекелеген айыптаушыларға;
2) мемлекеттік құпияларды қорғауға байланысты жабық сот талқылауы үшін
3) ересектермен бірге қылмыстық жауаптылыққа тартылған кәмелетке толмаған айыпталушыға;
4) қылмыстық жауаптылыққа тартуға жататын жекелеген анықталмаған тұлғаларға катысты
Істі жеке жүргізуге бөлектеудің бірінші негізі заң шығарушының сот
Қылмыстық істі жеке жүргізуге бөлектеу—соттың, қылмыстық ізге түсу органының
— істі бөлектеу зерттеудің және істі шешудің жан-жақтылығына, толымдылығына
— бөлектелген істерді сотта қарау шешімнің объективтілігі мен зандылығына
— процеске қатысушылардың құқықтары толық көлемінде сақталады;
— істің бөлектелуі сот төрелігіне байланысты емес мақсаттарда пайдаланылуға
Істі жеке іс жүргізуге бөлектеудің іс жүргізушілік негіздері қылмыстық
Бөлектелген қылмыстық іс бойынша іс жүргізу мерзімі жаңа тұлғаға
Курстық жұмыстың міндеттері:
- Қылмыстық істі тоқтату негіздерін;
- Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұруды;
- Қылмыстық iстi қысқартуды;
- Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi аяқтау және т.б.
І. ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ТҮСІНІГІ, МӘНІ
1.1 Қылмыстық сот ісін жүргізудің мәні мен мазмұны
Құрылым деп қандай да бір біршама түйық жүйенің кұрамдас
Сонымен бірге бұл — дәйектіліктің таза сыртқы сипаты бар
Алайда дәйектілікті осылай түсінудің өзі қылмыстық іс жүргізу қүқығына
Қылмыстық іс жүргізу құқығының оқу курсының түзілімі үшін саланың
Қылмыстық іс жүргізу құқығы құрылымы жағынан Жалпы және Ерекше
Жалпы бөлім қылмыстық іс жүргізудің құқық жүйесіндегі мақсаттары, міңдеттері
Жалпы беліще қаланған категориальдық, институционаддық ұғымдар Ерекше бөлімде ортақ
Сонымен, Қылмыстық іс жүргізу құқығының Жалпы және Ерекше белімдері
Қылмыстык іс жүргізу құқығының Жалпы және Ерекше бөлімдерінің біртұтастығы
1.2 Қылмыстық сот ісін жүргізу құқығының құрылымы
ҚІЖК-нің Жалпы бөлімі басты, негізге алынатын ережелердің жиынтығын білдіре
1. Негізгі ережелер;
2. Қылмыстық процеске қатысушы мемлекеттік оргаңдар мен тұлғалар; 3.
4. Іс жүргізушілік мәжбүрлеу шаралары;
5. Қылмыстық процестегі мүліктік мәселелер.
ҚІЖК-нің Ерекше белімі жеті бөлімнен тұрады:
6. Қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу;
7. Бірінші сатыдағы сотта іс жүргізу;
8. Соттың заңды күшіне енбеген үкімдері мен қаулыларын қайта
10. Соттың заңды күшіне енген шешімдерін кдйта қарау жөнінде
11. Қылмыстық істердің жекелеген санаттары бойынша іс жүргізудің ерекшеліктері;
12. Айрықша іс жүргізу.
Аталған бөлімдердің әрқайсысы тарауларға бөлінген. Олардың ҚІЖК-ндегі саны -
Кодекстің құрылымы қылмыстық іс жүргізу құқығын құрылымдаудың негізі болап
Сонымен бірге ҚІЖК мен құқықтың тиісті саласының құрылымдары толық
Құрылым соңдай-ақ қылмыстық сот ісін жүргізуді реттейтін заңдар жинағыңдағы
Біріншіден, бұл реттелетін қоғамдық қатынастар жүйесінің иерархиясын тәртіптеу үшін
Екіншіден, орын нормативтік ұйғарымдардың кезектілігін де білдіреді, өйгкені кезектілік
Үшіншіден, қылмыстық іс жүргізудің құқықтық қатынастарына қатысты нақты көріністердің
Біз бұрын қылмыстық іс жүргізу құқығы курсының құрылымы құқықтың
ҚІЖК-нің құрылымын осылай түсіну курс құрылымын біршама күрделі деп
1.3 Қылмыстық іс жүргізу құқығы түсінігі мен оның
Қылмыстық іс жүргізу құкығының түсінігі - толып жатқан түрлі
Кеңестік кезендегі құкық дамуының энциклопедиялық анықтамасы мынаған санды: қылмыстық
Құқықтық реформа кезеніндегі энциклопедияда қылмыстық іс жүргізу құқығы -
Осы анықтамалардың бәрі бір-біріне қайшы келмейді. Олар әлдебір жакты
Сонымен, қылмыстық іс жүргізу құқығының мәні мынадай тең мәнді
бұл дербес құқық саласы;
іргелі сала, яғни ұлттық құқық жүйесіндегі негізгі, басты салалардың
— өз ішінде тұтас ғылыми теорияны (доктринаны) нормалар түріндегі
Осы баяндалғандар тұтас, аяқталған (сыртқы және ішкі) құрылым тән
— өкілетті органдардың қызметін реттейтін құқықтык нормалар жүйесі, ол
— өкілетті органдардың қылмыстық іс жүргізу нормалары жүйесіне негізделген
— олардың субъективті құқықтары мен міндеттерін жүзеге асырудың барысында
Қылмыстық іс жүргізу қүқығы жүйесінде құқықтық реттеу әдісі елеулі
Қылмыстық іс жүргізу құқығының өзге салалар жүйесіндегі орнын анықтау
Қылмыстық іс жүргізу құқығының құқық жүйесіндегі орнын анықтау үшін
а) қылмыстық іс жүргізу құқығы мен қылмыстық іс жүргізу
ә) қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу құқығының;
б) қылмыстық іс жүргізу құқығы мен қылмыстық процестің арақатынастары.
Сонымен қатар, қылмыстық іс жүргізу құқығының мәні мен орнын
Қылмыстық іс жүргізу құқығының ерекшелігі — адамның құқыққа қарсы
Қылмыстық іс жүргізу құқығы — өзге қүқық салаларымен міндеттер
ІІ. ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТІ ТОҚТАТУ НЕГІЗДЕРІ
2.1 Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұру
Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу:
1) айыпталушы ретiнде жауапқа тартуға жататын адамның анықталмауы;
2) айыпталушы тергеуден немесе соттан жасырынып қалған не оның
3) айыпталушыны қылмыстық iзге түсу иммунитетiнен айыру не оны
4) айыпталушы жүйкесiнiң заңда көзделген тәртiпте куәландырылған уақытша бұзылуы
5) айыпталушының Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде болуы;
6) соттың аталған қылмыстық iсте қолданылуға тиiс заңның немесе
7) қылмыстық iс бойынша одан әрi iс жүргiзуге уақытша
8) тиісті сараптама жүргізілген;
9) осы Кодекстің 55-тарауында көзделген тәртіппен құқықтық көмек
Сотта қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу, егер жеке айыптау
Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу оны тоқтатуға негiз болған
Iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұру немесе жаңарту туралы
Тоқтатылып қойған iс, егер iс бойынша ескiру мерзiмiн үзу
Қылмыстық іс бойынша одан әрі іс жүргізуге кедергі келтіретін
Қылмыстық ізге түсу функциясын жүзеге асыру барысында бір факті
Бір оқиға жөнінде түрлі айыпталушыларға қатысты істердің бөлек жүргізілуі
Келтірілген және сол сияқты оқиғалар істі біріктіруге немесе бөлектеуге
ҚІЖК 48-бабына сәйкес мыналар бір істе біріктірілмеуге тиіс:
1) әр түрлі адамдарға қатысты бірдей айыптау;
2) жеке айыптау ісі қаралатын жағдайларды қоспағанда, бір-біріне қатысты
3) біреуі бойынша қылмыстық ізге түсу — жеке түрде,
4) біріктіріп қарау істі объективті қарауға бөгет жасайтын барлық
Қылмыстық істі біріктіруге тыйым салудың бірінші негізі куәгерлік базаның
Зандылықтың бұзылуына сөзсіз әкеліп соғатын мұндай жағдайларға жол бермеу
Қылмыстық істерді біріктіруге тыйым салатын үшінші негіз өз мазмұны
Төртінші негіз қылмыстық процесті жүргізуші органның өз қалауын көздейді,
Заң шығарушы істерді біріктіруге тыйым салатын негіздер белгілеген кезде
— екі және одан көп адамды бір немесе бірнеше
— бір адамды екі және одан көп қылмыс жасады,
ҚІЖК-тің 48-бабының мәнінен негіздер бар болған жағдайда істерді біріктіруге
Істерді біріктіру үшін заңды негіз қылмыстық процесті жүргізуші органның
Біріктірілген істер бойынша мерзімді есептеу тәртібі туралы мәселе жеткілікті
ҚІЖК-тің 49-бабына сәйкес сот, қылмыстық ізге түсу органы қылмыстық
1) қылмыстық іс тоқтатылуға тиіс болғанда жекелеген айыптаушыларға;
2) мемлекеттік құпияларды қорғауға байланысты жабық сот талқылауы үшін
3) ересектермен бірге қылмыстық жауаптылыққа тартылған кәмелетке толмаған айыпталушыға;
4) қылмыстық жауаптылыққа тартуға жататын жекелеген анықталмаған тұлғаларға катысты
Істі жеке жүргізуге бөлектеудің бірінші негізі заң шығарушының сот
Екінші негіз мемлекеттік құпиялардың қорғалуын қамтамасыз етуге бағытталған. Жабық
Үшінші негіз кәмелетке толмаған айыпталушылардың құқықтарын сақтау үшін барынша
Төртінші негіз бірінші негізбен өзара тығыз байланысты. Анықталмаған адамдар
Қылмыстық істі жеке жүргізуге бөлектеу—соттың, қылмыстық ізге түсу органының
— істі бөлектеу зерттеудің және істі шешудің жан-жақтылығына, толымдылығына
— бөлектелген істерді сотта қарау шешімнің объективтілігі мен зандылығына
— процеске қатысушылардың құқықтары толық көлемінде сақталады;
— істің бөлектелуі сот төрелігіне байланысты емес мақсаттарда пайдаланылуға
Істі жеке іс жүргізуге бөлектеудің іс жүргізушілік негіздері қылмыстық
Бөлектелген қылмыстық іс бойынша іс жүргізу мерзімі жаңа тұлғаға
Қылмыстық iстi қысқарту
Қылмыстық істі қысқарту — соттың немесе қылмыстық ізге түсу
— ҚІЖК-тің 37-бабына сәйкес қылмыстық ізге түсуді болдырмайтын жағдайлар;
— ҚІЖК-тің 38-бабына сәйкес қылмыстық ізге түсуді жүзеге асырмауға
Қылмыстық істі қысқартудың занды негізі соттың, тергеушінің, анықтаушының, прокурордьщ
Қылмыстық істі қысқарту немесе оны қайта жаңғырту туралы шешімнің
Істің қысқартылғаны немесе қайтадан жаңғыртылғаны туралы мүдделі адамдар: сезікті,
Қылмыстық iс осы Кодекстiң 37, 38-баптарында көзделген
Қылмыстық iс қысқартылғанға дейiн сезiктiге, айыпталушыға қысқартылу негiзi мен
Қылмыстық iстi қысқарту туралы қаулының күшi жойылған жағдайда iс
Қылмыстық iстiң қысқартылғандығы туралы және iс бойынша iс жүргiзудiң
Заңда қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді тоқтата тұру үшін
Айыпталушы ретінде жауапқа тартуға жататын адамның анықталмауы. Қылмыс фактісі
Айыпталушының тергеуден немесе соттан жасырынып қалуы, не оның тұрақты
Айыпталушыны қылмыстық ізге түсу иммунитетінен айыру не оны шетелдік
Адамды иммунитеттен айыру туралы мәселе турлі мерзімдерде шешіледі, сол
Айьшталушының занда көзделген тәртіппен куәландырылған уақытша психикалық сырқаты немесе
Айыпталушыны Қазақстан Республикасынан тыс жерлерден табу. Істің жүргізілуін осы
Соттың сол қылмыстық істе қолданылуға тиісті занды немесе адам
Қылмыстық іс бойынша істің одан әрі жүргізілуіне уақытша бөгет
Істі тоқтата тұру толық көлемінде немесе ішінара жүзеге асырылады.
Істі тоқтата тұру үшін заң негізі қылмыстық процесті жүргізуші
Тоқтатып қойылған іс бойынша мерзімнің ескіруі жағдайында ол қысқартылады.
2.3 Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзудi аяқтау
Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу:
1) қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу толық қысқартылғандығы туралы
2) үкiмнiң немесе iс бойынша басқа да түпкiлiктi шешiмнiң
3) үкiмнiң немесе iс бойынша басқа да түпкiлiктi шешiмнiң
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, курстық жұмысты қорыта келе, қылмыстық істі қысқарту дегеніміз
— ҚІЖК-тің 37-бабына сәйкес қылмыстық ізге түсуді болдырмайтын жағдайлар;
— ҚІЖК-тің 38-бабына сәйкес қылмыстық ізге түсуді жүзеге асырмауға
Қылмыстық iс бойынша iс жүргiзу оны тоқтатуға негiз болған
Iс бойынша iс жүргiзудi тоқтата тұру немесе жаңарту туралы
Тоқтатылып қойған iс, егер iс бойынша ескiру мерзiмiн үзу
Қылмыстық іс бойынша одан әрі іс жүргізуге кедергі келтіретін
Қылмыстық ізге түсу функциясын жүзеге асыру барысында бір факті
Бір оқиға жөнінде түрлі айыпталушыларға қатысты істердің бөлек жүргізілуі
Келтірілген және сол сияқты оқиғалар істі біріктіруге немесе бөлектеуге
ҚІЖК 48-бабына сәйкес мыналар бір істе біріктірілмеуге тиіс:
1) әр түрлі адамдарға қатысты бірдей айыптау;
2) жеке айыптау ісі қаралатын жағдайларды қоспағанда, бір-біріне қатысты
3) біреуі бойынша қылмыстық ізге түсу — жеке түрде,
4) біріктіріп қарау істі объективті қарауға бөгет жасайтын барлық
Қылмыстық іс жүргізу құқығының ерекшелігі — адамның құқыққа қарсы
Қылмыстық іс жүргізу құқығы — өзге қүқық салаларымен міндеттер
Қылмыстық іс жүргізу құкығының түсінігі — толып жатқан түрлі
Қылмыстық іс жүргізу құқығының жалпы мақсаттарының мазмұнына азаматтардың конституциялық
Жалпы мақсатқа келесі параграфта егжей-тегжейлі айтылатын міндеттерді шешу жолымен
Тергеу органдары үшін арнайы мақсаттар мыналар болып табылады:
Қылмыстық іс жүргізу құқығының жалпы мақсаттарын айқындау арнайы және
Арнайы мақсаттар — қылмыстық сот ісін жүргізуді жүзеге асыруға
—қылмыстық жасалуының жай-күйін айқындау және дәлелдеу;
— жасаған іс-әрекеті үшін нақты адамға кінә тағу. Прокуратура
— бұрын тағылған айыптауды прокурор қолдаған жағдайда айыптауды соттың
— тергеу қателігін тапқан жағдайда қылмыстык ізге түсуді тоқтатуды
— қылмыстық іс жүргізуге қатысушылардың бәрінің де заңдылықты сақтауын
Сот органдары үшін іс бойынша объективті шындыққа және әділ
Қылмыстық іс жүргізу құқығы мақсаттарының жалпы бағыты—құқықтың осы саласының
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. ҚР Конституциясы. "Жеті Жарғы". - Алматы: 2003 ж.
2. "ҚР Прокуратурасы туралы" ҚР Заңы. Құқық қорғау органдары:
3. ҚР қылмыстық-іс жүргізу кодексі. - Алматы: Юрист, 2003
4. ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексі. - Алматы, 2002
5.Төлеубекова Б.Қ. ҚР Қылмыстық іс жүргізу құқығы, Алматы, 2000
6.Төлеубекова Б.Қ., Қапсәләмов Қ.Ж.т.б. ҚР Қылмыстық іс жүргізу құқығы//Ерекше
7. "Жедел-іздестіру қызметі туралы" ҚР Заңы. Құқық қорғау органдары:
8. Нәрікбаев М.С., Өтебаев Ғ.К., Алиев М.М. Қазақстан Республикасындыға
9. Төлебекова Б.Қ., Қапсәләмов Қ.Ж., Шынабаев Б.Қ. Қазақстан Республикасының
10. Толеубекова Б.Х. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Часть
11. Давыдов П.М. и др. Уголовный процесс: Уч.пособие.
12. Полянский Н.Н. Вопросы реории советского уголовного процесса.
13. Элькинд П.С. Цели и средства их достижения уголовно-процессуальном
7
Қылмыстық іс бойынша өндірісті тоқтата тұрудың теориялық, тәжірибелік мәселелерін қарастыру, қылмыстық іс боыйнша өндірісті тоқтата тұру және тоқтатылған өндірісті қайта жаңғыртуды реттейтін қолданыстағы заңнаманы талдау
Істі тоқтата тұру
Қылмыстық іс
Алдын ала тергеуді аяқтау
Қылмыстық іс жүргізу құқығындағы ақтау ұғымы
Қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу
Алдын ала тергеудің аяқталуы
Қылмыстық процесті жүргізуші органның заңсыз іс-әрекеттерімен келтірілген зияңды өтеу қылмыстық іс жүргізу
Қылмыстық іс жүргізу және тоқтату
Қылмыстық іс бойынша іс жүргізуді жаңадан ашылған мəн-жайлар бойынша қайта баста