Мәліметтер базасының кестесін құру
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті
Техникалық кибернетика кафедрасы
Қурстық жұмысқа
ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА
тақырыбы_________________________________________________________
_________________________________________________________
Жетекші
_________________________________
лауазым, ғыл. дәрежесі және атағы
___________________________А.Ә.Т.
“___”______________________2005ж.
Норма бақылаушы
___________________________А.Ә.Т.
“___”______________________2005ж.
Студент____________________Т.А.Ә.
Мамандығы______________________
Тобы____________________________
Алматы 2005
КІРІСПЕ
Әртүрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйенің
Мәліметтер базасы деп, деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға
Мәліметтер базасы – ақпаратты сақтауды және де мәліметтерге
қайшылықсыз
артықсыз
тұтас
болуы керек.
Мәліметтер базасын басқару жүйесі деректер базасын құруға, толтыруға,
DELPHI жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды,
Локальді МББЖ барлық бөліктері қолданушы компьютерінің деректер базасында
Тораптық МББЖ-ге файл-серверлік, клиент-серверлік, бөлінген МББЖ-лар жатады. Осы
Көпқолданбалы МББЖ ақпараттық жүйе құруға мүмкіндік береді. Көпқолданбалы
InterBase және т.б жатады.
DELPHI-ді кәдімгі МББЖ деп айтуға, оның өзінің кестелік
Бұны бірақ та жетіспеушілігі деп те айтуға болмайды,
1 Есептің қойылымы
Бұл курстық жұмыстың мақсаты − деректер базасын құру
Іс жүзінде “Банк”, “Депозит” және “Клиент” кестелерін
2. Есептің алгоритмі
1.BDE Administrator – ды ашып, біздің мәліметтер базасына
2.Деректер базасын құру үшін ең алдымен Database Desktop
3.Содан кейін Delphi ортасына кіріп, кестелер және менюі
4.Delphi – де кестелерді байланыстыру үшін DataModule –
5.Әр бір кестеге формаларды жасаймыз, проектте сақтаймыз.
6.Кестені және SQL тілін пайдаланып, құжаттар мен есеп
7.Жаңа формаларға инструкцины және автор туралы мәліметтерді енгіземіз.
8.Барлық жасалған формаларды проектің ішіне сақтаймыз.
3. Теориялық бөлім
3.1 Мәліметтер базасын ұйымдастыру
Мәліметтер базасы кейбір қолданбалы ақпараттық жүйеде қолданылатын деректерді
иерархиялық
желілік
реляциялық
объекті-бағытталған
Иерархиялық модельде деректер ағаштәріздес (иерархиялық) құрылым түрінде беріледі.
Желілік модельде деректер ерікті граф түрінде ұйымдастырылады. Желілік
Объекті-бағытталған модельде мәліметтер базасының жазбасы объект түрінде беріледі.
3.2 BDE Administrator
DELPHI қолданбасы деректер базасына қатынауды BDE ( Borland
Жергілікті деректер базасы және онымен жұмыс істейтін қолданба
Сурет 3.1. Дербес сәулет
Деректер базасымен жұмыс, ережеге сай, бірқолданушылық режимде жұмыс
STANDART типті драйверлерді тек Paradox, dBASE, FoxPro кестелері
Жергілікті деректер базасына қатынау үшін BDE деректер
3.3 Мәліметтер базасының кестесін құру
Деректер базасын құрайтын кестелер қатты дискідегі каталогта тұрады.
Өріс мүмкін болатын типтің деректерін қамтиды. Кестенің негізін
өріс сипаты
кілт
индекс
өрістің мәтініне шек қою
кестелер арсындағы біртұтастықты сақтау
парлольдер
кіреді. Кестені құрғанда кестенің аты және құрылымы беріледі.
Ал енді мәліметтер базасымен жұмыс жасамас бұрын, біз
Жаңа кестені құру келесі команда бойынша іске асады:
Сурет 3.3.1
ОК-ді басып, біз осы форматты аламыз. Экранда келесідей
Сурет 3.3.2 Кестенің құрылымын құру суреті
Құрылып жатқан кестенің әрбір өрісіне бір жазба сәйкес
3.4 Кестенің қасиетін беру
Validity Checks – бұл қасиет кестенің мәндерінің дұрыстығын
2 – кесте Validity Checks қасиеттері.
Required Field
Бұл индекаторда әрбір жазбада керекті жолдар белгілену керек.
Minimum Мәннің минимумы. Бұл қасиет сандық өріске берілу
Maximum Мәннің максимумы. Бұл қасиет сандық өріске берілу
Default Бұл қасиетті сандық және логикалық өрістерге, ал
Picture Енгізілетін мәннің түрін корсетуге болады. Мысалы, телефон
Assist Бұл батырма Picture түрін құруға көмектесетін диалогтық
Table Lookup – бұл бөлім берлген кестенің өрісін
Secondary Index – бұл бөлім ары қарай жұмыс
Жаңа индекс құру үшін Define – анықтау батырмасын
Index Options радиобатырма панелі келесідей қасиеттерді құруға мүмкіндік
Unique Бұл опция екінші индекс болатын өрісті болдырмайды,
Descending Бұл опция кестені кему бойынша реттейді.
Case Sensitive Бұл опция енгізілген символдардың регистріне назар
Maintained Егер бұл опция тұрса, онда кестеде өзгерістерден
Индексі таңдалғаннан кейін, оның индексін беретін терезе ашылады.
Referential Integrity – бұл бөлім әртүрлі кестелердің арасында
Update rule – радиобатырмалар тобы егер бас кестеде
Strict Referential индекаторын орнатқанда Paradox – тың алғашқы
Барлық операциялар біткеннен кейін құрылған сілтеме атын беру
Password Security бөлімі Paradox – та құрылған кестелерге
Current Password (ағымдағы пароль) терезесінде сіз парольді көрсетесіз
All Барлық операциялар қабылданады, кестені өшіру, құрылымын өзгерту,
Insert & Delete Кестедегі жазбаларға барлық операциялар қолданылады
Data Entry Мәліметтерді редактерлеуге және жазбаларды қоюға болады,
Update Кестені көруге және кілті жоқ өрістерді өзгертуге
Read Only Тек кестені көруге болады.
Table Language – бұл бөлім BDE Administrator арқылы
Dependent Tables – бұл бөлім Referential Integrity сілтемелі
Барлық керекті құрылымдық мәліметтер кестеге енгізілгеннен кейін Save
3.5 Paradox форматының кестелері
Delphi – дің өзіндік кестелік форматы жоқ, бірақ
Paradox кестесі деректер базасын құруға және онымен жұмыс
Оның негізгі артықшылықтарын атап өтейік :
деректердің тұтастығын
әртүрлі типті деректерді ұсынуға арналған өрістік типті
енгізілген деректерді тексеруді
кестенің парольдық қорғанысын
қамтамасыз етеді .
Paradox пішімінің өрістер типі.
Alpha – кез келген басылатын символдан тұратын, ұзындығы
Number – мағынасы оң және теріс болуы мүмкін,
$ Money - мағынасы оң және теріс болуы
Short – тек қана - 32768- ден
Long Integer – -2147483648- ден 2147483648- ге
# BCD – BCD (Binary Coded Decimal) пішімінің
Date – біздің заманымызға дейінгі 9999- шы
Time – миллисекундтан түнжарымына дейінгі уақыттан тұратын және
@ Timestamp – уақыт пен даталардан тұратын, ұзындығы
Memo – ұзындықтарының қосындысы 255 байттан аспайтын және
Formatted Memo – бұл Memo- ға өте
Binary – кез келген екілік мәліметтерден тұратын өріс.
Bytes – кез келген деректерден тұратын, ұзындығы
dBase пішімінің кестелер өрісі келесідей өрістерді қабылдауы мүмкін:
Character (Alpha) – кез келген баспалық символдардан тұратын,
Float (Numeric) – мәндері оң және теріс болуы
Number (BCD) – BCD пішіміндегі деректерден тұратын өлшемі
Date – ұзындығы 8 байттық даталар өрісі. Келісім
Memo – ұзындықтарының жалпы қосындысы 255 байттан аспайтын
OLE - өзінің өңделуі кезінде өзін құраған қолданбаларды
Binary – кез келген екілік мәліметтерден тұратын өріс.
InterBase пішімінің кестелер өрісі төмендегідей типтерді қабылдауы мүмкін:
Short – тек қана -32768-ден 32767-ге дейінгі
Long – -2147483648-ден 2147483648-ге дейінгі диапазонындағы
Float – мәндері оң және теріс болуы мүмкін,
Double – мәндері оң және теріс болуы мүмкін,
Array – деректер жиымдарынан тұратын өріс. InterBase 16-лық
TextBlob – тек қана мәтіндік мәліметтерден тұратын Blob
Ескерту !
Database Desktop программалық ортасында жұмыс істегенде Graphic,
Memo және OLE өрістік типінің мәні көрсетілмейді.
Paradox кестесінде өріс аты әріптен басталып, әріптер мен
Paradox кестесінің кемшілігі болып, кестелік деректерді сақтайтын типтік
Paradox кестесінің файлдарының келесі кеңейтінділері бар :
DB – деректі кесте
MB – BLOB-деректер
PX – негізгі индекс
XG* және YG* – екінші индекстер
VAL – деректердің және сілтемелік тұтастықты тексеретін параметрлер
TV және FAM – Database Desktop программасында кестені
Depozit кестесінің басқа бағаналарына анықтамалар
Сурет 3.5.1 - Depozit кестесінің құрылымын
Есеп шарттарына сәйкес берілген кестенің барлық өрістері
Minimum value - өрістің ең аз мәнін анықтайды;
Maximum value - өрістің барынша үлкен мәнін анықтайды;
Default value – өріс мәнін келісім бойынша анықтайды
Picture – өрістің бейнелеу шаблонын анықтайды . Шаблон
Содан соң С:\Program Files\Borland\Delphi7\Курс Дельфи каталогында құрылған
Сурет 3.5.2 - Кестені сақтау терезесі
Құрылған кесте реструктурлануы. Егер МБ бар кестелерге
Сурет 3.5.3 - Depozit кестесінің мазмұны
“Banki”,“Klienti” алаңдарына индекс құрамыз. Ол үшін біз қиылысатын
Сурет 3.5.4 - Терезенің оң жағына Secondary
Жаңа индексті анықтау үшін, Define батырмасын басамыз. Көрінген
Сурет 3.5.5 - Индекс құрамына кіретін өрістерді анықтау
Көрінген терезеде индекс аты сұралады ( сурет-3.5.6). Атын
Сурет 3.5.6 - Индексті сақтау терезесі
Индекс атын өріс атымен қою рұқсат етілмейді.
Сурет 3.5.7 - Depozit кестесі үшін анықталған индекстер
Индекс аты бойынша шертіп , біз оны
Paradox –те сілтемелік бүтінділік, біріншіден кесте арасындағы байланысты
Depozit кестесін ( элемент File менюі |
Сурет 3.5.8 - Сілтемелік бүтіндікті құруға арналған терезе
Tables тізімінде Bank кестесін таңдаймыз және сол жақ
Update rules айырып қосқыштар кестесінде жазбаларды
Cascade – Depozit кестесіндe бағынышты жазуларды жою немесе
Prohibit - Bank кестесінде жазбаны жою немесе байланыс
Сурет 3.5.9 - Сілтемелік бүтіндік шартын анықтау
Paradox –те атау сұралып –сілтегішті бүтіндік аталынады. Атын
Depozit ( Save кнопкасын ) кестесіндегі өзгерістерді
Сурет 3.5.10 - Сілтемелік бүтіндікті құрғанан кейінгі Depozit
Осымен МБ процесін құруы аяқталады, реструктуризациялау режимінен жылжыуымызға
Delphi-дің өзіндік деректер базасының кестелік форматы болмаса да,
аспаптық құрал
компоненттер
Аспаптық құралдарға арнайы программалар мен пакеттер жатады. Олар
Компоненттер, деректер базасымен операция жасайтын қолданбаларды құруға арналған.
3.6 Компоненттер парағы
Деректер базасының қолданбасын құруда қолданылатын компоненттерді қарастырайық.
Деректер базасымен жұмыс істегенде қолданылатын компоненттер Data Access,
Data Access парағында деректерге қатынауды ұйымдастыратын визуалды емес
DataSource – деректердің басы
Table – ДБ кестесіне негізделген деректер жинағы
Query – SQL – сұранысқа негізделген деректер жинағы
StoredProc – серверде сақталатын процедураны шақыру
DataBase – ДБ қосылу
Session – ДБ жұмысының ағымды сеансы
BatchMove – топ жазбалармен операцияларды орындау
Update – деректер жиынтығын модификациялау
NestedTable - қойылған кесте
Data Controls парағында деректерді басқаратын визуалды компоненттер орналасады:
DBGrid – кесте
DBNavigator – навигациялық интерфейс
DBText – жазба
DBEdit – бірқатарлы редактор
DBMemo – көпқатарлы редактор
DBImage – графиктік көрініс
DBListBox – қарапайым тізім
DBComboBox – комбинацияланған тізім
DBCheckBox – тәуелсіз ауыстырғыш
DBRadioGroup – тәуелді ауыстырғыш топтары
DBLookupListBox – басқа өріс деректерінің қарапайым тізімі
DBLookupComboBox – басқа өріс деректерінің комбинацияланған тізімі
DBRichEdit – толық функционалды тестілік редактор
DBCtrlGrid – модификацияланған кесте
DBChart – диаграммма
Midas парағында қашық деректер базасын басқаратын визуалды
ClientDataSet – клиенттік деректер жинағы
DCOMConnection – көпқолданбалы режимде қашық сервермен қосылу
SocketConnection - Windows сокеті арқылы қашық
DataSetProvider – деректер жиынының провайдері
SimpleObjectBroker – қарапайым объект брокері
WebConnection – Web-сервермен қосылу
CorbaConnection – Corba-клиенттің қосылуы
Decision Cube парағында шешімді қабылдайтын жүйені қалыптастыратын компоненттер
DecisionCube – көпшекті деректер кубы
DecisionQuery – көпшекті деректерді қамтитын жиынтық
DecisionSource – көпшекті деректердің бастамасы
DecisionPivot – көпшекті деректердің көпөлшемді проекциясы
DecisionGrid – көпшекті деректердің кестесі
DecisionGraph – көпөлшемді деректердің графиктік ұсынысы
Rave парағында есеп берудің ретіне арналған визуалды компоненттер
RvProject – проектің басты компоненті, Rave – пен
RvSystem – уневирсалды компонент, есеп беруді қарауды және
RvNDRWriter – есеп беруді арнайы форматтағы файлға жазады
RvCustomConnection – мәліметтері жоқ есеп берумен байланыстырады
RvDataSetConnection – мәліметтермен байланыстырады
RvTableConnection – Table компаненті бар мәліметтермен байланыстырады
TRvQueryConnection – Query компоненті бар мәліметтермен байланыстырады
RvRenderPreview–RvNDRWriter арқылы құрылған файлдағы мәліметтерді экранда мүмкіндік береді
RvRenderPrinter–RvNDRWriter арқылы құрылған файлдағы мәліметтерді баспа құрылғысына жібереді
RvRenderPDF – есеп беруді PDF форматына ауыстырады
RvRenderRTF – есеп беруді RTF форматына ауыстырады
RvRenderHTML – есеп беруді HTML форматына ауыстырады
RvRenderText – есеп беруді мәтіндік файлға ауыстырады
InterBase парағында InterBase серверімен жұмыс істеуге арналған компоненттер
IBTable – Table дерегінің жинағы
IBQuery – Query дерегінің жинағы
IBStoredProc– InterBase серверінде сақталатын процедураны
IBDatabase – деректер базасымен қосылу
IBTransaction – транзакция
IBUpdateSQL – деректер жиынтығын модификациялау
IBDataSet – деректердің бастамасы
IBSQL – SQL- сұранысты орындау
IBDatabaseInfo – деректер базасы туралы ақпарат
IBSQLMonitor – SQL- сұраныс орындалуының мониторы
IBEvents – сервер оқиғасы
InterBase парағының көп компоненттері Data Access компоненттеріне ұқсас
4. Программаның баяндалуы
Delphi ортасы – бағдарламаушының жоғары әрі тиімді жұмысын
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі
Delphi-дің негізгі ерекшелігі – онда қосымша құруда компоненттік
Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа
Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;
Кез келген тілде кез келген қосымшалар үшін профессионалды
Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма, компоненттердің
Кез келген типтегі жергілікті және жойылған мәліметтер
Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және
Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары
Windows- тың барлық талаптарын және спецификасын ескеретін
Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Бірақ, мұнда
Delphi программалау ортасы
Дельфи программалау ортасы
1. Delphi 7-нің негізгі терезесі.
2. Форма (Form1).
3. Объект инспекторы терезесі (Object
4. Модуль терезесі (программалық код терезесі).
5. Негізгі мәзір.
6. Аспаптар панелі.
7. Компоненттер палитрасы.
4.1 Жалпы мағлұматтар
Қарастырылып отырған мәліметтер базасы Delphi 7 ортасында құрылды.
4.2 Функционалдық тағайындалуы
Мәліметтер базасының көмегімен қолданушы мәліметтерге қатынаудың жолын қысқартады.
4.3.Логикалық құрылымның баяндалуы
1) Unit 1
1) unit-ке Unit1 деген ат беріледі
2) интерфейсін құру
3) модульдерді баяндау
4) типін беру
5) бірінші форманы ашу
6) Компоненттер қою
7)Менюларды қою
8) Процедуралар баяндамасы
9) декларациясы
10) айнымалылар бөлімі
11) Form1 құру және unit термен байланыс
12) Form3-ға ашу процедурасы
13) Form4-ға ашу процедурасы
14) Form5-ға ашу процедурасы
15) Form6-ға ашу процедурасы
16) Form7-ға ашу процедурасы
17) Form8-ға ашу процедурасы
18) Form 9-ға ашу процедурасы
19) Form 10-ға ашу процедурасы
20) Form 11-ге ашу процедурасы
21) Delphi ортасынан шығу командасы
22) соңы
2) Unit2
1) Unit2 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) Дикларациялар
6) айнымалылар бөлімі
7) Модуль куру
8) соңы
3) Unit3
1) Unit3 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) Типтерін беру
5) процедураларды баяндау
6) Диклорациялар
7) Айнымалыларды анықтау
8) Form3 құру
9) «Добавить» батырмасын кою
10) «Редактировать» батырмасын кою
11) «Удалить» батырмасын кою
12) «Сохранить» батырмасын кою
13) соңы
4) Unit4
1) Unit4 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) процедураларды баяндау
6) Дикларациялар
7) Айнымалылар бөлімі
8) Form5 құру және unit термен байланыс
9) «Добавить» батырмасын қою
10) «Редактировать» батырмасын кою
11) «Удалить» батырмасын кою
12) «Сохранить» батырмасын кою
13) соңы
5) Unit5
1) Unit5 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) процедураларды баяндау
6) Дикларациялар
7) айнымалылар бөлімі
8) Форма5 құру Unit-термен байланыс
9) «Добавить» батырмасын кою
10) «Редактировать» батырмасын кою
11) «Удалить» батырмасын кою
12) «Сохранить» батырмасын кою
13) соңы
6) Unit6
1) Unit6 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) Дикларациялар
6) айнымалылар бөлімі
7) Форма6 құру Unit-термен байланыс
8) соңы
7) Unit7
1) Unit7 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) процедураларды баяндау
6) Дикларациялар
7) Айнымалылар бөлімі
8) Форма7 құру Unit-термен байланыс
9) «Опубликовать отчет» батырмасын кою
10) соңы
8) Unit8
1) Unit8 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) процедураларды баяндау
6) Дикларациялар
7) Айнымалылар бөлімі
8) Форма8 құру Unit-термен байланыс
9) «Опубликовать отчет» батырмасын кою
10) соңы
9) Unit9
1) Unit9 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) Дикларациялар
6) айнымалылар бөлімі
7) Форма9 құру Unit-термен байланыс
8) соңы
10) Unit10
1) Unit10 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) Дикларациялар
6) айнымалылар бөлімі
7) форма 11құру
8) соңы
11) Unit11
1) Unit11 атын беру
2) интерфейсін құру
3) модульдерді таңдау
4) типтерін беру
5) Дикларациялар
6) айнымалылар бөлімі
7) форма 11 құру
8) соңы
4.4. Шақыру және жүктеу
Мәліметтер базасын ұйымдастыру үшін BDE Administrator – ды
Іске қосу | Программалар | Borland Delphi 7
Мәліметтер базасының кестелерін құру үшін DataBase Desktop –
Іске қосу | Программалар | Borland Delphi 7
Delphi-ді Windows арқылы іске қосу командасы:
Іске қосу – Программалар – Borland Delphi 7
Құрылған Мәліметтер базасының дұрыстығын тексеру үшін F9 пернесі
4.5 Қажетті техникалық жабдықтар
МБ жасауда Pentium 4 2.39| 256 Mb| 80
4.6 Кіріс мәліметтер
«Depozit» құжатына белгілі бір клиенттердің атын, Банктердің атын,
Мәліметтер базасындағы мәліметтер толығымен кестеде көрсетілген.(4.1-сурет, 2-сурет, 3-сурет,
4.7 Шығыс мәліметтер
«Салымшының жинақ кітапшасын » құжат түрінде шығарамыз
4.1-сурет
4.2-сурет
4.3-сурет
4.4-сурет
4.5-сурет
4.6-сурет
5. Бақылау мысалдарын баяндау
Алдымен, осы курстық жобаны сақтайтын бір папка құрып
5.1-сурет. BDE Administrator-дағы бүркеніштік ат
5.2 -сурет. Жұмыс папкасы
Содан соң DBD – қа кіріп, кестелерімді құрдым.(4.1-сурет,
DBD-да жұмысымды аяқтап, Delphi7 ортасына көштім.(5.3-сурет) Ендігі жұмыстардың
Сурет 5.3
5.4-сурет
Енді Database desktop-дағы Bank, Depozit, Klient үшін Delphi
5.5-сурет
5.6-сурет
5.7-сурет
Одан кейін Депозит вкладчика үшін сейкесінше форманы жасап,
5.8-сурет
Отчет вклада формасын құру үшін жаңа форманы ашып,
5.9-сурет
5.10-сурет
Отчёт Банка отчеті үшін жаңа формаға қажетті панельдерді
5.11-сурет
5.12-сурет
Об авторе формасын Label белгісі арқылы және BitBtn
5.13-сурет
Delphi ортасында іс жүзінде бізге қажетті мәліметтерді экран
5.14-сурет
Сейкесінше Алматы қаласының Банктері туралы ақпарат алу үшін
5.15-сурет
Енді біз құрған менюіміздің Выход в Delphi командасын
Begin
If MessageDlg ('Вы действительно хотите выйти?', mtConfirmation, [mbYes,
Then
Begin
MessageDlg ('Работа приложение закончена', mtInformation, [mbOk], 0);
close;
end;
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде, мен осы курстық жұмысымды орындау барысында
Delphi - де программа дайындау, мәліметтер базасын басқару
Delphi ортасының осындай мүмкіндіктерін пайдалана отырып, өзіміздің курстық
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін айтатын болсам, Delphi
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. В.В.Фаронов DELPHI 5 . Руководство
Издательство «Нолидж», Москва 2001 г.
2. В.Гофман, А.Хомоненко Работа с базами
Издательство «БХВ – Петербург», Санкт – Петербург 2000
3. А.М. Епанешников , В.А. Епанешников DELPHI
Издательство «ДИАЛОГ – МИФИ», Москва 2000 г.
4. А.Я. Архангельский Програмирование в Delphi 7.
Издательство «Бином», Москва 2004 г.
5. Электронный учебник по Delphi 6.
ҚОСЫМША А
1) unit Unit1;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, Menus, jpeg, Unit2, Unit3, Unit4, Unit5, Unit6,
Unit10,Unit11, ExtCtrls;
4) type
5) TForm1 = class(TForm)
6) Image1: TImage;
7) MainMenu1: TMainMenu;
N1: TMenuItem;
N2: TMenuItem;
N3: TMenuItem;
N4: TMenuItem;
N5: TMenuItem;
N6: TMenuItem;
N7: TMenuItem;
N8: TMenuItem;
N9: TMenuItem;
N10: TMenuItem;
N11: TMenuItem;
N12: TMenuItem;
N13: TMenuItem;
N14: TMenuItem;
Windows1: TMenuItem;
N15: TMenuItem;
8) procedure N6Click(Sender: TObject);
procedure N7Click(Sender: TObject);
procedure N8Click(Sender: TObject);
procedure N9Click(Sender: TObject);
procedure N10Click(Sender: TObject);
procedure N11Click(Sender: TObject);
procedure N14Click(Sender: TObject);
procedure N12Click(Sender: TObject);
procedure N13Click(Sender: TObject);
procedure N15Click(Sender: TObject);
9) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
10) var
Form1: TForm1;
11) implementation
{$R *.dfm}
12) procedure TForm1.N6Click(Sender: TObject);
begin
Form3.Show;
end;
13) procedure TForm1.N7Click(Sender: TObject);
begin
Form4.Show;
end;
14) procedure TForm1.N8Click(Sender: TObject);
begin
Form5.Show;
end;
15) procedure TForm1.N9Click(Sender: TObject);
begin
Form6.Show;
end;
16) procedure TForm1.N10Click(Sender: TObject);
begin
Form7.Show;
end;
17) procedure TForm1.N11Click(Sender: TObject);
begin
form8.show;;
end;
18) procedure TForm1.N12Click(Sender: TObject);
begin
Form9.Show;
end;
19) procedure TForm1.N13Click(Sender: TObject);
begin
Form10.Show;
end;
20) procedure TForm1.N15Click(Sender: TObject);
begin
Form11.Show;
end;
21) procedure TForm1.N14Click(Sender: TObject);
begin
if MessageDlg ('Вы действительно хотите выйти?', mtConfirmation,
Then
Begin
MessageDlg ('Работа приложение закончена', mtInformation, [mbOk], 0);
Close;
end;
End;
22) End.
2) unit Unit2;
1) interface
2) uses
3) SysUtils, Classes, DB, DBTables;
4) type
TDataModule2 = class(TDataModule)
Bank: TTable;
Depozit: TTable;
Klient: TTable;
Database1: TDatabase;
DataSource1: TDataSource;
DataSource2: TDataSource;
DataSource3: TDataSource;
Query1: TQuery;
Query2: TQuery;
DataSource4: TDataSource;
DataSource5: TDataSource;
Query3: TQuery;
DataSource6: TDataSource;
5) private
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
6) var
DataModule2: TDataModule2;
7) implementation
{$R *.dfm}
8) end.
3) Unit3;
1) unit Unit3;
2)interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, DBCtrls, Grids, DBGrids, DB, StdCtrls, Buttons, Unit2,
ExtCtrls, jpeg;
4) type
TForm3 = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
Table1: TTable;
BitBtn1: TBitBtn;
DataSource1: TDataSource;
Image1: TImage;
Image2: TImage;
DBGrid1: TDBGrid;
BitBtn2: TBitBtn;
BitBtn3: TBitBtn;
BitBtn4: TBitBtn;
BitBtn5: TBitBtn;
5) procedure BitBtn2Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn3Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn4Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn5Click(Sender: TObject);
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
6) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
7) var
Form3: TForm3;
8) implementation
{$R *.dfm}
9) procedure TForm3.BitBtn2Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Bank.Append;
end;
10) procedure TForm3.BitBtn3Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Bank.Edit;
end;
11) procedure TForm3.BitBtn4Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Bank.Delete;
end;
12) procedure TForm3.BitBtn5Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Bank.Post;
end;
13) end.
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
4) Unit4;
1) unit Unit4;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2,Dialogs, DB, DBTables, ExtCtrls, DBCtrls, StdCtrls, Buttons, Grids,
DBGrids;
4) type
TForm4 = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
Table2: TTable;
DataSource1: TDataSource;
DBGrid1: TDBGrid;
BitBtn1: TBitBtn;
BitBtn2: TBitBtn;
BitBtn3: TBitBtn;
BitBtn4: TBitBtn;
BitBtn5: TBitBtn;
5) procedure BitBtn2Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn3Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn4Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn5Click(Sender: TObject);
6) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
7) var
Form4: TForm4;
8) implementation
{$R *.dfm}
9) procedure TForm4.BitBtn2Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Depozit.Append;
end;
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
10) procedure TForm4.BitBtn3Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Depozit.Edit;
end;
11) procedure TForm4.BitBtn4Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Depozit.Delete;
end;
12) procedure TForm4.BitBtn5Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Depozit.Post;
end;
13) end.
5) Unit5;
1) unit Unit5;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2, Dialogs, StdCtrls, Buttons, DBCtrls, Grids, DBGrids, DB,
ExtCtrls;
4) type
TForm5 = class(TForm)
Panel1: TPanel;
Panel2: TPanel;
DataSource1: TDataSource;
DBGrid1: TDBGrid;
BitBtn1: TBitBtn;
Table3: TTable;
BitBtn2: TBitBtn;
BitBtn3: TBitBtn;
BitBtn4: TBitBtn;
BitBtn5: TBitBtn;
5) procedure BitBtn2Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn3Click(Sender: TObject);
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
procedure BitBtn4Click(Sender: TObject);
procedure BitBtn5Click(Sender: TObject);
6) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
7) var
Form5: TForm5;
8) implementation
{$R *.dfm}
9) procedure TForm5.BitBtn2Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Klient.Append;
end;
10) procedure TForm5.BitBtn3Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Klient.Edit;
end;
11) procedure TForm5.BitBtn4Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Klient.Delete;
end;
12) procedure TForm5.BitBtn5Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.Klient.Post;
end;
13) end.
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
6)Unit6;
1) unit Unit6;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2, Dialogs, StdCtrls, Buttons, ExtCtrls, DBCtrls, Mask, jpeg;
4) type
TForm6 = class(TForm)
Label1: TLabel;
Label2: TLabel;
Label3: TLabel;
Label4: TLabel;
Label5: TLabel;
Label6: TLabel;
Label7: TLabel;
Image1: TImage;
Label8: TLabel;
Label9: TLabel;
Label10: TLabel;
Label11: TLabel;
Label12: TLabel;
Label13: TLabel;
Label14: TLabel;
DBEdit1: TDBEdit;
DBEdit3: TDBEdit;
DBEdit4: TDBEdit;
DBEdit5: TDBEdit;
DBEdit6: TDBEdit;
DBEdit2: TDBEdit;
DBNavigator1: TDBNavigator;
BitBtn1: TBitBtn;
5) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
6) var
Form6: TForm6;
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
7) implementation
{$R *.dfm}
8) end.
7) Unit7;
1) unit Unit7;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2, Dialogs, Grids, DBGrids, StdCtrls, Buttons, RpCon, RpConDS,
RpConBDE, RpDefine, RpRave;
4) type
TForm7 = class(TForm)
DBGrid1: TDBGrid;
BitBtn1: TBitBtn;
RvProject1: TRvProject;
RvQueryConnection1: TRvQueryConnection;
BitBtn2: TBitBtn;
5) procedure BitBtn1Click(Sender: TObject);
6) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
7) var
Form7: TForm7;
8) implementation
{$R *.dfm}
9) procedure TForm7.BitBtn1Click(Sender: TObject);
begin
RvProject1.Execute;
end;
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
10) end.
8) Unit8;
1) unit Unit8;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2,Dialogs, StdCtrls, Buttons, DB, DBTables, RpCon, RpConDS, RpConBDE,
RpDefine, RpRave, Grids, DBGrids;
4) type
TForm8 = class(TForm)
DBGrid1: TDBGrid;
RvProject2: TRvProject;
RvTableConnection1: TRvTableConnection;
Table1: TTable;
DataSource1: TDataSource;
BitBtn1: TBitBtn;
BitBtn2: TBitBtn;
5) procedure BitBtn1Click(Sender: TObject);
6) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
7) var
Form8: TForm8;
8) implementation
{$R *.dfm}
9) procedure TForm8.BitBtn1Click(Sender: TObject);
begin
RvProject2.Execute;
end;
10) end.
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
9) Unit9;
1) unit Unit9;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls, jpeg, ExtCtrls, Buttons;
4) type
TForm9 = class(TForm)
Image1: TImage;
Label1: TLabel;
Label2: TLabel;
Label3: TLabel;
Label4: TLabel;
Label5: TLabel;
Label6: TLabel;
BitBtn1: TBitBtn;
5) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
6) var
Form9: TForm9;
7) implementation
{$R *.dfm}
8) end.
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
10) Unit10;
1) unit Unit10;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls,Unit2, jpeg, ExtCtrls, Buttons;
4) type
TForm10 = class(TForm)
Image1: TImage;
Memo2: TMemo;
BitBtn1: TBitBtn;
5) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
6) var
Form10: TForm10;
7) implementation
{$R *.dfm}
8) end.
11) Unit11;
1) unit Unit11;
2) interface
3) uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Unit2,Dialogs, Grids, DBGrids, DB, DBTables, StdCtrls, Buttons, ExtCtrls,
DBCtrls, Mask, jpeg;
4) type
TForm11 = class(TForm)
ҚОСЫМША А
(жалғасы)
Image1: TImage;
Label1: TLabel;
Label2: TLabel;
Label3: TLabel;
Label4: TLabel;
Label5: TLabel;
Label6: TLabel;
DBEdit1: TDBEdit;
DBEdit2: TDBEdit;
DBEdit3: TDBEdit;
DBEdit4: TDBEdit;
DBEdit5: TDBEdit;
DBNavigator1: TDBNavigator;
BitBtn1: TBitBtn;
5) private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
6) var
Form11: TForm11;
7) implementation
{$R *.dfm}
8) end.
39
Деректер базасы
қолданба
BDE
Мәліметтер базасының кестесін құру
Мәлiметтер енгiзу әдiсi арқылы кесте құру. Кестеаралық байланыстарды құру
Мәліметтер базасының схемасын құру
Мәліметтер базасы және мәліметтер базасын басқару жүйесі
Сабақ кестесі жүйесінің бағдарламалық пакетін құру
«Ресторан мәзірі» деректер базасында жобалау
MS Access анықтамалық жүйесi
Mіcrosoft Access-те деректер базасын құру және жұмыс жасаудың басты принциптері
АТС жұмысын жеңілдету үшін автоматтандырылған басқару жүйелерін пайдалану
Жалпы білім беретін колледждердің информатика пәнін оқытуда,объектілік бағдарланған программалау негіздерін қарастырып,ішкі программалармен жұмыс істеу