Төлем көзінен салық салынатын табыстар

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ......................................................................................................................3
1ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ
1.1 Салықтардың пайда болуы және экономикалық мәні.......................................6
1.2 Салық жүйесі құрамындағы жеке табыс салығының ролі..............................11
1.3 Қазақстан Республикасындағы салық салу принциптерінің теориялық негіздері......................................................................................................................13
2 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН ТАЛДАУ
2.1 Бюджет кірісін толықтырудағы жеке табыс салығының ролін бағалау........................................................................................................................16
2.2 Жеке табыс салығының объектілерін экономикалық тұрғыдан сипаттау......................................................................................................................26
2.3 Жеке табыс салығының бюджет кірісін орындаудағы ерекшеліктерін талдау.........................................................................................................................31
3 ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖӘНЕ САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫ
3.1 Жеке табыс салығының салынуын нарықтық экономикаға сай реттеу.........43
3.2 Табыс салығының тиімді жұмыс жасауын қамтамасыз ету шаралары....................................................................................................................46
3.3. Салықтық бақылауды ұйымдастырудың қазіргі кезеңдегі жағдайы.............49
ҚОРЫТЫНДЫ...........................................................................................................59
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ..............................................................62
ҚОСЫМШАЛАР.......................................................................................................64
ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР
ҚР – Қазақстан Республикасы
ӘСҚ - әлеуметтік сақтандыру қоры
АҚ – Акционерлік қоғам
ҚҰБ – Қазақстан Ұлттық Банкі
ҚР – Қазақстан Республикасы
ЖК - Жарғылық капитал
ҚК - Косымша капитал
ЖШС - Жеке шаруашылық серіктестігі
МҚТП- Меншікті қаражаттың таза пайдалылығы
ЗТМО – Зейнет ақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталық
КІРІСПЕ
Экономиканы мемлекет тарапынан реттеудің негізгі құралдарының бірі - салықтар.
Салықтар – тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуімен және
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір
Жеке табыс салығы жалпы мемлекеттік салықтар қатарына жатып, азаматтардың
Нарықтық қатынастар жағдайында жеке табыс салығының экономикалық-әлеуметтік мазмұны Қазақстан
Жеке табыс салығы алғашқы салықтардың бірі болып табылады. Салық
Дипломдық жұмыстың мақсаты салық жүйесі құрамындағы жеке табыс салығының
Осы мақсатқа жету үшін дипломдық жұмыста келесі міндеттер қойылған:
жеке табыс салығының экономикалық мәнін ашып көрсету;
нарықтық экономика жағдайындағы жеке табыс салығының атқаратын қызметі мен
бюджет кірісін толықтырудағы жеке табыс салығының қажеттілігін теориялық негіздеу;
жеке табыс салығының бюджет кірісін орындаудағы ерекшеліктерін айқындау;
жеке табыс салығының нарыққа сай дамуын анықтау.
Дипломдық жұмыс құрылымы кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер
Дипломдық жұмыстың бірінші тарауында салықтардың пайда болуы және экономикалық
Екінші тарауда бюджет кірісін толықтырудағы жеке табыс салығының ролі
Дипломдық жұмыстың үшінші тарауында жаңа нормативтік-құқықтық заңдылықтарға сай жеке
Жалпы жеке табыс салығының өзектілігі тұрғындардың өмірлік деңгейін реттеуге,
Қазіргі таңда жеке табыс салығын есептеу барысында мемлекеттер арасында
салық салу барысында қамтылатын табыстардың құрамы;
салықты азаматтардың жеке өзі немесе отбасы атынан
төлеуі;
салық жеңілдіктерінің құрамы және қолдану ерекшеліктері;
салық салу шәкілі әр елдерде әр түрлі болуы.
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ
1.1 Салықтардың пайда болуы және экономикалық мәні
Салықтар – тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуімен және
Салықтың экономикалық мәні – шаруашылық субьектілерінен, азаматтардан ұлттық табыстың
Салықтың мәні мемлекет өз пайдасына жалпы ішкі өнімнің (ЖІӨ)
Салықтар мемлекеттің өмір сүруінің негізі болып саналады. Мемлекетті ұстап
Салықтар тауар-ақша қатынастарынан тыс қолданылады. Натуралды салықтардың мөлшері мен
Егер екі мемлекет бір-бірімен соғыс жүргізсе, жеңген мемлекет жеңілген
Салықтарға экономикалық әдебиеттерде әр түрлі анықтама мен түсініктеме берілген.
Салық – заңды актілерге сәйкес салық төлеушілермен жүзеге асырылатын
Салық – белгілі бір объектілерден төлденетін төлем.
Салық дегеніміз – белгілі бір мерзімде және белгілі бір
Қорыта айтқанда, барлық анықтамалар бір негізді құраушы жүйе екендігін
Салықты басқа да төлемдерден ажырата білуіміз керек. Себебі, салық
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетінде салықтардың меншікті салмағы 70 пайызын
Салықты материалдық тұрғыдан алғанда – бұл, салық төлеушінің белгілі
Салықтың материалдық белгісі – салық төлеуші белгілі бір соманы
Материалдық салықтық қатынастар – ақшалай қатынастар, өйткені ол ақша
Экономикалық тұрғыдан алғанда салық – салық төлеушілерден мемлекетке қарай
Ал, құқықтық тұрғыдан қарайтын болсақ, бұл мемлекеттік бекітілім, яғни
Салық құқығы – мемлекеттің салықтық әрекеті процесінде пайда болатын
Салық материалдық тұрғыда белгілі бір ақша сомасын (ақшалай нысанда)
Сонымен салықтардың мазмұны мынадай:
Материалдық категория жағынан – бұл белгілі бір ақша сомасы
Экономикалық категория ретінде – бұл мемлекеттің табысы;
Заңдық категория жағынан, бұл заң жүзінде белгіленген міндеттеме болып
Салықтың экономикалық белгілері ретінде келесі көрсетілгендерді атауға болады:
Салық – мемлекетке тиесілі қоғамдық жиынтық өнімді бөледі;
Салық – ақшалай нысанда төленеді;
Салық – қайтарылмайтын төлем болып табылады;
Салық – баламасыз сипатта болады;
Салық – салықты төлеген кезде меншік нысандары айқындалады;
Салық – тұрақты экономикалық қатынас туғызады.
Ал, енді осы белгілердің мазмұнын тереңірек қарастырайық.
1. Салық – мемлекетке тиесілі қоғамдық жиынтық өнімді бөледі.
Мемлекеттік аппарат мемлекетке тиесілі ақша сомасын өндірмейді. Сондықтан мемлекет
2. Салық – ақшалай нысанда төленеді.
Натуралдық нысанда төленуі де мүмкін. мәселен, ауыл шаруашылығы саласында
Салық кодексінде салық ақшалай нысанда төленуі тиіс деп атап
3. Салық – қайтарылмайтын төлем болып табылады.
Салықты төлеген кезде ақша тек бір бағытта ғана қозғалады,
Мұның қайтарымды төлемдерден (мысалы, мемлекеттік қарыз) айырмашылығы:
Біріншіден, ақша салық төлеушілерден мемлекетке қарай қозғалады;
Екіншіден, кері қайтады, яғни мемлекеттен салық төлеушілерге бағытталады (қайтарылады).
Ал, қайтарымсыздық дегеніміз – ақшаны мерзімсіз алуды білдіреді, яғни
4. Салық – баламасыз сипатта болады.
Салық құнның ақшалай нысанда бір бағытта қозғалысын айқындайды, төлеген
Сондықтан салық – баламасыз төлем болып табылады.
5. Салықты төлеген кезде меншік нысандары айқындалады. Салықты төлеген
6. Салық – тұрақты экономикалық қатынас туғызады. Салықты белгілеуде
Салық қатынастарының тұрақтылығы салық төлеу арқылы жүйелі төлемдерге алып
Азаматтардың мүлік салығын төлеген кезде, оның салық қатынастары қысқартылмайды,
Сонымен қатар салықтың құқықтық бірнеше белгілері бар, атап айтқанда:
салықты – мемлекет немесе уәкілдік берілген мемлекеттік орган белгілейді;
салық – құқықтық нысанда жүзеге асады;
салық – мемлекеттің бір жақты белгіленімі болып табылады;
салықты белгілеу арқылы салық міндеттемесі туындайды;
салық – мәжбүрлеме сипатта болады;
салық төлеу арқылы ақшаны алу құқықтық сипатта жүзеге асырылады.
Салықтың осы құқықтық белгілеріне кеңірек тоқталып өтейік.
1. Салықты тек мемлекет қана белгілейді.
Мемлекеттік органың ешбірі салықты бекітуге және енгізуге құқы жоқ.
Салық – бұл мемлекеттің белгіленімі болып саналады.
Салық – осы белгісі арқылы басқа міндетті төлемдерден ерекшеленеді.
Сондықтан көптеген мемлекеттің салық заңдарында салықты былайша қарастырады:
біріншіден, салықты уәкілдік берілген мемлекеттік орган ғана бекіте алады;
екіншіден, салықты белгілеу белгілі бір заң немесе нормативтік-құқықтық актілермен
үшіншіден, осы қабылданған құқықтық акт белгілі бір тәртіпке сәйкес
2. Салық құқықтық нысанда жүзеге асады.
Мемлекет салықты бекіту және енгізу үшін құқықтық акт қабылдайды.
Мемлекеттің салық қызметін жүзеге асырудағы негізгі әдісі болып нормативті
Салықтың құқықтық негізі ретінде – мемлекет шығарған нормативті акт
Салық элементтері және салық салудың шарттары осы құқықтық актіге
3. Салық мемлекеттің бір жақты белгіленімі болып табылады.
Салық ұлт (халық, қоғам, азамат) және мемлекет арасындағы еркін
Салықтық сувернитет (егемендік) – мемлекеттің өзінің аймағындағы кейбір салық
4. Салықты белгілеу арқылы міндеттемесі туындайды.
Қабылданған құқықтық акт негізінде белгіленген салық жеке және заңды
Салық төлеуші тұлғалар салық және бюджетке төленетін басқа да
Белгіленген салық заңды салық міндеттемесін туғызады.
Қазақстан Республикасының Салық кодексінде салық міндеттемесіне былайша түсініктеме берілген:
5. Салық мәжбүрлеме сипатта болады.
Салықтың мәжбүрлеме сипаты 3 кезеңде байқалады:
бірінші кезең, мемлекет салықты салық төлеушілердің еркінен тыс белгілейді
екінші кезең, салықты төлеген кезде салық төлеуші өзінің меншігінің
үшінші кезең, салық төлеуші өзінің салық міндеттемелерін орындамаған жағдайда,
6. салық төлеу арқылы ақшаны алу құқықтық сипатта жүзеге
Бір жағынан алғанда, салықтарды салық төлеушілерден еркінен тыс өндіріп
Салықтың жиналатын орындары:
нарықтарда;
сатушы мен сатып алушылардан;
үй шаруашылығынан;
табыс көзінен, шығын статьяларынан;
Салық ауыртпалығы – салық жиналуының жалпы мөлшерінің бірлескен ұлттық
Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны
Фискалдық функция – барлық мемлекеттерге тән
Салықтардың реттеуші функциясы мемлекеттің экономикалық
Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі
1.2 Салық жүйесі құрамындағы жеке табыс салығының ролі
Жеке табыс салығы - жеке тұлғалардың ең бірінші кезекте
Жеке табыс салығы алғашқы салықтардың бірі болып табылады. Салық
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев халыққа арнаған Жолдауында жеке
Көптеген елдерде жеке тұлғалардың табыстарына салынатын салықтың принциптері ортақ
барлық салық төлеушілер резидент және резидент емес деп бөлінеді.
салық салу барысында әр түрлі көздерден алған барлық табыстары
салық төлеушінің салық салу барысында өзіне, асырауындағы әрбір адамға
салық салу кезінде медициналық шығындар, әлеуметтік сақтандыруға төлеген жарналар,
салық сомасы үдемелі салық ставкасы негізінде анықгалады;
жұмыс істейтін ерлі-зайыптылар салықты бірге немесе бөлек төлеуіне болады.
Салықтың есептелу немесе алыну тетіктерінде кейбір ерекшеліктері болмаса, салық
Табыстардың негізгі құрамына: еңбекақы, сыйақы, кәсіпкерлік қызметтен түскен табыс,
Табыс салығы 12 айға тең болатын күінтізбелік немесе қаржы
Жеке тұлғалардың табыстарына салынатын салықты есептеу барысында мемлекеттер арасында
салық салу барысында қамтылатын табыстардың құрамы;
салықты азаматтардың жеке өзі немесе отбасы атынан
төлеуі;
салық жеңілдіктерінің құрамы және қолдану ерекшеліктері;
салық салу шәкілі әр елдерде әр түрлі болуы.
Салық жеңілдіктерін қолдану барысында назар аударатын тағы да бір
Салық жеңілдіктері екі топқа бөлінеді:
стандартты;
стандартты емес.
Стандартты салық жеңілдіктеріне салық төлеушінің өзіне және асырауындағы адамдарға,
Жалпы стандартты салық жеңілдіктерінің мынадай түрлері бар:
негізгі, яғни салық төлеушінің табыс мөлшеріне тәуелсіз өзіне салық
отбасы жағдайына байланысты
асырауындағы адамдарға берілетін салық төмендетулері.
Кейбір мемлекеттерде жеңілдік балаларға берілетін салық төмендетулерінің орнына балаларға
Стандартты емес салық жеңілдіктерінің стандартты салық жеңілдіктерінен айырмашылығы -
Бельгия, Финляндия, Греция, Норвегия, Люксембург сияқты елдерде салық жеңілдігі
1.3 Қазақстан Республикасындағы салық салу принциптерінің теориялық негіздері
Салық бюджетке төленетін міндетті төлем саналатын болса, ал салық
Мемлекеттің тиімді салық салу процесін жүзеге асыру үшін бірнеше
Салықтардың созылымдық принципі – бұл принциптің мәні мынада, яғни,
Салық салудың салық кодексімен басқару принципі былайша өрнектеледі, яғни
Салық салудың шындық принципі болып салық салудың экономикалық принципі
Салық салудың шындық принципіне сәйкес, әрбір адам өз табысына
Салық салудың үнемділік принципіне сәйкес, салық жинау ең төменгі
Қазақстан Республикасының салық заңдарының ережелері Салық кодексінде белгіленген салық
Қазақстан Республикасының салық заңдары салық салудың бірнеше принциптеріне негізделеді,
бірінші, салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
екінші, салық салудың айқындығы;
үшінші, салық салудың әділдігі;
төртінші, салық жүйесінің біртұтастығы;
бесінші, салық заңдарының жариялылығы принциптері.
Ал, енді осы принциптерге жеке-жеке тоқталып өтетін болсақ.
1. Салық салудың міндеттілік принципі. Салық төлеушілер салық
2. Салық салудың айқындық принципі. Қазақстан Республикасының салықтары және
Салық салу айқындығы салық төлеушінің салық міндеттемелері туындауының, орындалуының
5. Салық салудың әділдік принципі. Қазақстан Республикасында салық салу
Кез келген салық төлеуші үшін салық салу жүйесі әділетті
4. Салық жүйесінің біртұтастық припципі. Қазақстан Республикасының салық жүйесі
5. Салық заңдарының жариялылық принципі. Салық салу мәселелерін реттейтін
Салықтарды ұтымды ұйымдастырудың классикалық принциптерін экономист Адам Смит ұсынған
Олар мыналар:
салық әрбір төлеушінің табысына қарай салынуы тиіс;
салықтың мөлшері мен төленетін мерзімі алдын ала, әрі нақты
әрбір салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және тиімді
өндіріп алынатын салықтың
Нақтырақ айтатын болсақ:
әділеттілік;
анықтылық;
қолайлылық;
жалпылық.
Бұл тізім тағы да 3 принциппен толықтырылады:
жеткілікті және жалпыламалықты қамтамасыз етеді;
керекті көзін және салық салудың объектілерін таңдау;
салық салудың бір дүркінділігі.
Бұл принциптердің қолданылуы салық салудағы сорақылықтарды жойып, салық салу
Сондықтан Адам Смит: «Салық - төлеушілер үшін құлдықтың емес,
Философ Ф.Аквинский философиялық тұрғыдан «Ерік берілген тонау формасы» ретінде
АҚШ-тың тәуелсіздік декларациясы авторларының бірі Франклин: «Өмірде салық пен
2 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН ТАЛДАУ
2.1 Бюджет кірісін толықтырудағы жеке табыс салығының ролін бағалау
Жеке табыс салығы мемлекет бюджеттерінің кірістерінің басты көздерінің бірі.
Жеке табыс салығының бюджетке бағытталған төлемдерін дұрыс есептеп аудару
Сонымен қатар бұл салықтың өзіндік ерекшелігі басқа салықтарға қарағанда
Жеке табыс салығы жалпы мемлекеттік салықтар қатарына жатып, азаматтардың
Салық салу объектілері
1. Жеке тұлғаның:
1) төлем көзінен салық салынатын табыстар;
2) төлем көзінен салық салынбайтын табыстар түріндегі табыстары жеке
2. Салық салу объектілері осы Кодекстің көзделген түзетулер ескеріле
3. Жеке тұлғаның табысы ретінде қарастырылмайды:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерлерде бюджет қаражаты есебінен
2) жеке тұлғаның өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды Қазақстан
3) қызметкерлердің жұмысы жол бойында өтетін, жол жүру сипатына
4) егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, қызметтік, оның iшiнде
Қазақстан Республикасының шегінде қырық тәулікке дейін іссапарда болған кезең
Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде қырық тәулікке дейін іссапарда болған
5) Қазақстан Республикасы ёлттық Банкi бюджетiнiң қаражаты (шығыстар сметасы)
6) Қазақстан Республикасы ёлттық Банкi бюджетiнiң қаражаты (шығыстар сметасы)
7) қызметкер басқа жерге жұмысқа ауысқан не жұмыс берушiмен
8) жұмыс берушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асырумен
9) мұндай жұмыстың әрбiр тәулiгi үшiн республикалық бюджет туралы
10) жұмыс берушінің вахталық әдіспен жұмыс істейтін адамдардың өндіріс
11) қызметкерлерді Қазақстан Республикасында тұратын (болатын) жерінен жұмыс орнына
12) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нормалар бойынша берілген
13) сақтандырудың мiндеттi түрiн реттейтiн Қазақстан Республикасының заңнамалық актiсiне
14) материалдық нұқсанды өтеудің сот шешімі бойынша тағайындалған сомасы;
15) төлем көзінен осындай салықтың ұсталғанын растайтын құжаттар болған
16) жинақтаушы зейнетақы қорлары салымшыларының жинақтаушы сақтандыру шарты бойынша
17) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерде міндетті зейнетақы жарналарын
18) гуманитарлық көмек түрінде алынған мүліктің құны;
19) мемлекеттік тіркеуге жататын және меншiк құқығында бiр жыл
20) меншік құқығын тіркеу күнiнен бастап бір жыл және
21) бір жыл және одан да ұзақ уақыт меншік
22) егер жер учаскесін және (немесе) жер үлесін сатып
23) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік мұқтаждар үшін құнын
24) жалға беруші жеке тұлғаның жалға берілген мүлікті күтіп
25) опционды орындау кезінде опционның базалық активінің нарықтық құнының
26) жеке тұлғаға өтеусіз негізде жарнама түрінде берілген мүліктің
27) адамдарды қабылдау және оларға қызмет көрсету бойынша жүргiзiлген
28) заңды тұлғалардан және дара кәсiпкерлерден алынған, оның iшiнде
Салық салуға жатпайтын табыстарға мыналар жатады:
1. Жеке тұлғаның салық салынатын табыстарынан табыстардың мынадай түрлері
1) балаларға және асырауындағы адамдарға алынған алименттер;
2) жеке тұлғалардың қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу
3) борыштық бағалы қағаздар бойынша сыйақылар;
4) мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар, агенттік облигациялар бойынша сыйақылар
5) дивидендтер мен сыйақыларды есебіне жазу күніне Қазақстан Республикасының
6) пайлық инвестициялық қорларды осы қордың басқарушы компаниясы құнын
7) бiр мезгiлде мынадай:
акцияларды немесе қатысу үлестерiн үш жылдан астам иелену;
заңды тұлғаның немесе консорциумның жарғылық капиталының немесе акцияларының (қатысу
Осы тармақшаның ережелерi резидент заңды тұлғадан:
акциялар бойынша, оның iшiнде депозитарлық қолхаттардың базалық активтерi болып
заңды тұлғаның құрылтайшылары, қатысушылары арасында бөлетiн таза табысының бiр
заңды тұлғаны таратқан кезде немесе қатысушылар салымдарының мөлшерiн барабар
8) әскери қызмет міндеттерін атқарған кезде әскери қызметшілерге берілетін,
9) республикалық бюджет туралы заңда белгiленген және мұндай ұтыстарды
10) тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда
11) егер осы тармақтың 11-1) тармақшасында өзгеше белгіленбесе, гранттар
11-1) Қазақстан Республикасындағы табысы аз азаматтарды қолдауға (көмек көрсетуге)
12) экологиялық апат немесе ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтар
13) мыналардың:
Ұлы Отан соғысына қатысушылардың және оларға теңестiрiлген адамдардың;
Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы ерен еңбегi мен мiнсiз
1941 жылғы 22 маусым - 1945 жылғы 9 мамыр
I, II, III топтардағы мүгедектердiң;
мүгедек баланың;
«мүгедек бала» деген санаты бар адам он сегiз жасқа
«бала кезiнен мүгедек» деген себеппен мүгедек деп танылған адамның
15) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлғадағы немесе
Егер көрсетілген заңды тұлғаның немесе консорциумның жарғылық капиталы құнының
16) өткізу күні Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін қор
17) бюджет қаражаты есебінен төленетін біржолғы төлемдер (еңбегіне ақы
18) күнтізбелік жыл ішінде әрбір төлем түрі бойынша республикалық
Көрсетілген табыстар медициналық қызмет көрсетулерді (косметологиялық қызмет көрсетулерден басқа)
19) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын дипломатиялық немесе консулдық
20) шет мемлекеттің мемлекеттік қызметіндегі, сол елдегі табысы салық
21) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын және Қазақстан Республикасының
22) Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталықтан төленетін зейнетақы төлемдері;
23) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерде бюджет қаражаты есебінен
24) жұмыс берушiнiң өндiрiстiк қызметiмен байланысты мамандық бойынша қызметкердi
оқытуға, оның бiлiктiлiгiн арттыруға немесе қайта даярлауға ақы төлеуге
Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген нормалар шегінде тұруға жұмсалған
оқуға түскен кезде оқу орнына баруға және оқу, бiлiктiлiктi
жұмыс беруші:
қызметкердің Қазақстан Республикасының шегінде оқудан, біліктілігін арттырудан немесе қайта
қызметкердің Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде оқудан, біліктілігін арттырудан немесе
24-1) жұмыс берушiнiң өндiрiстiк қызметiмен байланысты мамандық бойынша қызметкердi
25) жұмсалған, оқытуға бағытталған шығыстар;
26) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдер;
27) білім беру ұйымдарында оқитындарға Қазақстан Республикасының заңнамасында мемлекеттік
28) жеке тұлға басқа жеке тұлғадан сыйға немесе мұраға
29) қайырымдылық және демеушілік көмек түрінде алынған мүліктің құны;
30) он алты жасқа толмаған балалар үшін балалар лагерьлеріне
31) осы Кодекстің көзделген табыстарды қоспағанда, шарттың қолданылу кезеңінде
32) жұмыс беруші өз қызметкерлеріне міндетті және (немесе) жинақтаушы
33) сақтандырылушы қайтыс болған жағдайда жинақтаушы сақтандыру шарты бойынша
34) жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшердегі
35) сенімгерлікпен басқарушы болып табылатын резидент жеке тұлғадан алынған,
36) банк пен клиент арасында жасалған шартта белгіленген процентсіз
37) эмитент банк төлем карточкасын пайдалана отырып, қолма-қол жасалмайтын
көзделген табыстар:
жеке тұлғаның осы бапта белгiленген шектерде осындай түзетудiң сомасын
растайтын құжаттар көшiрмелерiнiң негiзiнде салық салуға жататын табыстардан алып
Жылдық жиынтық табыстың салық салынбайтын мөлшері
Дара кәсіпкерлерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік тіркеу
Жеке табыс салығы салық төлеушінің табыстарына 10 проценттік
Қазақстан Республикасындағы және одан тысқары жерлердегі көздерден алынған дивидендтер
Салық агенттерінің төлем көзінен салық салынатын табыстардан жеке табыс
Төлем көзінен салық салынатын табыстар
Төлем көзінен салық салынатын табыстарға табыстардың мынадай түрлері жатады:
1) қызметкердің табысы;
2) жеке тұлғаның салық агентінен түсетін табыстары;
3) жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдері;
4) дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс;
5) стипендиялар;
6) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыс.
Жеке табыс салығын есептеуді салық агенті төлем көзінен салық
Жеке табыс салығын ұстауды салық агенті төлем көзінен салық
Жеке табыс салығын аударуды төлем айынан кейінгі айдың 25-іне
Резидент заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрылымдық бөлімшелері салық
Қызметкердің табысы
1. Қызметкердің төлем көзінен салық салынатын табысы Салық
Қызметкер жұмыс берушіден ақшалай немесе заттай нысанда алған кез
3. Мыналар қызметкердің салық салуға жататын табыстары болып табылмайды:
1) жинақтаушы зейнетақы қорларынан алынатын зейнетақы төлемдері;
2) дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс;
3) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыс;
Қызметкердің заттай нысандағы табысы
1. Қызметкердің салық салуға жататын, ол заттай нысанда алған
1) еңбегіне заттай нысанда ақы төлеу;
2) жұмыс берушіден өтеусіз негізде алынған мүліктің құны. Өтеусіз
3) қызметкер үшінші тұлғалардан алған тауарлардың, орындалған жұмыстардың, көрсетілген
2. Қосылған құн салығының тиісті сомасын және акциздерді қоса
Қызметкердің материалдық пайда түріндегі табысы
Қызметкердің салық салуға жататын, материалдық пайда түрінде алған табысына:
1) қызметкерге өткізілген тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны мен
2) жұмыс берушінің шешімі бойынша қызметкердің оның алдындағы қарызының
3) жұмыс берушінің өз қызметкерлерінің сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру
4) қызметкердің жұмыс берушінің қызметіне байланысты емес шығындарын өтеуге
Салық шегерімдері
1. Қызметкердің төлем көзінен салық салынатын табысын анықтау кезінде
1) республикалық бюджет туралы заңда белгiленген және табысты есепке
2) Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасында белгіленген мөлшердегі
3) өз пайдасына енгізілетін ерікті зейнетақы жарналарының сомасы;
4) жеке тұлғаның жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша өз пайдасына
5) Қазақстан Республикасының резиденті жеке тұлғаның Қазақстан Республикасының тұрғын
Жеке табыс салығының ставкалары. Салық төлеушінің салық жылы
Жеке табыс салығы бойынша декларация. Жеке табыс салығы бойынша
төлем көзінен салық салынбайтын табыстары барлар;
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерден табыстар алатын жеке тұлғалар;
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлердегі шетел банктеріндегі шоттарда ақшасы
Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заң актілеріне
Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттары, судьялар;
Ұлы Отан соғысына қатысушылардың және оларға теңестірілетін адамдардың, I
әскери қызмет міндеттерін атқарған кезде әскери қызметшілер, ішкі істер
Жеке табыс салығы бойынша декларация табыс ету мерзімдері.
Арнаулы салық режимін қолданатын жеке кәсіпкерлер арнаулы салық режимі
2.2 Жеке табыс салығының объектілерін экономикалық тұрғыдан сипаттау
Жеке табыс салығын – салық салу объектілері бар жеке
Резидент емес жеке тұлғалар жеке табыс салығы бойынша салықты
Жеке табыс салығы бойынша негізінен екі салық салу объектілері
1) төлем көзінен салық салынатын табыстар;
2) төлем көзінен салық салынбайтын табыстар.
1. Төлем көзінен салық салынатын табыстар. Салық төлеушінің төлем
қызметкердің табысы;
біржолғы төлемдерден алынған табыс;
жинақтаушы зейнетақы қорларынан берілетін зейнетақы төлемдері;
дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс;
стипендиялар;
жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табысы жатады.
Салықты есептеу және төлеу тәртібі. Салық агенттері жеке табыс
Енді салық төлеушінің төлем көзінен салық салынатын табыстарына тоқталайық:
І. Қызметкердің табысы. Қызметкердің жұмыс беруші есептеген, көзделген салық
Сонымен қатар қызметкердің табыстарына:
жұмыс беруші материалдық, әлеуметтік игіліктер немесе өзге де материалдық
жұмыс беруші төлейтін ақшалай немесе заттай нысандағы кез келген
Қызметкердің заттай нысандағы табыстарына жататындар:
заттай нысандағы еңбекақы;
қызметкер алған тауарлар, қызметкердің мүддесін көздеп орындалған жұмыстар, қызметкерге
қызметкердің үшінші тұлғалардан алған тауарлар құнын жұмыс берушінің төлеуі;
қосылған құн салығы мен акциздердің тиісті сомасын қоса
Қызметкердің материалдық пайда түріндегі табыстары:
қызметкерге сатылатын тауарлардың (жұмыстардың, қызмет көрсетулердің) құны мен осы
жұмыс берушінің шешімі бойынша қызметкердің оның алдындағы қарызының немесе
жұмыс берушінің өз қызметкерлерінің сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын
жұмыс берушінің қызметкердің өз қызметіне байланысты емес шығындарының орнын
Қызметкердің төлем көзінен салық салынатын табысын анықтау кезінде салық
Қазақстан Республикасының заң актісінде табысты есептеудің тиісті айға
асырауындағы адам пайда болған айдан бастап қызметкердің асырауындағы отбасының
жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде төленетін
Қазақстан Республикасының тиісті қаржы жылына арналған республикалық
жеке тұлғаның жинақтаушы сақтандыру шарттары өз пайдасына енгізетін сақтандыру
Тұрғын үй құрылыс жинақ банктерінде Қазақстан Республикасының резиденті –
Бірге тұратын және ортақ шаруашылық жүргізетін ерлі-зайыптылар, балалары мен
Асырауындағы адам, салық төлеушінің табысы есебінен өмір сүретін және
Қызметкердің табысы бойынша жеке табыс салығының сомасы қызметкердің салық
ІІ. Біржолғы төлемдерден түскен табыс. Біржолғы төлемдерден түскен табысқа
Жеке табыс салығының сомасы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде
ІІІ. Жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдері. Төлем көзінен
IV. Төлем көзінен салық салынатын дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі
V. Стипендиялар. Білім беру ұйымдарында оқитындарға Қазақстан Республикасының заңдарында
Стипендиялар түріндегі табыстарға 1-кестеде белгіленген ставкаларды қолдану арқылы есептеледі.
VI. Төлем көзінен салық салынатын, жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша
жинақтаушы зейнетақы қорларындағы зейнетақы жинақтары есебінен;
жеке тұлғаның жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша өз пайдасына
жұмыс берушінің жинақтаушы
сыйлықтары есебінен төленген,
Жеке тұлғалардың жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табысына осындай шарттар
2. Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар. Салық төлеушініц төлем
мүліктік табыс;
жеке кәсіпкердің салық салынатын табысы;
адвокаттар мен жеке нотариустардың табысы;
өзге де табыстар жатады.
Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар бойынша жеке табыс салығын
Салық төлеушіде төлем көзінен салық салынбайтын табыстардың бірнеше түрі
Мынадай резидент жеке тұлғалар жеке табыс салығын аванстық төлемдерді
арнайы салық режимдерін қолданатындарды қоспағанда,
жеке кәсіпкерлер;
резидент болып табылатын және табысты Қазақстан Республикасындағы төлем көзінен
салық агенттері болып табылмайтын тұлғаларға Қазақстан Республикасында қызметтер көрсетуден,
табыс алатын Қазақстан Республикасының азаматтары.
Салық төлеуші Салық кодексінде белгіленген жағдайларда енгізілген аванстық төлемдерді
1. Мүліктік табыс. Салық төлеушілердің мүліктік табысына:
1) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік қажеттіліктер үшін сатып
а) бір жылдан аз уақыт меншік құқығында болған жылжымайтын
ә) бағалы қағаздарды, сондай-ақ заңды тұлғадағы қатысу үлесін;
б) қымбат бағалы тастар мен қымбат бағалы металдарды, олардан
в) мемлекеттік тіркеуге жататын және бір жылдан кем емес
2) төлем көзінен салық салынатын
Мүлікті сату құны мен оны сатып алу құны арасындағы
2. Адвокаттар мен жеке нотариустардың табысы дегеніміз – заң
Адвокаттар мен жеке нотариустардың табыстары бойынша жеке табыс салығының
Есепті ай үшін жеке табыс салығының сомасы есепті айдан
3. Жеке кәсіпкердің салық салынатын табысы. Жеке кәсіпкердің салық
4. Басқа да табыстар. Төлем көзінен салық салынбайтын
2.3 Жеке табыс салығының бюджет кірісін орындаудағы ерекшеліктерін талдау
Резидент емес жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасындағы көздерден
Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын жеке тұлғалар, Қазақстан Республикасының
мемлекеттік билік органдары шет елге іссапарға жібергендер, оның ішінде
тұрақты халықаралық тасымалдарды
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде орналасқан әскери базалардың,
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде орналасқан және Қазақстан Республикасының
оқу немесе практикадан өту мақсатымен Қазақстан Республикасының шегінен тыс
сабақ беру, кеңестер беру немесе ғылыми жұмыстарды жүзеге асыру
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылған
заңды тұлғалар және өздерінің тиімді басқару орны (нақты басқару
Негізгі басқаруды жүзеге асыратын және заңды тұлғаның кәсіпкерлік қызметін
Жеке тұлға ағымдағы салық кезеңінде аяқталатын кез келген үздіксіз
Егер ағымдағы салық кезеңінде және өткен екі салық кезеңінде
- ағымдағы салық кезеңінде болған күндердің санына - 1;
- өткен бірінші салық кезеңінде болған күндердің санына -
- өткен екінші салық кезеңінде болған күндердің санына -
Егер жеке тұлға ағымдағы салық кезеңінде Қазақстан Республикасында отыз
Егер жеке тұлға Қазақстан Республикасында болу мерзімі аяқталатын жылдан
Мынадай шарттар бір мезгілде орындалған жағдайда жеке тұлғаның өмірлік
1) жеке тұлға Қазақстан Республикасының азаматы болса немесе оның
жеке тұлғаның отбасы және жақын туыстары Қазақстан Республикасында тұрса;
кез келген уақытта жеке тұлғаның тұруы және оның отбасы
Осы ережелерге сәйкес резидент болып табылмайтын жеке және заңды
Кәсіпкерлік қызметті, оның ішінде уәкілетті тұлға арқылы жүзеге асырылатын
қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, тауарларды өндірумен, ұқсатумен, жинақтаумен,
қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, резидент еместің кез келген
қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, көмірсутектерін өндіру орындарын қоса
қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, құбырмен, газ құбырымен, табиғи
қызмет көрсету мерзімдеріне қарамастан, ойын автоматтарын, компьютерлік желілер мен
құрылыс алаңы, монтаждау, құрастыру объектісі, жобалау
жұмыстарын жүргізу орны.
Бұл ретте, атап айтқанда, жылжымайтын мүлік объектілерін тұрғызу және
Құрылыс алаңы пайдалануға берілген алаңды қабылдау туралы актіге қол
Резидент емес, сондай-ақ, Қазақстан Республикасында мынадай шарттарды орындай алса,
уәкілетті тұлға арқылы Қазақстан Республикасында тәуекелді сақтандырушы немесе қайта
Қазақстан Республикасының аумағында қызметшілер немесе осы мақсаттар үшін жалданған
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылған және Қазақстан Республикасының аумағында
Қазақстан Республикасында ақылы негізде және тауарлар сатуды іске асыратын
резидентке немесе резидент емеске шарт қатынастары негізінде Қазақстан Республикасында
Жоғарыда көрсетілген қызметті жүзеге асыру кезіндегі уақытша немесе маусымдық
Резидент еместің атынан келісімшартқа қол қоюға уәкілеттік берілмеген тәуелсіз
Өзінің әдеттегі қызметі аясында әрекет ететін және резидент еместен
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылған резидент емес заңды тұлғаның
Өзге де заңды тұлғаға, оның ішінде тұрақты мекеме арқылы
егер мұндай персонал тек өзін ұсынған заңды тұлғаның атынан
шетелдік персоналды ұсыну жөнінде қызмет көрсететін ре-зидент емес осындай
шетелдік персоналды ұсыну жөнінде қызмет көрсетуден алынатын резидент еместің
Шетелдік персоналды ұсыну жөнінде қызмет көрсетуге арналған шығындардың жалпы
Осы белгіленген шарттар орындалған кезде және резидент емес шетелдік
Резидент еместің қызметі оның салық органында тіркеу есебіне тұруына
Резидент еместердің Қазақстан Республикасындағы көздерден алатын табыстарына табыстардың мынадай
1) Қазақстан Республикасында тауарларды өткізуден, жұмыстарды орындаудан, қызметтер көрсетуден
2) нақты қызмет көрсетілген жеріне қарамастан, тұрақты мекеме арқылы
3) Қазақстан Республикасының аумағындағы мүлікті өткізу:
- резиденттер шығарған бағалы қағаздарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасында орналасқан
4) Қазақстан Республикасындағы тұрақты мекеме
5) резидент еместердің Қазақстан Республикасындағы қызметі барысында туындаған міндеттемелерін,
айыбы;
6) резидент заңды тұлғадан дивидендтер түрінде түсетін табыстар және
7) мыналардан:
- резиденттерден;
- егер осы резидент еместердің берешегі олардың тұрақты мекемесіне
8) мыналардан:
- резидент-эмитенттерден;
- егер осы резидент еместердің берешегі олардың тұрақты мекемесіне,
тұрақты мекеме арқылы Қазақстан Республикасындағы қызметіне байланысты резиденттерден немесе
Қазақстан Республикасында орналасқан мүлікті жалға беруден түскен табыстар;
Қазақстан Республикасында орналасқан жылжымайтын мүліктен алынатын табыстар;
Қазақстан Республикасында туындайтын тәуекелдерді сақтандыру немесе қайта сақтандыру шарттары
тараптардың бірі Қазақстан Республикасы болып табылатын халықаралық тасымалдарда көлік
Қазақстан Республикасында жеке еңбек шарты бойынша немесе өзге де
осындай тұлғаларға резидент заңды тұлғаға қатысты жүктелген басқару міндеттерін
Қазақстан Республикасында тұруға байланысты төленетін үстемеақылар;
материалдық, әлеуметгік игіліктер үшін жұмыс беруші немесе жалдаушы шеккен
резидент жинақтаушы зейнетақы қорлары жүзеге асыратын зейнетақы төлемдері;
кімге төлем жүргізілетініне қарамастан, өнер қызметкерлеріне: театр, кино, радио,
резиденттер төлейтін ұтыстар;
Қазақстан Республикасында жеке тәуелсіз қызмет көрсетуден алынған табыстар;
Қазақстан Республикасында орналасқан мүлікті тегін алу нысанындағы табыстар, оның
Қазақстан Республикасындағы қызмет негізінде туындайтын, жоғарыда қамтылмаған табыстар.
Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме құрмай қызметін жүзеге асыратын резидент
Резидент емес заңды тұлғаның жоғарыда белгіленген, Қазақстан Республикасындағы тұрақты
Қолма-қол және қолма-қол емес нысандарда ақша, бағалы қағаздар, қатысу
Төлем көзінен салық салуға мыналар жатпайды:
1) Қазақстан Республикасының аумағына сыртқы сауда операциялары бойынша тауарларды
резидент банктердің корреспонденттік шоттарын ашуға және жүргізуге, олар бойынша
бағалы қағаздарды өткізу кезінде құн өсімінен түскен табыстар;
мемлекеттік бағалы қағаздармен және агенттік облигацияларымен жүргізілген операциялардан түскен
біртұтас құбыр жүйесі бойынша Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тасымалданатын
6) сатып алушы-резиденттер борыштық
резидент еместің шартты банк салымдары бойынша сыйақылары;
халықаралық қаржы лизинг шарттары бойынша қаржы лизингіне негізгі қаражаттарды
Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде, нақты қызмет көрсетілген жеріне қарамастан,
Резидент еместің өз табыстарын үшінші тұлғалардың және басқа мемлекеттердегі
Борыштық бағалы қағаздар бойынша сыйақылардан төлем көзінен табыс салығын
Мемлекеттік бюджетке төлем көзінен табыс салығын есептеу, ұстап қалу
Төлем көзінен ұсталатын табыс салығын төлеу тәртібі мен мерзімдері.
табыстың төленген сомасы бойынша - төлем төленген ай аяқталғаннан
есептелген, бірақ шегерімге жатқызылған кезде төленбеген табыс сомасы бойынша
Өтеу мерзімдері жоғарыда белгіленген мерзім аяқталған соң туындайтын борыштық
Салық есептілігін табыс ету. Салық агенттері төлем көзінен табыс
Бағалы қағаздарды өткізу кезінде құн өсімінен түскен табыстарға салынатын
Қор биржасының өткізілетін күнгі "А" және "В" ресми тізіміндегі
Корпорациялық табыс салығын резидент емес заңды тұлға өз бетімен
Осында аталған табыстарға сәйкес салық салуға жатпайтын кірістерді қоспағанда,
Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы қызметін жүзеге асыратын резидент
Қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидент емес заңды
Резидент емес заңды тұлғаның тұрақты мекемеден шегерімге жатқызуға құқығы
резидент емес заңды тұлғаның меншігін немесе санаткерлік меншігін пайдаланғаны
қызмет көрсеткені үшін алынатын комиссиялық табыстарды;
резидент емес заңды тұлға берген заемдар бойынша сыйақыларды;
резидент емес заңды тұлғаның Қазақстан Республикасындағы қызметінен табыстар алуымен
құжатпен расталмаған шығыстарды;
резидент емес занды тұлғаның Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерлерде
Резидент емес заңды тұлғаның тұрақты мекеме арқылы жүзеге асырған
Резидент емес заңды тұтынатын табыстарына жекелеген жағдайларда салық салу
Резидент емес жеке тұлғалардың табыстарына салық салу тәртібі.
Төлем көзінен табыс салығын есептеу, ұстау және төлеу тәртібі.
1) Қазақстан Республикасындағы тұрақты мекеме арқылы жеке кәсіпкерлік қызметтен
банк депозиттері бойынша сыйақыларды;
Қазақстаи Республикасының аумағына сыртқы сауда операциялары бойынша тауарларды беруге
бағалы қағаздарды сату кезінде құн өсімінен түскен табыстарды;
мемлекеттік бағалы қағаздармен және агенттік облигацияларымен жүргізілген операциялардан түскен
сатып алушы-резиденттер борыштық бағалы қағаздарды сатып алу кезінде
Резидент емес жеке тұлғаның төлем көзінен салық салынатын табысынан
Салық агенттері төлем көзінен табыс салығын ұстап қалу жөнінде
Қызметі тұрақты мекеме құруға алып келетін резидент емес жеке
Қазақстан Республикасында жеке кәсіпкерлік қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге
Резидент емес жеке тұлғаның табысына жекелеген жағдайларда салық салу
Резидент емес жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасындағы көздерден алынған табыстарының
салық агенттері болып табылмайтын тұлғалардан алынған;
сатылатын қор биржасының "А" және "В" ресми тізімдеріндегі акциялар
Жоғарыда көрсетілген резидент емес жеке тұлғалардың табыстарына 4-кестеде белгіленген
Салық салуға жатпайтын кірістерді қоспағанда, резидент емес жеке тұлғаға
Аванстық төлемдерді және жеке табыс салығын төлеу тәртібі мен
арнайы салық режимдерін қолданатын тұлғаларды қоспағаңда, Қазақстан Республикасында тұрақты
төлем көзінен табыс салығы салынатын табыстарды қоспағанда, қызметкердің төлем
материалдық, әлеуметтік игіліктер үшін жұмыс беруші немесе
жалдаушы шеккен шығыстардың өтем нысанындағы табыстары
немесе Қазақстан Республикасында жұмыс істейтін резидент емес жеке тұлғалардың
Жоғарыда 2-ші аталған резидент емес жеке тұлғаларға жеке табыс
Резидент емес жеке тұлғалар салық кезеңі ішінде жеке табыс
Түпкілікті есеп айырысу және жеке табыс салығын төлеу салық
Жеке табыс салығы бойынша аванстық төлемдер сомаларының есебі және
Мыналар жеке табыс салығы туралы декларацияны салық жылынан кейінгі
арнайы салық режимдерін қолданатын тұлғаларды қоспағанда, Қазақстан Республикасында тұрақты
Қазақстан Республикасындағы көздерден табыстар алатын
резидент емес жеке тұлғалар;
Қазақстан Республикасында отыз күнтізбелік күннен астам уақыт кәсіпкерлік қызметін
3 ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖӘНЕ САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫ
3.1 Жеке табыс салығының салынуын нарықтық экономикаға сай реттеу
Қандайда экономикалық жүйеде, соның ішінде нарықтық экономикада мемлекет белгілі
Жеке табыс салығын есептегенде жеке тұлғалардың мынадай табыстарына салық
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен
балаларға және асырауындағы адамдарға алынған алименттер;
жеке тұлғаның өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды Қазақстан Республикасының
жеке тұлғалардың қаржы рыногы мен қаржылық ұйымдарды реттеу және
мемлекеттік бағалы қағаздармен және агенттік облигациялармен жасалған операциялардан түскен
5-1) пайлық инвестициялық қорлардың пайлары және акционерлік инвестициялық қорды
5-2) таза табысты бөлу кезінде алынған және әрбір құрылтайшының,
әскери қызмет міндеттерін атқарған кезде әскери қызметшілерге, белгіленген
лотерея бойынша 5 айлық есептік көрсеткіш шегіндегі шығыстар;
тиісті жылға арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының заң
гранттар қаражаты есебінен төленетін төлемдер;
тұрақты жұмысы жолда өтетін немесе жүріп-тұру сипатында болатын не
экологиялық апат немесе ядролық сынақ полигонындағы ядролық
Ұлы Отан соғысына қатысушылардың және оларға теңестірілетін адамдардың, I
13) өткізілер күні қор биржасының "А" және "В"
14) мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен төленетін біржолғы
төлемдер;
салық жылы ішінде медициналық қызмет көрсетулердің ақысын төлеу үшін,
айлық есептік көрсеткіштің 50 еселенген шегіндегі төлемдер;
қызметтік іссапарлар кезінде белгіленген мөлшерде төленетін өтемдер;
қызметкер ұйымымен бірге басқа жерге жұмысқа ауысқан
не көшкен кездегі жол жүруі, мүлкін көшіруі, үй-жай жалдауы
бойынша құжатпен расталған шығындардың өтемдері;
Қазақстан Республикасының азаматары болып табылмайтын дипломатиялық немесе консулдық қызметкерлердің
шет мемлекеттің мемлекеттік қызметінде жүрген шетелдік жеке тұлғалардың сол
Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын және Қазақстан Республикасының шет
зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталықтан берілетін зейнетақы төлемдері;
жұмыс берушінің жиынтық жылдық табысты алуға байланысты емес және
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде дала жағдайында геологиялық-барлау, топографиялық-геодезиялық
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде республикалық бюджет қаражаты есебінен
25) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жұмыс берушінің қызметкерлерді өздерінің
26) жұмыс берушінің вахталық әдіспен жұмыс істейтін адамдарға өндіріс
26-1) мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдер;
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мөлшерде, жүкті болғанда және
білім беру ұйымдарында оқитындарға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мемлекеттік
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген нормалар бойынша берілген арнаулы киімнің,
30) өздерінің қызметін жүзеге асыру мақсатында жеке кәсіпкер, жеке
31) ізгілік, қайырымдылық көмек түрінде алынған мүліктің құны;
31-1) он алты жасқа толмаған балалар үшін балалар лагеріне
32) еңбек (қызметтік) міндеттерін орындау кезінде қызметкердің өміріне және
33) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыстарды қоспағанда, сақтандырудың кез
34) өз қызметкерлерін міндетті сақтандыру шарттары бойынша жұмыс
35) төлем көзінен салық ұсталғандығын растайтын құжаттар болған жағдайда,
36) материалдық нұқсанның орнын толтырудың сот шешімі бойынша тағайындалған
37) жинақтаушы зейнетақы қорлары салымшыларының жинақтаушы сақтандыру шарты
38) сақтандырылушы қайтыс болған жағдайда жинақтаушы сақтандыру шарты
39) жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген
3.2 Табыс салығының тиімді жұмыс жасауын қамтамасыз ету шаралары
Қазақстан экономикасы дамуының қазіргі сатысында мемлекеттік реттеу арқылы меншік
Қазіргі таңда мемлекеттік бюджеттің кіріс көзіне жеке табыс салығының
- еңбек ақы төлеу қорының күрт төмендеуі;
- еңбек ақыны натуралды төлем ретінде төлеу;
- еңбек ақыдан табыс салығын ұстамай төлеу;
- салықтан жалтару;
- салықтың бақылаудың болмауы.
Осы факторларды нақтылап ашатын болсақ, жеке табыс салығының бюджетке
- олардың тіркеуден өткен шаруашылық қызметтерін атқаруынан кәсіпорындар санының
- кәсіпорындардың салықтан жалтару үшін қарамағандағы қызметкерлер санын азайтып
- жұмысшылардың еңбек ақысын натуралды төлем ретінде беруі;
- жеке салығын төлеудің арнаулы салық режимін қолданатын жек
Осы режимнің әрбір түріне жеке тоқталатын болсақ, салықты төлеудің
Ал арнаулы салық режимінің патент негізінде жұмыс істейтін ойын
Біздің ойымызша, заңды әрекет ететін шағын бизнес субъектілеріне ауыртпашылықты
Тағы бір айта кететін жайт, жоғары деңгейде жалақы алатын
Негізінде салық салудың жоғарғы шегін осы қызметшілердің табысына қолдану
Сонымен қатар салық тексулерін жүргізуде, бірқатар шетел жеке тұлғалары
Демек олардың қызметіне салықтың тексеру жүргізу мүмкін емес.Сонымен бірге
Көптеген елдер қосарланған салық салуды болдырмау мақсатында бірқатар елдердің
ОСЭР конвенциясының 29 бабын сәйкес, мемлекет территориясында азаматтығы жоқ
Қазақстан заңдылығында мұндай пункттің болмауы, шетелдіктерге республика территориясында төленген
Шетел жеке тұлғаларының табыс көзін анықтау мүмкін емес, өйткені
“Көлеңкелі” экономика саласында салықтық бақылауды жақсартпай, біз бюджеттің кіріс
Бірақ та, салық органдары бұл салықтық бақылауды мейілінше жоғары
Қазақстан Республикасында жеке тұлғаларға салық салудың әрекет етуші механизміндегі
Біздің ойымызша, табысқа салық салуда инфляция коэффициентін ескеру маңызды,
Жалпы табыс салығы халықтың әлеуметтік жағдайына әсер етеді десек,
Салық кодексіне сәйкес, төлем көзінен салық салынатын табыстан және
Салық салынбайтын минимум бұл салықтың ставкасы, объектісі, субъектісі тағы
Әлемдік тәжірибеде бұл адамның ай бойы минималды өмірлік жағдайын
Төлем көзінен ұсталынатын табыс салығын есептеу барысында шегеріс айлық
Салық салынбайтын минимум ретінде айлық есептік көрсеткішті қолдану әлеуметтік
Айлық есептік көрсеткішті салық салынбайтын минимум ретінде қолдану республикада
Бәрібір жолғалтқан ақша қорлары есебінен әрбір тұрғынның сатып алу
Осы өзгерісті енгізетін болсақ бюджет ұтылады деп ойламау қажет.
3.3. Салықтық бақылауды ұйымдастырудың қазіргі кезеңдегі жағдайы
Нарықтық қатынастары дамыған елдерде салықтар экономика мен әлеуметтік хал-аһуалын
Салық ауыртпалығын жеңілдетуді жүргізу әртүрлі меншіктегі экономиканың өсу мүмкіндігін
Демократиялық мемлекеттің негізгі белгілерінің бірі болып қоғамда өркениетті салықтық
Келесі мәселе жалпы ішкі өнімді өлшеуіндегі жаңа пайда болған
Қорыта келгенде, мемлекеттің де, салық төлеушілердің де мүдделеріне сәйкес
салық төлеушілерді тіркеу есебі мен жеке объектілердің есебі;
жүйеге келтірілген бақылау (салықтық есеп беру бойынша салық заңдарын
салық төлеушілердің моноторингі (нақты салық салынатын мөлшерді анықтау үшін
салық төлеушілер тарапынан ережелердің сақталынуын бақылап бақылау жасау (фискалдық
Мемлекеттік бақылау түрлері, оның ішінде мемлекеттік қаржы бақылауды терең
Салықтық бақылау деп – салық заңдарын яғни Салық кодексі,
Салық бақылауын жүзеге асыру – іс жүзінде мемлекеттің қаржылық
Салық бақылаудың субъектісі – мемлекеттік салық қызметі, яғни тек
Салықтық бақылау объектісі – салық заңдылықтары бойынша заңды міндеттемелер
Салық төлеу пәні – тексерушілердің салық заңдары, Салық Кодексі,
Салық бақылаушының мақсаты – салық заңдарын бұзушылық фактілерді немесе
Салық бақылауды жүзеге асыру нысаны тікелей бақылау, сырттай бақылау
Салықтық бақылау өткізу уақыты – алдын-ала, қазіргі және ағымдағы
Салықты бақылаудың ішкі және сыртқы болып бөлінді, бақылау объектісі
Салықтық бақылау – салықтық тексеру немесе тапсыру мақсатындағы бақылау
Салық әкімшілік теңдікті жетілдіруде «Салық аудитінің электрондық бақылауы (САЭБ)»
Салықтық тексеру тексеруге дайындау тексеруді жүргізу, тексеру нәтижелерін рәсімдеу,
Салық кодескі бойынша салықтық тексерулер:
құжаттық тексеру (кешенді тексеру, тақырыптық тексеру, қарама-қарсы тексеру);
рейдтік тексеру (салық органының тіркеу есебіне тұруы, бақылау-кассалық аппараттарын
хронометражды зерттеу (салық төлеушінің нақты табысы мен оны алуға
Салық менеджменті – салықты салуда және салықты өндіруді ұйымдастыру.
Экономикалық және құқықтық әдебиеттерде салықтық бақылаудың мәні тек салық
Салық жүйесінің функциялануының құқықтық базасының бақылауды жүзеге асыруға және
Салықты бақылаудың нәтижесі тек салықты төлеушілердің заңсыздығы мен қатар,
қосылған құн салығы салым айналуын анықтауды;
салық органдарына есеп бермейтін тіркеуде жоқ, шот-фактуралары мен реквизиті
қосымша құн салығы бойынша жеңілдіктерді дұрыс қолданбау;
айыппұлдар мен өсімпұлдарды есептеуде.
Салық төлеушілердіңелеулі бөлігі өздерінің салық міндеттемелерін есептеуі және де
Салықтық бақылаудың қамту интервалы – тексерумен қамтылған объектілер санының
2004 жылы 0,083;
2005 жылы 0,142;
2006 жылы 0,088;
2007 жылы 0,095;
2008 жылы 0,099;
2009 жылы0,087 болатындығын көреміз.
Салықтық бақылау интервалы 1,0-ге жеткенде, бақылаумен барлық салық төлеушілер
Автордың ұсынысы бойынша салықтарды өндіруді бақылау коэффициентін (К) есептеуге
K=Z/V
Мұндағы:
Z – қосымша есептелген салық сомасы
V – жалпы салық түсімдері.
Мысалыға келесі кесте мәліметтерін қараңыз:
1 кесте - ҚР ҚМ Салық комитетінің 2005-2009 жылдардағы
Рет саны Кезеңдер Қосымша есептелген салық сомасы -
1 2 3 4 5
1 2005 жыл 22,3 587,0 0,038
2 2006 жыл 29,4 733,9 0,040
3 2007 жыл 40,0 808,0 0,050
4 2008 жыл 59,4 1004,6 0,059
5 2009 жыл 68,3 1103,5 0,062
Ескерту - кестедегі 5-бағанды ҚР СК мәліметтерін пайдалана отырып
Салықтық бақылаудың тиімділігін арттыруды жетілдіру жолдары.
Қазіргі жағдайдағы салықтық бақылауға жетілдірудің қажеттігі тәжірибе көрсеткендегі төменгі
салықтық бақылау субъектісінің ұйымдастырушылық, әдістемелік және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуі
салықтық бақылау субъектісі мен салық төлеуші арасындағы қарым-қатынастарда кездесетін
- салықтық бақылау органының қаржылай жеткіліксіз қамтылуынан, яғни салық
Салықты бақылаудың тиімділігі олардың заңды бұзушылықтарды болдырмауына және салық
Салықтық бақылаудың ақпараттық технологияларын жетілдіруде төмендегідей мәселелерді шешуді мақсат
әр маманды біліктілігінт арттыру үшін курс семинарлар міндетті түрде
компьютерлік бағдарламамен қатар салық заңдарына өзгерістер енуден салық инспекторы
Салықта бақылауды жетілдірудің ең негізгі міндеті оның базасы мен
Біздің ұйғаруымыз бойынша салық органы жұмысының тиімділігінң кешендік бағалау
Бағалық көрсеткіштерді екітүрге бөлуге болады:
салық органының жұмысын кешендік санаттаушы;
салық органы жұмысының әрбір жеке жақтарын сандық және
Корпоративтік құрылымдар қызметі мен салықты
Есептелген салықтар мен басқа міндетті
Кәсіпорындардағы тексерулер, әдеттегінше, өте тиімді
Мұндай жағдайларда кәсіпорындардың үстінен тегіс
Салықтың бақылау кезіндегі басқа маңызды
Салықтардың бір қатар маңызды қайта
Салық саясатының негізгі бағыттарын анықтау
Салық органдарында атаулы Заңға сәйкес жылжымалы мүліктер және көліктерді
Әлеуметтік салықтың маңызын аша
Әлеуметтік салық туралы сөз айта
Бұзулар түрлері
Заңның бұзылуымен декларацияны тапсыру бойынша
Жәрдемақылар және басқа жарналар бойынша
Орнын толтырулар, материалдық жәрдемдер мен кәсіпорынның шығындары бойынша
Қызметкерлердің жанама табыстары бойынша
Жеке кәсіпкерлер бойынша
Шетелдік қызметкерлер бойынша
Жұмыстан босар кезде алатын жәрдемақыны дұрыс есептеу
Екі қабаттық пен босану бойынша жәрдем ақыларды дұрыс есептемеу
Шығу байланысты жәрдемақыларды төлеу кезінде
Жинақтаушы зейнетақы қорына жарналар есептеу кезінде
Пайдаланылмаған еңбек демалыс және т.б. үшін орнын толтыруды есептеу
Қызметкерлерге көрсетілетін материалдық жәрдем
Кадрларды оқыту бойынша кәсіпорынның шығындары
Қызметкерлердің балаларын оқытудың ақысын төлеу
Жеке мақсаттармен шетелдерге сапарлар және т.б.
Есептеудің негізсіз тәртібі
Салық салынатын мөлшерді дұрыс анықтамау
Ақылы медициналық жәрдем көрсету үшін
Бала туылған кезде
жерлеуге
Кәсіпкерлік қызметпен байланысты
Жолдамалардың ақысын төлеу
Қызметкерлерді тамақтандыру
1-сурет - Әлеуметтік салықтың төлеуімен
Тек қана әлеуметтік салықтың төленуімен байланысты салықтың бұл түрін
Шығыстарға салық енгізудің барлық әрекеттері техникалық себептермен (шығыстарды салық
Біздің ойымызша, Қазақстанның жағдайында біздің салықтық заңдылығымызда кәсіпкерлік салық
Бұл мәселеде олардың қозғалысының айқындығы мен салықтың , түсімдердің
Салықтын бақылауда ұйымдастыру кезінде ҚР-ң нормативті құжаттары мен заңдарыиен
Қазақстан Республикасының салықтық заңдылығына негізделіп тиісті міндеттемелерді орындау кезінде
Салықтар үшін кәсіпкерлікті ынталандыратын сипатының күшейтілуі, тауар өндірішілерді мадақтау,
Қазіргі жағдайларда республикамыздағы салық төлеушілер үшін салықтық ауырпалық әлі
Сонымен, жоғарыда айтылғандарға негізделіп салықтық бақылау Қазақстанда салықтық заңдылықтың
Еңбек пен кәсіпкерлік қызметті ынталандыру;
Өнім шығарудың көлемін көбейтуге, еңбек өнімділігін арттыруға мүмкіндік туғызу;
Салық салынатын табысты көбейту нәтижесінде тұтынуды көбейтуге мүмкіндік туғызу;
Мемлекеттік бюджетті тиімдірек пайдалануға, экономиканың жағымды секторларға мемлекеттік кірістің
Бағалар мен инфляцияның деңгейін тұрақтандыру;
Ресми және көлеңкелі экономиканың ара қатынасын тиімді ету
Салықтық бақлаудың жұмысының тиімділігі экономиканың нақты жағдайын таллдау жолымен
ҚОРЫТЫНДЫ
Жеке табыс салығы - жеке тұлғалардың ең бірінші кезекте
Жалпы жеке табыс салығының бюджетке бағытталған төлемдерін дұрыс есептеп
Көптеген елдерде жеке тұлғалардың табыстарына салынатын салықтың принциптері ортақ
барлық салық төлеушілер резидент және резидент емес деп бөлінеді.
салық салу барысында әр түрлі көздерден алған барлық табыстары
салық төлеушінің салық салу барысында өзіне, асырауындағы әрбір адамға
салық салу кезінде медициналық шығындар, әлеуметтік сақтандыруға төлеген жарналар,
салық сомасы үдемелі салық ставкасы негізінде анықгалады;
жұмыс істейтін ерлі-зайыптылар салықты бірге немесе бөлек төлеуіне болады.
Салықтың есептелу немесе алыну тетіктерінде кейбір ерекшеліктері болмаса, салық
Табыстардың негізгі құрамына: еңбекақы, сыйақы, кәсіпкерлік қызметтен түскен табыс,
Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын жеке тұлғалар, Қазақстан Республикасының
мемлекеттік билік органдары шет елге іссапарға жібергендер, оның ішінде
тұрақты халықаралық тасымалдарды
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде орналасқан әскери базалардың,
Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерде орналасқан және Қазақстан Республикасының
оқу немесе практикадан өту мақсатымен Қазақстан Республикасының шегінен тыс
сабақ беру, кеңестер беру немесе ғылыми жұмыстарды жүзеге асыру
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылған
заңды тұлғалар және өздерінің тиімді басқару орны (нақты басқару
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев халыққа арнаған Жолдауында жеке
Қазіргі таңда мемлекеттік бюджеттің кіріс көзіне жеке табыс салығының
- еңбек ақы төлеу қорының күрт төмендеуі;
- еңбек ақыны натуралды төлем ретінде төлеу;
- еңбек ақыдан табыс салығын ұстамай төлеу;
- салықтан жалтару;
- салықтың бақылаудың болмауы.
Осы факторларды нақтылап ашатын болсақ, жеке табыс салығының бюджетке
- олардың тіркеуден өткен шаруашылық қызметтерін атқаруынан кәсіпорындар санының
- кәсіпорындардың салықтан жалтару үшін қарамағандағы қызметкерлер санын азайтып
- жұмысшылардың еңбек ақысын натуралды төлем ретінде беруі;
- жеке салығын төлеудің арнаулы салық режимін қолданатын жек
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасының Салық Кодексі. 12.06.2001.
Налоги и налогообложение: Учеб. Пособие для вузов/И.Г.Русакова, В.А. Кашкин,
Налоги: Учеб. Пособие / под.ред. Черника. -4- е изд.
Налоги и налогообложение: 4-е изд./под.ред. М.В .Романовского, О.В. Врублевкой.-
Дуканич Л.В. Налоги и налогообложение. Серия “ Учебники и
Журнал «Бухгалтер и налоги» №9//Алматы,2007 жыл.
Журнал «Бухгалтер и налоги» №5 //Алматы,2007 жыл.
Журнал «Бухгалтер и налоги» №3 //Алматы,2007 жыл.
Иванова Н.Г., Вайс Е.А., Кацюба И.А., Петухова Р.А. Наоги
Ф.С. Сейдахметова. Налоги в Казахстане. 2002.
Моторин М., "Налоговая политика: что год грядующий нам готовит?".
Мусин С. "Налоговая служба ФГР", ''Информационной бюллетень Министерства финансов
Никитин С.Глазова Е. Степановна М. "Налоги в системе государственных
Экономика предприятия: Учебник для вузов/ Под. ред. проф. В.Я.Горфинкеля,
Тоқсанбай Рақымберген Құрманғалиұлы. Экономикалық сөздік – анықтамалық. Қарағанды: “Болашақ
Ержанова.С “Постановка на учет по НДС в 2002 году//
Худяков.А.И. Налоговое право Республики Казахстан. - Алматы: “ Жети
Д. Камелов “Администрирование акцизов табачных изделий”// Вестник №8, 2005.
Оспанов М., "Налоги и цивилизация", "Информационный бюллетень Министерства
Оспанов М. и другие "Налоговый
Пансков В. "Налоги
Пеньков Б. "Оптимизация
“Бухалтерский и налоговый учет в Казахстане” Расчеты с подотчетными
Естингеев.Е.Н. Налоги и налогообложение: Учебное пособие , 2- е
Зкономика предприятия: Учебник/ Под.ред.проф.Н.А. Сафранова.- М.: Юристь,2001.
Бухгальтерский бюллетень №3, 2007
Бухгальтерский бюллетень № 8, 2007.
Ахметова .З.М “ Коректировка сумм НДС, относимого в зачет
Бабкина С. Новая налоговая политика // Финансы Казахстана. 1995,
Ермекбаева Б.Ж. «Жалпы мемлекеттік салықтар» (оқу құралы), Алматы «Экономика»
«Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс министрлігінің жаршысы», № 5, Алматы
Шеденов У. «Салық- экономиканы реттеу құралы», «Қаржы-Қаражат. Финансы Казахстана»
Оспанов М., "Налоги в Казахстане (Справочник), часть I "Налогообложение
Оспанов М., "Реакция отторжения:
Оспанов М., Нурумов А., Фисенко В., "Налоги в Казахстане"
(Справочник налогового инспектора и налогоплательщика), часть II
"Налогооблажение граждан", Алгабас, Алматы (1993).
''В области налогов мы впереди планеты всей" ("Почему все
хуже становится жизнь на острове стабильности"), "Казахстанская
Оспанов М., "Стратегия налоговой реформы в Казахстане", Институт государства
''Особенности налогооблажения в дореволюционном Казахстане", "Информационный бюллетень Министерства финансов
Оспанов М."Методологические и концептуальные основы Кодекса Республики
Керімбек Ғ.Е. Үмбетәлиев А.Д. Салық және салық салу:
ҚОСЫМША А
Жеке табыс салығының элементтері
ҚОСЫМША Б
Мемлекеттік бюджеттің кіріс көзіндегі жеке табыс салығының көрсеткіштері
Атауы Мемлекеттік бюджет
2010 жылға түзету енгізілген бюджет (млн. теңге) 2007
1 2 3 4
Мемлекеттік бюджет кірістері 4 428 678 4521600 102,1
Оның ішінде салықтық түсімдер 333206 340 372 102,1
Жеке табыс салығы 320008 377880 118
Қазақстан Республикасының Салық Кодексі. 12.06.2001.
Керімбек Ғ.Е. Үмбетәлиев А.Д. Салық және салық салу:
Ермекбаева Б.Ж. «Жалпы мемлекеттік салықтар» (оқу құралы), Алматы «Экономика»
Ф.С. Сейдахметова. Налоги в Казахстане. 2002.
ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫ
Салық төлеушілер
ҚР азаматтары
Шетел азаматтары
Азаматтығы жоқ адамдар
Салық салу объектілері
Төлем көзінен салық салынатын табыстар
Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар

Ұқсас жұмыстар

Жеке табыс салығын төлеушілер және салық салу объектілері туралы

Жеке табыс салығының есебі

Жеке табыс салығы және төлем көзінен салық салынатын табыстар

Жеке табыс салығының міндеттері

Төлем көзінен салық салынбайтын табыстарға салықтарды есептеу және рәсімдеу әдістері

Қазақстан Республикасындағы жеке тұлғалардың табысына салық салу мен өндіріп алу

Жеке табыс салығының ұғымы және жеке табыс салығын салу объектілері

Жеке табыс салығы жайлы

Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі жеке табыс салығының ерекшеліктері мен даму бағыттары