Медицинадағы ақпараттық технологиялар

Тақырыбы: Медицинадағы ақпараттық технологиялар
ЖОСПАР
КІРІСПЕ..................................................................................................................4
І-ТАРАУ. АҚПАРАТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰРАМДЫ БІРЛІКТЕРІ
1.1 Ақпараттық технология ұғымы........................................................................5
1.2 Жүйелендіру әдістемесі, жіктелуі және қасиеттері........................................8
1.3 Жаңа ақпараттық технологиялар..................................................................21
ІІ-ТАРАУ. МЕДИЦИНАДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР
2.1 Жаңа технологиялардың медицинадағы орны.............................................26
2.2 Медицинадағы ақпараттық технологиялардың түрлері.............................28
2.2.1 Бальнеотерапия.......................................................................................28
2.2.2 Физиотерапия...........................................................................................29
2.2.3 Гидроозонотерапия..................................................................................33
2.2.4 Диетотерапия...........................................................................................34
ҚОРЫТЫНДЫ....................................................................................................35
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..............................................................36
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі. Қазіргі қоғамдық прогрестің ғылыми-техникалық дамуы
Кибернетика ұғымының анықтамасында оның объектісі, пәні және мақсаты
Жүйе, ақпарат, үлгі, басқару ұғымдары әр түрлі жүйелердегі
К. Купфмюллер ұсынысымен қалыптасқан «жүйелер теориясы» ұғымы қоршаған
Жалпы, жүйелер теориясы фундаментальді негіз салушы ғылымға жатады,
Жүйелер теориясының негізін салушы, австриялық биолог Людвиг фон
1930 жылдары Л. Берталанфи тұңғыш рет жүйелердің жалпы
1940 жылдары байланыстар теориясының практикалық есептерінен пайда болған
Осы ойлар төңірегінде 1948 жылы Норберт Винердің «Кибернетика,
Сонымен бірге, 1948 жылы С. Шеннонның байланыстар теориясы
Курстық жұмыстың мақсаты: жалпы медицинадағы ақпараттық технологиялардың орнын,
І-ТАРАУ. АҚПАРАТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰРАМДЫ БІРЛІКТЕРІ
Ақпараттық технология ұғымы
Ақпарат – латынның informatio деген сөзінен шыққан, яғни
Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы
Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейде қарауға мүмкіндік береді:
Синтаксистік деңгейде, ақпаратты қандай да бір қабылдап
Семантикалық сүзгі (тезаурус) мәлімдеменің мазмұнын меңгеруге мүмкіндік береді.
Прогматикалық сүзгі (бағалау механизмі) ақпаратты қабылдаушының іс жүзіндегі
Кибернетикалық жағдайда ақпарат, объектінің жағдайын сипаттайтын жабдық ретінде,
Ақпарат жүйесінде элементтер арасындағы байланыс ақпарат арқылы, яғни
Ақпарат жүйесі (АЖ) – қандай да бір объектіні
Ақпарат жүйесін жіктеуде оны келесі ішкі кластарға бөлуге
ақпараттық-анықтамалық жүйелер;
ақпараттық-кеңес беретін жүйелер;
ақпараттық қадағалаушы жүйелер. Ақпараттық-анықтамалық жүйелер ақпаратты жинап, оны
Ақпараттық-кеңес беретін жүйелер объектінің күйі мен жұмыс тәртібі
Ақпараттық қадағалаушы жүйелерде мәліметтер адамның қатысуынсыз ендіріліп, басқарылатын
Дегенмен, келтірілген жіктеулер шартты түрде қарастырылған. Оларды таңдау
Ақпарат жүйесіне қатысты ақпарат құрылымын қарастырсақ, оны ақпараттық
Әрбір реквизит әріптер мен сандар жиынтығынан тұрады және
Бұл ұғымдар экономикадағы ақпарат жүйелерін қарастыратыи пәндерде осылай
Егер атрибуттың А деген аты болса, ол (А,d)
МҚБЖ-ға арнап бағдарлама жазғанда, ондағы мәтінде кездесетін атрибуттар
var МЕКЕМ: string [15];
Мұндай домендегі мәндер жиыны мүмкін болатын мәндер жиынынан
Егер объектілер жиыны бір белгіге байланысты жіктелсе, онда
Мысалы, "мекеменің шартты белгісі" атрибуты мәнінің шартты белгілеудегі
Осы жағдай үшін разрядтық шартты белгіні қолдансақ, шартты
Ақпараттың құрамды бірлігі (АҚБ) деп атрибуттардың жиынтығын айтамыз.
сәйкес атрибуттар бір кезеңді немесе жағдайды бейнелейді;
бір АҚБ-ға кіретін атрибуттар мені бірдей мезетте туындап,
АҚБ-ны сипаттаушы элементтерге: аты, құрылымы және мәні жатады.
құжаттардың құрылымын сипаттауда қажет. Мысалы, құжат ретінде студенттердің
Кез келген жүйені зерттеу мен тұрғызу және ендіру
Жүйе және оның элементтері туралы ой қозғағанда: орта,
Жүйе анықтамасындағы байланыс ұғымы бағыт, күш, түр сипаттауларымен
Ұйымдастырылған жүйелердің қызметін сипаттау үшін жүйелік теорияда күй
Жүйелендіру әдістемесі, жіктелуі және қасиеттері
Ғылымның қандай салалары болса да, зерттеу барысы мен
Кез келген жүйені зерттеу мен тұрғызу және ендіру
Жүйе және оның элементтері туралы ой қозғағанда: орта,
Жүйе анықтамасындағы байланыс ұғымы бағыт, күш, түр сипаттауларымен
Ұйымдастырылған жүйелердің қызметін сипаттау үшін жүйелік теорияда күй
Жүйенің күйі — оның даму барысындағы құбылыс мезетін
Егер жүйе бір күйден басқа күйге өтетін болса,
Сыртқы әсерлер әрекеті қарастырылмаған кездегі жүйенің өз күйін
Сыртқы әсерлер әрекетінен соң, жүйенің теңбе-теңдік күйге оралу
Кибернетика мен жүйе теориясында даму үрдісіне көп көңіл
Мақсат ұғымы да жан-жақты. Оны «қалаған болашақ үлгісі»
Күрделі жүйелерді зерттеуде, жобалауда (тұрғызуда) және ұйымдастыруда жалпы
Жүйелік ыңғайдың зерттеуді жүйелік қамту, жүйелік бейнелеу және
Жүйелік қамту зерттеушінің мәселені жан-жақты зерттеп, оған қажетті
Жүйелік ыңғай - құрамы сандық көрсеткіштер арқылы сипатталып,
Мысалы, келесі кибернетикалық жүйені қарастырайық (Сурет 2).
Қарастырылып отырған кибернетикалық жүйеде мысалы, болашақтағы экономикалық көрсеткіш
Объектіні зерттеу барысында немесе қажетті мәселені шешуде, объектіні
Берілген жүйе үшін қоршаған сыртқы орта деп, қасиеттерінің
Сонымен, жалпы жүйені толық қарастырғанда, 2 -суреттегі ену
Жүйені кейде нақты графикалық құрылымда беруге болады. Бірақ,
Жүйе анықтамаларының жоғарыда қарастырған түрлері зерттеу барысындағы объектілерді
Жалпы, жүйелік ыңғай термині жүйелердің жалпы теориясындағы элементтерді
Жүйелік ыңғай объектінің құрылымын, қызмет жасау барысын анықтаудағы
Дж. ван Гигтің пікірінше, жүйелік ыңғай келесі жағдайларға
қойылған мәселе қарастырылатын жүйені қамтитын және онымен бүтіндей
жүйелердің мақсаттары бөлек немесе дара түрде қарастырылмай, онымен
бұрыннан бар жобаларды оңтайлы жобадан жүйенің ауытқу дәрежесі
оңтайлы жоба жоспарлауға, бағалауға және жүйенің бүтіндей жаңа,
жүйелік ыңғай индукция, синтез секілді талқылау әдістеріне негізделеді.
Жүйенің даму аралығы зерттеу, талдау, жобалау мен пайдалануға
Жүйелік талдау сатысында болашақ жүйеге атқарымдық талаптарды тұжырымдау
Жүйелік жобалау сатысы ақпарат жүйесінің әрбір элементі бойынша
Жүйені зерттелініп отырған объект, құбылыс туралы ақпарат алудағы
Бұл жердегі айнымалыларға объектілердің барлық қасиеттері ене бермейді,
Жүйелік зерттеу әдістері ақпараттық жүйелерді болжау, ендіру мәселелерін
Жүйені ішкі жүйелерге бөлу қажеттілігі, оның көлемінің үлкен
Мақсаттар тармағы жүйенің неге жетуі қажет екендігін анықтаса,
Суретте көрсетілген х1-х4 элементтерінен тұратын жүйе ең жоғарғы
Х1, Х2 бақылаушыларынан келіп түскен мағлұматтар, мәлімдемелер іріктелініп
3-сурет бойынша бақылаушылар сызықты-иерархиялы тәуелділікте болады. Сондықтан ақпарат
Жүйенің сызықты-иерархиялы құрылымында ішкі жүйелердің өзінен жоғарғы деңгейлеріне
Құрылымдағы бірінші деңгейге қажетті шарттар бойынша әрі қарай
Иерархиялық құрылымда 1 жүйесі мен оның ішкі жүйелері
Абстрактілі жүйелер материалдық объектілердің изоморфті бейнеленуі, яғни элементтердің
Математикалық үлгілердегі әрбір айнымалы материалдық жүйедегі объектілердің, сандық
Сонымен изоморфті жүйелер зерттеушілерге зерттеу ооъектісімен тікелей жұмыс
Жалпы жүйелер: өте қарапайым, қарапайым, күрделі, өте күрделі
Жүйелерді тұрғызу барысында олардың қасиеттері ескеріледі. Олар: гомеостатикалық,
Жүйенің гомеостатикалық қасиеті — тиімділікті айтарлықтай түрде төмендеткізбей
Тұтастық қасиеті — жүйедегі бір элементтің өзгерісі барлық
Жүйенің тұтастық қасиеті — жекелей алғанда өз құрамындағы
Бөлекшелік дегенде жүйені сыртқы ортадан қорғау мүмкіншілігін, жүйеге
Жүйенің қосындылық қасиеті деп, егер жүйенің кейбір элементтері
Бөлінгіштік - жүйеден анағұрлым ұсақ бөліктерді, кіші жүйені
Көпшілдік қасиеті - жүйеге кіретін жеке элементтердің күйі,
Бейімділік - жүйенің өзгеріп отыратын жағдайларға бейімделіп отыру
Изофоризмділік — бір жүйенің қасиеті басқа жүйелердің қасиеті
Бұл нақты экономикалық жүйелерді экономика-математикалық, ұйымдастырушьшық және т.б.
Сәйкестік қасиеті — бір жүйенің әдіскерлік, ұйымдастырушылық, техникалық,
Кері байланыстық қасиеті — басқарушы жүйе мен басқарылушы
Жүйелердің қарастырылған осы қасиеттері оны өңдеу, қолдану барыстарында
Есептеу техникасы мен математикалық әдістерді қолдану арқылы ақпараттық
Тиісті еуропалық стандарттарға сәйкес келетін медициналық көмек көрсетудің
Осы мақсаттарға қол жеткізу үшін азаматтардың денсаулығын нығайтуға
Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіби
Техникалық және кәсіби білім беру саласында Еуропа елдерімен
Аталған саладағы мақсаттарға қол жеткізу қазақстандық және еуропалық
Әскери білім беру және әскери-ғылыми қызмет, төтенше жағдайлардың
Бағдарлама жұмыспен қамту, еңбекке қабілетті халықтың көші-қоны, табысы
Болашақ мамандардың, ақпарттық қоғам мүшелерінің ақпаратты жинау, тарату
Қазірігі таңда Қазақстанда жаңа жүйелер мен оқыту құралдарын
Ақпаратты тарату және ақпараттық технологиялардың дамуы қоғам тіршілігінің
Ақпараттық технологиялар саласында көзге түсер прогресс ғылыми
Қоғамға ақпараттық қоғам статусын беру критерийі ретінде адамзаттың
Қоғамды ақпараттандыру және оның барлық салаларының міндеттері қатарына
Ақпаратандыру түсінігінің анықтамасы туралы А.П.Ершов өз
Білімді ақпараттандыру (БА) психологиялық-педагогикалық мақсатымен тәрбиелеу үшін білім
Заманға сай білім жүйесінің әртүрлі салаларына ақпараттық технология
БА екі түрлі стратегиялық мақсатқа жетуді көздейтінін түсіну
БА арнайы компьютерлік аппараттық және программалық құралдарсыз практикада
БА құралдары деп ақпараттық және программалық қамтамасыз етуді
Тек БА құралдарын пайдалану білімдендіруде ақпараттық және
БА іске асыру бағытвна тәуелсіз білім жүйесінің
БА құрамына электрондық басылымдар мен ресурстарды қолдану, ғылыми
Еліміздің егемендік алуы, ұлттық сана - сезімнің өсуі,
Өйткені, “Отан - өз үйіңнен басталады” деген дей,
Ал сол міндетті жоғары деңгейде атқару үшін, сабақта
Жаңа ақпараттық технологиялар құралдары арқылы әртүрлі ақпараттарды біріктіріп
Қазақ тілі сабағында мультимедиа жүйесі:
Қазіргі кезде қоғамды ақпараттандыру жағдайындағы жеке тұлғаны дамытуға
тілді белсенді оқытудың түрлері мен әдіс-тәсілдерін тиімді
оқушының интеллектуалдық потенциалын дамытуға, өз бетімен білім алу
оқушының оқуға деген қызығушылығын қазіргі кездің кешенді ұсынатын
ақпаратты эмоциялық қабылдау деңгейін жоғарлатады.
Ұсынылып отырған электрондық оқулық қазақ тілінен оқыту орыс
Оқулық Delphi 7.0 бағдарламасы негізінде құрастырылған. Бұл бағларламалық
Жүзеге асырылған мүмкіндіктері:
оқушының тіркелуі (аты-жөні, сыныбы);
электрондық оқулық туралы түсініктеме беретін бет;
дыбыстық және дауыстық қолдау;
әуендік қолдау;
кез келген уақытта оқуын тоқтатып, тапсырманы орындауға, кері
Жүзеге асырылмаған, бірақ потенциалдық мүмкіндіктеріне келесілер жатады:
жаңа модульдерді енгізуі, яғни жаңа мәтін, соған сәйкес
желілі тәртіптің сүйемелдеуі ( поддержка сетевого режима), оқулық
оқулыққа енгізілетін жаңа тақырыптарды түсіндіру үшін анимациялар қолдануы;
электрондық оқулық бойынша CD-ROM-нан тікелей жұмыс істей
Жоғарыда көрсетілген мүмкіндіктер ұсынылып отырған электрондық оқулықтың қолданудағы
Яғни негізгі оқулықтағы берілген тақырып материалдарына да, электрондық
Электрондық оқулықта лексикалық тақырыптармен бірге негізгі оқулық пен
Модульдік технологияның талаптарына сәйкес әр модуль бойынша меңгерген
Электрондық оқулық қазақ тілін оқытуда тек тиімді және
Ақпараттық технологияларды білім саласына қарқынды енгізу кезінде, қазақ
Философ Платон қолданған «кибернетика» (кемені жүргізу тұтқасы) сөзіне
Жаңа технологиялар уақыт өткен сайын қуса жеткізбестей қарқынмен
Жаңа технологиялардың арасынан дисктердің даму процесіне көз салсақ,
Егер күн өткен сайын дамып жатқан техникалар мен
Жаңа ақпараттық технологиялар
Кәдімгі информациялық технологиялар деп, көбінесе кағаз жүзінде әртүрлі
Информациялық процестер - адамдар арасында, тірі организмдерде,
Дербес ЭЕМ-дер - жұмыста және үйде адамның пайдалануына
Экономикалық бұлқыныс жасаған және әлемдік экономикаға белсенді түрде
Қазіргі таңда Қазақстан ғалымдары мен ғылыми-техникалық кәсіпкерлікпен шұғылданатын
Ғаламтор арқылы әлемдік ауқымға құлаш ұрып үлгірген Порталда
Еліміздегі ақпараттық технологиялар саласындағы ғылыми кәсіпкерлікпен шұғылданатын саусақпен
Сондай-ақ компания корпоративті ақпараттық жүйелер мен дерек базаларын,
Ақпараттық технологиялардың әлемдік көшбасыларымен сенімді әріптестік байланыстар орнатуға
Ұлттық ауқымдағы ірі кәсіпорындар үшін жинақты корпоративтік шешімдерді
Жинақтағыш ақпараттық жүйелерді енгізу жөніндегі жобалар ең күрделі
Талаптарды басқару, бағдарламалық қамтамасыз етуді орнату мен жасау,
Компания соңғы жылдар ішінде түрлі коммерциялық және мемлекеттік
Қол жеткен жетістіктер компьютерлік ғылым мен технологияның Қазақстандағы
Дербес ЭЕМ-дер журналдар, кітаптар және әртүрлі құжаттар дайындауда
Сондай-ақ жаңа информациялық технологиялар дегеніміз - ЭЕМ жадында
Өндірістің күрделіленуі, оны механикаландыру мен автоматтандыру, технология ұғымын
Есептеу машиналарын басқару құрылғылары ретінде пайдалану мен автоматтандыруға
ЭЕМ жұмысында программалар оның іс-әрекетінің реттілігі мен ережелерін
ІІ-ТАРАУ. МЕДИЦИНАДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР
2.1 Жаңа технологиялардың медицинадағы орны
Медицинаны басқарудың бизнеске бағытталуы ішкі ресурстарды дұрыс, ретімен
Қазіргі заманауи ақпарат технологияларының бұлайша интеграциялануының арнайы
Ауруханалардағы жоғары маманданған көмекке көбінесе
Қазір заманауи клиникаларда әрбір деңгейдегі медициналық жәрдем көрсетудің
Қазақстанда телемедицина 2004 ж. «туылды». Ол кезде байланыс
Медицинада жоғары технологиялар барлық уақытта болған, оған ешқандай
Қазақстан үшін телемедицина өте қажет, өйткені, біздің кең
Айтып өткеніміздей, телемедицинада медицина мен коммуникация тығыз байланысқан.
2.2 Медицинадағы ақпараттық технологиялардың түрлері
2.2.1 Бальнеотерапия
Бальнеотерапия – ағзаның қорғаныс-қайта қалпына келтіру күштерін арттырудың,
Төмендегі бальнеотерапия әдістері қолданылады:
Құйынды ванна
Аяқ-қолдар мен жамбас органдарына арналған құйынды ванна –
Емдеуге қарсы айғақтар: жүкті кезеңіндегі тіреу-қозғалу аппаратының жарақаттары
Артатын душ
Артатын душ – жамбас органдарын емдеуге үшін пайдаланылатын
2.2.2 Физиотерапия
Физиотерапия – емдеудің белсенді патогенетикалық әдістерінің бірі, ол
Төмендегі физиотерапия әдістері қолданылады:
Альфа капсула
Бұл медицина, ғылым және инженерлік технология саласындағы соңғы
Процедураны өткізу барысында мына әсерлер пайдаланылады: бу, тұман,
"МАВИТ" аппараты
МАВИТ- қуық түбі безінің қабыну ауруларын жылу-магнитті-тербеліс массажды
Гальвандау
Тұрақты гальванды токтың биологиялық әсерінің негізінде электролиз процестері,
Электрофорез
Дәрілік электрофорез – ағзаға тұрақты электр тогы мен
Диадинамотерапия және амплипульстерапия
Бұл импульсты токтардың жағымды әсері бар процедура. Бұл
Емдеуге қарсы айғақтар: Ішкі органдардың жіті қабыну аурулары.
Интерференцтерапия
Бұл импульсті токтар арқылы емдік ықпал ету. Олар
ОУФк-03 сәулелеуші
ОУФк-03 сәулелеуші қабыну, тері және басқа да бірнеше
Ультрадыбысты терапия
Ультрадыбысты терапия – бұл әсер ету аумағындағы метоболиттердің
аурушаңдық синдромы айқын буындардың қабыну және дегенеративті-дистрофиялық аурулары
перифериялық жүйкелердің қабыну аурулары (невриттер, невралгия, радикулиттер);
тыныс алу органдарының аурулары (бронхит, плеврит);
ас қорыту органдарының аурулары (ұлтабардың ойық жарасы, өт
зәр-жыныс жүйесінің аурулары (сальпингооофорит, аднексит, жатыр мойыншығының эрозиясы,
ЛОР-органдарының, көз, ауыз қуысының былжыры, склеродермия, трофикалық ойық
Қарсы айғақтар: миокарда инфарктысы, аортаның аневризмі, геморрагиялық инсульт,
Озокеритпен емдеу
Озокерит (халық арасында оны "қара балауыз", немесе "жердің
Озокерит мыналарды емдеу үшін қолданылады: перифериялық жүйке жүйесінің
«Жансая» санаторийында озокеритті аппликациялардың кюветті әдісі кең қолданысқа
Оттегі –химияның ең маңызды элементі және Жер бетіндегі
Адам ағзасының барлық органдары мен тканьдері қалыпты жұмыс
2.2.3 Гидроозонотерапия
Гидроозонотерапия – бұл ваннада озон-оттегі қосындысын сыртқа қолданатын
2.2.4 Диетотерапия
Емдік (диеталық) тамақтану – емдік-профилактикалық мекемелерде түрлі ауруларды
«Жансая» санаторийінде емдік тамақтану мәселесіне өте үлкен маңыздылық
Курорт санаторийлерінде тамақтану тағамға алдын ала тапсырыс беру
Емдік тамақтану міндеттерінің бірі науқасты бірте-бірте жалпы рационды
Санаториялық емделу курсы аяқталып науқасты шығарған кезде емдеуші
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келе, ақпарат – латынның informatio деген сөзінен
Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы
Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейде қарауға мүмкіндік береді:
Кез келген жүйені зерттеу мен тұрғызу және ендіру
Жалпы, жүйелік ыңғай термині жүйелердің жалпы теориясындағы элементтерді
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
О.Камардинов. Информатика. 1-бөлiм. -Шымкент, 1999.
О.Камардинов. Информатика, 2-бөлiм, -Шымкент, 2000.
К.З.Халықова. Информатиканы оқыту әдiстемесi. -Алматы. “Бiлiм”, 2000
М.Донской. Интернет и пользовательский интерфейс. Мир Internet. 1999.
А.И.Башмаков. Компьютерный учебник “Информатика” для дистанционного обучения. Мн.
Жакыпов М.Х. О новых технологиях в управленческой деятельности
Михайлов О.А. Электронные документы в архивах: Проблема приема,
Ұлттық мұрағат қоры және мұрағат туралы заң (1998)
Калачева М.А. Использование компьютера в создании и совершенствования
www.sana.gov ; www.google.kz ;
Абуталиев Т.Н. Электронная документация и архивы (на основе
Жукова М.П. Комплектование архивов электронными документами
Леонтьева А.Г. Работа архивистов с электронными документами и
36

Ұқсас жұмыстар

Медициналық ақпараттық жүйелер

Стоматологиядағы ақпараттық технологиялар

Медицинадағы бұлтты есептеу

Денсаулық сақтау әлеуметтік институт ретінде

ЖАҢА КОМПЬЮТЕРЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ ДИЗАЙН САЛАЛАРЫНЫҢ ДАМУЫНА ЫҚПАЛЫ

Информатиканың ғылым ретіндегі анықтамасы

Байланыс құралдары

Денсаулық сақтау саласы

Библиографиялық іздеуге кіріспе