Қылмыстық жауаптылықтан босату

Кіріспе.......................................................................................................................3
І- тарау. Қылмыстың ұғымы
1.1. Қылмыстың ұғымы және белгілері................................................................4
1.2. Қылмысты басқа да құқық бұзушылықтан және бейморальдық
1.3. Қылмыстың санаттары..................................................................................11
ІІ-тарау. Қылмыстық жауаптылықтан босату
2.1. Қылмыстық жауаптылықтан босату түсінігі мен түрлері.........................13
2.2. Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату..............15
2.3. Қажетті қорғану шегінен асқан кезде қылмыстық
2.4. Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату......................................................................................................................18
2.5. Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату......................................................................................................................20
2.6. Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан
2.7. Рақымшылық жасау актісі негізінде қылмыстық жауаптылықтан
2.8. Арнайы белгілерге байланысты қылмыстардың санаттары бойынша
2.9. Төтенше мән-жайлардың салдарынан жазадан босату мен
Қорытынды............................................................................................................27
Қолданылған әдебиеттер тізімі............................................................................28
Кіріспе
Қылмыстық жауаптылықтан босату – адамның әрекетінің қоғамға қауіптілігі
І- тарау. Қылмыстың ұғымы
Қылмыстың ұғымы және белгілері
Қылмыстық құқықтағы негізгі мәселелердің бірі қылмыстың ұғымын анықтау
Адамның құқыққа қайшы мінез-құлқы белсенді әрекет күінде немесе
Қылмыс құқылық құбылыс ретінде осы құбылыстыңмәнді жақтарын бейнелейтін
Бұрынғы кеңестік жүйеде қылмыстың ұғымы алғаш рет 1919
1924 жылы КСРО және одақтас республикалардың қылмыстық заңдарының
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі Ерекше бөлімінің тиісті баптарының
1960 жылға дейінгі қолданылған Қылмыстық кодестерде ұқсастығы бойынша
Адамның қылмыстық құқылық норма тыйым салған іс-әрекеттерді істеуін
Қылмыстық негізі сапалық белгісі оның қоғамға қауіптілігі боып
Қылмыстық кодекстің 2-бабында қоғамға қауіптіліктің сипаттамасы қылмыстық
Қоғамға қауіптілік қоғамға зиянды іс-әрекеттің өзінің тікелей ерекшелігіне,
Келтірілген дене жарақаттарының ауырлығына орай денсаулыққа қасақана зиян
Қылмыстық құқық ғылымы қоғамға қауіптіліктің саралық және сандық
Қылмыстың қоғамға қауіптілік дәрежеі қылмыстық заңда көрсетілген санкция
Қылмыстағы бір белгісі кінә болып табылады. Яғни, бұл
Қылмыстық жауаптылыққа және жазаға тек қана қылмыс істегені
Егер адам өз іс-әрекетінің қоғамға қауіпті екенін ұғынып,
Егер адам өз іс-әрекетінің қоғамға қауіпті екенін ұғынып,
Менмендікпен немесе немқұрайдылықп,ен жасалған әрекет абайсызда жасалған қылмыс
Егер адам өз іс-әрекетінің қоғамға қауіп туғызуы мүмкін
Сонымен, біз қылмыстың қоғамға қауіпті, кінәлі, құқыққа қайшы
1.2 Қылмысты басқа да құқық бұзушылықтан
және бейморальдық жат қылықтардан ажырату
Қылмыс құқық бұзушылықтың жеке бір көрінісі болып табылады.
Кейбір қылмыстар басқа құқық бұзушылықта орын алмайтын қоғамдық
Қылмысты қол сұғушылықтың объектісі бойынша айқындалатын қоғамға қауіптіліктің
Дегенмен, қылмыс пен беймолральдық теріс қылық бірінен-бірі объекті,
Қылымыс пен бейморальдықты құқықққа қайшылық белгісі арқылы нақты
Балаларды асыраудан немесе тәрбиелеуден бас тарту, бұлтарту, қорғаншылық
Моральдық норманың қылмыстық нормадан тағы бір өзгешелігі сол,
1.3 Қылмыстың санаттары
Қылмыс санаттары деп оларды нақты белгілері бойынша топқа
Қазақстан Республикасының жаңа Қылмыстық кодексіне қылмысты санаттау туралы
Қылмыстық кодекстің 1-бабына сәйкес:
Жазалағаны үшін осы Кодексте көзделген ең ауыр жаза
Жазалағаны үшін Кодексте көзделген ең ауыр жаза бес
Жазалағаны үшін Кодексте көзделген ең ауыр жаза он
Жазалағаны үшін Кодексте көзделген ең ауыр жаза он
Қылымыстың осылай етіп санаттарға бөлу қылмыстық құқық ғылымында
Ауыр қылмыстағы мысалы, контрабанда, денеге қасақан ауыр жарақат
Ауырлығы орташа қылмытарға қасақана немесе абайсызда істелген қылмыстар:
Ауыр емес қылмыстарға бас бостандығынан айырмайтын жаза қолданылуы
ІІ-тарау. Қылмыстық жауаптылықтан босату
Қылмыстық жауаптылықтан босату түсінігі мен түрлері
Қылмыстық жауаптылықтан босату – қылмыстық заңдарға жне қылмыстық
Қылсмыстық жауаптылықтан босату – адамның әрекетінің қоғамға қауіптілігі
Қылмыстық заң бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатудың түрлері мыналар
- шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату (ҚК-тің
- қажетті қорғану шегінен асқан кезде қылмыстық жауаптылықтан
- жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату (ҚК-тің
- жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату (ҚК-тің
- ескерту мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату
- рақымшылық жасау актісі негіңзінде қылмыстық жауаптылықтан босату
Арнайы белгілерге байланысты кейбір жеке қылмыстардың санаттары бойынша
Жоғарыда көрсетілген қылмыстық жауаптылықтан босатудың түрлері міндетті және
Арнайы белгілерге байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату ҚК-тің Ерекше
Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан
босату
Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату негізі –
Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату заңға сай
Бірінші рет кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған
Егер басқа да қыдмыстары үшін қылмыстық жауаптылыққа тартылса
Шын өкінудің тағы бір түрі кінәләнәң қылмысты ашуға
Қылмыс келтірген зиянды өзгеше түрде қалпына келтіру болып
Шын өкінудің бір шарты қылмысы үшін кінәсін мойындап
2.3 Қажетті қорғану шегінен асқан кезде қылмыстық
жауаптылықтан босату
Қоғамдағы қауіпті қол сұғушылықтан болған үрейлену, қорқу немесе
Қажетті қорғаныс шегінен асу, жалпы қағида бойынша құқыққа
Қажетті қорғаныс шегінен асу белгілері әдетте қоғамға қауіпті
Үрей – нақты төніп тұрған немесе төнуі мүмкін
Қорқу – қатты жан күйзелісінен пайда болған жан
Сасқалақтау – ессіздікке жақын емес, яғни адамның белгілі
Егер де істің мән-жайы үрей, сасқалақтау белгілерін қамтымаса,
Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату
Жауаптылықтан босатудың осы түрі, яғни ҚК-тің 67-бабы неғұрлым
Назарымыздағы қылмыстық жауаптылықтан босатудың түрі міндетті емес, яғни
Мұндай жағдайда қылмыстық жауапитылықтан босату мынадай негіздер боллғанда
Біріншіден, кінәлі адам істеген іс-әрекеті ауыр немес аса
Екіншіден, тұлғаға моральдік не физикалық немесе мүліктік зардаптың
Үшіншіден кінәләнәң қылмысты бірінші рет жасауы, сотталғандық атақтың
Төртіншіден кінәлі адам жәбірленушімен өзара татуласып, мәмілеге келуі
Бесіншіден, жәбірленушіге келген зиянның орнын толтырылуы қажет. Орнын
Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату
Қылмыс белгілері бар әрекет жасаған адамды, егер сот
Бірінші рет, кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған
Қарастырылып отырған бап бойынша өз алдынан жеке айқындалғңан,
Қылмыстық кодеккстің 68-бабының бірінші бөлігінде қоғамдық қауіптьілоіктің жойылуынан
Жағдайдың өзгеруінің нақтылы-елеулі мәні соның салдарынан қоғамға деген
Жауаптылықтан босатудың бұл түріне ҚК-тің 9-бабымен ұқсастықтары бар.
ҚК-тің 68-бабының екінші бөлігіне сәйкес жағдайдың өзгеруіне байланысты
а) қылмыс бірінші рет жасалса;
б) жасалған қылмыс кішігірім немесе орташа ауырлықтағы санатқа
в) адамның қылымыстан кейінгі мінез-құлқы мүотіксіз болса, істелген
Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату
Қылмыстық жауапқа тартудың мерзісмінің ескеруі деп қылмыс істеген
ҚК-тің 69-бабы ескіру мерзімін қолдану институтының үш шартын
а) заңда белгіленген мерзімінің өтуі;
б) заңда белгіленген мерзімінің өтуі кезінде адамның ауыр
в) қылымыс істеген адамның тергеуден немесе соттан бой
Мерзімнің өтуінің екі түрі белгіленген:
а) дифференциялдық, яғни қылмыстың ауырлығына байланысты болатын аралық;
б) бейбітшілік пен адамзаттың қауіпсіздігіне қарсы қылмыс жасаудан
Заң ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан босатуды
а) кішігірім қылмыс жасағаннан кейін екі жыл;
б) орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейін бес жыл;
в) ауыр қылмыс жасағаннан кейін он жыл;
г) аса ауыр қылмыс жасағаннан кейін он бес
Қылмыстық заң нақты белгіленген қылмыстың түрі бойынша жеңілдететін
Ескіру мерзімінің өтуі созылмалы қылмыстар үшін уақыт бойынша
Ескіру мерзімі жалпы белгіленген мерзімінің өтуіне бпйланысты соңғы
Егер ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған адам,
Егер адам, жаңа қасақана қылмыс жасағанға дейін кішігірім
Ескіру мерзімінің өтуі егер адам соттан немесе тергеуден
Мысалы, 20 қаңтарда қылмыс жасалды делік. Бұл жағдайда
Тергеуден немесе соттан бой тасалау деп, қылмыстық жауаптылықтан
Бой тасалаған адам қылмыс жасағаннан кейін қылмыстық жауапқа
Адам ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасауынан кейін
Жасаған қылмысы үшін Кодекс бойынша өлім жазасы тағайындалуы
ҚК-тің 69-бабынгың алтыншы бөлігі, бейбітшілік пен адамзаттың қауіпсіздігіне
2.7 Рақымшылық жасау актісі негізінде қылмыстық
жауаптылықтан босату
Қылмыстық құқық бойынша рақымшылық деп Қазақстан Республикасы Парламенті
Рақымшылық актісі, әдетте, елде болған елеулі
Рақымшылық актісі әрқашан да жүйелі сипаттамаға ие: ол
Рақымшылық жасау актісі негізінде қылмыстық жауаптылықтан босату –
2.8 Арнайы белгілерге байланысты қылмыстардың санаттары
бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатудың негіздері
Қылмыстық кодекстің 65-бабының үшінші бөлігіне сәйкес қылмсыстық жауаптылықтан
ҚК-тің 125- бабының ескертуіне сәйкес қылмыстық жауаптылықтан босату,
ҚК-тің 259-бабы бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатудың шарты болып
ҚК-тің Ерекше бөлімнің кейбір баптарында қылмыстық жауаптылықтан босатудың
ҚК-тің 326, 358, 372, 373-баптарыенда көрсетілегн қылмыстық
Көрсетілген қылмыстық жауаптылықтан босатудың түрлерінің айыбын мойындап келуден
Арнайы жауаптылықтан босату институты қоғамға қауіпті зардаптардың болуы
ҚК-тің 234-бабының ескертуіне сәйкес кепілге алған адамды өз
Зардап шеккендерге көмек көрсетуге байланысты жол-көлік оқиғасы болған
ҚК-тің 375-379 және 281 баптары әскери қызметтегі адамдарды
қылмыс бірініші рет жасалуы керек;
2) қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлардың болуы
ҚК-тің Ерекше бөлімінің қылмыстық жауаптылықтан босатылу нормасының негізінде
ҚК-тің 125, 165, 231, 233, 234, 236, 251,
ҚК-тің 372, 375 - 379 жіне 381
2.9 Төтенше мән-жайлардың салдарынан жазадан босату мен
кейінге қалдыру
Кішігірім және орташа ауырлықтағы қылымысы үшін сотталған адамды,
Ауыр немесе аса ауыр ыдмысы үшін бас бостандығынан
Сонымен, ҚК-тің 74-бабы екі түрлі қылмыстық құқықытық институты
Осы аталған екі бөлікті Қылмыстық кодексте қолданудың негізі
ҚК-тің 74-бабын қолдануда, төтенше мән-жайлардан басқа мынадай негіздер
адам кішігірім және орташа ауырлықтағы қылмысы үшін сотталуы
сотталған адамға немесе оның отбасы үшін оның жазасын
ҚК-тің 74-бабының екінші бөлігі қолданылуы тек, ауыр немесе
Қорытынды
Қылмыстық жауаптылықтан босату түсініктері оның түрлері туралы қорыта
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Конституциясы, 1998
1959 жылы 22 шілдеде қабылданған Қазақ КСР Қылмыстық
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне түсінік /А-2001
Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы //Алматы – 2001ж
Қазақстан Республикасының қылмыстық – атқару құқығы /Алматы-2002
6. Ағыбаев А.Н. /Қылмыстық құқық, жалпы бөлім/
Звечаровский И.Э. // Уголовная ответственность. Москва -
Наумов А.В. // Қылмыстық құқығы/ Астана – 2001
Звечаровский И.Э. // Уголовная ответственность. Москва -
Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы //Алматы – 2001ж
Лейкина Н.С. // Личность преступника и уголоная ответственность
М. 1995 г
Наумов А.В. //Осы заманғы қылмыстық құқықтың
Заң және заман журналы 2003 ж. қыркүйек-қазан
А.Н. Анағыбаев. Қылмыстык құқық ерекше бөлімі. Алматы
3

Ұқсас жұмыстар

Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату нормасының мақсаты мен міндеттері және оның қылмыстық құқықтағы орны

Қылмыстық жауаптылықтан және жазадан босатудың түсінігі

Қылмыстық жауаптылықтан босатудың негіздері

ҚЫЛМЫСТЫҚ ЖАУАПТЫЛЫҚТАН БОСАТУДЫҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ

Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босатылу

Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату

Ескіру мерзіміне байланысты жауаптылықтан босату

Жасы толмағандарға қылмыстық жауаптылықтан босату

Қылмыстық жауаптылықтан босатудың түрлері