Зерттеу жұмысының өзектілігі
Кіріспе
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Нарықтық экономикадағы музей жұмысын басқару,
Музей менеджменті, маркетингі әдістемесін пайдалана отырып музейдің атмосферасында
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеті. Музейдің нарықтық жағдайда
Бейхабар келушілерде қызығушылық әсерін оятуда,-қызығушылығы оянған келушіні бір
Жалпы Қазақстан музейлерінің дамуын жұмыстың мақсатты түрде жолға
Зерттеу жұмысының жаңашылдығы Қазақстан музейлері үшін әлі де
Зерттеу жұмысының дерек көздері. Зерттеу жұмысына байланысты
Зерттеу жұмысының құрлымы Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі тараудан,
І тарау. МУЗЕЙ МЕНЕДЖМЕНТІ, МАРКЕТИНГІ НЕГІЗГІ
ТҮСІНІКТЕРІ, КАТЕГОРИЯЛАРЫ
Жаңа үшінші мыңжылдық ақпараттық революция дүмпулері мен жаһанданудың
Бүкіл Европа секілді Қазақстан да постиндустриялды экономика жағына
Жоспарлы экономикада мемлекеттің мүддесі үшін шығындар маңызды болмады
Қытай халқында «Сияо Пиннің мысығы керек пе?» деген
Тек ақылмен басқарып өз потенциялын сауатты қолданатын музейлер
Музейдің жалпы адамға қандай қажеті бар ?
климаттық жағдайлар
Вандализм
Қараусыз қалу
Апаттар
Билік тарапынан ескерусіз қалу тарихи орындардың қирап қалуына
Биліктің тарихи орындарға, музейлерге ең алдымен туристік мақсатта
Менеджмент түсінігі – (ағылшынның management- басқару,
Музей менеджменті музейді басқаруда, үйлестіруде, музей дамуының жалпы
Менеджменттің негізгі құралдарының бірі келелі жоспар немесе бизнес
Келелі жоспар музейдегі қалыптасқан жағдайды мұқият зерттеп, қаржы
Кімге жоспар құрылып, жұмыстар жүргізіліп жатқан есепті анық
Музейдің неге ұмтылатындығына толық және айқын түсінігіне жету,
Жобаны іске асыруды шектейтін факторларды талдау
Факторларды талдау дегеніміз- қолдағы бар музейдің қаржы, адам
Келелі жоспарды өңдегенде музей қызметкерлерінің қатысуы қажет, себебі
Бұл топтар мен аудиториялардың әрқайсысы мұражайға әрқилы талаптар
Келелі жоспар жасалатын негізгі ақпарат көзі бұрынғы атқарылған
Р.Майлздың әдістемесіне сәйкес келелі жоспарды тікелей өңдеу мынандай
1.Музей миссиясын қалыптастыру немесе мәнін, музей қызметі саласы
Қазіргі болып жатқан жағдайды талдау. Бұл жерде музейдің
Дамудың жалпы бағытын анықтау. Осыған орай қалыптастырылған мақсаттар
көкейтестілігі
музейге қолдау көрсетуге ұмтылдыру үшін адамдарды ортақ қызығушылықтарға
нақтылық, яғни қолдағы бар адам, қаржы және материалдық
Алғашқы мақсаттарға жауап беретін стратегияны өңдеу. (Шешімі қалаған
Қаржы базасын қамтамасыз ету (бюджетті)
Мониторинг механизмін өңдеу және жұмыс тиімділігін бағалау
Музейдегі жағдайды бағалау үшін мамандар С.Э.Ә.Т. аббервиатурасының шешілуі
а) саяси факторлар үкіметте немесе олар жүргізетін саясатта,
ә) экономикалық факторлар – келушілер категориясы мен санына,
б) технологиялық факторлар – музей жинақтары және байланыс
Жинақты талдау барысында музейдің әлсіз жақтары, мүмкіндіктері, қаупі
Ішкі факторлар – келушілер саны, жинақтар, корме қызметі,
Сыртқа факторлар- саяси, экономикалық, әлеуметтік, технологиялық ыңғайлы жағдай
Сыртқы және ішкі факторлар салыстырмалы түрде талдау
Музейдің басымдылық жағы.
Ол ірі провинциалы қалада орналасқан, халық шығармашылығы және
Музейдің әлсіз жағы.
Музей орналасқан ауданға шетелдік туристер сирек келеді, елдің
Мүмкіндіктер.
Музей жинағының экспонаттары шетелдерге көрмеге жіберуге мүмкіндігі бар,
Қауіптер.
Елдегі экономикалық жағдай музей дамуына елеулі кедергі келтіреді,
Қорытынды.
Жинақты талдау музейге қызметтің басымдық бағытын анықтауға тиіс.
Әртүрлі бағдарламаларды даярлау, ойдағы жобаларды іске асыру, жинақтарды
Нарықтық экономика заңдарымен енді ғана өмір сүре
ХХ ғ. Соңғы онжылдығында шетелдерде мемлекеттік , қоғамдық,
Музейде менеджмент түсінігімен бірге музей маркетингі түсінігі қолданылады.
Маркетинг (ағыл. Marketing- нарықтағы сату және сатып
ИКОМ жарғысында музей коммерциялық емес мекеме деп
Музей «коммерциялық мекеме емес» деп анықталғанмен, музейге табыс
Музей жинақтарын көрсету өз білімімен жетілдіру мен қарым-қатынасқа
Олардың бірқатар бөлігін қажет ретінде тек музейге келушілер
Музей маркетингі тек анықтап, болжап, музей қызметін тұтынушылар
Қазіргі кезде көптеген табысты жұмыс істейтін музейлерде маркетинг
музейге келушілер санын көбейту
музей аудиториясын кеңейту
музейге келмейтіндерге ақпарат тарату т.б.
Маркетинг бойынша мамандар музйдің бизнес жоспарын құрастыру үшін
зерттейді
жоспарлайды
жоспарды іске асырады
нәтижелерді талдайды
қажетті түзетулер енгізеді . [8]
Коммерциялық мекемелердегі маркетингтен бөлек музей маркетингі ресурстарды екі
тікелей тұтынушыларға өз тауары мен қызметтерін сату арқылы
аралық – сыртқы ресурстарды тарату арқылы
а) бюджеттік қаржылар
ә) гранттар
б) демеушілік көмек
в) жеке адамдар көмегі
Бұл қаржылар әлеуметтік маңызы бар мәдени жобалар
Коммерциялық емес маркетингтің екі формасы да тығыз байланысты
Тұтынушы мен төлеуші бір кісі болатын коммерциялық емес
презентация
музейдің қызметін ілгері жылжыту
презентация және нақтылы тауарлар мен қызметтерін көтермелеу [9].
ІІІ ҚАЗАҚСТАН МУЗЕЙЛЕРІНДЕ МЕНЕДЖМЕНТТІК,
МАРКЕТИНГТІК ӘДІСТЕМЕНІ ПАЙДАЛАНУ
Музей менеджменті, маркетингі әдістемелерін Қазақстан музейлерінде қолдануға қазіргі
Музей мемлекеттің қаржысына тәуелді. Бұл дәлелденген шындық. Алайда
Голандия үкіметі өз елдеріндегі музейлерді аренлаға беру арқылы
Музейдің шығындарды көп жұмсайтын саласы жәдігерлерді толтыру ,
Жоспарлы экономика кезінде мемлекет музейге мәдениетті , тарихи
Музей өз жинақтарын толтыру үшін көптеген жұмыстар атқаратыны
Белгілі қоғам және мемлекет қайраткері, Қазақстанда музей ісінің
Музей менеджменті, маркетингі музей саласана елеулі өзгерістер әкелуде.
Европа, Америка елдерінде музейге кететін шығындарды азайты жөнінен
1970 жылдары шетелдік музей саласында Фандрейзинг (ағылшынша ақша
Фандрейзинг жүйесінің қалыптасуына мемлекет маңызды рөл атқарады. Себебі
Қазақстан заңдылықтарында қазірдің өзінде салық тәртібі мен құқықтық
Қайырымдылық демеушіліктен бөлек бұл бизнеспен мәдениет мекемесі арасындағы
Демеушілік ең алдымен кез-келген коммерциялық құрылымның басқа да
Түркістандағы А.Ясауи кесенесін орта ғасырларда Әмір Темірдің нұсқауыменсалынғанын
Кіріс табыстың бір бөлігін Әмір Темір Әзірет Сұлтанға
Ғимартаттқа Әмір Темір салалас шаруашылық істерін жүргізуге тапсырған.
Қазіргі заман музейлері үшін де шығындарын осы есеппен,
Музей ең алдымен келушілерге қандай қызмет көрсете алады?
Музейдің тұрақты экспозициялық көрмесі арқылы келушілерге музейдің негізгі
Қазақстандағы музейлердегі осындай экспозиция жұмысын
Музей Қазақстанның басқа аймақтарында уақытша көрме жұмыстарын ұйымдастырып
кітаптар
Буклеттер
Бейнефильмдер
Слайдтар
Қазіргі қолданылатын ақпараттық технологиялар
Полиграфиялық өнімдер ұсынсақ.
Өз келушілерімізге тек музей экспозициясын көрсетпей, осындай әр
Қазақстан музейлері де түрлі осындай қызмет көрсетсек тек
Музей шығындарын азайтудың бір жолы музейде кафе-ресторандар ұйымдастырсақ,
Бұл тек отандық келушілерді ғана емес шетелдік туристтерді
Қазіргі музейлердегі ақпараттық жеке саиттар мен порталдар бірінде
Қазір әлемде музей жанынан дүкен ұстап ,
Музей менеджменті мен маркетингі әдістемесінің көмегін пайдалана отырып
Музей шығындарын азайтудың бірі Репродукция өндірісіне құқықтар
Қазақстандағы Отырар археолгиялық-қорық мұражайы мен Әзірет Сұлтан
Отырар мен Түркістанның қазақ тарихында алатын орны
Қонақүйге келушілерге жайлы қызмет көрсетсек, мұнда бір кісілік,
Музейлер жанынан керамикадан, ағаштан, матадан, металдан бұйымдар
Музейдің коммерциялық қызметі музейдің 100 %
Қазақстан музейлері үшін шығындарды азайту жолдары өте көп,
ҚОРЫТЫНДЫ
Еліміз тәуелсіздік алған алғашқы жылдары музейлердің нарыққа мүлдем
Қазіргі таңдағы негізгі мәселердің бірі – бұл музейлерге
Музейлерінің негізгі және басты қаржы көзі –мемлекеттік қаржыландыру
Қазақстан музейлері замана желі әсерімен XXI ғасырға лайықты
Музейде келушілердің санын арттыру барысында жүзеге асырылып жатырған
Қазақта “айтпасаң білмейді...” деп келетін аталы сөз бар.
Өйткені өткенді тану арқылы біз рух және руханияттың
Музей менеджменті , маркетингін Қазақстан музейлерінде қолдану арқылы
Экономикалық
Мәдени
Әлеуметтік т.б. салаларында өзгеріс жасалар еді.
Музей өз дамуына сеніммен қарап, белсенді түрде шығынның
Өз келушілерімізге қандай қызмет ұсыну арқылы музей шығындарын
Музейдің ғылыми зерттеу жұмысы
Ата- аналар мен балаларға әртүрлі қызметтер
Музейге келушілерге көңіл – күй сыйлап іс –
Сувинерлік бұйымдар сатуды жолға қою т.б. мәселелерді шішудің
Музей өз шығындарын орнын тек мемлекеттің есебінен ғана
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
Игошин А. Циао Пин.- М., 1993.
Қалиев.Г., Теміров. Т. Экономикалық терминдер сөздігі.-Алматы ,
Мұқанова С. Музейлік терминдер сөздігі. -,Алматы. 2005
Майлз.Р. Как музей науичилась мобилизовать внутренные ресурсы/ /Музей
Мескон.М., Алберт М., Хедоури.Ф., Основы менеджмента. Пер.с англ.-
Мусаева.С.Т., Кукеева.М.К., музей менеджменті және маркетингі. Алматы, ИздатМаркет
Гнедовский М. Что токое музейный маркетинг: Азы про-фессси.
Гнедовский М. Что токое музейный маркетинг: Азы про-фессси.
Музей.Маркетинг.Менеджмент. практ. Пособие..:/сост В.Ю.Дукельский., М., : прогресс-традиция, 2001
Н. Ә. Назарбаевтың халыққа жлдауынан. Егемен Қазақстан. Наурыз.
С.Королевич. Музейный менеджмент: стремление к движению. Москва., 2006
Ө.Жәнібеков. Тағдар тағлымы.., 1996
Пуль.Дж. Когда менеджмент приносит деньги. Руководства для учреждений
Павлова Н Н . Источники финансирования современных музеев
Ә.Дербісәлі. Қазақ даласының жұлдыздары. Алматы. Рауан. 1995
www.wikipedia.ru. музей в Токио. 2010
Абай энциклопедиясы. Абайдың қара сөздері. Атамұра., 1995
Ионина Н.А. Музеев мира. М., Вече., 2006
Н. Ә. Назарбаевтың халыққа жлдауынан. Егемен Қазақстан. 2006
8
Жоғары мектепте оқытудың сабақтан тыс формалары
Ғылыми жұмыс кіріспенің жобасы
Кибернетикалық және математикалық әдістерді педагогикалық әдістерге енгізу
Тақырыптың ғылыми көкейкестілігін негіздеу
Алынған нәтижелерді бағалау
Мәтін - диплом жұмысының күрделі әрі маңызды бөлігі
Оқушылардың атқарған қызметі
Ыбырай бастаған баспа
Халық ауыз әдебиетінің жанрлары
Бастауыш сынып оқушыларының цифрлық сауаттылық пәні арқылы логикалық ойлауын қалыптастырудың әдістемесі