Кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
АТЫРАУ МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ ИНСТИТУТЫ
«Экономика» факультеті
«Есеп және аудит» кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Компанияның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау»
050508-Есеп және аудит
«Е ж А» -08 ҚОБ с/б
Орындаған:
Жетекші:
Атырау, 2010
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
АТЫРАУ МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ ИНСТИТУТЫ
«Экономика» факультеті
«Есеп және аудит» кафедрасы
«Бекітемін»
«Есеп және аудит» каф. меңгерушісі
_________э.ғ.к., доцент Жалғасбаева А.А.
«___» _________ 20__ ж.
Курстық жұмысқа
ТАПСЫРМА
Студент Қуанышев Бейбіт Қарсақбайұлы
Мамандығы Есеп және аудит
Топ «Есеп және аудит» 08 ҚОБ с/б
Тақырып: Компанияның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау
Бұйрықпен бекітілді
Курстық жұмысты тапсыру мерзімі: «
Алдын ала қорғау мерзімі: «
Жұмысты қорғау: « »
Жұмысқа қажет ақпарлар
Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы «Бухгалтерлік есеп
Кәсіпорынның есеп саясаты
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің бухгалтерлік есепті жүргізудің типтік шоттар
Негізгі бөлім
Кіріспе
1 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің қаржылық жағдайын бағалаудың
1.1 Қазіргі жағдайдағы қаржылық бағалаудың мақсаты мен маңызы
1.2 Қаржылық бағалауды ақпаратпен жабдықтау және оны жүзеге
1.3 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер жүйесі
2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын
2.1 «Атырау мұнай өндеу зауыты»
2.2 Кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау
2.3 Кәсіпорынның қаржылық құралдарының жағдайын және оларды пайдалану
2.4 Мекеменің қаржы жағдайына бағалау көрсеткіштерін топтастыру
3 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің тиімділігін
3.1 Компанияның қаржылық тұрақтылығын нығайту бойынша негізгі бағыттар
3.2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық капиталын пайдалануының тиімділігін
Қорытынды
Пайдаланылған ақпар көздері
Ұсынылатын ақпараттар тізімі
Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігі бухгалтерлік есеп әдістемесі және
Абленов Д.О. Анализ факторов интенсификации использования оборотных средств
Тасмағанбетов Т.А., Әлібекова Б.А.,Байболтаева Н.Ә. Қаржы есебі:Оқу құралы./
Баканов М. И., Сергеев Э. А. Анализ эффективности
Графикалық материалдар тізімі
(кесте, диаграмма, сызба және т.б.);
Тапсырманы алу мерзімі:
Жұмыс жетекшісі: ______________________
Тапсырманы орындау мерзімі:
Студент:
Жоспар
Кіріспе ...............................................................................................................4
І Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің қаржылық
1.1 Қазіргі жағдайдағы қаржылық бағалаудың мақсаты мен маңызы..........................................................................................................................6
1.2 Қаржылық бағалауды ақпаратпен жабдықтау және оны жүзеге
1.3 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер жүйесі..........................................................................................................................14
2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын
2.1 «Атырау мұнай өндеу зауыты»
2.2 Кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау....................22
2.3 Кәсіпорынның қаржылық құралдарының жағдайын және оларды пайдалану
2.4 Мекеменің қаржы жағдайына бағалау көрсеткіштерін топтастыру..................................................................................................................39
3 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің тиімділігін
3.1 Компанияның қаржылық тұрақтылығын нығайту бойынша негізгі бағыттар......................................................................................................................42
3.2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық капиталын пайдалануының тиімділігін
Қорытынды................................................................................................... 51
Пайдаланылған ақпар көздері................................................................... 54
Кіріспе
Қазақстан Республикасының нарықтық экономикасы жылдан жылға даму
Мекеменің қаржылық жағдайы – шаруашылық жүргізуші
Қаржылық талдау қаржылық менеджмент пен аудиттің маңызды элементі
болып табылады. Көбінесе барлық қаржылық есепті қолданатын кәсіпорындар
Қазақстан Республикасының кәсіпорындарында соңғы жылдары бухгалтерлік есеп
енді., ең басты себебі елдің нарықтық экономика қатынастарына
Тәжірибемен дәлелденгендей есеп регистірлерде шаруашылық – операцияларды бейнелеуде
Қазіргі уақытта экономиканың нарықтық қатынастарға өтуі мекеменің шаруашылық
Нарықтық қатынастар жағдайында мекеменің қаржылық жағдайын талдау өте
Курстық жұмысты жазудағы басты мақсат: өндірістік мекеменің
1 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің қаржылық жағдайын
1.1 Қазіргі жағдайдағы қаржылық бағалаудың мақсаты мен маңызы
Қазіргі кезде мекеме дұрыс қызмет етуі үшін,
Ең бірінші болып, жүйеленген экономикалық талдауды
Соңғы кезде қаржылық талдаудың теориясы мен практикасына
Мекеменің басты қызметтерінің бірі өзінің қаржылық
әдістердің жиынтығымен жүзеге асырылады.
Мекеменің қаржысы – бұл экономикалық категория, ол өзінің
Мазмұны бойынша мекеменің қаржылық қатынасының жиынтығын келесі бағыттар
Жарғылық капиталдың қалыптасуы байланысты;
Жаңа құнның пайда болуымен, өнім өндіру мен өткізумен
Бағалы қағаздарды эмиссиялау мен орналастыруымен байланысты мекемелер мен
Шаруашылық жүргізуші субъектілер мен оның бөлімшелерінің арасындағы
Коммерциялық ұйымдар мен бөлек сатып алушылар арасындағы қатынас;
Шаруашылық жүргізуші субъектілер мен бюджетке салықтар мен басқа
Шаруашылық жүргізуші субъектілермен банкіде қаржы сақтау процесіндегі банкі
1 – сызба. Мекеменің қаржылық қатынасының түрлері
Мекеменің қаржысы 3 негізгі функцияны атқарады (1 –
1 – сурет. Мекеме қаржысының атқаратын функциялары
Мекеменің қаржысы - бұл экономикалық категория, ол
Бағалаудың мақсаты – мекеменің қаржылық жағдайы, төлем
Талдаудың мақсаты –тек мекеменің қаржылық жағдайын бағалап қана
жүргізу болып табылады.
Мекеменің қаржылық жағдайын талдау нақты қай бағытта қызмет
жақтарын анықтауғы мүмкіндік береді.
Мекеменің қаржылық жағдайын бағалау талдаудың мақсатына байланысты деталданудың
Қаржылық талдаудың нәтижесі мекеменің әлсіз жақтарын анықтауға, оларды
Мекеменің қызметінің қаржылық жағдайына мыналар кііреді (2– сурет):
2 – сурет. Кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалаудың бағыттары
Қаржылық талдау шаруашылық қызметті толықтай талдаудың жалпы
Сыртқы қаржылық талдаудың ерекшеліктері келесіден көрініс алады:
Талдау жүргізуші субъектілердің көптілігі, мекеменің қызметі туралы
Талдау жүргізуші субъектілердің мақсаттарының әртүрлілігі:
Талдаудың типтік әдістерінің, есеп стандарттарының болуы:
Талдаудың тек бұқаралық мекеменің сыртқы есебіне бағытталуы:
- Мекеменің қызметі туралы ақпаратты
Бухгалтерлік есептің мәліметеріне неізделген қаржылық талдау, сыртқы талдау
Берілген қаржылық есептер бойынша мекеменің әріптестерімен жүзеге асырылатын
пайданың абсолютті көрсеткішін талдау,
рентабельділік көрсеткіштерін талдау,
қаржылық жағдайын, нарықтық тұрақтылығын, баланстың өтімділігін, мекеменің
зайымдық капиталдың тиімділігін талдау,
мекеменің қаржылық жағдайының экономикалық диагностикасы мен эмитенттің рейтингтік
1.2 Қаржылық бағалауды ақпаратпен жабдықтау және оны жүзеге
Нарықтық қатынастарға өткелі шаруашылық субъектінің бухгалтерлік есебі
Әрбір мекеме қандай дәрежеде болмасын әрдайымда
қаншалықты жоғары не төмен болса, қосымша қаржыландыру көзінің
Есепте көрсетілген ақпаратқа қойылатын негізгі талаптар, пайдаланушыға пайдалы
Орынды ақпарат, яғни пайдаланушыға қандайда бір шешім қабылдауына
Ақпараттың түсініктілігі, пайдаланушы есептің мазмұнын арнай кәсіптік
Мекеменің қаржылық жағдайын талдаудағы ақпараттық базасы болып қаржылық
ҚР Президентінің заңдық күшке ие жарлығы бойынша «Бухгалтерлік
1. Бухгалтерлік баланс.
2. Қаржылық – шаруашылық қызмет нәтижесі бойынша есеп.
3. Қаржы құралдарының қозғалысы бойынша есеп.
Сонымен қатар, бухгалтерлік балансқа қосымша түсіндірме жазуы бар
Қазіргі кездегі енгізілудегі қаржылық есептің негізгі параметрлері халықаралық
ҚР бухгалтерлік есепті реформалау процесінде есепті құруда жаңаша
Қаржылық есеп негізінде қаржылық нәтижесін бейнелейді, соның нәтижесінде
Бірақта, қаржылық есеп экономикалық шешім қабылдауда пайдаланушыға қажет
Нарық экономика жағдайында қаржылық есеп іс жүзінде шаруашылық
Мекеменің қаржылық жағдайды талдау қамтамасыз ететін ақпарат көзі
Қаржы құралдарының қозғалысы туралы есеп әлемдік тәжірибеде мекеменің
ҚР шаруашылық субъектінің қаржылық есебінің жаңа формасы №3
Кәсіпорынның қаржы құралдарының нақты қозғалысын анықтау үшін,
Инвестициялық қызмет көлеміндегі қаржы қозғалысы ұзақ мерзімді пайдаланылатын
Есептің құрамында қозғалыстың (қаржы құралдарының түсімі мен
- ағымдық (негізгі) қызмет;
- инвестициялық қызмет;
- қаржылық қызмет.
Қаржы құралдарының қозғалысын талдау екі әдіспен жүргізіледі: тікелей
Бухгалтерлік есепте қаржы құралдарының қозғалысы туралы есеп тікелей
Қаржы құралдарының қозғалысын талдау мыналарды бағалауға мүмкіндік береді:
Түскен қаржы құралдары қандай көлемде және қандай көздерден
Инвестициялық қызметті жүргізу үшін ұйымның меншікті қаржысы
Өзінің ағымдық міндеттемелерін өтеуге мекеменің жағдайы бар ма;
Ағымдық қызметті жүргізу үшін мекеменің алынған пайдасы
Алынған пайда мен қолма-қол ақшаның арасындағы айырмашылық немен
Тәжірибеде қаржылық есепті талдаудың негізгі таңдалынған әдістері:
Горизонталды (уақытша) талдау - әрбір позицияны өткен кезеңмен
Вертикалды (құрылымдық) талдау - қаржылық көрсеткіштердің нәтижелі құрылымын,
Трендтті талдау – есептің әрбір позициясын өткен кезеңмен
Салыстырмалы көрсеткіштерді (коэфициенттерді) талдау – бөлек позициялар арасындағы
Факторлық талдау - зерттеудің детерминирлеу мен стохаста
Көптеген математикалық әдістер: корреляциялық талдау, регрессивті талдау және
3 - сурет. Қаржы құралдарының қозғалысы бойынша есепті
Қазіргі кезде, талдауды жүргізудің әдістер саны шектеліп
1.3 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер жүйесі
Қаржылық қызмет – бұл бизнестің жұмыс тілі, және
Қаржылық коэфициенттер – есептің түрлі баптарының арасындағы пропорцияны
– баланстық пайда;
– активтердің рентабельділігі = баланстық пайда %
– сату рентабельділігі = баланстық пайда %
Осы көрсеткіштерге сүйене отырып, салық органдары перспективтегі мекемеден
Банктер мекеменің төлем қабілеттілігі туралы ақпар алу керек,
Мүліктік жағдайын бағалау көрсеткіші - мекеменің иелігіндегі шаруашылық
Негізгі құралдардың активті бөлігінің үлесі. Нормативті құжаттарға сүйенсек
1)Жаңару коэффициенті - енгізілген негізгі
2) Тозу коэффициенті - негізгі қорлардың
3) Жарамдылық коэффициенті - негізгі қорлардың
Мекеменің төлем қабілеттілігі мен өтімділігін бағалау. Массалық төлем
Мекеменің төлем қабілеттілігі қаржы сипатындағы несие және басқа
4 - сурет. Мекеменің төлем қабілеттілігі мен өтімділігін
Мекеменің өтімділігі өтімділік қаржылардың барымен анықталады, оған қолма-қол
Мекеменің төлем қабілеттілігі мен өтімділігін бағалау үшін мынадай
Өтімділік түсінігі материалдық және басқа да құндылықтардың
Өтімділіктің дәрежесіне қарай, мекеменің құралдарын төрт топқа бөлуге
тез өтелінетін құралдар (ақшалай құралдар мен қысқа мерзімді
жай өтелінетін активтер (дебиторлық бережақ, дайын өнім ен
орташа өтелінетін активтер (өндірістік запас, аяқталмаған өндіріс, )
ауыр өтелінетін нмесе өтелінбейтін активтер (материалдық емес активтер,
Баланстың өтімділігі, баланстың активі мен пассивінің нақты баптарының
Мекеме балансының өтімділігі оның төлем қабілеттілігімен тығыз
Төлем қабілеттілігінің екі түрі белгілі ағымдық және күтілетін.
Ағымдық төлем қабілеттілігі баланстың құрылу мерзіміне байланысты
Күтілетін төлем қабілеттілік белгілі бір алдағы уақытқа
Жоғарыда айтылғандай мекеменің төлем қабілеттілігі баланстың өтімділігімен тығыз
Меншікті айналым құралдарының мөлшері (айналымдағы қызмет ететін капиталдар)
Айналымдағы капиталдың маневрлігі – айналымдағы меншікті капиталдың
Ағымдық өтімділік коэфициенті – активтердің өтімділігінің жалпы бағасын
Тез өтелінетін коэфициенті мағынасы бойынша « ағымдық өтімділік
Абсолютті өтімділік коэфициенті (төлем қабілеттілігі) – қысқа мерзімді
Қордың орнын жабудағы меншікті айналым капиталының үлесі –
Мекеменің қаржылық жағдайын сипаттайтын маңызды көрсеткіштердің бірі –
Меншікті капитал концентрациясының коэфициенті-мекеме иесінің жалпы соммадағы үлесін
Қаржылық тәуелділік коэфициенті - меншікті капитал концентрациясының коэфициентіне
Меншікті капиталдың маневрлік коэфициенті – ағымдық қызметті
Ұзақ мерзімді салымдардың құрылымының коэфициенті – негізгі құралдар
Ұзақ мерзімді тартылған зайымдық құралдардың коэфициенті – капитал
Тартылған және меншікті құралдардың қатынасы коэфициенті – мекеменің
Пайда мен рентабельділікті бағалау блогінің негізгі көрсеткіштеріне авансталған
Бірақта, барлығы баланста бейнеленуі мүмкін емес, мысалы, сауда
Қаржылық жағдайдың өзгерісі туралы берілген аналитикалық құжат
Қаржы құралдарының қозғалысын талдаудың негізгі мақсаты – жоспарланған
Қаржы ағымын талдау мекеменің төлем қабілеттілігі мен өтімділігін
2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын
2.1 «Атырау мұнай өндеу зауыты»
Атырау мұнай өңдеу заводы Қазақстанның ең ірі
Заводтың алғашқы күші мұнай өңдеуде жылына 800
Өткен жүзжылдықтың 60-шы жылдарында жаңа технологиялық қондырғылардың
60-тан жоғары жылдар ішінде завод отынға бағытталған мұнай
1999 жылдың ортасынан заводтың акциясының бақылау пакетін (86,7%)
Атырау МӨЗ жаңа типті айрықша көп ашық
Жалпы ұйымдық құрылым дегеніміз – ұйымдық бөлімшелер мен
“АМӨЗ” ЖШС-і бір орталықтан оның президенті арқылы басқарылады.
Президенттен кейін хұқтық жағдайы тең техникалық және қаржылық
Күрделі құрылыс департаменті – зауыттың өндірістік цехтарындағы жөндеу
Әкімшілік департамент – кеңсе бөлімі, кадрлар бөлімі, әкімшілік
Заң департаменті - өндірістік қызметтегі заңдылықтарды бақылап, Қазақстан
Техникалық директор – техникалық жағдайларды басқарады.
Экономиканы және қоршаған ортаны қорғау депортаменті –қоршаған ортаға
қаржылық директор – мекемедегі барлық экономикалық қызметтерді тексере
Атырау мұнай өңдеу заводының ұйымдық басқару құрылымы А
Әртүрлі өндірістік бөлімдер, цехтардың топталуы арқылы құрылған. “АМӨЗ”
Мекемеде өндірістік процесс негізгі және қосалқы өндірістік процесстермен
Негізгі өндіріске мыналар жатады:
№1 цех – мұнайды алғашқы өңдеу және тұзсыздандыру
№3 цех – мұнайды алғашқы өңдеумен айналысады. Оған
№5 цех – бұнда кокстау қондырғысы орналасқан.
Қосалқы өндіріске мыналар жатады:
№4 цех – мұнай өнімдерін қабылдаушы
№6 цех - өндірілген өнімді тексеруші
№7 цех – электроцех, энергияны таратумен айналысады.
Ашық мұнай өнімдерін мұнайдан іріктеу орташа 45
Жыл сайын шығарылатын мұнай өнімдерінің ассортименті кеңейуде.Қазір
Атырау МӨЗ басты компаниямен бекітілген шикі мұнайды жеткізу
1 – кесте
Шығарылатын мұнай өнімдерінің ассортименті
АИ-80, АИ-92, АИ-95, АИ-96 маркалы этилданбаған автомобиль бензиндері
Тікелей қуылатын экспорттық бензин
ДЛэч маркалы экологиялық таза жазғы дизельдік жанармай
ДЛэч маркалы экологиялық таза қысқы дизельдік жанармай
Л-0,2-62; Л-0,2-40; Л-0,5-40; 3-02 алу 35 маркалы дизельдік
ЛД-0,2; ЛД-0,5 маркалы дизельдік жанармай
Депрессорлық присадкасымен ДЗп-0,2; ДЗ-0,5 маркалы қысқы дизельдік жанармай
тұрмыстық күкірті аз пеш жанармайы
ТС-1 маркалы реактивтік қозғалтқыштар үшін жанармай
Техникалық түйіршіктелген күкірт
уайт-Спирит «Нефрас»
А маркалы, 1 түр-Ваккумдық газойль
СПБТ және БТ маркалы көмірсутекті сұйытылған газ
100:2- ші түрлі отындық мазут, малозольді
алюминии өнеркәсібіне мұнайлы кокс жиынтығы
КП-1,КП-2 қыздырылған кокс
Термодеструкциялық процесстердің көмірсутекті фракциясы (К-4)
2008 жылдың 8 айында завод ашық мұнай өнімдерін
АМӨЗ үшін ішкі нарықта негізгі бәсекелестер ПМӨЗ (
Бұл зауыттың екеуі де кейін іске қосылды, және
Бұдан басқа ішкі және сыртқы нарықта зауыт бәсекелестері
Астрахань газ конденсат комбенаты;
Волгоград мұнай өңдеу зауыты;
Орск мұнай өңдеу зауыты;
Куйбышев мұнай өңдеу зауыты;
Жаңа Куйбышев мұнай өңдеу зауыты;
Сызран мұнай өңдеу зауыты;
Уфа мұнай өңдеу зауыты;
Жаңа Уфа мұнай өңдеу зауыты;
Башмұнайхим бірлестігі
Омск мұнай орг синтез.
Халықаралық нарықта бағалық жағдайды бақылау үшін зауыт
2.2 Кәсіпорынның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау
Баланс – мекеменің жыл басындағы және жыл аяғындағы
І–ден: баланс – меншік иесін шаруашылық субьектінің мүліктік
Балансқа ақпарат негізінде сыртқы пайдаланушылар берілген мекемелер мен
1997 жылға дейін мекеменің бухгалтерлік балансы кесте түрінде
Активті және пассивті құру бұрынғысымен қалған.
Баланс вертикальды түрде 5 бөлімнен тұрады:
Ұзақ мерзімді активтер.
Ағымдық активтер.
Меншікті капитал.
Ұзақ мерзімді міндеттемелер.
Ағымдық активтер.
2- кесте
«АМӨЗ» ЖШС-нің 2004 -2006 ж.ж. аралығындағы бухгалтерлік
Көрсеткіштер 2004 ж.
2005 ж.
2006 ж.
2006ж. 2005ж. Ауытқуы
(+, -- )
(мың тг.) % (мың тг.) % (мың тг.)
АКТИВ
1. Ұзақ мерзімді активтер
2- кестенің жалғасы
Материалдық емес активтердің бастапқы құны 101
Материалдық емес активтердің қалдық құны 84 022 0,8
Негізгі қорлардың бастапқы құны 6 574 571 -
Негізгі қорлардың қалдық құны 4 168 245 43,8
Аяқталмаған күрделі құрылыс 1 727 586 18,1 1
Инвестициялар 283 659 2,9 303 204 2,8 228
Дебиторлық бережақ 218 075 2,3 247 467 2,3
Басқа да дебиторлық бережақ 56 446 0,5 86
Басқа да ұзақ мерзімді активтер 17 555 0,1
1-ші бөлім бойынша қорытынды 6 555 588 69
2.Ағымдық активтер
Тауарлық - материалдық қор 1 401 021
Дебиторлық бережақ 1 142 034 12,02 1 777
Қаржы құралдары 399 131 4,2 50 592 0,4
Болашақ кезең шығындар 1 970 0,02 1
2-ші бөлім бойынша қорытынды 2 944 156 30,9
Баланс 9 499 744 100 10 541 499
Пассив
3. Меншікті капитал
Жарғылық капитал 1 544 393 16,2 1 544
Резервтік капитал 673 071 7,08 352 728 3,3
Қайта бағалау құны 134 355 1,4 266 037
Бөлінбеген табыс 3 778 760 39,7 4 645
3-ші бөлім бойынша қорытынды 6 130 579 64,5
2- кестенің жалғасы
4. Ұзақ мерзімді міндеттемелер
Басқа да ұзақ мерзімді міндеттемелер 2 185 249
4-ші бөлім бойынша қорытынды 2 185 249
2 841 173
3 166 116
324943
5. Ағымдық міндеттемелер
Кредиторлық бережақ 1 183 916 12,4 892 118
5-ші бөлім бойынша қорытынды 1 183 916 0,18
104 257
Баланс 9 499 744 100 10 541499
Енді, жалпы баланс бойынша талдау жасап кетсек, ұзақ
Ағымдық міндеттемелер – 104 257 мың тг. артқан,
Ағымдағы активтер (айналым капиталы) мекеменің жалпы қаржысының
Өндірістік процестің үзіліссіздігін қамтамасыз ету үшін қолайлы өндірістік
Қордың артық жинақталуы - қаржылық жағдайдың тұрақсыздығының басты
Егер артық қор жиналса, ол негізгі үлкен партиялармен
Дайын өнімнің қалдығының өсуінің негізгі себептері: өндірістің жүйесіздігі,
Қолма-қол қаржы – бұл ағымдық активтердің ең жайылымды
Айналым сферасына дайын өнім, қаржы құралдары, дебиторлық бережақ
Енді, осы айтылғандарды «АМӨЗ» ЖШС-нің ағымдағы активтерінің
3 – кесте
«АМӨЗ» ЖШС-нің ағымдағы активтерінің құрамы мен құрылымы,
Ағымдағы активтер
2004 ж.
2005 ж.
2006 ж. (+,-)
(2006ж.-2005ж.)
(мың тг.) % (мың тг.) % (мың тг.)
Тауарлық-материалдық қор 1 401 021 47,5 1
Дебиторлық бережақ 1 142 034 38,7 1
Қаржы құралдары 399 131 13,5 50 592 1,9
Болашақ кезең шығындары 1 970 0,06 1 030
Ағымдық активтердің барлығы 2 944 156
«АМӨЗ» ЖШС-гі бойынша ағымдық активтер 2006 жылы
Ал, енді тауарлық-материалдық қордың өзгеруін бөлек кестеге
Жартылай фабрикаттар қалдығының өзгерісі дайын өнімді өткізу
4 - кесте
Тауарлық- материалдық қор
2004 ж.
2005 ж.
2006 ж.
Ауытқуы
(+,-)
(2006ж.-2005ж.)
(мың тг.)
(мың тг) % (мың тг) % (мың тг.)
Тауарлық -материалдық қор 1 401 021 100
- жартылай фабрикат қалдығы 35 982
- материалдар 1 253 499 89,4 1 027
- мұнай өнімдері 57 907 4,1 60 145
- тауарлар 53 633 3,8 10 460 0,9
Жартылай фабрикаттар қорының айналым коэфициенті 2006 жылы 2005
5 – кесте
Тауарлық- материалдық қорлардың көрсеткіштері
Жартылай фабрикат қорының айналым коэф.(күн) Қорлар *
өткізілген өнімнің өзіндік құны 3,6 5,01 11,2
Жартылай фабрикат қорының айналым коэф. (айн) өткізілген
қорлар 100 71,8 32
Ұзақ мерзімді активтердің пайдалануына, құрылымы мен құрамына
Негізгі қорларды талдау нәтижесінің сенімділігі мен толықтығы,
Негізгі қорларды талдау бірнеше бағыттарда жүргізіледі, яғни талдау
6 – кесте
«АМӨЗ» ЖШС – ң 2004-2006 ж. ж.
Көрсеткіштер атауы
2004ж.
2005 ж.
2006 ж.
Ауытқуы
(+,-)
(2006ж.-2005ж.)
(мың тг.)
(мың тг.) % (мың тг.) % (мың тг.)
Негізгі қорлардың барлығы: 6508754 100 7203345 100
Соның ішінде: негізгі қызмет бойынша қорлар. 5994960 92
С.і: ғимараттар мен қондырғылар. 1861139 28,5
Машиналар мен байланыс құралдары. 3271918 50,2 3537387 49,1
Транспорттық құралдар. 750825 11,5 751063 10,4 749514 8,5
өндірістік ж/е шаруашылық инвентарь 111072 1,7 229593
Өндірістік емес мақсаттағы қорлар. 573794 7,8 586397 8,1
Өндірістік қорлар өндірістік процесте басты рөл атқарады, себебі
Ұзақмерзімдік активтердің қозғалысын талдаймыз. 2006 жылдың басында
Ұзақ мерзімді активтердің құрамына мыналар енгізілді:
- 20.11.00 жылдың №329 П бұйрығы бойынша 279
- 161 297 мың тг. тұратын ауа-бөлгіш қондырғы,
- 188 997 мың тг. көлемінде ғимараттар мен
- «АМӨЗ» қызметкерлеріне 197 960 мың тг. кейін
- Қайтарылмайтын негізде ғылым мен мәдениет саласындағы қызметкерлерге
- 12 969 мың тг. сырттағы заңды тұлғаларға
- 4116 мың тг. 2 бөлмелік пәтердің сол
Сонымен, 185 072 мың тг. бастапқы құны болатын,
1486 мың тг. офистік құрылғылар жойылған.700 мың тг.
Ликвидация негізінде 4 434 мың тг өндірістік
Енді осы кестедегі мәліметтерлді пайдалана отырып, мекеменің негізгі
қорларды тиімді пайдалану көрсеткіштерін табамыз.
Еңбекпен жабдықтау көрсеткіші – негізгі қорлардың жылдық орташа
Ке.ж=Қотр/r (1)
Негізгі қорлардың жаңару коэфициенті -
Кж=Қе/Қж.а
Кж (2006 жыл)=1693116 мың тг./6948317 мың тг. =
Негізгі қорлардың істен шығу коэфициенті – істен шығарылған
Кш=Қш/Қж.б
Кш(2006 жыл)=119083 мың тг. / 6948317мың тг.= 0,017
Қор қайтарымдылығы – тауарлық немесе жалпы өнім көлемін
Ққ=Qт(Qж)/Қорт.
Ққ (2005 жыл)=2100 мың тонна/ 6852770мың тг.= 0,0003
Ққ(2006 жыл) =2200 мың тонна / 6948317мың тг=
Қор сиымдылығы қор қайтарымдылығына кері шама.
Қс=1/Ққ;
Қс(2006 жыл) =1/0,0003= 3225,5
Қор рентабельділігі – бұл негізгі қорлар мен айналым
ФР = Прп / Ссг;
ФР(2005 жыл)=1923118мың тг./ 6852770 мың тг.= 0,28
ФР(2006 жыл)=6451161мың тг./6948317мың тг.= 0,92
Енді, осы тапқан коэфициенттерді кестеге терейік (7 -
7 - кесте
Негізгі қорларды пайдалану көрсеткіштері
Коэфициенттер 2005 жыл 2006 жыл
Негізгі қорлардың еңбекпен жабдықтау коэфициенті 3,8 3,6
Негізгі қорлардың жаңару коэфициенті 0,1 0,2
Негізгі қорлардың істен шығу коэфициенті 0,003 0,17
Қор қайтарымдылығы 0,0003 0,00031
Қор сиымдылығы 3333,3 3225,5
Қор рентабельділігі 0,28 0,92
Еңбекпен жабдықтау коэфициенті 2006 жылы 2005 жылға қарағанда
Кредиторлық бережақтың жағдайы мекеменің жеткізушілермен, бюджетпен, жұмысшылармен есептесуін
Есепті кезеңнің соңғы кезеңінде тиелуіне байланысты пайда болған
8 – кесте
«АМӨЗ» ЖШС -ң кредиторлық бережағы
Көрсеткіштер атауы 2004 ж. 2005 ж. 2006 ж.
(+,-)
(2006ж.-2005ж.)
(мың тг.)
(мың тг) % (мың тг) % (мың тг.)
Ағымдық міндеттемелер
Кредиторлық бережақ 1183916 100 892118 100 996245
Төлеуге арналған вексельдер мен шоттар 94961 8,02 121027
Алынған аванс бойынша 54358 4,5 37714 4,2 75790
Салық төлемдері б/ша бережақ 781020 65,9 571710 64
Төленетін дивиденттер 27438 2,3 9736 1,09 10479 1,05
«Казмұнайгаз» ҰМК-ң мекемелеріне бережақ 155683 13,1 15630 1,7
8- кестенің жалғасы
Қосымша мекемелерге бережақ 242 0,02 26396 2,9 26856
Басқада кредиторлық бережақ 52587 5,3 55558 6,2 19085
Шығынға есептелген төлемдер 17308 1,4 54188 6,07 75967
Мекеменің кредиторлық бережағының динамикасы мынадай: жалпы кредиторлық бережақ
Салық бойынша бережақтар қысқарған – 103 378
9 – кесте
«АМӨЗ» ЖШС-ң дебиторлық бережағының жағдайы (қысқа мерзімді)
2004 ж. 2005 ж. 2006 ж. Ауытқуы
(+,-)
(2006ж.-2005ж.)
(мың тг.)
(мың тг) % (мың тг) % (мың тг.)
Дебиторлық бережақ 1 142 034 100 1 777
- аванстық төлемдер 192 317 16,8 358 968
- алу б/ша шот 298 105 26,1 109
-мекеменің «Казмұнайгаз» ҰМК-на бережағы 177 964 15,5 744
9 – кестенің жалғасы
-қосымша мекемелердің бережағы 47 309 4,1 32
- тәуелді мекелердің бережағы 323 526 28,3
- басқа да бережақтар 102 813 9 494
Қысқа мерзімді дебиторлық бережақ, 2005 жылы 2004
«Эитек» фирмасына 27959 мың тг. көлемінде, «Синтез» ААҚ
Тәуелді мекемелердің бережағы бережағы 2005 жылы алдыңғы жылмен
2004 жылы өткізілген өнімнен түскен түсім 6 794
1 142 034 мың тг *365 күн
6 794 311 мың тг
1 777 844 мың тг *365 күн
6 451 162 мың тг
1 120 377 мың тг *365 күн
6 756 428 мың тг
2001 жылы 2000 жылға қарағанда активтердің табыстылық коэффициенті
2.3 Кәсіпорынның қаржылық құралдарының жағдайын және оларды пайдалану
«АМӨЗ» ЖШС-нің қаржылық – шаруашылық қызмет
10 – кесте
Мекеменің қаржылық –шарушылық қызметі нәтижесі бойынша есебі
2004 ж.
2005 ж.
2006 ж. Ауытқуы (+,-)
(2005-2004 .ж.)
(мың тг) % (мың тг) % (мың тг)
Өнімді өткізуден түскен түсім
өткізілген өнімнің өзіндік құны 3 612 932 53,1
Жалпы табыс 3 181 932 46,8 3
Кезеңдік шығындар 2 169 260 31,9 1 290
негізгі қызметтен түскен табыс 1 012 672
нег емес қызм түскен табыс 50 577 0,7
әдеттегі қызметтен салық салғанға дейінгі пайда 962 095
Табыс салығы 719 544 10,5 860 794 13,3
әдеттегі қызметтен салық салғаннан кейінгі пайда 242 551
Үлестік қатысудан түскен түсім - - 38 469
ТАЗА ПАЙДА 242 551 3,5 1 132 397
Мекеменің қаржылық-шаруашылық қызметі нәтижесінде 2006 жылдың табысын 2005
Өз қаржы көздерін талдауда баланс мәліметтерімен, талдаудың құрылымымен
Сондықтан, талдауды өндіріс қажеттіліктеріне жұмсалған бөлігіне бөлек жүргізу
11 - кесте
«АМӨЗ» ЖШС-ң меншіктік қаржы көздерін талдау
Көрсеткіштер атауы 2004 ж. 2005 ж. 2006 ж.
(+,-) (2006ж.-2005ж.) (мың тг.)
(мың тг) % (мың тг) % (мың тг.)
Меншікті капитал 6 130 579 100 6 808
Жарғылық капитал 1 544 393 25,1 1
Қосымша төленбеген капитал 134 355 2,1 266 037
Резервтік капитал 673 071 10,9 352 728 5,1
Бөлінбеген пайда 3 778 760 61,6 4 645
Жалпы меншікті капитал көлемі 2005 жылы өсіп, 2006
Резервтік капитал 2006 жылы 266 037 мың тг.
Қаржылық жағдайды бағалауда басқалардан ерекшелігі қаржы қозғалысын талдау
Негізгі операциялық қызмет бойынша қаржы құралдарының түсімі 2005
12 – кесте
Негізгі операциялық қызметтің қаражат қозғалысы
2004 ж. (мың тг) 2005 ж. (мың тг)
(мың тг) Ауытқуы (+,-)
2005 ж. -2004ж.
(мың тг) 2006 ж. -2005 ж.
(мың тг)
1. Қаржы құралдарының түсімі 6 173 575 8
С.і тауарды өткізуден түскен түсім 5 436 940
- алынған аванстар 714 855 560 845 419
- проценттер 448 363 1 146 -85
- дивиденттер 450 2 670 12 444 +2
- басқа да түсімдер 20 882 141 908
2. Қаржы құралдарының шығыны 6 597 336 7
- жабдықтаушылар мен жеткізушілердің шоты бойынша
12 – кестенің жалғасы
- берілген аванстар 877 928 811 777 694
-еңбекақы бойынша 715 795 876 699 1 076
- әлеуметтік сақтандыру мен зейнетақы қорларына қамтулар
-салық бойынша 3 467 562 4 338
-проценттерге төлем - - 109 - -109
-басқада төлемдер 131 617 413 115 314 548
- операциялық қызмет нәтиесінде қаржы құралдарының өсуі (+)
Қорыта келе, негізгі операциялық қызмет бойынша қаржы
2005 жылы 2004 жылғы қарағанда мекеменің инвестициялық қызметтен
13 – кесте
Инвестициялық қызметтің қаражат қозғалысы
2004 ж (мың тг) 2005 ж
2005 ж. -2004ж.
(мың тг) 2006 ж. -2005 ж.
(мың тг)
1. Қаржы құралдарының түсімі 32 071 107 466
Негізгі қорларды өткізуден түскен түсім 31 059 5
Қаржылық инвестицияны жүргізуден түскен түсім 1 012
Басқада түсімдер - 97 572 - + 97
2. Қаржы құралдарының шығыны 339 623 575 945
Негізгі қорларды сатып алуға кеткен шығын 324 412
Материалдық емес активтерді сатып алуға кеткен шығын 15
13 – кестенің жалғасы
Басқа да ұзақ мерзімді активтерді сатып алудан түскен
Басқа да төлемдер - - 50 000 -
- инвестициялық қызмет нәтиесінде қаржы құралдарының өсуі
Инвестициялық қызмет нәтижесінде түскен қаржыға қарағанда, шығынның көлемі
Мекеменің қаржылық қызмет нәтижесінде түскен түсімі 2005 жылы
14 – кесте
Қаржы қызметінің қаражат қозғалысы
2004 ж (мың тг) 2005 ж.
(мың тг) 2006 ж
(мың тг) Ауытқу (+,-)
2005 ж. -2004ж.
(мың тг) 2006 ж. -2005 ж.
(мың тг)
1. Қаржы құралдарының түсімі 390 825 - 145
Банкіден несие алу 300 - 145 000 -300
Басқа да түсімдер 390 525 - - -390525
2. Қаржы құралдарының шығыны 8 051 3 630
Банкінің несиесін қайтару 300 - 145 000
Дивидент төлеуге 7 751 - 12 330 -7751
-инвестициялық қызмет нәтиесінде қаржы құралдарының өсуі (+)
Қорытындысында, мекеме жыл аяғында 2005 жылы теріс таңбамен
2.4 Мекеменің қаржы жағдайына бағалау көрсеткіштерін топтастыру
Мекеменің қаржы жағдайына талдау жасау үшін, табыстылық көрсеткіштерін
1. Активтердің табыстылық коэфициенті (Какт. таб.) – салық
Активтердің табыстылық коэфициенті (2005 жыл) = 962 095
Акт. табыс. коэф.(2006 жыл) =1999607 мың тг. /
2. Ағымдық өтімділік (ликвидность) коэфициентін табу үшін (Кағым.өтім.),
Ағым. өтімділік коэфициенті (2005 жыл)=2579442мың тг./1249384мыңтг.= 2,1
Ағым. өтімділік коэф.(2006 жыл)= 2576861 мың тг./ 996375мың
3. Абсолюттік өтімділік коэфициентін табу үшін (Кабс.өтім.) ,
Абсол. өтімділік коэф.(2005 жыл) =(2579442мың тг– 1143616мың тг.)
Абсол. өтімділік коэф.(2006 жыл)=(2576861мың тг.-1420977мың тг.) /996375мың тг.=1,16
4. Айналым қоры – ағымдық активтерден ағымдық міндеттемелерді
Айн. қоры (2005 жыл)=2579442 мың тг–1249384мың тг.=1330058 мың
Айн. қоры (2006 жыл)=2576861 мыңтг.- 996375 мың тг.
5. Маневрлік коэфициентін (коэфициент маневренности) (Кманев)табу үшін айналым
Маневрлік коэфициенті (2005 жыл)=2579442 мың тг./5367801мың тг.=0,48;
Маневрлік кэфициенті (2006 жыл)=2576861мың тг./6485283мың тг.=0,39;
6. Жалпы пайда = жалпы табыс /өткізілген өнімнің
Жалпы пайда (2005 жыл)=3612379мың тг./6794311мың тг.=0,53;
Жалпы пайда (2006 жыл)=3908665мың тг./ 6451162 мың тг.=0,60;
7.Меншікті капиталдың табыстылық коэфициенті (Км.к.т.)= салық салғаннан кейінгі
Менш. капит. табыс. коэф.(2005 жыл)= 242551 мың тг./5367801
8.Рж =Пб /(НҚ + АҚ) * 100%;
Рж (2005 жыл)=3204643мыңтг./ (6852770 мың тг.+1330058 мың тг.)*100%=39%;
Рж (2002жыл)=4427238мыңтг/(6948317мыңтг+1580486мың тг.)*100%=51,9%;
Енді, осы есептеген көрсеткіштерді кестеге теріп жазайық (15
15 – кесте
Кәсіпорынның табыстылық көрсеткіштерін талдау
№ Көрсеткіштер 2005 жыл 2006 жыл
1. Активтердің табыстылық коэфициенті 10 18
2. Ағымдық өтімділік коэфициенті 2.1 2.6
3. Абсолюттік өтімділік коэфициенті 1.1 1.16
4. Айналым қоры, мың тенге 1330058 1580486
5. Маневрлік коэфициенті 0.48 0.39
6. Жалпы пайданың табыстылық коэффициенті 0.53 0.6
7. Меншікті капиталдың табыстылық коэфициенті 0.04 0.17
8. Пайдалылық деңгейі, % 39 51
2005 жылдың көрсеткіштерімен салыстыра отырып, 2006 жылы мекеменің
3 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қызметінің тиімділігін
3.1 Компанияның қаржылық тұрақтылығын нығайту бойынша негізгі бағыттар
Егер мекеме уақытында қызмет көрсетулер мен тауарлар бойынша
Мекеменің баланс баптарындағы өзгерістер, пассив жағынан
Қазіргі замаңғы экономикалық ғылымның арсеналында қаржылық көрсеткіштерді
Банкроттықты болжау ІІ дүние жүзілік соғыс аяқталғаннан кейін
қатарлы капиталистік елдерде (ең біріншісі АҚШ) өз алдына
Басында бұл сұрақ эмпирикалық, таза сапалы түрде
І. – қаржылық мәліметтерге негізделіп, коэффициенттердің есептелуін айтады.
ІІ. - банкротталған компаниялардың мәліметтерін негізгі
Мекемені банкроттықтан сақтап, оны болжау әдістерін жүзеге
Мекеменің перспективада мүмкіндігін бағалап, оның қаржылық ресурстармен қамтылу
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы, оның өтімділігінің көрсеткіші және төлем
Айналым қорын тиімді басқаруының маңызды көрсеткіштерінің бірі болып
Айналым қорының айналымдық көрсеткіштері кәсіпорынның қаржылық жәй –
Бұдан басқа, басқа да тең шарттар кезінде ағымдағы
Айналымдық қордың айналымының кезеңін қысқарту міндетін шешуі тұтастай
Пайда болған кәсіпорынның қаржылық - өндірістік қызметінің мүлдем
Айналым қорының құрылымының негізі бойынша берілген міндетті шешудің
Айналым кезеңін қысқарту үшін және айналым коэффицентінің мәнділігінің
Айналымдық коэффицент мәнділігі айналым қорының орташа мәнділігінің азаюынан
Өткелек кезеңнің экономикалық шартындағы материалдық босалқы қорларындағы қаражатты
Алайда, белгілілігі бойынша, кәсіпорынның айналым капиталының қорының құрамына
Негізгі материалдарға және сатымдық бұйымдарға салынған қаражаттары жоғары
Материалдық босалқы қорларындағы минимизация шығынына байланысты әсер ететін
шикізаттың, материалдардың, топливоның шығынының үдемелі нормаларын белгілеу;
материалдардың және топливолардың қымбат тұратын түрлерінің өнімдерін төмендетілмеген
босалқы қорлар қоймаларын жүйелі тексеру.
Тұтастай кәсіпорынның айналым қорларының айналымдылығының жылдамдауының проблемасын терең
Өндірістік циклдың ұзақтығы босалқы қор материалдары, аяқталмаған өндіріс
Дебиторлық қарыз айналым кезеңіне байланысты және материалдарды жеткізушілерге
Осыған байланысты, ағымдағы активтер айналымдылығы жоғары болады, егер
Өндірістік және қаржылық циклдарды басқару тиімділігі келесі міндеттердің
өндірістік циклды қысқарту және материалдар айналым кезеңін тиісті
дебиторлық қарыздың айналым кезеңін азайту;
материалдарға деген аванстың айналым кезеңін азайту, яғни материалдарға
Кәсіпорынның айналым қорларының салмақты құраушыларының бірі болып дебиторлық
Сондықтанда қазіргі заманғы шарттарда дебиторлық қарыздың айналымдық қорларын
Кәсіпорынның қаржылық жайының болжамдық моделдерін әзірлеу кәсіпорынның қамтамасыз
Ақшалай кірістердің көбеюінің ішкі резервтерінің мобилизациясына және
Баланс құрылымын жобалау үшін компанияның қаржылық жай –
Ағымдағы активтердің құрамында оның бөлігін және дебиторлық қарызды
серіктестің репутациясына баға;
серіктестің қызметінің масштабына баға;
серіктестердің бизнесінің тәуекелділігіне және олардың қаржылық тіктілігіне баға;
олардың көпшілік есептері бойынша серіктестердің қаржылық жай –
серіктестің қарызын жүйелік бақылау және оны басқару;
серіктестерді ауыстырғаннан кейінгі жайтқа баға;
- тауар өнімдерін сатып алушылармен шарт жасасу кезеңін
Ол үшін акцепсіздік тәртібінде инкассо бойынша жасалған жұмысқа
Үмітсіз қарыздардың пайда болуы кезінде кәсіпорынға төрелік сот
инфляциялық үстемесімен қарыз соммасын өндіріп алу;
айналымнан оқшауландырылған қаражат кесірінен пайданың тұтастай алынбаған соммасын
шарт міндеттерін бұзуына байланысты айыппұл ықпалшараларын өндіріп алу.
Үш айданда көп уақытқа төлем бойынша шарт міндеттерінің
Төленбеген дебиторлық қарыздың есеп нысаны және есептен шығарылуы
Бірінші нысана тауарлық өнім шарты бойынша қойылған есеп
Екінші нысана шарт жасасқан жақтар араларында міндеттерді орындау
Дебиторлық қарыз бақылау бойынша көрсетілген жұмысты дебиторлар талдауымен
16 - кесте
Дебиторлық қарыздың есеп нысаны
Дебиторлық қарыз түрлері Шарт міндеттерін есеп айырысу және
Мерзімі өтпеген Шарттың орындалуының мерзімі өтпеген және (немесе)
Мерзімі өткен
талап етілмеген Шарттың орындалуының мерзімі және (немесе) есеп
Мерзімі өткен
талап етілген Талап қоюдың заңды мерзімі өтпеген. Талап
2. Компания бақылау және мөлшерлеу жолымен айналым қорларының
3. Банктегі несиелік ресурстардың деректерін ашуына көңіл аудару
4. Түсім мөлшерінің өсімін көбейту үшін, сонымен қатар
3.2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның қаржылық капиталын пайдалануының тиімділігін
Шаруашылықты жүргізудің қазіргі заманғы шарттарында кәсіпорынның қызметінің түрлі
банкротқа ұшыраудан және ірі қаржылық сәтсіздіктерден қашу;
бәсекелестік күрес шартында кәсіпорынның өміршеңдігі;
кәсіпорынның экономикалық әлуетінің өсуінің қолайлы қарқынын қамтамасыз ету;
өндірістің және өткізудің көлемінің өсуі;
пайданың максимизациясы;
шығындар максимизациясы және қажетті деңгейді қамтамасыз ету;
негізгі қызметтің пайдалылығы.
Кәсіпорынның қаржылық ресурстарын басқарудың негізгі соңғы мақсаты кәсіпорынның
Қазіргі таңдағы нарықтық қатынасқа ауысу мекемелердің беделін
Қаржылық ресурсты басқарудағы басты элемент- бұл жоспарлау, соның
Мекемедегі жоспарлау административті-командалық экономика шартында жүзеге асқан. Кәсіпорын
өндірістік инвестициялық және қаржы қызметін қажетті қаржы ресурстарымен
капитал салудың тиімді жолдарын анықтау, оны пайдаланудың рационалды
ақша қаражаттарын үнемді пайдалануға байланысты пайданың көбеюінде ішкі
контрагенттермен, банктермен және бюджетпен рационалды қаржылық қарым-қатынастардықою;
акционерлердің және басқа да инвесторлардың қызығушылықтарын қадағалау;
кәсіпорынның несие қабілеттілігін төлеу қабілеттілігінің қаржылық дәулетін бақылау.
Нарықтық экономика кәсіпорындардан басқа сападағы қаржылық жоспарды талап
нарықтағы жоғары деңгей анықталмаған, ол қоғамдық өмірдегі барлық
ішкі қаржылық жоспардың саласында тиімді нормативті-құқықтық базаның болмауы;
көптеген кәсіпорынның қаржы жағдайы жоспарлау облысында тұйық.
Кәсіпорындағы қаржылық жоспар мағынасы мынаны білдіреді:
қаржылық көрсеткіштің нақты нысанасының стратегиялық мақсаттарының шығарылуын орындайды;
қаржының сыртқы құралдарын алуын көрсетеді.
Қаржы жоспарының алдында тұрған мақсатына байланысты- бұл қиын
Бірінші сатыда кәсіпорын қызметенің көрсеткіштерін талдайды, анық период
Екінші саты бұл қаржы стратегиясын дайындау және кәсіпорындағы
Үшінші сатының орындалу орындалу процесінде қаржы жоспар ағымында
Төртінші сатыда қаржылық жоспар көрсеткіштерін көздестіру болады.
Бесінші саты-бұл шұғыл түрде қаржылық жоспарды өңдеу жолымен,
Қаржылық бөлім, мекеменің барлық қызмет саласын координациялауға негізделген,
ЖШС-тегі қаржылық жоспарлау процесі талдау және қаржылық жоспарды
Қорытынды
Мекеменің шаруашылық қызметін қаржыландыру барысында өндірісті ұйымдастыру мен
Бағалаудың мақсаты – мекеменің қаржылық жағдайы, төлем
Қаржылық талдаудың нәтижесі мекеменің әлсіз жақтарын анықтауға, оларды
Атырау мұнай өңдеу заводы Қазақстанның ең ірі
Жалпы баланс бойынша талдау жасап кетсек, ұзақ мерзімді
«АМӨЗ» ЖШС-гі бойынша ағымдық активтер 2006 жылы
Ал, енді тауарлық-материалдық қордың өзгеруін бөлек кестеге
Жартылай фабрикаттар қалдығының өзгерісі дайын өнімді өткізу
Ұзақмерзімдік активтердің қозғалысын талдаймыз. 2006 жылдың басында
Еңбекпен жабдықтау коэфициенті 2006 жылы 2005 жылға қарағанда
Мекеменің кредиторлық бережағының динамикасы мынадай: жалпы кредиторлық бережақ
Қысқа мерзімді дебиторлық бережақ, 2005 жылы 2004
«Эитек» фирмасына 27959 мың тг. көлемінде, «Синтез» ААҚ
Жалпы меншікті капитал көлемі 2005 жылы өсіп, 2006
Резервтік капитал 2006 жылы 266 037 мың тг.
2005 жылдың көрсеткіштерімен салыстыра отырып, 2006 жылы мекеменің
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын жақсартуға бағытталған шаралар:
1. Ағымдағы активтердің құрамында оның бөлігін және дебиторлық
2. Компания бақылау және мөлшерлеу жолымен айналым қорларының
3. Банктегі несиелік ресурстардың деректерін ашуына көңіл аудару
4. Түсім мөлшерінің өсімін көбейту үшін, сонымен қатар
Пайдаланылған ақпар көздері
Н. Назарбаев «Қазақстан – 2030», Процветание, безопасность и
К. Ш. Дюсембаев « Анализ финансового состояния предприятия»
О. В. Ефимова « Как проанализировать финансовое
Под редакцией Л.А. Дробозиной «Финансы», Москва-2000
Ж. Есенов « Первенец переработки Казакстана».
П. Балабанов « Управление финансами предприятия».
Под редак. проф. И.О. Волкова « Экономика предприятия»
Под ред. проф. В. Я. Горфинкеля, Учебник для
Уткин С. С. « Финансовый менеджмент»
Абрамов А.Е.Основы анализа финансовой, хозяйственной-инвестиционной деятельности предприятия в
17. Баканов М. И. Шеремет А.
18. Балабанов И. Т. Основы финансового менеджмента.Как
19.ВетровА.А.Операционный аудит-анализ.-М.Перспектива, 1996.
21.Гусева Е. Г. Управление производством на малом предприятии.Учебно-практическое
22.Ефимова О. В. Финансовый анализ - М.:
23.Ковалев В. В. Финансовый анализ: управление капиталом,
24.Ковалева А. М. Финансы в управлении предприятием-М.: Финансы
Статистика.
25.Крейнина М. Н. Финансовое состояние предприятия. Методы оценки.
-М.: ИКЦ «Дис», 1998. –224с.
26.Литвин М. И. Применение матричных балансов для оценки
27.Моляков Д. С. Финансы предприятий отраслей народного
28.Справочник финансиста предприятия. - М.: ИНФРА-М, 1996.
29. Савицкая Г.В. «Анализ хозяйственной деятельности предприятия».
30.Холт Роберт Н. Основы финансового менеджмента. -
31. Акционерлік қоғамдар туралы» Қазақстан Республикасының заңы. 15.07.1997ж.
32.«Бәсекелестік және монополистік қызметті шектеу туралы» Қазақстан Республикасының
33. «Жауапкершілігі шектеулі және қосымша серіктестіктер туралы» Қазақстан
34.Шеремет А. Д. Теория экономического анализа. - М.:
35.Шеремет А.Д., Сайфулин Р.С. Финансы предприятий. Учебное пособие.
36.Шеремет А. Д., Суйц. Аудит - М.: Инфра-М,
37.Финансовый анализ деятельности фирмы. – М.: Ист-сервис,
38.Гольдштейн Г. Я. Основы менеджмента: Конспект лекций. 2-е
39.Экономическая статистика: Учебник / под ред. Ю. Н.
40. К. Г. Ахметов «Өндіріс менеджменті»
41.Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Э.Т., Жұмағалиев Ж.Г.«Кәсіпорынның қаржылық жағдайын
АтМГИ. 050508-Есеп және аудит
Қуанышев Бейбіт Қарсақбайұлы
Жұмыс тақырыбы «Компанияның қаржылық қызметінің жағдайын бағалау»
44
Мекеменің төлем қабілеттілігі мен өтімділігін бағалау
Қаржы құралдарыың қозғалысын талдау
Өтімділіктің қаржылық коэфициентін есептеу
Баланстың өтімділігін бағалау
Тікелей әдіс
Жанама әдіс
Бастапқы элемент: таза пайда
Бастапқы элемент: өткізуден түскен түсім
Есеп негізі: қаржы құралдарының қозғалысымен байланысты операцияның идентификациясы
Есеп негізі: қаржы құралдарының түсімі мен шығынын есептеу
Артықшылығы: қаржы құралдарының түсімі мен шығынының жалпы соммасын
Артықшылығы: талданатын кезеңге есеп шоттағы қаржы құралдарының өзгерісі
Кемшілігі: қаржы құралдар шамасының пайда шамасынан өзгеру тәуелділігін
Кемшіліктері:
Сыртқы пайдаланушымен құрғанда еңбек өнімділігі жоғары болып келеді.
Қаржы құралдарының қозғалысы бойынша есепті құру әдістері
Мекеме қаржысының атқаратын функциялары
мекеменің өндірістік потенциалын көтеру
оптималды құрылымын қолдау және қалыптастыру
ағымдық қаржылық - шаруашылық қызметін қамтамасыз ету
Кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалаудың бағыттары
қаржылық жағдайды талдау
қаржылық тұрақтылықты талдау
қаржылық коэфициентті талдау
баланс өтімділігін талдау
қаржылық көрсеткіштерді талдау
Темірлан ЖШС мысалында кәсіпорынның қаржылық жағдайына баға беру
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау туралы
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау туралы ақпарат
Нарықтық қатынастары жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың маңызы
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың ақпараттық негізі
Шаруашылық субъектілердің қаржылық жағдайын талдаудың мәні және маңызы
Қазіргі экономикалық жағдайда кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау
Кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығын талдау
ШАРУАШЫЛЫҚ СУБЪЕКТІЛЕРДІҢ ҚАРЖЫ ҚОРЛАРЫ ЖӘНЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙДЫ ТАЛДАУ
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау