Қазақстан Республикасының жұмыссыздық деңгейі
Мазмұны
Кіріспе 3
І-бөлім. Еңбек нарығы және оның атқаратын қызметі 4
1.1. Еңбек нарығы және оның атқаратын қызметі 4
1.2. Жұмыссыздық және оның түрледі 6
1.3. Қазақстан Республикасының жұмыссыздық деңгейі 10
ІІ-бөлім. Еңбекпен қамту саясаты 13
2.1. Қазақстан Республикасындағы еңбекпен қамту 13
2.2. Қоғамдық жұмыстар 19
ІІІ-бөлім. Қазақстан Республикасындағы нақты қолданылып жатқан шаралар 21
3.1. Жаңа жұмыс орындарын құру 21
3.2. Қоғамдағы ішкі еңбек базарын қорғау 25
3.3 Кәсіптік оқыту 26
Қорытынды 29
Қолданылған әдебиеттер 31
Кіріспе
Осы курстық жұмыста нарықтық экономиканың маңызды түрлерінің бірі еңбек
Қазіргі кезде Қазақстанда жұмыспен қамту мәселесі алға қойылып отыр.
Бұл курстық жұмыста еңбек нарығы туралы және жұмыспен қамту
Осы курстық жұмыс үш бөлімнен тұрады. Олар:
І-бөлім. Еңбек нарығы және оның атқаратын қызметі.
ІІ-бөлім. Қазақстан Республикасында еңбек нарығының қалыптастырылуы.
ІІІ-бөлім. Қазақстан Республикасы саясатында жүзеге асырылып жатқан нақты шаралар.
«Курстық жұмыстың мақсаты-Енбек нарығы және оның атқаратын қызметін, жұмыссыздықтың
І-бөлім. Еңбек нарығы және оның атқаратын қызметі
1.1. Еңбек нарығы және оның атқаратын қызметі
Еңбек нарығы – бұл жұмыс күшін (адамның еңбек ету
Еңбек нарығына барынша қабілетті және іскер жұмыскерлерді қатал, аяусыз
Егер де жұмыс күші тауар болса, онда оның құны
Еңбек нарығы барынша күрделі және жетілмеген нарық түрі болып
Жұмыссыздық проблемаларын шешуде еңбек биржалары (тұрғындарды жұмыспен қамту қызметі)
Еңбек биржаларының негізгі атқаратын қызметтері мыналар: еңбек нарығындағы сұраным
Қазіргі еңбек биржасында, жұмыс күшіне сұраным мен ұсыным туралы
1.2. Жұмыссыздық және оның түрледі
Шетелдік мамандар жұмыссыздықтың себептері талдай отырып, оның әр түрлі
Жасырын жұмыссыздық - өндіріс пен мемлекеттік аппаратта артық жұмыскерлерді
Фрикциондық жұмыссыздық – еңбек нарығында бос жұмыс күші туралы
Маусымдық жұмыссыздық – ауыл шаруашылығының кейбір салаларында, әсіресе қайта
Құрылымдық жұмыссыздық өндіріс қуатының жетіспеуінің нәтижесінде, сондай-ақ жынысының, жасының,
Технологиялық немесе өтпелі жұмыссыздық адамдарды машинамен ауыстыру нәтижесінде болады,
АҚШ конгресінің экономикалық статистика комиссиясының жүргізілген зерттудің мәліметі бойынша
Біздің елдегі жұмыссыздықтың негізгі нысандары жасырын және фрикциондық болып
Жұмыссыздықтың зардабын бәсеңдететін факторлардың бірі ғылыми-технологиялық процесс. Ғ.Т.П. жаңа
Қазақстан Республикасының “Халықты жұмыспен қамту туралы” заңына сәйкес жұмыстан
Осылармен бірге мемлекет жұмыс күшінің ұсынымын азайту үшін иммигрцияны
Нарық қатынастарды дамыған көп елдерде еңбек нарығы әр түрлі
Еңбек нарығы да басқа нарықтар сияқты сұранымның, ұсынымның және
Q
Жалақының тепе-теңдік деңгейі
Бұл графикте еңбекке сұраным мен ұсыным және жалақының
Еңбекті ұсыным жалақы динамикасында кері пропорционалды тәуелділікпен әсер етеді.
халықтық мөлшермен;
тұрғындардың жалпы санындағы еңбек етуге қабілеті бар халықтың үлесімен;
жұмысшының бір жыл ішінде атқаратын жұмыс сағатының орташа санымен;
жұмсалатын еңбектің саны және сапасымен, жұмысшының мамандық деңгейімен (квалификациясымен).
Жалақының тепе-теңдік деңгейін орнықтыруды автоматты тенденциясы болады деген жорамал
Еңбек нарығын біз жеткілікті дәрежеде алып көрсете алдық па?
Барлық экономика үшін біртұтас еңбек нарығы болмайды. Нақты өмірде
1.3. Қазақстан Республикасының жұмыссыздық деңгейі
Былтыр республика үкіметі қабылдаған “2000-2002 жылдары кедейлікпен және жұмыссыздықпен
Әлеуметтік қамсыздандыруға және әлеуметтік көмек көрсету 2000 жылы мемлекеттік
2001 жылдың 1 қаңтарында ресми тіркелген жұмыссыздық деңгейі экономикалық
орнына 12,8 пайызға дейін төмендеді.
Жұмыссыздықтың деңгейін анықтаудың негізгі факторы ретінде (Халықаралық еңбек ұйымының
2001 жылы 1 қаңтарға жұмыспен қамту орталықтарына өтінішпен барған
Жасаған талдау көрсеткендей, жоғарыдағы аймақтарда жұмыспен қамту органдарда өтінішпен
Кедейлікпен және жұмыссыздықпен күрес бағдарламасының орындалуы үшін 2000 жылы
2001 жылдың 1 қаңтарындареспублика бойынша тұтас слғанда есепте 231,4
Сондай-ақ жұмыспен қамту бағдарламасын қаржыландырудың 80 пайызы жоғары көрсеткіші
Алайда, қорыта айтқанда жұмысқа орналастыру жөніндегі органдарға өтініш жасап
ІІ-бөлім. Еңбекпен қамту саясаты
2.1. Қазақстан Республикасындағы еңбекпен қамту
“Еңбек рыногы және жұмыспен қамту саясаты” деген проблеманыың мәселеде
Мен ең алдымен талқылауға жиналып отырған тәжірибелік жобаны жасауға
Біріншіден, тәжірибелік жобамен мұқият танысқан соң жобаның кейбір тұстарын
Жұмыссыздық және кедейлік – бұлар экономикалық және әлеуметтік түсініктер.
Біздер жұмыссыздық пен кедейлік жөнінде материал жинағанда үкіметтің әр
Бүгінгі күні экономикамыз біраз көтерілген тұста жұмыссыздық онша байқалмайды.
Осыларға сәйкес кейбір мәселелерді сіздермен талқылағым келеді. Біріншіден, айқын
Қазақстанда шағын, ұсақ өндіріс күшті дамығаны белгілі. Қазір ол
Жұмыссыздық сияқты әлеуметтік құбылыстың пайда болуы Қазақстан үшін жаңа
Республика бойынша 2000 жылғы желтоқсанның аяғында бір бос жұмысорнына
Жеке аймақтар бойынша алып қарағанда Қарағанды облысында бағдарлама бойынша
Жұмыссыздарды еңбекпен қамтудың төменгі көрсеткіштері бұрынғысынша Жамбыл облысында, бұл
Еңбекпен қамту жәрдемдесудің бір түрі – бос жұмыс орындарының
Германияның ғылыми-техникалық қоғамының бірлесіп атқарып жатқан “Еңбек базарының саясаты
жұмыссыздар үшін бірнеше қлғамдық жұмысты ұйымдастырып дамытуға жәрдемдесу;
жұмыспен қамту жөніндегі органдардың жәрдемімен жұмыссыздардың еңбек базасында кәсіптік
жастардың, әйелдердің, ауыл тұрғындарының және сондай-ақ, экологиялық апат аудандарында
шағын несие жүйесін енгізу есебінен республикада кәсіпкерлік және өзін-өзі
Осыларды ескере келіп айтарым: талқыланып жатқан салық кодексінде жұмыс
Түркияда және басқа елдерде де осылай жасаған. Бұл бір.
Тағы бір көңіл беретін жәйт,ол – бюджетте жұмыспен қамтуға
Бұлардан басқа шағын несие беру, импорттың орнын басу сияқты
Жаңа жылдың алдында 100 миллион доллар қарыз алдық та
2.2. Қоғамдық жұмыстар
Бағдарлама бойынша 2000 жылы 146,2 мың жұмыс орнын құру
Ең көп орын (83,3 мың)шағын бизнес саласында, өнеркәсіпте 63,0
Бағдарламада қараған жоспарлы тапсырма тек үш облыста – Павлодарда(44,1
Бағдарламадағы жұмыс орнын құру жөніндегі жоспарлы тапсырманы орындау көрсеткішінің
Бұл көрсеткіштер қаржы жұмсау мүкіндігінің және тұтас алғанда, экономиканың
Жұмыс іздеп арыз берген 4,3 мың оралманның тек 688-і
Бағдарламаны орындау мақсатында еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министірлігі
2001 жылдың 1 қаңтарына қоғамдық жұмыстарға 116,3 мың жұмыссыз
Орындалатын қоғамдық жұмыстар үшін ақы төлеуге барлығы 987,5 миллион
Қазақстан Республикасының “Халықты жұмыспен қамту туралы” заңына сеәкес қоғамдық
Қазақстан Республикасының “салықтар және бюджетке басқадай төлемдер туралы” заңына
ІІІ-бөлім. Қазақстан Республикасындағы нақты қолданылып жатқан шаралар
3.1. Жаңа жұмыс орындарын құру
Жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша әлеуметтік қорғауға аса мұқтаж
Алайда, әлеуметтік қолдауға аса зәру азаматтарды жұмысқа алу үшін
Сонымен бірге, Қазақстан Республикасының жаңадан қабылдаған “Халықты жұмыспен қамту
Қазіргі күні басты мәселе не? Ол – жұмыс орнының
Мысалы, Талдықорған қаласы өте қолайлы жерге орналасқан. Онда мыңдаған
Біздегі көп нәрсе айырбас бағасының шын деңгейінде болуына бағынышты.
Ресейдің товарлары біздердікіне қарағанда әліде жоғары бәсекелік қабілетін сақтауда.
Екіншіден, біз көлік және энергетикалық тарифтерді төмендетуді ұсынамыз. Егер
Үшіншіден, бізде товар өндірушілер көп. Олардың айтқаны: “міне, мен
Жоба өз қызметін 2005 жылы ақпанда ұзақ мерзімділік жобалар
Еңбек рыногіндегі ахуалды және жұмыссыздардың жағдайын статистикалық деректер негізінде
Орал қаласындағы кейбір өнеркәсіп кәсіпорындарының қызметі мен қызмет көрсету
Қаладағ ыжұмыспен қамту мәселесіне көмегін тигізе алатын мүмкіндігі бар
Зерттеудің мақсаты мен тақырыбын анықтау келесі алғы шарттарға сүйенеді:
1993 жылдан бастап қала тұрғындарының саны біртіндеп азая бастады
Бөрлі аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасына жыл
Өндіріс қуатының, бос тұрған ғимараттардың, пайдаланылмай жатқан жабдықтардың бәрі
Қалада кәсіптік-техникалық, арнайы орта және жоғары оқу орындарының жүйесі
3.2. Қоғамдағы ішкі еңбек базарын қорғау
Ішкі еңбек базарын қорғау мақсатында еңбек және халықты әлеуметтік
2000 жылы еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі шетелдік
Бұл жұмысты одан әрі жетілдіру үшін Қазақстан Республикасы Прмиьер-министрінің
“Шетелдік жұмыс күшін таратумен және Қазақстан Республикасы шегінен тысқа
“Жұмыс берушілердің Қазақстан Республикасынан тыс жердегі жұмысқа жалданатын шетел
“Жұмыс берушілерге шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат беру ережелері”
“Халықты жұмыспен қамту туралы” заңға сәйкес жыл сайын шетелдік
Еңбек базарында жеткілікті кейбір мамандықтар бойынша шетел азаматтарын және
Шағын несие беру адамдардың өзін-өзі жұмыспен қамтылуына көмек көрсететін
Қазіргі кезде 1998 жылы беріліп, мерзімі өткен несиелерді қайтару
3.3 Кәсіптік оқыту
Жаңа экономикалық ахуалды ескерте отырып, бағдарламаны әзірлеу кезінде жұмыссздарды
Бағдарлама бойынша 2000 жылы республикада 13638 жұмыссыз адамды кәсіптік
Бағдарлама бойынша жұмыссыздарды оқыту жөніндегі тапсырманы қамтамасыз етпегендері: Солтүстік
Бизнес-инкубаторлар аумағында өндірістің әр түрлі салалары бойынша 202 кәсіпорын
Бизнес-инкубаторларды ұйымдастырумен олардың қызмет істеуі үшін жауапкершілік қалалар мен
Құрылған бизнес-инкубаторлар ұйымдастыру –құқықтық пошымы бойынша мемлекеттік мекемелер, ААҚ,
Бизнес-инкубаторларға қызмет көрсетуге екінші деңгейдегі банктардың филиалдары Казкомерцбанктың, “Туран
Жұмыссыздарды кәсіпкерлік қызметке тарту арқылы кедейлікпен және жұмыссыздықпен күресетін
Алматы қаласындағы жұмыс жасап тұрған қалалық бизнес-инкубатор кәсіпкерлерге бос
Тасис гранты бойынша Талдықорған бизнес-инкубаторында 200 кәсіпкер оқып шықты.
Кәсіпкерлікті қолдаудың Батыс Қазақстан қоғамдық қоры негізінде жалпы көлемі
Қорытынды
Осы курстық жұмыстың тақырыбы «Еңбек нарығы және тұрғындарды жұмыспен
Жұмыс 3 бөлімнен құралады. Әр бөлімінде өзінің тақырыбына сәйкес
Осы жұмыс арқылы көзделген ең негізгі мақсаты – қазіргі
Қазіргі жағдайда еңбекті еліміздің тұрмысы төмен бөлігін қорғауға үлкен
Еңбек басқа өндіріс факторлары сияқты жалақы деп аталатын табыс
кәсіпорындар саны көп болуы, керекті жалдама жұмысшыны жалдау үшін
жоғары дәрежелі мамандандырылған қажетті жалдаушылардың көптігі;
еңбек нарығына бірде-бір жұмысшының немесе кәсіпорынның күшті ықпалы жоқ.
Еңбек нарығының тиімді жұмыс істеуіне информациялық маңызы зор. Ғылыми-техникалық,
Сонымен жұмыс өз дәрежесінде жазылады және бағалаушылар арасында тиісті
Осы курстық жұмысты аяқтай отырып, ондағы мәселелерді талқыладым. Осы
Осы жұмысты орындай отырып, еңбек нарығындағы жұмыссыздық мәселесінің мәнін
Қолданылған әдебиеттер
1. Әкімбеков С, Баймұхаметова А.С, Жанайдаров У.А. «Экономикалық
2. Әубәкіров Я.Ә, Байжұмаев Б.Б, Жақыпова Ф.Н, Табаев Т.П.
3. Жүнісов Б.А, Мәмбетов Ү. «Нарық экономикалық негіздері».
4. Шеденов Ө.К, Байжомартов Ұ.С, Жүнісов Б.А. «Жалпы
5. Чепурин М.Н. «Курс экономической теории» 6. «Динамака рынка
7. Доскалиев С. А «Экономика ілімдерінің тарихы» Алматы 2003
9. «Рынок в Республике Казахстан». // Труд в Казахстане.
10. «Рынок труда в Казахстане». // Аль Пари, 1999,
11. «Ситуация на рынке труда». // Приуралье, 2001, 28
12.Мауленов «Экономикалық теория»
3
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖУМЫССЫЗДЫҚ ДЕҢГЕЙІ
Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық жағдайы
Жұмыссыздық мәселесі туралы мәлімет
Қазақстандағы жұмыссыздық, бүгінгі таңдағы жағдайы
Жұмыссыздықтың түрлері мен формалары, себептері
Қазақстан Республикасындағы инфляция мен жұмыссыздық процестерді мемлекеттік реттеу
Жұмыссыздықтың экономикалық өсуге әсері
Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық деңгейінің өсу себептері
Қазақстан Республикасындағы экономикалық циклдер: инфляция мен жұмыссыздықтың байланысы
Еңбек нарығы және жұмыссыздық