ЖЗҚ Жинақтаушы зейнетақы қоры
МАЗМҰНЫ
ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ТІЗІМІ....................................................................3
КІРІСПЕ......................................................................................................................4
ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ МЕН ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖҮЙЕСІН РЕФОРМАЛАУДЫҢ
Жинақтаушы зейнетақы қорының экономикалық жүйедегі орны және оның қызмет
Зейнетақы жүйесін реформалаудың әлеуметтік экономикалық алғышарттары......................................................................................................12
Нарықтық экономика жағдайында халықты зейнетақымен қамсыздандыру ерекшеліктері.......................................................................................................15
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТІН ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ...........................................................................................................22
Жинақтаушы зейнетақы қорының жағдайын талдау.......................................22
Қазақстан Халық банкінің жинақтаушы зейнетақы қорына сипаттама және оның
Жинақтаушы зейнетақы қорларының халықты қамтамасыз етудегі мəселелерін сипаттау..........................................................................................32
ХАЛЫҚТЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ МЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДЕ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ
Зейнетақы жинақтау қорларындағы тәуекелділіктерді басқару жүйесінің
қызметінің даму жетістіктері.............................................................................41
Жинақтық зейнетақы қорларының болашақ даму мәселелері мен негізгі
басымды бағыттары...........................................................................................48
ҚОРЫТЫНДЫ........................................................................................................57
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ....................................................59
ҚОСЫМШАЛАР….................................................................................................61
ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ТІЗІМІ
ІЖӨ Ішкі жалпы өнім
ЗАИБЖҰ Зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүргізетін ұйымдар
ЖЗҚ Жинақтаушы зейнетақы қоры
ҚХБ ЖЗҚ Қазақстан халық банкінің жинақтаушы зейнетақы қоры
МЖЗҚ Мемлекеттік жинақтаушы зейнетақы қоры
ЖЗЖ Жинақтаушы зейнетақы жүйесі
ТӘБ ЖЗҚ ТұранӘлем банкінің жинақтаушы зейнетақы жүйесі
ҚҚА Қаржылық қадағалау агенттігі
КІРІСПЕ
Зейнетақымен қамтамасыз етудің деңгейі мен сапасы - халықтың экономикалық
Халықты әлеуметтік қамтамасыз етуде зейнетақымен қамсыздандыру ерекше орын алады.
Нарықтық экономикасы бар елдердің тәжірибесіне орай әлеуметтік қорғау жүйесі
Қазақстан Республикасының Президенті Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан жеделдетілген экономикалық, әлеуметтік
Жыл сайын елімізде зейнетақыны жоғарылату жүзеге асырылады. Ол 15
Елдегі реформалау нәтижесінде аралас зейнетақы жүйесі құрылды. Жарты миллионнан
Алайда халықты әлеуметтік қорғаудың сферасына әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік
Зейнетақы қоры – Қазақстан Республикасының заңнамасымен белігленген тәртіппен зейнетақы
Зейнетақы қоры дербес қаржы-банкі жүйесі ретінде құрылған және оның
Зейнетақы жүйесінің қалыптасуы бірден оңай бола қойған жоқ,
Қартайғанда зейнеткерлерді қамтамасыз ету мәселесі халық – шаруашылық жоспарының
Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесін жақсы әлемдік стандарттармен жетістіктерге сәйкестендіріп
Диплом жұмысының мақсаты мен міндеттері:
Қазақстан Республикасындағы зейнетақы жүйесінің қалыптасуы мен даму ерекшеліктерін толығымен
жинақтық зейнетақы қорлар жүйесінің теориялық негіздерін ашу;
Қазақстан Республикасындағы жинақтық зейнетақы жүйесінің құрылымы мен қазіргі жағдайын
Қазақстандағы зейнетақы қорының инвестициялық қызметін талдау арқылы бұл саладағы
зейнетақы жүйесіндегі заңдылықтардың өзгеруін талдау;
жинақтаушы зейнетақы қорларының қаржылық қызметтерін талдау және бағалау;
халықты зейнетақымен қамтамасыз етудегі мәселелер мен оларды шешу жолдарын
Диплом жұмысының құрылымы: кіріспе, 3 тарау, қорытынды, қолданылған әдебиет
Жұмыстың бірінші тарауында жалпы Қазақстан Республикасындағы зейнетақы жүйесінің қалыптасуы,
Ақпараттық негіз болып Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамтамасыз ету мәселелеріне
1 ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ МЕН ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖҮЙЕСІН
1.1 Жинақтаушы зейнетақы қорының экономикалық жүйедегі орны және оның
Мемлекет белгілі бір халық қажеттілігін қаржыландыру үшін бюджеттен тыс
Жалпы бюджеттен тыс қорлардың басты міндеттері:
зейнетақы мен балаларға жәрдемақы төлеу үшін мақсатты алым және
халықты әлеуметтік қолдауға бауланысты республикалық және аймақтық
өзін-өзі қаржыландыру қағидаларының негізінде қор қаражаттарының
Осындай бюджеттен тыс қорлардың қатарына республикамызда көп жылдардан
Бұл қор 1993 жылдан бастап Әлеуметтік қорғау министрлігіне
Жалпы зейнетақы – орталықтан, жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін
Зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт –зейнетақы жарналарымен, жинақталған қаражаттарымен мен
Жинақталған зейнетақы қаражаты дегеніміз – міндетті зейнетақы жарналарын,
Ал зейнетақы төлемдерін алушы (бұдан әрі – алушы)
Зейнетақы қорының қаражаттары меншік формаларына және қызметіне байланыссыз
Қазақстан Республикасының азаматтары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен зейнетақымен
Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ
Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына
Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта Зейнетақы туралы заңдағыдан
Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі орталықтан және (немесе) жинақтаушы зейнетақы
Мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін төлеу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын
Орталықтан төленетін зейнетақы төлемдерінің мөлшерін арттыру Қазақстан Республикасының Үкіметі
Мемлекет алушыларға жинақтаушы зейнетақы қорларындағы міндетті зейнетақы жарналары Қазақстан
Еліміздегі орталықтан төленетін зейнетақы төлемдері заңдық нормативтік актілерге
1998 жылғы 1 қаңтардан бастап – еркектерге 61 жасқа
1998 жылғы 1 шілдеден бастап – еркектерге 61,5 жасқа
1999 жылғы 1 шілдеден бастап – еркектерге 62
2000 жылғы 1 шілдеден бастап – еркектерге 62,5 жасқа
2001 жылғы 1 шілдеден бастап – еркектерге 63 жасқа
Зейнетақы төлемдерін есептеуге арналған табысқа еңбекке ақы төлеудің
Зейнетақы төлемдерін есептеу үшін 3 жылғы жұмыс ішіндегі табыс
Орталықтан төленетін зейнетақы төлемдерін есептеуге арналған табыс тиісті
Орталықтан зейнетақы тағайындау үшін еңбек стажын есептеу кезінде мыналар
еңбек шарты (келісім-шарт) бойынша жеке және заңды тұлғалар ақы
әскери қызмет;
құқық қорғау органдарындағы қызмет;
мемлекеттік қызмет;
кәсіпкерлік қызмет;
бірінші топтағы мүгедекке, екінші топтағы жалғызілікті мүгедекке және
атом сынықтары, экологиялық апаттар салдарынан зардап шеккен не
жұмыс істемейтін ананың жас балаларды бағып күткен, бірақ
қылмыстық жауапқа негізсіз тартылған және қуғын-сүргінге ұшыраған, бірақ кейін
жұмыс істемейтін соғыс мүгедектері мен оларға теңестірілген мүгедектердің мүгедек
бұрыңғы кеңес мекемелерінің, Қазақстан Республикасы мекемелері мен халықаралық ұйымдардың
офицерлік құрамдағы адамдар, прапорщиктер, мичмандар және мерзімінен тыс қызмет
Қазақстан Республикасының аумағындағы және одан тыс жерлердегі жоғары және
1998 жылғы 1 қаңтарға дейінгі кезеңге Орталықтан зейнетақы
Қазақстан Республикасында қызмет етуші жинақтаушы зейнетақы қорлары:
ашық;
корпоративтік болуы мүмкін.
Ашық жинақтаушы зейнетақы қорлары зейнетақы алушының жұмыс істейтін және
Корпоративтік жинақтаушы зейнетақы қорлары сол жинақтаушы зейнетақы қорының
Жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлік қоғам нысанында құрылады.
Зейнетақы жарналарын тарту және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі
Зейнетақы жарналарын тарту және зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі
Жинақтаушы зейнетақы қоры міндетті түрде мынадай алқалы органдарды қалыптастырады:
директорлар кеңесі- басқару органы;
басқарма – атқарушы орган;
ішкі аудит қызметі – бақылаушы орган.
Жинақтаушы зейнетақы қорының оқшауланған бөлімшесінің бірінші басшысы мен
Жинақтаушы зейнетақы қорының ірі қатысушысы жинақтаушы зейнетақы қоры басқармасының
Директорлар кеңесінің бірінші басшысы және мүшелері лауазымдарына кандидаттар үшін
Жинақтаушы зейнетақы қоры қордың басқару органының шешімі негізінде уәкілетті
Жинақтаушы зейнетақы қоры өзінің филиалының және өкілдігінің әділет
жинақтаушы зейнетақы қоры филиалының және өкілдігінің есептік тіркелуі туралы
тіркеген әділет органының белгісі және мөрі қойылған филиал немесе
филиалдың немесе өкілдіктің бірінші басшысына берілген сеінмхаттың нотариат куәландырған
Жинақтаушы зейнетақы қорының филиалы – жинақтаушы зейнетақы қорының заңды
Жинақтаушы зейнетақы қорының өкілдігі – жинақтаушы зейнетақы қорының заңды
Қазақстан Республикасының резиденті емес жинақтаушы зейнетақы қорларының филиалдары мен
Жинақтаушы зейнетақы қорының филиалдарын ашудың міндетті шарттары:
1)соңғы аяқталған қаржы жылының қорытындылары бойынша жинақтаушы зейнетақы қорының
2) жинақтаушы зейнетақы қорының филиалды ашу туралы шешім қабылдау
3) филиалды әділет органдарында есептік тіркеген күннің алдындағы 3
Жинақтаушы зейнетақы қорын қайта құру уәкілетті органның рұқсатымен акционерлердің
Уәкілетті орган жинақтаушы зейнетақы қорын қайта құруға рұқсат алу
1.2. Зейнетақы жүйесін реформалаудың әлеуметтік экономикалық алғышарттары
Нарыққа өту жағдайында әлеуметтік саланы реформалауда 1997 жылы Қазақстан
Бірінші (базалық) деңгей мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін білдіреді. Ол
Екінші деңгей: - 1998 жылғы 1 қаңтарға дейін зейнетақы
Үшінші деңгей - аралас және жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысушыларға
Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамтамасыз ету реформасы зейнетақымен қамтамасыз етудің
Зейнетақы реформасын жүргізілген 1-2 жыл ішінде, жинақтау зейнетақы қорларының,
Зейнетақы реформасының мақсатты бағыты біреу-ақ қарттарды әлеуметтік қорғау және
Осы уақытқа дейінгі зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесінің қарттарды, жұмыс
Қазақстан Республикасында зейнетақы реформасының Үкімет қабылдаған концепциясы үш деңгейлі
Мемлекеттік емес зейнетақы қорлары халықтың қартайған шағында, жұмысқа қабілеті
Зейнетақы қорларының активтері кәсіпорындар мен ұйымдардың міндетті зейнетақылық жарналарынан,
Зейнетақы жарналарының ерекшелігі – ұзақ мерзімнен кейінгі көп жылдар
Жинақтау зейнетақы қорлары қызметінің ерекшелігіне байланысты ұзақ мерзімді инвестициялық
Нарық экономикасы дамыған мемлекеттерде зейнетақы қорлары ең қуатты, сенімді
Қазақстандық зейнетақы жүйесінің үш деңгейі:
Қазақстандағы зейнетақы жүйесі ынтымақтасты және жинақтаушы жүйелердің тетіктерін біріктіретін
Бірінші деңгей – бұл күйреген КСРО-дан мұраға қалған, зейнетақы
Екінші деңгей – бұл Қазақстан азаматтарының, республикамызда тұрақты тұратын
Үшінші деңгей – ерікті және ерікті кәсіби зейнетақы жарналарына
Зейнетақы төлемдерінің негізгі көзі әрбір азаматтың жеке есепшотында жинақтаған
Қорлардың қызметі республикамыздың еңбекке қабілетті азаматтарын жинақтаушы зейнетақы жүйесіне
Ерікті зейнетақы салымшыларының саны 2008 жылдың 1 қыркүйегінде 41,5
Қазақстандық жинақтаушы зейнетақы жүйесінің құрылымы үш негізден тұрады: зейнетақы
Зейнетақы қорлары зейнетақы жарналарын жинайды, зейнетақы төлемдерін жүзеге асырады
Мемлекет бұдан біраз жыл бұрын зейнетақы қорларының зейнетақы активтерін
инвестициялық табыстың 15%-нан аспайтын (бұл сома ЖЗҚ мен ЗҚИБЖҰ
қаржы институты зейнетақы активтерінен ай сайын 0,05% алады.
Үшінші – зейнетақы қаржысын сақтайтын және мақсатты орналастыруын қадағалайтын
Зейнетақы салымдарының мақсатсыз жұмсалуына жол бермеу үшін ЖЗҚ-ның төмендегідей
кәсіпкерлікпен айналысуға;
мүлік сатып алуға немесе сатуға (өз қажеттігі үшін алынған
сақтандыру қызметін көрсетуге;
зейнетақы активтерін кепілге беруге;бағалы қағаздар шығаруға (акциялардан басқа).
1.3 Нарықтық экономика жағдайында халықты зейнетақымен
қамсыздандыру ерекшеліктері
Зейнетақымен қамтамасыз ету саласындағы іс-әрекеттер қазіргі кезде кез-келген мемлекеттің
Әлеуметтiк қамсыздандыру, соның iшiнде зейнетақымен қамтамасыз ету қазiргi түсiнiктеме
Қазақстанда жүргізіліп жатқан зейнетақыны қайта құру үрдісі өзара алмасу
Қазіргі уақытта Қазақстанда мемлекет пен зейнетақылық қамтамасыз етудің өзара
Нарықтық экономикадағы зейнетақымен қамтамасыз етуде мемлекет маңызды роль
Мемлекеттік реттеу мен нарықтық өзін-өзі реттеудің арақатынасы экономиканың
Жапония, Германия және бірқатар басқа мемлекеттерде мемлекеттің араласуы біршама
Қазіргі және болашақ ұрпақты лайықты қамтамасыз ету үшін зейнетақымен
Ол әр елде әр түрлі:
- нарықтық қағидалар негізінде мемлекеттік басқару. Бұл типтегі жүйелердің
- тікелей мемлекеттік басқару (Уганда). Жинақтаушы зейнетақы шоттарындағы құралдар
- қатаң реттеуші тәсілдермен орындалатын сыртқы басқару (Уругвай). Инвестициялық
- мемлекеттің өте төмен деңгейде қатысуымен сыртқы басқару (Австралия).
Қазақстанның зейнетақы жүйесі әлемдік тәжірибеге сүйене отырып тиімді
Зейнетақы жүйесінің қызмет етуінің әдістемелік жүйесі төмендегі кестеде
Кесте 1 - Әлем елдеріндегі тұрғындарды зейнетақымен қамтамасыз етудің
Зейнетақы жүйесінің үлгілері Әдістемелік негіз Экономикалық тетіктері
Басқарылуы Зейнетақы төлеу түрлері
АҚШ
Америка үлгісі
Мемлекеттік реттеу -сақтандыру компаниялары
- зейнетақы қорларынан
-мемлекеттік бағдарламаларынан
Скандинавия елдерінде Әмбебап және әлеуметтік үлгі Бір орталықтан жоспарлау
-сақтандыру компаниялары
Германия Бисмарк үлгісі Үкіметтен реттеу -мемлекеттен
-сақтандыру компаниялары
Ресей Беверидж үлгісі
Бисмарк үлгісі Бір орталықтан жоспарлау -мемлекеттен
-сақтандыру компаниялары
-жинақтаушы қорларынан
Өзбекстан Кеңестік үлгі Бір орталықтан жоспарлау -мемлекеттен
Қазақстан Чили үлгісі Мемлекеттік реттеу -мемлекеттен
-ынтымақты
-жинақтаушы қорларынан
Ұлттық зейнетақымен қамтамасыз етуді құруға байланысты мәселелерді шешу басқа
Жоғарыда айтылғандарды қорытындасақ, зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесiнiң әрекет етуi
Әлеуметтiк бағдарламалар, оларды жүзеге асырудың түрлері мен басқару қағидалары,
Қазақстанда, бұрын еңбек немесе әлеуметтік сыйақысын төлейтін тек мемлекеттік
Зейнетақы қорларының ерекшеліктері сонда, олар, зейнетақы активтерін шоғырландыра отырып,
коммерциялық сыйақыны қамтамасыз ету есебінен зейнетақы көлемдерін арттыру;
ұлттық экономикадағы жеке жобаларды инвестиициялау.
Бұл жайғасымдар жең ұшынан жалғасушылық сияқтыларымен өзара тығыз байланысты.
Зейнетақы жүйесі – белгілі бір қасиеттері бар түпнегізі
Лауазымдық саты зейнетақы жүйесінде көп деңгейлі қарым-қатынастармен өрнектеледі. Қосалқы
Болашақ дербес бола тұра, қосалқы жүйенің әрқайсысы сол кезде
Зейнетақы жинақтаушы жүйесінде мұндай қосалқы жүйе зейнетақы қорлары, сақтандыру
Әрбір қосалқы жүйе -өз қызметі мен құзыретінде жетекші. Бұл
Еліміздің ЖІӨ-нің 25%-на тең болатын жеке меншік нысандарындағы барлық
Корпорациялық облигациялар нарығын дамыту және халықаралықтарды қолдаумен мемлекеттік
Күрделі жүйелер негізінен жай-күйі, тепе-теңдік, тұрақтылық сияқты ұғымдармен сипатталады.
Әлеуметтiк көмектер мен жоғары сапалы қызмет көрсетулердi ұсыну қағидасына
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖИНАҚТАУШЫ
ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТІН ТАЛДАУ
2.1 Жинақтаушы зейнетақы қорының жағдайын талдау
Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесі екі жүйеден құралады: ортақ (мемлекеттік
Ортақ зейнетақымен қамсыздандыру жүйесі жұмыскерлер зейнетке шыққанда зейнеткерлер үшін
Халықтың жұмыс істеп жүргендерінің үлесіндегі зейнетақы жүктемесінің болжамды өсуін,
Зейнетақы реформасының негізіне чили моделі алынды. Чилидегі зейнетақы жүйесінде
Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін Қазақстан Республикасы қаржы
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 14 жинақтаушы зейнетақы
Қорлардың зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруға лицензия 14 заңды тұлғада
Кесте 2
Қазақстан Республикасының жинақтаушы зейнетақы қорлары
№т/б Атауы
1 «НефтеГаз — Дем» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ (ашық)
2 «ГРАНТУМ жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ («Казкоммерцбанк» АҚ еншілес
3 «Қазақстан Халық Банкінің жинақтаушы зейнетақы қоры, «Қазақстан Халық
4 «Атамекен» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ, «Нұрбанк» АҚ еншілес
5 «МЖЗҚ» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ
6 «РЕСПУБЛИКА» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ
7 «Ұлар Үміт» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ
8 «Қазақмыс» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ (корпоративтік)
9 «Капитал» ЖЗҚ» АҚ — «Банк Центр Кредит» АҚ
10 «Отан» ашық жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ («АТФ Банк»
11 «Еуразиялық жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ («Еуразиялық банк» АҚ
12 «АМАНАТ ҚАЗАҚСТАН» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ (бұрынғы атауы
13 «БТА Қазақстан жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ», «ТұранӘлем Банкі»
14 «Қорғау» жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ (ашық)
2005-2007 жылдарға арналған Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік реформаларды одан әрі
Зейнетақы қоры дегеніміз:
1998 жылға дейін еңбек өтілі 6 айдан аспайтын азаматтар
зейнетақы жинақтарыңызды инфляциядан қорғай отырып, көбейтуге көмектесетін жалғыз қаржы
зейнетақы жинақтарыңыздың сақталуын қамтамасыз ететін жалғыз қаржы институты.
Зейнетақы дегеніміз:
ай сайын аударып отыратын жай ғана 10% емес;
ай сайынғы жарналар және зейнетақы жинақтарын инвестициялау нәтижесінде алған
жинақтау мерзімі неғұрлым ұзақ болған сайын, жалпы жинақтар сомасындағы
Зейнетақы жинақтарыңыздың сақталуын қамтамасыз ету қолданыстағы заңнама базасына негізделеді.
қызмет атқару үшін міндетті түрде лицензия алу керек;
қаржы тұрақтылығын қамтамасыз ететін пруденциалдық нормативтер, нормалар мен лимиттер
аффилиирленген субъектілермен мәмілелер жасау бойынша шектеу қойылған;
меншікті және зейнетақы активтерінің сараланған есебі;
зейнетақы активтері міндетті түрде банк-кастодианда ғана сақталады.
Бүгінгі күні Қазақстанның барлық жұмыс берушілері жалақы мөлшерінің 10%
2006 жылғы 1 маусымнан бастап жинақтаушы зейнетақы жүйесіндегі төлемдерді
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша салымшылардың (алушылардың) міндетті
Ерікті кəсіби зейнетақы жарналары бойынша салымшылар (алушылар) шоттарының саны
Салымшылардың (алушылардың) жинақталған зейнетақы қаражатының жалпы сомасы желтоқсанда 36,3
Зейнетақы активтерін инвестициялаудан түскен, салымшылар (алушылардың) жеке зейнетақы шоттарына
Салымшылар (алушылардың) жинақталған зейнетақы қаражатының жалпы сомасындағы «таза» инвестициялық
Зейнетақы төлемдері мен жинақтаушы зейнетақы қорлардан сақтандыру ұйымдарына аударымдар
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жинақтаушы зейнетақы қорларының
5 жылғы кезеңде (2004 жылғы желтоқсан – 2009 жылғы
3 жылғы кезеңде (2006 жылғы желтоқсан – 2009 жылғы
12 айға (2008 жылғы желтоқсан – 2009 жылғы желтоқсан)
2009 жылы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының жекелеген нормаларын орындамағаны
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша соттың шешімімен 1
2009 жылғы 29 желтоқсанда өткен Агенттік Басқармасының отырысында жинақтаушы
«Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын жəне қаржы ұйымдарын реттеу мен
2.2 Қазақстан Халық банкінің жинақтаушы зейнетақы қорына
1997 жылы 20 маусымда Қазақстан Үкіметі «Қазақстан Республикасында зейнетақымен
2009 жылы «Қазақстан Халық Банкінің ЖЗҚ» АҚ салымшыларының жинақталған
Жинақталған зейнетақы қорларының тиімді қызметінің көрсеткіштерінің бірі - қорда
Қордың жоғары қаржылық тұрақтылығы мен сенімділігін 26 млрд. жуық
2010 жылғы 1 қаңтарға бір жылда ЖЗЖ-дегі жарналар сомасы
“ҚХБ ЖЗҚ” АҚ-тың жақын арадағы бәсекелестері – “ҰларҮміт ЖЗҚ”
“ҚХБ ЖЗҚ” АҚ-дағы 12 ай ішіндегі аударымдар сомасы 27
«ҚХБ ЖЗҚ» АҚ-нан аударымдар 19 млрд. теңгені немесе осы
ЖЗЖ-де ең жоғары инвестициялық табыс «МЖЗҚ ЖЗҚ» АҚ-да 79,7
«ҚХБ ЖЗҚ» АҚ салымшылары жинақталған зейнетақы қаражаттарының сомасы 403,4
«ТӘБ ЖЗҚ» АҚ салымшыларды белсенді түрде тарту есебінен жинақталған
1 қаңтардың 2010 жылғы жағдай бойынша зейнетақы қорлары
Оның ішінде 2 109 105 адам ҚХБ ЖЗҚ салымшысы
№3, 4 қосымшалардағы кестеде көріп отырғанымыздай, негізгі бәсекелестер 4
Ең жақын тұрған бәсекелес «МЖЗҚ ЖЗҚ» АҚ активтерінің көлемі
ЖЗЖ салымшылардың зейнетақы жарналарының сомасындағы «ҚХБ ЖЗҚ» АҚ үлесі
“ҚХБ ЖЗҚ” АҚ салымшыларының жинақталған зейнетақы қаражаттарының сомасы 403,3
«Қазақстан Халық Банкінің ЖЗҚ» АҚ жоғары емес тәуекел жағдайында
Экономикадағы жалғасып жатқан дағдарыс құбылыстары жағдайларындағы қор үшін ерекше
Кесте 2
Қор табыстылығы
2009 жыл бойынша “Қазақстан Халық Банкінің ЖЗҚ” АҚ табыстылығы
Экономикадағы жалғасып жатқан дағдарыс құбылыстары жағдайларындағы қор үшін ерекше
2009 жылы Халық Банкінің ЖЗҚ зейнетақы қызметтерінің Қазақстан нарығындағы
2009 жылы Халық Банкінің ЖЗҚ өзінің кеңселерін кеңейтті: бір
Қазақстан Халық Банкінің ЖЗҚ» АҚ ЖЗҚ-лар арасында ең тармақталған
Салымшыларға қызмет көрсетуде көш бастаушы жайғасымын растайтын және қазақстандық
«Қазақстан Халық Банкінің Жинақтаушы Зейнетақы қоры» АҚ өз салымшыларына
Бір ай бойы тәжірибелік пайдаланудан өткен жаңа технология, салымшыларға
Қордың ноу хауы - мәліметтерді, криптографиялық қорғау құралдарын және
Қазір «Қазақстан Халық Банкінің ЖЗҚ» барлық 17 филиалында «мобилді
Қор салымшыларына олардың зейнетақы шоттарының жағдайы жөнінде шамамен 700-дей
Қызмет көрсету сапасын және бизнес-үрдісінің технологиялылығын көтеру бойынша бағдарлама
Қазақстандық жинақтаушы зейнетақы қорлар (ЖЗҚ) инвестициялық кірісте үлкен тұрақсыздықты
Қаржы нарығындағы тұрақсыз жағдай болса зейнетақы қорын таңдауда басты
Салымшылардың жинағы мемлекетпен қорғалған. Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы зейнеттік
Мемлекет алушыларға ЖЗҚ жинаған міндетті зейнетақы салымдарын инфляцияны ескере
Номиналды табыс тиісті уақыт ішінде орта номиналды табыстан отыз
Салымшылардың салымдарын диверсификациялау мен кіріс көзін тұрақтандыруға бағытталған басты
Қазақстан Республикасының Үкіметі ЖЗҚ-нан азаматтарға зейнетақысын төлеу процессіне тұрақты
2.3 Жинақтаушы зейнетақы қорларының халықты қамтамасыз етудегі мəселелерін сипаттау
Ағымдағы жылдың басынан бастап Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын жəне
Агенттікке келіп түскен азаматтар мен заңды тұлғалардың шағымдары жəне
жинақтаушы зейнетақы қорымен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасау;
салымшылардың (алушылардың) жеке зейнетақы шоттары бойынша инвестициялық кіріс сомаларын
жинақтаушы зейнетақы қорларының салымшылардың (алушылардың) жинақталған зейнетақы қаражаттарын бір
салымшылардың (алушылардың) жинақталған зейнетақы қаражаттарын басқа жинақтаушы зейнетақы қорына
Салымшылардың жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметі, олардың Қазақстан Республикасының қолданыстағы
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген қаражаттармен
Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің 380-бабына сəйкес азаматтар жəне заңды
Салымшы мен жинақтаушы зейнетақы қоры арасындағы құқықтық қатынас тараптардың
Қазақстан Республикасының заңнамасымен олардың салымшылары (алушылары) осы жинақтаушы зейнетақы
Осылайша, салымшы қандай да бір нақты жинақтаушы зейнетақы қорымен
Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасымен салымшылардың (алушылардың) құқықтарын
Жинақталған зейнетақы қаражатының құпиясы салымшының (алушының) жазбаша келісуінің негізінде
Салымшыларға (алушыларға) ақпараттар беру жөніндегі жинақтаушы зейнетақы қорларының міндеттемелері
жинақтаушы зейнетақы қорының акционерлері, зейнетақы активтерімен инвестициялық басқаруды жүзеге
салымшының (алушының) жинақталған зейнетақы қаражатының көлемі жəне жағдайы туралы
салымшының (алушының) мүддесін қозғайтын барлық өзгерістер туралы, соның ішінде
зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартпен жəне жинақтаушы зейнетақы қорының ережелерімен
Бұдан басқа, салымшы жинақтаушы зейнетақы қорын таңдау туралы не
Салымшылардың өз зейнетақы жинақтарын инвестициялау саясаты мен қорытындысы туралы
Осы нормалар олардың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде тіркелгеннен күнінен
Жинақталған зейнетақы қаражаты салымшыларының (алушыларының) жеке зейнетақы шоттарында жинақталған
Ағымдағы жылдың қыркүйек айынан бастап байқалған əлемдік қаржы дағдарысының
2008 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша салымшылардың (алушылардың) жинақталған
2008 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша салымшылар мен алушылардың
Жинақтаушы зейнетақы қорларына келтірілген залалдар отандық жəне шетелдік қор
Ағымдағы жылдың қыркүйек-қазан айларында қазақстандық жəне шетелдік, оның ішінде
Сонымен қатар, жинақтаушы зейнетақы қорымен белгіленген шығындар айтарлықтай деңгейде
Жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық портфеліндегі бағалы қағаздар бұрынғыша ең
Жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық тəуекелдерін төмендетуге бағытталған тұрақтандыру шаралары
Салымшылардың жинақталған зейнетақы қаражаттарын бір жинақтаушы зейнетақы қордан басқа
Салымшы (алушы) жинақталған зейнетақы қаражатын басқа қорға (немесе сақтандыру
Салымшыға оның жинақталған зейнетақы қаражатын басқа қорға аударым жасауда
Салымшылармен салымшының қолдан жасалған қолының жəне жалған сенімхатын беру
Қазіргі уақытта «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ұжымдық инвестициялау
Осы жаңалықтың негізгі мақсаттары салымшылардың ДЗШ жинақталған зейнетақы қаражатының
Осылайша, осы «автоаудару» жүйесі, біріншіден, заңнамамен белгіленген «бір салымшы
2009 жылғы 1 қаңтардан бастап, «автоаудару» жүйесін енгізу үш
Бірінші кезеңде 2009 жылғы 1 қаңтардан бастап жинақталған зейнетақы
Екінші кезеңде, 2009 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін
Осы кезеңде ЖЗҚ жəне ЗТМО əрекеттестірді. Яғни, осы кезең
Үшінші кезеңде (2012 жылғы 1 қаңтардан бастап) салымшылардың (алушылардың)
Жинақтаушы зейнетақы қорының лицензиясы тоқтата тұрылған жағдайдағы салымшының атқаратын
Агенттік Қазақстан Республикасының заңнамасымен өзіне берілген уəкілеттік аясында, жинақтаушы
Бүгінгі таңда жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін реттеу тəуекелдермен басқару
Мұндай мөлшерлену қордың сондай-ақ жəне оның басқарушы компаниясының меншікті
Бұл ретте Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасында зейнетақы
2008 жылы 23 қазанда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне
Осылайша, қорлар жəне басқарушы компаниялар пруденциалдық нормативтердің жəне Қазақстан
Осы шараларды қабылдау жинақтаушы зейнетақы қордың немесе зейнетақы активтерін
Бұл ретте зейнетақы нарығында жағымсыз үрдістер күшейген жəне жеке
Жинақтаушы зейнетақы қоры лицензиясының қолданылуы тоқтата тұрылғанда осы қордың
Қолданыстағы заңнама талаптарына сəйкес жинақтаушы зейнетақы қорына лицензиясының қолданылуын
Егер қабылданған шаралар жинақтаушы зейнетақы қорының қызметін жақсартпаса уəкілетті
Таратылып отырған жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін жаңа қорға
Жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін есепке алу жəне сақтау
Қаржы нарығын реттеу агенттігі жинақтаушы зейнатақы қорларының жұмысын оңтайландыруды
Соңғы кездері мұндай деректер жиілеп кеткен. Қаржы нарығы мен
Сондықтан алдағы уақытта қорлар мұндай көмекшілердің қызметіне мүлдем жүгінбейді
3 ХАЛЫҚТЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ МЕН ҚАМТАМАСЫЗ
ЕТУДЕ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ ДАМУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
3.1 Зейнетақы жинақтау қорларындағы тәуекелділіктерді басқару жүйесінің қызметінің даму
Зейнетақылық қорлардың қазақстандағы нарықтағы жаңа қаржылық инстиуттары болып табылатынын
Әлемдік тәжірибеде рейтингтердің алғашқы беріле басталуы жергілікті қаржылық ұжымдардың
Рейтингтік жүйенің көмегімен реттеуші және бақылаушы органдардың ерекше назарын
Алыстан мониторингті жүргізу нәтижелері бойынша рейтинг беру қадағалау органдары
Негізінен, рейтинг қаржылық делдалдың бір жылғы жұмысының нәтижелері бойынша
Рейтингті жүйені дамыту үшін нормативтік құжаттарда қарастырылған және міндетті
Нақты жинақтық қорлардың көрсеткіштері басқа жинақтық қорлардан қандай
Рейтинг жүйесі, әдетте, әр топтың ішінде, орташа мәндермен салыстырғанда
Жинақтық қорлар үшін рейтинг жүйесін құру біздің ойымызша, келесі
зейнетақылық қорлардың басым көпшілігі орнығып алды және жинақтық қорлардың
жинақтардың жиынтық сомасы елеулі түрде ұлғайды, бұл салымшылардың тәуекелділіктерінің
зейнетақылық қорлар қызметінің салыстырмалы бағалауын жүргізгенде пайдалануға болатын пруденциалдық
Зейнетақы қорлар пайдалануы тиіс негізгі экономикалық мәліметке мыналар жатқызылуы
Қаржылық мәліметке жататындар: мемлекеттік құнды қағаздар, мемлекеттік емес құнды
Коэффициенттердің есептеуін жүргізу үшін жарғылық, меншік капиталдың көлемі, таза
Рейтингтік бағалаудың көрсеткіштер жүйесі сондай-ақ, реттеуші органдар, зейнетақыны жинақтау
Зейнетақыны жинақтау қорларының қызметше рейтинг беру жүйесінде зейнетақыны жинақтау
Орташа зейнетақы жинақтау қорлары, қатарына жалпы зейнетақылық жинақтарда 4%-тен
Ірі зейнетақы жинақтау қорларына-15% және одан жоғары үлесі барлары;
Белсенді инвестициялық қызмет кезінде жинақтық қорлардың қызметінде жеткілікті дәрежеде
Іс жүзінде жинақтық қорлардың барлығында тәуекелділіктерді басқару жөніндегі функциялардың
Әлемдік практикада тәуекелділіктерді басқару жүйесінің бар болуы үлкен бәсекелестік
Сонымен қатар, тәуекелділіктерді басқарудың орналастырған, кешенді технологиясын енгізу –
Тәуекелділіктерді басқару жеке ғаламдық зерттеу болып табылады, сондықтан осы
90-шы жылдарға дейін тәуекелділіктерді басқару тек, тәуекелділікті өз иығына
Тәуекелділіктерді басқарудың сапалы жүйесін қалыптастыру үшін келесі шаралар кешені
барлық көрсеткіштерді бастан аяқ тексеруге, мәліметтің кез-келген қимасын алуға,
тәуекелділіктерді басқарудың тиімді моделін құру, қаржылық тәуекелділіктердің жекелеген түрлерін
бірегей интеграцияланған және келісімделген ортада тәуекелділіктің әртүрлі факторлардың талдау
тәуекелділіктерді басқаруды енгізу – ішкі және сыртқы факторлар әсерінің
Қолайсыз тәуекелдіктер кезінде пайда болатын шығындар келесі деңгейлерге бөлінуі
зейнетақы жинақтау қоры қызметінің нәтижелеріне елеулі әсерін тигізе қоймайтындай
негізгі қызметтен пайда болған біраз шығындар негізгі емес қызметтен
қызметтегі және көлемдегі рұқсат етілген шектен асатын (қолайсыз) ауытқу
бұл ауытқулар, акционерлердің тәуекелге тігуге, яғни зейнетақының жинақтау қорының
бұл, келесі факторлардың бар болуына байланысты: қаржылық рыноктардың динамикалық
Жоғарыда тізбектеліп аталған себептер тәуекелділіктерді басқаруға мәжбүр етеді, бірақ
Тәуекелділіктерді басқару кездейсоқ шығындардың пайда болу мүмкіндігін азайтудың нәтижесіндегі
Тәуекелділіктерді басқарудың кешенді жүйесі артықшылығының факторы – менеджерлердің, сондай-ақ,
Тәуекелділіктерді басқару жөніндегі біріккен шешімдер рыногы даму және мәселенің
Тәуекелділікті басқару жүйесі қауіп-қатерге шалынатын барлық бизнес – процестерді
Бұндай мүмкіндік тәуекелділіктерді басқарумен шұғылданатын менеджерге сөзсіз артықшылық береді
Алайда, тура осы зейнетақы қорының ерекшеліктерін толығымен ескеретін осындай
жүйеге енгізілу қажет қаржылық құралдардың елеулі тізбесі. Бұл шеңбер
есеп берулер нысандарындағы айырмашылықтардан, оларда бейнеленетін мәліметтердің жабылуынан арылу;
қол жеткізу құқығын шектемелеу, менеджмент функцияларының орталықтандырылуын және орталықсыздандырылуын
қолданыстағы мәліметті жаңғырту, жаңарту, түзету мүмкіндігінің болуы.
сапалы менеджменттің даму процесінде тәуекелділіктерді басқару технологиясын таңдау өте
жинақтық қордың құнын көтеру жөнінде шешім қабылдағанға дейін жекелеген
шығу тегіне байланысты, тәуекелдік іскерлік (операциялық) және қаржылық болып
іскерлік (операциялық) тәуекелдік таза табыстың ауытқулары және әртүрлі стратегиялармен
акционерлер үшін іскерлік тәуекелдіктің себебі ретінде қаржылық рыноктардың, зейнетақыны
қаржылық тәуекелділік жинақтық қордың ағымдағы міндеттерін орындай алмауына байланысты
тәуекелділіктер уақыт ағынында үнемі бола бермейді. Оларға іскерлік циклдің
меншік капиталдың өсуі, төлем қабілеттілігі және қаржылық тетік өзара
олардың арасындағы пропорциялардың өзгеруі жинақтық қордың қаржылық-экономикалық ахуалының амалсыз
екінші жағынан, капиталдың құрылымындағы қаржылық тетіктің шексіз ұлғая беруі
Көңіл аударып отырған қаржылық тәуекелділіктер салымшылардың жағдайы нашарлаған кезде,
Саяси–экономикалық тәуекелдіктер қаржылық құралдары жинақтық қорлардың инвестициялық қоржындарына сатып
Егер, бұдан бір жыл бұрын АҚШ доллары сияқты қуатты
қаржылық талдаушылардың пікірін ескере отырып қаржылық рыноктардың дамуының нақтыланған
сондай-ақ, заң тарапынан жыл сайын тексеруді және оған көңіл
барлық экономикалық есептесулерді қолайсыз жағдайлардың пайда болуын ескере отырып
баламалы инвестициялауды таңдап алуға мүмкіндік беретін қаржылық құралдардың басым
талдау кезінде бақылауға жатпайтын тәуекелдіктерге шалдыққыштықты ескеру.
Ресейдегі ұқсас рейтингтік орталықты құру ұсынылады. Бастапқы кезеңде рейтингтік
Рейтингтік жүйе жалпы менеджменттің деңгейін бағалауға мүмкіндік береді және
3.2. Жинақтық зейнетақы қорларының болашақ даму мәселелері мен негізгі
Қазақстан - халықты әлеуметтік қамсыздандыруын қайта құруды жүзеге асырған
Зейнетақымен қамтамасыз етудің деңгейі мен сапасы - халықтың экономикалық
2008 жылы Елбасының мемлекеттік басқару жүйесін реформалау туралы жарлығы
Зейнетақымен қамтамасыз ету – кез-келген ел үкіметінің күн тәртібінен
Тіпті соңғы жылдары зейнетақымен қамтамасыз ету шаралары әлемнің көптеген
Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, ағымдағы жыл басынан бері зейнетақымен
Бір сөзбен айтқанда, зейнетақы төлемін 2008 жылдың 1 қаңтарынан
Көптеген өзгерістер жүзеге асырылғанына қарамастан, бұл салада белгілі бір
Зейнетақымен қамтамасыз ету түйіні бұнымен де шешімін толық таппайтын
Халықтан зейнетақыны есептеуге байланысты көптеген өтініш-хаттар түсуде. Онда жұртшылықтың
Бұдан бөлек аталған салада зейнетақы жинақтаушы қорларына қатысты да
Әлемдік қаржы дағдарысының зардабы алдымен банк жүйелеріне мол әсерін
Қаржы дағдарысы көлемі мен түрлеріне қарамастан, зейнетақы жүйелерінің бәріне
Дүниежүзілік банк мамандары қысқа мерзімді қаржы мәселелерін шешу үшін
Алайда дүниежүзілік банк ең маңызды мәселелерді аймақтағы демографиялық ахуалмен
Еліміздегі зейнетақы қорларына да дағдарыс әсер еткен. Бұл мәліметті
Ал өз кезегінде дүниежүзілік банк сарапшылары аймақ халқы қартайып
Алайда, жинақтаушы зейнетақы қорларындағы салымшының ақшасы бір-екі жыл ғана
Жинақтаушы зейнетақы қорларын реттеу және қадағалауды Қаржы нарығы мен
Жинақтаушы зейнетақы жинақтарын сақтауда ірі қаржы институттарына қатысты жоғары
Зейнетақы салымдарын сақтандырудың қосымша түрлерін кезең-кезеңімен дамыту; инвестициялық кірісті
Осы тұрғыдан алғанда Үкіметтің зейнетақы қорларындағы қаражатты инвестициялық жобаларға
Зейнетақы қорындағы қаражат инвестициялық жобаларға бағытталса, Үкіметтің есебінше, мұндай
Үкімет халықтың зейнетақы қорындағы ақшасын сақтап қалуда біраз шаралар
Қазіргі таңда зейнетақы қорлары отандық өндірісті дамытуға үлес қосып
Ал енді зейнетақы қорларын инвестициялау қажеттілігі неден туып отырғандығын
Екінші деңгейлі банктер зейнетақы қорларындағы қаражатты қалағанынша пайдаланды. Тіпті,
Зейнетақы қорларының салымшыларының мүдделерін қорғау мақсатында Үкімет халықтың зейнетақы
Халықтың зейнетақы қорларына барлық салымдарын мемлекет зейнетақы жинақтарын төлеу
Жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық портфельдерін әртараптандыру үшін Үкімет пен
Қаржылық қадағалау агенттігі жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық саясатын жетілдіруді,
Жинақтаушы зейнетақы қорларына қатысты дағдарысқа қарсы бағдарлама шегінде жинақталған
2008 жылмен салыстырғанда, биыл зейнетақы қорларының ахуалы бiршама жақсарды.
Нәтижесіне келгенде, қордың табысы зейнетақы активтерiн тиiмдi жұмсауға кеп
Еңбек нарығындағы құқықтық қорғанушылық болашақта адамға лайықты зейнетақы, яғни
Халықтың құқықтық сауаттылығы төмен. Кей-кезде азаматтар еңбек және зейнетақымен
2009 жылдың аяғында «ЗУБР» Әлеуметтік корпоративтік қоры Еуропалық Одақтың
Жобаның негізгі мақсаты – Қазақстан Республикасы азаматтарын еңбек және
Жобаның басты нәтижелерінің бірі еңбек қатынастары және зейнетақымен қамтамасыз
Толықтай, жобалық қызмет қазақстандық заңнаманың және халықаралық тәжірибенің бейнесін,
Жобаны әр түрлі әдістерді қолданумен осы жүйелікте орындау барлық
азаматтық сектор ұйымдарымен (ҮЕҰ, саяси партиялар, кәсіподақтар, салалық ассоциациялар,
жергілікті, өңірлік және республикалық деңгейдегі мемлекеттік органдармен;
Қазақстан Республикасы азаматтарының әр түрлі санаттарымен, соның ішінде аса
жеке секторлар өкілдерімен (жұмыс берушілерімен, зейнетақы қорларымен және т.б.).
Зейнеткерлік жасына жеткен ел тұрғындарын лайықты өмір мен жеткілікті
«2009 – 2011 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Заң
Әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесінде басты назар бұған дейінгі
Елбасының халыққа Жолдауына сәйкес, 2010 жылдың қаңтардың 1-нен бастап
Біріншіден, базалық зейнетақы көлемі 5 981 теңгеге көбейтілді (төменгі
Екіншіден, төменгі зейнетақы көлемі базалық зейнетақыны қоса есептегенде 18
Үшіншіден: жоғарғы зейнетақы мөлшері – 40 001 теңгеге, орта
Қазіргі уақытта зейнетақы мен қамтамасыз етудің әр деңгейінде жүйелі
Табысы төмен болған қарт адамдардың әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз
Ынтымақты зейнетақы жүйесінде:
орын алған қиғаштықтарды жоя отырып және бұрынғы еңбекақысына
Сонымен бірге, жинақтаушы зейнетақы жүйесінің де орнықтылығы
Ұсынылған шараларды жүзеге асырудың нәтижесінде зейнетақымен қамтамасыз етудің жаңа
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазақстанның зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесінде халықтың жалпы санындағы қарт
Осыған байланысты 1997 жылдың наурыз айында КР Үкіметі «Қазақстан
Қазақстанның зейнетақымен камтамасыз ету жүйесін дағдарысқа ұшыратқан негізгі себептер
Халықтың қартаюы, туудың азаюы, жүмыссыздықтың артуы нәтижесінде зейнетақы жасындағылар
Бюджеттен тыс қорларға аударылатын міндетті аударымдар мөлшерінің жоғары болуына
Зейнетақы жарнасының дербестендірілген есебінің болмауы қарттықты қамтамасыздандырудағы жеке жауапкершілік
Облыстардың жергілікті түсімдердең зейнетақыны төлеу бойынша мүмкіндіктері бірдей емес.
Басқарудың екі жақгы әкімшілік құрылымына әкелетін жергілікті жерлердегі үкіметтің
Зейнеткерлерге уақтылы төленбеген зейнетакы төлемдері ондаған миллиард теңгеге жетті.
Зейнетакы реформасын жүзеге асырудың нәтижесінде зейнетақыға кететін шығындардың үлес
Бұл ресурстарды мемлекеттік тұрғыдан қор жинақталуын зейнетақы сызбаларын нақты
Оның жүзеге асырылуы мемлекеттің макроэкономикалык жағдайына жағымды әсерін тигізеді
Бұл себептер мемлекеттің зейнетақы жүйесін реформалауға әкеп соқтырады. Онда
Диплом жұмысын қорытындылай келе, келесі ұсыныстарды жасауға болады:
Қор салымшыларына ай сайын қордың қаржылық нәтижелері туралы ақпараттар
Елімізде жаңа ақпараттық технологиялардың дамуына байланысты интернетке әр зейнетақы
Салымшы зейнетақы қорын өз қалауы бойынша таңдаса (көбінесе жұмыс
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасының Конституциясы. – Алматы: Қазақстан, 2000.
Қазақстан Республикасындағы азаматтарды зейнетақымен қамсыздандыру және әлеуметтік қорғау.
Қазақстан Республикасындағы азаматтарды зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңы. 1997 жыл
«Мемлекеттік атаулы көмек туралы» Қазақстан Республикасының Заңы,
Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілер жинағы.
2004 жылы Қазақстан Үкіметі бекіткен «Қазақстан Республикасының Жинақтаушы зейнетақы
Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 16 жылдығына арналған салтанатты
Баймұратов О. Қазақстан қаржы нарығы: Оқу құралы. – Алматы:
Сейітқасымов Ғ.С. Ақша, несие, банкте: Оқулық. – Аматы: «Экономика»,
Аяпова Ж.М., Арынов Е.М. Русско-казахский толковый экономический словарь предпринимателя.
Бабич А.М., Павлова Л.Н. Финансы / Учебник / -
Құлпыбаев С. Қаржы. Оқу құралы. – Алматы: Мерей, 2000.
Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А. Қаржы теориясы. Оқу
Сабырбаев Б. Экономикалық терминдердің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. – Алматы:
Т.С. Рахымжанұлы. Экономика, қаржы - несие, банк, салық -
Құлпыбаев С. Қаржы. Оқу құралы. – Алматы: Мерей, 2000.
Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А. Қаржы теориясы. Оқу
Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы: Оқулық. І бөлім. –
Смағұлова Р.О., Мәжіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы,
Кенжегузин М.Б., Хамитов Н.Н., Зейнельгабдин А.Б. и др.
Баймуратов У.Б. Национальная экономическая система. – Алматы: Гылым, 2000.
Қаржы қаражат// «Зейнетақы жинақтау қорларындағы тәуекелділіктерді басқару жүйесінің қызметіне
Жолдасов А.К. Особенности финансового менеджмента пенсионных фондов// Транзитная экономика
Баялова И.М. Управление деятельностью казахстанских инвестиционных фондов// Банки Казахстана
Молдасов И. Анализ инвестиционных фондов// Қаржы-қаражат №8, 2009.
Экономикалық стратегиялар институтының Рейтингтік орталығы құрастырған сақтандыру компаниялары стратегияларының
Куликов А.М. Анализ пенсионного рынка// Банки казахстана №2, 2009.
Калбасов А.М. Пенсионное страхование в Казахстане: необходимость, проблемы и
Жұматай И. Қазақстан Республикасында кедейшілікке қарсы күрес, әлеуметтік қорғау,
www.ularumit.kz
www.halykgroup.com/kz
www.minfin.kz
www.nationalfund.kz
www.gfss.kz / Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қоры.
http://www.parlam.kz «2009 – 2011 жылдарға арналған республикалық бюджет
www.afn.kz .
www.e-gov.kz . Жинақтауыш зейнетақы жүйесі
www.pfbta.kz . pfbta.kz - Зейнетақы жүйесі.
kaz.halykfund.kz. Зейнетақы жүйесі (сұрақ-жауап)
www.inform.kz. Қазақстанның жинақтаушы зейнетақы жүйесі тұрақты жұмыс істеп тұр.
58
Зейнетақы жүйесін реформалаудың теориялық негіздері
Жинақтаушы зейнетақы қорын мемлекеттік реттеу
Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесін басқарудың теориялық және методологиялық аспектілері
Қазақстан Республикасындағы зейнетақы жүйесінің дамуы: теориясы, тәжірибесі
Жинақтаушы зейнетақы жүйесінің теориялық негізі
Аманат жинақтаушы зейнетақы қорлары
Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесін талдау
Зейнетақы қорларының инвестициялық қызметі
Қазақстан Республикасында зейнетақы жүйесінің дамуы, мәселелері
Жинақтаушы зейнетақы қорының маркетингтік қызметтерінің әмбебаптылығы