Еңбек өнімділігін экономикалық ынталандыру

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
I. НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК ӨНІМДІЛІГІ-НІҢ НЕГІЗІ
1.1 Еңбек өнімділігінің мәні
1.2 Еңбек өнімділігін талдау
1.3 Еңбек өнімділігін экономикалық ынталандыру
II. САТПАЕВ ҚАЛАСЫНЫҢ ЖЫЛУМЕН – СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ КӘСІПОРЫНЫН ҚЫЗМЕТІНІҢ
2.1 Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорынның сипаттамасы
2.2 Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау
2.3 Сәтбаев қалалық жылумен – сумен жабдықтау кәсіпорынының кадрлық
III. НАРЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ ЖАҒДАЙЫНДЫҒЫ ЕҢБЕК ӨНІМДІ-ЛІГІНІҢ ӨСУІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Еңбек өнімділігінің өсуін экономикалық ынталандыру
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Бұл дипломдық жұмыста қарастырған мәселем нарық қатынастарын дамыту жағдайындағы
Осы мақсатқа сай, жұмыстың алдында мынадай міндеттер қойылды:
қазіргі экономикалық ғылым тұрғысынан өндіріс тиімділігін арттыруды ынталандырудың мазмұны
экономикалық ынталандырудың экономикалық мүддемен, материалдық мүдделілікпен және еңбек қызметі
экономикалық ынталандырудың басқару жүйесіндегі өндіріс тиімділігін арттырудағы орны мен
постиндустриалды қоғамға тән экономикалық ынталандырудың тиімді жүйесін құрудың негізгі
экономикалық ынталандыру жүйесінің тиімділігін макро-, мезо- және микродеңгейлерде талдау;
постиндустриалық қоғамға өтуде өндіріс тиімділігін арттырудың келешегі бар ынталандырмаларын
постиндустриалды экономиканың даму талаптарына сай әлеуметтік-экономикалық саланы түрлендіруге бағытталған
Зерттеу объектісі ретінде Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорыны
Зерттеу пәні қазіргі постиндустриалық парадигма талабына жауап бере алатын
Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі. Зерттеудің теориялық және әдістемелік
Зерттеудің ақпараттық негізі. Зерттеудің ақпараттық негізі ретінде экономиканың постиндустриалық
Зерттеу барысында ғылыми жаңалық ретінде постиндустриалық қоғамға өту кезеңіндегі
нарықтық қатынастардың тереңдеп даму жағдайында экономикалық ынталандыру ұдайы өндірістің
дамып келе жатқан постиндустриалдық парадигманың талаптарына сай экономикалық ынталандырудың
постиндустриалды қоғам дамуының жаңа заңдылықтары мен үрдістері негізінде экономикалық
еңбек белсенділігі мен экономикалық өсімді қамтамасыз ететін, еңбек өнімділігінің
экономикалық өсімді ынталандыру механизмінің моделі ұсынылған;
«шаруашылықтарды бірге жүргізу» сияқты уәждемелер, еңбекке экономикалық ынталандыру арқылы
Жұмысты қорғауға ұсынатын негізгі тұжырымдары:
экономикалық ынталандыруды зерттеу түрлі теориялық-әдістемелік принциптерге бағдарланып, интеграциялық қатынастарға
экономикалық ынталандыру әдістемесінде жұмыскерлер «экономикалық адам» қалпында қарастырылады. Бұл
сапалы экономикалық өсуге қол жеткізу еңбекке ынталандыру жүйесін күшейтуді
өндірістің тиімділігін макродеңгейде қамтамасыз етудің негізгі бағыты - өнімнің
Жұмыстың ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы. Зерттеу барысында алынған нәтижелер, теориялық зерттемелер
Өндіріс тиімділігін ынталандыру механизмі тұрақты экономикалық өсімге, халықтың барлық
Өз жұмысымда сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорын мәселелерін толық
I. НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК ӨНІМДІЛІГІНІҢ НЕГІЗІ
Еңбек өнімділігінің мәні
Еңбек ресурстарының тиімді пайдалануын сипаттайтын көрсеткіш еңбек өнімділігі. Ол
Еө = q / Ж орт
Мұндағы:
Еө – еңбек өнімділігі
q – өндірілген өнімнің табиғи ортада өндірілген көлемі
Ж орт – жұмысшылардың орташа тізімі
Бұл экономикалық тиімділіктің ең әйгілі көрстекіші болғанымен оған белгілі
Еңбек өнімділігінің деңгейі мен динамикасын анықтайтын фактор – капитал
Еңбек ресурстарын тимімді пайдаланудың еңбек өнімділігіне тигізетін әсері мол.
Кәсіпорынның еңбек ресурстарының тиімді қолданылуы еңбек өнімділігімен сипатталады. Ол
Осы көрсеткіштер келесі формуламен анықталады:
В=q/Чсп
Тр=Т/q
q – натуралды өлшемде өндірілген өнім көлемі.
Чст – жұмыскерлердің орташа тізімдік саны.
Тр – еңбек сыйымдылығы.
Т – уақыт .
Өнеркәсіптік кәсіпорында өнім көлемінің өлшем бірлігіне байланысты 3 әдісті
Еңбек сиымдылығын шығарған өнімдер мен қызметтердің барлық номенклатурасы бойынша
1. Өнім көлемі мен еңбек шығыны арасында тура байланысты
2. Еңбек өнімділігін өлшеу мәселесін оны өсіру факторларымен резервтерді
Кәсіпорынның әр түрлі цехтары мен учаскілерінде бірдей ұйымдастыруға, еңбек
Өндірістің техникалық деңгейі.
Басқарудың өндірісті және еңбекті ұйымдастыруды жетілдіру.
Өндіріс көлемі мен құрылымын өзгерту.
Кәсіпорында еңбек процесін дұрыс ұйымдастыру үшін қадай да бір
1. Тәжірбиелік – статистикалық әдісі бойынша кәсіпорынның іс-жағдайын салыстырылады.
2. Талдау әдісі кеңінен қоланылады және оған мына операциялар
еңбек процесін зерттеу;
еңбек процесін элементтерге бөлу;
еңбек шығындарына әсер ететін факторларды анықтау;
жұмыс орынын жақсартатын шаралар жүргізу;
жұмысты орындауға кеткен уақытты есептеу;
нормаларды өндіріске өндіріске енгізу.
Талдау әдісі хронометраждан, жұмыс күнін суретке түсіруден тұрады.
Хронометраж - өндіріс процесіндегі және операцияның ұзақтығын айқындау, бақылау,
1. Бақылауға дайындау. Мұнда жұмысшы мен оның жұмыс орынымен
2. Бақылау және барлық уақыт шығындарын жазып отыру.
3. Бақылау қорытындыларын талдау, мұнда уақыт шығындарын топтау еңбек
4. Қорытынды шаралар, мұнда жұмыс уақытын дұрыс пайдалануды жақсартудың
Жұмыс күнін суретке түсіру әдісі белгілі бір уақыт аралығында
Кәсіпорындағы еңбек өнімділігін артырудың резервтеріне мыналар жатады.
1.Өндірістік техникалық деңгейін жоғарлату: өндірістік механикаландыру және автоматтандыру, құрал
2. Өндіріс пен еңбекті ұйымдастыруды жақсарту: қызымет ету көлемін
3. Өндірістегі құрылымдық өзгерістер: өнімнің жеке түрінің көлемі мен
Кәсіпорын резервтеріне техника мен жұмыс күшін тиімді қолдану және
Еңбек өнімділігі кәсіпорын жұмысынынң маңызды сапалы көрсеткіштерінің бірі, еңбек
Еңбек өнімділігінің деңгейі өндірілген өнім көлемі немесе орындалған жұмыс
Өнеркәсіптік өндірістің жылдамдығын еңбек өнімділігі деңгейімен анықтаймыз.
Еңбек өнімділігінің жоғарлату жолы еңбекті механикаландыру және автоматтандыру, жаңа
Аталған мақстаттарға сәйкес кәсіпорындағы еңбек өнімділігінің статистикалық зерттеудің келесідей
еңбек өнімділігі деңгейін өлшеу
еңбек өнімділігі динамикасын, жоспарды орндауды зерттеу
орындалған норманың деңгейін анықтау
еңбек өнімділігінің деңгейіне және динамикасына анализ жасау – еңбек
еңбек өнімділігін басқа да экономикалық көрстекіштермен салыстыру
Аталған мәселелерді жүзеге асыру, кәсіпорын жеткен жетістіктермен, кемшіліктерін анықтауға
Еңбек өнімділігі негізгі экономикалық көрстекіш болып табылады, ол жұмыскерлердің
Еңбек өнімділігі тиімділікті, еңбек шығынының шамасын және өндірілген өнім
Қоғамдық еңбек өнімділігі ұлттық табысының өсуі, материалды өндіріс сферасындағы
Қоғамдық еңбек өнімділігінің өсуі, тірі еңбектің өндірген өнімін талдау
Жеке еңбек өнімділігі, уақыттың үнемділігін бейнелейді, ол уақыт, бірлік
Еңбек өнімділігін талдау
Кәсіпорын өндірісіндегі негізгі факторларға еңбек құралы, еңбек заты және
Еңбек – негізгі материалдық және рухани байлық көзі, ал
Еңбек ресурстары дегеніміз – халықтың біраз бөлігі, еңбекке жарамды
Халықтың еңбекке жарамдылығы деген ұғым өндірістің шешуші факторы ретіндегі
Белгілі уақыттағы еңбек ресурстарнының тізімдегі құрамы – мамандардың және
Тізімдегі құрамға – барлық жұмысқа келген, сонымен бірге демалыстағы,
Тізім бойынша құрамдағы адамдардың орташа тізімдегі санынан айырмашылығы апта,
Орта тізімдегі санды – бір ай ішіндегі істеген жұмысшылар
Өндіріс саласында істейтін жұмысшыларды өздерінің өндіріс жұмысына қатысуына байланысты
а) өнеркәсіп – өндіріс саласындағы қызмет істеушілер (негізгі қызмет
б) өнеркәсіптік емес мекемелерде (негізгі емес) болып бөлінеді. Өнеркәсіп
а) жұмысшылар және
б) қызметкерлер болып
Жұмысшылар негізгі және көмекші болып бөлінеді. Кәсіпорында бұлардың ара
Негізгі жұмысшылардың сандық коэффицентін төмендегі формуламен анықтаймыз:
Кнж = 1- Жқж / Жж,
мұнда Кнж - негізгі жұмысшылардың сандық коэффиценті;
Жқж – бөлімшелерде, цехта, кәсіпорында орта тізімдегі қосымша жұмысшылар
Жж – бөлімшелерде, цехта, кәсіпорында орта тізімдегі барлық жұмысшылар
Бөлімшелердегі, цехта, кәсіпорындағы мамандардың құрамы деп әртүрлі категориядағы, жұмыс
Мамандардың құрамын талдау жасап анықтағанда жұмысшылар саны (КЖі) кәсіпорындағы
КЖі = Жі / Жж, немесе КЖ =(Жі *
Мұнда Жі – орта тізімдегі жұмысшылар сандары ( і
Еңбек ұжымы сан, құрамы жағынан, маманданған деңгейі жұмысшы әр
Кәсіпорында мамандардың осындай жағдайын бірнеше көрсеткіштер көмегімен анықтап отырады:
Мамандардың (жұмысшылардың ) ауысу (кету) коэффиценті (Каж) – белгілі
Каж = Жжш / Жж * 100%
Мамандарды (жұмысшыларды ) қабылдау коэффиценті ( Кқж ) –
Ққж = Жж * 100%
3. Мамандардың тұрақсыздық коэффиценті (Ктзж) – белгілі мерзімде
Қтзж = (Жжш / Жж) * 100%
Кәсіпорында еңбекті ұйымдастыруды дұрыс жүргізуде және жоспардағы белгіленген жұмыс
Еңбекті мөлшерлеу – өндіріс жағдайында белгілі бір нақты жұмысты
Еңбекті мөлшерлеу тәжірбие статистикалық және талдау әдістері арқылы іске
Талдау әдісі – жан-жақты бірнеше опреацияларды талдаудан өткізіп қарап
- өндіріс үрдісін зерттеуде өндіріс құарамындағы элементтерді бөлшектеп зерттеу
- еңбек шығынына әсер ететін барлық факторларды зерттеу арқылы;
- операция құрамын жаңалаудағы шараларды жобалау және оның орындалу
- жұмыс орнын жақсарту шараларын жасау арқылы;
- жұмысты орындауға уақыт есебін анықтау арқылы;
- өндіріске еңбек мөлшерін ендіру арқылы.
Талдау әдісінде жіктелген талдау, есептеу әдісін қолдануы мүмкін. Мұнда
Сонымен, өнім бірлігінде уақыт мөлшерінің құрамын немесе қолмен атқаратын
Тмөл = Тнег + Тқос + Тжод + Тдк
мұнда - Тмөл – мөлшерлеу уақыты;
Тнег – негізгі уақыт;
Тқос – қосымша уақыт;
Тжод – жұмыс орынын дайындау уақыты;
Тдк – дайындық қорытынды уақыты;
Түз – үзіліс, демалу т.б керекті үзіліс уақыты;
Ттуз - қалпына келтіре алмайтын уақыт ( техникалық
Еңбек өнімділігінің деңгейін өнімге кеткен еңбек шығынын еңбек үрдісінің
Еңбектің көп саладағы жұмсалған алуан түрлі шығындардын екі топқа
а) Жанды еңбек шығыны – нақты өнімді өндіру мен
б) Мүлікткенген немесе затқа айналған шығын немесе өткендегі еңбек
Осыған орай еңбек өнімділігі жанды еңбек өнімділігі және қоғамдағы
Қоғамдағы еңбек өнімділігі барлық жанды еңбек шығыны мен өткендегі
Сонымен, жанды еңбек өнімділігі өнеркәсіптің әрбір өндіріс бұйымдарындағы –
Затқа айналған еңбек шығыны – өндірістің бастапқы кезеңінде жанды
Қоғамдық еңбек өнімділігінде ғана жинақталған қорытынды, тиімділікті анықтағанда жанды
Еңбек шығынын азайтып, еңбек өнімділігін арттыру арқылы өнімнің өзіндік
Еңбек өнімділігі – бір жұмысшының белгілі бір уақытта (сағат,
Еңбек өнімділігі бірінші жағдайда – өнімді өндірге кеткен уақыт
Еңбек өнімділігі төмендегі формуламен анықталады:
Еө = Өк/Е
мұнда Еө – еңбек өнімділігі;
Өк – өндірілген өнім көлемі;
Е – өнімді өндіруге жұмслаған еңбек шығыны;
немеме Ес = Е/Өк
мұнда Ес – еңбек сиымдылығы.
Еңбек сиымдылығы дегеніміз – өнімді өндіруге жұмсалған еңбек мөлшерінің
Өндірістегі еңбек сиымдылығы (Ө е.с) негізгі және көмекші жұмысшылардың
Ө е.с = Т ех.ес + Е қыз,
мұнда – Ө е.с өндірістегі еңбек сыйымдылығы;
Т ех.ес – технологиялық еңбек сыйымдылығы, оған барлық негізгі
Е қыз – өндірісте қызмет атқаратын көмекші жұмысшылардың еңбек
Толық еңбек сиымдылығы ( Т е.с ) барлық категориядағы
Т е.с = Т ех.ес. + Е қыз +
мұнда Т бас – өндірісті басқаруға маманданған инженрерлік
Сонымен, өнім бірлігіндегі толық еңбек ақы сыйымдылығы (Те.с) –
Т е.с. = жұмсалған уақыт саны,адам – сағат /
Бұл әдістер өнеокәсіп салаларында әртүрлі техникамен жабдықталуына сәйкес, әртүрлі
Еңбек өнімділігі. Еңбек өнімділігін арттыруда ең бастапқы мәселе –
Кәсіпорындағы еңбек ресурстарын тимді пайдалану еңбек өнімділігінің өзгерумен көрсетіледі.
Еңбек өнімділігі, материалдық өндірістегі еңбек шығындарының тиімділігін сиптаттай отырып,
Нақты еңбек өнімділігі – берілген өндірістегі, берілген кәсіпорындағы жұмыс
Ғылыми – техникалық прогрестің шамасына, өндірістің жетілдірілуне қарай қоғамдық
Еңбек өнімділігінің деңгейі екі көрсеткішпен сипатталады:
уақыт бірлігіндегі өнімнің өндірілуімен ( тура көрсеткіш);
шығарылған өнімнің еңбек сиымдылығымен ( кері көрсеткіш)
Бұл көрстекіштер келесі формулалар бойынша көрсетілуі мүмкін:
Өу=Ө / Е; Ес = Е / Ө
Өу – уақыт бірлігіндегі өндірілген өнім;
Ес – шығарылған өнімнің еңбек сыйымдылығы;
Ө – өндірілген өнімнің көлемі, теңге;
Е – өндірілген өнімге кеткен нақты еңбек шығыны, теңге.
Өнімнің өндірілуі – еңбек өнімділігінің кеңінен таралған, универсал шамасы.
Еңбек өнімділігін көрнекті түрде, өнімнің натуралды түрдегі шамасы ашып
Егер кәсіпорын немесе цех біртекті өнімнің бірнеше түрлерін немесе
Өндірілген өнімнің ақшалай түрдегі шамасы, әр текті өнімді шығаратын
Нормаланған жұмыс уақытын қолдануда өнімнің өндірілуі норма-сағатпен анықталады, негізінен
Өнімнің өндірілу көрсеткіштері жұмыс уақытын өлшеу бірліктеріне қарай ажыратылады.
Еңбек сыйымдылығы – жұмыс уақытының өнім бірлігін шығаруға кеткен
Құрамаға кіргізілетін еңбек шығындарына қарай еңбек сыйымдылығы келесі түрлерге
технологиялық еңбек сыйымдылығы – негізгі, кесімді, мерзімді жұмысшылардың барлық
өндіріске қызмет көрсету еңбек сыйымдылығы – көмекші жұмысшылырдың еңбегінің
өндірістік еңбек сыйымдылығы – негізгі де, көмекші де жұмысшылардың
өндірісті басқару еңбек сыйымдылығы – инженерлі техникалық жұмыскерлердің, қызметкерлердің,
толық еңбек сыйымдылығы – өнеркәсіптік-өндірістік қызметкерледің барлық сатыларындағы еңбек
Ес.тол = Ес.тех + Ес.қыз + Ес.бас.
Кәсіпорындағы талдау жұмыстарың маңызды сатысы еңбек өнімділігінің резервтерін іздеу,
Еңбек өнімділігінің өсу резервтері деп жүзеге асырылытын нақты және
Отандық тәжірбиеде еңбек өнімділігін жоғарлату резервтерінің келесі классификациясы кеңінен
Өндірістің техникалық деңгейін жоғарлату:
өндірісті механикаландыру мен автоматтандыру;
қондырғылардың жаңа түрлерін енгізу;
жаңа технологиялық процестерді енгізу;
бұйымдардың конструкциялық қаситетін жақсарту;
шикізат сапасы мен жаңа конструкциялық матреиалдардың сапасын жоғарлату.
Өндіріс пен еңбекті ұйымдастыруды жақсарту:
нормаларды және қызмет ету аумағын жоғарлату;
норманы орындай алмайтын жұмысшылардың санын азайту;
басқару құрылымын ықшамдау;
есептеу мен еспетегіш жұмыстарын механикаландыру;
жұмыс уақытын өзгерту;
өндірістің мамандану деңгейін жоғарлату.
Сыртқы, табиғи жағдайларын өзгерту:
көмірді, мұнайды, руданы өндірудің жағдайын өзгерту;
пайдалы заттар құрамын өзгерту.
Өндірістегі құрылымдық өзгерістер:
өнімнің жеке түрлерінің үлестік салмағын өзгерту;
өндірістік бағдарламаның еңбек сыйымдылығын өзгерту;
сатып алынатын жартылай фабрикаттар мен қосалқы бұйымдардың үлесін өзгерту.
Өндіріс көлемінің өсуі мен жұмыскерлердің санының өзгеруі нәтижесіндегі еңбек
дЕо = 100д Ө + дЖ / 100-дЖ
дӨ – берілген уақыттағы өндірілетін өнімнің арту пайызы;
дЖ – кәсіпорын жұмыскерлерінің өзгеру пайызы.
Өнімді бірлесіп қамсыздандыру үлесінің жоғарлауы арқасында жұмысшылардың еңбек өнімділігінің
дЕо = Үб1 – Ү б0 / 100 –
Үб1 – Үб0 бірлесіп қамсыздандыру мен жалпы өнімнің бастпақы
Жұмыс уақыты қоының дұрыс пайдалану нәтижесінде еңбек өнімділігінің өсуі
дЕө = Қу.т.1 – Қу.т.о / Қу.т.о * 100%
Қу.т.1 , Қу.т.о – бастапқы және жоспарлы жылдардағы бір
Атап кету керек, еңбек өнімділігінің шектеулі көрсеткіші өндіріс факторлары
Жеке алынған кәсіпорын, өзіне қажетті жалданатын жұмысшылардың санын азайта
Еңбек өнімділігінің шектеулігі – басқа факотрлардың бір қалыпты болған
Сондықтан, кәсіпорын басшылары, қолданылытын ресурстарды тиімді пайдалануды есепке ала
Осы тұрғыда артық жұмысшы күші, жұмыссыздық проблемасы туындайды. Жұмысшы
1.3 Еңбек өнімділігінің өсуін экономикалық ынталандыру
Отандық ғылымда өндіріс тиімділігін көтеруге ынталандыру мәселесіне қызығушылық соңғы
Кеңестік экономикалық ғылым ұзақ уақыт бойы «жұмысшылардың өндіріс құралдарымен
Бүгінгі таңда отандық ғалымдар тиімділікті арттыруға ынталандыру жүйесінің жаңа
Отандық экономикалық әдебиетте экономикалық мүдделер, еңбекке ынталандыру, еңбек күшінің
Нарықтық қатынастар жағдайындағы еңбек мәселесінің ғылыми базасын жасауда мынадай
Қазақстандық ғалымдардан тиімділікті арттыруды ынталандыру және уәждеменің түрлі
Бірақ та, өндіріс тиімділігін арттырудың қазіргі экономикалық ынталандыру шаралары,
Өндіріс тиімділігін арттырудың объективтік қажеттілігі кеңейтілген ұдайы өндіріс процесінің
Еліміздің қазіргі және орта мерзімді дамуындағы негізгі стратегиялық ұстаным
Алайда, экономикалық әдебиетте «еңбекке ынталандыру» мәнін анықтауда ортақ пікір
Қоғамның басты өндіргіш күші, ең алдымен адам ресурстары. Демек,
Экономикалық ынталандыру материалдық ынталандыруға қарағанда кең мағыналы категория. Экономикалық
Нарықтық қатынастар жағдайындағы шаруашылықты тиімді жүргізудің ынталандыру жүйесі өнімді
Экономикалық ынталандырудың қазіргі постиндустриялық жағдайында құндық бағдарлар мен
- материалдық ынтаны тұлғаның өзі іске асыруы, зияткерлік
- өнімді еңбек пен мол табыстың кепілі – жұмыскерлердің
- барынша көп тұтынудан гөрі, өмір сүру мен еңбек
- сапалы экономикалық өсімге қол жеткізуде еңбек белсенділігін
Қазақстан Республикасының жедел дамуына, сондай-ақ өндірістің өнімділігіне экономиканың қазіргі
Нарықтық қатынастарға көшкен кезімізде әкімшіл-әміршіл жоспарлы жүйенің негізі
Экономикадағы түрлендірулер тек меншік құқықтарының қайта бөлінісінде ғана емес,
Әлеуметтік-экономикалық дамудың қазіргі кезеңінде экономиканы құрылымдық тұрғыдан қайта құру
Өндіріс тиімділігін ынталандыру механизмі тұрақты экономикалық өсімге, халықтың барлық
Біздің ойымызша, өндіріс тиімділігін экономикалық ынталандыруды мынандай белгілермен сипаттауға
экономикалық өсімнің тұрақты қарқыны, оның сапалық сипаты;
өндірілген тауар сапасының артуы және оның отандық, әлемдік нарықты
халықтың материалдық жағдайы мен әл-ауқатының жақсаруы;
жаңа технологияларды меңгеру, ғылыми және инновациялық қызмет әсерінің күшеюі,
басқару тиімділігін арттыру нәтижесінде өндірістік ресурстарды пайдалануды үнемдеу, еңбек
II. САТПАЕВ ҚАЛАСЫНЫҢ ЖЫЛУМЕН – СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ КӘСІПОРЫНЫН ҚЫЗМЕТІНІҢ
2.1 Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорынның сипаттамасы
Сатапаев қалалық жылу мен сумен жабдықтау кәсіпорыны 1982 жылдың
Су құбыры және канализация цехы (С ж К);
Жылу жүйесі цехы (ЖС);
Жөндеу және құрылыс цехы;
Инженерлік жүйелерді жөндеу цехы;
Дәнекерлеу зерттханасы;
Бес тұрғын – үй – коммуналдық цехтары (ЖКЦ);
Монша комплексі (БПК);
Көлік цехы;
Бас энергетика қызметі;
Бас механика қызметі;
Бөлімдер:
Өндірістік;
Техникалық;
Еңбек және еңбекақы;
Жоспарлы – экономикалық;
Абонеттік;
Бухгалтерлік есе бюросы;
Техникалық жабдықтау бөлімі (Т ж Б)
Көгалдандыру цехы
Қоғамдық ұйымдар: кәсіподақ, жастар одағы, «Отан» партиясы.
«ЖСЖ» кәсіпорны бастапқыда Жезқазған поселкісінің (Рудник пос.) және Сатпаев
Рудник поселкісінің «ЖСЖ» кәсіпорыны 1954 жылы құрылған және Жезқазған
Никольский поселкісінің «ЖСЖ» цехы 1954 жылы поселкісінің құрылысымен бірге
№3 21 кварталда, қазіргі уақытта Құсаинова көшесі бойында ТП-1;
Ұлытау көшесі бойында, Өндірістік алаңында 58 үйге қарама-қарсы «ЖСЖ»
№1 Жылу орталығы Ұлытау көшесі, Комарова көшесіндегі үйге қарсы
Рудник поселкісінің «ЖСЖ» цехы 1958 жылы тау-кен кәсіпорындарының өндірістік
Су құбырының, канализацияның, жылу жүйелерінің, шахты комплекторларының сыртқы жүйелерін
1. Шахтыдағы бу-жылу орталығы
2. 51 шахтадағы бу-жылу орталығы;
3. 44 шахтадағы бу-жылу орталығы;
4. Весовая поселкісіндегі бу-жылу орталығы және су жылыту қазандықтары;
5. Тұрғын жылу орталықтары:
5.1 54-56 үйлердің районындағы (Асанова Ж.) Советская көшесі бойындағы
5.2 (№2 Жылу пункті) 1-ші Садовый қиылысындағы тұрғын-үй жылу
5.3 (№2 Жылу пункті) 1-ші Садовый қиылысы № 31-ші
5.4 (Хим.Лабораторияның жанындағы тау-кен-технологиялық автоматизациялау цехы) Жамбыл көшесі бойындағы
5.5. (ЖКЦ 5 мехцехы-ресторанының қасында) Жамбыл көшесі бойында
5.6. Строитель поселкісінде, сосын Комсомольский поселкісіндегі тұрғын-үй жылу
5.7. (Жылу пункті) Крестовский поселкісінде тұрғын-үй жылу орталығы;
5.8. Жеке жылу орталықтары:
Калинин көшесі АбиеваБ.-байланыс цехы;
41-ші шахтының аймағындағы тау-кен асханасы.
1953 жылдан бастап цех құрамына Жанай аыз сумен жабдықтау
1972 жылы Весовая поселкісінде су жылыту орталығының соңғы бөлімі
1973 жылы Жезқазған облысында Николский поселкісі қала атына ие
Қала көркеюіне байланысты тау-кен кәсіпорындары пайда болды, инженерлік жүйелердің
Жезқазған тау-кен металлургия комбинатының (ЖТМК) бұйрығымен № __
Бұндай құрамда «СЖСЖ» 1982жылға дейін жұмыс істеді.
1976 жылы Есқұла жерасты ауыз су қамтуы бірінші кезегі-
1981 жылы ЖКМК басшылығының өндірісті басқаруды жақсарту мақсатымен №__
1984 жылы «СЖСЖК» хим. Тазалау цехының құрамына енді, 1994
1994 ж-ң маусымында Сатпаев кәс іпорны № 137
Кәсіпорын құрамынан екі жылу орталығы шығады, осыдан (ПТЭ) «Жылу
1998 жылдың 2 ақпанында кәсіпорын құрамына жөндеу – құрылыс
№ 140-к 25.01.01. бұйрығы бойынша кәсіпорын құрамынан жеке
599-к 28.11.01. бұйрығы бойынша кәсіпорын құрамына Есқұла ауыз су
Содан кейін 2004 жылы жеке меншігіне № 22
2004 ж.Сатпаев қалалық храмының құрылысы біткен соң ол да
Қысқаша сипаттама.
Барлық жұмыс істейтін 800-ден астам адам жұмыс істейді.
Кәсіпорын құрамында, соның ішінде:
1. Су құбыры және канализация цехы:
2. Инженерлік жүйелерді жөндеу цехы;
3. Көлік цехы;
4. Тұрғын-үй коммуналдық цехы;
5. Жылумен қамту орталығы,
6. Монша комплексі;
7. Энергетика қызметі;
8. Механика қызметі;
9. Көгалдандыру алаңы.
Сатпаев қаласының жылумен сумен жабдықтау кәсіпорнының жалпы ережелері келесідей:
Сатпаев қаласының жылумен сумен жмбдықтау кәсіпорны тікелей ЖКМК директорына
Сатпаев қаласының жылумен сумен жабдықтау кәсіпорнын директор басқарады.
Сатпаев қаласының жылумен сумен жабдықтау кәсіпорнына жоғарғы кәсіптік (техникалық)
СЖСЖК директор және бас инженер өз міндетіне Жезқазған кен-металургиялық
Басшылар, мамандар, жұмысшылар жұмысқа СЖСЖК директор рұқсатымен жұмысқа алынады
СЖСЖК құрылымымы және штаты персоналдың сандық-кәсіптік құрылымын анықтау нормотивтерге
СЖСЖК өзінің дөңгелек ресми белгіленген қазақша-орысша атауы жазылған мөрі
Кәсіпорынның арнайы жұмыс барысында қолданылатын бланкісі бар. Олар бұйрық
Кәсіпорын ішінде жұмысшылардың құрметтілік схемасын директор басқару деңгейіне, негізгі
СЖСЖК жұмысшылары өз қызметтерін міндетті нұсқау жасалған ережеге сәйкес
СЖСЖК ішкі шаруашылығы негізінде есеп айырысады яғни өз шығын
Кәсіпорын жұмысшылары өз қызметтерін Қазақстан Республикасының заңына сәйкес ережелер,
Атқаратын қызметі
СЖСЖК келесідей функциялар атқарады:
Бекітілген жоспарға сәйкес нормативті сапалы жылу энергиясын алу және
Жылу энергиясын, ыстық және тұрмыстық суды, үздіксіз беру, ағынды
Экспулатациялық, апаттық және жоспарлық жұмыстарын жүргізу.
Тұрмыстық ағын суды бұру және оны тазалау.
Тұрмыстық сапалы суды сатып алу, өндіру және тарату.
Ақылы негізде тұрмыстық қорды қамтамассыз ете отырып қызмет көрсету.
Инженерлік тізбектерді және ғимараттарды іргелі жөндеу.
Моншалық-тігіндік қызмет көрсету.
Ағынды жерлерден тұтынушыларға жылу энергиясын, ыстық және тұрмыстық ауыз-суларын
Экспулатациялық шығындарға қаржы жинау.
Жаңа қондырғыларды игеріп, автоматтандырылған заттарды өнідіріске енгізіп және
Өндіріс тиімділігін, өндіріс мәдениетін арттырып және кәсіпорын қызметін жақсартатын
Негізгі міндеттері
СЖСЖК жұмысшылары келесдей міндеттерді атқарады:
Барлық жұмыстарды жоғарғы сапамен және аз шығынмен орындауды қамтамасыз
Өндіріс рентабелділігін және көрсеткіштерін жоспарға сәйкес жоғарлату.
Кәсіпорын жоспарын және тапсырмаларын орындау барысында еңбек, материялдық және
Барлық ресурстар түрін ұтымды пайдалану.
СЖСЖК барлық өнім түрлерінің бағасына сәйкес техника-экономикалық көрсеткіштермен келісе
Жабдықтардың баланстық және экспулатациялық шекарадағы жылу энергиясын, тұрмыстық ауыз-суларын
Еңбек ақыларын жетілдіруді ұйымдастыру, еңбек сапасын жоғарлатуды қалыптастыру, сол
Алдыңғы қатарлы әдістерді зертеуді, енгізуді және қолдануды ұйымдастыру.
Еңбек өнімділігін артыру үшін жаңа ғылыми жетістіктерді енгізіу жолдарымен,
Өндіріс тиімділігін артыру, ұйымдастыруды жақсарту және өндіріс мәдениетін жоғарлатуда
Кәсіпорын цехтары мен учаскі жұмыстарында болған келеңсіз жағдайлармен апаттардың
Жұмыстың ұйымдастырылуы:
Қалыптасқан, жедел есепті жұмсалымдарды енгізуде СЖСЖК жұмысының көрсеткіштерін жаңа
Кәсіпорынға автоматтандырылған жабдықтарды, басқаруды және байланысты енгізу.
СЖСЖК қоймасындағы резервтік қорды, материялдарды және қондырғыларды қалыптастыру.
Бақылаудың орындалуы:
Ішкі резервтерді пайдалануда, шикізат шығындарының ғылыми қалыптасып негізделуін қамтамасыз
Техника және технолгиялық ереже, нұсқауларды сақтай отырып, ұтымды технологиялық
СЖСЖК жұмысшыларының ішкі еңбек ережелерін сақтауда, еңбек, өндіріс және
Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау кәсіпорынның құрылымы 2.2 Сәтбаев қалалық
Жалпы өндірістік тәжірибеден өту кезінде қаржылық есеп беру туралы
2006, 2007, 2008 жылдар аралығына кәсіпорынның қаржылық жағдайы әр
1.1 кесте - СЖСЖК-ның қаржылық жағдайының 2006 жылғы есеп
өлшем бірлігі Ауыз су Жылу Ағын су Химиялық тазартылған
Өзіндік құн мың. тен 210973 703471,8 64015,8 38720,1 28180,9
Соның ішінде: АУП ПТЭ мың. тен
28709,7
28709,7
Жүзеге асыру мың. тен 176335,1 633780,1 63511,6 35405,2 15924,9
924956,9
Нәтиже мың. тен -34637,9 -69691,7 -504,2 -3314,9 -12256
-121769
Жоспар бойынша бірлік өнімге кеткен шығын. Тенге 8,06 884,2
Нақты өзіндік құн бірлік өнімге Тенге 8,7 983,24 7,29
Бірлік өнімге кет-кен шығынның ауытқуы Тенге 0,64 99,04 0,12
1.2 кесте - СЖСЖК-ның қаржылық жағдайының 2007 жылғы есеп
өлшем бірлігі Ауыз су Жылу Ағын су Химиялық тазартылған
Өзіндік құн мың.тенге 221407,8 774153,4 69871,3 47141,2 35972,7 11804,7
Соның ішінде: АУП ПТЭ мың.тенге
32333,4
32333,4
Жүзеге асыру мың.тенге 173996,3 751829,8 61831,4 43092,3 10550
1041299,8
Нәтиже мың.тенге -47411,5 -22323,6 -8039,9 -4048,9 -25422,7
-119051,3
Жоспар бойынша бірлік өнімге кеткен шығын. тенге 8,34 889,93
Нақты өзіндік құн бірлік өнімге тенге 9,9 911,9 8,15
Бірлік өнімге кеткен шығынның ауытқуы тенге 1,56 21,97 0,87
1.3 кесте - СЖСЖК-ның қаржылық жағдайының 2008 жылғы есеп
өлшем бірлігі Ауыз су Жылу Ағын су Химиялық тазартылған
Өзіндік құн мың.тен 242819,2 916113,2 89030,8 55430,7 29814,2 1586,8
Соның ішінде: АУП ПТЭ мың.тен
37455,5
37455,5
Жүзеге асыру мың.тен 182784,7 726448,9 65641,5 44808,5 12244,1
1031927,7
Нәтиже мың.тен -60034,5 -189664,3 -23389,3 -10622,2 -17570,1
-302867,2
Жоспар бойын-ша бірлік өнімге кеткен шығын.
Тенге
8,34
889,93
7,28
11,35
2,85
Нақты өзіндік құн бірлік өнімге
Тенге
10,67
1122,41
9,87
14,04
6,93
Бірлік өнімге кеткен шығын-ның ауытқуы
Тенге
2,33
232,48
2,59
2,69
4,08
Жоғарыда көрсетілген 1.1, 1.2, 1.3, кестелерді түсіндіретін болсақ
нәтижесі,мына ретпен орналасқан 2006 жылға ауыз суға -34637,9
2007 жылы ауыз суға -47411,5 мың тенге, жылуға -22323,6
2008 жылы ауыз су -60034,5 мың тенге, жылу -189664,3
СЖСЖК-ның дебиторлық және кредиторлық қарызы
Кез – келген кәсіпорынның өзінің қызымет көрсету және өнім
2 кесте - СЖСЖК-ның дебиторлық және
Дебиторлық қарыз Кредиторлық қарыз комму-налдық қызмет бойынша Кредиторлық қарыз
Уақыты
Барлығы
ұйымдар
тұрғындар
Коммуналдық қызмет Экплуатациялық шығындар Қоқыс шығару барлығы
2006 164273,6 20231,6 51267,2 73914,1 18860,7 144042,1 846,7
2007 176228,1 16825,5 53947,9 82779,4 22675,3 159402,6 1271,3 12820
2008 188868,3 20156,9 50847,7 90515,7 27348 168711,4 908,8 13859,6
Кестеде көрсетілгендей 2006 жылға дебиторлық қарыздардың жалпы сомасы 164273,6
Дәл осылай қалған екі жылға әрі қарай талдайтын болсақ
Келесі 2008 жылға дебиторлық қарыздың жалпы соммасы 18868,3 теңге.
2.3 Сәтбаев қалалық жылумен – сумен жабдықтау кәсіпорынының кадрлық
Әр бір кәсіпорында оның персоналы немесе кадры маңызды
Сатпаев қаласының жылумен - сумен жабдықтау кәсіпорынының кадрлық потенциялын
кәсіпорынның орташа тізімдік санын;
олардың басшы, маман, қызметкер, жұмысшыларының жылдар бойынша санының өзгеруін;
персонал құрылымын;
персонал санының жоспардан ауытқуын;
сондай-ақ жұмысқа қабылдау және босату, яғни олардың қозғалысын;
персоналдың жас аралығын;
кәсіпорын персоналының білім деңгейін;
олардың жалпы және орташа еңбекақыларын тауып анықтадым.
Енді осы жоғарыда келтірілгендерге терең тоқталық.
3 кесте - Персональдың орташа тізімі
2006 2007 2008
айлар жұмысшылар басшылар Мамандар Қызметкерлер барлығы жұмыс-шылар басшылар мамандар
I 802 69 50 11 932 792 68 49
II 806 69 50 11 936 782 67 51
III 795 69 49 11 924 768 60 51
IV 806 70 49 12 937 759 60 51
V 797 70 49 12 928 742 58 51
VI 803 70 51 12 936 731 59 51
VII 800 70 50 11 931 726 58 51
VIII 802 70 49 11 932 720 57 52
IX 789 71 50 10 920 715 57 52
X 791 71 50 10 922 711 56 53
XI 804 70 48 11 933 702 56 53
XII 802 70 48 11 931 701 56 53
Барлығы 9597 839 593 133 11162 8849 712 618
Орташа жылдық 800 70 49 11 930 737 59
СЖСЖК персонал саныны
Кәсіпорын қызметінің аясында, белгілі бір кезең ішінде персонал санының
СЖСЖК үш жыл бойына жұмысқа қабылданған және босатылғандар саны
4 кесте - СЖСЖК персонал санының жылдар бойына
Көрсеткіштер
2006
2007
2008
2007-2006 2008-2007
Басшылар 70 59 62 -11 3
Мамандар 49 52 50 3 -2
Қызметкерлер 11 10 10 -1 -
Жұмысшылар 800 737 750 -63 13
Барлығы 930 858 872 -72 14
Мына кестеде СЖСЖК-да қанша персонал саны бар екені анықталған.
5 кесте - СЖСЖК персонал құрамының жоспары
СЖСЖК-ның жоспарының орындалуы
2006
2007
2008 Жоспардан ауытқу;
+/-
Көрсеткіштер жоспар нақты жоспар нақты жоспар нақты
Басшылар 72 70 65 59 69 62 -2 -6
Мамандар 56 49 62 52 60 50 -7 -10
Қызметкерлер 16 11 15 10 15 10 -5 -5
Жұмысшылар 840 800 815 737 815 750 -40 -78
Барлығы 984 930 957 858 959 872 -54 -99
Кез-келген кәсіпорында өз персоналының құрамының жоспарын келер жылға алдын-ала
Жалпы жоспар бойынша 2006 жылға басшылар саны 72 адам
2007 жылға жоспар бойынша басшылар саны 65 адам, нақты
2008 жылға жоспар бойынша басшылар саны 69 адам, нақты
6 кесте - СЖСЖК персонал санының қозғалысы
(жұмысқа қабылдау және босату)
Көрсеткіштер
2006 жыл
2007жыл
2008 жыл Ауытқу, +/-
2007-2006 2008-2007
Жұмысқа қабылдау
186
135
86
-51,0
- 49
Жұмыстан босату 217 212 51 -5,0 -161
Бүкіл кезең ішінде жұмыс істегендер саны
930
858
872
-72
14
Бұл кестеде берілгендей, 2006 жылы 186, 2007 жылы 135,
7 кесте - СЖСЖК персонал жасының өзгеруі
Жасы бойын-ша топтау
2006
2007
2008
2007-2006 2008-2007
24 жасқа дейін 226 218 220 -8 2
25-29 дейін 204 200 200 -4 -
30-39 дейін 197 182 181 -15 -1
40-49 дейін 153 138 139 -15 1
50-59 дейін 108 89 97 -19 8
59-дан жоғары 42 31 35 -11 4
Барлығы 930 858 872 -72 14
Кестеде кәсіпорын персонал жасының жылдар аралығындағы өзгерісі берілген. Атап-айтсақ
Сәтбаев қаласының жылумен - сумен жабдықтау кәсіпорынын
Қандай да бір кәсіпорын болмасын, оның құрамында жұмыс атқарып
Негізінен бұл талдауда жалпы СЖСЖК-да жұмыс істейтін барлық песоналының
8.1 кесте - Персонал білімінің құрамы
Білімі Басшылар саны Ауытқу, +/-
2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Жоғарғы білімді 62 57 61 -5 4
Орта маманды 8 2 1 -6 -1
жалпы 70 59 62 -11 3
8.1 Кестеде көріп отырғанымыздай СЖСЖК басшыларының жалпы саны 2006
Осыдан келе 2007-2006 жылдар аралығындағы ауытқу жоғарғы білімді басшылар
8.2 кесте - Персонал білімінің құрамы
Білімі Мамандар саны Ауытқу +/-
2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Жоғарғы 30 32 30 2 -2
Орта 19 20 20 1 -
жалпы 49 52 50 3 -2
8.2 Кестеде мамандар саны көрсетілген. 2006 жылы жалпы мамандар
2007-2006 жылдар аралығындағы ауытқу жоғарғы білімді мамандар үшін 2,
8.3 кесте - Персонал білімінің құрамы
Білімі Қызметкерлер саны Ауытқу +/-
2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Жоғарғы 8 7 8 -1 1
Орта 3 3 2 - -1
Жалпы 11 10 10 -1 -
8.3 Кестеде қызметкерлер білімін талдаймыз. Яғни мұнда 2006 жылы
2007-2006 жылдар аралығында болған ауытқуға назар аударсақ жоғарғы білімділер
Білімі Жұмысшылар саны Ауытқу +/-
2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Жоғарғы 10 7 8 -3 1
Арнайы орта 119 100 105 -19 5
Кәсіптік орта 341 305 310 -36 5
Бастапқы орта 330 325 327 -5 2
Жалпы 800 737 750 -63 13
8.4 кесте - Персонал білімінің құрамы
8.4 Кестеде жұмысшылардың білім деңгейі көрсетілген. Осы кестеде көріп
2007-2006 жылдар аралығындағы ауытқу жоғарғы білімділер үшін бұл көрсеткіш
СЖСЖК талдау барсынада анықталған мәселелер
Кез – келеген кәсіпорын өзінің шаруашылығын жүргізі барасында, аз
Зерттеу барасында анықталған проблемаларға тоқталатын болсақ, ең алдымен кәсіпорынның
Қосымша жалақы түрінде тағайындалады, бүгінде СЖСЖК- ның бір адамға
Сондай-ақ натуралды сыйлық түрінде болуы СЖСЖК өз жұмысшыларына энергетиктер
Жыл сайын осы кәсіпорында жұмыс істейтін жағдайы төмен отбасыларына
Аптасына 100 адамға спорттық сауықтыру кешеніне талон беріледі.
Жыл сайын түрлі шипажайларға, профилокторияларға және санаторилерге жолдамалар беріледі.
Профилактория «Весовойға» 36 жолдама;
Профилактория «Жезқазған» 12 жолдама;
Санатори «Ақ бұлақ» 48 жолдама;
Санатори «Лесной» Кавказ 12 жолдама;
Шипажай «Орленкке» 39 жолдама;
Шипажай «Бурабайға» 21 жолдама;
Шипажай «Лучезарныйға» 24 жолдама.
Жалпы ынталандырудың осындай түрлері кәсіпорынның еңбек ресурстарын басқаруды айтарлықтай
Анықталған мәселелердің тағы біреуі бұл жұмыскерлердің тәуекелділікке жиі баруы
Сондай-ақ жұмысшыларды еңбекке қабылдау процесіне көніл бөлуді жөн көрдім,
Келесі бір қарастырылған мәселе бұл кәсіпорын жұмысшыларын тиімді басқару,
Сонымен мен өз дипломдық жобамда СЖСЖК-ның ынаталндыру деңгейіне, еңбек
III. НАРЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ ЖАҒДАЙЫНДЫҒЫ ЕҢБЕК ӨНІМДІЛІГІНІҢ ӨСУІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
Еңбек өнімділігінің өсуін экономикалық ынталандыру
Көтеген факторлар кәсіпорын персоналының жүйелі түрде еңбек етуіне қиыншылықтар
Кез-келген кәсіпорын өз персоналының қажеттілігін бағалай білуі қажет олардың
жұмыс барысында нәтижелі жұмыспен көзге түскендерді;
мерзімінен артық жұмыс істегендерді;
сапалы қызмет көреткендер мен сапалы өнім өндіргендерге;
кәсіпорынға табыс әкелетін жаңалық енгізгендерге
кәсіпорын атынан түрлі жарыстарда, байқауларда жүлделі орындарға іліккендерге;
кәсіпорын жұмысы үшін тәуекелге барғандарға.
жоспарды артығымен орындағандарға.
Сондай-ақ еңбек ресурстарын тиімді басқару үшін мерекелік күндері немесе
Еңбек өнімділігін арттыру мақсатында, еңбек қауіпсіздігімен қамтамасыз ету.
Кез-келген кәсіпорын өз еңбеккерлеріне қауіпсіз еңбек етуіне жағдай жасауына
Қазақстан Республикасының «Еңбек қауіпсіздігін қорғау» Заңының орындалуын қамтамасыз етіп,
Әр жұмыс орынында қауіпсіз еңбек етуге, апатты жағдайларды,келеңсіз оқиғаларды
Жаңадан қабылданған жұмыскерлерге қауіпсіздік ережелері жүргізіліп қамтамасыз етілген.
СЖСЖК учаскілері мен өндірісінде жаңалап қайта құруда және ғимараттарды,
Күнделікті бақылауды қамтамасызету.
Өндіріс қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып, еңбек қауіпсіздігін, технологиялық тәртіпті,
СЖСЖК қоршаған орта қауіпсіздік талаптарын орындау.
СЖСЖК жұмыс орындарында жұмыскерлердің жеке және колективті еңбектің қорғалуы.
Кәсіпорын жұмыскерлерінің еңбек ету және демалу уақытын сақтай отырып
СЖСЖК күнделікті жұмыста қолданылатын негізгі және көмекші құралдардың
Лекция, пікір алмасу, тақталар іліп оларды безендіру арқылы техника
Белгіленген мерзімде барлық деңгейдегі жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздігі ережелерін қарауын
СЖСЖК персоналының жауапкершілігін артыру үшін, еңбек қауіпсіздік талаптарын орындау
Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңына сәйкес жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздік
СЖСЖК жұмыскерлерін арнайы киімен, жеке қорғаныш заттарымен, жуатын, дизенфекциялайтын,
Қолданылатын ережеге сәйкес өрт қауісіздігін сақтайды. Мемлекеттік органдардың жазбаша
Нормативтермен ерже талаптарына сәйкес, жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздігін, оқыту және
Барлық деңгейдегі басқарушылардың және өндірістік салада жұмыс атқаратын тұлғалардың
Оқу-әдістемелік орталығына қосымша оқуға бағыттау.
Еңбек қауісіздік ережелерін бұзған бұзған ЖКМК корпорация тұлғаларын
Есептік келеңсіз оқиғалар және басқадай зақымдарды алдын алу шаралары
Өрт сөндіру құралдарын, тұрба құбырларын, қоршауларды және КИПиА құралдарын
СЖСЖК басшыларының ЖКМК штабының еңбек қауіпсіздігін қорғаудағы отырыстарына
Мекемелердің белгіленген өкімі бойынша, жұмыс басшыларының қатысуымен, бес жылда
Еңбек міндетіндегі жұмысты орыдау барысында, жұмыскерлердің денсаулығына және өміріне
Кәсіпорында қауіпсіз және салауатты жұмыс жағдайына байланысты ұйымдық-техникалық, санитарлық-гигиеналық
Кәсіорындағы өндіріс кезіндегі жарақаттарды және жалпы еңбек жағдайына ай
Өндірістегі топтық және ауыр келеңсіз оқиға кезінде немесе
Жалпы мұндай талаптардың болуы, сондай-ақ бұл талаптардың орындалуы кәсіпорын
Еңбекті жоспарлау арқылы еңбек өнімділігін арттыру.
Персоналмен жұмыс істеудің жоспарын құру үшін, алдымен арнайы жаслған
персонал құрамының тұрақты мәліметтері (аты-жөні, мекен-жайы, жұмысқа қабылданған уақыты
персоналдың құрылымы туралы мәліметтері (квалификациялық, орта жастық, ұлттық құрамы;
кадрлардың қозғалысын;
ауыруға байланысты, уақыттың жоғалуы;
жұмыс уақытының ұзақтылығына байланысты мәліметтер (толық немесе жартылай жұмыс
қызметкерлердің және жұмысшылардың еңбекақысы (оның құрылымы, қосымша еңбекақы, тариф
мемлекеттік және құқықтық ұйымдардың ұсынуымен, әлеуметтік жағдайға байланысты қызмет
Анкетаны құрған кезде ең бастысы, өндірістің көздеген мақсатымен қатар,
Персонал туралы мәліметтер негізінен барлық оперативті мәліметтер жиынтығынан, және
Персонал туралы мәліметтер мына талаптарға жауап беруі қажет:
Қарапайымдылық – бұл яғни мәліметтердің көптігіне емес, оның
Көрнекілік – мұнда ұсынылған мәліметтер нақты және ең бастысын
Біржақтылық – мәліметтер түсініксіз болмауы керек, оларды талдау кезінде
Салыстырмалылық – мұнда мағлұматтар салыстырмалы бірліктермен көрсетілуі керек кәсірорынның
Сабақтастылық – бұл орайда әртүрлі уақыттармен кезеңдерде кадрлар туралы
Өзектілігі – мәліметтер жаңа, оперативті және заманға сай болуы
Персоалдың қажеттілігін жоспарлау, кадрлық жоспарлау процесінің бірінші сатысы болып
1. Персоналды жұмылдыру
Жопрлы персоналды жұмылдырудағы ең бастысы ішкі және сыртқы көздердің
Жұмылдырудағы артықшылығы Жұмылдырудағы кемшілігі
Персоналды жұмылдырудың ішкі көздері
Қызметтік көтерілудегі мүмкіндіктің пайда болуы (ұйымдық дәрежені көтеру, өндірістегі
Кадрларлды жұмылдырудағы төмен шығындар.
Ұйымда лауазымға үміткерлерді жақсы біледі.
Лауазымға үміткер ұйымды жақсы біледі.
Ұйымдағы жағдайларға байланысты, еңбекақы деңгейінің сақталуы (уқытқа сай еңбек
Босаған лауазымдық орынды ұзақ уақыт бейімделусіз тез арада толықтыру.
Кәсіорында лаузымдық орындарды босатып жас кадрлармен толығуын жоғарлату.
«Ашық» кадрлық саясат.
Пайда болған кадрлық ахуалда басқарудың жоғарғы деңгейлігі.
Персонал квалификациясын мақсатты түрде жоғарлату мүмкіндігі.
Әр кезде пайда болған кадр қозғалысының шығындарын болдырмау.
Еңбек өнімділігінің өсуі (егер жаңа лауазымға тағайындау кезінде үміткердің
Өз кадрларының айналысатын жұмысының мәселесін шешу
Еңбек деңгейін қанағаттандырудағы мотивацияны жоғарлату. Кадр таңдау кезінде
Басқарушы лауазымына бірнеше үміткер болған кезде ұжымда қарсыластық пен
Жұмыс бабындағы сұрақтарды шешу кезінде ағайынгершілік туындауы, өз қызметтестермен
Осы ұйымда үлкен еңбек стажы бар жұмысшыға басқа жұмысшылардың
Қатардағы жұмысшылардың басшы лауызымына үміткер болған кезде бәсең қимылдауы,
Жаңа жұмыс орынынна ауыстыруда кадрлардың қанағаттандырмауы.
Қосымша шығындардың көмегімен қайта даяарлау немесе квалификациясын жоғарлату арқылы
Жұмылдырудағы артықшылығы Жұмылдырудағы кемшілігі
Персоналды жұмылдырудың сыртқы көздері
Таңдау мүмкіндігінің мол болуы.
Ұйымның дамуы үшін жаңа импульстің пайда болуы.
Жаңа жұмыскер жақсы қырымен көзге түссе тез мойындалады.
Жұмысқа қабылдау кадрға деген абсалютті қажеттілікті жабады.
Кадрларды тарту үшін шығындардың көптігі.
Сыртан қабылданатын жұмысшылар-дың ара салмағының көп болуы кадр ағымын
Ұйымда әлеуметтік-псхологиялық климат нашарлайды.
Сынақ кезееңінен өту кезінде тәуекелділік деңгейінің көп болуы.
Ұйым білімінің нашарлығы.
Қызметтік өсу мүмкіндігнің ұйым жұмысшылары үшін жабық болуы.
Сурет - Персонады ішкі және сыртқы көздердің көмегімен жұмылдырудағы
2. Персоналды таңдау процесі
Алдағы кезең мақсаттары - ұйым өндірісінде нақты жұмыс істеуді
Егер бос орын болмаса, жұмысқа қабылдауға тұратын үміткерлерді ұйымда
Іріктеудің процедуралық схемасының үлгісі
Кәсіпорынның нақты жағдайына корректировка жасап практикада жетістікпен қолдануға болатын
Кадр бөлімінде іріктеу
Алдын-ала интервью
Іріктеу кезіндегі сынақ
Анкета толтыру
Жұмысшының кәсіпорынмен, оның еңбек жағдайымен, жұмысшы ұжымымен, администрациямен және
Мән-жағдайды анықтау үшін еңбектегі өмірі жайлы справка жинау, содай-ақ
Медециналық комиссия
Ең соңғы іріктеу пікір таласу. Еңбек ұжымының басшысы немесе
Есепке алу.
Кейбір жағдайларда, кадрларды іріктеуде аудандық еңбек биржасы қатысып жатса,
Жұмысшыны нақты лауазымға, нақты бөлімшеге есепке алу еңбек ұжымының
Лауазымға тағайындау кезінде әңгіме, пікір талас жүргізу жұмысшының жоғарғы
3. Ұйымдастыру процесінде персоналды орналастыру
Кадрлармен жұмыс жүргізу кезінде, ең басты элемент болып жұмыс
Практикада мұндай орналастыру әр лауазымға негіздеу «орташа жұмыскерді моделдеу»
Әлеуметтік кешенді-демографиялық (жасы, білімі, әлеуметтік жағдайы)
Өндірістік (нормалық айлық өнімнің орындалуы, тиімді шұғылдану, орындалған жұмыстың
Кәсіби-квалификациялық (мамандығы бойынша стажы, разрядтық квалификациясы, квалификациясын жоғарлату).
Рухани (еңбекке қатысты).
Отбасылық-тұрмыстық (отбасы құрамы, отбасы мүшесіне щаққандағы кірісі, шаруашылық жағдайы).
Үміткерді тағайындауда осы практикалық тексеріс кезеңінен өткеннен кейін ғана
4. Жаңадан қабылданған жұмысшыларды жұмыс барысымен таныстыру
Жұмыс барысымен таныстыру бірінші күннен бастап іске асырылуы керек.
Соғы уақытта жаңадан қабылданған жұмыскерлерге жұмыс барысымен толық танысуға,
5. Персоналдың бейімделуі үшін жұмыстың ұйымдастырылуы
Кадрларды тарту кезінде ұйым персоналының ең қиын мәселесі еңбекке
Бейімделудің екі бағыты анықталған:
алғашқы, кәсіптік істе тәжірбиесі жоқ (бұл жерде әңгіме оқу
туынды, кәсіптік істе тәжірбиесі бар (қайраткерлік обьектісін немесе кәсіптік
Еңбек нарығын функционалдау жағдайында туынды бейімделудің маңызы жоғарлайды. Соған
6. Персоналды оқыту
Кейбір кәсіпорындар жұмысшыларды оқытуды қажет етеді, оның ішіне
Персоналды оқыту жоспры ішкі еңбек нарығынан жоғары квалификациялық кадрларды
Практикада персоналды оқытуды ұйымдастырудың екі формасы пайда пайда болды:
Жұмыс орнында оқыту аса арзан және оперативті, оның себебі
Жұмыс орнында оқытудың ең басты әдісі болып:
бағытталған тәжірбие жинау;
қиындаған тапсырмалардың әдісі;
Жұмыс орынын ауыстыру (ротация);
өндірістік инструктаж;
жұмысшыларды ассистент ретінде қолдану;
функциялармен жауапкершілікті біртіндеп хабарлау әдісі.
Жұмыстан тыс оқыту аса тиімді, бірақ қосымша қаржылай шығындармен
Жұмыстың орынынан тыс оқытудың ең басты әдісі:
лекция оқу;
шаруашылық ойындарын өткізу;
нақты өндірістік ахуалдарды талдау;
конференция және семинарлар өткізу
топтарды тәжірбие алмастыруға қалыптастыру;
сапалы үйірмелер жасау.
Кәсіпорының өндірістік көрсеткіштеріне персонал шығындры негізгі болып табылады. Персоналға
Еңбек өнімділігімен персонал шығындары арасында тікелей байланыстың болмауы;
Жаңа технологиялардың енуі, персонал квалификациясына аса жоғарғы талаптарды қояды,
Еңбек құқығы саласында заңдылықтардың өзгеруі, жаңа таривтердің пайда болуы,
Персонал шығындарын жоспарлау кезінде бірінші кезекте келесі шығындардың ретін
қосымша және негізгі еңбек ақы, әлеуметтік сақтандыруға аударым, қызметтік
кадрлар квалификациясын жоғарлату, дайындау және қайта дайындау;
қосымша шығындармен байланысты қоғамдық тамақтану, шаруашылық-тұрмыстық қызмет көрсету, мәдени
Сондай-ақ шығындарды жоспарлауда қоршаған ортаны және еңбекті қорғауға, қолайлы
Тиімді басқару еңбек өнімділігінің кепілі
Кез-келген кәсіпорын өзінің болашақтағы жағдайы үшіе ұзақ мерзімді және
1. Ұзақ мерзімді мақсаттарды жетілдіру
Ұзақ мерзімді мақсаттарды жетілдірудің негізінде жопарлау маңызды рөл атқарады.
Болашаққа жоспарлау – кәсіпорынның жұмысының табысты болуының басты
Шама келгенше ұзақ мерзімді мақсаттарды төменнен жоғары жасаған тиімді.
Алгоритм келесідей болуы мүмкін:
кәсіпорын басшылары басқарушы бөлімшелермен кәсіпорын жоспарын жан-жақты талқылау
барлық ұсыныстармен ескертпелерді қарастыру
оларды бастапқы жоспарларға толықтыру және кеңейтуге қолдану.
Көтеген кәсіпорын тәжірбиесінде көресетілгендей стратегиялық жоспар жасау әр бөлімше
2. Кәсіпрынның басқару құрылымына баға беру
Ұйымдастырылған басқару құрылымын жасау, бөлімшелердің жалпы ережесін жасау, олардың
Функционалдық міндеттер дұрыс бөлінді ме? оны жұмысшылар қаншалықты дұрыс
Кәсіпорын құрылымы қоршаған орта талаптарына сәйкес келе ме? Егер
Басқарушы өз мақсатарын орындау барысында қарамағындағы жұмысшыларды тарта ма,
Есте болған жөн, егер кез-келген кәсіпорында нақты персоналдық жауапкершілік
3. Құрылымдық бөлімшелердің мақсатын жетілдіру
Осы мақсатардың дұрыстығы кәсіпорынның ұзақ мерзімдік жоспарларының орындалуына жағдай
Бұл берілгендердің жүзеге асуы былай қорытындыланады, әр мақсат басқару
Таңдап алынған мақсаттарды бағдарлау үшін олардың бағасы қажет және
4. Таңдап алынған мақсаттарды бөлімшелерге енгізу
Мұның мәні, әр басқару деңгейінде жүзеге асатын өзара байланысты
Жоғарыдағы жалпы мақсат, ең соңғы нәтижені бинелеуі керек.
Алдағы кзең мақсатына жету үшін, жалпы кең мақсаттың иерархиялық
Әр кездегі мақсаттарды қалыптастыру кезінде оларға жету жолын емес,
Әр кезеңдегі түп мақсаттар бір-біріне тәуелсіз болып, бірін-бірі қайталамауы
Тал мақсаты ігретасын қаларда қалыптасқан жұмысты, алдын ала белгіленген
Кезеңдер саны кәсіпорынның таңдап алған құрылымымен, оның иерархиялық менеджметінің
2 Сурет - Тал мақсаты
5. Әр-бір нақты орындаушыға дейін мақсаттарды жеткізу
Бұл кезеңде бұрын қалыптасқан мақсаттарды нақты орындаушының қалай жүзеге
Бұл бағытта нақты жұмыстар өндірістік жиналыстарда мақсаттардың барлық түріне
6. Мақсатты жүзеге асыру
Бұл кезеңге жататындар:
әр орындаушының мақсатын бекіту;
мақсаттарды жүзеге асыру үшін қажетті барлық ресурстар қатарын; айқындау;
қажет жұмыстардың кестесін құру;
жоғарыдан төмен қарай барлық басқару жүйесіндегі мақсаттың орындалуын бақылау;
басқару процесінде кез-келген бақару деңгейі заманға сай араласуы керек.
7. Жеткен жетістіктерді бағалау
Жаһандық мақсаттарға шығу үшін, жеткен жетістіктерді бағалау жоғарыдан төмен
8. Мақсаттарды корректілеу
Алға қойған мақсаттардың орындалуынан кейін прогрес деңгейі анықталаып содан-соң
Мотивация – табысты басқарудың негіздерінің бірі
Мотивация – бұл жеке және ұйым мақсаттарына жету үшін
«Жұмысқа адамды емес, адамға жұмысты қою керек» - деп
Қызметшілерді басқарудың көптеген құраушылары бар. Олардың арасында : кадарлық
Берілген жұмыс бағынушылардың мотивациясына байланысты мәселелердің кең спекторын қамтиды.
Мотивацияны психологиялық тұрғыдан игеру адамды еңбекке қозғайтынын анықтауға мүмкіндік
Ынталандыратын факторлар. Жаңа жұмыс орнын алу, сонымен қатар қызмет
Бұл мәселені мойындау жетекшінің алдында жаңа міндет қояды. Жұмысшылар
Аса соналыққа тырыспау керек. Бәрі-бір әрбіреулерінің қалауын ескеру мүмкін
Нәтижеге жеткізу;
Қызметшілермен маңызды болып бағалану;
Шешім қабылдауға мүмкіндік беру;
Еңбектің тиімділігі бойынша бағалау;
Әділ мадақ әкелуі.
Мұндай жұмыс ішкі қанағаттандырумен қамтамасыз етеді. Бұл – күшті
Экномикалық фактор. Мотивация әдістерін шолу экономикалық әдістерді қарастырмайынша толық
Менеджменттің міндеті – төмен сыйақылық кескін жасау, келісімді төлем
Экономикалық мадақтаудың барлық амалдары ықпалл жасай алмайды, жан-жақты болып
Экономикалық мотивация әдістерін енгізу принциптері:
Сыйақылар таралған болмау керек, өйткені олар әдеттегі еңбекақы бөлігі
Өнімділікті күшейтуді өлшеу әдісінің болуы;
Сыйақы нормативті емес , қосымша тапсыруларға байланысты;
Сыйақымен ынталандырылған жұмысшылардың қосымша тапсырмалары премиялды төлеу шығыстарын жабу
Қызметшілердің әр түрл топтарын экономикалық ынаталандыру амалдары:
Қызметші Мадақтаулар
Сауда тобы сату көлемінен жеке делдалдық ақшалар
ортақ пайдаға салым үшін жеке сыйақы
сату көлемінің өсуімен топтық делдалдық ақшалар
пайда үлестік қатысудың топтық жүйесі
жоғары еңбекақымен беделді міндетте алға жылжу
Өндірістік жұмысшылар еңбек ақының топтық келісімді жүйесі
жұмысты мерзімне бұрын орындаған үшін сыйақы
нормадан жоғарғы жұмыс үшін сыйақы
пайдаға үлестік қатысудың жалпы кескіні
Хатшы - нормадан тыс жұмысы үшін марапаттау
- пайдаға үлестік қатысудың жалпы кескіні
- офисті басқарушыға дейін жоғарлату
Өндірісті басқарушы - нормадан тыс жұмысы үшін марапаттау
- топтық өндірістік сыйақылардың бөлігі
- пайдаға үлестік қатысудың жалпы кескіні
- бизнескеүлестік қатысу туралы ұсыныс
Тиімді материалды ынталандырумен қамтаммасыз ету принцптері. Отандық жетекшілер еңбекақыны
Тезис Түсініктеме
Еңбек үшін материал-дың жұмысшылармен жеткілікті түрде бағалануы керек Мақсат
Сыйақы еңбек нәтижелеріне байланысты болу керек Мах – көбінесе
Жұмысшы еңбекақы мен нәтиженің байланысты сезіну керек Ол оған
Сыйақы шарттары алдын ала хабарлануы керек Мұнда жұмысшы не
Сыйақы көлемі қорытындыға емес, жеке нәтижеге байланысты болу керек
Сыйақыны жариялау керек Сыйақыны қараңғылап беру әділетсіздік сезімін тудырады,
Ынталандырулар. Ынталандырудың жұмысшыны жұмысқа ықыластандыратын маңызды элементі ынталандырудың материалды
Қорытынды.
Менің бұл дипломдық жұмысымда кәсіпорынның нарық қатынастарын дамыту жағдайындағы
қазіргі экономикалық ғылым тұрғысынан өндіріс тиімділігін арттыруды ынталандырудың мазмұны
экономикалық ынталандырудың экономикалық мүддемен, материалдық мүдделілікпен және еңбек қызметі
экономикалық ынталандырудың басқару жүйесіндегі өндіріс тиімділігін арттырудағы орны мен
постиндустриалды қоғамға тән экономикалық ынталандырудың тиімді жүйесін құрудың негізгі
экономикалық ынталандыру жүйесінің тиімділігін макро-, мезо- және микродеңгейлерде талдау;
постиндустриалық қоғамға өтуде өндіріс тиімділігін арттырудың келешегі бар ынталандырмаларын
постиндустриалды экономиканың даму талаптарына сай әлеуметтік-экономикалық саланы түрлендіруге бағытталған
Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарынан нық орын
Экономикалық өсуді жеделдетудің және өндірістің тиімділігін арттырудың басты факторы
Өндіріс тиімділігін ынталандырудың оңтайлы жүйесін қалыптастыруға, біздіңше, адамды экономикалық
Жұмыскерлерді жоғары өнімді еңбекке құлшындыратын уәждемелер мен ынталандырмалардың тиімді
Бұл аталған проблемаларға теориялық тұрғыдан айрықша мән берілуі тиіс.
Өндіріс тиімділігін ынталандыру механизмі тұрақты экономикалық өсімге, халықтың барлық
Әр жұмысердің өзі қызмет етіп жүрген кәсіполрынмен бағаланып, марапатталып
Анықталған мәселелердің тағы біреуі бұл жұмыскерлердің тәуекелділікке жиі баруы
Сондай-ақ жұмысшыларды еңбекке қабылдау процесіне көніл бөлуді жөн көрдім,
Келесі бір қарастырылған мәселе бұл кәсіпорын жұмысшыларын тиімді басқару,
Сонымен мен өз дипломдық жобамда Сәтбаев қалалық жылумен-сумен жабдықтау
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Қазақстан Республикасының «Еңбек туралы» заңы
Нұрғалиева Қ.О Автореферат «Өнеркәсіп кәсіпорындарындағы
Жакенова Б.Қ., Тәмпішева Қ.Б., Мақсатова Л.М « Менеджмент
Оразалин Қ.Ж. «Кәсіпорын экономикасы» Издательство «LEM»
Родоствец «Бухгалтерлік есеп» 2005ж
Стратегический менеджмент: целевое управление персоналом организаций. Учебное пособие под
Менеджмент. Учебник под редакцией профессора М.М. Максимцова, профессора А.В.
Основы менеджмента. Майкл Мескон, Майкл Альберт, Франклин Хедоури. Москва.
Балашов Ю.К., Коваль А.Г. Мотивация и стимулирование персонала:
Молахметова А.Б. , Өтебаев М. Ө. «Микорэкономика» Издательство «Фолиант»
Әбдікерімова Г.И. «Кәсіпорын экономикасы» Издательство «Экономика»
Основы менеджмента. Майкл Мескон, Майкл Альберт, Франклин
Балашов Ю.К. Мотивация и стимулирование персонала: основы построения системы
«Экокономика промышленного предприятия» под редакци пофессора Волкова О.Н. Издательство
Романенко И.В. «Экокомика предприятия» Издательство «Финансы и статистика» Москва
Зайцев Н.Л. «Экокономика промышленного предприятия» Издательство «ИНФРА – М»
Десслер Г. Управление персоналом. М., 1997.
Егоршин А.П. Управление персоналом. Н.Новгород., 1999.
Маслов Е.В. Управление персоналом предприятия. М., 1998.
Мескон М., Альберт М., Хедоури Ф. Основы менеджмента. М.,
Одегов Ю.Г., Журавлев П.В. Управление персоналом. М., 1997.
Попов С.Г. Управление персоналом. Учебное пособие. М., 2002.
Спивак В.А. Организационное поведение и управление персоналом. СПб., 2000.
Старобинский Э.Е. Как управлять персоналом. М., 1998.
Травин В.В., Дятлов В.А. Основы кадрового менеджмента. М., 1995.
Қосымшалар
2 кесте - СЖСЖК-ның дебиторлық және
Дебиторлық қарыз Кредиторлық қарыз комму-налдық қызмет бойынша Кредиторлық қарыз
Уақыты
Барлығы
ұйымдар
тұрғындар
Коммуналдық қызмет Экплуатациялық шығындар Қоқыс шығару барлығы
2006 164273,6 20231,6 51267,2 73914,1 18860,7 144042,1 846,7
2007 176228,1 16825,5 53947,9 82779,4 22675,3 159402,6 1271,3 12820
2008 188868,3 20156,9 50847,7 90515,7 27348 168711,4 908,8 13859,6
3 кесте - Персональдың орташа тізімі
2006 2007 2008
айлар жұмысшылар басшылар Мамандар Қызметкерлер барлығы жұмыс-шылар басшылар мамандар
I 802 69 50 11 932 792 68 49
II 806 69 50 11 936 782 67 51
III 795 69 49 11 924 768 60 51
IV 806 70 49 12 937 759 60 51
V 797 70 49 12 928 742 58 51
VI 803 70 51 12 936 731 59 51
VII 800 70 50 11 931 726 58 51
VIII 802 70 49 11 932 720 57 52
IX 789 71 50 10 920 715 57 52
X 791 71 50 10 922 711 56 53
XI 804 70 48 11 933 702 56 53
XII 802 70 48 11 931 701 56 53
Барлығы 9597 839 593 133 11162 8849 712 618
Орташа жылдық 800 70 49 11 930 737 59
5 кесте - СЖСЖК персонал құрамының жоспары
СЖСЖК-ның жоспарының орындалуы
2006
2007
2008 Жоспардан ауытқу;
+/-
Көрсеткіштер жоспар нақты жоспар Нақты жоспар нақты
Басшылар 72 70 65 59 69 62 -2 -6
Мамандар 56 49 62 52 60 50 -7 -10
Қызметкерлер 16 11 15 10 15 10 -5 -5
Жұмысшылар 840 800 815 737 815 750 -40 -78
Барлығы 984 930 957 858 959 872 -54 -99
6 кесте - СЖСЖК персонал санының қозғалысы
(жұмысқа қабылдау және босату)
Көрсеткіштер
2006 жыл
2007жыл
2008 жыл Ауытқу, +/-
2007-2006 2008-2007
Жұмысқа қабылдау
186
135
86
-51,0
- 49
Жұмыстан босату 217 212 51 -5,0 -161
Бүкіл кезең ішінде жұмыс істегендер саны
930
858
872
-72
14
7 кесте - СЖСЖК персонал жасының өзгеруі
Жасы бойын-ша топтау
2006
2007
2008
2007-2006 2008-2007
24 жасқа дейін 226 218 220 -8 2
25-29 дейін 204 200 200 -4 -
30-39 дейін 197 182 181 -15 -1
40-49 дейін 153 138 139 -15 1
50-59 дейін 108 89 97 -19 8
59-дан жоғары 42 31 35 -11 4
Барлығы 930 858 872 -72 14
1 адамға есептелінген орташа еңбекақы (мың тенге)
10-кесте
2006 2007 2008
айлар жұмыс- шылар басшы –Лар маман-дар қызмет- керлер барлығы
I 12,9 34,9 19,6 16,4 14,9 18,2 44,8 27,5
II 12,8 34,9 19,6 16,4 14,9 18,5 45,5 26,6
III 13,0 34,8 20,1 16,0 15,0 18,8 50,9 26,6
IV 12,8 34,4 20,1 14,7 14,8 19,0 49,6 26,6
V 13,0 34,4 20,1 14,7 15,0 19,5 51,1 26,6
VI 12,9 34,3 19,3 14,7 14,8 19,8 50,1 26,1
VII 12,9 34,3 19,7 16,1 14,9 19,9 49,2 26,1
VIII 12,9 34,3 20,1 16,1 14,9 20,1 49,7 25,6
IX 13,1 33,9 19,6 17,7 15,1 20,2 49,6 25,8
X 13,1 33,9 19,6 17,6 15,1 20,4 50,4 25,4
XI 17,8 44,7 28,2 19,5 20,4 20,6 50,3 25,4
XII 17,8 44,8 28,2 19,6 20,4 20,7 50,3 25,4
Барлығы 165,0 433,6 254,3 199,2 190,3 235,7 591,5 313,9
Орташа жылдық 13,8 36,1 21,1 16,5 15,9 19,6 49,2
Бір адамға есептелген орташа еңбекақы
12. кесте
Көрсеткіштер Бір адамға есептелінген еңбек ақы
(мың тенге) Ауытқу +/-
2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Басшылар 36,1 49,2 50,8 13,1 1,6
Мамандар 21,1 26,1 27,9 5,0 1,8
Қызыметкерлер 16,5 20,4 22,2 3,9 1,8
Жұмысшылар 13,8 19,6 21,3 5,8 1,7
Орташа еңбек ақы 15,9 22,1 23,8 6,2 1,7
Еңбекақы төлеу қоры
11. кесте
Еңбек ақы төлеу қоры (мың теңге) Ауытқу +/-
Көрсеткіштер 2006 2007 2008 2007-2006 2008-2007
Басшылар 2526,4 2917,8 3168,4 391,4 250,6
Мамандар 1045,0 1346,5 1404,5 301,5 58,0
Қызметкерлер 183,3 205,5 222,4 22,2 16,9
Жұмысшылар 10996,9 14458,8 15975,1 3461,9 1516,3
Барлығы 14751,6 18928,6 20770,4 4177,0 1841,8
ТИІМДІ БАСҚАРУ ЕҢБЕК ӨНІМДІЛІГІНІҢ КЕПІЛІ
10
Директор
ТЖБ
ЭҚБ
ЕжЕБ
ТБ
Заңгер
Тұрғын үй қорының инспекторы
ЖКХ бастығы
КТЦ № 1
Вед
инженер
Абонент-
тік бөлім
ЭЖБ
ӨБ
БМБ
Зав-
хоз
Шаруашылық бөлім
Мех.
цех
Диспетчерлік қызмет
Бас инженер
Электорлық қызмет
Қойма
Директордың өндіріс бойынша орынбасары.
КТЦ №2
КТЦ № 3
КТЦ № 4
КТЦ № 5
№1 Участок
Рудник
№2 Участок
Жатақхана
Аулалық клуб
Көгалдандыру цехы
БПК және ТНП
Транспорт және механизмдер цехы
Уч. ав/тр
Уч. сп/тех
Уч. по рем
Су құбыры және канализация цехы
Шахт. колл
Есқұла
Химлабор
ХФОС және БК
Сатпаев. қ
Столярлық цех
Рудник
Сатпаев.
қ
Жылу торлары цехы
Құрылыс жөндеу цехы
Директордың әлеуметтік сала бойынша орынбасары
1.1
Кәсіпорынның жалпы мақсаты
Маркетинг 1
Өндіріс
Персонал 3
НТП
1.2
1.3
2.1
2.2
3.1
3.2
4.1
4.2
Ұзақ мерзімді мақсаттарды жетілдіру
2. Кәсіпорынның басқару құрылымына баға беру
3. Құрылымдық бөлімшелердің мақсаттарын жетілдіру
4. Таңдап алған мақсатттарды бөлімшелерге енгізу
5. Әр-бір нақты орындаушыға дейін мақсаттарды жеткізу
6. Мақсатты жүзеге асыру
7. Жеткен жетістіктерді бағалау
8. Мақсаттарды коректілеу
Жаңадан қабылданған жұмысшылырды жұмыс барысымен таныстыру
Персоналды оқыту
Персоналдың бейімделуі үшін жұмыстың ұйымдастырылуы
Ұйымдастыру процесінде персоналды орналастыру
Персоналды жұмылдыру
Таңдау процесі
Еңбекті жоспарлау арқылы еңбек өніиілігін арттыру

Ұқсас жұмыстар

Кәсіпорынның тиімділігін арттырудағы ынталандырудың мәні

Басқарудағы ынталандыру және мотивацияның теориялық аспектілері

Ынталандырудың кәсіпорынның тиімділігін арттыру факторы ретіндегі теориялық мәні, мәселелері

Кәсіпорынның тиімділігін арттырудағы ынталандыру

Кәсіпорынның еңбек өнімділігін арттыру жолдары

Кәсіпорында еңбекті ынталандырудың теориялық негіздерін зерттеу және нақты кәсіпорын мысалында талдау

Мотивацияның мазмұнды теориялары

Материалдық емес мотивация

Мотивацияның жасайтын әрекеттері