Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы
І.Кіріспе ........................... 3
ІІ. Калькуляция баптары бойынша өндірістік шығындардың есебі
2.1.Материалдардың өндірісте жұмсалуын бақылау .......... 4-7 бет
2.2. Өндіріс қалдықтарының есебі және өндіріс жұмысшыларының еңбекақысының
2.3. Үстеме шығындардың есебі және үстеме шығындарды төлеудің
2.4. Негізі өндіріс жұмысшыларнының немесе станоктардың жұмыс уақытының цехтық
ІІІ.Қорытынды..................... бет
IV. Пайдаланылған әдебиетер ............... бет
Кіріспе
Шикізаттар мен материалдар - өнімдіі әзірлеу негізінде пайда болатын
Лимиттік – алу карталары және талап-накладнойы жұмсалған шикізат пен
Көмекші материалдар – тұрақты технологиялық процестерді қамтамасыз ету үшін
Көмекші материалдардың нақты шығысы әрбір өнімнің өзіндік құнына,
Қайтарылған қалдықтар – бұл негізгі , қосалқы және
-технологиялық немесе өнідірістік процестерді қамтамасыз ету үшін,
өнімдерді дайындау процесіндегі пайдаланылатын көмекші матералдар
-сырттан алынған, сондай-ақ балқыту агрегаттарына арналып өзінде өндірілген,
-технологиялық мақсаттарға жұмсалатын сатып алынған энергияның барлық түрлері
-технологиялық мақсаттар үшін пайдаланылатын кәсіпорынның өзінде өндірілген электрлік немесе
Сатып алынған энергия шығындары, оларды белгіленген тарифпен сатып алу
ІІ.Калькуляция баптары бойынша өндірістік шығындардың есебі.
2.1.Материалдардың өндірісте жұмсалуын бақылау
Шикізаттар мен материалдар - өнімдіі әзірлеу негізінде пайда болатын
Көмекші материалдар – тұрақты технологиялық процестерді қамтамасыз ету үшін
Бақылауды жүзеге асыру үшін прогрессивтік , техникалық жинақталған шикізаттар
Материалдық босалқыларды өндіріске босату белгіленген мөлшерлі лимитті-заборлық карта бойынша
Бірақ қоймадан цехтарға босатылған материалдар нақты шығындар болып табылмайды,
Есепті кезеңнің соңында цехтарда өңделмей қалған материалдар мен
Нақты шығын келесі жолмен анықталады: ай басындағы цехтардағы пайдаланылмаған
Бақылау тәсілдері пайдаланылған материалдардың , технологияның
және өндірістің ұйымдастырылу ерекшелігіне байланысты болады. Олардың кеңірек тарағандары:
Нормадан ауытқу құжат жүзінде көрсету тәсілі- материалдың бір түрін
Осы тәсілдің мәні-нормадан тыс материалдарды босатқанда немесе ауыстыру
Кәсіпорынның кейбір салаларында шикізатттар мен материалдарды өндіске босатқанда құрылымдық
Олар алдын-ала жасалған есептеу тәсілімен анықтылады, яғни ол нормадан
Сондықтан технологиялық нормалар бойынша жиынтықтағы барлық нақты тиелген қоспаларды
Есепті кезеңнің соңында белгі беретін құжаттардағы көрсеткіштердегі
Топтамалық пішу әдісі дайындау және басқа да өте тапшы
өндірістерде қолданылады: металл, тері, мата , ағаш. Бұл
шеберлерімен жүзеге асырылады.
Есеп картасында кесілетін материалдардың саны, бір дайындау партиясының мөлшері
Оның мәні мынада: нақты кезеңдік материалдық шығындарды
Нақты материалдық шығындарды – есепті кезең басындағы қалдыққа есепті
Норма бойынша шығындарды – дайындалған бұйымдардың немесе шалафабрикаттардың санын
Өндіріске жұмсалған материалдарды шығындарға шығару, кәсіпорын басшысы бекіткен есеп
Осы есептің және оған тіркелген бастапқы құжаттардың негізінде бухгалтер
2.2. Өндіріске қалдықтарының есебі және өндіріс
жұмысшыларының еңбекақысының есебі
Шикізаттар мен материалдар шығындарынан пайдаланылған қалдықтардың құны шығарылады.
Қалдықтар дегеніміз- өнімдерді өндіру процесінде пайда болатын , өзінің
Жинақтау және пайдалану мүмкіндігі бойынша қалдықтарды –қайтарылатын, кәсіпорынның өзінде
Бухгалтерлік есепте оларды пайдалану немесе сату мүмкін болатын бағамен
Қайтарылмайтын қалдықтар бағаланбайды. Қайтарылатын қалдықтардың саны оларды қоймаға
Қайтарылатын қалдықтарды шығу нормасы бойынша пропорциональды бөліп-тарату
«Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы» бабы бойынша өндіріс жұмысшыларының негізгі
Жұмысшылардың негізгі еңбекақысы өнімдерді дайындауымен тікелей байланысты болады.
Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы кесімді баға бойынша есептелінеді, бастапқы құжаттардың
Көмекші операциялар бойынша және цехтардың қосымша жұмыстарына жұмыс істейтін
Өндіріс жұмысшыларының қосымша еңбекақысына өндірісте жұмыс істемеген уақытқа төленетін
-жұмысшылардың кезекті және қосымша демалысына төленетін ақы, кезекті демалысты
Өндіріс жұмысшыларының қосымша еңбекақысы негізінен бұйымдар мен тапсырыстар арасында
Бухгалтерлік есеп шоттарында негізгі және қосымша еңбекақының есептелген сомаларының
«Еңбекақыдан аударылатын сома» бабы бойынша өндіріс жұмысшыларының негізгі және
2.3. Үстеме шығындардың есебі және
төлеудің ставкалары
Үстеме шығындарға өндіріске қызмет көрсету және негізгі және көмекші
Бір сөзбен айтқанда , үстеме шығындар өндірісті басқарумен және
Нақты үстеме шығындардың құрамына ішкі себептер бойынша тұрып қалудан
Үстеме шығындар, әдетте, біршама жалпы сипатқа ие
Бірінші сатының мақсаты –барлық өндірістік шығындарды өндірістік шығын орталықтарыбойынша
Біріншіден, шығын орталықтары бойынша жазылған шығындар,
Екінші сатыда өнімдерге үстеме өндірістік шығыстарды тарату үшін негіз
Үстеме шығындарды тарату базасы өндірістің ерекшелігіне байланысты және өздерінің
субъектінің есеп саясатында көрсетілуі мүмкін:
-өндіріс жұмысшыларының орындаған нақты уақыты;
-өндіріс жұмысшыларының еңбекақысына пропорционалды;
-тікелей материалдар шығыстарына пропорционалды;
-цех құнына пропорционалды немесе шикізат құны шегерілген
-белгіленген шығындарды таратудың тұрақты коэфициенті бойынша;
-басқа да тарату базалары бойынша
Әрбір өндірістік шығын орталықтары үшін үстеме шығыстар
Кейбір компанияларда үстеме шығыстарды таратудың бірінші сатысынан бас тартады,
Егер кәсіпорын өнімдердің көп ассортиментін шығаратын болса, оның
Өндірістің және қызмет көрсетудің жеке шығын орталықтары үшін
үстеме шығыстарды тарату ставкасын есептеу үшін қажетті шарттар:
І.Өндірістің және қызмет көрсетудің шығын орталықтары бойынша барлық жалпы
Кейбір үстеме шығыстар тікелей өндірістік шығын орталықтарына
Мақсаты - әрбір бөлімшелердегі қажетті ресурстарды бағалауға мүмкіндік беретін
ІІ.Қызмет көрсету шығын орталықтарындағы үстеме шығыстарды өндіріс
Сондықтан, олар арқылы өтетін қызмет көрсету бөлімдерінің шығыстарын өнімдерге
ІІІ. Әрбір орталықтар үшін үстеме шығыстарды таратудың сәйкес
негізделген шығындарды таратудың кең базасы болуы керек .
Сандық көрсеткіштерге негізделген тарату базасын пайдалануда «өнімдер» шығын орталығының
2.4. Негізі өндіріс жұмысшыларнының немесе
станоктардың жұмыс уақытының цехтық жұмыс уақыты
Үстеме шығындарды өнімдерге сәйкес ставка бойынша тарату. Бұл қортынды
Есептеу тәртібі есептеуге негізделген, өндірстік қызметтің нақты көрсеткіштерін емес,
Үстеме шығындар ставкасының есебі, олардың кезең ішіндегі нақты көлемінің
Үстеме шығындар есебі бухгалтерлік есептің жұмысшы шоттар жоспарында 8440
8411- «Материалдар»
8412- «Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы»
8413 –«Еңбекақыдан бөлінетін аударымдар»
8414 –«Негізгі құралдарды жөндеу»
8415 –«Негізгі құралдардың тозуы және материалдық емес активтер
8416 –«Коммуналдық қызметтер»
8417 –«Жалгерлік төлем»
8418 –«Басқалар»
8410 –«Үстеме шығыстар шоты есепті кезеңнің соңында 8411-8418
8411 «Материалдар» шотында шаруашылық қажеттілігіне жұмсалған және т.б.Тәжірбиелерді,
8412 «Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы» шотында негізгі және көмекші
8413 «Еңбекақыдан бөлінетін аударымдар» шотында негізгі және көмекші
Үстеме шығындарды өнімдерге тарату
ҮШ өндіріс бөлімшесі ҮШ цехтық ставка
бойынша таратылады өнімдерге таратылады
Бухгалтерлік есеп шоттарында материалдарды есептен шығаруды көрсетіңіз:
Шоттар корреспонденциясы Операциялардың мазмұны
Дт Кт
8110/1 1310/1 Өнім өндіруге шикізаттар мен материалдар жұмсалды
8110/2 1311 Өнім өндіруге сатып алынған шалафабрикаттар, құрастұрушы бұйымдар,
8110/7 1312 Өндіріске технологиялық мақсаттар үшін отын жұмсалды
8110/3 1313 Өндіріске өнімдерді ыдыстарға салу (орау) үшін
8110 3310 Өндіріс шығындарына өндірістің технологиялық процестермен байланысты
8110 8810 Көмекші өндіріс цехтарында өндірілген, технологиялық мақсаттар
1310 8810 Пайдалануға және сатуға мүмкін болатын бағамен кіріске
ІІІ.Қорытынды
Осы курстық жұмысымды қорытындылай келе калькуляциялық баптары бойынша
ІҮ.Пайдаланылған әдебиеттер.
В.К.Радостовец, Т.Ғ. Ғабдуллин, В.В. Радостовец, О.И.Шмидт «Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп»
В.Л.Назарова «Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есеп» оқулық жалпы ред.
Қазақстан Ұттық энцеклопедиясы, Алматы 2006 жыл.
Қ.Ш.Дүйсенбаев, Э.Т.Төлегенов, Ж.Г.Жұмағалиева «кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау» Алматы Экономика
Қазақстан Республикасның «Бухгалтерлік есеп беру және қаржылық есеп беру
Қазақстан Республикасның «Бухгалтерлік есеп беру және қаржылық есеп беру
2
Үстеме
шығын
1-өндірістік
бөлімше
2-өндірістік
бөлімше
3-өндірістік
бөлімше
1-цехтық
ставка
2-цехтық
ставка
3-цехтық
ставка
Материалдардың өндірісте жұмсалуын бақылау
Тікелей шығындар есебі
Кәсіпорын қызметінің нәтижелері
Нарықтық экономика жағдайындағы өндірістегі тікелей және жанама шығындардың есебі
Еңбектің және оның төлемақысының есебі
Нарық экономикасы кезеңіндегі еңбек және еңбекақы есебінің маңызы
Өндіріс шығындарының есебі және өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы
Ауылшаруашылық өндірісінің ерекшеліктері
Шығындардың экономикалық мәні
ЖШС «ОПТСНАБ» - тың ұйымдастыру - экономикалық мінездемесі