Мұнай айдау станциясы
АНДАТПА
Бұл жұмыс «Газмұнай құбырларын және газмұнай қоймаларын салу, пайдалану
Жобаның технологиялық бөлімінде сораптардың сипаттамасы берілген; негізігі технологиялық обектілері
Есептік бөлімде БМАС-ның қажетті есептері келтірілген.
Басқа бөлімдерде экономикалық көрсеткіштер анықталған және еңбекті қорғау, қоршаған
АННОТАЦИЯ
Дипломный проект выполнен в соответствии по заданию кафедры «Проектирование,
В проекте расмотрен основные разделы, переоборудование ГНПС.
В технологической части дается характеристика насосов; расмотрен основные технологические
В расчетной части приведены необходимые расчеты ГНПС.
В других разделах определены и расмотрены основные экономические показатели
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 8
1 ТЕХНИКА-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ 9
1.1 Мұнай айдау станциясы 9
1.1.1 Мұнай айдау станциясының негізгі мәліметтері 9
1.1.2 Жергілікті мекемелердің мұнай айдау ұйымына талаптары 9
1.2 Сораптық станцияның негізгі жабдықтары 10
1.2.1 НМ 3600-230, НМ1250-260 сорапты агрегаты 10
1.2.2 НПВ3600-90, НПВ1250-60 сорапты агрегаты 26
1.3 Ілмекті атматура 44
1.3.1 Шолақ-Қорған БМАС Ду-800, Ру-25 №37 ысырмаларды жөндеу бойынша
1.3.2 Қолмен тарту бір арқалық кран мост жағдайы және
1.3.4 Бір арқалы мостты кранды күту және пайдалану бойынша
1.4 Сораптық станцияның көмекші жүйелерімен жабдықтары 49
1.4.1 Майлау жүйесін пайдалану 49
1.4.2 Қазандық қондырғы және жылу жабдық жүйесін пайдалану 51
1.4.3 Вентиляция 53
1.4.4 Өрт сөндіру шаралары 55
1.4.5 Шолақ-Қорған БМАС технологиялық сақтануы 58
1.4.6 Шолақ-Қорған БМАС көмекші механизмдердің, магистральды және тегеурінді агрегаттың,
1.4.7 Мұнай айдау станцияның резервуарлық паркі 61
1.5 Патенттік зерттеулерге шолу 62
1.5.1 Сұйықты виброағынды магнитті активациялау технологиясы (ВСМА) 62
1.5.2 Сұйықтарды және суспензияны виброағынды сұйылтқыш және араластырғыш 64
1.5.3 Тұтқырлы сұйықты және суспензияны виброағынды араластырғыш және сұйылтқыш
1.5.4 Араластырушы құрылғы 69
1.5.5 Вибрационды араластырғыш 71
1.5.6 Вибрационды араластырғыш құрылғы 73
1.5.7 Вибро бұлғаушы 75
1.5.8 Пульсационды араластырғыш 77
1.5.9 Магнитті араластырғыш 79
1.5.10 Мұнай резервуарын тазалаудағы әдіс 81
2 ЕСЕПТІК БӨЛІМ 84
2.1 Механикалық есеп 84
2.2 Гидравликалық есеп 85
2.3 Сорудың мүмкін биіктігін анықтау 87
2.4 Қажетті қысымды есептеу 89
3 ЭЕМ БӨЛІМІ 95
4. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ 99
4.1. Инвестицияның экономикалық тиімділігі және қызметтердің принциптері. 99
4.1.1. Экономикалық тиімділіктің есептеу негізі. 100
4.1.2. Экономикалық тиімділік көрсеткіштері 100
4.1.3. Өндіріс шығын және өнімнің өзіндік құны 102
4.1.4. Негізгі өндірістік қорлар 102
4.1.5. Амортизацияның негізгі қорлары 104
4.2. Капиталды салымдарды есептеу. 105
4.3 Еңбек ақыға есептеулер 106
4.3.1 Амортизация аударылымы 106
4.3.2 Еңбек ақы 106
4.3.3. Жөндеу қоры. 107
4.3.4.Энергетикалық шығындар 107
4.3.5.Табиғи азаю 108
4.3.6 Тағы басқа шығындар 108
4.4 Жыл бойынша айдауға ұсынылған көлем келесі түрде таратылады
4.4.1. Жылдық эксплуатация шығыны 109
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ 110
5.1 Қоршаған ортаны қорғау туралы 110
5.2 Қоршаған ортаны қорғаудың негізгі принциптері 110
5.3 Қоғамдық бірлестіктердің қоршаған ортаны қорғау саласындағы құқықтарымен міндеттері
5.4 Қабат қысымын қалыпты ұстау жүйесіндегі қоршаған ортаны қорғау
5.5 Қауіпті факторлардың өндірістегі сараптамасы 113
5.6 Қоршаған ортаны қауіпсіздендіру және қорғау талаптары 113
5.7 Техника қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау бойынша ережелері
5.8 Жабдықтарды пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі 118
6 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ 119
6.1 Еңбек қорғау ережелері 119
6.2Қауіпсіздік техникасы 123
6.3 Өндірістік санитария 126
6.4 Өрт қауіпсіздігі 127
ҚОРЫТЫНДЫ 131
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 132
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасы – ТМД аумағында мұнай өндіру бойынша
Мұнайды өндірудің өсімін және тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін оны
Мұндайда мұнай өндірісін дамыту үрдістерінің негізгілерінің бірі елімізде қоры
Мұнай – жер астынан табыртын сұйық отын, оның құрамына
I-ші бас мұнай айдау станциясы
II-ші аралық мұнай айдау станциясы
Оперативтік принциптері бойынша мұнай айдау станциялары мұнай және мұнай
1 ТЕХНИКА-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1.1 Мұнай айдау станциясы
1.1.1 Мұнай айдау станциясының негізгі мәліметтері
Станцияның аталуы: “Шолақ-Қорған” БМАС.
Өлке, облыс, республика: ҚР,ОҚО.
ПАйдалануға берілген жылы: 1983 ж.
Жобалаушы ұйымның аталуы: СУ-1Средазнефтгазстрой.
Мұнай айдау станцияняң алып жатқан жер көлемі: 20,52 га.
Станция құны: 239 370 708,31 30.06.02 жыл жағдайы
Станция териториясының қоршалуы: Темір-бетон.
Станцияның теңіз деңгейімен салыстырғандағы биіктік белгісі: 467,7 м.
1.1.2 Жергілікті мекемелердің мұнай айдау ұйымына талаптары
Шымкент мұнай құбыры басқармасы Қазақстан Республикасы Оңтүстік Қазақстан облысы
Кәсіпорын құрылуы 1982 жыл.
Электрмен жабдықталуы-орталықтандырылған, жылумен жабдықтау-дара қазандық станциямен, сумен жабдықтау-артезианскважинасымен.
«Шолақ-Қорған» БМАС Оңтүстік Қазақстан облысы Созақ ауданы жерінің “Шолақ-Қорған”
Станция типтік және көрінісі технологиялық кешен жұмысшылар және қызметкерлер
«Шолақ-Қорған» БМАС-сы 1983 жылы пайдалануға берілген. 1985 жылы екі
Әрекеттегі заң шығарушыларпға сәйкенс, кәсіпорын өз қызметінде табиғи ресурстар,
Негізгі қызмет болып келісілген және мақұлданған негізгі өндіріс көрсеткіші,
1.2 Сораптық станцияның негізгі жабдықтары
1.2.1 НМ 3600-230, НМ1250-260 сорапты агрегаты
Агрегат тағайындалуы
НМ1250-260 типті мұнай электросорапты ортадан тепкіш магистральды агрегат магистральды
Электросорапты агрегатпен НМ1250-260 сол сияқты жоғарыда көрсетілген, мұнай температурасы,
Электросораптық агрегат агрегат мысалы НМ3600-230 сан, әріптерінің шартты көрсетілімі.
НМ-магистральді сорап;
3600-беріліс,м3/сағ;
230-арын,м.
Техникалық сипаттамасы
Номиналды көрсеткіштерінің қолданылуы және сапасы ГОСТ 12124-80 және талица
Сорапты берілген жұмыстық мерзім сипаттамасы интервалы, келтірілген қосымша мен
Таблица 1- Келтірілген агрегаттың номиналды көрсеткіштері
Көрсеткіш аталуы Типтік өлшем
белгілері
Ескерту
НМ1250-260 НМ3600-230
Беріліс м3/с
Арын,м
Мүмкін кавитациондық қор,м
Айналу жиілігі с/(айн/ мин)
Қысымы,кгс/см2
Қуат(Р=860кгс/ см2),
КВт 1250,875
260
20
50(3000)
75
950
3600,2520,1800
230
33
50(3000)
75
2320
Мүмкін ауытқу кезіндегі дайындық плюс 5 минус 3%, 10000сағат-тан
Кесте-1 жалғасы. Келтірілген агрегаттың номиналды көрсеткіштері
7. ПӘК (суда)% кіші
емес
8.Соңғы бір тығыз-
9. Тығыздау камера-сындағы қысым, кгс/см2 үлкен емес
10 Дыбыс деңгейі
тірек радиусы 3м, 86А үлкен емес.
Сериялық өндірісте солраптарды орнату кезінде анықтау.
Габаритті өлшемдері (ұзындығы*ені*биіктігі мм)
Салмағы, кг
Жетек
Кернеу, В
Қуат, кВт
Айналу жиілігі,с/(айн/мин)
Ток түрі
80
0,25
55
86
1840*1400*1200
2805
6000 немесе 1000
1250
50(3000)
ауыспалы 87
0,25
55
83
2135*1800*1435
4265
6000 немесе 1000
2500
50(3000)
ауыспалы
Мүмкін ауытқу 10000сағат-тан кейінгі жұмысы
минус 2%
Таблица 2 - Комплексті орнату
Бұйым аталуы Саны ескертпе
1.Мұнай магистральды
сорабы жинақталған
күйінде
2.Жетек СТД-2ТУ16- (Тапсырыс беруші кел
512-214-76 қозғаушы -ісімімен электрлі сор-
қондырғы
бірге жасалады
2АЗМП немесе
2АРМП.ТУ16-510-372-
75,сондай-ақ СТДП-
2ТУ16-512.403-76
3.Сорап астындағы ір-
гетас рама
4.Гайкалы қысқыш
бұранда
5.Гайкалы шпилка
(фундаменттік)
6.Әуедегі камера
7.Тісті муфта
8.Муфта қоршауы
9.Өткел
Тек сораппен НМ3600
-230.
10.Сораптың ағыс айда-
ғышы ИНСУН60-330
ТУ24-8-1065-76
11.Мұнай магистральды
сорабының майлау
қондырғысы
агрегатқа
12.Автоматика және КИП
мұнай айдау станциясы
агрегатқа
13.Запастағы бөлшек
комплекті 3Н ведомосы-
мен сәйкестендірілген
14.Инструмент комплекті 4 электросорапты
және сенімділігі 3НП агрегатқа
ведомосымен сәйкестен-
дірілген
15.Пайдалану құжаттары-
ның комплекті ЭД
ведомомсымен сәйкес-
тендірілген
Ескерту. Тапсырыс беруші келісімі бойынша комплект орнату қосымша әртүрлі
Таблица 3
Типтік өлшем белгілері Беріліс, % номиналды
50
әртүрлі беріліс м3/сағ
НМ1250-260
НМ2500-230
НМ3600-230
НМ5000-210
НМ7000-210
НМ10000-210
Жабдығы және жұмыс істеу принципі
1.Электросорапты агрегат сораптан және қозғаушы жетектен тұрады.Бір сораптық станцияға
2. Мұнай магистралды ортадан тепкіш сорабы.
Сораптың әсер ету принципі қорытындысы жұмыстық органдарына сұйықтың гидравликалық
Ортадан тепкіш сорап горизонтальды, бір сатылы, спираль типтес, жұмыстық
Сораптың негізгі деталы горизонтальды жалпақ өлшемді корпус және төменгі
Корпустың төменгі және жоғарғы бөлігі шпилка қалпақты гайкамен байланыстырылады.
Кірердегі арын ағыны корпустың төменгі бөлігінде және қарма-қарсы жаққа
Сорап роторы валдан, осыған орнатылған жұмыстық дөңгелектен сақтандырғыш втулкадан,
Ротор тірегі подшипник сырғанауына қызмет етеді. Срап роторының корпустаға
Подшипниктерді майлауда жеткізілетін майдың ықтиярсыз көлемі, подшипниктерге майды жеткізіп
Ротордың соңғы нығыздалуы механикалық, торцты, гидравликалық жүктелген.
Торцты нығыздаудың құрылысы сораптық шашу және жинауда подшипник корпусы
Торцтың нығыздамалар герметизациясы жылжымайтын және айналатын сақиналардың тығыз байланысын
Сорапта импеллер мен сұйықты торцты нығыздама камерасы арқылы айдау
Сұйықты алып сорап корпусының саңылауы арқылы және жұмыстық сақина
Импеллерді тығын әртүрлі құйылады сол (жетек жағында) және оң
Қозғалтқыш
Сораптың жетек сапасының қозғалтқыш негізгі орындауында сорап және қозғалтқыш
Ғимараттарды изоляциялау ауалы шымылдық көмегімен, іске асырылады. Ол электро
Заказ беруші талабы бойынша қозғалтқыштар қабылдануы мүмкін.
- синхронды негізгі орындау СТД-2 типтес.
- аинхроды жарылысқа қауіпсіздікті орындау СТД-2 типтес.
- асинхронды жарылысқа қауіпсіздікті орындау АТД-2 (АЗМП-2 немесе АРМП-2)
Қозғалқыштың техникалық сипаттамасы таблица 1 көрсетілген.
Сораптық және қозғалтқыштың валдарының байланысуы тісті муфта көмегімен жүргізіледі.Тісті
Таблица 4
Сорапты агрегат Тісті муфтаны майлау шығыны (бір заправкалауда),л
НМ1250-260
НМ2500-230
НМ3600-230
НМ7000-210
НМ10000-210
НМ10000-210
Ротормен Q=1250м3/сағ
Тісті муфта майлауды ауыстыру мерзімі – 3000сағ.
Бірінші май ауыстыру тісті муфтаны пайдаланғаннан кейін 200-300сағ. Кейін
Қабылдау кезіндегі жетек сапасы, қозғалтқыш негізгі орындауында сорап және
Ғимаратты изоляциялау ауалы шымылдық көмегімен іске асырылады. Ол электро
Майлау қондырғысы
Майлау қондырғысы төрт элоектро сорапты агрегатқа комплекстелген сорап және
Майлау қондырғысының жабдықтарын құрастыруы және схемасы сораппен бірге орнатылған
Автоматика және БӨП
Мұнай айдау стансаларында БӨП және автоматиканың блокты жүйесі 4
Автоматтандыру және БӨП станцияның тұрақты кезекші қызметшілерсіз жұмысты қамтамасыз
Жұмысқа дайындау
Монтажға дайындау
Жабдықтар монтажға түскенде алу орныан шешу орнына дейін монтаждың
Монтаждау жұмысын жүргізуден бұрын өз паспортымен, жинау сызбасымен, схемасымен,
- слесар-монтажшы құрал-жабдықтарының толық комплектін дайындау сондай-ақ инструмент және
- агрегат жабдығы бойынша қажетті монтаж жұмысы үшін техникалық
- монтажға түскен жабдықтың комплектілігін және пломб бар жоғын
- деталь жабдықтарын және бөлшектерін жинап, салуға сәйкес орнын
- сақтандырғышты алып. Алынған сақтандырғыштар орнына сұйық майды жұқа
- сорап подшипниктерін ашу;
- сорап қақпағын ашу;
- сорап қақапағын алу;
- подшипниктердің қосымша беттерін және жұмыстық сақина тығыздығын, торцтытығыздықты
- подшипниктердің қосымша беті бойынша саңылауларын тексеру.
- ротордың өстік және радиалы орналасуын тексеру.
- Жасап шығарушы кәсіпорынның пайдалану және монтаждау бойынша жабдық
Сорапты шашу және жинау бойынша жұмыстар оны монтаждауға дайындау
Монтаж
Тісті муфтаға тығынды және жетек валына оның шпонкаларын дайындауды
Тісті муфта втулкасын қайнаған майлы ваннаға айтарлықтай қыздырып жетек
Сорап валына тісті муфта втулкасын кигізіп және оны гайкамен
Монтаж сызба жоспарына сәйкес сорап және жетекті фундаментке биіктік
Сорапты агрегат осі бойынша 1000 мм 0,1 мм-ге және
Металды төсенішті қатал жинаумен және бейімдеу көмегімен 0,03 мм
Сорап және жетек табанының фундамент және метал рамасының төсеніші
Фундамент шпилкасын 90 кгс/м алдын-ала тартуды жүргізу.
Монтаж сызбасына сәйкес фундамент рамасына бетонды құю. Бетон қатайғанан
Жетекті сораппен соңғы рет орталықтандыру. Орталықтандыру кезінде жіберілген ауытқулар
Құбыр өткізгішпен жалғау алдындағы кірердегі кірердегі және арындық келте
Құбыр өткізгіштің тігісінің соңғы пісірлуі кезінде, сораптың фундаментпен горизонтальды
Егер құбыр өткзгіш диаметрі сорап келте құбыры диаметрінен үлкен
Құбыр өткізгіштің пісірілген тігісі сапасын тексеру үшін 60 мин
Гидро сынау кезінде төсеніш ретінде қосылыстар бойынша прессшпан (картон)
Құбыр өткізгішті ауамен, майды келтіру және әкету құйып азайтумен
Тісті жетек втулкасына ауалы камера (тек жарылысқа қауіпсіз) орнатады.
Салу және монтажға сынау
Ажыратылған подшипниктермен сығылған ауамен майлау жүйесін үрлеуді жүргізу. Құбыр
Сызбаға сәйкес майлау жүесінде май қысымы реттеледі.
Жетектің өз жүрісіне сынақ жүргізіп көру. Осыдан кейін майлау
Сорап роторының айналуын тексереміз. Ротор қолға оңай бұралуы керек.
Агтегаттың ішкі көрінісін, гайканың ішіне тартылуын фланецтің және штуцердің
Комплекті жабдық бойынша нұсқаға сәйкес қажетті жұмыстарды толықтыру.
Сорапты айдалатын сұйықпен толтыру құбыр өткізгіштің арындық және кіредегі
Реттеу және сынаққа жіберу
7.1 сәйкес агрегаттың іске қосылуын жүргізу жәнге арындық құбыр
Номиналды режим орнату. Нминалды режим кезінде агрегат жүргізіле береді,
Осыдан кейін подшипниктердің вибрация температурасы бақыланады.
Майлау жүйесінің қажеттті жұмысы кезінде ретттестіру.
Барлық коммуникацияның ауа өткізбеуіне көз жеткізіп, агрегатттың барлығын қарап
Агрегат өшкеннен кейін ротордың айналу уақытын санау. Айналу уақыты
Жұмыс тәртібі
Агрегатты іске қосу БӨА және автоматика бойынша нұсқаға сәйкес
Майлау сорабының іске қосылғандығына және станцияда орнатылған барлық агрегаттардың
Агрегатты іске қосқаннан кейін тыңдап оның жұмысының нормада екендігіне
Жетекті күту жасап-шығарушы зауыт нұсқасына сәйкес жүрогізіледі.
Оқтын-оқтын тексеріп және қадағалау керек:
- барлық байланыстардың саңылауын;
- бақылау өлшеу аспаптарының дұрыстығын;
- майды сапасымен оның жүйеден ағып кетуіне жол бермеу;
- резервтегі майлау сорабы жетегінің кернеуіне рұқсат етілмейді;
72 сағат жұмыстан кейін жұмыстық бөлік сипаттамасы шамасында пайдаланған
Агрегаттың тоқтату іске қослған айдау станцияның операторынан немесе жергілікті
Бұдан басқа агтегатты авриялық тәртіптің келесі жағдай кезінде тоқтатылады:
- торцты тығыздық немесе подшипникте түтін пайда болған кезде;
- жетектен ұшқын, түтін немесе жанған изоляцияның қатты иісі
- сәтсіз жағдайлар кезінде.
Агрегат өшірілгеннен кейін айдау құбыр өткізгіштегі сору ысырмасын жабу
Резервтегі агрегат
Агрегат егер ол іске қосылуға дайын тұрса резервтегі болып
Резервтегі агрегаттың күтілуі:
- барлық крандар вентилдерді ашық ұстау керек;
- майдың подшипниктерге үздіксіз берілуін қадағалау;
- айына бір рет іске қосып сынау;
- іске қосып сынау кезінде агрегатта орнатылған датчик және
Резервтен шығарылған агрегат
Өндірісті периодты тексеріп, жөнделіп және табылған ақаулар алынып агрегат
Осыдан кейін келесілерді орындаймыз:
- мұнай және май құбыр өткізгішіндегі барлық вентилдер, ысырмалар
- агрегатттың жұмыс уақыты кезіндегі табылған барлық ақауларды жою
- Подшипникті ашып валдың мойын жерін сақтандырғыш майдың жұқа
- жоғарығы боялмаған барлық жөнделген жерін сақтандырғыш майдың жұқа
- агрегатты шығару кезінде немесе фундаментпен босатқанда әсер етуші
Техникалық күтімі
Агрегат өлшегіш параметрлері оның жұмыс жасау кезінде өһткізіледі. Жұмысқа
- сораптың кірердегі қысымы;
- сораптан шығардағы қысымы;
- подшипник температурасы;
- майлау жүесіндегі май қысмы,
- тұтыну жетегінің қуаты;
- жетек тогының күші;
- сораптан шығардағы мұнай температурасы.
Сорапты жинау және бөлшектеу тәртібі
Сорапты жинау және бөлшектеуден бұрын оның шын паспортымен танысу;
Сорапты бөлшектеу кезінде тығыз биіктігіне және орнықты тұрғанын қадағлау,
Сорапты алынған детальдарды құрғақ затпен сүртіп ағашқа немесе қатты
Бөлшектеу кезінде бірыңғай детальдарды өзара жинау, олардың орнын ауыстыруға
Тот баспайтын детальдарды жинау операциясы кезінде орналастыруда детальдардың желінбеу
Деталь запчастарды айырбастау кезінде сәйкесінше ауыстырылған жаққа детальдың орналасуы
Кесімді тыйым салынады:
- деталь бойынша ұрылған операцияларға байланысты қажетті қолданылатын арнайы
- отырғызылған тығыздыққа және түйіскен беттерге белгі ұруға.
Жетектің электрлік схемасын түсіну. Құбыр өткізгіштегі арынды және кірердегі
Сорапты бөлшектку орнатқан орнында жүргізеді. Тығыздық қаптамасын бсатады. Подшипник
Ойық корпус бойынша барлық қалпақты гайканы бұрап шығарамыз.
Сорап қақпағын көтеріп төмен түсіріп қысушы винтпен роторды алып
Тісті муфтаның тығынын босатып алу керек. Құрылғы көмегімен тербеліс
Кейінірек ротормен корпусын бөлшектеуді түсіндіру талап етілмейді және бөлшектеу
Құрастыру алдында барлық детальдар тазаланып сүртіледі. Ақау детальдар жөнделіп
Қажетті төсенішті дайындауда резиналы сақинаны екінші рет деталь тызыдауына
Детальды тығыздамас бұрын сол орында жаншылған қабыршықтардың жазықтығын тексеру
Сорапты жинау кезінде желінген жерлерге жұқа паста қабатын жағу
Роторды жинап оған сақинаны, басу фланцы, торцты тығынды, май-шағылдырғышты,
Валға тісті жарты муфтаны және айдау подшипнигінің аралық сақинасы
Тығыздау сақинасын колонкамен бекіту керек.
Корпус подшипнигінің төменгі жарты сынасын орнату.
Сорап корпусы шпилкасына баспалы фланцты ойық сақинамен орнатады. Осыдан
Қажет болған кезде аралық сақинаның жану жолдарын қамтамасыз етеді.
Корпус сеіппесіне жұмыстық сақинаның біршама орталықтандырылуын тексеру.
Жинау сызбасына сәйкес винттерді шұлғап саңылауды ұстап май шағылдырғышты
Егер орап детальдарын алмастыруда және сыналарыд қайта салуда ротордың
Осыдан кейін корпус подшипниктерін қысып тұрушы гайка 0,03 мм
Жинау сызбасының талабына сәйкес тексеріп қосылыс бойынша параниттен төсеніш
Сорап қақпағын орнатып және қақпақты гайканы бұрауды теңестіріліп кезекпен
Торцты тығынның басу фланцын қатырамыз.
Роторды айналдыру керек. Ротордың айналу кезінде желінудің жоқтығына көз
Тетік көмегімен агрегаттың орталықтануын тексеру керек. Қажет болған жағдайда
Торцты тығынды ауыстру сорап қақпағын алмайақ жүргізілуі мүмкін.
Қаптама иығынын алу керек.
Подшипник тірегінің торцты қақпағын алу керек. Выньте сынамасының подшипник
Подшипник тірегінің және тісті муфта втулкасын алу керек. Май
Торцты тығынның басу фланцынан гайкаларды бұрап шығарып фланцтан және
Шпилка фланцына торцты тығын орнату керек.
Қайта реттеуде жаңа немесе жөнделген тоцты тғын орнату керек.
Ескерту. Егер роторды жөндеу кезінде втулка және жұмыстық сақина
Сынаның жоғағы және төменгі жартысын қайта салуда ЗИП комплект
Саңылауды сынау болаттар орнатылғаннан кейін жүргізіледі.
Таблица 5 - Ақаулық ерекшеліктері және оны жоюдың әдістері
Ішкі көріністер және қоымша белгілерінің аталуы Мүмкін себептері Оны
1.Сорап қажетті арын және берілісті бермеген жағдайда
2.Сорап білігі
3.Подшипник температурасының көтерілуі а) сорап мұнаймен толтырылмаған
б) ротор айналысының кеі бағытталуы
в) тығын сақинасы немесе жұмыстық сақинаның зақымдануы
г) жұмыстық сақинаның ротордың кері айналу бағытымен орнатылуы.
а) запачастарын ауыстыру кезінде сорап роторы теңгерілмеген
б) агрегат орталықтан ауықуы
в) подшипник сынамаларындағы майлау саңылауын үлкейтуде
г) ағыс бөлігіне басқа заттардың тұрып қалуы.
а) подшипникке майдың жеткіліксіз түсуі
б) былғаныш майдан
в) ротордың орталықтан ауытқуы
г) валдың кішкене майлау саңылауына сынаның жанасуы қамтамасыздандырылғандықтан а)
б) ротордың дұрыс айналуын қамтамасыздандыру
в) зақымданған детальды ауыстыру немесе жөндеу керек
г) жұмыстық сақинаны қайта орнату.Роторды басынан теңгеру керек.
а) роторды теңестіру
б) агрегатты орталықтандыру
в) қордағымен ауыстыру немесе сынаны қайта кіргізу керек
Ағыс бөлігін тазалау.
а) подшипник майлауының кірісіндегі дросселдік шайба саңылауын үлкейту
б) майлау құбыр өткізгішін тазалап,майын ауыстырып. Майлау жүйесін тазалау
г) саңылауды үлкейтіп. Валға сынаны жанастыру.
Қабылдау куәлігі
Магистральды мұнай сорабы НМ3600-230
Н12...49.100.00
ГОСТ12124-80 стандартына сәйкес пайдалануға жарамды.
Шығарылған күні 20 мамыр-88
Кепілдік міндеттеме:
Жасап шығарушы зауыт 2-ші тарауда көрсетілген талаптарға сәйкес электросорапты
Сораптық кепілдеме мерзімі (қордағы бөлшектерін пайдалануда) пайдалануға берілген күнен
Сораптық ккомплекті жабдықтарына кепілдемені осы жабдықтарды жасп шығарушы зауыт
Уақытынан бұрын тозса немесе сынса себебі бойынша сондай-ақ деталь
Кепілдеме уақыты аралығында құрылымнан детальдарды шығарушы зауытпен заказ беруші
Рекламация куәлігі
Монтаж түскен жабдықты сол жерде тексеріп, мұқият қаралу қажет.
Жабдықты қабылдау нұсқасы бойынша жүргізіледі:
а) саны бойынша мемлекеттік арбитраж қаулысы бекітуімен.
б) спасы бойынша мемлекеттік арбитраж қаулысымен бекітеді.
Рекламацияның ұсынылу тәртібі.
Талап етуші мен шығару мекеме өнімділігімен бірге қойылған мерзім
Актідегі қажетті көрсетулер:
- актінің құрылған жері және уақыты.
- актіні құрушы адам міндеті және фмилиясы.
- агрегат алушының анық мекен жайы.
- сораптың жасалған күні және нөмір белгілеулері.
- сораптың (сағатпен) алған кезінен соңғы жөндеу кезіне дейінгі
- сорап параметрлері (беріліс, арын, температура) және сұйықты айдау
- табылған жағдайда туындаған ақау себебін көрсетіп іріктеп жазу
Сақтандыру және ораудағы мәліметтері
Орау және сақтау куәлігі.
НМ3600-230 сорабы зауыттық нөмірі 169 жасап шығарушы мекеме сақтау
ГОСТ9.014-78 бойынша сорап ішіндегі деталь үшін В3-1 қорғау варианты,ішкі
ГОСТ9.014-78 ьойынша Ж-сақтау және транспорттау жағдайы жүргізіледі.
Сақтандырылғаннан кейін сораптың жалғасатын флацторының барлық саңылауы пробкамен немесе
Сорапты жиналғант күйінде, оның бұйымдарының комплект күйінде, қордағы бөлшектерінің
Қордағы бөлшектері және құрал жабдықтары комплект және ыдысқа оралады.
Заказ беруші кеісімі бойынша сорапты түсіру ораусыз ағашты жылжымамен
Техникалық нұсқа сораппен бірге жөнелтуде ылғал өткізбейтін материалмен оралып,
24 айдан кейін сорапты сақтау орнынан сырланбаған беттерін қорғалуын
Ораулар ашылған жағдайда жабдықтарды бөлшектеу қажет, қорғауларды алып беттерін
Жабдықтарды жинау егер оны жұмыс мағдайына келтіру қажет болса
Монтаж жасауға дейін сорап және жабдық талап бойынша жасап
Сорап және майлау қондырғысының сақтау жағдайы-Ж2ГОСТ15150-69 автоматика және БӨА-Л
1.2.2 НПВ3600-90, НПВ1250-60 сорапты агрегаты
Агрегат тағайындалуы
НПВ1250-60,НПВ3600-90 мұнайлы тік тегеурінді электрлі сорап агрегаты температурасы -5тен
Сорап 1топ сенімділігі ГОСТ6134-71 бойынша климаттық орындалуы орналасу категориясы
Электросорапты агрегаттың (сорап) сандары және әріптерінің жағдайы белгі білдіруі:
НПВ – мұнайлы тік тегеурінді
1250 - беріліс,м3/сағ.
60 – арын,м.
Техникалық сипаттамасы
Таблица 6 - Келтірілген агрегаттың номиналды көрсеткіші
Көрсеткіш аталуы Нормалары Нормалары Ескертуі
НПВ1250-60 НПВ3600-90
Беріліс,м3/сағ.
Арын,м
Айналу жиілігі, айн/мин
Суда жұмыстық сақина өсінің мүмкін кавитациялық қоры,v=0,01см2/с,м
Сорап қуаты,кВт
Сорап ПӘК(суда),%
Сорап нығыздау арқылыішкі ны-ғыздау,см2/сағ.
Габаритті өлшемі(ұзындығы,ені),мм
Агрегаттық сорап салмағы, кг
Агрегат салмағы,кг
Электр қозғалтқыш
Кенеуі,В
Қуаты,кВт
Ток жиілігі,Гц
Ток жүрісі 1250
60
1480
2,2
242
75
300
6070,2363
11940
16720
10000
400
50
ауыспалы
3600
90
1500
4,8
945
84
300
6945,3100
16700
27200
10000
1250
50
ауыспалы Жіберілетін ауытқулары+5тен -5%
Жіберілетін ауытқу дайындау кезінде -2%,пайдалану кезінде-3,5
Сораптар жұмыс бөлшектерінің сипаттамасы беріліс аралығында пайдалану керек.
Сорап қозғалтқышының дыбыс деңгейінің тірек радиусы 2х=3м.
Жасап шығарушы зауыт кепілдемесі бойынша сораптың жұмыстық сақинасының сыртқы
Таблица 7 - Комлпект тұрғызылуы
Аталуы Саны
Винтке орнатылған іргетас болтымен стакандағы мұнайлы тік тегеурінді сорап
Жжасаушы мекеме тұрғызған тік асинхронды жарылысқа қауіпсіз комплект орнатылған
Жалғаушы муфта
БӨА және Автоматика комплекті
ЗИП ведомосына сәйкес запчаст комплекті
ЗИП ведомосына сәйкес керек жарақ инструменттер комплекті
ЭД ведомосына сәйкес пайдалану құжат комплекті
1
1
1
1
1
1
1
Құрылысы және жұмыс істеу принципі
Электросорапты агрегат мұнайлы тік тегеурінді сораптан, ВАОВ типтес тік
Мұнайлы тік тегеурінді сорап ортадан тепкіш, тік, бір саты
Жұмыстық сақина – екі жақты кірісті, сақиналық сору мүмкіндігін
Сораптық статор бөлігі екі келу, кету өсінен, аудару каналынан,
Сораптың төменгі бөлігі металды стаканға орнатылып, элипстік түбі келте
Сорап стторы валдан, жұмыстық дөңгелектен, тығын втулкадан, шпонкадан және
Ротордың гидравликалық өстік күшейтілуі жұмыстық дөңгелектің екі жақты кірісінен
Ротор салмағы және қалған гидравликалық өс күшіне жоғарғы тірек
Сорап құрылысында радиалды күштемені қабылдау үшін мұнай өнімін айдау
Ротордың тығын торцты типтес ТМ120М ТУ26-06-968-75. Торцты тығыннан жиналған
Торцты тығынды және жиналған мұнайды төменгі температурада жылыту үшін
Торцты тығынның номиналды кемуі кезінде жиналған мұнай 1,5-2 айда
Деңгейін бақылау үшін сұйық өлшегіш сигнализаторы СУК-3 қабылданады.
Жұмыс істеуге дайындау
Монтажға дайындау:
Элетросорапты агрегат және оның комплект күйінде қойылуының техникалық жағыдайы
Электро сорапты агрегатты жинап және бөлшектеу монтажы үшін жөнделетін
Агрегатты монтаж орнына жеткізілгеннен кейін орамаларын алып, кірердегі және
Комплект қойылуын және техникалық нұсқа пакетінің бар болуын тексеру.
Сорап бетіндегі артық майларды алып, дизелдік отынына немесе уайт-спиртіне
Агрегатты монтаждау алдында сорап және агрегаттың техникалық нұсқасы және
Агрегатты құру орны келесі талаптарды қанағаттандыру керек:
- оны бөлшектеп және жинау мүмкіндігі, жұмыс кезіндегі жағдайы
- іргетасын қалау кезінде биіктігі тірек плитасына цемент ерітінділерін
- кірердегі және арынды құбыр өткізгіштері жеке тірекке бекітілуі
Сораптық монтаж кезінде құбыр өткізгіштен келте құбырға беріліс күшейтіп
Сорап жұмысы кезінде сорап келте құбырына құбыр өткізгіштен келте
- кірердегі құбыр өткізгіш мүмкіндігі бойынша тік болу керек;
- арындық құбыр өткізгіште кері клапан және ысырма орнатылуы
- кірердегі және арындық құбыр өткізгіште айдалатын сұйық қысымын
Іргетас бетін құрылыс қалдықтарынан тазалау керек.
Жабдықтарды құрастыру және детальдарды төсеу үшін сәйкесінше орын дайындау.
Керек-жарақ инструменттер комплектін дайындау керек.
Ескерту.Автоматика және КИП, қозғалтқышта пайдалану және монтаждау кезінде көмекші
Монтаж:
- бірінші іргетасқа төсеніш астына сығылушы винт қоюды жоспарлау
- сорап тік орналастырылады;
- сораптың ағыс бөлшектерін стаканда стаканда уақытша бекіту керек;
- сорап роторының тұтылып қалусыз айналуын тексеру керек;
- стаканда уақытша бекітпе орнатқан жерінде пробка орнатып және
- сораптың тірек плитасында орнатылған винтті орау керек;
- сораптың тірек плитасына іргетас болтын орнату керек;
- іргетаста дайындалып орнатылған төсеніштегі сығылу винтіне сорапты орнату
- жоспардың монтаждау сызбасына сәйкес сорапты өс блйынша қою
- сораптың дұрыс қойылуын 0,1 мм/м дәлдік деңгейімен тексеру
- бетон тесіктерін іргетас болтымен толтырылады;
- бетондарға қатырылғаннан кейін іргетас болттары алдын ала тартылып
- орнатылған сорап жартылай муфтасы деңгейі бойынша тексеру керек:
- монтаж сызбасына сәйкес стакантірек плитасына оның жоғарғы жиек
- бетон қатқаннан кейін орнатылған винтті 1,5-2 айналымда бұрып,
- қозғалтқышқа сорап фонарын орнатамыз;
-тетік көмегімен сорапқа қозғалтқышты орталықтандыру керек;
- радиалды бағытта – 0,05 мм;
- өстік бағытта – 0,04 мм;
- монтаж сызбасына сәйкес сорап қақпағымен электро қозғалтқышты фонармен
Ескерту. Агрегатты орталықтандыру радиалды бағытта орнатылған винт көмегімен горизонтальды
Технологиялық құбыр өткізгішті жалғау кезінде (кірердегі және арындық) келесі
- егер құбыр өткізгіш диаметрі сорап келте құбырынан үлкен
- құбыр өткізгіш сорапқа жалғану кезінде алдын ала сорапқа
- құбыр өткізгіштің сорап фланцымен жалғасвн пісіруде алдын ала
Құбыр өткізгіш және сорап келте құырының өсінің сәйкескелмеуін жою
Фланц саңылауына шпилкамен қысып тарту жүргізіледі.
Осыдан кейін шпилка резбасы және контрфланцтың гайкасы бұралатын сырт
Назар салу: шпилкамен тарту біркелкі, кезекпен диаметриалды қарама-қарсы 4-5
Құбыр өткізгіштің келте құбыр желісімен келтіру монтажды қиылысумен қамтамасыздандырылады.
Сорап келте құбырында пісіруден берілетін мүмкін күшті жою үшін
Жөндеу және монтажға сынау.
Сорап прбасын тексеруде сақталған сораптың ағыс бөліктерін орау жүргізілмейді,
Тірек подшипниктерін керосинмен жуып орауды жүргізу керек. Керосинді құйып
Жуып және кептірілгеннен кейін подшипникті оның көлеміне байланысты консистентті
Техникалық нұсмқауға сәйкес КИП және автоматиканы жіберуге дайындау.
Қозғалтқышты оның инструкциясына сәйкес қосуға дайындау.
Элетро қозғалтқыштың роторының айналу бағытын тексеру, егер жетек жағынан
Байланыстыру муфтасын жинау керек.
Вентил, ысырма, монометрлік кранға әсерін, сонымен бірге көмекші құбыр
Кірердегі ысырманы ашу. Стканнан ауа жіберетін құбыр өткізгіштегі вентиль
Сорапты айдау сұйығы толтырылмайынша қосуға тыйым салынады. Қосар алдында
- арындық құбыр өткізгіштегі ысырманы жабу керек.
Жұмысқа дайындау, реттеу және қосу (байқау):
- соаптық агрегат қозғалтқышын қосу;
- ысырманы ашып толтырып және номиналды режим орнатылады.
Ысырма жабық кезінде толтыруға 1мниуттан көп жұмыс істеуге жіберпілмейді.
Агрегатты 2 сағаттан кем емес уақытта жаттықтыруды жұргізу:
- агрегаттың барлық жерін қарап, герметикалық қатынасына көз жеткізу
- приборлар жұмысын, подшипник температурасын және барлық жиналған бөлшектер
Агрегатты тыңдаңыз:
Сорап дұрыс жұмыс істемесе қозғалтқышты өшіріп және кемшіліктерін жою.
Ескерту. Электро сорапты агрегатты қосу және тоқтату автоматты басқару
Назар аудару! қоршаған орта ауа температурасынан кіші кезінде (қысқы
Жұмыс істеу тәртібі:
Номиналды режим орнаып және 6.4 сәйкес электро сорапты агрегатты
Жұмыс кезінде прибор көрсеткіштерін, фланцтың дұрыс жағдайымен қадағалау керек.
Прибор стрелкасының бірден шайқалуы, шум және діріл сораптың дұрыс
Агрегатты тоқтату автоматты басқару қалқанында жүргізіледі. Агрегат кемшілігі, қауіпті
Келесі кемшіліктер кезінде авриялық тәртіппен агрегат өшіріледі:
- подшипниктен түтін шыққан кезде;
- қозғалтқыштан түтін шыққан кезде;
- арынды құбыр өткізгіште фланцты байланыс бұзылаған кезде;
- торцты тығын бұзылғанда,
- қолайсыз жағдай кезінде.
Резервтегі агрегатының күтімі кезінде сорап подшипниктерінің майлануын тексеру.
Ыстық резерв күтімі кезінде қажет:
- МАС пайдалануы бойынша нұсқа талабымен ілмек арматурасын ұстау
- айына бір рет шамалы уақытта агрегат қосылады. “Ыстық”
Ескерту. Резервте тұрған сорап агрегаты, егер оның соңғы жіберу
Техникалық күтімі:
Агрегаттың техникалық күтімі тек оның пайдалану кезінде жүргізіледі.
Техникалық күтім мерзімі:
- агрегат жұмыс істеу кезінде герметикалық түйісуін айына екі
- 1,5-2 айда бір рет мұнай ағысын жинауды босату
- 900 сағат жұмыс істегеннен кейін сорап подшипниктерін майлау
- 10000 сағат жұмыс істегеннен кейін сорап подшипниктерін майлау
- егер саңылаулар екі есе үлкейіп, тозығы жеткен детальдарды
Элетро сорапты агрегат жұмыс тәртібі кезінде техника қауіпсіздігі және
Қозғалтқыш күтімі жасап шығарушы мекеме нұсқауына сәйкес жүргізіледі.
Резервтегі сорап агрегатының ұзақ күтілу кезі:
- құбыр өткізгіштегі барлық крандар, ысырмалар және вентилдерді жабу
- айына бір рет агрегат қосылып бақыланады.
Қысқа қосылу кезінде датчиктер және өлшеу приборларының жұмысын тексеру
Жинау және бөлшектеу тәртібі
Бөлшектеу және жинау алдында жағдай жасаушы қызметкерлер қазіргі және
Бөлшектеу және жинау кезіндедетальдарды өзара жағдайында белгілеп, детальдар орнын
Белгілеулерді орнату, тығыздау және жанасу беттерін қоюға тыйым салынады.
Паронитті және резенкеден жасалған тығыздау сақинасын екінші рет тығыздауға
Жинау детальдарын сораптан алынған кезде құрғақ болғанша сүртіп және
Жинау тәртібі
Сорапты жинау алдында:
- сорап детальдарын төсеу үшін сәйкесінше орын дайындау;
- арнайы және универсалды инструменттер корпусын дайындау;
- ілмек арматура сенімділігін тексеру;
- втулкалы муфтаны байланыстыру;
- Электро сорапты электро сорапты бөлшектеу кезінде, бақылау өлшеу
- сорап фонарынан қозғалтқышты босаты босатып алу;
- стакан фланцынан сорап қақпағына қатырылған гайканы бұрап босату;
- сорптан жылытқыштарды 2Dжәне КИП бостау;
- сораптан көмекші құбырларды босату;
- стакан фланцынан сорап қақпағына қатырылған гайканы бұрап босату;
- стаканнан сорапты алып және стаканды щитпен жабу;
Сорапты бөлшектеу кезінде:
- сорапты тігінен орнату керек;
- орнатылған винтті вал тірегіне дейін орау;
- сорап жартылай муфтасы орнатылуын босату;
- көмекші тетіктер мен тірек подшипнигі торабын босату;
- тірек подшипнигі корпусын босату;
- торцты тығынды жинап алу үшін көмекші жабдық орнату;
- торцты тығының сығу фланцын босату;
- торцты тығынды босату.
Ескерту.Торцты тығын торабын бөлшектеу, жинау және реттеу торцты тығынды
Бөлшектеуді жалғастыру көлденең жағдайда жүргізіледі:
- сорап қақпағын босатып алу;
- валдан көйлекті босату;
- жоғаоғы секйияны босату;
- аралық подшипниктерді босату;
- төменгі секцияны босату;
- орнатылған винт және сығу қақпағын төменгі пошипник корпусын
- кіші әкелуді босату;
- Роторды босатып, корпус детальынан ажыратылады (спиральды әкету және
Пайдалану орнында роторды бөлшектеу және жинау тек ротордың ақау
Жұмыс дөңгелегін немесе роторды ауыстыру жағдайында жұмыс дөңгелегінің корпус
- сораптан алынған барлық детальдар және торцтарды жуып сүртеді;
- барлық тазаланбаған сырланбаған беттерді тоттануға қарсы майымен майлау
Жинау тәртібі
Сорапты жинаудан бұрын:
- втукаларды, гилзаны, қақпақты, валды тоттануға қарсы майымен тазалайды;
-ақау детальдарды және төсеніштерді қордағы жаңасымен ауыстырылады;
- детальбардың жаншылғандары, қабыршақтанғандары кетіріліп, қажет болған кезде зақымданған
- валға кигізіле деталь майының жұқа қабатымен майланады.
Көлденең жағыдай кезінде:
- роторды жинап, оған көмекші сол жақ айналу дөңгелегі,
- корпусты және жоғарғы подшипникті жалғастырады;
- корпусқа әкелу роторын орнату;
- төменгі әкелуді байланыстыру;
- орнатылған винт және сығылу қақпағымен төменгі подшипник корпусын
- аралық подшипникті орнатады;
- жоғарғы секцияны орнатады;
- валға көйлек орнатады;
- қақпақты түйістіреді;
Сорапты тігінен орнатып кейінгі жинау тік жағыдайда жүргізіледі:
- орнатылған винт көмегімен жұмыстық дөңгелекті корпус спиралымен орталықтану
- аралық дөңгелекті орнатамыз;
- торцты тығынды орнатамыз; сығылу фланцын орнатқаннан кейін торцты
- тірек подшипнигі корпусына қақпақ қойылады;
- аралық дөңгелек орнатылады;
- тірек подшипниктерін жинау керек;
- орнатылған винтті 0,5 мм айналымда бұрап және контр
Тірек подшипнигі ауысуы
НПВ3600-90 сорабының тірек подшипнигін ауыстыру кезінде оның дұрыс жұмыс
Шайба қалыңдығы келесі жағыдайда анықталады: «а» және «в» подшипниктері
Торцты дөңгелек күші әсерінен «х» және «у» биіктігінде жылжып
(=H+0,02
Мұндағы: (-шайба қалыңдығы;
H-шеңбер бойынша өлшеніп орташа арифметикалық 4 теңдестіріліп орнатылады (өлшеу
0,02-қажетті саңылаудың кепілдеме шегі.
Шайбаны оның өлшемімен шлифтеледі.Шайба қалыңдығы «с» 5-7 мм құрылыспен
Ақаулық сипаттамасы және оны жою әдісі:
Агрегатты пайдалану кезінде оның жұмысында ақаулар дұрыс монтаждалмаудан және
Кесте 2
Ақаулардың аталуы, оның ішкі көрінісі және қосымша белгілері
Ықтимал себебі
Жою әдістері
1.Сорап қажетті арын немесе белілісті бер-месе. Ротордың кері бағытта
Жұмыстық сақинаның зақымдануы.
Жұмыстық дөңге-лектің ротордың кері айналу
бағытында орнатылуы. Дұрыс айналумен қам-ту.
Зақымданған детальды ауыстыру.
Жұмыстық дөңгелекті қайта орнату керек.
2.Тірек подшипнигі қызуы.
Майлаудың ластығы немесе жеткіліксіздігі.
Агрегат орталықтан ауытқуы.
Подшипник тозуы.
Подшипник вал өсіне қисайы орналасуы.
Тығынның бір жақ тозуынан, валдың өстік күші нормадан ауып
Агрегат орталықтан Майды ауыстыру неме-се қосу керек.
Агрегатты орталықтан-дыру.
Подшипникті ауыстыру.
Қисығын алып тастау.
Тығын сақинасын сақинасын жаңадан ауыстыру.
Агрегатты орталықтандыру.
Ағын бөлігін тазалау.
Агрегаттың қатырылу-ын тартып жүргізіп, құбыр өткізгішпен қатырылуын күшейту.
Айдау ысырмаларын жауып, кірердегі қысымды тексеру.
Роторды баланыстау.
Тығын сақинасын ауыстыру.
Тексеріп, тығынды ауыстыру немесе жөндеу керек.
Электр тізбегін тексеріп кемшілігін жою.
Сорап қақпағын жылу өткізбеумен қамтамасыздандыру.
3.Сорап дірілі жоғарылап шум пайда болғанда.
ауытқуы.
Ағын бөлігіне басқа заттардың түсуі.
Сораппен қозғалтқыштың құбыр өткізгішке жеткіліксіз қатырылуы.
Кавитациялық режим.
Ротор баланыссыздануы.
Жұмыс дөңгелегіндегі тығын сақинасының зақымдануы.
Тығынның тозуы.
Қыздырғыштың сөнуі.
Сорап қақпағына жылу өткізбеу жеткіліксіздігі.
4.Қозғалтқыштың шектен тыс жүктелуі.
5.Ротордың торцты тығын арқылы сұйықтың артық шығыны.
6.Мұнай шығыны жеткіліксіз қыздырылуы.
Қабылдау куәлігі
Мұнайлы тегеурінді сорап
Зауыттық нөмірі
ТУ26-06-1211-79 техникалық жағыдайымен сәйкес және пайдалануға жарамды.
Міндеттеме кепілдігі
Жасап шығарушы мекеме ТУ26-06-1211-79 талабына сәйкес агрегатты тұтынушылар транспорттау,
Кепілдеме мерзімі қордағы бөлшектерін қоса қолданғанда агрегатты пайдаланғаннан күннен
Сорап жабдықтарының комплекттеу кепілдігі оның орнатуының техникалық жағдайына сәйкес.
Жабдықтардың комплекттелуіне жауапкершілікті осы жабдықты жасап шығарушы мекеме орындайды.
Деталь және қордағы бөлшек комплектін ауыстыру рекламацияға себеп болмайды.
Рекламациялау мәліметі:
Монтажға түскен жабдықтың бұзылған орнын қолма-қол мұқият қарап тексеру
Рекламациялық көрсету тәртібі.
Рекламациялық актыны тұтынушы жасап шығарушы мекеме өкілкмен, оның қойылған
Актыдағы қажетті көрсетілімдер:
актыны кұру орны және уақыты;
актыны құрушы фамилиясы және лауазымы;
агрегат алушының қазіргі адресі;
сорапты алған күні және нөмір көрсеткіші;
сорапты алған кезінен және соңғы жөндеуге дейінгі жұмыс істеуі
айдалатын сұйық сипаттамасы ;
номиналды беріліс кезіндегі арын және қуат;
табылған ақаулық көрсеткіш себебі және жағжайы кезіндегі туындаған толық
Агрегатты жөндеу жағдайы, тұтынушы жүргізген актымен бірге карточка сорап
Актыны жасап шығарушы мекеме талабын көрсету сақталмаса қарастырылмайды.
Сақтау және қоғау мәліметі
Қорғау куәлігі.
Мұнайлы тегеурінді сорап
Зауыттық нөмірі
Қымтап жасап шығарушы зауыттың қазіргі паспорты талабына сәйкес сақталады.
Сақтау мерзімі 2 жылдан кем емес.
Агрегатты сақтау жағдайы Ж2 ГОСТ15150-69.
Орау алдында сатау сорабы тазаланған беттері, қордағы бөлшектері, арнайы
Қорғалғаннан кейін сораптың барлық жанасу фланцы, саңылаулары пробка және
24 айдан кейін сорапты сақтап орнату қайта барлық тазаланған
Буып-түю мәліметі.
Мұнайлы тік тегеурінді сорап
Зауыттық нөмірі
Жасап шығарушы мекемеде қазіргі пспорты талабына сәйкес оралған.
Сорап жиналған түрінде, жеке тораптарға және детальдары ағашты жылжымаға
Техникалық нұсқасы сораппен бірге ГОСТ10354-73 блйынша полиэтиленді прленкадан жасалған
1.3 Ілмекті атматура
1.3.1 Шолақ-Қорған БМАС Ду-800, Ру-25 №37 ысырмаларды жөндеу бойынша
Дайындық жұмыстары.
1. Өндіріс инструментеріне наяд рұқсат қағазын жасау.
2. Көлік техникаларын және жабдықтарын дайындау.
Осы жұмыстар барысында жұмысты орындауға жаупаты АВП бастығы.
Жұмыс өндірісі.
1.Телефонограмма бойынша өндіріс жұмысына рұқсат алу.
2. Рұқсат алған соң №33,36,38,50,60,65 ысырмаларын жабады.
3. Қалған босату ысырмасы арқылы НПВ3600-90 №1 сорап корпусынан
4. №37 ысырма басқару пультінде ілінген таличкаға белгілеу.
5. Болттарын босатып ысырма қақпағын алу керек.
6.Ысырма корпусы ішкі бөлік тазалығын тексеру.
7. Жиналу орналасуын басқару.
8. №33,36,38,39,50,60,65 ысырмаларды ашу.
1.3.2 Қолмен тарту бір арқалық кран мост жағдайы және
Аспалаы бір арқалы электрлік кран келесі типте жасалуы керек:
Кран мосты екі ұстап тұратын балкадан, осы бойынша қиылысатын
Қозғалту механизімі
Кранның босмеханизімі жетек және тележкадан тұрады. Жетек қозғальқыштары жеке,
Элетроталь және элетрожабдық
Кранның ұстап тұру балкасына электроальілніп қойылады. Элетроталь қоректенуі және
Кранның принцииалды және монтаж схемасы бір өткінді, екі өткінді
Пайдалануы
Кранды қосар алдында дұрыс қосылуын, барлық кнопкалы постардың майлау
Пайдалану кезінде жүк өктеруге болайды кранның жүк көтергіштігі жоғарыламайынша;
Кранды басқарушы үшін еркін кіріп кіріп шығуын қамтамасыз ету
Кранның механизм жұмысын ақау табылған жағыдайда жұмысын тез арада
Кранды комплект ведомосы және тауар тасымалдау нұсқасына сәйкес жүк
Таль жүк көтеру үшін қызмет етеді, оның номиналды жүк
Таль өз көрінісі червякты механизм төрт комплексті имек темірге
Техникалық куәландыруы:
Техникалық куәландыру механизм жүк көтергіші сенімділігі және беріктігін тексеру
Жүк көтергіш механизм келесі техникалық куәландыруды орындауы керек.
а) ішін-ара – жылына бір рет;
б) толығымен – бес жылда бір рет.
Техникалық куәландыру және күту жүк көтергіш машинаны пайдалану қауіпсіздігі
Пайдалануы
Қолдық таль жабық ғимаратта жұмыс істеу үшін арналған, ғимараттан
Қолдық тальды пайдалану кезінде тыйым салынады:
а) механиизмнің жүк көтеріштігін сынау жағдайынан тыс жүктеуге;
б) жүкті қисық көтеруге, артық жүк тасуға, басқа белгісіз
в) тік жағыдайда жүк ауытқуы және теңселуіне;
г) үзіліс кезінде жүкті ілінген күйінде қалдыруға.
Жүк көтергіш механизмді күту және пайдалануға тиісті оқу және
Жүк көтергіш механизмде бирка ілінуі керек, осында адамның тегі
1.3.4 Бір арқалы мостты кранды күту және пайдалану бойынша
Қолды бір арқалы мостты кран мосттан, қозғалу механизімінен және
Метал құрылысы болат прокаткадан толықтырылады.
Ұстаушы екі тавролы балка соңғы балкаға қиғаштап тіреледі. Барлық
Жүк көтергіш механизмнің имек темірі екі тавр төменгі полкымен
Жүру дөңгелегі шарикоподшипникке орнатылған. Жүк көтергіш құрылғы көрінісі төрт
Механизм көтеруі, имек темірдің қозғалуы және кран қозғалысы тарту
Механизмнің тарту дөңгелегі кран қозғалыс кезінде кран балкасы сақина
Техникалық куәландыруы
Техникалық куәландыру әзірленген кран сенімділігін және беріктігін тексеру және
Техникалық куәландыру тек әкімшілік өкілі және кранды қадағалауда қатысқан
Техникалық куәландыру 114 параграф “құрылыс куәлігі және кранды пайдалану,
Әкімшілік өкілі кран бөлшектерін мұқият тексеріп, монтаж дұрыс жүргізілгендігін
Кран жолдары сенімділігін тексеру әкімшілік міндетке жатады. Кранды сынауда
Статикалық сынау
Кран ілмегіне шамамен жұмыс жүгі тиеледі, 100мм биіктікке көтеріліп
Шамамен жүктеп сынау кезінде мост майысуын өлшеу жүргізіледі, оның
Статикалық сынаудан кейін кран шама жұмыс жүгімен жүк көтергіштігі
Кранды жүкпен сынау кезінде қалған деформациялар жіберілмейді.
Динамикалық сынау
Динамикалық сынау өткізілген статикалық сынау қанағаттандырылған жағыдайда ғана жүргізіледі.
Бұл сынау жүк көтеруде, шама жүгін 10 % жоғарылатып,
Осы жүктеу кезінде имек темірдің қозғалу механизімі, немесе тележканың
Сынақ нәтижесі кран журналына жазылады. Сынақ аяқталғаннан кейін кранды
Пайдалануы
Кранды – 40(С кіші емес температурада пайдалануға болады. Кран
Кран жабық ғимаратта жұмыс істеу үшін арналған. Ашық кеңістікте
Кран жұмыс істеу кезінде рұқсат етілмейді:
а) кранды сынау жағыдайынан тыс жүкті көтеруді номиналды жоғарылатуға;
б) жүкті қисық көтеруде, жүкті тасуға немесе басқа белгісіз
в) жүкті тік жағыдайда шайқалуы және ауыстыруға;
г) жұмыс үзілісі кезінде кранды ілінген жүкпен қондыруға.
Жұмыс жасау алдында кран жолына және кранның дұрыс
Екінші рет сынау үш жылда бір рет жүргізілуі керек.
Сынау және жарамды растау нәтижесі кран журналына сынау мерзімдері
Күту және басқару үшін оқыған және аттестациядан өткен адам
Майлау
Майлау жүрі дөңгелегі подшипнигі, ашық түсті беріліс және трансмиссия
Жүру дөңгелегін майлау сменасы жылына бір рет, айналу жеріне
Подшипник айналысы үшін майлау маркасы УС-3(Т) ГОСТ1033-79 қолданылады.
Ашық тісті беріліс графитті маймен (У) ГОСТ3333-55 айына бір
Майлау сменасы кезекті кранды сынау алдында жүргізіледі.
1.4 Сораптық станцияның көмекші жүйелерімен жабдықтары
1.4.1 Майлау жүйесін пайдалану
Тағайындалуы
Майлау жүйесі мұнай айдау станциясы жүйесінде жұмыс істейтін мұнайлы
Параметрлер аталуы Сандық белгілеулері
Пошипник майлау үшін қолданыла-тын май
Май өткізгіш соңындағы температу-ра
Май шығыны
Майды салқындату – ауамен
Турбиндік- 22 ГОСТ3253
-35;+55(
1,0 кг/см2 жоғары
16 м3/сағ.
Майлау жүйесі құрылғысына жататындар:
Майлау жүйесі құрылғысына жататындар:
а) шестерналы сорап Ш-40-6-18/4-1 электро қозғалтқышымен – 2 дана.
б) майлау багы: саны 2 дана, пайдалы сыйымдылығы –
в) екі еселенген сүзгі:
бір патронды сүзгі жоғарылығы – 0,362 м2.
бір сүзгілі патрон арқылы май шығыны – 18 м3/сағ.
г) авриялық бак (аккумуляциялық); сыйымдылығы – 1,3 м3.
Сорап Ш-40-6-6-18/4Б-2 пайдалануы
Тағайындалуы
Шестерналы сорап Ш-40 сұйықты айдау үшін арналған. Икемді майлау
Кинематикалық тұтқырлығы 0,75 см2/с кезінде сорап өнімділігі 18 м3/сағ.
Жұмыс істеу принципі және құрылғысы
Шестерналы сораптың принцип бойынша әсері – айналымды. Сорап келесі
Жұмыс механизімі екі ротордан тұрады; жетекші және қосымша. Жетекші
Қосымша ротор айналуды жетекші ротор арқылы алады.
Ротор валында винті бөгеттеуге бөгет сақинасы қарастырылған. Ротор корпусқа
Жетекші вал тығыны – торцты. Ол табан тіреуден тұрады,
Сақтандыру клапаны айдау қуысынан сору қуысына сұйықты айдап жіберудің
Сорапты іске дайындау және пайдалану
Сорапты іске қосуға дайындау кезіндегі қажеттілік:
а) алдымен пробкасын ашып, сорап және сору құбыр өткізгішіне
б) сору және айдау бұрандасын толық ашу керек;
в) муфта ваын қолмен айналдырып, желіну жоқтығына көз жеткізу
г) құбыр өткізгіш және бұранда дұрыстығын, фланц байланысы герметикалығын,
д) сорапты пробалы қосып және сораптың дұрыс айналуына көз
Сорап жұмыс кезінде бақылау өлшеу аспаптарын, электрлі өлшеу аспаптарын
Аспап стрелкасы бірден тербелуі сорап ішінің немесе герметикалық сору
Майлау багы
Бак көрінісі пісірілген құрылысты сыйымдылық. Бак қақпағында бактағы май
Бак ішінде көпіршік пайда болуын азайту үшін 3 шымылдық
Май салқындатқыш – вентиляторлар АВМ – 3 дана. Майды
Екі ретмайлаудағы сүзгі:
Екі патроннан тұрады. Корпусында майды әкету үшін келте құбыр
Сүзгіш патрон 44 секциядан тұрады. Патрон өстік бағытта қойылады.
Авриялық бак:
Майлау сорабы тоқтаған жағдайда сорап агрегаты подшипниктеріне майды беру
Жұмысы
Майлау жүйесі 10,0 % резервпен толтырылған. Май майлау блогына
Майлау жүйесін пайдалануы
1. Майлау жүйесіне жіберу алдында бактағы май деңгейін тексеру
2. Май сорабын қосып. Майлау жүйесі соңғы қысымы 0,5
3. Жұмыс процесінде май салқындатуға кірердегі май температурасын бақылау
4. Май сапасын бақылап май сүзгісінде және май тазалауда
5. Жүйеде қысым 0,2 кг/см2 дейін төмендесе сорап агрегаты
6. Май сорабы тоқтатылуы электр қозғалтқышты агрегат өшірілгеннен кейін
1.4.2 Қазандық қондырғы және жылу жабдық жүйесін пайдалану
Қазандықтардың жұмыс істеу тәртібі және қыздыруы
Қазандықты қыздырар алдында газ ағымын және ылғалды ауа берілісі
Ауаны шығару үшін жабдық желдету және азайтылған тарту күшімен
Қыздырғышты қолмен қосу кезінде жану қыздыру факелін қосып және
Қыздыру уақыты кезінде су жүйесі қазандық арқылы жүріп тұруы
Су температурасы 90*С жеткен кезде түтіндік құбырдан шығатын түтін
Қазандықты іске әрбір қосқан кезде ақтандыру клапаны дұрыстығын тексеру
Жұмыс уақыты кезінде қазандық операторы қазандық дұрыстығын және қазандық
Ақаулар табылған кезде оны жою шараларын қабылдау керек. Егер
Қазандық жұмыс кезіндегі қажетті қадағалау:
- техникалық сипаттамасы көрсетіліміне сәйкес қазандықтан шығу су жүйесі
- форсунка жұмысы нромасын және отын беру алдындағы қысымды;
Қазандық жұмыс тәртібінде сақтандыру клапаны үрлеуі дұрыстығын аптасына бір
Сақтандыру клапаны реттелмейінше немесе ақау күйінде қазандықтардың жұмыс істеуіне
Егер қазандық жұмыс кезінде жану өшіп қалса және автоматика
Қазандықтарды жауапты адам қатысуымен аптасына бір рет үрлеу тәртібін
Форсунка құрылғысы дұрыстығына мұқият қарау керек. Кокс жиналып қалуы
Қазандық тоқталғанда қажет:
қыздырғышқа отын беруді доғару.
2. 10 минут аралығында желдеткіш вентиляторды тоқтатып және шиберді
3. отындық бұранда жабылу беріктігін тексеру.
4. қазандықтан шығу және кіру суы ысырмасын жабу.
5. қазандық монометрі бойынша қысымды қадағалау және қысым жоғарылаған
6. қазандықтан суды жіберу тек оның темпертурасы 60ºС төмендегенде
Қазандықтың авриялық сөндірілуі:
Қазандықты дереу тоқтату өндірістік құрылысы алдын ала ескерілген жағыдайда
Қазандықты авриялық тоқтату кезінде қажет:
отын және ауа беруді доғару, бірден тарту күшін әлсірету.
2. қыздыруда отын жануы тоқтаған соң, қазандықта және ауалы
3. суды сөндіру.
4. қазандық ашық сақтандыру клапанында қысымды төмендету.
Қазандықтың авриялық параметрі
Берілетін су температурасы
Кері қайтуда су температурасы
Берілетін су орны
Кері су орны
Отын жүйесі қысымы 90ºС кіші
50ºС үлкен
3,8кг/см2 үлкен
0,5 кг/см2
2 кг/см2
1.4.3 Вентиляция
Тип аталуы Орнатылған орны
Үйлестіріп сору
Тегеурінді вентиляция
Аралық біліксіз қондырғы
Үйлестіріп сору
Сору (төбелік)
Сору (төбелік)
Сору (ғимарат төбесі)
Сору (ғимарат төбесі)
Сору (ғимарат тьөбесі)
Сору (орынды) Сорап залы
Электр залы
Электр залы
Блок-бокс РД
Компрессор
Аккумулятор ЗРУ
ЗРУ
Флотациялық қондырғы
Автогараж
Дизель-26а,б
Вентиляция жүйесін пайдалану
1. үйлестіру вентиляциясы мұнай буы концентрциясы жоғарылауын сорап залынан
2. тегеурінді вентиляция артық қысымды электр залынан сорап залыменбайланысы
3. сору вентиляциясы сорап залынан газды ауаны сору үшін
4. аралық біліксіз вентиляция артық қысымды бөлгіш қабырғада орнатылған
Техникалық берілгендері
Үйлестіру вентиляторы
а) Оп – 21,04 м3
б) Р – 1,4 кг/м
в) n – 670 айн/мин.
г) электрлі жетегі
д) беріліс ременді
е) қимасы ылғалды 1000×1000
Құбыр өткізгіш болаттың йинкті бетінен жасалады.
2.Тегеурінді вентилятор
а) Оп – 2,8 м3
б) Р – 1,2-1,3 кг/м3
в) n – 760 айн/мин
г) жетек электрлі
д) беріліс ременді
е) қимасы ылғалды
3. Сору вентиляторы
а) Оп – 219 м3
б) Р – 2,8 кг/м2см2
в) n – 1460 айн/мин
г) электрлі жетек
д) байланысы фланцты
е) қимасы ылғалды 1000 мм
Аралық біліксіз вентилятор
а) Оп – 0,1 м3
б) Р – 100 мм су столбасы
в) n – 2700 айн/мин
г) электрлі жетек
д) қима ылғалды – 1200 мм
Жұмысы:
5. Үйлестіру вентиляторы(ББ№4)
Вентилятор жұмыс кезінде ауаны птмосферадан сорып және Р –
Қысқы уақытта сорап залын жылыту үшін, вентилятор шығысында орнатылған,
6.Тегурінді вентиляторы
Вентилятор жұмыс кезінде атмосферадан ауаны ауа қабылдағышқа сорып 1,2-1,3
7.Сору вентиляторы
Сору вентиляторы сорап залында орнатылып және ауа өткізгішпен байланыстырылған.
8. Аралық біліксіз вентиляторы
Жұмыс кезінде вентилятор ауаны атмосферадан ауа өткізгіш сорып оны
Пайдалану бойынша талаптары:
Вентиляция жүйесі жұмысын тоқтатпай жүргізу үшін қажет: резбалы байланыстарын
1.4.4 Өрт сөндіру шаралары
Өрт сөндіру жабдықтары
Өрт сөндіру депосы; жылыту
Ауданы м2; 16X6
Өрт сөндіру автомашинасы: Урал-АЦП-406/3, Урал-5557 АЦ5840
Саны дана; 2 дана.
Көпіршік генераторы: ГВП-600
Өрт сөндіргіш; ОП-50.3 дана; ОУ-3.5 дана; ОУ-5.23 дана.
ОВП-100.31 дана; ОП-5.16 дана; ОУ-2.4 дана.
Колмен лақтыруы; 66 мм-340 м; 51 мм-360 м; 77
Өртке қарсы сақтық жабдықтары
Сигнализация және коммутатор типі; Рубин-6А орталықтанған авариялың сигнализация.
Сигнализация сызығы; Кабельді ауалық.
Резервуар паркі
Машина залы
Электр залы
ДЭС
ЗРУ
ЩСУ
ОК-10-10
Қазандық
Орнатылған хабарлағыштар саны: ММL-90.140
ТРВ-2-12 дана
ИП-105.390дана
Көпіршіпен сөндіру жүйесін пайдалану.
Тағайындалуы
Өрт сөндіру жүйесі МАС территориясында өрт туындаған орынға қажетті
Жүйе құрылысы
Өрт сөндіру жүйесі тұрады:
-горизонтальды ортадан тепкіш сораптан 100NBD-192-10-2 дана.
- өтімділігі- 333 м3/сағ;
- айналым саны-2970;
- көпіршік жинау сыйымдылығы-2,8 м3;
- су сыйымдылығы 54 м3-2дана;
- қубыр өткізгіш және арматура;
- өлшеу аспабы;
- ГВП-600-6 дана.
Жұмысы
Өрт сөндіру жүйесі жергілікті басқаруда, «өрт» кнопкасын басуда автоматты
Өрт туындаған орындарда (сорап ғимараты май блогы, қысымды реттеу
Қоршаған ауа температурасы 70(С дейін жоғарыласа өрт туындайды. Нәтижесінде
Орнатылған астомат жұмыс істеген кезде оператор №15 блок-бокстағы 100
Сорап жұмысы кезінде құбырөткізгіште ыдырату беріледі және осыдан сыйымдылықтан
Пайдалану талабы
Өрт сөндіру тоқтаусыз жұмыс істеу үшін қажет:
1. Резервуардан келетін 54 м3 сору сораптық 100НВА 265
2. Өрт сөндіру автоматикасы әр уақытта жұмыс жағдайында болу
3. Өрт сөндіру сорабы жағдайының техникалық, қазірігі өнімділігінін ТО
4. Қордағы өрт сөндіру резервуар су деңгейін және көпіршік
5. Қыс уақыттында резервуардағы 54 м3 су температурасы 12-25(С
6. Құбыр өткізгіш және ілмек арматураның техникалық жағдайын бақылау
7.Өлшеу аспабын дұрыстығын бақылау керек.
Вакумды қондырғыны пайдалану
Тағайындалуы
Вакуумды қондырғы өрт сөндіру сорабына көпіршік деңгейін сүйемелдеу үшін
Кнопкалы режимде сорап жұмысы вакуум қазандығындағы көпіршік ерітіндісі деңгейіне
Вакумды қондырғы құрылысы
Вакуум қондырғы құрамына кіреді:
1. Сорап ВВ1-0,75 электр қозғалтқышымен – 2 дана.
Электро клапан.
Датчиктер – индикаторлар.
Вакуумдықазандық – 0,5 м3.
Су үшін бак.
ВВН1 – 0,75 сораты пайдалануы
Тағайындалуы
Вихрлы сорап ВВН1-0,75 суға арналған V-0,5 м3 багы вакуум
Құрылысы және жұмыс істеу принципі:
Элетро сорап агрегат сораптан және электро қозғалтқыштан тұрады, жалпы
Вихрлы сорап – бір сатылы, горизонтальды сорап. Сору және
Сорапты жұмысқа дайынадау және пайдалану
Сорапты жұмысқа дайындау кезінде қажет:
а) төменгі бактың жоғарғы саңылауы арқылы 20 см биіктікте
а) сору және айдау бұрандасын толық ашу;
в) муфтаны қолмен айналдырып, желіну жоқтығына көз жеткізу;
г) құбыр өткізгіш және вентиль дұрыстығын, негізіг сору құбыр
д) сорапты сынауға қосып және сорап дұрыс байланысуына көз
Сорап валының айналуы оң болуы керек, егер жетек жағынан
1.4.5 Шолақ-Қорған БМАС технологиялық сақтануы
№ п/п Технологиялық сақтану аталуы
Параметрлері
1 Станцияның мұнайды сору қысымы төһменбеген кезде МНА мұнай
3,3 кг/кв.м
2 Станция мұнайды сору қысымы төмендеген кезде станцияның авариялық
3,0 кг/кв.см
3 Жабу реттегішіне дейін сораптың айдау қысымы жоғарылаған кезде,
4,0 кг/кв.см
4 Жабу реттегішіне дейін сораптың айдау қысымы жоғарылаған кезде
67 кг/кв.см
5 Жабу реттегішіне дейін мұнай қысымы авариялық жоғарылаған кезде
70 кг/кв.см
6 Станцияның жабу реттегішінде айдау қысымы жоғарылаған кезде МНА
47 кг/кв.см
7 Станция реттегішіне қысым авариялық жоғарылаған кезде станция авариялық
49 кгс/кв.см
8 Станцияның мұнайды соруы минималды қысым боцынша МНА блокты
5 кгс/кв.см
9 Сорап және электро қозғалтқышы подшипнигі майы қысымы төмендеген
0,35 кг/кв.см
10 Аралық біліксіз қондырғы камерасында ауа қысымы төмендеген кезде
20 кгс/кв.м
11 Мұнайды максималды шығын кезінде МНА өшіріледі 50мм ОМЮВ
12 Дренажды қабылдау (сорап батқанда) мұнай деңгейі жоғарылағанда станция
13 Сигнализация және мұнай шығыны айдау жүйесін қосу. Шығынды
Жүйені өшіру
Жинағыштың максималды авариялық деңгейдегі сигнализациясы 350мм жинағыш жоғары түзуінен
50 мм жина-ғыш түбінен
жоғары түзуден 300 мм
14 Сорап подшипнигі және электро жетек температурасы жоғарылаған кезде
15 Сорап корпусы температурасы жоғарылаған кезде МНА өшіріледі
60 град.С
16 Үйлестіретіп соратын вентиляцияны сорапта және б/б қысым реттегішінде
17 Сорап және электр қозғалтқышы подшипнигі температурасы жоғарылаған кезде
95 град.С
18 Пневматикалық аспап қоректену үшін ауа қысымы төмендеген кездегі
5,5 кг/кв.см
19 РВС №1,2 резервуары минималды деңгейі
РВС №1 резервуары максималды деңгейі
РВС №2
РВС №1 максималды авариялық деңгейі
РВС №2 2100 мм
11000 мм
15000 мм
15500 мм
17000 мм
1.4.6 Шолақ-Қорған БМАС көмекші механизмдердің, магистральды және тегеурінді агрегаттың,
№ п/п Параметр аталуы, принципиал-ды электр схемасының сызба нөмірі
1
1.1
1.2 Магистральды сорап агрегаты
Сорап және электр қозғатқышы подшипник майлау жүйесіндегі май қысымы
Магистральды сорап торцты тығыннан мұнай шығынының максималды деңгейі
ЭКМ-1у
ОМЮВ
ОМЮВ
0,35 кг/см2
50мм
5 сек
5 сек Агрегат авариялы өшіріледі
Агрегат авариялы өшіріледі
1.4.7 Мұнай айдау станцияның резервуарлық паркі
РВС№1 V-2000 м3 түбі тұнбасы сұйылту бойынша өндіріс жұмыс
Жұмыс мақсаты
- вибро ағынды магнитті активатор құрылғысы көмегімен түпкі тұнбасын
- түпкі тұнбаны сұйылту бойынша толықтыру жұмысчтары үшін қажетті
- химиялық реагентте қолдануда орнату пайдалылығы үшін түпкі тұнба
Материалдар, жабдықтар және тетіктер
Негізгі жабдықтары:
1. Вибратор электромагнитті активациялы ВЭМА-0,3 – 5 (бес) дана.
2. Электрлі байланыстыру коробкасы (жарылысқа қауіпсіздікті атқара-ды) – 5
3. Электрлі кабель КГН 3х7,5 – 60 м.
4. Көтеріп-түсіру құрылғысы (лебедка) жүк көтергіштігі 150 кг кем
5. Кабелді мұнайдан қоғау үшін құбыр – 90 метр
Көмекші жабдықтары:
1. Электро жабдықтарын монтаждау үшін тетіктер, құрал-жабдықтар (өрт, жарылысқа
1. Резиналы поврик – 1,5 м2.
Көтеру краны.
4. Өлшеу аспаптары (амперметр – 1 дана, вольтметр –
Арнайы киім.
Жұмыс жүргізу тәртібі және түрі
Дайындық жұмыстары:
РВС №1 резервуарын өндіріс жұмысы үшін дайындау.
РВС №1 резервуары түпкі тұнбасына бастапқы картасын құру.
Объектіге тетік және жабдықты тасып жеткізу.
Құрастыру және бекіту:
1. РВС №1 араластыру жабдығының монаж схемасы.
РВС №1 жабдық қосылуының электрлі схемасы.
Вибратор ВЭМА-0,3 жұмыс қабілеттілігін тексеру.
4. Вибратор ВЭМА-0,3 жарылысқа қауіпсіздік құралын тексеру.
Негізгі жұмстары:
1. Резервуар РВС№1 қақпағына тетік және жабдықты көтеру.
2. Жабдықтарды монтаждау кезінде жұмыстың қауісіз жағдайын қамтамасыз ету
3. Монтаж және электр схемасына сәйкес РВС№1 резевуары тетігін
Вибраторды пробалы қосу, жұмыс қабілеттілігін бақылау.
5. түпкі шөгінділерді үздіксіз жұмыс істеуші виратормен ВЭМА-0,3 өңдеу.
6. Вибратор ВЭМА-0,3 жарылыстансақтау құралын (күн сайын) тексеру.
7. Шөгінділер шамасын аралық бақылап өлшеу.
Аралық өлшеу әнтижесі бойынша вибратор ВЭМА-0,3 қалпын түзету.
8. Түпкі шөгінділердің соңғы өңдеуі.
Резервуар РВС №1 түпкі шөгіндісінің соңғы картасын құру.
10. Резервуар РВС№1 тазалау бойынша ВСМА жабдығы және технологиясы
11. Резрвуар РВС №1-ге ВЭМА-0,3 вибраторын кейінгі пайдалануға шешім
12. Тетік және жабдықты бөлшектеу.
13. Қабылдау тапсыру жұмысы актысн дайындау.
Өндіріс жұмыстары үшін қажетті документация
1. ВЭМА-0,3 №1103-бэ қауіпсіздік қорытындысы.
ВЭМА-0,3 пайдалану бойынша нұсқа паспорты.
РВС №1-ке орнатылған жабдық монтаждау схемасы.
РВС №1 жабдықтық электрлік қосылу схемасы.
5. «Шолақ-Қорған» БМАС РВС №1 резервуарында ВСМА жабдығы және
6. Жұмысты жүргізуге мердігер қызметшілер рұқсаты.
7. «Шолақ-Қорған» БМАС техника қауіпсіздігі бойынша нұсқасы.
1.5 Патенттік зерттеулерге шолу
1.5.1 Сұйықты виброағынды магнитті активациялау технологиясы (ВСМА)
ВСМА технологиясы - күрделі сұйық жүйесін көп компонентті
ВСМА технологиясы іске асырушы құрылғы ВСМА модульді типтес, сұйық
ВСМА көп компонентті физмкалық әсері параметрлер шамасымен сипатталады:
- струй басу жылдамдығы
- қозғалу жылдамдығы
- жұмыс органы үдеуі
- активация зонасында қысым түсуі
- активация зонасындағы магнитті индукция
- негізгі әсер ету жиілігі
- негізгі әсер ету модуляция жиілігі
ВСМА құрылысының электрлі қоректену жүйесін реттеуде үлкен шамада физикалық
ВСМА технологиясы әр түрлі химиялық қосынды – реагенттерін тиімді
ВСМА технолнгиясы екі жылдан бері табысты қолданылып келеді:
( мұнай резервуарларын және сыйымдылықты түпкі шөгінділерден оларды жөндеу
(пайдаланудағы сыйымдылық және резервуардағы түпкі шөгінділер пайда болуын болдырмайды;
ВСМА технологиясы жоғары тиімділігі көп эксперименттерде дәлелденген:
( тік, кері және күрделі эмулсия жоғары тұрақтылығын алу;
( бұрғы және цемент ерітіндісі жоғары сапасын алу;
( Сапалы полимерлі және тұзды ерітіндіні жылдам алу;
( жоғары тұтқырлы парафинді мұнайды транспорттауға дайындау.
ВСМА әдісі техникалық және коммерциялық келешектенген:
( пласт зонасы бір бөлігін өңдеу үшін, оның ішнде
( мұнай шламдарын пайдаға асыруға қондырғы беріледі;
( түсті фракциялар шығысын жоғалту үшін мұнайды қосымша өңдеуде
( монтажсыз лист тазалау үшін аспап беріледі;
( мұнай тауарын дайындауға тұтас мобилді қондырғы беріледі.
ВСМА қондырғысы
Электромагнитті активациялы вибратор ВЭМА (жарылысқа қауіпсіздікті атқарады)
Виратор типі Пайдалану қуаты Габаритті өлшемі, мм Салмағы,кг Өнімділігі,
ВЭМА-0,3 0,3 330(330(350 40 5
Қысқаша жазбаша: ВЭМА-0,3 виратор мұнай және химия саласында қолдану
ВЭМА вибраторы әр түрлі көп компоненті тұтқырлы сұйық және
ВЭМА-0,3 батыру жағдайында пайдаланатын, вибрационды типтес электромеханикалық аспап болып
ВЭМА-0,3 жеңіл құрастырылады және қоректену, виброөңдеу блогынан тұрады. ВЭМА-0,3
ВЭМА-0,3 келесі технологияларды қолдану үшін арналған:
- резервуар және сыйымдылық түпкі шөгіндіден ттазалау;
- мұнай тауарын дайындауда (дегазация, құрғату, тұзсыздандыруда);
- мұнайды трнаспорттауға дайындауда (АСНО және тұтқырлықты төмендетуде);
- мұнай шамасын пайдаға асыруда (орталықтандыру, тұтқырлығын төмендету, механикалық
- көп компоненті химиялық құрамды сұйық және ерітінділер дайындауда;
- жуу және цементті ерітінді дайындауда;
- полимерлі құрамды және сулы мұнай эмулсиясын дайындауда;
- қазанжықтарда сұйық отынды (мұнай, мазут) тиімді қолдануды жоғарылатады.
ВЭМА-0,3 Ресей гостстандартында ГОСТ Р сертификациясы жүйесімен сертификатталған.
Сәйкес сертификат №РОСС RU.МГ02.В00508 берілді.
ВЭМА-0,3 вибраторы қолдануға рұқсат етілген: Ресей Госгортехнадзор рұқсатымен №РРС
( жарылыстан қорғау маркасы: 1Ехs11АТЗХ гостР51330.0 боынша.
( климаттық орындауы: УХЛ ГОСТ 15150 бойынша.
( қоректену кернеуі: U=220В; f=50Гц;
( жұмыс режимі: ұзаққа созылған.
1.5.2 Сұйықтарды және суспензияны виброағынды сұйылтқыш және араластырғыш
Сұйықтарды және суспензияны еріткіш, араластырғышты технологиялық процесте қолдануда ойластырып
Вибрационды араластырғыш құрылғысы корпус ішінде штуцер, виброжетек, саптамамен дифузор
Вибро жетек жұмыс жағыдайында жұмыс органын және тік дифузор
Бұдан басқа үлкен инерциялы масса тербелісінің берілісі электромеханикалық құрылғы
Құрылғы кемшілігі өнімділігі төмен болып табылады.
Ойлап шығару мақсаты өнімділікті жоғарылату және сұйылтқыш және араластырғыш
Сұйықтарды және суспензияны виброағынды араластырғыш және сұйыртқыш магнитті
1.5.3 Тұтқырлы сұйықты және суспензияны виброағынды араластырғыш және сұйылтқыш
Құрылғы суспензия және сұйықты сұйылту, араластыру үшін әр түрлі
Берілген құрығы кемшілігі аз өнімділік, қамтамасыз етуі біріншіден пластина
Табылған құрылғы мақсаты болып виброағынды араластырғыш ұзақ уақыт шыдауы
Ұсынылған виброағынды араластырғыш және сұйылтқыш құрылысы 1 суретте келтірілген.
Пластинка якоры 5 таға тәріздес трапециядалды саңылаумен 10 толықтырылған.
1.5.4 Араластырушы құрылғы
Ұсынылып отырған құрылғы сұйықты және сұйықтың қатты фазасын араластыру
Араластырушы құрылғы жетек үшін үздіксіз магнит жүйесінде пайдаланылады. Осындай
Сұйықты цилиндр айналу кезінде араластырылады, жәнеде магнитті ротор айналымына
Бірақ араластыру өнімділігі бұлғауда аз. Процесті интенсивтеу мақсатында корпус
Сызбада ұсынылған араластырушы құрылғы кескіні келтірілген.
Араластырушы құрылғы 1 магнитті жетектен, оған корпус орнатылып 3
Араласу жартылай муфта жазықтығынан сұйықты тастауда және қанатты қақпа
4 элемент тірекпен оңай алынады, сондай-ақ тек өз салмағымен
1.5.5 Вибрационды араластырғыш
Табылған құрылғы тұтқырлы сұйықты араластыру үшін және оны араластырғыштан
Табылған құрылғы мақсаты – құрылғы жұмыс сенімділігін және өнімділігі
Сызбада табылған вибрационды араластырушы жалпы көрінісі.
Араластырғыш 1 корпустан, 2 кіріс және 3 шығыс штуцері
1.5.6 Вибрационды араластырғыш құрылғы
Табылған құрылғы араластыру аумағында және периодты, үзіліссіз химимялық, формацевтика
Табылған араластырғыш құрылғы валға қатырылған кері түсу қозғалысы болатын
Табылған құрылғы техникалық маңыздылығы және жетістік нәтижесі бойынша өте
Табылған құрылғы мақсаты болып диспергир дәрежесін жою, арылатуда араластырушы
Сызбада вибрационды араластыру құрылғысы, кескіні келтірілген.
Құрылғы 1 штоктан, 2 және 3 дискі күйінде толықтырылған,
Штокқа 10 бағыттаушы орнатылған осы бойынша 11 клапан 11
1.5.7 Вибро бұлғаушы
Ұсынылған құрылғы сұйық қоспаларды және суспензияны араластыру үшін қолдануы
Танымал вирационы бұлғауыш суспензия және сұйық қоспаларды араластыру үшін
Бірақ вал қайта ілгерілемелі вал арқылы дискі қозғалтуға хабарлайды,
Табылған құрылғы мақсаты болып бұлғау ПӘК жоғарылату және араластыру
Сурет 1 вибро бұлғау схемасы түрінде келтірілген; сурет 2
Вибраторды құрайтын 3 негізгі және 4 элдектромагнитт, 6 жіберілген
Вибратор 7 силфонмен герметикалық қапталған. Араластырушы орган 9 және
2 якор (сурет 2) дискі түрінде толықтырылып, араластырушы орган
1.5.8 Пульсационды араластырғыш
Табылған құрылғы химия және тамақ өндірісінде сұйық заттарды араластыруда
Сызбада пулсационды араластырғыш бойлай тілініп келтірілген.
Араластырғыш 2 қақпақты 1 корпустан тұрады, 1 корпус ішінде
8 негізгі және 10 көмекші бөліп тұратын қаптамалар сфералы
1.5.9 Магнитті араластырғыш
Табылған магнитті араластырғыш құрылғы араластыру аумағында, қатты сұйықтар жүйесін
Қазіргі уақытта магнитті араластырғышты өрістету, сондай-ақ жетектен пайдалану магнитті
Коэрцитивті материал сапасы үздіксіз магниттен дайындау үшін негізіне беруші
Бұл құрылғы кемшілігі құю магнитіне кіші магнитті энергия моментін
Бұл құрылғы тағы бір кемшілігі болып құю және форма
Табылған құрылғы айналу моментін анағұрлым жоғарылату және формалы суспензия,
Сурет 1 Араластырғыш схема түрінде бойлай кескіні көрсетілген; Сурет
Араластырғыш 1 магнитсіз корпустан, тірексіз 2 түптен, 3 жоғарғы
1.5.10 Мұнай резервуарын тазалаудағы әдіс
Бұл әдіс мұнай қалдықтарын мұнай резервуарында тазалау үшін арналған.
Тазаланбай қалған өнім бөліктері мұнай қалдығы пайда болғанда, резервуарда
Бұл әдіс кемшілігі мұнай қалдықтарын нәтижелі сұйылтпау болып табылады.
Сұйық қоспа артық қайта қыздыру температурасы 50-95(С дейін және
Нәтижесі шөгінді мұнай қалдығы көрсетілген сұйық қоспасы температурасына дейін
Сурет 1 – Тік кесілген резервуар мұнай үшін, әдісті
Сурет 2 сурет 1-гі схемалы көрініске құрылғы үшін тезнологиялық
Сурет 1 мұнай үшін арналған резервуар, 2 түбі, 3
8 қосымша құбыр өткізгіш арқылы 9 және 10 клапаны
Сондай-ақ 7 құрылғы 12 құбыр өткізгішке орнатылған 13 клапан
Құрылғы 2 суретте көрсетілген, 20 бактан, екі камераға 21
Түпкі бөлінулері 25 клапан 30, 29 құбыр өткізгішімен жалғанған,
22 клапан 33 және 34 құбырларымен қосымша байланысып, осыған
Бұдан басқа 22 камера 38 құбыр өткізгішпен байланысқан, бос
40 араластырушы сорап шығыс саңылауы 47 датчикті қысымы 46
61 және 62 құбыр өткізгіші осыған 63 және 64
60 сорап шығыс саңылауымен 65 құбырымен 37 клапанына жалғанады,
65 құбыр өткізгіш сондай-ақ 65 араласу құбыр өткізгішімен жалғанған,
Көрсетілген құрылғы қосымша әкету 74 клапанды, 73 әкету құбыр
2 ЕСЕПТІК БӨЛІМ
2.1 Механикалық есеп
Диаметрі 820 мм және ұзындығы 200 км аралық сораптық
Шешімі
1. П.1.1 таблицасы бойынша прокатты болаттан 17ГС жасалған
2. Формула бойынша металдың есптік кедергісін табамыз: алдымен 17ГС
R1=RH1*
RH1- тігістік байланыс және құбыр металының нормативті соғылу кедергісі.
3. Мұнай өнім ААС болмағандықтан, жүктеу бойынша сенімділік коэфициенті
(2.2)
Стандартқа сәйкестендіріп деп аламыз.
4. Формула бойынша температура құлауын максималды қайшы және максималды
(2.3)
5.Формула бойынша сығылу кернеуінің өстік боцлау шамасын табамыз.
(2.4)
Е-металдың (болат) серпімділік модулі
Т-есептік температуралық құлауы
6. Формула бойынша мұнай өткізігіш қабырға қабырға қалыңдығын қайта
Қалыңдықты деп аламыз.
2.2 Гидравликалық есеп
Құбыр өткізгішпен айдаудағы жылдық жүк йаналымы 4,5 млн.т/жыл. Гипсометриялық
1.Формула бойынша мұнайдың есептік өнімділігін тамамыз:
Q=
Құбыр өткізгіштің ішкі диаметрі:
D=DH--2 820-2 =803мм
2. Құбыр өткізгіштегі мұнайдың орташа жылдамдығы:
(2.7)
3. Формула бойынша Рейнольдс санын анықтау:
(2.8)
4. Кэ=0,15 мм кезіндегі біршама тік тігісті құбыр:
(2.9)
5. Формула бойынша өтпелі Рейнольдс саны:
Re1=
Re=
Re1 < Re < Re2 II аралық зона.
6. Альтшул формуласы бойынша гидравликалық кедергі коэффициентін анықтаймыз:
(1.12)
7. Формула бойынша құбыр өткізгіштегі гидравликалық ылди:
i=
8. Формула бойынша құбыр өткізгіштегі толық арынды есептейміз:
H=1,02 i L+
H=1,02
9. Формула бойынша 1 станция арынын есептейміз:
H=mмн мн=3
10. Формула бойынша сораптық станция санын анықтаймыз:
n=
Құбыр өткізгіш пен сораптық станциялардың біріккен сипаттамаларын салу үшін
Біріккен сипаттамаларын қайта есептеуде үш нүкте табуымыз керек Q1=0,211м3/с
2.3 Сорудың мүмкін биіктігін анықтау
Сорудың мүмкін биіктігі – бұл сораптардың техникалық көрсеткіштері өзгеріссіз
Формула бойынша сору биіктігін есептейміз:
;
Мұндағы: - мүмкін кавитациялық запас;
= (1,2(1,3) ,
где - Кавитация кезіндегі миниалды
Рп – Резервуардағы сұйық қысымының жоғарылауы;
Рп = 1,5(10-3 МПа;
Р0 – мұнайдың қаныққан бу қысымы;
Р0 = 0,1 МПа.
Формула бойынша критикалық кавитациялық запасты анықтаймыз:
,
мұндағы n – айналу саны, мин-1;
Q – жұмыстық сақинаның егелу кезіндегі сорап берілісі;
С = 900.
= 1,2(23,1 = 27,72 м;
(2.21)
Тегеурін талап етіледі.
Тегеурінді сорап сыйымдылықтан мұнайды магистралды сорапқа беру үшін және
Үш ортадан тебу сорап орнатылған тегеурінді сорап станцияны қарастырамыз
Әр түрлі ғимаратта өтпел арқылы вал өткізіліп тегеурінді сорапты
Сорап жұмысын реттеу
Сорап берілісін 3600 м3/сағ. ескере отырып, берілген өнімділігі 3024
Барлық мүмкін әдістерді анализдеуден кейін берілген жағыдай үшін өте
,
мұндағы D2 – жұмыстық дөңгелектің бастапқы сыртқы диаметрі, м;
H*, Q* - қажетті жаңа жұмыстық нүктедегі арын
b,a – сорап сипаттамасы паспортынан анықталған коэффициенттері;
Жаңа қажетті нүктеде арын Н* =230 м болуы керек,
,
мұндағы Н(max = 230 м;
Q(max = 0,84 м3/с, осындан
.
Егелген дөңгелек диаметрін табамыз:
.
Практикада орнатылған, ПӘК жоғары шамасын сақау үшін сораптың сыртқы
Бұл жағдайда егелген дөңгелек диаметрі бастапқыдан 10% артық болмауы
2.4 Қажетті қысымды есептеу
Мұнай айдау кезінде НПВ3600-90 сорабы кірісіндегі қажетті қысымды есеатеу.
1. Айдау температурасы кезінде бу қысымына қаныққын мұнай:
Ps=5700
Ps=5700
2. Метрлік мұнай бағанасының сәйкесінше арыны:
hs=
3.Формула бойынша сорап температурасында кавитациялық запасты түзету:
(2.27)
4. Сорап келте құбырының кіріс диаметрін табамыз. Dвх=0,190м
5. Сорап келте құбырына кірердегі Рейнольдс санын және мұнай
(2.28)
Reвх=
Reвх>9330 болғанда, онда Dвх=0,40м.
6. Таблица бойынша судағы сораптың кавитациялық запасын табамыз
(2.30)
1,1 3,79
7. Теңестіру бойынша есепті жүргіземіз:
(2.32)
Сонымен сорап кірісіндегі қысым төменгідегіден кем болмау керек.
(2.33)
2.5 Резервуарлық парк көлемін анықтау
Ұзындығы 200км, диаметрі 820мм магнитті құбыр өткізігіш жүйесіндегі резервуар
1. Пайдалану участесі санын табамыз:
(2.34)
2. Сонымен қабылдау-жіберу операциясы шегінде, пайдалану участкесі жүргізіледі, онда
(2.35)
Екі резервуар қабылдаймыз сыйымдылығы 2000 м3.
2.6 Буланудан болатын мұнай шығыны
«Үлкен дем алудан» болатын шығын
Формула бойынша бір «үлкен дем алудан» болатын шығынды анықтаймыз:
,
мұндағы Vп – резевуарды біріңғай толтыру кезінде шыққан, булы
V2.Гср – толтыру алдындағы резервуардың газ кеңістігі сыйымдылығы;
Р2.Г – Р2.Г=Ра+Ркд)резервуарды толтырудың соңындағы газ кеңістігі абсолютті қысымы;
Р1.Г - (Р1.Г=Ра-Ркд) – түнгі айдау кезіндегі, Р1.Г =Ра
Рр – мұнай буларының орташа есептік парциалды қысымы.
Формула бойынша мұнай айдау сыйымдылығын анықтаймыз:
;
мұндағы D – резервуар диаметрі, м;
Н2 – босатудан кейінгі газ кеңістігі биіктігі;
Н3 – толтырудан кейінгі газ кеңістігі биіктігі.
.
Формула бойынша газ факторын есептеудегі булыауа қоспасы сыйымдылығы:
,
мұндағы V3 – айдалған мұнай сыйымдылығы, м3;
tн – резервуардағы айдалатын мұнай температурсы, 0С;
tнк – мұнайдың бастапқы қайнау температурасы, 0С;
Г – газ қоспалы мұнай, м3/м3.
,
Формула бойынша толтыру алдында резервуардың газ кеңістігі сыйымдылығын анықтаймыз:
(2.39)
мұндағы Н1 – резервуарды босатуға дейін газ кеңістігі биіктігі,
hкр – қақпақты көтеру биіктігі, м.
.
Резервуарды толтыру соңындағы газ кеңістігі абсолютті қысымын анықтаймыз:
,
мұндағы Ра – барометрлік қысым, Па;
Ркд – клапанды жүктеу қысымы, Па.
Р1.Г = Ра, Р1.Г = 101320 Па күндізгі
Формула бойынша босатудан кейінгі резервуардағы газ кеңістігі сыйымдылығын анықтаймыз:
(2.41)
Формула бойынша қарастырылған момент резервуардың газ кеңістігі орташа салыстырмалы
,
мұндағы - қарастырылған период уақытындағы газ
Сs – байытылған сызықтағы концентрациясы;
V1.Г,V2.Г – мұнайды айдауға дейін және кейін сәйкесінше резервуардағы
- мұнайды айдау уақытындағы резервуардың газ кеңістігі орташа слыстырмалы
- бос резервуар уақытындағы газ кеңістігінің орташа салыстырмалы концентрациясы
qв/п = 1250 м3/сағ. кезіндегі клапан үшін
U=7 м/с жылддамдық кезінде қатынасы U0
Резервуардың бос тұру (пр және толтыру(з уақыттарының қосындысы:
,
.
Сондай-ақ формула бойынша аламыз
Формула бойынша мұнай температурасы кезінде қаныққан бу қысымын Рstтабамыз:
,
= 38134 Па.
Формула бойынша мұнай буының орташа булану қысымын анықтыймыз:
,
мұндағы Рst - tн, 0С температура кезінде
Формула бойынша резервуарда мұнай буы сығылуындағы көмірсутек тығыздығы:
(2.46)
мұндағы РГ, Т – (панықтау кезіндегі резервуардың газ кеңістігіндегі
Мұнайдың көмірсутек буы орташа молекулярлық массасының бу ауамен қоспасы
Мн = 0,0043(212+tнк)1,7
Мн = 0,0043(212+45)1,7 = 53,74 кг/моль.
- әмбебап газ тұрақтысы;
Мұнайдың бір «үлкен дем алудан» шығыны құрайды:
кг.
«Кіші дем алудан» шығын есебі
Мұнайдың «кіші дем алудан» болатын шығынын есептеудегі берілгендері:
Резервуар 20000 м3;
Қақпақ конусы биіктігі, м – hк = 2,32;
Резервуар алюминилі сырмен сырланған ;
Ауа райы күн ашық ((= 0,78);
Географиялық ені ( = 52 0;
Күн ұзақтығы – 10,6 часов;
Құйылу биіктігі,м – 14.
1) Мұнайдың беттік ауданы
,
2) Газ кеңістігі орташа биіктігін табамыз
(2.49)
м.
Резервуардың газ кеңістігі сыйымдылығы
(2.50)
3 ЭЕМ БӨЛІМІ
4. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
4.1. Инвестицияның экономикалық тиімділігі және қызметтердің принциптері.
Кәсіпорынның инвестиция қызметі – оның жалпы шаруашылық қызметінің ажыратылмас
Негізінен жалпылай алғанда, инвестициялар ақшалай қаражаттар, банк салымдары, пайдалар,
Инвестицияның финанстық анықтамасыь – бұл табыс алу мақсатындағы шаруашылық
Инвестицияның экономикалық анықтамасы – негізгі капиталды техникалық қайта жабдықтау
Нарықтық экономикадағы инвестициялар ол қандайда бір тиімділік немесе табысты
Инвестициялар дегеніміз – қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді капитал
Венчурлы капитал, жоғарғы қатермен байланысты, қызметтің жаңа салаларында жасалған
Тура инвестициялар – тұрақтанған шаруашылық субъектілер, табысты шығару мақсатында
Портфельді инвестициялар – портфелдер (әртүрлі инвестициялық құндылықтардың жинақталуы) түзілуімен
Аннуитеттер – тұрақты уақыт аралығы арқылы салымшыға алып келетін
4.1.1. Экономикалық тиімділіктің есептеу негізі.
Өнімді шығару шығынды талап етеді. Сол жағдайда өнімді өндіру
Қоғамдық өндірісті жаңартуға бағытталған, шараларды іске асыру нәтижесіндегі жеке
Экономикалық тиімділік белгіленген уақыт бірлігі (жыл) ауқымындағы алынған экономикалық
Инвестицияның тиімділік есебі жобаланған капитал салымдарының алынатын экономикалық нәтижелермен
Экономикалық тиімділікті есептеуде алғашқы мәліметтер ретінде ағынды және капиталды
Ағымды шығындар өнімді өндірудегі жанды және затталған жылдық ішіндегі
Өнеркәсіпті жаңартуға байланысты және оның экономикалық тиімділігі жоғарлатуға бағытталған
1.Қандай қаржыландыру көздері болатын есептеп және шараларды жүргізуге қажетті
2. Шараларды жүргізу нәтижесінде алынатын экономикалық эффект қандай болатынын
3. Экономикалық эффект және қосымша шығындарды салыстыру арқылы, берілген
4.1.2. Экономикалық тиімділік көрсеткіштері
Халықаралық жобалар негізделу практикасы бірнеше жалпылама көрсеткіштерді қолданады, олармен
- ағымды таза бағасы;
- кірістің ішкі мөлшері;
- капиталды салымдардың өтелім периоды;
Таза ағымды көрсеткіші (Net Present Value of Discounted Cash
Келтірілген таза баға (кірістің таза келтірілген шамасы) келешектегі кіріс
(4.1.)
мұнда: NPV- келтірілген таза баға; Rt – tжыл
Тиімділіктің ішкі коэффициенті (Internal Rate of return - IRR)
Капиталды салымдардың қайта оралу периоды (Pay –back -Period) немесе
Уақыт факторын есепке алмай, яғни алынатын кірістің тең мөлшерлері
(4.2.)
мұндағы: ТОК- өтімділік уақытың жеңілейтілген көрсеткіші;
k- инвестиция мөлшері;
Пр- әр жылдың кірістің мөлшері.
Таза кіріс тұрақсыз келген жағдайда, кіріс шамасы инвестиция шамасына
Өнеркәсіптің дағдарыс нүктесі немесе залалсыздық нүктесі (тиімділік табалдырығы). Залалсыздық
Залалсыздық анализінің негізі залалсыздық графигінде толығымен ашылады. Бұл график
Шығару көлемі нөлге тең болған жағдайда, жиынтық шығындар нөлге
Жиынтық кіріс түзуі жиынтық шығыс түзулерінің қиылысуы ТБ залалсыздық
4.1.3. Өндіріс шығын және өнімнің өзіндік құны
Шығындар, өндіріс шығыны және өзіндік құндар негізгі экономикалық категориялар
Ұдайы өндіріс жағдайына қарай шығындар үш түрге бөлінеді:
( өзіндік құнын құрайтын өнімді өндіруге және таратуға шығындар.
өнеркәсіпті жаңартуға және кеңейтуге шығындар. Ереже түрінде бұл, ірі
мәдени-шаруашылық, құрылыстық-тұрмыстық және осыларға ұқсас қажеттілік шығындары. Олар өнімнің
Өнімнің өзіндік құнына, өнімді өндіру үрдісіндегі қолданатын табиғи қорлар
Өнімнің өзіндік құнын құрайтын шығынның құрылымы және құрамы:
1. Материальдық шығындар (шикізатқа және негізгі материалдар, отын, энергия)
2. Еңбек ақысы;
3. Әлуметтік қажеттіліктерге аударым;
4. Амортизация;
5. Ағымды жөндеуге шығындар;
6.Тағы басқа шығындар;
4.1.4. Негізгі өндірістік қорлар
Айналым қаражаттары және финансттік активтер, т.б. айналымнан тыс активтер
Негізгі қаражаттар – ұзақ уақыттағы қызметі бар, материалдық құндылықтар
Негізгі қорлар өндіру үрдісінде (процессінде) жайлап тозады және өте
Негізгі қорлар екіретті тозуға шалдығады:
Физикалық
Орынсыз (моральді)
Физикалық тозу – уақыт өту аралығында өзінің алғашқы сапасын
Моральді тозу, негізгі қорлардың басынан өткеретін, техникалық прогресстегі олардың
Бірінші түрінде халықтың еңбек өнімділігінің жоғарлауы нәтижесінде оларды қайта
Моральді тозудың екінші түрінде жұмыс істеуші негізгі қорлардың құнсыздануы
Машиналарды және механизмдерді шамаға сай қолдану моральді тозу басталғанға
Моральді тозудың екінші түрінің төмендеу әсерінің негізгі түрі, бақылау-реттеуші
Қондырғыларды жаңғырту көп жағдайда саластырмалы аздаған шығындарда машиналардың эксплуатациялық
Қондырғыларды жаңарту көп жағдайда олардың капиталды жөндеумен бірге жүргізеді.
4.1.5. Амортизацияның негізгі қорлары
Амортизация, тозу шамасына қарай оны өндірілетін өнімге ауыстыру жолымен,
Амортизация өнеркәсіптік өнім өндіру шығындарында мұнай шығаратын өнеркәсіпте –
Амортизация мөлшерінің техникалық-экономикалық негізі өнеркәсіптің қорлы салаларында маңызы есептелмейді
Амортизациялық периодты анықтауда кейбір техникалық және экономикалық факторларды қондырғы
Амортизацияның жұмыс істейтін мөлшерінде моральді тозудың екінші түрі ескерілген,
Негізі қорлардың кей түрлерін қолдану ерекшеліктері, түзету коэффициенттерін мөлшерге
Амортизация аударылымының жалпы мөлшері екі бөліктен тұрады:
( бөлшектеп қайта тұрғызу (капиталды жөндеу және жаңғырту);
( толық қайта тұрғызу (реновация);
Негізгі қорлардың кей түрлері толық қайта тұрғызуға тек мөлшері
Амортизациялық аударылым барлық негізгі қорлардың жұмысына барлық енгізілген бойынша
4.2. Капиталды салымдарды есептеу.
Жобаның бұл бөлімінде мұнай айдаушы “Бейнеу-Құлсары” станциясының негізгі қорлар
МАС объектілерінің құрылыс құны сметалы бөлімінде анықталады. Сметалар, негізгі
Жиынтық сметаның есебі бойынша, МАС құрылысындағы капитал салымдарының көлемі
Негізгі өндірістік мағынадағы объектілер көбіне капиталды мөлшерлі элементтер болып
4.1-кесте. Өндірістік құрлыстағы капиталды салымдарының құрылымдық құрамы.
Жылдық өндірістік шығынды есептеу МАС бойынша эксплуатациялық шығындар барлық
4.3 Еңбек ақыға есептеулер
Олар еңбек ақы қорына 22,5%, 21% - әлеуметтік салық
10% жұмысшы өзінің зейнетақы қорына салуы тиіс.
25,92 млн теңге · 0,225= 6,48 млн теңге.
4.3.1 Амортизация аударылымы
Амортизациялық аударылым мөлшері негізгі қорлар құнының аударылымы жұмыс істейтін
Амортизация мөлшері – амортизацияның жылдық мөлшерінің өнеркәсіптік қорлар құнына
(4.3.)
мұнда: На – амортизация мөлшері.
Амортизация аударылым есебі төмендегі кестеде келтірілген.
4.3.2 Еңбек ақы
4.2-кесте. Штаттық кесте
Еңбекақының жылдық қоры орташа айлық ақы және жұмысшылар негізінде
60 мың теңге · 36 · 12=25,92 млн. теңге
4.3.3. Жөндеу қоры.
“Қаз Транс Ойл” жүйесіндегі жүргізілетін жөндеуге, техникалық қызметке, капиталды
10500 млн теңге · 0,054 = 567 млн теңге
4.3.4.Энергетикалық шығындар
Электроэнергия ақысы МАС шығынының негізгі статьясы болып табылады.
Мұнай тасымалдаудағы энергетикалық шығындар меншікті энергошығындар, эксплуатациялық бөлімше ұзындығына,
1т/сағ.(8760сағ(11,5мың(теңге=100,74 млн. теңге
Мұнайды айдауда оны қыздыру қажет болғандықтан, қыздыру пештерін жұмыс
Жылдық құнын: 0,8 тонна/сағ · 24357 · 11,5 мың
4.3-кесте. Амортизация аударылымы
4.3.5.Табиғи азаю
Мұнайдың табиғи азаюын есептеу, 1995 тасымалдау, жіберу және сақтау,
4,5 млн тонна · 0,00015 · 18,0 мың теңге
4.3.6 Тағы басқа шығындар
Басқа да шығындарға жоғарыда аталып өтілгендерге кірмейтін барлық шығындар
(25,92+6,48) млн теңге · 0,25 = 8,1 млн теңге
4.4 Жыл бойынша айдауға ұсынылған көлем келесі түрде таратылады
Энергошығындар және табиғи азаю – ауыспалы шығындар айдау көлеміне
Шығын статъялары бойынша эксплуатациялық шығындарды жылдар бойынша инвестжоба таратылған
4.4.1. Жылдық эксплуатация шығыны
4.4-кесте. Жылдық шығыны
Жылдық мұнай өткізу көрсеткіші 4,5 млн.тонна
1 тонна – 25000
Жылдық мұнай құны (ЖМҚ)
4,5 млн.(25000=112500,0 млн.тг.
1 тонна мұнайдың өзіндік құны – 18 мың.тг.
Жылдық өзіндік құн (ЖӨҚ)
4,5(18000=31500 млн.тг.
Таза түсім (ТБ)
ТБ=ЖМҚ – ЖӨҚ
112500 млн. – 81000 млн.=31500 млн. тг.
Таза пайда (ТП)
ТП=ТБ – Ш
31500млн. – 1917,45млн.=29582,5млн.
Пайдаға салынатын салық (ПСС)
ПСС=ТП(30%
25582,5(0,3=8874,7 млн.
Таза табыс (ТТ)
ТТ=ТП – ПСС
25582,5 – 8874,7=16707,8млн.тг
КОАҚТА=ТТ – КҚ + А
16707,8 – 10500 + 945=7152,8 млн.тг.
4.5 – кесте Дисконттау
Жылы Ақша ағымы 15%-тік фактор Ағымдағы құн
0 10500 - 10500
1 7152,8 0,870 6222,9
2 7152,8 0,756 5407,5
3 7152,8
11630,4
ТАҚ=11630,4 – 10500=1130,4 млн.тг.
Рентабельділік=7152,52/10500·100=47%
Өтеу мерзімі=10500 – (6222,9)=4277,1
1 + 4277,1/5407,5=1+0,79=1,79 жыл
Залалсыз нүкте (ЗН)=1150,47/0,025-766,98/4,5млн.=46203,6 тг.
4.6 – кесте. Жабдықтардың технико-экономикалық көрсеткіштері
Көрсеткіштері Мәні
Жылдық мұнай өнімдері, млн. тонна 4,5
Таза табыс, млн.теңге 16707,8
ТАҚ, млн.теңге 1130,4
Инвестиция, млн.теңге 10500
Өтеу мерзімі, жыл 4277,1
Залалсыз нүкте ЗН, тонна 46203,6
Рентабельділік, % 47
5 ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
5.1 Қоршаған ортаны қорғау туралы
Табиғат пен оның байлықтары Қазақстан Республикасының халықтарының өмірі мен
Осы Заң қазіргі және болашақ ұрпақтардың мүдделері үшін қоршған
5.2 Қоршаған ортаны қорғаудың негізгі принциптері
Қоршаған ортаны қорғау мынадай негізі:
адамның өмірі мен денсаулығын қорғаудың басымдығы, халықтың өмірі, еңбегі
Қазқстан Республикасының нарықтық қатынастар жағдайында тұрақты дамуға көшуі, адамдардың
- экоклогиялық жағдай қолайсыз аймақтардағы экологиялық қаупсіздікті қамтамасыз ету
- табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану және молықтыру, табиғатты пайдаланғаны
- биологиялық алуан түрлілікті және экологиялық, ғылыми және мәдени
- қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарда мемлекеттік реттеу мен
- қоршаған ортаға нұқсан келтіруге жол бермеу, қоршаған ортаға
- халыктың, қоғамдық бірлестіктер мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының
- халықаралық құқық негізінде қоршаған ортаны қорғау саласындығы халықаралық
5.3 Қоғамдық бірлестіктердің қоршаған ортаны қорғау саласындағы құқықтарымен міндеттері
1.Қоғамдық бірлестіктердің қоршаған ортаны қорғау саласында өз қызметін жүзеге
өзедерінің экологиялық бағдарламаларын әзірлеуге, бекітуге және насихаттауға, азаматтардың құқықтарымен
қоршаған ортаны қорғау мен сауықтыр, табиғи ресурстарды ұтымды
эколгиялық тәрбиемен білім беру жөніндегі жұмыстарды, қоршаған ортаны қорғау
мемлекеттік экологиялық сарсптама өткізуді талап етуге жәнге қоғамдық экологиялық
қоршаған ортаны қорғау саласындағы қоғамдық бақылауды жүзеге асыруға;
мемлекеттік органдар мен ұйымдардан қоршаған ортаның жай-күйі және оны
қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік органдармен және халықаралық ұйымдармен
қоршаған ортаны қорғау жөніндегі заң жобаларын талқылауға қатысуға;
кәсіпорындарды, құрылыстар мен экологиялық жағынан зиянды өзге де объектілерді
кінәлі ұйымдарды, лауазымды адамдар мен азаматтарды жаупқа тарту туралы
өздерінің заңдарда және өзге де нормативтік құқытық актілерде көзделген
2. Қоғамдық бірлестіктер өздерінің қызметін қоршаған ортаны қорғау және
5.4 Қабат қысымын қалыпты ұстау жүйесіндегі қоршаған ортаны қорғау
Біздің елімізде – қоршаған ортаны қорғау – бірден бір
Құрлықта үлкен қауіптілік жоғары агресивтілігі мен және уландырғыш қасиеті
Сонымен қатар ақаба суларды тазарту сапасын көтеру үшін өндіріске
Кәсіпшілікте ластанудың азаюына қабат суының құбырлардан төгілуін жою, ақаба
Жердің ренультивациясының рационалды схемасын кең қолдану қажет.
5.5 Қауіпті факторлардың өндірістегі сараптамасы
Артқы жылдары біздің планетада экологиялық жағдай адамзаттың өнеркәсіптік және
Қазіргі уақытта экологиялық ақуалдың әрі қарай қиындауы глобалдық апатқа
Толықтай жер қойнауын және қоршаған ортаны қоғау мәселесі тауөндірішілік
Пайдалы кен қазбаларын өңдейтін кәсіпорын рекультивацияланған жерлердегі, аз өнімді
5.6 Қоршаған ортаны қауіпсіздендіру және қорғау талаптары
Бағдарлама «Мұнай өнеркәсібіндегі қауіпсіздік тәртібі», «Жару жұмыстары кезінде
Жұмысқа жіберілген тұлғалар порох генераторларымен және жанар-қышқыл құрамымен жұмыс
Жанар-қышқыл құрам сыңарлары топтап шығарылған өнім болып табылады. Оларды
Жанар-қышқыл құрам сыңарларын тасымалдау және сақтау кезінде жанғыш заттардың
Жанар-қышқыл құрамының өртке қатынасының қауіпсіздігі және атмосфералық жағдайларда жарылыстың
Технолгиялық барыс кезінде отпен жұмыстарды және электрожабдықтардағы жұмыстарды жүргізуге
Ұрған кезеде жалын беремейтін құралды пайдалану қажет.
Қоршағағн ортаны қорғау шараларын қамтамасыз ету мақсатында кірленген жабдықты
Жанар-қышқыл құрамында жаңғыш және порох генераторларында зарядтардың өнімдерінде денсаулыққа
Қысқа уақытта жанар-қышқыл құрамының ерітінділері коммуникациялары, ысырмалары 80(С
Қандай болмасын жанғыш заттардың жұмыстар жүргізу жерінде өрт
Мұнайгазайдау кәсіпорындарындағы жер қойнауларын және қоршаған ортаны қорғау мәселесі
Қоршаған ортаға зиянды әсерін тигізу көздері болып қызмет істейтін
Атмосфераның ластану қауіптілігі айдау барысында мұнай қалдықтарын тастаудан пайда
Мұнаймен және мұнайөнімдерімен ластану жер бетінің тау жынысы физико-химиялық
ұнда олардың азот режимі нашарлайды, өсімдіктердің тамырлық қоректендіруі бұзылады.
Су ыдыстарында мұнай және басқа улы заттар түскенеде улану
Жер қойнауларына және қоршаған ортаға зиян келуі мүмкін барлық
5.7 Техника қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау бойынша ережелері
1. Магистралды мұнай тасымалдау кәсіпорнының қоршаған ортаны қорғау саласындағы
2. Магистралды мұнай тасымалдау кәсіпорындарында басшылықпен табиғат қорғау қызметі
3. Қызметі қоршаған ортаны қорғаумен байланысты магистралды мұнай тасымалдау
4. Экологиялық заңнамаға сәйкес ММҚ кәсіпорындарының табиғи қорларды пайдалану
- қойылатын белгіленген экологиялық талаптарды, қолданыстағы стандарттарды, пайдалану, қоршаған
- табиғи қорларды тікелей мақсатында және оларды беру шарттарына
- шаруашылық және басқа қызметке қоршаған ортаның техникалық шартары
- берілген табиғи қорларды үнемдіының бұзылуына жол бермеу;
- берілген тәртіппен қоршаған ортаны қорғау және табиғи қорларды
- табиғи қорларды пайдалануға, қоршаған ортаның ластануына және табиғи
- қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын
Қазақстан Республикасы заңнамасымен көзделген басқа да талаптарды
5. ММҚ кәсіпорындары мыналар үшін лицензия ресімдеуі тиіс:
- заңнамаға сәйке,с табиғи қорларды пайдалану;
- ластаушы заттарды қоршаған ортаға шығару және тастауды
- өндіріс және тұтыну қалдықтарын көму және сақтау.
Табиғи қорларды пайдалану және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қызметті
6. Мұнайды магистральді тасымалдайтын құбыр арқылы тасымалдайтын кәсіпорындар табиғатты
Табиғатты пайдалануға берілген рұқсат келесілерді қамтиды: табиғи қорларды пайдалану
Рұқсат қоршаған ортаны қорғау саласында арнайы уәкілдік берілген мемлекеттік
7. ММҚ кәсіпорындарында қоршаған ортаның өндірістік мониторингісін жүргізу ұйымдастырылуға,
- жүзеге асырылатын шаруашылық қызметтің қоршаған ортаға әсер етуі
- өндірістік мониторинг үшін пайдаланылатын өлшеу құралдарының стандарттау мен
- өндірістік мониторинг деректері мен қоршаған ортаға әсер ету
8. ММҚ кәсіпорындары жыл сайын қоршаған ортаны қорғау туралы
9. Қызметтің экологиялық қауіпті түрлерімен айналысатын мұнайды магистральдік тасымалдау
10. МЕМСТ 17.00.04 талаптарына сәйкес ММҚ объектілері үшін экологиялық
11. ММҚ кәсіпорындарында ластаушы заттарды, өндіріс қалдықтарын шығару және
12. Экологияға әсерін тигізетін мұнайды магистральді құбыр арқылы тасымалдаушы
Қоршаған ортаға әсер етуді бағалау нәтижелері жоба алдындағы және
Қоршаған ортаға әсер етуге баға беруді жүргізудің тәртібі нормативтік
13. ММҚ объектілерін салу және қайта құру жобалары “Қоршаған
14. Магистральді мұнай құбырлары объектілерімен ғимараттарын салу және қайта
15. Мұнай магистральді құбыр арқылы тасымалдайтын объектілер мен ғимараттарды
16. Мұнайды магистральдік тасымалдау кәсіпорындарында қоршаған ортаны қорғау жөніндегі
Өндірістік бақылау заңнамамен бекітілген тәртіппен әзірленген және бекітілген қағидалар
17. ММҚ объектілерін пайдалану, техникалық күтім жасау және жөндеу
18. ММҚ кәсіпорындары апаттардың алдын алу және апаттардың ықтимал
19. ММҚ объектілеріне қазіргі заманғы табиғатты қорғау ғимараттары, қондырғылары,
20. ММҚ кәсіпорындары табиғи қорларды пайдалану төлемін, қоршаған ортаның
21. ММҚ объектілерінде жұмыс жүргізетін мердігерлер өздері орындайтын жұмыс
22. Мұнайды магистральді құбыр арқылы тасымалдайтын кәсіпорындардың қоршаған ортаны
5.8 Жабдықтарды пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі
Пайдалану барысында манометрдің орнында және жөндеуден өткендігін және басқа
Мұнайды өндірудің сораптық тәсілі ең кең таралған. Осы тәсілді
Белгілі қауіптілік сағалық арматураның қызмет істеу кезінде сальниктік тығыздаушы
Өз конструкциясы бойынша станок-тербегіштер белгілі талаптарды, оларды жұмыста беріктігін
Станок–тербегіштер баспалдақтармен, алаңдармен және алдын ала сақтайтын қоршағыштармен жабдықталады.
Станок-тербегіштерге қызмет істеу және жөндеу уақытында немесе басқа операцияларды
Станок тербегіштердің жұмыс істеу уақытында жөндеуді жүргізу немесе станоктың
Апатты жағдайларды болдырмау үшін жұмыс орнын көрсетілген операцияларды орындауға
Шатун бүктемелері ажыратылғаннан кейін станок-тербегіштің бағанына байланады, ал саусақтарды
Кейбір бөліктерді бекітуінің техникалық жағдайы станок-тербегіштер тоқтағаннан кейін тексеріледі.
Пайдалану барысында станок-тербегіштер мен редуктордың бөлшектерін тексеріп және майлау
Сонымен “Шолақ-Қорған” БМАС-да қоршаған ортаны қорғау шараларының бәрі Қазақстан
6 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
6.1 Еңбек қорғау ережелері
1. Мұнайды магистральді құбырарқылы тасымалдайтын кәсіпорындарда еңбек қорғау жөніндегі
2.Магистральді мұнай құбырларын пайдаланатын кәсіпорындарда еңбек қорғаудың арнайы қызметтері
3. Мұнай магистральді құбыр арқылы тасымалдайтын кәсіпорындарда еңбек қорғауға
4. Магистральді мұнай құбырлары кәсіпорындарында басқарудың барлық деңгейіндегі еңбек
5. ММҚ кәсіпорындары үшін өндірістің барлық деңгейлеріндегі еңбек қорғау
- жұмыс істеушілерді еңбек қауіпсіздігі ережелеріне оқыту;
- өндірстік жабдықтарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету;
- өндірістік үрдістер қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- өндірістк және снитариалық тұрмыстық-ғимараттар мен имараттар
- қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- санитариалық-тұрмыстық еңбек жағдайларын нормаландыру;
- жұмыс істеушілерді жеке қорғаныстық құралдармен қамтамасыз ету;
- еңбек пен демалыстың оңтайлы режимдерін қамтамасызх ету;
- жұмыс істеушілерге емдік-алдын алу қызметін көрсету;
- еңбек қорғауды насихаттау.
6. Еңбек қорғау қызметі мыналарға бақылауды жүзеге асыруға тиіс:
- технолгиялық үрдістер мен өндірістік жабдықтар қауіпсіздігі;
- салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау жөнінде шаралар
- кәсіпорын қызметкерлерінің еңбек қорғау және өндірістік санитария жөніндегі
- еңбек қорғау жөніндегі жұмысшыларды, ИТҚ-ты, қызметкерлерді оқыту, білімдерін
- тиісті қызметтердің қысым астында жұмыс істеуші қазандарға, ыдстарға,
- сақтандырғыш айлабұйымдар, бұғаттаушы құрылғылар және қауіпсіздіктің басқада техникалық
7. Өндіріс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және қоғам аппаратындағы, оның
Тұрақты жұмыс істейтін комиссияларға сондай-ақ басшылар мен мамандардың және
8.Мұнайды магистральді құбыр арқылы тасымалдайтын кәсіпорындарда қызметкерлерді еңбек қауіпсіздігінің
9. Оқыту кәсіпорын басшысымен бекітілген бағдарлама бойынша еңбек қорғау
10.Мұнайды магистральді құбыр арқылы тасымалдайтын кәсіпорындарда өндіріс ерекшелігін қауіпсіздік
11.Еңбек қорғау, мамандықтар немесе жұмыс түрлері бойынша нұсқаулықтар жұмыс
Еңбек қорғау жөніндегі нұсқаулықтар мыналарды қамтуға тиіс;
- қауіпсіздіктің жалпы талаптары;
- жұмыс басталар алдындағы қауіпсіздік талаптары;
- жұмыс кезіндегі қауіпсіздік талаптары;
- апаттық жағдайлардағы қауіпсіздік жағдайлары;
- жұмыстар аяқталғаннан кейінгі қауіпсіздік талаптары;
12. ММҚ кәсіпорындарында өндірістік жабдықтар қауіпсіздігі жабдықты стандарттар, техникалық
13. ММҚ кәсіпорындарында өндірістік үрдістер қауіпсіздігін қамтамасыз етуге еңбек
14. ММҚ кәсіпорындарында санитарлық-гигиеналық еңбек жағдайларын қалыпқа түсіру мақсатында
15. ММҚ кәсіпорындарында 3 жылда кем дегенде бір рет
16. ММҚ кәсіпорындарының қызметкерлері кәсіпорында нормаларға сәйкес белгіленген тәртіпте
17. Әрбір ММҚ кәсіпорны аса қауіпті жұмыстар тізбесін, кәсіпорынның
18. Еңбек қорғауды насихаттау мақсатында кәсіпорында еңбек қорғау бойынша
19. ММҚ кәсіпорындарындағы жазатйым оқиғаларды, кәсіптік ауруларды және қызметкерлердің
20. Әрбір жұмысшы және ИТҚ жабдықтардың, механизмдердің, айлабұйымдары мен
21. Еңбек қорғау жөніндегі заңнаманы және басқа кесімдерді бұзған
6.2Қауіпсіздік техникасы
Өндірісте және оған жақын жатқан территорияда қалыпты санитариялық-гигиеналық жұмыс
- дем алу алаңын жасау;
- сатылар,топырақпен көмкерулерден өтпелдерді жасау;
- асфальт-бетонды жабындысы бар ені 1,0м тротуарларды жасау;
- жолдың шығыстарына саты жасау;
- газондарды жасау, территорияның бос алаңдарында бұталармен ағаштарды отырғызу.
Өндіріс территориясы М4В түріндегі торлы қоршаумен қоршалады,автотрнаспорт өтетін жерлерде
Территориядағы инженерлік коммуникацияларды орнату бос жоспардың негізгі шешімдеріне сәйкес
Алаң ішіндегі жолдар және ғимараттар мен құрылыстардың алаңдары қабат
Технологиялық жабдықты авариясыз және қауіпсіз пайдалану мен жөндеу үшін
- жобаланатын құрылыстарды жүргізу өрт және жарылысқа қауіпсіздік бойынша
- жарылысқа қауіпті аймақтар шекеарасында немесе мұнай тікелкй қатысы
- технологиялық құбыр өткізгіштерді монтаждау ашып-жабу байланыстарын ең аз
- үлкен габаритті технологиялық жабдықты қоршауы бар алаңдарын жүргізу;
- резервуар үстіндегі жабдықтарға күтім жасау үшін қоршуы бар
- механизмнің айналатын бөлшектері сақтандыру қаптамалармен қоршалады;
- сораптардың ағындыларын әкету және жабдық дренажы жабық жүйемен
- технологиялық жабдықты монтаждау және демонтаждау оперциялары стационарлық көтеру
- металдан жаслған алаңдармен сатылар арнайы резиналық кілемшелермен жабылады;
- дыбыс деңгейі шектен астын аймақтар қауіпсіздік белгілерімен қоршщалады,
- жабдыққа қызмет көрсету ыңғайлы болу үшін металл метал
Технологиялық сораптардың сораптық цех ғимараты жүк көтергіштігі 5т кранмен
Сораптық станциялардағы көбікпен сөндіру және салқындату ғимараты жүк көтергіштігі
Сорапты пайдалану және монтаждауға тек маман механиктер және слесарлар,
Агрегатты көтеружәне қондыру кезіндегі строповка схема бойынша жүргізіледі.
Электро жабдықты пайдалану және орнатылуы ПУЕ гл. /7/-3 (электр
Жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде жетек толығымен электр тоғы көздерінен
Барлық айналушы бөліктері қоршалуы тиіс.
Пайадалану кезінде жарылысты болдырмау мақсатында қажетті бақылаулар:
- тығыздықты реттеу үшін қабырға саңылауларынан мұнай буын электро
- сораптың құю қуыстары және корпус байланыстаы қаптамамен жабылу
- Мұнай подшипниктердің майлау жүйесіне тимеуі керек.
- Жасап шығарушы зауыттың техникалық құжаттарына сәйкес жөндеу жұмыстарынан
Периодты жағдай және жөндеу жұмысы кезінде, жағдай жасаушы қызметшілердің
Резервуарлардың қауіпсіз пайдалануы келесі шаралармен қамтамасыз етіледі:
- резвуарларды автоматика бақылау аспаптарымен, өрт сөндіру және салқындату
- жабдықтарға, аспаптарға күтім көрсету үшін қоршуы бір алаңдармен
- резервуарда жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін люк-лаз және жарық
- резервуар ішкі және әуе кеңістігіне бөлінуді бақылауға аса
- жұмысшылардың сыртқы сақтануларын, противогаз қабылдау шлангелерін және таза
- жөндеу жұмысын жүргізуге медициналық куаландырылған және техника қауіпсіздігі
- жөндеу жұмысының орындау уақыты күндізгі уақытта 2 (екі)
«Шолақ-Қорған» БМАС-ның электрмен жабдықталуы жұмыс істеп тұрған ЗРУ-6 кВт
Электр энергиясын БМАС-ның объектілері бойынша үлестіру 6 кВт-қ жабық
Бірінші категориялы ерекше топтағы тұтынушыларды байланыс торабын электрмен жабдықтаудың
Жобаланатын 0,4кВт ток қабылдағыштарды электрмен жабдықтау үшін әрқайсысының трансформаторлық
6 және 0,4 кВт сыртқы желілер күштік және бақылау
380/220 В (ЗРУ-мен жинақталатын) айнымалы токты өз қажеттерінің үлестіру
Күштік электрлік жабдыққа технологиялық және сантехникалық сораптардың, вентилятордың,катодтық сақтандыру
Барлық электрлік қозғалтқыштар- асинхтонды, қысқа тұйықталған ротормен қабылданған.
6 кВт ток қабылдағыштардың қоректенуі ЗРУ-6 кВт, 0,4 кВт
Кабельдер кабельдік эстакада, терңдігі 1м кірпішпен жабындысы жоқ траншеяда,
0,4 кВт поливинилхлоридті изоляциясы және АВБВ түрдегі қабығы бар
Персональды электр тогының соғуынан сақтау үшін РУ-6 кВт кедергісі
РУ-6 кВт және КТП-6,0/0,4 жерлестіру құрылғыларының таралу тогына кедергі
Техникалық РД 34.21.122-87 “Ғимараттар мен құрылыстарды найзағайдан сақтандыру құрылғысы
- резервуар төбесінде және дренаждық ыдыстарда сырықтық найзағайды қабылдағыштармен;
- құрылыс шатырында жабылған найзағай қабылдайтын тормен;
- қондырғыларды жерлестірумен.
Статикалық электрден құбырды сақтандыру үшін олардың металл корпустары жерлестіру
БМАС-ның территортясында келесі байланыс және дабыл қағу түрлері ұйымдастырылады:
- автоматты телефонмен байланыс;
- радиофикация;
- тура диспетчерлік байланыс;
- қатты дауыстайтын іздестіру байланысы;
- өртте дабыл қағу;
- периметрлік күзет дабыл қағу.
Технологиялық процестерді басқару және еңбекті қорғау сұрақтарын оперативті шешу
6.3 Өндірістік санитария
БМАС-ның алаңын жылумен қамтамасыз ету көзі – меншікті су
Жылу өндіру қазандықтары бар жылыту блогы ғимраттар мен құрылыстарды
Ғимараттардың жылытуы – есептік көрсеткіші 95/75*С жылу тасығыштан жүргізіледі.
Технологиялық қажеттер үшін (мұнай жылу алмастырғыштарға қыздыру) жылу тасығыш
Жылы мезгілде ғимараттарды ыстық сумен қамтамасыз ету үшін суды
Күтім көрсетуші персонал тұрақты отырмайтын орындар ауа температурасын +5ºС-да
Санитарлық және технологиялық нормалармен қабылданған метеорологиялық жағдайларды және ауа
Магистралдық сораптар бөлмесінде екі вентагрегат қойылады (жұмыстық және көмекші),
Байланыс торабы бар қызмет корпусында вентиляция жүйесі қарастырылады.
Мұнайды сораптау зертханасында және ОК-12 және ОК-16 вахталық персонал
Отындық сорап орнында таратқыш механикалық вентиляция (сағатына 8 қайтара
Қалған ғимараттар дефлекторлары бар шахталар арқылы табиғи желдетіледі.
Ішкі жұмыстық (U=220), авриялық (U=220), жөндеу (U=36 B) және
Жарық көзі ретінде люменесценттік лампалар және қыздыру лампалары қолданылады.
Жарылысқа қауіпті құрылыстарда жарылыстардан сақтандырылған шамдар, ал қалған орындарда
МАС-ның территориясында жалпы сыртқы біртекті прожекторлық жарақтандыру қарастырылады.
Басқару жүйесі қалқанның әртүрлі секцияларынан қоректенетін күзет және сыртқы
Персонал үшін тұрмыстық ғимраттар СНиП2.09.04-87 талаптарына жауап береді.
Көше, үй және арнайы киім гардеробтары арнайы шкафтармен жабдықталған.
БМАС-рың жұмысшылары ОК-16 блогында орналасқан асханада тамақтанады.
6.4 Өрт қауіпсіздігі
Басты жоспарда объектілердің орналасуы және ғимараттар мен құрылыстардың
Алаң келесі аймақтарға бөлінген:
- Резервуарлық сақтау;
- өндірістік ғимараттар мен құрылыстар;
- көмекші ғимараттар мен құрылыстар;
- авариялық қалпына келтіру бөлігі;
СНиП 2.11.03-93 п.3.6 бөлігіне сәйкес резервуарлық парк периметрі бойынша
Сыйымдылығы 200м3 буферлік резервуардан, өндірістік ағынды суларды тазалау құрылыстарынан,
Көбікпен сөндіру сораптық станциясынан, сыйымдылығы 700 м3 ені резервуардан
МАС-ның шығыс жағында авариялық қалпына келтіру бөлігі орнатылған.
БМАС-ның территориясындағы автомобилдік жолдары өндірістегі өртке қарсы пайдалануды ескеретін
СНиП 2.11.03-93, п.217 бөлігіне сәйкес резервуарлық парк айналасындағы өртке
Негізгі жолдардың ені – 4,5 м, екінші дәрежедегі үшін
Резервуардың табанынан болатын ағындыларды бақылау үшін орталығында шүңеті бар
Резервуарлардың ішкі және сытқы беттерін тоттанудан сақтандыруға “Jotun”, Норвегшия
Сораптық цех, мұнайды срсаптау зертханасы, база ішіндегі мұнайды айдау
Барлық өртке төзімділігі жағынан 111А түрінде жатады.
Технологиялық жабдықты пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін
- сораптық цехтың (“А”категориялы) едендері ұшқын болдырмайтын бетоннан жасалады;
- эвакуациялық шығыстар, есіктердің ашылуы, коридорлар ені СНиП 2.01.02-85
- қалыпты орындалудағы электр қондырғыларын жарылысқа қауіпті аймақтан шығару;
- сораптық цехта және технологиялық сораптар орындарында сыртқы қоршаулар
- жарылысқа қауіпті орындар газ өткізбейтін өртке қарсы қабырғалармен
БМАС-ның территориясында өрт болғаны туралы дабыл қағу үшін автоматтық
«Шолақ-Қорған» БМАС-да өртке дабыл қағу жүйесі үшін “Fittich” швецариялық
- BMZ350қабылдау тетігі;
- автоматты жылулық өрт хабарлағыштары WDM215;
- автоматты түтіндік өрт хабарлағыштары ORM130;
- ішкі орнату үшін FT 513 хабарлағыштары,
- жарылыстан қауіпсіз орындалған ORM 130 AEX өрт хабарлағыштары.
Жобаланатын БМАС-ғы су шаруашылық-тұрмыстық, көмекші өндірістік және өртке қарсы
Өртке қарсы су қоры өрттен кейін 96 сағаттан кейін
Қабылданған өрттен сөндіру жүйесі мұнайы бар резервуарларды, ғимараттар мен
БМАС-ның алаңында өрттердің есептік мәні 1 деп алынады.
Ең үлкен есептік шығындар:
- көбікпен сөндіруге – 42 л/с;
- салқындатуға – 78,9 л/с
Көбікпен сөндірудің есептік уақыты 10 минутқа тең. Жанып жатқанды
Өртпен сөндірудің принципиалдық үлгісі келесі: резервуарда өрт пайда болған
Бұл сигналдан ерітінді құбырындағы электрлік ысырма ашылады – ерітінді
Өрт датчиктерінің белгісі бойынша қосымша салқындату сораптары іске қосылады,
Көбік жасау ерітіндісі автоматты түрде өрт кезінде сорап-дозаттары көмегімен
Өртті сөндірудің қабылданған үлгісіне сәйкес БМАС-ның алаңында өртке қарсы,
1.Көбікпен сөндіру және салқындату сораптық станциясы:
- өнімділігі 120-220 м3/сағ., арыны 95-75м электрлік қозғалтқышы 4АМ250S4,
- өнімділігі 220-380 м3/сағ., арыны 85-65 м, элоектрлік қозғалтқышы
N=110кВТ салқындату 1Д315-75 сораптары (1-жұмысиық,1-қосымша);
- өнімділігі 4-16 м3/сағ.,арыны 75-20 м электрлік қозғалтқышы 4АМ112М4,
- көбік жасалатын бак.
2.Өртке қарсы су қоры бар сыйымдылығы 1000м3 резервуар-2 дана
Ерітінді құбырының және өртке қарсы су құбырының сақиналық желілері.
3. Сөндіру объектілерінде стационарлы орнатылған көбік генераторлары.
4. Өртті сөндіруді автоматтандыру жүйесі.
5. Алаңда көбік түзушінің 100%-тік қоры қарастырылады.
6. Өртке қарсы жабдықты және алаңдағы сақтандыру үшін өрт
ҚОРЫТЫНДЫ
Жобаның негізі бойынша – Шолақ–Қорған БМАС қарастырылды. Осындай мұнай
Технологиялық бөлімінде мұнай айдау станцияның қайта жарақтануы қарастырылған. Олардың
Мұнай құбыр өткізгішпен келеді. Сораптар арқылы резервуарға айдалады жәнеде
Патенттік іздестірулерді 10 жылға дейін жүргіздім. Оның ішінде Ресей
Есептік бөлімде резервуар сыйымдылығы, буланудан болатын шығын, гидравликалық және
Жалпы мұнай айдау станциясы техника қауіпсіздігіне және қоршаған ортаны
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Шишкин Г.В. Справочник по проектированию нефте баз. – М.:
Тугунов П.И. Новоселов В.Ф. Типовые расчеты при преоктирований и
Едигаров С.Г. Михаилов. Проектирование и эксплуатация нефте баз. –
Ибрагимова И.Р., Букенова М.С. Расчет потер от испарения нефти
СТП 164-08-98. Обшие требования к оформлению текстового и графического
Янович Н.В., Бусырин Н.А. Охрана труда и противопожарная защита.
4
Шығын мөлшері
Жұмыс аты,
шығындары
1. Құрылыс жұмыстары
2. Монтажды жұмыстар
3. Қондырғылар
4. тағы басқа
Барлығы:
Қызмет атаулары
шамасы
1. Ауысым бастығы
2. Бастық орынбасары – құрылыс экспуатациясының
бас инженері
3. Бас инженер – энергетик
4. КИПиА бойынша бас инженер
5. Химанализдың лаборанты
6. Жұмыс жүргізуші – хатшы
7. Қоймашы – комендант
8. Жүргізуші
9. Қондырғы – операторы (щиттегі кезекші)
10. зат операторы
11. КИПиА
12. Электр қондырғыларына қарайтын электромонтер
13. Технологиялық қондырғылар, сумен қамтамасыз
ету және канализация, жылумен қамтамасыз ету
және желдеткіш қызмет көрсететін слесарь
14.Өндірістік бөлмелерді жинаушы
15. Артық жұмысшы
Барлығы:
Объек атауы
құны
1.Ғимараттар, қондырғылар,
резервуарлы парк, ішкі құбырлар
2. Сораптық қондырғылар
3.Жылутехникалық қондырғылар
4. Т.б. қондырғылар
5. Су құбыры, канализация
жылу жүйелері
Барлығы:
Инвестжоба жылы
Жылдық айдау көлемі 14
Инвестжоба жылдары
Шығын статьялары
1.Еңбек ақы
2. Еңбек ақы салымдары
3.Аморти-я аударылымы
4. Жөндеу қоры
5. Энергетикалық шығын-
дар
6 Табиғи шығын
7.Т.б. шығындар
10,58
7. Т.б. шығындар
Барлығы:
P, Pсын.зау ,Dн, Dвр , R1, R2, k1, k2,
соңы
Басы
Мұнай айдау станциясы
Басты мұнай айдау станциясы
Мұнай айдау станциясы және негізгі жабдықтары
Copy құбырларының сораптағы кавитацияға әсері
Резервуар паркінің құрамы
Сызықты өндірістік диспечерлік станция және басты айдау станция
Автоматты технологиялық және химиялық реакторлы процесс
Су сорғыш құралдардың жұмыс жасау принциптері
Қарақойын мұнай айдау стансасындағы резервуарлық паркті қайта жаңарту
Жобада ГНПС "Шымкент" жағдайында резервуар паркін автоматты басқару