Жүйенің саяси процестерді басқару күйі
ЖОСПАР:
КІРІСПЕ
I Тарау
1.1. Қазақстанның бәсекелестікке қабілеттілігін арттыруда экономиканың тиімділігін арттыру………….....……....…....5-8
1.2. Экономикадағы саяси жүйенің икемділігін ұлғайту….....….9-13
II Тарау
2.1. Қазақстандағы экономикалық саясаттың кезеңдік сипаты және оның
Қорытынды....................................................................................25
Пайдаланылған әдебиеттер........................................................26
Кіріспе
Қазіргі заманда Қазақстан Республикасы кезекті биік белесті бағындыру
Жалпы алғанда, аталмыш кең ауқымды қамтитын іс-шаралар жүйелі
Ел дамуының бағытын анықтайтын және оған үдемелі қарқын
Біріншіден, Стратегия күллі Қазақстан халқының барлық сұраныстарын қанағаттандырады,
Екіншіден, Стратегия жүйеленген өрлеу жолын орнықтырады. Еліміздің перспективті
Үшіншіден, стратегияны талдағанда, оның құрамында ұлттық идеяның нышандары
Қазақстан Президетті жүктеген тапсырмалары іске асыру барысында ел
Қазақстан Президентінің 2007 жылғы жолдауында атап көрсеткендей, бәсекеге
Бұл жолда Қазақстан мен өңірдің нақты жағдайын ескеріп,
Қазақстанның бәсекелестікке қабілеттілігін арттыруда экономиканың тиімділігін арттыру
Жаһандану үрдісінің күшеюі жағдайында ұлттық экономиканың бірбеткей шикізаттық
Мемлекеттік сектор. Экономиканың мемлекеттік секторында активтерде қайта үлестіру
Осыған орайластырып, ұлттық компанияларды басқарудың мемлекеттік тетіктерін жетілдіру
«ҚазМұнайГаз» Ұлттық мұнай-газ компаниясы» АҚ;
«Қазақтелеком» Ұлттық компаниясы» АҚ;
«Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясы» АҚ;
«Кегок» электр желілерін басқару жөніндегі Ұлттық компаниясы» АҚ;
«Қазпошта» АҚ.
Соңғы мәліметтерге сәйкес оған мемлекет үлесі бар тағы
Мемлекеттің экономикалық өсімін қамтамасыз етуіне оңтайлы жағдай қалыптастыру
«Қазақстанның даму банкі» АҚ;
«Ұлттық инновациялық қор» АҚ;
«Қазақстанның инвестициялық қоры» АҚ;
«Маркетингтік-сараптамалық зерттеулер орталығы» АҚ;
«Қазақстанның инвестициялары мен экспорттық несиелерін сақтандыру мемлекеттік корпорациясы»
«Қазинвест» инвестицияларды қолдаудың Қазақстандық орталығы» АҚ;
«Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ;
«Инжиринг пен технологиялар трансферті орталығы» АҚ.
Есесіне, экспортты қолдаудың агенттігін құру мәселесі қарастырылып жатыр.
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев кезекті Парламент сессиясын ашу
Ғылыми-технологиялық кеңістік. Қазақстанның жоғары саяси басшылығы жаңа технологияларды
Қазақстанның түкпір-түкпірінде индустриалды-инновациялық және өндірістік-технологиялық парктер құрылуда. Мәселен:
Алматыда ұлттық деңгейдегі тұңғыш «Аlatau IT City» технопаркі
Оралда «Алгоритм» машина жасау технопаркі құрылатын болатын, бертінде
Қарағандыда «UniScienTech» инжиниринг пен құрастыру технопаркі құрылды. Технопарк
Курчатовта «Ұлттық-ядролық технологиялар паркі» қалыптасып жатыр;
Атырау облысында «Ұлттық индустриалық мұнай-химия технопаркі» құрылады;
Астанада «Ұлттық биотехнологиялыр орталығы» қызмет жасайтын болады, ол
Жоғарыда көрсетілген құрылымдық-институционалдық шаралар сервистік-технологиялық экономикаға көшу негіздерін
Ғарыш саласын дамытудың ұлттық бағдарламасы аясынды «ҚазСат» және
Осылайша, ұлттық экономиканың дамуы келесі кезеңдерден өтуі тиіс
Жалпы, ұлттық экономикадағы кластерлік саясаттың іске асуы және
Экономикадағы саяси жүйенің икемділігін ұлғайту
Кез-келген қоғамдағы саяси жүйенің тұрақтылығы мен өміршеңдігі оның
Саяси жүйені сыртқы ортамен сабақтастыратын ақпараттық байланыс арнасын
Сыртқы орта болса, кері байланыс кезінде сол саяси
Сонымен бірге саяси жүйенің икемделгештік қасиетінің парапар, оңтайлы
Тұтастай алғанда, саяси жүйенің ақпаратты-талдау функциясы үш күйде
Жүйені саяси процестерге бақылау жасау күйі;
Жүйенің саяси процестерді реттеу күйі;
Жүйенің саяси процестерді басқару күйі.
Саяси процестерге бақылау жасау. Саяси жүйенің осы күйінде
Саяси процестерді реттеу. Саяси ахуалдың күрделене түсуіне немесе
Саяси процестерді басқару. Бұл саяси жүйенің ең жоғарғы
Саяси күштердің кез-келген конфигурациясында саяси жүйе қоғамдағы қарапайым
Әлбетте, саяси ахуалдың нашарлауы саяси жүйенің сыртқы ортамен
Осылайша, дұрыс шешім қабылдау үшін сапалы ақпараттың болуы
Саяси саладағы реформалар неғұрлым жүйелі, тиімді және тұрлаулы
Сонымен бірге, ел Үкіметінің демократиялық реформаларды тереңдету жөніндегі
Тұтастай алғанда, Қазақстанда саяси жүйенің икемділігін арттыру келесі
Мемлекеттік басқару жүйесі. Мемлекеттік басқару жүйесінің әрбір деңгейінің
Жергілікті өзін-өзі басқару жайлы сөз қозғасақ, мұнда, ең
Әкімшілік реформалар барысы. Қазақстан мемлекеттік егемендігін жариялағалы ьмемлекеттік
Біріншіден, мемлекеттік аппараттың көлемін оңтайландырумен бірге оның тиімділігін
Екіншіден, мемлекеттік қызметкерлердің жауапкершілігін арттырумен қатар олардың әлеуметтік
Жалпы алғанда, әкімшілік реформалардың жаңа кезеңі төмендегідей бағыттарда
Мемлекеттік қызмет институтын одан әрі жетілдіру. Қазақстан Республикасы
Сыбайлас жемқорлықпен күресті жүйелендіру. ҚР мемлекеттік қызмет істері
Мемлекеттік аппараттың құрылымын оңтайландыру. Ел үкіметі толықтай стратегиялық
Басқарудың, үйлестірудің және бақылаудың тиімді тетіктерін енгізу. Мемлекеттік
Азаматтық қоғам институттарын дамыту. Азаматтық қоғам институттарын
Осылайша, жүйелі реформалардың саяси бағдары биліктің тиімділігі мен
Экономикалық өрлеудің қарқыны жөнінен ТМД мемлекеттері және Шығыс
Қазақстандағы экономикалық саясаттың кезеңдік сипаты және оның шағын
Экономиканың даму барысындағы әр түрлі пікірталасты, мәселелерді шешу
Экономикалық саясат теориясының мақсаты - нақты қалыптасқан жағдайларды
Экономикалық саясаттың базалық теориясын алғаш рет 50-жылдардың басында
Осы жерден түсінік бере кетсек, экономика теориясында айрықша
Нормативті теорияда тұжырымдар фактілермен расталады. Сонымен қатар, кеңес
Жоғарыда айтып кеткеніміздей, Я. Тинбергеннің концепциясына оралар болсақ,
Үкіметтік орындар өздерінің экономикалық саясатын қалыптастыруда мақсат қоюы
Үкіметтік орындар мақсаттарының орындалуы кезінде саяси құралдарды пайдалануды
Саяси әрекеттердің ең қолайлы жүргізілуі үшін экономикалық үлгіні
Кеңінен танылған макроэкономикалық жиынтықтың мақсатты көрсеткіштері түгелдей жұмысбастылықты
Экономикалық саясат мәселесін шешу жолында Роберт Мандел де
Әрбір құрал белгілі бір мақсатты көрсеткішке жазылуы мүмкін,
Әрі қарай, теорияға қатысты мәселеге егер құралдар мақсаттан
Осындай шынайы мәселелермен кездескен саясаткерлерге қиын соғатын сәт-ол
Сондай-ақ үкіметтік орындар белгілі жағдайлармен де кездесіп отырады,
Экономикалық саясат теориясын дамытуға 70-жылдардың орта шенінде Роберт
Экономикалық саясатты дамытуда келіспейтін тағы бір әрекет: инфляцияға
Үкіметтік орындардың тәжірибе жөніндегі іс-қимылын зерттейтін экономикалық саясаттың
Саясаттық бизнес-цикл, яғни билік басындағы әкімшілік экспансионистік саясатты
Коалициялық үкімет үнемділікке байланысты бағытталған түрлі әрекеттерге баруы
Сонымен экономикалық саясаттың осы екі теориясының ара жігін
Экономикалық саясат мемлекеттік сектор арқылы жасалып, олардың билігінде
Экономикалық саясат теориясының орындалуы кезінде, жоғары билік, Яғни
Осындай әрекеттерді басшылыққа ала отырып, Қазақстан Республикасында да
Құжаттағы мақсатты көрсеткіштер 7 бөлімге бөліп нақтыланған:
Тәуелсіз Қазақстанды мемлекет ретінде дамыту.
Ұлттық қауіпсіздік. Аумақтық тұтастықты толық сақтай келе, Ішкі
Шетел инвестициялары мен ішкі жинақталымдардың деңгейі жоғары ашық
Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл-ауқаты. Қазақстан халқының
Энергетикалық ресурстар. Мұнай-газ өндіруді және экспорттауды сондай-ақ қалыпты
Инфрақұрылым, әсіресе көлік пен байланыс. Бұл секторлар арқылы
Кәсіби мемлекет. Стратегиялық жоспарлау әдістерін меңгерген қабілетті кадрлар
Сонымен қатар, «Қазақстан-2030» ұзақ мерзімді стратегиялық мақсаттардың маңызды
Мықты әлеуметтік саясат.
Қатаң фискальдық саясат және монетарлық шектеу.
Бағаны либерализациялау.
Жеке меншік институттарын дамыту.
Жекешелендіруді аяқтау.
Шетел инвестицияларын сақтау.
«Қазақстан және оның диверсификациялық өндірісі «Индустриалдық-технологиялық стратегиясын қалыптастыру.
Берілген талдаудағы мақсатты көрсеткіштер экономикалық саясаттың дұрыс қалыптасуына
Экономикалық өсім
Инфляцияның түсімі
Толықжұмысбастылық.
Бұл мақсаттардың құралына мыналарды жатқызған: салықтық, бюджеттік, инвестициялық,
Қазақстан КСРО-ның басқа елдері секілді, өзінің экономикалық реформасын
Қазақстанда қалыптасқан экономикалық реформалардың дамуы бірнеше кезеңдерге бөлініп,
1991-1995 жылдар (1-кезең) Тәуелсіздік алған еліміздің экономикасын қалыптастыру,
Жоспарлы-орталықтандырылған жүйенің ыдырауы-әлі қалыптаспаған нарықтық қатынастардағы экономиканың реттелуін
Осындай мәселелерді шешудің жолы мынадан табылды: 1993 жылы
1993 жылдың аяғында шарықтаған инфлияцияны ауыздықтауға байланысты ақша-несие
Экономиканы және қаржылық секторды дамытуда позитивті пайыздық ставканы
Осындай әрекеттердің нәтижесінде инфляция деңгейі 1994 жылдың желтоқсан
Бұл кезеңдік сипаттағы экономикалық саясатқа нақты тоқталар болсақ,
Қазақстандағы 1991 ашық инфляцияның 1992-1994 жылдарда гиперинфляцияға өтуін
Қазақстан республикасында мемлекет иелігінен алу мен жекешелендіру процестері
Олар:
1. 1992 жылғы 22 маусымда қабылдаған бірінші бағдарлама-1991-1992
2. Екінші бағдарлама - Қазақстан Республикасында мемілекет иелігінен
Жекешелендіруге жататын объектілер жұмыс жасайтын адамдар санына қарай
Сауда коммуналдық, шаруашылық, тұрмыстық және сервистік қызмет көрсету
Орташа кәсіпорындарды жаппай жекешелендіру;
Ірі және бірегей мүліктік кешендерді жеке жобалар бойынша
Мемлекеттік меншікті жекешелендіру үш негізгі формада қалыптасты:
Шағын кәсіпорындарды сату.
Орташа кәсіпорындарды купон бойынша жекешелендіру.
Инвесторларға бақылау пакеттерінің акцияларын сату.
1991-1992 жылдары бюджетке жекешелендіруден 4144 млн. сомадан түсім
Жекешелендіру саясатының нәтижелі орындалуына байланысты Қазақстан кәсіпорындарын шетелдік
Біріншіден, кәсіпорындарға қомақты ақша қаражатының түсуін қамтамасыз етеді,
Екіншіден, біздің елде әлі дамымай тұрған менеджмент тәжірибесін
Бағдарламаға сәйкес дербес жекешелендіруге қосылған 5000 мың жұмысшылар
Осындай қалыптастырылулардан кейін еліміздің экономикадағы ілгерілеу мәселесін шешуге
Жеке жобаға байланысты жекешелендірілген 220 кәсіпорындар мен мұнай
Осы кезеңдегі Үкімет реформасы мына мақсаттарды жүзеге асыруға
тиімді жұмыс істей алатын жеке меншік иесін табу;
бәсекелі рыноктың қалыптасуына жағдай жасау;
өндірісті нақты тұтынушыға бағыттай білу,
нарықтық қатынастардағы экономиканың жүзеге асуын қамтамасыз ететіндей қаржы-несие
Экономикалық процестерді жеделдетуші шағын кәсіпкерлік екенін естен шығармасақ,
Қазақстанда 1992-1993 жылдары шағын бизнестің дамуы қалыптаса бастап,
Қорытынды
Осыдан 10жыл бұрын – 1997 жылы Қазақстан Президентінің
Біз қателескен жоқпыз. Күн тәрібіне еліміз дамуының ой
Әлемдік шаруашылықтың рыногында бізді күтіп тұрған ешкім жоқ,
Пайдаланылған әдебиеттер
Кузьминов Я.И., Набиуллина Э.С., Радаев В.В., Отчуждение труда:
Ядов В.А. мотивация труда: проблемы и пути развития
Эльстер Ю. Социальные нормы и экономическая теория //
Булгаков С.Н. Народное хозяйство и религиозная личность/Булгаков С.Н.
Смит А. Теория нравственных чвуств, или опыт исследования
Менгер К. Исследования о методах социальных наук
Маршалл А. Принципы экономической науки. Т.1. Москва. Прогресс-Универс,
Бем-Баверк Е. Основы теории ценности хозяйственных благ. С.361.
Радаев В.В. Два корня российского предпринимательства: фрагменты истории
Радаев В.В. Хозяйственная мотивация в условиях монополизма советского
http//www.Экономика.ru.
Назарбаев Н. Заманның сыншысы да, тарихшысы да
Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан халқына Жолдауы» // Егемен Қазақстан 2007
Қазақстан тарихы очерктер. Республикалық «Дәуір» газет журнал баспасы.
Қазастан 2030 стратегиялық бағдарламасы «Ата Мұра»
24
Қазақстандағы экономикалық саясаттың кезеңдік сипаты және оның шағын бизнеске әсері
Экономикалық жүйенің дамуы үшін қажетті алғы шарттар мен жағдайлар
ҚР аймақтардың экономикалық қауіпсіздік жағдайын талдау
Әлеуметтік-мәдени үрдістердегі Қазақстандағы ақпараттық процестерді басқару мәселелері
Экономикалық жүйенің дамуы үшін қажетті алғы шарттар мен жағдайлар туралы мәлімет
Әлеуметтік жоспарлау және жобалау негіздері
Қоршаған ортаның мониторингі. Қоршаған ортаның жағдайын бақылау үшін экологиялық мониторингті ұйымдастырудың негізгі жолдары
Негізгі экономикалық мәселелер
Экономикалық қауіпсіздік
Ақпараттық қауіпсіздікке қауіптер