Банктің инвестициялық портфелін басқаруды жетілдіру
Мазмұны
Кіріспе 4
1 Қаржылық инвестиция портфелінің қалыптасу теориялары 6
1.1 Қаржылық инвестициялар портфелінің қалыптасуы және құрылу қағидалары мен
1.2 Бағалы қағаздар портфелін басқару: мақсаттары мен міндеттері 10
1.3 Инвестициялық портфельдің табыстылығы мен тәуекелділігі 18
2 Бағалы қағаздар және олардың табыстылығы мен тәуекелділігін талдау
2.1 Кәсіпорынның инвестициялық портфелінің табыстылығын бағалау 20
2.2 Облигациялардың табыстылығын талдау 27
2.3 «Қазпочта» АҚ-ның инвестициялық портфелі және акцияларды шығару проспектісін
3 Қазақстан Республикасының қаржылық инвестициялар табыстылығын басқаруды жетілдіру 43
3.1 Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымын дамыту 43
3,2 Банктің инвестициялық портфелін басқаруды жетілдіру 45
Қорытынды 49
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 51
Қосымша №1 53
Қосымша №2 54
Қысқартылған сөздер тізімі
ҚР – Қазақстан Республикасы;
АҚШ –Америка Құрама Штаты;
АҚ – Акционерлік қоғам;
ААҚ – Ашық акционерлік қоғам;
ЖШС – Жауапкершілігі шектеулі серіктестік;
БҚР – Бағалы қағаздар рыногы;
IPO – бірінші акцияларды орналастыру.
Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі: Қазақстан Республикасында қалыптасып келе жатқан бағалы
Бағалы қағаздар нарығы қаржылық жүйенің ажырамас бөлігі. Акционерлік капиталды
Қаржылық инвестициялау дегеніміз – ақша қаражаттарын, акция, облигация және
Инвестициялық протфель – инвестициялық обьектілерге, анықталған инвестициялық стратегияға сәйкес
Қазақстанның бағалы қағаздар рыногының негізгі институты болып оның техникалық
Курстық жұмыстың тақырыбы: «Қаржылық инвестициялардың табыстылығы мен тәуекелі».
Курстық жұмыстың мақсаты: Қазақстан Республикасындағы қаржылық инвестициялардың табыстылығы мен
Курстық жұмыстың мақсатына сәйкес келесідей міндеттер көрсетіледі:
Қаржылық инвестициялар портфелінің қалыптасуын сипаттау;
Бағалы қағаздарға инвестициялар, олардың табыстылығы мен тәуекелдерін талдау;
Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар мен инвестициялық портфельді басқаруды жетілдіру.
Курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен
Бірінші бөлімде, бағалы қағаздар және иинвестициялар портфельдерінің табыстылығы мен
Екінші бөлімде, кәсіпорындағы инвестициялық портфелінің табыстылығы талданған.
Үшінші бөлімде, бағалы қағаздар нарығының дамуы сипатталған.
Бүгінгі бағалы қағаздар нарығы тиімді инфрақұрылыммен экономикалық қарым-қатынастағы
Айтылған мәселелердің барлығы мемлекетіміздің экономикалық дамуының бүгінгі кездегі сатысында
Курстық жұмысты жазу барысында ҚР «Инвестициялар туралы» Қазақстан Республикасының
1 Қаржылық инвестиция портфелінің қалыптасу теориялары
1.1 Қаржылық инвестициялар портфелінің қалыптасуы және құрылу қағидалары мен
Бағалы қағаздар нарығы қаржылық жүйенің ажырамас бөлігі. Акционерлік капиталды
Кәсіпорынның акцияларын шығару және сату, сонымен бірге бағалы қағаздар
Бірінші реттегі шығарылған акциялардан алынған қаражаттар жарғылық капиталдың қалыптасуына
Қосымша шығарылған акциялар мен артықшылықты акцияларды сатудан алынған қаражаттар
Корпоративтік облигацияларды сатудан алынған қаражаттар өндірістік қызметті қаржыландыру мен
Қосымша табыс көзі мемлекеттік бағалы қағаздар болып табылады.
Инвестициялық белсенділікті жоғары деңгейге көтеру бағалы қағаздар нарығының даму
Біздің экономикаға қаржылық инвестициялаудың ішкі көздерінің әлеуеті жеткілікті дәрежеде
Инвестициялық үдерістің бұл кезеңі – бағалы қағаздар портфелін қалыптастыру
Қаржылық инвестициялау дегеніміз – ақша қаражаттарын, акция, облигация және
Инвестициялық протфель – инвестициялық обьектілерге, анықталған инвестициялық стратегияға сәйкес
Таңдалған инвестициялық саясаттың бағытталуына және инвестициялық қызметті жүзеге асыруды
капитал өсімінің максимизациясы;
табыс өсімінің максимизациясы;
инвестициялық тәуекелдердің минимизациясы;
инвестициялық портфельдің талап етілетін өтімділігін қамтамасыз ету.
Инвестициялық портфельдің құрылуының берілген мақсаттары маңызды дәрежеде баламалы болып
Инвестициялық портфельдің құрамындағы обьектілердің, инвестициялау мақсаттарының, басқа факторлардың айырмашылығы
Инвестициялық портфельдің инвестициялау обьектілері жіктелуінің ең алдымен инвестициялық қызметтің
Бұл инвестициялық обьектілердің түрлерімен және оларды басқару әдістерімен сипатталатын
Инвестициялаудың басымды бағыттарына тәуелді келесілерді бөлуге болады.
өсу портфелі;
табыс портфелі;
консервативті портфель.
Өсу портфелі курстық құны өсетін компаниялардың акцияларын сатып алудын
агрессивті өсу портфелі – капиталдың максималды өсіміне бағытталған. Оның
консервативті өсім портфелі берілген топтың ішіндегі төмен тәуекелді портфель
орта өсім портфелі – сенімді бағалы қағаздармен қатар тәуекелді
Табыс портфелі жоғары ағымдағы табысты алуға пайыздық және дивидендтік
тұрақты табыс портфелі – жоғары сенімді бағалы қағаздардан тұрады
табысты қағаздар портфелі – тәуекелдің орташа деңгейінде жоғары табыс
Инвестициялау мақсаттарының сәйкес келу дәрежесі бойынша балансталған және балансталмаған
Балансталмаған портфель оның құрылуы кезінде қойылған мақсаттарға сәйкес келмейтін
Инвестициялық портфельдің құрамындағы обьектілерді іріктеу инвесторлардың қалауына сәйкес жүзеге
Инвестициялық портфельдің құрылу негізіне салынған негізгі қағидалар:
инвестициялық портфельдің құрылуы жасалған және қабылданған инвестициялық саясаттың сәйкес
кәсіпорынның өтімділігін және тұрақтылығын ұстап түру мақсатында инвестициялық портфельдің
кәсіпорын қаражаттарының және қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін табыстылықтың,
инвестициялық портфельді әртараптандыру, оның құрамына әр түрлі инвестициялық обьектілерді,
инвестициялық портфельдің басқарылуын қамтамасыз ету, ол инвестициялардың негізгі сипаттамаларын
Инвестициялық портфельдің құрылуы инвестициялық саясаттың, инвестициялық климаттың және нарық
Инвестициялық портфельдің құрылуының бастапқы нүктесі баланстың пайдалылығы мен
Инвестициялық портфельдің құрылуының маңызды кезеңі оңтайлы портфельдің құрылуы мен
1.2 Бағалы қағаздар портфелін басқару: мақсаттары мен міндеттері
Бағалы қағаздар нарығында сүйенетін негізгі принцип « Барлық жұмыртқаны
Инвестициялау тәуекелі (жүйелік емес) болашақта бағаларды болжау мүмкін еместігіне
Сондықтан да тәжірибелі инвестор бағалы қағаздың бір түрін ғана
Осыған сүйене отырып, институционалды инвестор ұжымдық инвесторлар ретінде ақша
Инвестициялауды жүзеге асыруда қорлар белгілі бір мақсатты бағдарға сүйенеді,
Инвестициялық стратегия – бұ негізгі мақсатты бағытқа сүйене отырып,
Кесте 1 - Инвесторлар типі және оларды инвестициялау мақсаты
Инвестор типі Инвестициялау мақсаты
Консервативті Салымдар қауіпсіздігі
Бірыңғай агрессияшыл Салымдар қауіпсіздігі + табыстылық
Агрессияшыл Табыстылық + салымдардың өсуі
Тәжірибелі Табыстылық + салымдардың өсуі + өтіміділік
Алғыр (айлақор) Максималды табыстылық
Қорлар ұжымдық инвесторлар ретінде шыққандықтан, олардың мақсатты бағыттары көп
Сонымен өзінің инвестициялық стратегиясын жүзеге асыруда қорлар әр түрлі
Сондықтан барлық стратегияларды үш негізгі түрге бөлуге болады:
Кесте 2 - Инвестициялық стратегияның түрлері
Инвестициялық стратегия Сипаттама
Өсу портфелі Салынған капиталды тез өсімін беретін құралдарға
Табыс портфелі Акционерлерге жоғары ағымдағы табысты қамтамасыз ету
Табыс және өсу портфелі Бір уақытта дивидендтер және капитал
Жүргізілетін стратегияның сипатына сәйкес барлық қорларды келесідей категорияларға шартты
Бірінші категорияға мемлекеттің бағалы қағаздарын сатып алушы қорлар жатқызылады.
Екінші категорияға ұзақ мерзімді инвестициялауды жүзеге асырушы қорларды жатқызамыз.
Үшінші топқа өзінің активтерін максималды түрде, тәуекелді азайту мақсатымен
Төртінші топқа өте қысқа мерзімге инвестициялаумен, тіпті бір күндік
Бесінші топқа нақты анықталған өсу стратегиясы бар қорлар кіреді.
Алтыншы топқа тек бір ғана салаға маманданған қорлар кіреді.
Инвестициялық стратегия өзінің портфелінің ғаламдық сипатын анықтап қана қоймай:
Мысалы, Pensylvania Portfolio инвестициялық қоры өзінің инвестициялық стратегиясын келесідей
Инвестициялық стратегия – табыс стратегиясы. Инвестициялық саясаттың мақсаты –
Managed Growth Fund инвестициялық қоры өзінің стратегиясын өсу стратегиясы
Бір қор бірнеше портфельді басқара алатын жағдайда болуы мүмкін.
Осы инвестициялық стратегиялардан басқа тағы бір маңызды стратегия бар.
Қор басқа қаражаттарды ғылыми идеялар мен ойлап табуларға немесе
Инвестициялық стратегияны өңдеп, яғни қордың дамуының жаһандық бағыттарын белгілей
Қорлардың мақсаттары барлығына бірдей – максималды табыс алу. Алайды,
Қор мақсатына қойылған міндеттерді орындау арқылы көз жеткізуіне болады.
Бағалы қағаздар портфелін басқару түсінігіне байланысты бағалы қағаздардың әр
Портфельді басқару портфельдің жақсы сапасын қамтамасыз ету үшін және
Егер несие бойынша пайыздық мөлшерлеменің төмендеуі болжанған болса, онда
Портфельді басқару үдерісінің келесідей негізгі құрамдас бөліктерін бөліп көрсетуге
инвестициялау мақсаты, инвесторлар қалауы, яғни инвестициялық стратегияның детерминанттары;
бағалы қағаздардың әр түрлі түрлерінің табыстылық деңгейі туралы болжау;
таңдалған қаражатарды тиімді үйлестіруді құрау үшін инвестицялау мақсаттарын интеграциялау;
портфельдің құрамдас бөлігінде өзгерсітер туғызуы мүмкін факторларды талдау және
портфель қызметін бағалау, яғни тәуекелге қатысты портфельдегі табысты бағалау.
Сонымен бірге басқару үдерісінің барлық құрамдас бөліктері бір-бірімен тығыз
Бағалы қағаздар портфелін басқарудың екі негізгі әдістері бар: активтік
Әрқайсысын жеке-жеке қарастырып өтейік.
Активтік басқару қордың инвестициялық стратгиясын жүзеге асыруда маңызды құрал
инвестициялық стратегия негізінде портфельді құрау үшін тиімді бағалы қағаздарды
қаржылық құралдары сату және сатып алу мерзімін анықтау.
Активтік басқарудағы негізіг міндет инвестицияланған қаражаттаран түсуі мүмкін табыс
«Активтік басқарушылар» кез келген портфельді қолға ұстау уақытша іс
Белсенді тактика бір жағынан анағұрлым тиімді бағалы қағаздарды сатып
Мұндай тактикаға қаржы нарығы арқылы бағалы қағаздарды ротациялау, тұрақты
Активтік бсқарудың төрт негізіг нысаны бар:
Ең қарапайым – бұл «таза табыс» деп аталатын жиынтық,
Келесі форма «алмастырушы» деп аталады. Берілген жағдайда екеуі ұқсас,
«Сваопингтің» анағұрлым қиын формасы «сектор-своп» деп аталады, экономиканың әр
«Свопингтің» төртінші формасы есеп мөлшерлемесін алдын ала болжауға негізділген
Кейінгі уақытта тиімді свопингтің таңдау бойынша компьютерлік бағдарлама кең
Компьютер болашақтағы есеп мөлшерлемелерінің портфельдерге әсерін анықтайды, енгізілетін мәліметтер
Пассивтік басқару уақытты есепке алуда немесе бағалы қағаздарды таңдауды
Пассивтік басқаруда маңызды элемент индекстік қор деп аталады. Ол
Бағалы қағаздар портфелін пассивтік басқару индекстік қорларды құрумен ғана
1.3 Инвестициялық портфельдің табыстылығы мен тәуекелділігі
Инвестициялық порфельді құра отырып, оның тәуекелі мен табыстылығын бағалау
n кезеңінің соңында N көлеміндегі бағалы қағаздардан тұратын портфельдің
Rn = Di ( ri .
мұнда: Di - портфельдің құрылуы сәтіндегі оның құрамындағы бағалы
ri – i- бағалы қағаздың күтілетін (немесе нақты) табыстылығы;
N - портфельдегі бағалы қағаздардың саны.
Портфельдің тәуекелі портфельдің нақты табыстылығының күтілетін табыстылықтан орташа квадратты
(n = j ( COVj
мұнда: (n - портфельдің орташа квадраттық ауытқуы;
Di Dj - порфельдің бастапқы құнындағы i және
COVj – i және j-активтердің күтілетін табыстылығының ковариациясы (өзара
Күтілетін табыстылықтардың ковариациясы келесі фомуламен есептеледі:
COVij = Corij ( (i ( (j
мұнда: Corij - активтердің күтілетін табыстылығы арасындағы корреляция коэффициенті;
(I , (j - i және j-активтер табыстылығының
Инвестициялық портфельдің тәуекелін бағалау оның құрамына тәуелсіз активті енгізу
(тәуеклсіз ( Dn ( (n
мұнда: (тәуеклсіз - портфельдің құрамына тәуекелсіз активті енгізу
Dn - бұрынғы портфельдің құрылатын портфельдегі үлесі;
(n – бұрынғы портфельдің тәуекелі.
Келтірілген формула портфельге тәуекелсіз активті енгізуде портыельдің жиынтық тәуекелін
Неғұрлым инвестор жобаның тәуекелін жоғары бағаласа, соғұрлым ол оның
Әдістердің екі тобы бар – агрессивті және фактор бойынша
Дисконт нормасын есептеу үшін бета-коэффициентінің әдісін капиталдық активтерді бағалау
R = R( + ( ( Rm- R(),
мұнда: R - инвестордың талап етілген табыс мөлшерлемесі (өзінің
R( - табыстың тәуекелсіз мөлшерлемесі;
( - бета коэффициенті;
Rm - нарықтың жалпы табыстылығы (бағалы қағаздардың ортақ нарықтық
2 Бағалы қағаздар және олардың табыстылығы мен тәуекелділігін талдау
2.1 Кәсіпорынның инвестициялық портфелінің табыстылығын бағалау
Бағалы қағаздар портфелін басқарудағы тиімділікті бағалау, өткен жылғы инвестициялық
Портфельді басқарудың тиімділігін бағалау 4 жылда немесе одан көп
Егер, клиент қарастырылған кезеңдерде портфельге ақша қаражаттарын салмаса, не
ap,t=S – Р / Р,
мұнда, ap,t – қарастырылған кезеңдегі t портфель құны;
S – кезең соңындағы портфель құны;
Р – кезең басындағы портфель құны.
Портфельге кіретін бағалы қағаздардың ( нарықтық құны) құны
P = Σ PjNj ,
мұнда, Pj – бір бағалы қағаз түрінің j құны
Nj – портфельде орналасқан бағалы қағаздар түрлерінің саны;
J – портфельде орналасқан түрлі бағалы қағаздар саны.
Мысалы: 3 түрлі акциядан құралған портфель берілген.
Кесте 3 - Портфельдің табыстылығын анықтау
Акция типі Акция саны Акцияның құны, теңге
Кезең басында Кезең
1 120 9 000 9 200
2 200 8 000 10 150
3 150 18 0000 20 300
Шешуі: P = 9 000 · 120 + 8
S = 9 200 · 120 + 10 150
at,p= 6 179 000 – 5 595 000 /
Қарастырылған зерттеу кезеңі аралығында портфельге салынатын немесе алынатын ақшалар
Табыстылықтың ішкі ставкасы кезеңінде 1 теңдікте тұрады, себебі, кезең
P+Σpl /(1+qB)l=S/(1+qB)L,
мұнда, qB – табыстылықтың ішкі ставкасы.
Барлық кезеңдерде бойынша табыстылықтың ішкі ставкасы мына формула
at,p =(1+qB)L – 1 .
Уақытпен өлшенген табыстылық, зерттелетін кезеңдегі әрбір уақыт бөліктеріндегі табыстылықта
al=Sl - Pl/ Pl ,
мұнда, al – уақыт бөліктеріндегі табыстылық;
Pl – уақыт бөліктерінің басында портфельге салынған немесе
Sl - уақыт бөліктерінің соңында портфельге салынған немесе
Уақытпен өлшенген табыстылық кезең бойынша мына формуламен анықталады:
1 + at,p = П (1+ al ).
Жыл бойғы портфельдің табыстылығын аналитакалық формуламен анықталады:
1+ і = П (1+ ар,к),
мұнда, к – зерттелетін кезең нөмірі;
К – жыл бойындағы кезеңдер саны.
Портфельді басқарудың сапалығын бағалау үшін ,оның мінездемесін эталонды портфель
Көптеген тиімді портфельдер минимальды тәуекел нүктесінде емес тиімді шекарада
Қазақстан Республикасының нарыққа ену процесі кәсіпорындардың атқарымының өзгеруімен жарияланды.
Сонымен қатар, ҚР-ның экономикасында көптеген мемлекеттік кәсіпорындарда өз жұмыстарын
Қазіргі кезде, кооперативтік, акционерлік және аралас кәсіпорындардың, мемлекеттік кәсіпорындардың
Сонымен бірге, ол нарықта қатысушылар туралы ақпаратты болуы керек,
Кәсіпорынның инвестициялық портфелін бағалау.
Қаржы менеджментінде тәуекелдік және табыс әлбетте екі өзара әрекеттес
Мемлекеттік құнды қағаздардың тәуекелділігі өте үлкен емес, өйткені оның
Алынған құнды қағаздардың табысы екі элементтен құралады: құнды қағаздардың
Құнды қағаздың бастапқы құнына пайызбен есептелінген табыс – құнды
Д = [1+(16,7-15,0)]\15=18% жетеді.
Қаржы менеджері өз жұмысында тәуекелділікті есепке алуы керек. Бұл
Бірінші жағдайда болжаланылған тәуекелдік қаралады, сондықтан оның сандық өлшемі
Құнды қағаздардың тәуекелдігі, әлбетте кеңістікте қаралады. Бірақ та ұзақ
Сондықтан,бұл құнды қағазға тәуекелдік уақыт өткен сайын арта түседі.
Осыған байланысты кәсіпорын және оның қаржы менеджері әртүрлі құнды
Сонымен бірге, барлық инвестициялық портфель тәуекелдікте болатындығында білген жөн,
Инвестициялық портфелді тиімді пайдалану үшін кәсіпорынның қаржы менеджері келесі
Құнды қағаздарға салымның табысы қаражатты активтер типтеріне дұрыс бөлуге,
Белгілі құнды қағаздарға салым тәуекелдігі – пайданың күткен
Пайда өткен кезең бойынша құнды қағаздар пайдасының серпіні туралы
Жалпы табыс және портфель тәуекелдігі оның құрылымының өзгеру
Инвестициялық портфельді қалыптстыруда қолданылатын барлық бағалау, мүмкінді сипатта болады.
Кәсіпорынның инвестициялық портфелін қалыптастыру келесі үш кезеңге бөлінеді:
Оны қалыптастыру мақсатын анықтау;
Компанияларды ,кәсіпорынды, банкті, үкіметті, кімнің құнды қағаздарын алу керектігін
Инвестициялық портфельдің есебі жүргізуші коммерциялық банкті таңдау.
Кәсіпорының қаржы менеджелері инвестициялық портфельді басқарғанда портфель тоериясын қолданады.
Тәуекелдік және табысқа қарай портфель келесі түрлерге бөлінеді:
Агрессивті;
Нарықтық;
Консервативті.
Қазіргі кезде портфель жоғарғы қор нарығында көп таратылуда –
Халықаралық практикада арнайы рейтингтік агенттік нарық айналымындағы бағалы қағаздардың
Құнды қағаздар портфелін қалыптастыру келесі кезең арқылы жүргізіледі:
Оптималды портфель типін таңдау;
Қолайлы портфель тәуекелдігі және табыстың үйлестірілуін бағалау;
Алғашқы портфель құрамын анықтау;
Алдағы уақытта портфельді басқару тәсілін таңдау.
Ойластырған инвестиция объектісінің қаржысын талдау барлық кезеңдегі инвестициялық процестің
Бірінші жағдай. Мысал: Егер, бірнеше нарықтық активтер берілсін. Активтер
А = {а1,а2 .....ап}.
Көптеген барлық жағдайларды S деп, ал басқа оның
S = {s1,s2 .....sr,...}.
Әрбір жағдайға ықтималдылықты қосайық, оң сан р(s):
Σ P(s)=1.
Бұдан біз бір жағдай үшін бөлек ықтималдылықты анықтайық:
Р(А) Σ р(s).
Сонымен, 3 активтерден және 3 конъюктуралық жағдайдан құралған
rn = Rn (s).
Кесте 4
Жағдай ,s Ықтималдылық,
p(s) Актив
a1,R1,% Актив табыстылығы
a2,R2,% Актив табыстылығы
a3,R3,%
Орташа,s1
Нашар,s3
Әрбір актив үшін күтілетін табыстылықты анықтайық:
М(r) =Σ R(s)P(s),
Осыдан: М(r1) =19,5 %;
М(r2) = 11,5%;
М(r3) = 5%.
Әрбір актив үшін дисперсия табыстылығын анықтайық:
D(r) = M (r - M(r))2.
Осыдан: D(r1) = 151,25;
D(r2) = 100,25;
D(r3) = 75,00.
Есептелген дисперсия параметрлерінен орташа квадраттық ауытқуды анықтайық:
σ = √D(r).
σ1= 12,298;
Алынған нәтижелерді кестеге орналастыру ыңғайырақ болады.
Кесте 5
R1
М(r) 19,5
D(r) 151,25
σ 12,298
Бұл мысалда, табыстылығы жоғары активтің тәуекел деңгейі жоғары
Екінші жағдай. Мысал: инвестор нарығындағы активтер шектеулі болсын. Яғни
Енді, әрбір варианттарды қарастырып кетейік.
Портфель толығымен а2 активтеріне тұрады.
S1 үшін : R1 (S1) = 2*10 000( 1+0,2)
S2 үшін : R2 (S2) = 2*10 000(1+ 0,1)
S3 үшін : R3 (S3) = 2*10 000(1-0,15) =
Берілген портфельдің орташа табыстылық деңгейі :
Е(R) = 0,2*0,4+0,1*0,5+0,15*0,1= 0,145немесе 14,5%.
Дисперсия:
D(R)= (20-14,5)2 0,4 +(10-14,5)2 0,5+( -15-14,5)20,1=109,25.
Орташа квадраттық ауытқу:
σr = 10,4522.
Портфель толығымен а3 активтеріне тұрады.
S1 үшін : R2 (S1) = 2*10 000( 1-0,05)
S2 үшін : R2 (S2) = 2*10 000(1+ 0,1)
S3 үшін : R2 (S3) = 2*10 000(1+0,2) =
Берілген портфельдің орташа табыстылық деңгейі :
Е(R) = -0,05*0,4+0,1*0,5+0,2*0,1=0,05 немесе 5%.
Дисперсия:
D(R)= (-5-5)2 0,4+ (10-5)2 0,5 + (20-5)2 0,1=75.
Орташа квадраттық ауытқу:
σr = 8,6603.
Портфель а2 және а3 активтерінен тұрсын:
S1 үшін : R3 (S1) = 10 000( 1+0,2)
S2 үшін : R3 (S2) = 10 000(1+ 0,1)
S3 үшін : R3 (S3) = 10 000(1-0,15) +10
Берілген портфельдің орташа табыстылық деңгейі :
Е(R) = 7,5*0,4+10*0,5+2,5*0,1=8,25%.
Дисперсия:
D(R)= (7,5-8,25)2 0,4+ (10-8,25)2 0,5 + (2,5-8,25)2 0,1=5,0626.
Орташа квадраттық ауытқу:
σr = 2,2500.
Кесте 6
Портфель варианты
1(а2 активтері)
2 (а2 активтері)
3 (а2 және а3 активтері)
Яғни, біз үшінші мүмкіншілік арқылы аралас потфельдің табыстылығының артықшылығын
2.2 Облигациялардың табыстылығын талдау
Бағалы қағаздар – иесіне табыс әкелетін, оның кәсіпорын (фирма)
Үлкен корпорацияға (Самұрық-Қазына) 400 – 500 млрд тенге
Шақырылатын облигациялар болады. Егер облигация 15жылдық болса, онда 10
Облигациялар типологиясы (ара қатынасты көрсететін жіктеу)
Қазақстан Үкіметінің сырттан алынған қарызы үшін 4-рет халықаралық
«Халықтық IPO» (Ай-Пи-О, Initial Public Offering) - бұл бірінші
«Самұрық-Қазына» фонды 2012 жылы (II - III
Бірінші топқа әзір компаниялар ретінде «Қазтрансойл» ,
Екінші топқа кезекте 2013 жылы «ҚазТрансГаз», «ҚазТеңізТрансФлот», «Самұрық
Ал үшінші топтағы кезекте 2014 -2015 жылдары «Қазақстан темір
2015 жылдан кейін «ҚазМұнайГаз» бен «ҚазАтом Өнеркәсіп» компанияларының
Қазіргі кездегі жұртшылық тарапынан:
инвестициялануға сұраныс үшін 100 - 200 миллион доллар,
ал зейнетақы қорларына сұраныс 200 – 300 миллион доллар
Қазақстан Республикасының – «алтын – валюталық қоры » 58,9
Облигация – оны ұстаушыларға заем беретінін хабарлайтын, құнды қағаз,
Облигациялар: Имитент сипаттамасы, Өтеу әдісі, Айналымдағы мерзімі, Қамтамасыз
Имитент сипаттамасы: мемлекеттік, муниципалдық, корпоративтік.
Өтеу әдісі: Жедел (жалғыз өтеу уақыты), Тез
Айналымдағы мерзім: Қысқа мерзім (1-5 ж.), орта мерзім
Қамтамасыз ету сипаттамасы: қамсыздандырылған, қамтамасыз етілмеген.
Орналастыру сипаттамасы: көпшілікке орналастыру, жеке орналастыру.
Облигациялардың негізгі сипаттамалары
Облигациялар курсында – нарықтық P -бағасының облигацияның
K= .
Облигациялар рейтингі олардың сенімділігімен сипатталады.
Кесте 7 - Корпоративті облигациялардың рейтингі
Moodys S&P Fitch D&P Облигациялар мінездемесі
1 2 3 4 5
Инвестициялық деңгейі – ең жоғары кредиттік құндылығы
Ааа
Аа1 ААА
АА+ ААА
АА+ ААА
АА+ Өте сапалы, максималды сенімді
Аа2
Аа3 АА
АА- АА
АА- АА
АА- Өте жоғары деңгейде, биіктігі сапалы
А1
А2
А3 А+
А- А+
А
А- А+
А
А- Деңгейі
ортадан
жоғары
Ваа1
Ваа2
Ваа3 ВВВ+
ВВВ
ВВВ- ВВВ+
ВВВ
ВВВ- ВВВ+
ВВВ
ВВВ- Деңгейі
ортадан
кіші
Спекулятивті деңгейі белгілі, кредиттік құндылығы төмен
Ва1
Ва2
Ва3 ВВ+ ВВ+ ВВ+ Спекулятивті деңгейі төмен
В1
В2
В3
В+
В
В- В+
В
В- В+
В
В- Жоғары спекулятивті
Саа ССС+
ССС
ССС- ССС ССС елеулі тәуекелдік, әлсіз күй
Са
С СС
С СС
С
Төлеуден бас тартуы мүмкін, өте спекулятивті
С1
Облигация табысты, пайыз төленбейді
D DDD
DD
D DD Dефолт (төлеуден бас тартады)
Америкада корпоративті облигациялар рейтингі келтірілген төрт негізгі рейтингтік
Облигациялардың табыстылығын талдау
Табыстылық үш түрімен ажыратылады:
1) Купондық табыстылығы (мөлшерлеме) – облигацияның шығарылуы
2) Ағымдық табыстылығы – купондардың жылдық табыстылығының
(22)
3) Толық табыстылығы – барлық ақшалай түскен есептеулермен анықталады
i = (23)
Облигациялардың табыстылығының түрлері:
Облигациялардың міндеттемесіз төленулері периодтар бойынша пайызбен беріледі:
,
мұнда с – купондық табыстылығы (мөлшерлеме), M =
Пайызсыз облигациялар.Табыстылығы айырым ретінде,номиналы мен сатылып алынған бағалар
Баланс амалдары: P = M , мұнда
= , r =
Облигацияларға пайыз және номиналға уақыт соңында төлеу.
Баланс амалдары:
Облигацияларға периодтарына сәйкес пайыз төлеу және номиналын уақыт соңында
Баланс амалдары:
P = (27)
мұнда t – облигацияны сатып алғаннан кейінгі купонды табысты
Барлық табыстың белгісіз шамаларын анықтау үш тәсілдермен жүргізілуі мүмкін:
а) жобалау тәсілі;
б) сызықты экстраполяция тәсілі;
в) сынап көру және қателік тәсілі.
Формулалары:
а )
б)
мұнда a-рентаның келтірілген коэффициенті, r – мөлшерлемесі,
Толық табыстылық
(30)
мұнда rн және r
Kн және Kв- курстың төменгі және жоғарғы шегі;
в)
мұнда t- облигацияларды сатылып алынғаннан купондық
Ескерту: Облигацияның табыстылығы өскенімен оның курсы кемиді.
Дюрация ( төлеудің орташа ұзақтығы)
Облигацияның өзгерушілігінің бір көрсеткішіне дюрация жатады. Берілген термин ағылшын
D= Мұнда t –төлену уақыты;
CF – облигация ақша ағымы элементінің t жылдағы шамасы;
Макалейдің дюрация көрсеткіші, жылдар бойында өзгереді. Егер купондық табыс
(33)
Дюрация және облигация курсының өзгерулері
Облигация бағасының эластикалық өзгеруін дюрация арқылы қарастырады. Жалпы жағдайда
(p/p = - D[(r/(1+r)],
мұнда (p – облигацияның өзгеру бағасы; p – алғашқы
Есептеуде дюрацияның модификациялау көрсеткіші қолданылады:
немесе
Бағаның шапшаңдық өзгеруі жоғарғы көрсеткіш арқылы анықталады:
(p/p = - (r
Дөңестілік
Облигацияның дөңестілігі облигацияның шын мәнісіндегі бағасы мен дюрацияны
Дөңестілік және дюрация
Шынында облигацияның табыстылық өзгеруі сызықты еместігіне байланысты. Есептеуді анықтау
P=f(r).
Осы функцияны Тейлор қатарына жіктелік:
f(r+(r) =f + (r
f(r+(r) -f =(p. Осыдан (p/p=[ /P]
/P= - (модификациялау дюрациясы).
(дөңестілікті белгілелік).
Егер купондық табыс жыл сайын m-рет төленілсе
Бағаның салыстырмалы өзгеруі, дөңестілікті ескеру арқылы келесі формуламен
(p/p = - (r +W/2 .
Пайыздық мөлшерлемелердің уақытша құрылымы
Табыстылық қисығы
Нарықта жүрген облигациялардың өтелу табыстылықтары әртүрлі болады. Суреттелуін
Споттық және форвардтық пайыз мөлшерлемелері.
Споттық пайыз мөлшерлемелері – купонсыз (дисконттаусыз) облигациялар өтелу табыстылығы
n- жылдық спот мөлшерлемесі:
,
мұнда – нарықтық ағымдағы купонсыз облигациялар
Форвардтық пайыз мөлшерлемелері-бұл мөлшерлеме болашақтағы периодта уақыттық
мұнда fn-1,n – [n-1,n] периодындағы форвардтық мөлшерлеме;
sn – (n – периодтағы ) спот мөлшерлемесі;
Sn-1 – [(n-1) – периодтағы] спот мөлшерлемесі.
Пайыздарды үзіліссіз есептеу
Жалпы түрде:
(46)
Жылдық өлшемі:
периоды үшін
(48)
Иммунизациялау – бұл облигация портфелін басқару техникасы, портфель дюрациясын
Иммунизациялау – ұғымын 1952 жылы Ф. Реддингтон анықтады,
Кейінірек 1971 жылы Л.Фишер және Р.Вейл ескертті, инвестиция портфелі
Портфель дюрациясы портфельге кіретін кейбір құнды қағаздардың
Облигацияның құндылық бағасы
Қаражатты инвестицияда алынған бағалы қағаздар табысқа кіреді:
акциялар дивиденді немесе облигациялардың купондық табысы;
табыс, курстардың айырмашылығынан алынуы;
дивиденттер реинвестирования (қосымша инвестициялау) табысы және купондық табыстар.
Ағымдағы теориялық құндылық (баға, инвестициялық құндылығы)
Бағалы қағаздар өлшемі және осы қағаздармен болашақта табыс келтіру
Егер теориялық баға кіші болса нақтыдан, онда бағалы
Мерзімсіз облигацияның ағымдағы құндылығы
,
мұнда С – ағымдағы купондық кіріс, r-
Тұрақты табысты облигациялар – бұл облигациялар, төлену периоды және
PV = C ,
мұнда С – купондық табыс (C= cM); r -
Облигацияның бағасы және жинақталған пайыздары
Бір қатар жағдайларда инвестор облигацияларды купондық табыстарды төлеу даталарының
күндердің санын анықтау;
облигацияның болашақ төлену құндылығын қазір анықтау;
қорланған пайыздық шаманы анықтау.
Келесі купондық төлену күндер санының купондық периодының ұзақтығына
Облигация бағасын есептеудің w шамасымен модификациялау формуласы:
P = (51)
Жиналған пайыздар
Егер облигациялар купондық табыстар төлену аралығында сатылып алынса:
AI = C ( ),
мұнда AI – берілген купондық периодта төленетін, табыстар шамасы;
2.3 «Қазпочта» АҚ-ның инвестициялық портфелі және акцияларды шығару проспектісін
Уәкілетті органдардың жарияланған акциялардың шығарылымын мемлекеттік тіркеуі, осы проспектіде
Акциялар шығарылымының проспектісі Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкестігіне ғана
Қазақстандағы почта саласының көп деңгейлілігі ұйымдастыру құрылымының негізгі сипаттамасы
«Қазпочта» АҚ мына ұйымдардың мүшесі болып табылады:
EMS халықаралық кооперативі (курьерлік қызмет) – Швейцария, Берн қ.;
Бүкілдүниежүзілік почта одағы - Швейцария, Берн қ.;
Аймақтық байланыс достастығы почта байланысы операторларының кеңесі;
Қазақстан қаржы қызметкерлерінің ассоциациясы – Қазақстан Республикасы, Алматы қ.;
«Қазақстан қор биржасы» АҚ – Қазақстан Республикасы, Алматы қ.;
«Western Union» жүйесінің мүшесі – Гринвуд-Виллидж, Колорадо штаты,
Почталық қызмет түрлері:
«Қазпочта» АҚ мынадай почта қызметтерінің ауқымды спектрлерін жүзеге
жазба хат-хабарларды, бандерольдерді және сәлемдемелерді жіберу мен жеткізіп беру;
EMS – Kazpost курьерлік қызметтері;
мерзімді басылымдарға жазылуды қабылдау, оларды тасымалдау, жіберу, жеткізіп беру
арнайы байланыс қызметтері;
филателия;
аралас (гибритті) электронды почта қызметтері.
Қаржылық қызмет түрлері:
«Қазпочта» АҚ мынадай қаржы қызметтерінің ауқымды спектрлерін жүзеге
депозиттер;
заңды тұлғалардың банктік шоттарын ашу және жүргізу;
аударым операциялары;
банкноттардың, монеталардың және құндылықтардың инкассациясы мен жіберілуі;
бюджеттік мекеме қызметкерлеріне жалақы мен стипендия төлеу;
зейнетақыларды, жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді төлеу;
коммуналдық және салық төлемдерін қабылдау.
Агенттік қызмет түрлері:
«Қазпочта» АҚ мынадай агенттік қызметтердің ауқымды спектрлерін жүзеге асырады:
Директ-Майл тікелей почталық жарнама қызметтері;
зейнетақы қорлары мен сақтандыру ұйымдары үшін клиенттермен шарттар жасау;
күнделікті сұраныстағы тауарлар мен лотерея билеттерін сату.
Кесте 8 - Қаржы ұйымдарының қаржылық жай-күйі
Инвестициялар мен бағалы қағаздардың портфелі:
(мың.теңге)
Инвестиция түрі 01.01.10ж. жағдайы бойынша
Басқа заңды тұлғалардың капиталындағы ұзақ мерзімдік инвестиция 0
Бағалы қағаздардың портфелі, барлығы 2 691 152
Соның ішінде:
Мемлекеттік бағалы қағаздар
2 402 665
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар 288 487
Басқа инвестициялар 0
Инвестицияның барлығы 2 691 152
Инвестициялық стратегия қаржы нарығындағы жайлардың өзгеруі мен операциялардың кіріс
Бағалы қағаздар портфелінің көлемін ұлғайту, диверсификация арқылы активтердің оңтайлы
Жарғылық капиталы:
құрылтай құжаттары бойынша жарғылық капиталының көлемі:1 812 123 000
бухгалтерлік баланстың дерегі бойынша жарғылық капиталының көлемі:1 812 123
жарғылық капиталды акцияларға бөлуі:
Акциялардың жалпы саны 1 812 123 000 (бір миллион
жай атаулы акциялардың саны 1 812 123 (бір миллион
құрылтай құжаттарына сәйкес, артықшылықты атаулы акциялар жоқ.
жарғылық капиталының ақы төленген бөлігінің көлемі:
Жарғылық капиталы 1 812 123 мың теңге сомасына төленген.
Кесте 9 - Қолданыстағы шыққан облигациялардың құрылымдарын
Шығарылымның жалпы көлемі 1 413 000 000 (бір миллиард
Облигациялардың номиналды бағасы 1 000 (мың) теңге
Шығарылатын облигациялардың түрі Атаулы купонды индексацияланған
Шығарылу нысаны Құжаттамасыз
Облигациялардың жалпы саны 1 413 000 (бір миллион төрт
Айналыстағы мерзімі Айналысқа түскен күненнен бастап 5 жыл
Купонды сыйлықақы бәсі Облигацияның индексацияланған номиналды сомасынан жылдық
Төлемнің мерзімділігі Жылына 2 (екі) рет
Бағалы қағаздарды шығару туралы мәліметтер
Шығарылған бағалы қағаздардың тіркелуі.
Бірінші шығарылым:
Бағалы қағаздың түрі: акция
Эмиссияның құрылымы
Номиналдық сомасы 1 000 теңге акция эмиссиясының көлемі
шығарылымның мемлекеттік тіркелген күні 29.12.2005ж.
орналастырудың аяқталған күні 30.12.2005ж.
бағалы қағаздарды орналастыру тәсілі
Акцияларды орналастыру жабық тәсілмен жүргізіледі.
Дивиденттер мен сыйақылардың көлемі (жылдар мен бағалы қағаздар түрі
Эмиссия қорытындысы бойынша бекітілген есеп күні немесе эмиссияның жойылған
Шығарылым қорытындысы жөнінен бекітілген есеп пен «Қазпочта» ААҚ-ның 29.05.2006ж.
Екінші шығарылым:
Бағалы қағаздың түрі: акция
Эмиссия құрылымы
Номиналдық сомасы 1 000 теңге акция эмиссиясының көлемі
шығарылымның мемлекеттік тіркелген күні 21.03.2007ж.
орналастырудың аяқталған күні 22.03.2007ж.
бағалы қағаздарды орналастыру тәсілі
Акцияларды орналастыру жабық тәсілмен жүргізілді.
Дивиденттер мен сыйақылардың көлемі (жылдар мен бағалы қағаздар түрі
Алдында шығарылған акциялар бойынша 2006 жылдың қорытындысына байланысты дивиденттер
Эмиссия қорытындысы бойынша бекітілген есеп күні немесе эмиссияның жойылған
Шығарылым қорытындысы жөнінен бекітілген есеп пен «Қазпочта» ААҚ-ның 08.05.2007ж.
Үшінші шығарылым:
Бағалы қағаздың түрі: акция
Эмиссия құрылымы
Номиналдық сомасы 1 000 теңге акция эмиссиясының көлемі
шығарылымның мемлекеттік тіркелген күні 05.06.2007ж.
орналастырудың аяқталған күні 06.06.2007ж.
бағалы қағаздарды орналастыру тәсілі
Акцияларды орналастыру жабық тәсілмен жүрді.
Дивиденттер мен сыйақылардың көлемі (жылдар мен бағалы қағаздар түрі
Алдында шығарылған акциялар бойынша 2006 жылдың қорытындысына байланысты дивиденттер
Эмиссия қорытындысы бойынша бекітілген есеп күні немесе эмиссияның жойылған
Шығарылым қорытындысы жөнінен бекітілген есеп пен «Қазпочта» ААҚ-ның 02.07.2007ж.
Төртінші шығарылым:
Бағалы қағаздың түрі: акция
Эмиссия құрылымы
Номиналдық сомасы 1 000 теңге акция эмиссиясының көлемі
шығарылымның мемлекеттік тіркелген күні 04.06.2009ж.
орналастырудың аяқталған күні 11.06.2009ж.
бағалы қағаздарды орналастыру тәсілі
Акцияларды орналастыру жабық тәсілмен жүрді.
Дивиденттер мен сыйақылардың көлемі (жылдар мен бағалы қағаздар түрі
Алдында шығарылған акциялар бойынша 2008 жылдың қорытындысына байланысты дивиденттер
Эмиссия қорытындысы бойынша бекітілген есеп күні немесе эмиссияның жойылған
Шығарылым қорытындысы жөнінен бекітілген есеп пен «Қазпочта» ААҚ-ның 27.08.2009ж.
Бесінші шығарылым:
Бағалы қағаздың түрі: акция
Эмиссия құрылымы
Номиналдық сомасы 1 000 теңге акция эмиссиясының көлемі
шығарылымның мемлекеттік тіркелген күні 30.03.2010ж.
орналастырудың аяқталған күні 14.04.2010ж.
Дивиденттер мен сыйақылардың көлемі (жылдар мен бағалы қағаздар түрі
Алдында шығарылған акциялар бойынша 2009 жылдың қорытындысына байланысты дивиденттер
Эмиссия қорытындысы бойынша бекітілген есеп күні немесе эмиссияның жойылған
Шығарылым қорытындысы жөнінен бекітілген есеп пен «Қазпочта» ААҚ-ның 29.06.2010ж.
Жарияланған акциялардың шығарылуы туралы мәліметтер
Акциялар туралы мәліметтер:
шығарылатын акциялардың жалпы саны - 4 556 832 дана,
шығарылатын акциялардың жалпы саны - 4 556 832 дана,
құрылтайшылармен төленетін бір акцияның номиналдық құны-1 000 теңге;
артықшылықты акциялар бойынша дивидендтің кепілді көлемі – жоқ.
Инвестициялық бағдарлама – қаржылық нарықта шарттардың өзгеруі әсерінен “Казпочта”
Қоғамның инвестициялық бағдарламасының мақсаты, бағалы қағазадар потфелінің көлемін өсіру,
Алға қойған мақсатқа жету үшін, келесі мәселелерді шешу қажет:
Қоғамның бағалы қағаздар портфелінің көлемін өсіру арқылы активтердің көлемін
Инвестициялық портфель бойынша табыстылықты жоспарланған 5-7% жылдық деңгейде ұстау.
“Казпочта” АҚ инвестициялық портфелі көлемінің өзгеруін келесі 9 суреттен
Қоғаммен 2009-2011 жылда жүзеге асыратын операциялар әр түрлі белгілері
Бағалы қағаздар портфелінің орташа табыстылығы 2009 жылы 6,93
Бекітілген табыстылық құралдары.
Мемлекеттік бағалы қағаздар:
Ұзақ мерзімді – МЕОКАМ, МЕАКАМ, МЕИКАМ, ЕВРОНОТАЛАР, жергілікті атқарушы
Орта мерзімді – МЕОКАМ, МЕИКАМ, жергілікті атқарушы органдардың муниципалды
Қысқа мерзімді – ҚР Ұлттық банкінің ноталары.
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар:
ҚР заңына сәйкес шығарылған мемлекеттік емес эмиссиялық (корпоративті) бағалы
Шетел эмитенттерінің мемлекеттік емес қарыздық бағалы қағаздары.
Келесі халықаралық қаржылық ұйымдармен шығарылатын бағалы қағаздар:
Даму және қайта құру халықаралық банкімен;
Даму және қайта құру Европалық банкімен;
Америкааралық даму банкімен;
Халықаралық есептеу банкімен;
Азиялық даму банкімен;
Африкалық даму банкімен;
Халықаралық қаржылық ұйымдармен;
Исламдық даму банкімен;
Европалық инвестициялық банкімен;
Шетел мемлекеттерінің бағалы қағаздары:
ҚР ұйымдарының ипотекалық облигациялары;
АҚ “Қазақстан даму банкінің” облигациялары;
Саудалық құрал жабдықтар:
Займды тарту, депозитке орналастыру (размещение) (ДЕПО операциясы);
“РЕПО” операциясы;
Конверсияланған операциялар.
Қазіргі кезде Қазақстанда тек зейнетақылық активтерді басқару бойынша компаниялар,
Бағалы қағаздар нарығы. 2011 жылы 1 қаңтарда корпоративті бағалы
2010 жылы 137 акция эмиссиясы (2004 жылы 86 эмиссия)
Айналым мерзімі үш жыл болатын мемлекеттік бағалы қағазадардың табыстылығы
Тәжірибе көрсеткеніндей, едәуір құлаудан кейін нарықтың тұрақтануы болды, оған
Сонымен мынандай қорытындыға келуге болады, яғни орта мерзімді және
KASE – да келісімдердің барлық қорытындысы бойынша 2009
“Казпочта” АҚ үлесіне 2009 жылы 1,341% биржалық айналым келді
Бағалы қағаздар портфелінің орташа табыстылығы 2009 жылы 6,93
3 Қазақстан Республикасының қаржылық инвестициялар табыстылығын басқаруды жетілдіру
3.1 Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымын дамыту
Бағдарламаны табысты іске асырудың ең маңызды құрамының бірі толық
Қазақстанның бағалы қағаздар рыногының негізгі институты болып оның техникалық
Сонымен қатар бағалы қағаздар рыногында зейнетақы активтерін инвестициялық басқарушылар,
Бағдарламаның іс-əрекеті кезіңде бағалы қағаздар рыногының инфрақұрылымын жетілдіру мақсатында
орындауға міндетті пруденциалдық нормативтері белгіленді.
Бағдарламалық-техникалық қамтамасыз етуге жəне бағалы қағаздар рыногы кəсіби қатысушыларының
БҚР кəсіби қатысушыларының қызметіне мониторинг жүйесін жетілдіру, құжат айналымын
Бағалы қағаздар рыногында халықтың жұмысына қажетті тиісті инфрақұрылым құрылды.
«C-n-D Express» АҚ жəне «ДОС Финанс» ЖШС бар.
Бағдарламаны қолдану кезеңде «Қазақстан қор биржасы» АҚ (KASE)
қызметін жетілдіру бойынша кешенді іс-шаралары жүзеге асырылды. Сонымен заңнамаға
2007 жылғы 1 қазаңнан бастап KASE жаңа индекс –
Қазақстан рыногын өтімді бағалы қағаздармен толтыру мақсатында жоғары халықаралық
Бағалы қағаздар рыногында лицензиялау жүйесін жетілдіру жəне бағалы қағаздар
Бағалы қағаздар рыногын дамытуында маңызды қадамы болып инвестициялық банкинг
Ірі оқиға болып салық жеңілдіктері, лицензиялаудың қысқартылған рəсімі жəне
3,2 Банктің инвестициялық портфелін басқаруды жетілдіру
Әлемдік тәжірибеде несиелік банктік жүйе қалыптасуының екі негізгі модельдері
Бұлардың негізінде қаржылық тәуекелді орналастыру ұйымдарының мамандануы жатыр. Американдық
Несиелік-банктік жүйе модельдерінің пайда болуы мен дамуы.
Қаржылық дағдарыстың себептерін талдауға және Қазақстанның банктік жүйесінің алға
Әр түрлі несиелік институттар арасындағы әрекет аясын шектеу 1929-1933
АҚШ-та әмбебап банктер 1933 жылдан бергі банк заңына сәйкес
Маманданудың дәстүрлі жоғағы деңгейі депозитті (коммерциялық) және іскерлік (сауда)
Нақты заңды шектеулердің болмауына қарамастан, депозиттік банктердің АҚШ-тағы коммерциялық
Жеке операцияларға мамандандырылған банктердің түсімдері жеткілікті түрде зор болуы
Мәселені шешу жолдарының бірі болып банктер орындап жатқан операция
Әмбебап принцип Австрия, Бельгия, Люксембург, Нидерланд, Норвегия, Швеция, Швейцария
Елдер қатарында банк әрекетін әмбебап етудің дамуы заң актілеріндегі
Несиелік-банктік жүйенің модельдері мен өндірістік және қаржылық капиталдың байланысу
Несиелік-банктік жүйенің құрылуының негізгі модельдерінің айырмашылығын халықаралық тәжірибе барысы
Германдық модельге несиелік әдісті иелену тән, бұл орайда несиелік
Коммерциялық банктердің өндірістік корпорация капиталында маңызды үлестік қатысымы банкпен
Германияда банктендің өнеркәсіп әрекетіне әсері басқа елдермен салыстырғанда, құнды
Тип жағынан Қазақстан экономикасында орныққан өндірістік және банктік секторлардың
Германдық модельдің белгілі бір ұқсастығы банктің инвестицияландыру механизміндегі жетекші
Сонымен қатар, ресейлік коммерциялық банктердің әмбебап көрінісі олардың көп
Әмбебап модель коммерциялық банк әрекетінің жоғарғы деңгейдегі тәуекелділігімен байлансты
Осыған орай, инвестиция негізгі банктік әрекетпен байланыста болып, құнды
Неміс әмбебап банктерінің әрекет тәжірибелері көрсеткендей тәуекелді бақылау кезінде
Қорытынды
Курстық жұмыста бағалы қағаздар нарығының экономикалық белсенділігі және оның
Бағалы қағаздар категория ретінде, былайша айтқанда тауар түрінде ішкі
Бағалы қағаздар қаржы нарығының құрамдас бір бөлігі ретіндегі қаржы
Біріншіден, бағалы қағазадар экономикалық қатынастар құрылымының ажырамас негігі бөлігі
Екіншіден, бағалы қағаздар инвестицияларды тартудағы тиімді механизм ретінде, қор
Үшіншіден, бағалы қағаздар нарықтық экономиканың барлық субъектілерінің барлық жұмыстарын
Әлеуметтік-экономикалық қарым қатынастардағы бағалы қағаздардың іс-әрекеттері – бос ақша
Қазіргі кезде Республикада бағалы қағаздар нарығы қалыптасуда. Оның даму
Бағалы қағаз нарығы субъектілерінің қатынастары экономикалық – құқықтық механизмге
Қарастырылып отырған курстықдық жұмыстың бірінші бөлімінде, бағалы қағаздардың
Акция - үлесті немесе меншікті куәландыратын бағалы қағаз. Ол
Облигация деп эмитенттің белгілі бір шартты орындыуға, яғни алған
Инвесторлар көзқарасы бойынша акция шығару қауіптірек, демек облигация –
Вексель – қарызды өтеудегі заңды түрде бекітілген төлем
Ал қорытынды тарауларында бағалы қағаздарды сатып алу шарттары, иемденушінің
Бағалы қағаздарды шығаруға байланысты, эмиссия проспектісін шығару эмитенттің сенімділігін,
Эмитент пен инвестиция институттары, яғни акцияларды алғашқы иемденушілерге сатушылар
Қазақстанда бағалы қағаздар нарығының даму деңгейі көп жағдайда халықтың
Қорыта айтқанда, Қазақстан Республикасында қалыптасып келе жатқан бағалы қағаздар
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
«Инвестициялар туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 қаңтардағы №373-II
«Бағалы қағаздар нарығы туралы» Қазақстан Республикасының 2 шілде 2003
«Қаржы лизингі туралы» Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 5 шілдедегі
«Инвесторлардың құқығын қорғау туралы Конвенцияны ратификация туралы» Қазақстан Ресупбликасының
«Инвестициялық қорлар туралы» Қазақстан Республикасының 7 шілде 2004 жылғы
Абдрахманова Г.Т., Жумабаева З.С.,Рынок ценных бумаг: особенности
Омарова А.К. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық –
Кадерова Н.Н., Макенова А.А., Әбуова Ж.М. Инвестициялардың қаржыландыру және
Асилова А.С. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық –
Әлжанова Н.Ш. Инвестициялық жобалау: Оқу құралы. – Алматы. 2007.
Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Э.т., Жұмағалиева Ж.Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын
Маджарова Э.С., Сүйеубаева С.Н. Қаржылық менеджмент: Оқу құралы. –
Әмірқанов Ә., Тұрғұлова А.К. Қаржы менеджменті.Оқу құралы. – Алматы:
Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы: Оқу құралы. – Алматы:
Қ. Мейірбеков, Қ.Ә. Әлімбетов. Кәсіпорын экономикасы. – Алматы: Экономика
Кадерова Н.Н. Корпоративтік қаржы: Оқу құралы. – Алматы: Экономика,
Кадерова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу
Джуматова А.К. Деятельность Инвестиционного Фонда РК на рынке ценных
Оспанов А. Перспективы развития рынка ценных бумаг в
Арыстанбаева С. Организация эффективного размещения финансовых ресурсов на рынке
Институционалды инвесторлардың бағалы қағаздар портфелін басқарудағы қиыншылықтар мен оны
Советбек Г. Бағалы қағаздар экономикасының мәні және мазмұны. //Экономика
Чегебаев А. Манипулирования на рынке ценных бумаг в Казахстане.
Жауарова А. Бағалы қағаздар портфелін басқарудың тиімділігі. //Экономика негіздері,
www.google.kz
www.fin.ru
www.yandex.ru
www.kase.kz
www.rambler.kz
Қосымша №1
01.01.2009ж 01.04.2010ж
млн тенге портфельдегі
үлесі,% млн тенге портфельдегі
үлесі,%
ЖЗҚ (зейнетақы активтері) 210 521 17,62 250 757 18,67
шетелдік акциялар 20 759 1,74 73 613 5,48
қазақстандық акциялар 189 762 15,88 177 144 13,19
ЖЗҚ (меншік активтері) 3 289 15,04 3 218 10,67
шетелдік акциялар 0 0,00 0 0,00
қазақстандық акциялар 3 289 15,04 3 218 10,67
Пай инвестициялық қорлары 16 463 8,24 13 387 7,58
шетелдік акциялар 3 043 1,52 3 392 1,92
қазақстандық акциялар 13 420 6,72 9 995 5,66
Екінші деңгейдегі банктер 40 392 5,25 41 508 4,7
шетелдік акциялар 1 043 0,14 621 0,1
қазақстандық акциялар 39 349 5,11 40 887 4,6
Сақтандыру ұйымдары 2 951 1,84 5 742 2,96
шетелдік акциялар 0 0,00 0 0,00
қазақстандық акциялар 2 951 1,84 5 742 2,96
БҚН кәсіби қатысушылары 23 786 28,96 31 122 19,92
шетелдік акциялар 2 084 2,54 3 247 2,08
қазақстандық акциялар 21 702 26,42 27 875 17,84
Нарық қатысушыларының
портфеліндегі акциялардың барлығы 297 402 76,95 345 734 64,5
соның ішінде:
шетелдік акциялар 26 929 9,95 80 873 30,53
қазақстандық акциялар 270 473 90,95 264 864 69,47
Кесте 1.- Қазақстандық бағалы қағаздар нарығы қатысушыларының акцияға салған
Дерек көзі: ҚҚА мәліметтері
Қосымша №2
Сурет 1. - Институционалды инвесторлардың портфелдеріндегі мемлекеттік емес бағалы
Дерек көзі: www.nationalbank.kz
Сурет 2. - Институционалды инвесторлардың инвестициялық портфеліндегі қазақстандық акциялардың
Дерек көзі: www.nationalbank.kz
6
«Қазақстан Даму Банкі»АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ПОРТФЕЛІН ҚАЛЫТАСТЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ ПРОЦЕСІН ТАЛДАУ
Банктердің инвестициялық портфелін қалыптастыру және басқару әдістерін зерттеп, оның жетілдіру жолдарын іздеу
Қаржылық инвестициялар портфелін қалыптастыру және бағалау
Депозиттік портфель - қаржы инструменттеріне инвестиция жұмсаудың қаражат көздері
Табылған бағалы қағаздар
Коммерциялық банктегі несиелік тәуекелді басқару
Банктің несие саясаты
Коммерциялық банктердің мазмұны, құрамы, құрлымы
Екінші деңгейлі банктердің пайыздық тәуекелін басқару
Екінші деңгейлі банктерде қаржы тәуекелін жүзеге асыру