Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Бастауыш сыныпта математиканы оқыту процесінде компьютерді пайдалану
Мазмұны
Кіріспе….............................................................................................................. 3
І-тарау. Ақпараттандыру технологиясын оқу процесінде пайдаланудың психологиялық- педагогикалық мәселелері...................................................8
1.1. Ақпараттану технологиясының даму тарихы және
1.2. Оқыту процесінде компьютерді пайдаланудың
1.3. Оқыту үрдісінде компьютердің ролі мен
ІІ -тарау. Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы
2.1. Математика сабақтарында информатиканы оқыту мүмкіндігі...............35
2.2. Бастауыш сыныпта математика пәнінде компьютерді
Қорытынды............................................................................................................49
Пайдаланылған әдебиеттер..................................................................................51
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі:
Ғылым мен техниканың қарқынды дамуы және әлеуметтік экономикалық өзгерістер
Осыған байланысты қазіргі педагогика ғылымы оқушылардан
Мұндай әлеуметтік сұранысты педагогикалық тұрғыдан қамтамасыз ету оқу үрдісін
Оқыту жүйесін компьютерлендіруді жедел қарқынмен жүзеге асыру мынадай қоғамдық-әлеуметтік
1. Ғылыми - техникалық және өндірістік - технологиялық мәселелерді
2. Білім беру жүйесінің деңгейі мен арнайы кәсіби мамандық
3. Оқу-тәрбие үрдісінің сапасын жетілдіру, оны басқару тиімділігін арттыру,
Қазіргі кездегі оқу жүйесінде компьютерлік техника негізінен төрт бағытта:
Мұндағы компьютерді оқыту құралы ретінде пайдаланудың педагогикалық тиімділігін негіздеуде
Қазіргі уақытта компьютерді ақпараттану және есептеу техникасы негіздері пәнін
Көрсетілген мәселенің теориялық жағы И.В.Апатова, В.С. Гершунский, В.А. Кальней,
Мектеп курсының жекеленген тақырыптары немесе тарауларын компьютерді қолданып оқыту
С.Рахтың (орыс тілінің кейбір тақырыптарын оқытуда компьютерді пайдалану), В.А.Кальнейдің
Компьютерді оқу құрал-жабдығы ретінде пайдалану зерттеулерінде, көрнекіліктің тиімділігін арттыру,
Қазақстандағы жалпы білім беретін мектепке ақпараттануды енгізуде және компьютерді
Компьютерлік техниканы оқу құрал-жабдықтар кешеніндегі басты буынның бірі ретінде
Бастауыш мектеп - орта мектептің алғашқы баспалдағы. Бастауыш мектеп
Бастауыш мектептегі оқу-құрал жабдықтар кешеніне дербес компьютерді кірістіру мәселесінің
Соңғы кезде Ресей ғалымдары А.А.Кузнецов пен А.М.Пышкалоның басшылығымен төмендегі
Дербес компьютерді бастауыш мектепте оқу құралы ретінде пайдаланудың теориялық
Зерттеудің мақсаты: компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқытуда оқыту құралы
Зерттеудің объектісі: бастауыш сыныптағы оқу-тәрбие процесі.
Зерттеудің пәні: математиканы бастауыш сыныпта оқытуда компьютерді пайдалану барысы.
Зерттеудің міндеттері:
зерттеу тақырыбына байланысты психологиялық, педаггикалық және арнайы әдебиеттерді шолу
компьютердің оқыту үрдісінде пайдаланудың ролі мен орнын анықтау;
бастауыш сыныпта математиканы оқытуда компьютерді пайдалану арқылы оқытудың тиімділігін
Зерттеу әдістері:
ақпараттану технологиясының даму тарихына шолу;
компьютерді оқыту құралы ретінде пайдаланудың дидактикалық негіздеріне талдау жасау;
зерттеу мәселесі бойынша ғылыми, психологиялық- педагогикалық, әдістемелік және арнайы
математика пәнін оқытуда компьютерді қолдануға арналған әдістемесіне ұсыныстар жасауқау.
Көздеген мақсатымызға жету үшін төмендегідей зерттеу жұмыстарын жүргіздік:
Ақпараттандыру технологиясын пайдаланып оқытудың психологиялық мәселелеріне талдау жасау.
Оқу үрдісіндегі компьютердің ролі мен орнын анықтау.
Компьютерді пайдаланып оқытудың теориясы мен практикасына талдау жасау.
Бастауышта математика пәнін оқытуда компьютерді қолдану мәселелерін зерделеу.
Диплом жұмысы кіріспеден, 2 тараудан, әр тарау 3 параграфтан,
Кіріспеде диплом жұмысының өзектілігі, мақсаты, міндеттері, обьектісі, әдістері сөз
атты І тарау 3 параграфтан тұрады.
Ақпараттандыру технологиясының даму тарихы және компьютерді оқыту құралы ретінде
Оқыту процесінде компьютерді пайдаланудың психологиялық мәселелері деген параграфта компьютерді
Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы ретінде пайдаланудың әдістемесі
Бастауыш сыныпта математика пәнінде компьютерді оқыту құралы ретінде қолдану
Қорытындыда диплом жұмысының нәтижесі берілген.
І-тарау. Ақпараттандыру технологиясын оқу процесінде пайдаланудың психологиялық -педагогикалық мәселелері
1.1. Ақпараттандыру технологиясының даму тарихы және компьютерді оқыту құралы
Есептеуіш техника құралдарының дамуы мен жетілуі өте қызу өрбіп
Осының бәрі ағарту саласында да компьютерлік технологи-яның дамуы мен
Қазіргі уақытта компьютерлік технологияны пайдалануда оқытудың үш буынын айтуға
Бірінші буында компьютерді қолдану - оқу материалдарын ұсынудың және
Компьютерлік технологияның екінші буынында жаттықтырушы және бақылаушы, модельдеуші бағдарламаларды
Сонымен, осы кезеңде мазмұны жағынан курстардың дәстүрлі бағдарламаларының, оқулықтардың,
Үшінші буынның технологиясына өту ақпараттық қоғамның қажеттіліктеріне сәйкестендіріп оқу
Оқу-ағарту ісіндегі жаңа ақпараттық технологиялардың (ЖАТ) дамуының аталған кезеңдері
Оның өзіндік себептері бар.
Компьютерлік технология буындарының алмасуы динамикалық түрде өтуде, яғни тұрақты
Компьютер арқылы пәндерді оқытудың педагогикасы мен әдістемесі керек деңгейде
ІВМ техникасының дүние жүзі бойынша жетекші позициялардан орын
Бұл айтылған компьютерлер жүйесінің тиімділігіне талдау жасай келе, мектептерді
оқушы компьютерлері;
ІВМ/РС 486 процессорын Pentіum “Upgrade” немесе кіші модельдегі Pentіum
SVGA мониторы экран нүктесінің мөлшері 0,28 мм LOW
қатты дискі,көлемі 300-500 Мб;
Мұғалім компьютерлерінің көлемі ОЕСҚ-8-16 Мб және оның қатты дискінің
Оқушылардың жұмыс орындарындағы multіmedіa комплектілері;
Сыртқы құрылғылар принтер, сканер;
іnternet жүйесіне шығатын модем.
Баяндалған конфигурация бір жағынан барынша оралымды және кеңейгіш, екінші
Қазіргі кездегі компьютердің сапалары төмендегілерді болжауға мүмкіндік береді:
компьютерді бұрыннан бар дидактикалық мәселелер жүйесін тиімдірек шешуге арналған
компьютер машинасыз оқудың жалпы құрылымын, мақсатын және міндетін сақтай
компьютер дәстүрлі жолмен шешілмейтін жаңа дидактикалық мәселелерді қоюға және
компьютерді меңгерілетін объектілердің мазмұнын оны құру арқылы модельдейтін құрал
И.В.Роберттің көзқарасы бойынша, дидактикалық принциптердің позициясын жүзеге асырған жағдайда
оқу үрдісін даралау және саралау;
оқу ісіндегі нәтижелердің диагностикасымен және базасымен кері байланысты іске
өзін-өзі бақылау және өзін-өзі түзетуді жүзеге асыру;
жаттықтыру мүмкіндіктерін қамтамасыз ету және соның көмегімен оқушылардың өзін
меңгеру сапасына зиян келтірмей сандық талдаумен байланысты көп еңбек
оқылып жатңан процестерді визуальдау, оқылып жатқан процестердің динамикасын көрнекілеп
оқылып немесе зерттеліп жатқан процестерді ақиқат-модель немесе керісінше құбылыстарын
нақтылы тәжірибені құрал-саймандар жинағымен компьютерлік бағдарламада имитациялау жағдайында лабораториялық
оқу ісінде керек мәселелердің ақпараттық берілгендер базасын құру және
оқудың мотивін күшейту;
оқушы мен ЭЕМ арасындағы белсенді қатынастың режимін қамтамасыз ету
ойлаудың логикалық жүйесін қалыптастыру;
күрделі ахуалдарда қолайлы немесе вариативті шешімдер қабылдай алуды қалыптастыру;
оқу іс-әрекеттерінде алгоритмдік және ақпараттық мәдениеттердің қалыптасуы.
Біздің пікірімізше, қазіргі кезде мектептің оқыту практикасында бағдарламалық құралдардың
Белгілі бір оқу материалын қажетті дәрежеде меңгеруді қамтамасыз ететін
Оқу іс әрекеттерінде іскерлікті, дағдыны қалыптастыруға және өз бетімен
Оқу материалдарының меңгеру дәрежесін тексеруге арналған бағдарламалар.
Қолданушыға керекті ақпараттық материалды тауып беретін ақпараттың бағдарлама анықтамалары
Ақиқаттың өмірдегі белгілі бір құбылыстар мен заңдылықтардың негізгі құрылымдық
Объектілердің, процестердің құбылыстарын немесе ақиқаттың кейбір жағдайлары мен негізгі
Оқу материалдарын көрнекілеп көрсетуге, зерттелуші құбылыстардың процестердің заңдылықтарын, объектілердің
Шешім қабылдау немесе қимыл стратегиясын жаттықтыру мақсатымен оқу жағдайына
Есте сақтау қабілетін дамыту мақсатындағы оқушылардың сыныптан, мектептен тыс
1.2. Оқыту процесінде компьютерді пайдаланудың психологиялық мәселелері
Қазіргі ақпараттық қоғамға байланысты білім беретін орта мектептер мен
Бірақ оқу жүйесн компьютерлендіруде объективті мүмкіндіктер мен оны нақтылы
Компьютерлік оқытудағы психологиялық зерттеулерді интенсивтендіруді екі кезеңге бөлуге болады:
Автоматтандырылған оқыту адамды шатастырғыш істерден алшақтайтын және оның шығармашылық
Ғылыми-педагогикалық зерттеу нәтижелері педагогикалық еңбекті автоматтандырудың негізгі психологиялық құндылығы-мұғалім
Дегенмен, оқытуды автоматтандыру жағдайында қазіргі мектептер үшін коммуникативтік, білім
Оқытудың диалогтық табиғатын есепке алу - АОЖ-ны (автоматтандырылған оқыту
Меңгеру үрдісі тек амалдың пәндік түрлендіруге ғана тіреледі, іс
Демек, психологиялық тұрғыдан қарағанда, автоматтандырылған оқытудың жалпы принциптерінің біріншісі
Меңгеру мақсатында құрылымдық және амалдық оқу пәнінің нысанды мазмұнын,
Оқу пәндерінің мазмұнын игеру үрдісін ұйымдастыру мен оқудың талдап
Мұғалім мен оқушылардың өзара бір-бірімен қарым-қатынас жүйесімен оқу мақсаттарын
Бұл айтылған жағдайларда өзара байланыстылық динамикасы (оқу тапсырмаларының типтерін,
Жасанды педагогикалық интеллектті қолдануға қойылатын екінші психологиялық талап -
Ол сөзсіз дискретті және оқудағы мақсаттарға жету үрдісін басқаруға
Шынайы өмірдегі адамның іс-әрекеттерінде көрсетілген мағынадағы алдын ала ойлап
Оқу жағдайында жүзеге асырылатын мақсатқа сай оқу әрекетін ұйымдастырушыларға
Оқу әрекетінің келесі сатысын қамтамасыз ететін алдын ала ойлау
Ол үшін АОЖ-дегі басқарудың төмендегідей жалпы психологиялық принциптерін айқындай
Мұғалімнің қызметі мен дидактикалық стратегиясының мақсаты ДОБ-сын белгілі мөлшерде
Оқу іс әрекетінің мотивтілігін ескеру.
Оқу мотивінің әр алуандылығы оқу ахуалына қажеттік жүйесін қанағаттандырумен
Сонымен, ДОБ-сы бұл қажеттіліктерді қанағаттандырып қана қоймай және олардың
2. Оқытудың шығармашылық компоненттерінің дамуына назар аударылды.
ДОБ-сын интеллектуалдық және пәнді практикалық дағдыларды автоматтандыру деңгейіне дейін
3. Оқу үрдісін модельдеудегі таным мен қатысым бірлігінің қажеттілігі.
ДОБ-сын құру кезінде кез-келген әрекеттің қалыптасу үрдісінде таным және
Мәселен, оқушылардың бастапқы, өтпелі және аяқталу кезеңдері бойынша меңгерілетін
Сондықтан ДОБ-сын оқушыларды пәндік – мазмұнды білім алуға және
4. Оқу пәнінің мазмұны туралы құрылымдық жүйелі түсінік болуы
Оқытушы диалогты әрекеттің сапалы болуы мынадай жағдайларға байланысты: егер
Ал бұл көмек бағдарлама арқылы жүргізіледі, яғни қатынас режимі
5. ДОБ-сының тиімділігі өлшем бірлігінің толықтығы мен жүйелілігі.
Оқыту бағдарламаларының тиімділігі білімнің сапасы, жақсы оқу бағаларының деңгейі
Олай болса, бағдарламаның тиімділігінің өлшем бірліктерінің негізін зерттеуде оқу
Бағдарлама тиімділігінің маңызды динамикалық өлшембірлі-гіне мынадай көрсеткіштерді жатқызуға болады,
6. Оқуды автоматтандырылған түрде және табиғи түрде басқаруды жетілдіру
ДОБ – бұл адамды табиғи түрде өтіп жатқан оқытудың
Меңгерілетін қимыл тәсілдірінің оқу мақсаттары мен мотивтерінің өзін-өзі реттеушілігі
Психолог-педагогтардың зерттеулерінше оқушының мектептегі кезеңдерінің ішінде, әсіресе 7-8 сынып
Жалпы оқытудың негізгі мақсаты – оқушыны дамыту. Осы мақсатқа
Психологтардың, педагогтардың мектеп кезеңіне қатысты айтқан пікірлері мен тұжырымдарын
1.3. Оқыту үрдісінде компьютердің ролі мен орны
Кез-келген педагогикалық жаңалықтар, соның ішінде оқыту ақпараттық технологиялары, бұрынғы
Оқытудың дәстүрлі үрдісі ақпаратты беруге және өңдеуге негізделген. Осы
Мұғалім-оқушы жүйесіндегі
ақпараттық алмасу сұлбасы
1-сурет
Мұндай сұлба бойынша ақпарат алмасуға қатысушылардың құқығы бірдей болмайды,
Мұғалімнің атқаратын ақпараттық қызметіне оқушыға жаңа ақпарат беру, оқыту
Жоғарыда көрсетілген сұлба мұғалім – сынып ақпараттық ара-қатынас деңгейінде
Демек, оқу сыныпта ақпараттық жүйе болып табылады да, мұнда
Мұғалім – сынып жүйесіндегі
ақпараттық алмасу сұлбасы
2-сурет
Бұл бір жағынан алмасуға қатысушы адамдардың ақпарат беру және
1. Қазіргі уақыттағы оқыту үрдісінде барлық оқушылар ақпаратты бірдей
2. Мектептің нормативті құжаттарында оқушының белгілі бір оқу кезеңінде
3. Қазіргі оқу үрдісін ұйымдастыру сүлбесі шамамен мынадай: мұғалім
4. Дәстүрлі оқу үрдісінде ақпарат беру айтарлықтай дәрежеде абстрактілі-логикалық
5. Дәстүрлі оқу үрдісінде, мұғалім оқушылардың білімін тек эпизодты
6. Мұғалімге оқу-тәрбие үрдісін басқаруда іс-әрекеттерді қарастыруы үшін оқушылардың
Аталған қиындықтар мен қайшылықтар оқу барысындағы ақпараттық үрдістерді ұйымдастырудың
Оқу үрдісіне компьютерді тең құқықты қатысушы ретінде енгізгеннен кейін
Сурет 3
Мұғалім-оқушы-компьютер жүйесіндегі
ақпараттық алмасу сұлбасы
Бұл суреттен дәстүрлі “мұғалім–оқушы”
Осыған байланысты оқу үрдісіндегі ақпарат айнамалы үшеуінің арасында үйлестіріп
Жаңа материалды баяндау, оқу үрдісін басқару, оқушыны тәрбиелеу мұғалімнің
Бұл тапсырмалардың сан-алуандығына қарамай – іскер болып дағдылану және
Дәстүрлі технологияда аймақтық "мұғалім - компьютер"
аналогы жоқ. Бұл жүйе
Осы аймағында тағы да барлық оқу барысындағы
Сонымен, мұғалім мен компьютер арасындағы дидактикалық функцияны ажыратып қарастырғанда,
Компьютер көмегімен осы сияқты сүлбелерді жүзеге асыру әрекеттері бұрын
біріншіден, оқушылардың көбі жаңа ақпаратты мұғалімнің баяндау және түсіндіру
екіншіден, берілген ақпаратты меңгеру кезінде пайда болуы мүмкін барлық
үшіншіден, оқу тактикасын машина анықтайтын жағдай, ал адам оған
Сонымен, егер жоғарыда айтылған оқу үрдісіндегі рольдерде бөлу сүлбесін
Бұл айтылғандар толықтыруды, анықтауды немесе негізгі курсты кеңейтуді қарастыратын
Сонымен, бастауыш мектептерде компьютердің функциясы – жеке құрастырушыны қамтамасыз
Айтылғандарға байланысты бастауыш мектептерде ЭЕТ-ны оқу құралы ретінде қолдану
компьютерлі тренаж;
жеке тапсырмаларды генерациялау (және тексеру);
компьютерлі бақылау;
зерттеуді орындау үшін модельдеу жұмыстары;
анықтама – ақпарат жүйелері.
Шетел және Ресейлік тәжірибелердің көрсетуі бойынша, оқу компьютерлік технологияларын
оқу үрдісін (материалдың мазмұны және оны меңгерудің көлемі мен
оқу ақпаратын меңгеру кезінде оқушылардың белсенділігін арттыру, ол үшін
оқу уақытын қолдану тиімділігін жоғарылату (іскерлік пен дағдының қалыптасу
оқушы жұмысының комфортты психологиялық жағдайы, білімді тексерудің жүйелілігі және
оқу үрдісін ізгілендіру (оның әр түрлі жақтарын адамның психофизиологиялық
мұғалімнің жұмыс сипатын өзгерту, жекелеп айтқанда, оның іс-әрекеттеріндегі ескішілікке
оқушылар туралы мәліметтерді пайдалану салыстыру нәтижесінде тәрбие жұмыстарының (немесе
Мектептің оқу жоспарларында және жеке пәндердің бағдарламаларында оқушылардың қабілеттілігін
Дәстүрлі білім беру технологиясында жаттығуларды орындауды ұйымдастыру көп оқушының
Тек қана компьютер оқушының жұмысын бағалап, жөндеп, дұрыс бағытқа
Төменгі сыныптарда компьютерлік тренажерді қолдану оқу үрдісін қажетті деңгейіне
белгілі бір тақырып бойынша біртектес ретті, тапсырмаларды оқушыларға үлестіру;
оқушыларды тапсырма орындау құралымен (экранды калькулятор, текстті редактор, жауаптарды
оқушыға консультация беру немесе есеп шығару үлгісімен таныстыру;
оқу тапсырмасына талдау жасап, оны бағалау.
Оқушы оқу бағдарламасының басқаруымен жұмыс істесе де, оқыту тактикасын
Мұғалімнің бұл компьютерлік бағдарламаларды пайдаланып оқытудағы ролі мынадай: жаттығу
Мектепте оқу үрдісін ұйымдастыру тәртібін бағалай келе, білім мен
сынып құрамы 25-40 оқушы болғанда мұғалім оқушының жекелей танымдық
оқушыны тексеру анда-санда және бірен-саран (таңдамалы) болады, бұл сыртқы
мектептегі оқу бағдарламаларында әр деңгейлі тексеруге арналған уақыт қарастырылмаған;
оқушыда оқу құралдарының әр түрлі варианттары жоқ, бағдарлама
оқушының білімін сынау объективті емес, оқу пәнін бағалайтын деңгей
Дәстүрлі оқытуда тексеру әдістерінің осы айтылған кемшіліктерімен қатар артықшылық
тексерудің әр түрлі көп әдістері бар: ауызша сұрау, жазбаша
ауызша жауапта ғылыми баяндауды меңгеру мүмкіндігі, жауаптарға ғылыми түсініктермен,
оқытушының және оқушылардың қалыптан тыс жауаптарының дұрыс екенін талдау
Компьютерлі тексерудің артықшылық жақтарына жататындары:
көп жүйелі тексерудің жүзеге асыру мүмкіндігі;
сыныпта қанша оқушы болуына қарамастан білімдерін жекелей тексеру мүмкіндігі;
тексерудің жалпыламалығы және жүйелі тұрақтылығы;
бағаның икемді нақтылығымен объективтілігі;
оқу барысында меңгерілген материалдардың тізімін құру және нәтижелерді автоматты
Компьютерлі тексерудің кемшілік жағы да бар. Оларды атап айтсақ,
бақылау тапсырмаларын тексеру әдісінің әр түрлілігі көп емес;
жауапты ендіру тәсілдерінің шектеулілігі;
жауапты алдын ала ойластырып, қалыптан тыс дұрыс шығармашылық
Жоғарыда жасалған салыстырмадан мәлім болатыны; ең тиімдісі компьютерлі және
ІІ -тарау. Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы
2.1. Математика сабақтарында информатиканы оқыту мүмкіндігі
Қазіргі уақытта информатика элементтерін 1-сыныптан оқыту мақсат етілуде. Ол
Бүгінгі күнгі ең кезек күттірмейтін көкейкесті мәселелердің бірі -
Біздің бұл бағдарламамыздың жалпы мақсаты - компьютерлік сауаттылықтың алғашқы
Бағдарламаға сәйкес 1-сынып оқушылары информатика элементтерін оқып үйрену барысында
Қазақ мектептерінде оқыту, тәрбиелеу ісін заман талабына сай қайта
Қазіргі бастауыш мектептер үшін 1-сыныпқа арналған информатика элементтерін оқыту
1-сыныпта информатика элементтерін оқытудың күнтізбелік-тақырыптық жоспары (аптасына 1 сағат,
N Сабақтың мазмұны Көрнекілік құралдар Сағ.саны
1 2 3 4
1 Информатика кабинетімен танысу. Техника қауіпсіздігі ережесі мен санитарлық-гигиеналық
2 Ақпарат және біз. Ақпараттар жөнінде жалпы түсінік. Ақпараттардың
3 Компьютердің құрамдас бөліктерінің атауларымен танысу. Компьютердің құрамдас бөліктері
4 Компьютерді іске қосу және ажырату. Өзіндік жұмыс. Компьютерді
5 Мишка манипулятордың атқаратын қызметтері. Өзіндік жұмыс. Суреттемелер: бағдаршам,
6 Қайталау сабағы. Плакат, компьютердің құрамдас бөліктері, суреттемелер. 1
7 Клавиатурамен танысу. Енгізу, өшіру және бағыттамалармен танысу. Өзіндік
8 Логикалық ойды дамытуға арналған жаттығулар. Плакат, Компьютер, доп,
9 1-ден 15-ке дейінгі сандарды жазу. Арифметикалық өрнектерге арналған
10 Арифметикалық амалдарды қолданып, ойын есептерін шешу. Өзіндік жұмыс.
1 2 3 4
11 Қайталау сабағы. Плакат, суреттемелер, бағдарламалар. 1
12 Клавиатураны меңгеру. Әліппеден А-дан Р-ға дейінгі әріптерді теріп
13 "Санамақ" - арифметикалық қосу және алу амалдарын қолданып,
14 Ойды ой өсірер. Сөзжұмбақтар. Сөзжұмбақтар кескінделген плакат 1
15 Сөздер мен сөйлемдерді жазуға арналған клавиатуралық жаттығулар
2
16 Қайталау сабағы. Жаттықтырушы бағдарлама 1
17 1-ден 100-ге дейінгі сандардыжазу және оларға арифметикалық төрт
18 "Білекті бірді жеңер, білімді мыңды жеңер" (ашық сабақ).
19 Графиктік редактормен және оның элементтерімен танысу. Қарапайым кескіндер
20 Тест алу. Тест алу бағдарламасы 1
21 Балалар мен ата-аналарға арналған сабақ. Компьютер, суреттемелер, плакаттар.
22 Қорытынды сабақ.
1
Бастауыш сыныпта ақпараттану технологиясының элементтерін оқытуға болатындығы қазіргі таңда
Оның ішінде теориялық мағлұматтар мазмұны төмендегідей:
ақпараттандыру жөніндегі түсінік. Хабарлама түрлері;
хабарды алу әдістері, оны сақтау және пайдалану
қазіргі дүниедегі ақпараттың мәні;
компьютер көмегімен хат жазу, пайдалану, даярлау, қаржы есептерін шығару;
оқушылардың білімін математика (басқа оқу пәндерінде) сабағында бақылау.
Пайдаланылатын құрал-жабдықтар:
компьютерлер
дискеталар
Ұсынылатын көрнекіліктер:
оқыту бағдарламасы;
оқу- әдістемелік құралы;
анықтамалар.
Дегенмен, көрсетілген теориялық мағлұматтар бойынша мәліметтерді игеруді қарастырмауы мүмкін.
Сабақтың тақырыбы: Компьютердің көмегімен хабарды қабылдау
және беру.
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Оқушыларды ақпарат ұғымымен таныстыру. Ақпараттың пайдасы мен
Дамытушылық: Тақырып бойынша алған теориялық білімдерін тапсырманы орындау барысында
Тәрбиелілігі: Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтарын, ынтасын, ізденушілік белсенділігін арттыру.
Сабақтың көрнекілігі: Буклеттер, қима қағаздар, карточкалар,
плакаттар.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Жазба жұмыстар, ізденіс сұрақ-жауаптар.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Сынып тазалығына назар аудару.
3. Сынып оқушыларын түгелдеу.
4. Жаңа сабақ түсіндіру
5. Үй тапсырмасын сұрап бағалау.
6. Қорытындылап, үйге тапсырма беру
Үй тапсырмасын сұрап – бағалау.
Оқушылырға дайын бланкалар беріп, тест жұмыстарын тарқатып беріп, тест
Жаңа сабақ түсіндіру:
Ақпараттарды бірінші компьютерден екінші компьютерге ауыстыру үшін дискеттер қолданылады.
Компьютерлік желі деп - әр түрлі корларда, мысалы, программаларды,
Алғашқы компьютерлік желі 2 қаңтар 1969 жылы АҚШ қорғаныс
Карточкалар – сұрақтары:
Компьютерлік желі дегеніміз не?
Желінің қызметі?
Желінің неше түрі бар?
Интернет дегеніміз не?
Қорытындылау
Сабаққа белсенді қатысқан оқушыларды бағалау.
2.2. Бастауыш сыныпта математика пәнінде компьютерді оқыту құралы ретінде
Компьютерді оқыту құралы ретінде оқушыны белсенді ететін диалогтық бағдарламалар
Компьютер, ол өзінше бір, потенциалды политехникалық бағытта, себебі ол
Компьютерлік техниканы математиканы оқытуда қолданудың теориялық негіздері мазмұнды зерттеулердің
Бағдарламаның мазмұны теориялық мағлұматтар мен практикалық жұмыстар да жүзеге
оқу процесінде нақты мәселелерді шешуге көмектесетін дидактикалық құрал ретінде;
оқушылар орындайтын амалдарының теориялық деңгейін көтеруге мүмкіндік беретін құрал
арнайы пән ретіндегі еңбек сабағын политехникалық бағыттылығын күшейтуші құрал
Атап айтқанда, осы барлық үш бағытта біз компьютерді оқу
Кеңес психолог - ғалымдары П.Я. Гальперин, В.В.Давыдов, Д.Б. Эльконин
Оқу үрдісінің басты элементтерінің бірі – оқушылардың алған білімін,
Оқушылардың білім деңгейлеріне сәйкес бақылау бағдарламасының тапсырмалары мен сұрақтарын
Бақылау бағдарламасын әр оқушының жеке қабілетін ескеріп құруға да
Бақылаудың қорытындысын да экранға әр түрлі беруге болады. Мысалы,
Жаңа, күрделі материалды оқып-үйренуге арналған бағдарлама үйретуші бағдарламалардың ішіндегі
Мұғалім сабақты қалай өткізсе, бұл бағдарламамен жұмыс жасайтын компьютерде
Сабақ барысында кездескен қиындыңтар стандартты компьютерлік сынып 12 компьютермен
Өзіндік жұмыс әр түрлі нұсқа бойынша беріледі, сондықтан әр
Компьютерді сабақта қолдану мүмкіндігі оқушылардың қызығушылығын арттырады, мұғалімнің жұмысын
Бұл бағдарламалардың негізгі мақсаты – мұғалімге оқушылардың білімін тексеруді
Бұл бағдарламалардың негізгі міндеті - өтілген материал бойынша оқушымен
Сонымен компьютердің көмегімен оқытудың мынадай жақсы жақтарын атап өтуге
- компьютерді пайдалану сабаққа деген қызығушылықты арттырады;
- компьютерге арнап оқушылардың ойлану дәрежесіне, материалды қабылдау ерекшелігіне
- компьютер арқылы сөйлеу қабілеті дамымаған, нашар еститін т.с.с.
- компьютер оқушыға материалдың қай тұсына баса назар аудару
- компьютерді сабаққа пайдалану оған жұмсалатын уақытты үнемдейді.
Бұдан компьютерді оқыту үрдісінде жан-жақты пайдалану керек дегеннен кез
Компьютерді оқыту процесінде пайдалану ісінде шешілмеген мәселелер әлі көп,
Нақтылы жағдайға (оқушылардың дайындығына) байланысты қай сабаққа болса да
Бағдарламалардағы тапсырмаларды және санын нақтылы жағдайға байланысты (мысалы, бір
Бастауыш сыныпта математиканы оқыту бағдарламаларындағы компьютерді қолдану тиімді болатын
Математикада есеп шығару үшін керекті дұрыс жолды, тәсілді таңдаудағы
Блок-схеманы дайындаған кезде мұғалім оқушыға таңдау құқығын беру үшін
Компьютерді бақылау режимінде қолдануға болады: оқушылардың тапсырманың әрқайсысынан жіберген
Білімдегі осы “кемшілікті” толтыру үшін, оқушыларға сабақтан тыс уақытта
Компьютерлерді қолданудағы кейбір мүмкіндіктер күнделікті өмірде қолданыс табады. Оны
Танымдық белсенділікті қалыптастыру әдістемесін жасау барысында оқушылардың оқу танымдық
Оқу үрдісінде оқушылардың танымдық дербестігін ұйымдастырудың негізгі құралы өзіндік
Оқушыларыдң білім, білік және дағдыларын да кездесетін негізгі кемшіліктер
Танымдық белсенділікті қалыптастыруда тағайындаған психологиялық, педагогикалық,, дидактикалық шарттары орындалуы
Айта кетерлік бір жайт, оқу үрдісінде компьютерлік техниканың мүмкіндіктерін
Танымдық белсенділіктің қалыптасуының дәрежесі оқушының әртүрлі тапсырмаларды орындау барысындағы
Танымдық белсенділігі төмен оқушылар білімдерінің төмен екендігін көрсетті: игерілетін
Оқушылардың оқу үлгерімінің жүйелі түрде өсіп отырытынын мынандай факторлар
- оқу және оқудан тыс өзіндік танымдық белсенділікті арттыруда
- математикадан басқа барлық сабақта компьютерді кеңінен қолдану арқылы
- компьютерді қолдану арқылы үнемі бақылау және өзін-өзі бақыла.
Компьютерді қолдану арқылы оқушыларды танымдық белсенді іс-әрекетке жүйелі түрде
Компьютерді қолдану арқылы танымдық белсенділікті қалыптастыру үрдісі кезінде
Қорытынды
Мектепте оқытудың әдістерін жетілдіру арқылы оқушылардың дербес жұмыс істей
Білім беруде жаңа сапалық жетістіктерге жету педагогикалық тәжірибелерде
Бастауыш сыныпта математиканы оқытуда оқушылардың дамуын қамтамасыз ететін оқыту
Осы мақсатта дипломдық жұмысты орындау барысында мынадай іс-әрекеттер
1. Ақпараттандыру технологиясын пайдаланып оқытудың психологиялық мәселелеріне талдау жасадық.
2. Оқу үрдісіндегі компьютердің ролі мен орнын анықтадық.
3. Компьютерді пайдаланып оқытудың теориясы мен практикасына талдау жасадық.
Бастауыш сыныпта математика пәнін оқытуда компьютерді қолдану мәселелеріне зерттедік.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. “Білім туралы” ҚР заңы, 1999 жылғы 7
2. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту
3. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған
4. Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. –Астана, 1998, 378
5. Сағындықұлы Е. Педагогика. Лекциялар курсы. –А.: 1999.
6. Әбиев Ж., Бабаев С., Құдиярова А. Педагогика. Оқу
7. Нұрғалиева Г.К.. Оқыту әдістері. – А., 1991.
8. Хмель Н.Д.. Жалпы білім беретін мектептегі педагогикалық процесс.
10. Иванова Н.Д., Қозғамбаева Қ.. Оқыту процесі оның мәні.
11. Айтмамбетова Б. Оқыту процесін ұйымдастыру. А. 1991.
12. Махмудов М.Н. Мектепте проблемалық оқуды ұйымдастыру. –А., 1981.
13. Айтмамбетова Б.Р. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. -А.,
14. Апатова Н.В. Информационные технологии в школьном образовании. –
15. Әбілқасымова А.Е., Көбесов А.К., Рахымбек Д., Кенеш Ә.С.
16. Гершунский В.С. Компьютеризация в сфере образования: проблемы и
17. Ершов А.П. Компьютеризация школы и математическое образование. //
18. Кузнецов А.А. и др. ЭВМ на уроках математики.
19. Қараев Ж. Компьютерді оңыту процесіне пайдалануға кіріспе. Алматы
20. Машбиц Е.И. Психолого-педагогические проблемы компьютеризации обучения.-М: Педагогика, 1988-191
21. Монахов В.Н. Что такое новая информационная технология обучения?
22. Машбиц Е.И. Психолого–педагогические проблемы компьютеризации обучения.-М, Педагогика, 1988г.
23. Монахов В.М. Концепция создания и внедрения новой информационной
37
2
̽ғàëiì
Îқóøû
̽ғàëiì
Øûғàòûí àқïàðàò- òûқ êàíàë
Êiðåòií àқïàðàò-òûқ êàíàë
2-îқóøû…
N-îºóøû
1-îқóøû
1
Îқóøû
̽ғàëiмì
2
3
Êîìïüþòåð
1
2
3
2
1
3
3
3
ѽðàқ
Ľðûñ æàóàï
Ľðûñ åìåñ æàóàï
Áåðiëãåí æàóàïºà êîìïüþòåðäi» æàóàï ºàéòàðóû
Êåëåñi ñ½ðàº
Åñåï æàóàï ä½ðûñ áîëìàñà, áàñûíà қайта оралу
Áàñû
...
Бастауыш сыныптарда математиканы оқытуда компьютерді қолдану
Бастауыш сыныпта компьютерді қолданып математиканы оқыту нәтижесін бақылау тиімділігін арттыру жолдары
Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы ретінде пайдаланудың әдістемесі
ІІ БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА КОМПЬЮТЕРДІ ҚОЛДАНУ
Бастауыш сыныпта информатика пәнінің оқыту ерекшелігі
Математика мен информатиканы интеграциялап оқыту мүмкіндіктерін анықтау
Техникалық көрнекі құралдар
«Бастауыш сынып оқушыларының математика пәніне қызығушылығын ақпараттық технологиялар негізінде арттыру»
Бастауыш сынып математикасында ақпараттық-коммуникативті технологияны қолдану
Бастауыш мектепте математика пәнінде ақпараттық технологияларды пайдалану